Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 36

Test Bank For Economics 12th Edition By Arnold ISBN 1285738322 9781285738321

Full link download


Solution Manual

https://testbankpack.com/p/solution-manual-for-economics-12th-edition-by-
arnold-isbn-1285738322-9781285738321/
Test Bank
https://testbankpack.com/p/test-bank-for-economics-12th-edition-by-arnold-isbn-
1285738322-9781285738321/
True / False

1. A decrease in unemployment causes the PPF to shift outward (to the right).
a. True
b. False
ANSWER: False
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

2. The law of increasing opportunity cost results from the varying ability of resources to adapt to the production
of different goods and it helps to explain why production possibilities curves are typically bowed outward.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

3. Production possibilities curves can shift outward but they do not shift inward.
a. True
b. False
ANSWER: False
POINTS: 1
DIFFICULTY: Easy
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Knowledge

4. With respect to a PPF for goods X and Y, productive efficiency implies that in order to produce more of good X there
will be a reduction in production of good Y.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Easy
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Efficiency and equity
KEYWORDS: Bloom's: Knowledge
5. If the PPF for two goods is a downward-sloping straight line, the resources used to produce those goods are equally
well suited to the production of both goods.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

6. In a situation where two goods can be produced by two different people, it is possible for one person to have a
comparative advantage in the production of both goods and the other person to have the comparative advantage in
the production of neither good.
a. True
b. False
ANSWER: False
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

7. A decrease in the quantity of resources available causes a movement down along a given PPF.
a. True
b. False
ANSWER: False
POINTS: 1
DIFFICULTY: Easy
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

8. The law of increasing opportunity cost helps to explain why PPF’s are typically bowed-outward.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension
9. In a PPF graph of goods X and Y, points that lie beyond (to the right of) the PPF represent combinations of the
two goods that are currently unattainable.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Easy
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Knowledge

10. A production possibilities frontier separates an attainable region from an unattainable region.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Knowledge

11. It is possible through trade for a country to consume a combination of goods that lies beyond its production
possibilities frontier.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Easy
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

12. When an economy is not using all of its resources, it is producing at a point below its production possibilities frontier.
a. True
b. False
ANSWER: True
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension
NOTES: New
Multiple Choice

13. Points that lie outside (or beyond) the PPF are
a. attainable.
b. unattainable.
c. efficient.
d. inefficient.
ANSWER: b
POINTS: 1
DIFFICULTY: Easy
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

14. Which of the following statements is true?


a. In a world of efficiently used scarce resources, more of one good necessarily means less of some other good.
b. The law of increasing opportunity costs assumes that all people have the same ability to produce goods.
c. Efficiency implies that it is impossible to get more of one good without getting less of another.
d. Even if a country has unemployed resources, it can still be operating on its production possibilities frontier
(PPF).
e. a and c
ANSWER: e
POINTS: 1
DIFFICULTY: Challenging
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Efficiency and equity
KEYWORDS: Bloom's: Comprehension

15. Through war, many of the factories in country 1 are destroyed and many of its people are killed. As a result, the
country's
a. production possibilities frontier (PPF) after the war has probably shifted to the right compared to its PPF
prior to the war.
b. PPF after the war has probably shifted to the left compared to its PPF prior to the war.
c. PPF after the war is probably the same PPF as before the war.
d. ability to produce goods and services has increased.
e. b and d
ANSWER: b
POINTS: 1
DIFFICULTY: Moderate
NATIONAL STANDARDS: United States - BUSPROG: Analytic
LOCAL STANDARDS: United States - OH - Default City - DISC: Scarcity, tradeoffs, and o - DISC: Scarcity,
tradeoffs, and opportunity cost
KEYWORDS: Bloom's: Application

16. The economy moves from point A, where it produces 100 units of X and 200 units of Y, to point B, where it produces
200 units of X and 150 units of Y. It follows that
Another document from Scribd.com that is
random and unrelated content:
The Project Gutenberg eBook of El la "Camera
obscura"
This ebook is for the use of anyone anywhere in the United States and
most other parts of the world at no cost and with almost no restrictions
whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of
the Project Gutenberg License included with this ebook or online at
www.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you will
have to check the laws of the country where you are located before using
this eBook.

Title: El la "Camera obscura"

Author: Hildebrand

Translator: Hendrik Coenraad Mees

Release date: August 30, 2022 [eBook #68874]

Language: Esperanto

Original publication: Germany: Ferdinand Hirt & Sohn, 1923

Credits: Andrew Sly, Miroslav Malovec and the Online Distributed


Proofreading Team at https://www.pgdp.net (his file was
produced from images generously made available by
Biblioteka Cyfrowa KUL.)

*** START OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK EL LA


"CAMERA OBSCURA" ***
INTERNACIA
MONDLITERATURO
Kolekto de la plej famaj verkoj
el ĉiuj naciaj literaturoj
FERDINAND HIRT & SOHN EN LEIPZIG / 1923
ESPERANTO-FAKO

HILDEBRAND
EL LA „CAMERA
OBSCURA“
El la holanda originalo tradukis
H. C. Mees

FERDINAND HIRT & SOHN EN LEIPZIG / 1923


ESPERANTO-FAKO

ĈIUJ RAJTOJ ESTAS REZERVATAJ

PRESEJO BREITKOPF & HÄRTEL, LEIPZIG

TABELO DE ENHAVO
Paĝo
Antaŭparolo 7
Anĉjo la Ĉasisto 9
La maljunulejano rakontas sian historion 27
Malnova konato 41
ANTAŬPAROLO

La „Camera Obscura“[1] okupas en la nederlanda literaturo unikan lokon.


Ĝi estas kolekto de rakontoj kaj priskriboj de delikata kaj ofte sprita
spirito, sed havas grandparte tre nacian koloron. Aperinta en la jaro 1839,
la majstra verko estas ankoraŭ nun legata kaj konata de ĉiu instruita
nederlandano, kaj neniu alia verko atingis tiel ĝeneralan ŝatatecon.

Ĝia aŭtoro, Nikolao Beets (pseŭdonimo: Hildebrand), naskiĝis en 1814


kaj mortis en 1903. Li studis teologion, fariĝis predikisto unue en la
vilaĝo Heemstede, poste en Utrecht kaj fine en la sama urbo universitata
profesoro teologia.

Krom la „Camera Obscura“ li verkis en siaj junaj jaroj poemojn, certe


legindajn, kiuj tamen ne estas tiel ĝenerale konataj, kaj en postaj jaroj
pritraktaĵojn pri temoj edifaj kaj literaturaj.

La tri rakontoj tradukitaj de mi: „Anĉjo la Ĉasisto“ (Teun de Jager), „La


maljunulejano rakontas sian historion“ (Het diakenhuismannetje vertelt
zijn historie) kaj „Malnova konato“ (Een oude kennis) ŝajnas al mi
taŭgaj por esti antaŭmetataj al internacia publiko.

La tradukinto.
ANĈJO LA ĈASISTO
La lasta iom pentrinda vilaĝo je la flanko de la okcidenta marbordo de
Holando estas sendube la malriĉaspekta Schoorl[2]. Ĝi situas ĉe la
malsupro de la dunoj tie, kie ili havas sian plej grandan larĝon por subite
interrompiĝi ĉe Kamp, ne donante al la tero sian ŝirmon ĝis Petten kaj
formante tiun grandan malplenon, kiu necesigis la famekonatan
Hondsbosch-an[3] kontraŭmaran ŝirmdigon, por kies konservado estas
neeviteblaj tiom multe da palisaĵo kaj tiom multe da manĝoj. Same kiel
en la apuda Bergen frapas tie ĉi la promenanton la agrabla rigardaĵo de la
alta duna deklivo surkreskita de densa arbetaĵo kaj malvarmetaj boskoj;
kaj de la nobelbieno, kiu nombras inter siaj posedintoj Borselen-ojn,
Brederode-ojn kaj Nassaŭ-ojn, ĝis nia malgranda Schoorl, oni iras, laŭ
ĉarme kurbiĝadanta sabla vojo, je ambaŭ flankoj ĉiam en la ombro de
kverkoj, ulmoj, betuloj kaj diversspeca arbaĵo, preter kies trunkoj tie ĉi
kaj tie la klara dunakvo sin pluentrudas en volviĝantaj riveretoj, kaj inter
kiuj ambaŭflanke de distanco al distanco sin montras la malgrandaj
kabanoj de la loĝantoj, je la okcidenta flanko ne malofte duone
enterigitaj en la duno kaj supre grizaj pro florantaj muskoj kaj tubera
fungaĵo.

Je la fino de tiu agrabla piedvojo la verda pinta tureto de Schoorl alten


elstaras, de supre rigardanta al la efektiva vilaĝo kaj ĝiaj multaj
grenkampoj, kie estas rikoltata la grio, apartenanta al la famaĵoj de la
vendejo de Alkmaar. Kiu trapromenis tiujn ĉi ravetajn boskaĵojn, kaj,
refreŝiginte sin unue en la malvarmeta ombro kaj poste en la sola gastejo
de la vilaĝo, tiu unue finkalkuliĝu kun arbaĵo; ĉar lin atendas nenio alia
ol la Hondsbosch[4], kio tute ne estas arbaro, poste „de Zijpe“[5], la plej
granda senakvigita ebenaĵo de Okcidenta-Frislando, kaj poste la dezerto
de „het Koegras“[6], ĝis kiam li staras ĉe Helder, rigardante en la
„Marsdiep“[7] kaj vidante je la orienta flanko malklare aperi la insulon
Texel, pri kiu vojaĝintoj certigas, ke tie ekzistas beleta arbareto inter
„den Burg“ kaj „het Schild“[8], bagatela restaĵo de praarbara belegeco.
En la lastaj tagoj de septembro de 183* en tre frua mateno, ankoraŭ
antaŭ ol la suno leviĝis, la malgranda pordo de unu el la supre
priskribitaj kabanoj je la dunflanko apud Schoorl malfermiĝis kaj sur la
sojlo sin montris juna viro, kiu kun atento konsideris ĉielon kaj
ventodirekton. Bela brunmakula perdrikhundo[9] jam estis saltinta trans
la malsupran pordon tuj kiam la supra pordo estis malfermita, kaj nun
kun konebla plezuro ĝi sin rulis antaŭ liaj piedoj en la sablo aŭ saltis
kontraŭ liajn genuojn kaj tiam por momento ekkuŝis kun la antaŭaj
kruroj etenditaj kaj la kapo inter ili, por momenton poste denove eksalti,
mallaŭte kriaĉante kaj efektivigante ĉiujn sonojn kaj figurojn de
ĉashundo, kiu havas plezuron. Entute ne ekzistas besto, kiu estas pli
facile amuzebla kaj malpli baldaŭ satamuzita. Lia mastro nur bezonas
kapti la pafilon, kaj tiu ĉi movo tuj aperigas antaŭ la ekflamigita imago
de la hundo la plej belegajn perspektivojn de ĝuo kaj feliĉego, pri kiuj mi
estas konvinkita, ke la nomitaj ĝojsignoj estas nur malfortaj pruvoj
kompare kun la sento, kiu tratiklas ĝian vilan bruston kaj tiel estas,
malgraŭ ke ĝi tre bone scias, ke por ĝi ĉiuj plezuroj de la tago konsistos
en kurado, starado, pelado kaj alportado, ne povante iam aŭ iatempe havi
kelkan esperon al la plej malgranda parto de la akiraĵo.

La juna ĉasisto — ĉar li estis iu — en sia eluzita verda kamizolo, kun la


malnova ĉasaĵujo kaj la malnova grajnujo kruce sur ambaŭ ŝultroj, la
pantalono en la botoj, la verda drapa ĉapo oblikve surmetita kaj la
mallonga duobla ĉaspafilo kun la verda, dependanta ŝnuro sub la brako,
aspektis tre pitoreske. Li estis granda kaj fortika, blonda keltido, kaj lia
sunbrunigita vizaĝo tiom pli rimarkigis la helan bluon de liaj okuloj; sed
en tiu ĉi momento, kiam li rigardis unue la ĉielon kaj poste ĉirkaŭ si, ili
havis malgajan esprimon.

„Kviete, Kampeno!“ li ekkriis, kaj ŝajnis, ke kvazaŭ tedas lin la ĝojaj


saltoj de la besto, kiu ne obeis tiun ordonon, sed plue maloportunis liajn
genuojn kun la sama gajeco, dum li fermis la pordon. Li donis al
Kampeno piedfrapon.

La besto malfiere forpaŝis kun la vosto inter la kruroj kaj kriaĉis.

„Nu do venu, Kampeno!“ rediris la ĉasisto, montrante penton, kaj


karesante ĝian kapon li aldonis: „Ĉu vi estas kulpa, ke la mastro malbone
sonĝis?“

Li prenis la vojon al la vilaĝo.


Se la infanaro de Schoorl estus vidinta sian Anĉjon la Ĉasiston — ĉar tiel
ĉiuj nomis lin — iri tiun fruan matenon, ĝi apenaŭ estus kredinta siajn
okulojn. Ĉar neniam lia okulo rigardis tiel malĝoje, neniam tiel teren;
neniam lia paŝo estis tiel malvigla kaj indiferenta. Inter ili li estis konata
kiel la plej bonhumora fraŭlo de la vilaĝo, kaj, kiam li aŭ mistifikis la
infanojn kaj scivolajn knabojn per mirindaj ĉasmensogoj aŭ al la junaj
knabinoj faligis malvarmajn plumbograjnojn en la koltukon aŭ la
maljunulinojn apud la ŝpinilo gajigis per siaj gajaj ŝercoj, ĉiam ĝi ŝajnis
veni el lia koro, el lia senzorga kaj gaja kaj malpeza koro. Kaj tamen
Anĉjo la Ĉasisto apartenis al tiuj konstitucioj, ĉe kiuj la gajeco ŝajnas esti
malpli propreco ol fakulto de la animo, kaj sub tiu viva rivereto de lia
bonhumoreco, en kiu ŝajnis respeguliĝi nenio krom lumo kaj floroj,
troviĝis fundo de seriozeco kaj malgajeco. Al ili li ne malofte fordonis
sin en la soleco, kaj bagatelo povis lin meti en tiun staton. Tiam li estis
senkuraĝa kaj melankolia. Tiam li pensis, sen rimarkebla transiro, al sia
patrino kaj sia patro, kiujn li vidis morti, kaj „al la verdaj arbetoj“ de la
tombejo; tiam li vidis por si mem nenian alian perspektivon ol de
malriĉeco kaj nesufiĉeco; ĝis kiam la ĉeesto de homoj lin vekis el la
revado kaj li estis denove la gaja, ŝercanta Anĉjo la Ĉasisto de ĉiam. La
ĉaso estis la ĝojo kaj ĝuo de lia vivo, kaj de la mezo de septembro ĝis la
unua de januaro li ĝuis plej vere. Kun la plej gaja mieno en la mondo li
ĉiun matenon iris en la kampon antaŭ sunleviĝo; sed strangaĵojn li povis
pensi dum la longaj solecaj promenadoj, kun la pafilo en la mano kaj
neniu ĉirkaŭ li krom lia fidela Kampeno. Ŝajnis, ke hodiaŭ estas
okazonta multe da ĉagrena por liaj kapo kaj animo, ĉar malrapida kaj
malvigla jam estis la komenco.

Lia vizaĝo tamen ne malmulte sereniĝis, kiam li ekhaltis apud malgranda


dometo, kiu ĉe lia dekstra flanko duone sin kaŝis inter la arbaĵo. Li
aŭskultis ĉe la kovrita fenestro. Unu momenton li ŝajnis heziti; tiam li
kuraĝiĝis kaj frapetis per la brunaj manartikoj du, tri fojojn kontraŭ la
malnovan fenestrokovrilon. Sono, kvazaŭ oni alimetas seĝon, respondis
tiun ĉi signalon.

Li ridetis.

„Mi havos ilin!“ li vokis laŭte.

„Bone“, respondis belsona virina voĉo, kiu ŝajnis veni el la profundo.


Ankoraŭ momenton li restis, kaj malrapide la rideto malaperis de liaj
lipoj kaj lia vizaĝo reprenis la ĵusan malgajan mienon. Li levis la kapon
kaj ne vidis la hundon.

Li fajfis mallaŭte. Kampeno estis pli proksima, ol li estis pensinta, kaj


saltaperis el la alta cerefolia foliaro, sub kiu, tuj apud la kabano,
malgranda duna rivereto kaŝiĝis.

„Diabla hundo! ĉu vi jam nun devas trinki?“ li grumblis malkontente.


Sed tuj ŝanĝiĝante li diris al si mem: „Se Zejnjo scius, ke mi estas
malkontenta al la hundo! Mi meritas esti hodiaŭ malbonŝanca.“

Malfeliĉa konvinko por ĉasonto.

Nun Anĉjo la Ĉasisto plirapidigis siajn paŝojn kaj atingis la vilaĝon.

La hundo ŝajnis rigardi la fruktokampojn kiel por ĝi destinitajn kaj


malproksimiĝis dekstren. Li revokis ĝin.

„Ĉi tien, Kampeno!“ li diris afable: „vi devas iri supren, amiko. Ili
ankoraŭ ne bezonas la stoplojn; en la dunoj estas ankoraŭ sufiĉe por
manĝi.“ Kaj li turnis sin maldekstren.

„Ĉu vi volas esti supre, Anĉjo?“ demandis viro, kiu ŝajnis ankaŭ jam esti
ellitiĝinta kaj subite aperis vestita per griza kamizolo kun ĉasbutonoj,
kun bastono en la mano kaj kun ĉapelo ĉirkaŭita de verda rubando sur la
kapo.

„Jes, Joĉjo!“ la ĉasisto respondis: „oni nun estas ankoraŭ tro multe
laboranta sur la sablaj grundoj.“

„Vi parolas veran vorton“, diris la gardisto de la Bergen-a Arbaro, ĉar tiu
li estis. „Ĉu vi eble volas ekfumi?“ li aldone demandis, afable
antaŭtenante al li sian pipon.

„Mi dankas, Joĉjo,“ rediris Anĉjo, „hodiaŭ mi ankoraŭ ne meritis mian


tabakon. Vi jam frue estas ĉe la laboro. Ĉu vi sekvas la postesignon de
ŝtelĉasisto aŭ pro kio?“

„Ne, kamarado!“ respondis la gardisto. „Mi estas iranta al Schoorldam,


mi devas esti en Alkmaar kaj mi kuneveturos kun Jaĉjo. Bonŝancan
ĉason!“

„Bonan dankon!“ diris la alia. Kaj sekvata de la hundo li proksimiĝis al


la duno kaj faris al si vojon tra la arbetaĵo, malseka de la nebulo kaj el
kiu milo da senvaloraj paseroj ektime ekflugis, kaj li supreniris.

Atinginte la supron de la monteto li rerigardis de supre al la vilaĝo. La


suno ekatingis la horizonton kaj jam elsendis siajn unuajn radiojn. La
aŭtuna nebulo ekbrilis kun ĉiuj tiuj koloraj nuancoj, kiuj ŝajnigas, kvazaŭ
la ĉielarko estas malsupreniĝinta sur la teron; la kruco de la tura pinto
ekbrilis, kaj la gutoj, kiuj tremis sur la pintoj de la densaj folioj, alprenis
sian poezian similecon al brilantaj juveloj. Lia okulo serĉis la loketon,
kie la kabano de Zejnjo kaŝiĝis sub la arbaĵo. Nenio tie movis sin, kaj
ankaŭ en tuta la vilaĝo ĉio estis ankoraŭ en tomba silento; kelka koko
kriis; kelka hundo malrapide elrampis el sia ejo; sed neniu homa estaĵo
sin movis. Sole li vidis, sur ia rekta piedvojo al Schoorldam, la
ĉasgardiston, kiu daŭrigis sian vojon rapide paŝante.

„Ĉiuj ankoraŭ dormas,“ Anĉjo la Ĉasisto diris al si mem, „kaj Zejnjo


certe ankaŭ denove ekdormetis. Ĉu ili ĉiuj sonĝas?“ — „Malsaĝaĵo!“ li
daŭrigis kaj elpoŝigis sian trinkbotelon kaj sin tenante, kvazaŭ li altrinkas
la hundon: „Je la morto de la unua, Kampeno!“

Post tio li streĉis ambaŭ ĉanojn de sia dutuba pafilo kaj komencis trapaŝi
la ĉasejon.

En tuta Schoorl kaj Bergen ne ekzistis pli bona ĉasisto ol Anĉjo. Li


apartenis al tiuj malmultaj feliĉuloj, kiuj estas preskaŭ tute trafcertaj. „Ĉu
vi scias, kio kaŭzas,“ la maljuna Korĉjo iam diris, kiam li kun kelke da
kamparanoj sidis antaŭ „La Ruĝa Leono“ sur la bierbenko kaj Anĉjo
preteriris ŝarĝita per peza ĉasakiraĵo, „ĉu vi scias, kio kaŭzas, ke Anĉjo
la Ĉasisto, se du perdrikoj suprenflugas, unu antaŭ li kaj la alia post lia
dorso, tamen kuŝigas ilin ambaŭ?“ — „Ĉar li havas duoblan pafilon“, oni
respondis. „Ne amiko!“ Korĉjo diris, „ĉar li estas duobla homo.“ Pro tio,
ke Anĉjo la Ĉasisto neniam plendis pri ĉiuj tiuj malhelpantaj
cirkonstancoj en la kvar elementoj, kiujn kelka nombro da ĉasistoj sole
kulpigas, se ili venas hejme kun malplena ĉasaĵujo, kaj ke li malofte
fanfaronis pri leporoj kaj perdrikoj, kiujn li kvankam ne hejmenportis,
sed pri kiuj li estis konvinkita, ke ili nepre en iu neeltrovebla rifuĝejo
mortis pro iliaj vundoj.
La por ĉasisto tiel belsona streĉoklako de la ĉanoj de lia pafilo, la gaja
sunlumo ŝajnis forpeli la malgajecon de Anĉjo la Ĉasisto kaj kuraĝigi
lin; la cirkonstanco, ke li efektive atingis la ĉasejon, ekscitis lian spiriton.
Kampeno vigle saltis al li antaŭe kaj jam baldaŭ komencis tre serioze per
la nazo serĉeflari laŭ la tero.

„La hundo jam nun komencas labori,“ diris Anĉjo; „tio iros bone.“

Ankaŭ ne daŭris longe, ke timema leporo eksaltis. La du pafoj fariĝis,


unu post la alia. La hundo ekbojis; la leporo estis libera.

„Diable, kio nun?“ ekkriis Anĉjo la Ĉasisto, kaj li ĵetis la pafilon teren.
Miregante li postrigardis la longorelulon, kiu neniuloke estis vundita kaj,
persekutata de la hundo, trarapidegis la ebenaĵon, ĝis kiam ĝi malaperis
post la alia flanko de la duno, kie Kampeno furioze kaj kun senĉesaj
ekbojoj ĝin postkuris, sed pli kaj pli postrestis.

Li fajfe revenigis la hundon kaj reŝargis.

„Mi ja supozis, ke mi estos malbonŝanca!“ li ekkriis. „Nu, ĝi estis nur


leporo! Senbrue, Kampeno!“ Kaj li daŭrigis sian vojon.

„Ĝi estis nur leporo“, Anĉjo la Ĉasisto diris; sed kion do li volis? Mi iom
rakontu al vi pri Zejnjo kaj vi komprenos.

Mi ne komencos dirante, ke Zejnjo estis la plej bela el ĉiuj knabinoj de


Schoorl; ĉar tia diro esprimas jen nenion, jen tro multe kaj estas en ĉiuj
okazoj ĝistede uzita. En mil rakontoj la knabino ĉiam estas la plej bela de
la ĉirkaŭaĵo. Sed certe ŝi estis ĉarma infano, pli gracia kaj pli delikata ol
la plimulto de la kamparaninoj, kaj kiu dum la semajno vere ne bezonis
porti la dimanĉan arĝentan kapornamaĵon por aspekti treege ĉarme. Ŝi
estis orfino kaj la subteno kaj konsolo de maljuna avino kaj de surdamuta
frateto proksimume dekjara. Tiu ĉi trio kune konsistigis la malgrandan
mastrumaĵon de la kabano sub la arbaĵo. Kaj krom sian avinon kaj la
malfeliĉan infanon Zejnjo amis neniun pli ol Anĉjon la Ĉasiston, kaj se
ŝi estus havinta tian koron, ke ŝi povus iam aŭ iafoje pensi pri la morto
de sia avino, ŝi eble estus facile povonta imagi al si fariĝi la edzino de
Anĉjo la Ĉasisto. Laŭ la nuna stato de la aferoj ŝi ŝercis kun Anĉjo kaj
Anĉjo kun ŝi, kiom ili povis, kaj plia progreso ne fariĝis. Sed la maljuna
avino volonte aŭdis Anĉjon ŝerci, kaj la surdamuta infano estis treege
feliĉa, kiam li vidis lin alproksimiĝi kaj kiam li instruis lin konstrui
kaptilojn el ŝtonoj por kapti paserojn; kaj Zejnjo rigardis Anĉjon per
grandaj, klaraj, malhelbluaj okuloj tre afable, kiam li helpis la knabon kaj
ludbalancis lin sur sia genuo, ĝis kiam li pro ĝojo faris la solan sonon,
kiun li povis eligi. Kaj vespere, kiam Anĉjo foriris hejmen, povis okazi,
ke liaj lipoj tuŝis ŝian blankan vizaĝeton (kaj vere ne pli); kaj la „dormu
bone, Anĉjo!“ estis tial ne malpli afabla.

Sed hieraŭ vespere Zejnjo ŝerce tre mokis lin, ĉar jam estis la sesa tago
de la ĉassezono kaj, kvankam Anĉjo hejmenportis multajn leporojn, li
pafkaptis ankoraŭ ne unu perdrikon.

„Ne, Anĉjo-frato!“ Zejnjo diris, „harulojn vi povetas, sed plumulojn vi


ne povas trafi; ili estas por vi tro ruzaj, amiko!“

„Kiom da perdrikoj vi volas, ke mi morgaŭ alportos al vi?“ Anĉjo


demandis.

„Mi ne ŝarĝos al vi tro peze, knabo!“ respondis Zejnjo. „Pafu da ili du,
kaj mi kredos, ke vi ankoraŭ kapablas.“

„Ĝi okazos, Zejnjo!“ ekkriis la ĉasisto, kaj li metis sian brakon ĉirkaŭ
ŝian talion. „Ĝi okazos laŭ viaj vortoj, aŭ mia nomo ne plu estos Anĉjo la
Ĉasisto!“ Kaj li tiris ŝin al si.

„Kviete, Anĉjo!“ ekkriis la knabino; „ne sensencaĵon. Kisi? Ĉu vi


malsaĝiĝis? Unue alportu perdrikojn, tiam eble estos konsiderinde. Fi,
knabo, ne malsaĝaĵon!“ Kaj ŝi ridegis por pli akcentigi la seriozan
admonon.

„Tre bone,“ respondis la amanto, „sed mi havas proponon, Zejnjo: donu


al mi kison antaŭpage; kaj se mi morgaŭ al vi ne alportos perdrikojn, vi
plu kisu min neniam; sed se mi ilin alportos, ve al via ostaro!“

„Konsentite!“ Zejnjo ekkriis gaje kaj ŝi alpaŝis al li kaj donis al li fortan


maninterbaton kaj lasis al si premi kison sur la vangon, ĉe kio ŝia buŝeto
sin deturnis iomete malpli ol alie; kaj la surdamuta knabo, kiu tion
alrigardis, klinis sian kapon nuken, ĉirkaŭsaltis pro plezuro kaj klakis per
la manoj pro la ĝojiga vidaĵo.

Ĉu vin mirigas, ke Anĉjo la Ĉasisto hodiaŭ kun iom da malŝato rigardas


leporon kiel „nuraĵon“?
Kaj tamen! Li povis deziri havi la leporon, ĉar pli kaj pli ŝajnis, kvazaŭ li
hejmenportos neniom. Vane li jam kelke da horoj vagadis tra la larĝa
Schoorl-a duno; tra valoj, kie li ĝis super la maleoloj paŝis en la densa,
bruna musko; trans blankajn senkreskejojn, kie la seka ruliĝanta sablo
forviŝis liajn paŝojn; laŭ ebenaĵoj, en kiuj saletaj akvoj tratrempis la
teron; nenie, por uzi nordholandan ĉasterminon, nenie li „malkovris
vivon“. Li tamen rimarkis jen la piedsignon de leporo, jen la sterkon de
perdrikoj; sed nek la unua, nek la lastaj sin montris. Li pafis kun certa
kolerhumoreco blankan strigon, kiu per siaj facilaj diablaj flugiloj sin
levis el arbusta saliko; prenis ĝin kaj malŝate ĝin deĵetis for. Kampeno
ankaŭ kaŭzis al li ankoraŭ malspritan elreviĝon, ĉar ĝi staris antaŭ io,
kio, kiam ĝi fine ekflugis el la dika musko, evidentiĝis esti ne pli ol
ordinara alaŭdo. Kaj tiel pasis malrapide la horoj, kaj la malgajeco de
Anĉjo la Ĉasisto revenis ankoraŭ pligrandigita de la laceco kaj de la
varmego de la kreskanta tago. Subite estis, kvazaŭ malvarmeta venteto
ekestis, kiu refreŝige blovis tra liaj ŝvitaj haroj, kaj kiam li estis
suprenirinta ankoraŭ unu altan blankan sablomonteton, li vidis antaŭ si la
grandan maron.

La maro ĉiam estas impona vidaĵo, sed kiam oni ĝin vidas sur nepre
soleca loko, kun nenio krom la sterila duno maldekstre, dekstre kaj post
si, sen kabano sur la bordo aŭ velo sur ĝia ebenaĵo, tiam la rigardado de
tiu vasta malplenaĵo estas duoble animtuŝanta. Oni estas okupata de
sento, kvazaŭ oni nun efektive staras ĉe la ekstrema limo de la mondo;
kvazaŭ oni nun efektive estas la sola postrestanta terano. Frosttremante
Anĉjo la Ĉasisto sin sidigis sur la supro de la monteto, malstreĉis la
pafilon kaj rigardadis la sunajn ondojn. La hundo ripozis spiregante apud
li; ĝia ruĝa lango pendis longa kaj seka el ĝia buŝo. Tie ĉi, apud la plena
maro, kaj tamen ne refreŝigo!

Anĉjo la Ĉasisto elprenis pecon da pano kaj kelke da acidaj pomoj el sia
ĉasaĵujo kaj dividis ilin kun sia amiko. Ankaŭ li prenis la trinkbotelon
por trinki gluton, sed li reportis ĝin de la buŝo.

„Ne“, li diris kun ĝemo. „Oĥ, tiu sonĝo! mi volus, ke mi senmemoriĝus


pri tiu sonĝo.“

Li volis deskui de si la premantan sonĝon de tiu nokto, pri kiu ni aŭdis


lin plendi jam unu fojon kaj kiu estis la kaŭzo de lia malgajeco; sed la
vidado de la maro rememorigis al li detalojn, kiujn li jam estis forgesinta.
Baldaŭ li enprofundiĝis en ili tiom pli vive.

Li estis denove, kiel dum la dormo, ĉasanta kun la filoj de la


nobelbienmastrino de Schoorl, tamen ne en la Schoorl-a Kampo, sed en
la Bergen-a Arbaro. Li portis novan ĉaskamizolon kun sunaj oraj
butonoj, kaj Zejnjo estis metinta al li plumon de vira fazano sur lian
ĉapon. Subite tri perdrikoj flugis al li antaŭe, sed li ne povis akiri ilin
pafatingeblaj; ĉiufoje ili surteriĝis, kvazaŭ por lin inciti; sed tuj kiam li
alproksimiĝis, ili kriis, movis la flugilojn kaj flugis pli malproksimen.
Fine li volis fari klopodon ilin pafi de tre malproksime, sed lia pafilo
rifuzis kaj falis el liaj manoj. Tiam ĉiuj tri perdrikoj kriis trifoje, kaj unu
el ili flugis sur la ĉapelon de la junkro, kie ĝi restis sidanta. „Ĉu vi
permesas al mi pafi, junkro?“ li vokis. La junkro afable mansvinge jesis.
Li celis, la perdriko falis; sed kiam li iris por ĝin preni de la tero, nek la
perdriko, nek la junkro de Schoorl estis troveblaj; sed jen kuŝis la sanga
kapo de Zejnjo kaj rigardis al li per okuloj de mortinto; kaj kiam li longe
ĝin alrigardadis, jen venis subite la maro, kaj la kapo komencis moviĝi
sur la ondoj, kaj malantaŭeniĝi, kaj malaperis, kaj reaperis, kaj denove
malaperis, ĝis kiam li vekiĝis. Lia koko kriis; la lumo lumis tra fendoj
kaj fenestroj. Li vestis sin por la ĉaso.

Kaj nun, kiam li longe rigardadis la maron, la vizio ripetiĝas, kaj la kapo
de Zejnjo aperas inter la sunaj ŝaŭmaj sulkoj de la Nordmaro kaj
balanciĝas kun la ondoj.

Li deturnis sian vizaĝon de la akvo kaj etendis sin ventromalsupre sur la


deklivo de la monteto kun la brakoj sub la kapo. Baldaŭ li ekdormis, kaj
la abomeninda rigardaĵo denove ludiĝis antaŭ lia spirito; sed la tuta maro
iĝis ruĝa kiel sango, kaj flametoj kaj fajreroj ĉirkaŭdancis sur ĝi kaj
svingiĝis laŭ rondoj super ĝi. Subite, jen klakegis du pafoj. Li vekiĝis.
Kampeno estis pro la sono rapide ekstarinta kaj jam trotis laŭ la monteto
malsupren.

Majeste blua fumnubo leviĝis de post apuda duno, kaj granda perdrikaro
ektimigite flugis al ĝi antaŭe. Anĉjo revokis la hundon kaj sekvis la
perdrikojn per la okuloj. Ili malrapide malleviĝis je la alia flanko de la
monteto kaj kun la vento iris suden. La postan momenton viro aperis sur
la supro de la duno kaj ĉirkaŭrigardis, kien ili iris; sed ili jam estis
surteriĝintaj. Post tio li trankvile reŝargis sian pafilon, kaj Anĉjo la
Ĉasisto vidis, ke li metas paron da belaj perdrikoj en la ĉasaĵujon, unue
rigardinte ilin kelkan momenton kun plaĉo.

Ĝi estis Diĉjo Joosten, la sola homo en tuta Schoorl, kiu ne ŝatis lin kaj
kontraŭ kiu li havis grandan antipation. Ĉar Diĉjo Joosten estis malnobla
knabo, kiu ne malŝatis ligi la metion de ŝtelisto kun tiu de ĉasisto, kaj
unu fojon li surprize ekvidis lin metanta en malfrua vespero
ŝnurkaptilojn por leporoj, diletaĵo, pro kiu la schoorlanoj havas
malbonan reputacion. Cetere li estis malbona ĉasisto, kaj inkluzive la
ŝtelado li hejmenportis en ĉassezono ne duone tiom, kiom „la duobla“
Anĉjo, kio rilate al tiu ĉi tre tedis lin.

Tuj kiam Diĉjo ekvidis Anĉjon la Ĉasiston, li duonordone vokis al li:

„Kien ili iris, Antoĉjo?“

„Tion vi devas scii!“ tiu ĉi respondis.

„Ĉu mi do povas rigardi tra la monto?“ malafable diris Diĉjo Joosten.


„Ĉu vi jam havas ion?“

„Nek haron aŭ plumon!“ Anĉjo vokis malkaŝe.

„Mi jes“, Diĉjo vokis rikanante; kaj li prenis leporon kaj tri perdrikojn el
la ĉasaĵujo kaj triumfe tenis ilin alte.

„Ĉiu siavice, Diĉjo!“ la alia alvokis al li.

„Jes,“ kriis Diĉjo; „kaj vi fojon ne havu vian vicon hodiaŭ, diablido!“

Tiam li malsupreniris la dunon kaj iris sian vojon turnante sin norden.

„Nun al la Postkampo, Kampeno!“ Anĉjo la Ĉasisto diris al sia hundo,


kaj en liaj okuloj denove brilis radio de kuraĝo kaj ĝoja rido venis sur lia
bruna vizaĝo. Li prenis mallongan gluton el sia trinkbotelo kaj
ekpromenis suden.

Li bone gravuris en sia animo la lokon, kie li vidis la perdrikojn surteriĝi.


Laŭ ĉia kalkulo ĝi estis tre konata de li ebenaĵo, kiu aspektas kiel
malprosperinta ekkulturejo kaj en kelkaj lokoj estas kovrita de
malgrandaj boskoj el genistaj arbustoj, rampantaj salikoj kaj pigmeecaj
alnaj arbetoj. Sed li direktis sin ankoraŭ pli suden, kvazaŭ li iris preter la
lokon, por pafi la perdrikojn kontraŭ la venton. Tiam li proksimigis sin al
la ebenaĵo; sed la perdrikoj estis sovaĝiĝintaj, kaj longe antaŭ ol li povis
ilin pafatingi, ili ekflugis kaj foriris grandetan distancon sudorienten kaj
tie denove surteriĝis.

„Paciencon“, pensis Anĉjo kaj, vane traserĉinte la ebenaĵon, ĉu eble


kelka estis postrestinta, li ankaŭ iris en tiu direkto por persekuti la aron.

Tiel okazis al li ankoraŭ tri aŭ kvar fojojn, same kiel en lia sonĝo; la
perdrikoj ĉiufoje pluestis al li antaŭeniraj; li tamen ne perdis la kuraĝon;
la vidado de la perdrikoj en la malproksimo, kiel ajn incita, persistigis
ĝin. Sed tiel lia animo estis priokupita de perdrikoj, ke mi preskaŭ
kredas, ke leporo povus laŭlarĝe transiri lian vojon, sen ke li, kiel ajn
bona ĉasisto li estis, tion rimarkus krom tro malfrue. Ĉasinte dum kelke
da horoj li ankoraŭ fojon ripozis apud loko, kie la hundo trovis
fontakvon. La besto, ne kontenta sensoifigi sin, metis sin tutan per sia
ventro en la akvon, sed aspektis sekve post tiu refresiĝo denove tiel vive
kaj vigle kiel en la frua mateno. Anĉjo imitis la ekzemplon kaj daŭrigis
la ĉasadon.

Jam li havis la Bergen-an Arbaron je sia flanko. Subite li vidis la aron


denove ekflugi kaj baldaŭ poste surteriĝi. Li urĝe ekpaŝis en tiu direkto.
Jam li alproksimiĝis al la loko, kie ili nepre troviĝas! La hundo tenis la
nazon kun la plej granda atento laŭ la tero. La espero de Anĉjo ankoraŭ
ne estis tiel viva la tutan tagon. Sed subite jen li ekvidas la ĉaslimpalison
de la nobelbienmastro de Bergen, kies solĉasrajto etendiĝas ankoraŭ
kelke da klaftoj pli malproksimen ol la arbaro. La hundo serĉeflarante
jam preteriris ĝin. La tento estis granda. Li ankoraŭ nenion kaptis; post
laciga ĉasado de tiom multe da horoj. Plue, li estis glordirinta, ke li
kunportos perdrikojn. Kiel prave Zejnjo rifuzos al li la promesitan kison;
pli malagrable, kiel forte ŝi ridos lin. Lia nomo ne plu estos Anĉjo la
Ĉasisto. La gardisto de la Bergen-a Arbaro iris al Alkmaar. Diĉjo Joosten
— ha, kiel incite li altetenis la perdrikojn! — iris norden. Kaj tie, eble
kvardek paŝojn pli malproksime, la objektoj de lia sopiro, ne, de lia
bezono, la belaj perdrikoj, lacaj de la longa irado, kuŝis, kiu scias kiel
obstine, ripozantaj en la alta musko.

Li sentis, ke li tremas; la koro batis al li en la gorĝo. La hundo plueniris


serĉeflaranta. Li levis la okulojn kaj profunde ĝemis. Nedividebla
momento — kaj li revokis la hundon, kiu malvole obeis. „Anĉjo la
Ŝtelĉasisto mi almenaŭ por mi mem ne volas nomiĝi“, li ĝemis.

Li turnis la dorson al la ĉaslimpalison kaj la ĉasteritorion de la sinjoro de


Bergen, kaj subite — kvazaŭ por lin rekompenci — jen laŭta zumegado!
Per la mallongaj flugiloj bruante paro da perdrikoj ekflugis tuj antaŭ li:
postrestintoj, kiuj ne estis povintaj sekvi la ĉefgrupon. Je la sama
momento lia fingro tuŝis la ekfunkciigilojn; la du pafoj klakis. La unu
perdriko tuj falis vertikale; la alia ankoraŭ momenton flugis pluen,
turniĝis en la aero kaj ankaŭ falis. Dum Kampeno kaptis la unuan, li iris
por preni la alian de la tero. Ĝi ankoraŭ vivis kaj klopodis sin kaŝi en la
musko. Sed li kaptis ĝin. Malĝoje kaj plende la besto alrigardis lin per
sia malgranda ronda okulo, en kiu la lumo jam duone estis estingiĝinta.
Li reenfaligis ĝin. Per tia okulo Zejnjo alrigardis lin en tiu abomeninda
sonĝo. La tuta vizio restariĝis antaŭ lia spirito. Kiam li reprenis la
perdrikon, la malgranda ronda okulo jam estis kovrita de la griza
membrano.

La fatala rememoro estis pasinta, kaj Anĉjo la Ĉasisto daŭrigas gaje la


ceteran parton de sia vojo. Li havas, kion li deziris; la por la bontenado
de lia reputacio necesaj du perdrikoj pendas sur liaj koksoj. Li ne
malmeritis la kisojn de Zejnjo. La reŝargita pafilo ne pezas al li. Tiel li
pluenpaŝis tra alta erikaĵo kaj genistaj arbustoj. Kvaronhoron pli malfrue
leporo eksaltas kaj preskaŭ la saman momenton ĝi falas per la „pli rapida
plumbo ekhaltigita en siaj lertaj saltoj“, kiel la plej poeta ĉasisto de tuta
la Holando iam kantis.

„Plej multe ŝatata, kiu venas lasta!“ Anĉjo la Ĉasisto diris. Kaj kontenta
pri sia ĉaso li trankvile ekpaŝas al Schoorl.

Estis jam malfrue en la posttagmezo, kaj ĝi estis ankoraŭ laciga


suprenirado kaj longa promenado, kvankam la distanco rektalinie ne estis
tiel granda. Sed kion signifis laceco? Triumfe li alpaŝos kun la rezultaĵo
de sia ĉaso al Zejnjo antaŭ la okuloj.

„Ĉu vi volas permesi al mi porti la leporon, Anĉjo?“ malgranda knabo


kun paleflavaj haroj kaj kafebrunaj vangoj, kiu sur la lasta duno de
Schoorl aperis el la arbetaĵo, en kiu li tranĉis por si bastonon, demandis,
vidante la harajn krurojn elstarantajn el la retaĵo de la ĉasaĵujo.
„Jes, Korĉjo-frato!“ Anĉjo la Ĉasisto diris gaje; „mi donos ĝin al vi; sed
vi ne frandu de ĝi.“ Li sidigis sin teren kaj, malferminte la ĉasaĵujon, li
unue elĵetis el ĝi la perdrikojn, kiujn li estis aranĝinta supre. La knabo
kaptis unu kaj rigardis ĝin.

„He, kia grasa!“ la knabo diris. „Kaj kiaj belaj okuletoj!“ li aldonis,
tirmalfermante pro infana ludemo unu el la okuloj de la perdriko kaj ĝin
antaŭtenante al Anĉjo.

„Lasu la okulojn fermitaj, bubo!“ Anĉjo la Ĉasisto diris ekkolere; kaj


denove nubo venis sur lia frunto.

Tiam li pendigis la leporon per la krucigitaj kruroj sur la bastono de la


knabo; kaj tiu ĉi, fiera pro sia ŝarĝaĵo kaj sentante sin granda super ĉiuj
kamparanaj knaboj de la kombinitaj nobelbienoj de Schoorl, Groet[10]
kaj Kamp, rapide malsupreniris kun la besto.

Sed Anĉjo la Ĉasisto kaŝis la du perdrikojn en la plej interna poŝo de la


ĉasaĵujo, tiel ke neniu plumeto elstaris. „Mi tenu min ŝercetrompe,“ li
diris al si mem, „kaj vidu, kion ŝi faros.“

Tiel li promenis tra la vilaĝo kaj laŭ la sabla vojo, sekrete kalkulante, ĉu
estas verŝajne, ke Zejnjo je tiu ĉi horo de la tago estos hejme aŭ ne. Li
estis ankoraŭ ne kvindek paŝojn malproksime de ŝia kabano. Jen la
arbetaĵo ĉe lia maldekstra flanko bruetis, kaj Zejnjo saltaperis kun laŭta
krio por teruri lin. La surdamuta infano sekvis ŝin malrapide.

Anĉjo la Ĉasisto teruriĝis efektive pli, ol Zejnjo povis atendi. Frosta


tremo trakuris liajn membrojn. Sed li resinregiĝis.

„Platpoŝe!“ li ekkriis kun rido.

„Tio ne estas vera!“ diris la gaja knabino, „ĉar mi jam vidis la knabon
kun la leporo. Sed kie estas la perdrikoj, Anĉjo?“

„Mi povis kapti neniun!“ diris Anĉjo la Ĉasisto; sed li sentis, ke lia
mieno lin perfidas. „Vere, Zejnjo!“ li aldonis, kiam ŝi rigardis lin
nekrede.

„Ĉu vere, kamarado?“ ŝi diris kaj kaptis la ĉasaĵujon por sin konvinki.
Sed li tiris al ŝi la ĉasaĵujon el la kara mano kaj ŝovis ĝin kun furioza
movo sur sian dekstran flankon. La knabino ridis kaj antaŭ li pretersaltis
por tamen rigardi en ĝin. Pafo sonegis, la hundo ekbojis; kaj Zejnjo kuŝis
sanganta apud liaj piedoj.

Dum la subita movo por ŝovi la ĉasaĵujon sur sian alian flankon, unu el
la malgrandaj maŝoj de la reto estis kaptinta la ĉanon de la maldekstra
tubo, levinta la pafilon kaj ellasinta la pafon.

Anĉjo la Ĉasisto kaj la du knaboj staris ŝtoniĝintaj; sed la surdemuta


infano la unua rekonsciiĝis. Kolerege ĝi atakis Anĉjon kaj mordis en lian
brakon. La pafilo estis falinta teren. Subite la malfeliĉa ĉasisto sin klinas
kaj kaptas ĝin ĉe la tenilo; sed forta mano kaptas la tubfinon kaj
ŝirforprenas ĝin de li. Estis alkurinta kamparano, kiu nun pafmalŝargis la
pafilon en la aeron. La duona vilaĝo alkuras kaj premkolektiĝas ĉirkaŭ la
kadavro de Zejnjo kaj ĉirkaŭ la malfeliĉegulo, kiu volas rehavi sian
pafilon kaj en muta furiozeco baraktas kun la ĉirkaŭstarantoj.

Por Zejnjo oni povis plu fari nenion. Ĉiu scias, ke pafo el grajnoj elapude
faras pli gravajn vundojn ol kuglo, ĉar ĉiu grajno faras apartan, kaj la
kvanto da plumbo estas nekompareble pli granda. Sed ankaŭ la pafo
trafis la karan knabinon ĝuste sub la koro. Priplorata de tuta Schoorl ŝi
ripoziĝis sub „la verdaj arbetoj“ de la tombejo. La maljuna avino kaj la
surdamuta infano estis perdintaj ĉion.

La malfeliĉa Anĉjo la Ĉasisto eniĝis en stato de gravaj febroj, en kiu li


senĉese deliris kaj furiozis. En la nokto, kiam Zejnjo estis enterigita, li
ŝteliris for de sia ekdorminta gardanto kaj elgrimpis tra la fenestro. La
gardisto de la Bergen-a Arbaro, malfrue hejmenvenante, vidis lin en la
lunlumo supre sur la duno, laborantan ĉemizevestitan. Li aliris al li.
Anĉjo ne rekonis lin.

„Junkro!“ diris la malfeliĉulo ektime kaj mallaŭte: „mi entombigas ŝin.


Tuj venos la maro.“

Kaj li kovris per sablo unu el la perdrikoj, por kiu li estis fosinta kavon
per siaj fingroj.

La postan vesperon li estis mortinta.


LA MALJUNULEJANO
RAKONTAS SIAN HISTORION
(Fragmento el „La familio Stastok“)

Tri tagojn mi estis pasiginta ĉe la familio Stastok, kaj en tiu tempo mi tre
amikiĝis kun Korĉjo. Kelkajn fojojn li akompanis min tra la urbo por
montri al mi la vojon, kiam mi havis aĉetojn farotajn, kaj, ĉar li kiel
multaj maljunaj homoj estis babilema kaj mi iafoje tiun malbonan econ
komunehavas kun multaj maljunaj homoj, ni ofte estis kune elbabilintaj
multe. Korĉjo estis simpla, brava, bonanima vireto. Li havis malklaran
rememoron pri sia patro, kiu estis brosisto kaj portis grandajn arĝentajn
bukojn sur siaj ŝuoj. Escepte la bukojn li plu memoris pri li nenion krom
lia morto, kaj kiel li kun granda funebra ĉapelo kaj longa blanka kravato
iris post lia kadavro; kaj kiel, kiam li venis hejme, nigra tuko pendkovris
la spegulon; kaj kiel li je tiu okazo povis manĝi tiom da raspitaj bulkoj,
kiom li volis; kaj kiel tie ĉeestis longa onklino, kiu trinkis tiom da blanka
vino, ke dika onklo diris: „Vi ne ricevos plu.“ Sian patrinon li neniam
konis. La dika onklo kondukis lin al la Orfejo; tie li lernis la ortografion,
kaj tiam oni servolernigis al li la ĉarpentmetion; sed li estis tro malforta
por tiu laboro, pro kio oni lin dungigis ĉe apotekisto por lavi boteletojn
kaj piŝti; okupo, kiu ĝuste ne estas riĉa je brilaj perspektivoj. Dekkvin
jarojn li tie servadis, sed, ĉar li povis legi nur tre malmulte kaj li ofte en
unu fojo devis disporti du tridecilitrajn botelojn, tri infanbotelojn,
„amplet“-on[11], elektuarion[12] kaj paketon da pulvoroj, fine fojon okazis
al li, ke li alportis la saleppocion[13] al iu, kiu havis mallakson, kaj
kontraŭe la pulvorojn kun rezino de jalapo al sinjorino, kiu suferis pro
lakso, post kio li, ĉar ne sufiĉe legoscia, estis maldungata. De tiam li
estis kurservisto por kontoro kaj poste domservisto ĉe diversaj homoj, el
kiuj iuj estis mortintaj kaj aliaj monruiniĝintaj; kaj ĉar li, okaze de la
granda ordoforigo de prizorgatoj, estis tro maljuna por esti sendata al
Frederiksoord, la Orfejo fine transdonis lin al la Maljunulejo. Kaj nun en
sia maljuna aĝo li estis ankoraŭ uzata de mia onklo kaj de kelkaj homoj
samspecaj por la ŝmirado de ŝuoj, la senpolvigado de vestoj, forportado
de la gazeto kaj, unuvorte, por la farado de malpli gravaj komisioj. Tio,
kio laŭ la informoj de mia onklo plej multe malhelpis lian karieron, estis
liaj ekstrema malruzeco kaj al tio proporcia homtimeco.

Krom la malantaŭa ĉambro kun la alta fenestro, kiu flanken elstaris


malantaŭ la domo de la najbaro kaj post kiu troviĝis la kuirejo, estis en la
domo de Petrus Stastok Senior ankoraŭ malantaŭa ĉambro, en kiun mi
intencas vin poste konduki, nomata ne senprave laŭ malgranda ĝardeno,
en kiun ĝi enrigardigis, ĝardenĉambro. Elirinte tra la kortpordo oni unue
renkontis specon de trotuaro el flavaj brikoj, larĝa proksimume tri
paŝojn, kaj se oni tiam paŝis trans altan randon el surflanke starantaj
bluaj brikoj, antaŭ kiu transe estis metitaj tri piedskrapiloj, oni subite
troviĝis en la malgranda elizeo de mia onklino. Oni tie vidis grandan
pomujon, sur kiu iufoje verdiĝis pli ol dekduo da „rejnet“-oj[14], kelkajn
rozbedojn, ĉirkaŭ kiuj en printempo devis flori rondo da flavaj krokoj,
pli ol unu seringarbon, du citizojn, ĉerizujon kaj je unu flanko sur la
muro vinberujon kaj je la alia flanko moruson. La vojoj estis borderitaj
ne de ordinara herbo, sed de ruĝaj kaj blankaj lekantetoj kaj plumbago.
Ĉirkaŭ tiu ĉi tempo staris florantaj diversaj potoj kun asteroj kaj dalioj;
kaj en la malantaŭo estis verde kolorigita laŭbeto kun kvinfolio[15],
lonicero, raŭpoj kaj araneoj. Apud ĝi staris la fabriko, al kiu estis
alkonstruita kontraŭ la laŭbo malgranda barako kun malgranda korteto,
sur kiu Korĉjo plenumis sian hejmlaboron, ĉirkaŭita de malalta barilo.

En tiu ĉi laŭbeto en sabata mateno post la matenmanĝo mi kun libro sub


la brako serĉis la sunlumon. Kial mi ne malfermis la libron, tuj
evidentiĝos.

Apenaŭ mi estis per mia poŝtuko batinta la polvon de la benko de la


laŭbeto kaj, komforte sidante kun la okuloj direktitaj al la baraketo, la
korteto kaj la barileto, ĝuanta pro la penso, kiel bone ĉio ĉe geonkloj
estas farbkovrita, kiam la kortpordo malfermiĝis kaj Korĉjo aperis. Ĉar li
devis trapaŝi la tutan ĝardenon por veni al la destinita loko kaj li portis
sur la ŝultroj preskaŭ sepdek jarojn, mi havis sufiĉe da tempo rimarki, ke
io ne estas en ordo. Li komencis preskaŭ faleti pro la brikrando, kontraŭ
kiu li ŝajnis ne esti sin gardinta, kvankam li de jaroj devis ĝin transpaŝi
ĉiujn matenojn je la duono de la deka; li lasis treniĝi en la sablo la
dimanĉan frakon de mia onklo, kiun li portis sur la brako, kaj antaŭ ol li
estis preteririnta la pomujon, la broso, kiun li tenis en la mano, du fojojn
falis. Kiam li venis pli proksime, mi vidis, ke liaj vangoj estas tre palaj
kaj velkaj sub lia ne tre bonzorgita barbo; tuta lia vizaĝo estis malserena;
liaj okuloj estis senbrilaj, kaj preterirante min li ne diris kiel alie: „bela
vetero, sinjoro!“, sed silentante li salutdemetis la ĉapelon kaj faletiris al
la korteto. Kun profunda ĝemo li demetis sian jakon tiel, ke li en sia
malvasta nigra veŝto kun manikoj vidigis al mi tutan la malgrasecon kaj
kurbecon de sia staturo. La ruĝa lada tabakujo, kiu duone elstaris el unu
poŝo de la veŝto, restis netuŝita, kaj denove kun profunda ĝemo li
pendigis la frakon sur la stablon. Kun ankoraŭ pli profunda ĝemo li
prenis la broson, staris kelkajn momentojn enpense frotante kontraŭ la
harojn kaj tiam ekbrosis la frakon, komencante kun la baskoj.

„Kiel estas, Korĉjo! Ĉu la aferoj ne iras bone?“ mi alvokis al li. Korĉjo


ne ĉesis brosi. Li estis iom surda.

Se oni devas ripeti frazon elparolitan je iom kompata tono, estas tute
neeble tion fari per la samaj vortoj. Mi ekstaris, alproksimiĝis paŝon kaj
diris iom pli laŭte:

„Ĉu io ne estas en ordo, Korĉjo?“

Korĉjo konsterniĝis; alrigardis min; kaj momenton daŭrigis tiun


rigardadon fiksokule; post kio li reprenis manikon de la dimanĉa frako
de mia onklo kaj reekbrosis. Larmo kuris laŭ liaj vangoj.

„Fi, Korĉjo!“ mi diris, „tio ne estu; mi vidas larmojn, ŝajnas al mi.“

Korĉjo viŝis siajn okulojn per la maniko de sia veŝto kaj diris: „Estas
malvarmeta vento, sinjoro Hildebrand.“

„Eh kion, Korĉjo!“ mi diris, „la vento tute ne estas malvarmeta. Sed io
ne estas en ordo! Ĉu vi perdis gazeton?“

Korĉjo kapneis kaj komencis brosi pli obstine ol iam.

„Korĉjo!“ mi diris, „vi estas tro maljuna por havi ĉagrenon. Ĉu oni povas
helpe ion fari, amiko?“

La maljunulo strange ekrigardis aŭdante la vorton „amiko“. Ho ve! eble


ĝi estis en lia sesdeknaŭa jaro ankoraŭ tute nova por li. Nerva rideto, kiu
havis ion teruran, venis sur lia malgrasa vizaĝo; liaj grizaj okuloj unue
ekbrilis, poste denove senbriliĝis kaj pleniĝis de larmoj. Lia tuta mieno
diris: mi fidos al vi. Liaj lipoj diris: „Aŭskultu, sinjoro! Ĉu vi konas
Malgrandan Niĉjon?“

Kvankam mi havas tre specialan amikon, kiu estas baptita Nikolao, kaj
pri kiu ne estis neeble, ke Korĉjo fojon vidis lin, mi tamen tute ne povis
apliki la nomon Malgranda Niĉjo al menciita Nikolao, ĉar li estas tre
„longa blonda knabo“, kaj neniam mi estus volinta kredi, ke menciita
Nikolao, kiel ajn neafabla li iafoje povis esti, povus esti la kaŭzanto de la
larmoj de maljuna Korĉjo. Mi do respondis, ke mi ne konas Malgrandan
Niĉjon.

„Ĉu do sinjoro Petro lin ne montris al vi! La tuta urbo konas Malgrandan
Niĉjon. Li ricevas sufiĉe da cendoj“, Korĉjo daŭrigis.

„Sed kia viro li do estas?“ mi demandis.

„Li estas“, Korĉjo diris, „tute ne viro. Li estas pigmeo, sinjoro! pigmeo,
tiel vere, kiel mi tie ĉi staras antaŭ vi. Oni povas kun li vojaĝi en
foirbudo. Sed li estas malica fiulo. Mi bone konas lin.“

Mi tre deziris iom pli da ordo en la informoj de Korĉjo.

„Li estas el la Domo,“ li rediris post momento da silentado: „li iras sur la
strato kiel frenezulo. Li enspezas monon per sia ĝibo. Kiam oni eliras el
lernejo, la knaboj inter si kolektas cendojn kaj dancigas Malgrandan
Niĉjon. Tiam li saltas ĉirkaŭ bastono precize kiel simio kaj tiam li igas
sian ĝibon preskaŭ duoble granda. Mi ne havas ĝibon, sinjoro!“ li
sekvigis kun ĝemo.

Prave mi komprenis, ke Korĉjo malpli enviis la ĝibon ol la cendojn,


kiujn ĝi enspezigis.

„Mi volus,“ li daŭrigis je malĝoja tono, donante al la frako multe pli


fortan strekon, ol estis utila al drapo po naŭ guldenoj: „mi volus, ke mi
havus ĝibon. Mi neniom laborus; mi ricevus cendojn; ili ridus min... Sed
mi ne drinkus“, li subite diris je alia tono, kaj tiam trankvile prenante la
frakon de la stablo kaj ĝin kunfaldante li ankoraŭ fojon aldonis,
returnante la frazon: „Ne drinkus mi.“
„Korĉjo,“ mi diris, „kiam vi trairis la ĝardenon kaj kiam mi alparolis vin,
vi estis malĝoja, kaj nun ŝajnas, ke vi estas kolera; mi preferas vidi vin
malĝoja!“

La maljunaj okuloj denove pleniĝis de larmoj; li etendis al mi siajn


velkajn manojn; mi prenis ilin, kiam li hontante pro sia konfidencieco
volis ilin retiri, kaj delasis ilin nur post kuraĝiga premeto.

„Oh,“ li diris, „oh, sinjoro tion ne tiel scias; — sed mi estas — mi estas
multe pli malĝoja ol kolera. Sed Malgranda Niĉjo malbonfaris al mi.
Malgranda Niĉjo estas malbona. La homoj,“ li daŭrigis, sin klinante al la
ŝuŝmiraĵo, „la homoj pensas iufoje, ke li estas sensaĝa; sed li estas
malbona.“

„Aŭskultu, Korĉjo,“ mi diris, levante turneblan tableton sur fera piedo;


„vi iom sidiĝu tie ĉi kaj rakontu al mi detale, kion Malgranda Niĉjo faris
al vi.“

„Ĝi ne helpos,“ diris Korĉjo, „sed mi ĝin faros, se vi parolos pri ĝi al


neniu. Ĉu sinjoro konas la Domon?“

„Kiun domon?“

„De la diakona[16] prizorgo.“

„Mi vidis ĝin preterirante.“

„Bone. Ĝi estas malbela domo, ĉu ne? malbela domo kun ruĝaj pordoj
kaj fenestroj; kaj interne ĉio ruĝa kaj ĉio malluma. Nu; sinjoro scias, ke
ni tie ĉiuj estas malriĉaj, ĉiuj tiel malriĉaj, — mi ne povas ĝin diri
alimaniere, precize, mi pensas, kiel sur la tombejo. Mi kaj kelka alia
laborenspezas ion, sed tio ne helpas nin. Ni portas ĝin al la patro[17], kaj
la patro ĉiujn semajnojn donas al ni poŝmonon. Tio estas bona, sinjoro!
tio estas bona. Kiam mi maljuniĝos, mi jam ne laborenspezos unu kupran
cendon; sed mi ricevos tamen poŝmonon. Jen,“ li diris, eligante koloran
poŝtukon, „tiun ĉi kaj“, frapante sian tabakujon, „kaj tiun ĉi mi aĉetis per
mia poŝmono.“

Estis kortuŝe aŭdi homon sesdeknaŭjaran dirantan: „kiam mi


maljuniĝos“!
„Niĉjo,“ li daŭrigis, „kiel sinjoro ja komprenas, ricevas ankaŭ poŝmonon.
Sed kion faras Niĉjo? Niĉjo faras nenion krom kelkafoje sarki por iu la
straton. Niĉjo sin tenas sensaĝa; Niĉjo dancas kun sia ĝibo; kaj kiam li
ricevas cendojn de la homoj kaj de la infanoj, tiam Niĉjo promenas
ekster la pordegon. Ĉu sinjoro konas la ‚Grasan Viŝilon‘?“

„Ne, Korĉjo.“

„Ĝi estas gastejo en la Leporaleo. Tie Niĉjo trinkas glason da ĝino;


ankaŭ foje du kaj foje tri glasojn.“

„Kaj kiam li post tio venas en la Domon?“

„Ho, li havas ĉiajn artifikojn. Li prenas grandan maĉbulon da tabako. Li


aĉetas ŝeleton de oranĝo ĉe la drogisto. Iufoje la patro ĝin rimarkas.
Tiam oni katenas blokon al lia kruro, ĉar li estas tro maljuna por esti
metata sur la punstablon, kaj oni ankaŭ ne povas lin bati sur lia ĝibo; sed
kio okazas, kiam li kuras kun la bloko? Tiam li diras al la infanoj: St ...
knaboj! Niĉjo estis malbrava. Niĉjo bekprenis greneron; kaj la patro
forprenis de Niĉjo ĉiujn liajn cendojn. Vi komprenas, sinjoro, ke li tiam
kolektas ankoraŭ pli multe.“

Mi plene komprenis.

„Sed tio estas liaj aferoj,“ Korĉjo daŭrigis, prenante de la tero ŝuon de
mia onklo, kiun li devis ŝmiri, sed tuj ĝin remetante, „sed kial estas
necese, ke li malfeliĉigas min. Ĉu vi scias, kio ĝi estas? Mi rakontos ĝin
al vi. Mi havis monon, — mi havis multe da mono, — mi havis dek du
guldenojn!“

„Kaj kiel vi ĝin akiris, Korĉjo?“

„Kun Dio kaj kun honoro. Mi ŝparis ĝin, kiam mi estis en la apoteko.
Kelkafoje, kiam mi portis pocion ekster la urbon, en kampodomon aŭ
ĝardenon, la sinjoro aŭ la sinjorino diris: donu al la alportisto dek
cendojn, estas malbona vetero. Tiamaniere mi estis kunkolektinta dek du
guldenojn. Ne estis permesite en la Domo ilin havi. Sed mi konservis
ilin, sur mia koro.“

„Kaj por kio vi ilin konservis? Ĉu vi bezonos tiun monon, aŭ ĉu vi tion


faris sole pro la plezuro de la havado?“
„Ho, sinjoro!“ la maljunulejano diris skuante la kapon: „se estas al mi
permesite diri, la riĉaj homoj tion ne tute komprenas; la regantoj[18]
ankaŭ ne; ĉar ili ne havas zorgojn pro tio. Ĉio iras bone ĉe tiaj homoj,
dum la vivo kaj ĉe la morto. Jen, ni estas bone tenataj en la Domo; la
Regantoj estas bonaj; en antaŭfasta vespero ni ricevas bulkojn kun
butero; post tri semajnoj, kiam estos buĉtempo, la Domo ricevos bovon,
mi ne scias de kiu grandsinjoro, kiu delonge estas mortinta. Tiam ni
manĝos ĉiuj rostaĵon el hakita viando; kaj la sinjoroj festenos kaj manĝos
la bovan langon. Ni havas tie bonan ekzistadon; sed, sinjoro! homo ĉiam
pensas pri sia morto.“

„Mi pensas, ke vi post via morto ankaŭ havos bonan ekzistadon,


Korĉjo!“ mi diris.

„Mi esperas, sinjoro: en la ĉielo ĉio estas bona; sed tion mi ne volis diri.
Mi volis plibonigi mian kadavron, vi sciu!“

„Kio estas tio, Korĉjo?“

„Jen, kiam ni estas mortintaj, oni metas nin sur pajlo kaj oni vestas nin
per tolaĵo de la Domo same kiel dum nia vivo, kaj tiam ni iras al la
tombejo en la puton[19]; tion mi ne volis. Mi volis, kiam mi estos
mortinta, ne porti maljunulejan tolaĵon...“

Li silentis momenton, kaj denove venis la larmoj.

„Mi volis kuŝi en mia ĉerko, mi ne scias, mi diru, kiel mi vidis mian
patron kuŝanta en ĝi, kun propra tolaĵo; mi neniam havis propran
ĉemizon; unu propran ĉemizon de mortinto mi volis havi.“

Mi estis emociita. Ne parolu al mi pri antaŭjuĝoj. La riĉuloj de la tero da


ili havas mil. Tiu ĉi malriĉulo povis ĉion toleri: malluksan manĝon,
malmolan liton kaj, laŭ siaj jaroj, malfacilan laboron. Li ne havis propran
domon, li estis ne havonta propran tombon; ho, ke li havu almenaŭ la
certecon, ke lia finlasta vesto estu lia!

„Sinjoro komprenos!“ li daŭrigis iom raŭke, „ke por tio estis tiuj dek du
guldenoj. Tio estis multe tro multe. Sed mi volis ankoraŭ pli; mi volis
esti entombigata dece. Mi ne estas kompetenta pri tiuj aferoj; sed mi
kalkulis kvar guldenojn por la tolo kaj plue du guldenojn por la homoj,
kiuj pretigos mian kadavron, kaj po kvindek cendojn por portloko al dek
du portontoj. Ĉu tio ne estus saĝe aranĝita? La asistanto de la apotekisto
tiel dokumentis ĝin; la mono estis en papereto; kaj ĉio en leda saketo:
tiun mi havadis tridek jarojn sur mia koro ... kaj nun ĝi estas for...“

„Ĉu Niĉjo ĝin ŝtelis?“ mi demandis.

„Ne!“ — li diris, vekiĝante el la malĝoja pensado, en kiun lin enigis lia


propra lasta vorto: „sed li sekretsciiĝis, ke mi ĝin havis. Lia ferlito staras
apud mia ferlito. Ĉu li ĝin vidis, kiam mi senvestigis min aŭ kiam mi
vestis min aŭ kiam mi estis malsana, aŭ ke mi laŭte sonĝis pri ĝi, mi ne
scias. Mi supozas kiel plej verŝajne, ke mi sonĝis pri ĝi, ĉar mi ĉiam
pensas pri ĝi. — Pasintan mardon pluvis la tutan antaŭtagmezon, kiel
sinjoro certe scias. Niĉjo ricevis ne unu cendon. Estis tro malbona
vetero; la knaboj sin ne okupis kun li. Lia poŝmono ankaŭ estis for, kaj li
havis deziregon iri al la Grasa Viŝilo. ‚Korĉjo,‘ li diris post la manĝo,
‚pruntu al mi ses cendojn.‘ ‚Niĉjo,‘ mi diris, ‚tion mi ne faros, ĉar vi ilin
nur fordrinkos.‘ ‚Korĉjo,‘ li diris, ‚mi nepre volas ilin havi,‘ li diris. Mi
diris: ‚Nu, vi ne havos ilin.‘ ‚Nu,‘ li diris; ‚Korĉjo,‘ li diris, ‚se vi ne ilin
donos al mi, mi diros al la patro, kion vi havas sub via ĉemizo!‘ Mi
paliĝis kiel tuko kaj donis al li la ses cendojn. Sed mi aldone diris:
‚Niĉjo, vi estas fripono!‘ Ĉu li pro tio koleriĝis, mi ne povas diri; sed
laŭdire li estis hieraŭ ebria, kaj kiam la gardistoj almetigis al li la blokon,
li kiel frenezulo kriis kaj kantis: ‚Korĉjo havas monon! Korĉjo havas
monon! Sub sia ĉemizeto li havas monon!‘ La fratoj tion rakontis al mi,
kiam mi eniris la domon. Mi estis kiel senvivulo. Ni iris al la ĉambrego
de la viroj kaj senvestigis nin. Niĉjo tie jam kuŝis kaj ronkis kiel bovo.
Kiam ĉiuj dormis, mi metis mian manon sub la ĉemizo por forpreni la
saketon kaj, se mi povus, ĝin kaŝi en la pajlo de mia litaĵo. Sed antaŭ ol
mi estis malnodinta ĝin, jen la pordo malfermiĝis, kaj la patro eniris la
ĉambregon kun lanterno. Mi falis dorsen sur mia kuseno kun la mono en
la mano kaj fikse rigardis kiel freneza homo al la lanterno. Ĉiun paŝon,
kiun la patro faris, mi sentis sur mia koro. ‚Korĉjo!‘ li diris, sin klinante
super min: ‚vi havas monon; vi bone scias, ke estas malpermesite tie ĉi
en la Domo tion kaŝi‘; kaj en sama momento li ĝin tiris el mia mano. —
‚Ĝi estas por ĉemizo de mortinto‘, mi balbutis kaj genuiĝis en mia ferlito
— sed nenion helpis. ‚Ni konservos ĝin por vi‘, la patro diris kaj
malfermis la saketon kaj trankvile denombris la monon. Miaj propraj
okuloj ne vidis ĝin, depost mi enkudris ĝin en ĝi, antaŭ tridek jaroj, ĝi
estis mia propra kara moneto por entombigo. ‚Mi ĵuras al vi, ke mi faros
per ĝi nenion,‘ mi plordiris, ‚krom honeste entombigi min.‘ — ‚Por tio ni
zorgos mem‘, la patro diris; kaj for li iris kun la mono kaj kun la
lanterno. ‚Niĉjo‘, mi postvokis al li, ‚rakontis ĝin al vi, ĉar li...‘ sed kion
helpus, se mi estus dirinta, ‚ĉar li estas drinkemulo‘? kion helpus, se mi
rakontus al li, ke Niĉjo ĉiun tagon iras al la ‚Grasa Viŝilo‘? Per tio mi ne
reakirus mian monon. Mi la tutan nokton ne fermis okulon. — Estas
kruele...“

„Ĉu oni ne povus ion fari ĉe la regantoj, Korĉjo?“ mi diris konsole.

„Ne! Ne!“ li singultis, frotante per la mano la bruston, kvazaŭ li ankoraŭ


tie serĉis la monon; „la mono devis for; tio estas leĝo tiel malnova kiel la
Domo, kaj la Domo estas tiel malnova — tiel malnova kiel la mondo!“

„Tio estas iom forta,“ mi diris, „kaj se...“

Li ne lasis min finparoli.

„Kio forta! Ĝi estas neniel forta. Ĉu do ne ĉiam estis malriĉuloj kiel mi,
kiuj venis sub la diakonan prizorgon, kaj de la diakona prizorgo devis
manĝi kaj trinki, kaj havi kuŝon kaj liton kaj esti entombigataj? — Sed
mi volis esti entombigata de mia propra mono, — kaj mi volis certe scii,
ke mi estos entombigata de mia propra mono, kaj tio estis mia plej
granda konsolo; kaj tial mi portis ĝin ĝuste sur mia koro. — Ho, se Niĉjo
scius, ke li mortigas min!“

„Aŭskultu, Korĉjo,“ mi diris, „vi rehavos kaj devas rehavi vian monon;
mi promesas al vi; mi parolos pri ĝi al mia onklo; li certe konas la
regantojn; ni vidos, ĉu ili por maljuna, brava kaj bonkonduta viro kiel vi
ne fojon volos malrespekti la leĝon. Vi fidu, Korĉjo, vi rehavos vian
monon.“

„Ĉu vere?“ la kompatinda homo diris, kuraĝigita de mia firma tono. „Ĉu
mi efektive rehavos?“

Kaj viŝante siajn okulojn kun ĝoja mieno li donis al mi la manon.

Bezonsentante ankaŭ diri al mi agrablaĵon, li demandis:

„Ĉu mi ŝmiras viajn botojn sufiĉe nete?“

„Belege“, mi diris.

You might also like