5.

Najważniejsze fakty z życia i twórczości Mickiewicza

6. Znajomość i interpretacja następujących utworów A. Mickiewicza:
• a) Oda do młodości - manifest młodych (hasła i idee filomackie,
środki artystyczne i ich funkcje, budowa oparta na antynomii młodości i
starości, cechy romantyczne i klasyczne)
• b) Romantyczność - manifest programowy polskiego romantyzmu (idee i
postawy romantyczne: ludowość, irracjonalizm, indywidualizm, bunt przeciw
konwencjom; polemika poety ze starcem jako starcie się dwóch odmiennych
światopoglądów, nowatorstwo kreacji bohaterki, interpretacja motta, związki
romantyków z Szekspirem)
• c) wybrana ballada, np. Świtezianka, Lilie - pouczenie, jakie ze sobą
niesie
• d) Dziady cz II - kompozycja utworu, moralny kodeks ludowy
• e) Dziady cz IV – ogólna orientacja - charakterystyka Gustawa jako
kochanka, określenie cech miłości romantycznej,
• f) Sonety krymskie (Stepy akermańskie, Droga nad przepaścią w Czufut-
Kale, Burza, Bakczysaraj, Pielgrzym, Ajudah) – romantyczne widzenie natury, topos
podróży, charakterystyka podmiotu lirycznego Sonetów krymskich – podróżnika,
pielgrzyma, tułacza, ale także filozofa i artysty, wskazanie w kreacji podmiotu
lirycznego Sonetów... cech bohatera romantycznego, charakterystyczne środki
artystyczne występujące w Sonetach... i określenie ich funkcji, wyjaśnienie, czym
jest orientalizm
• g) Dziady cz III - budowa Dziadów (wszystkich części), określenie
tematyki poszczególnych części i wskazanie ich związku, wskazanie w III części
Dziadów cech dramatu romantycznego, znajomość terminów: psychomachia,
martyrologia, prometeizm, mistycyzm, mesjanizm; ocena narodu polskiego, walka dobra
ze złem, charakterystyka Konrada jako bohatera romantycznego, obraz Rosji i Rosjan,
postać Senatora, obraz Petersburga
• h) Konrad Wallenrod - cechy powieści poetyckiej, biografia bohatera,
wallenrodyzm, rola motta, Konrad Wallenrod jako bohater bajroniczny, kostium
historyczny/maska
• i) Pan Tadeusz - akcja i fabuła utworu, specyfika kompozycji,
charakterystyka postaci utworu, charakterystyka Pana Tadeusza jako epopei,
dostrzeżenie cech innych gatunków literackich (np. sielanki, poematu opisowego,
komedii, satyry, poematu heroikomicznego, gawędy szlacheckiej, baśni), idealizacja
utraconej ojczyzny, Soplicowo jako Arkadia, kluczowa rola powtarzającego się
przymiotnika „ostatni”, walory plastyczne dzieła, opisowość utworu, (np. opis dworu
i jego otoczenia, stroju, broni, serwisu), obraz szlachty, jej mentalność,
obyczaje, styl życia itd., zróżnicowanie szlachty (magnat Horeszko, dwór szlachecki
Sopliców, zaścianek Dobrzyńskich), opisy przyrody, określenie ich funkcji,
charakterystyka narratora, charakterystyka Jacka Soplicy jako bohatera
romantycznego – odmiennego od Konrada lub Kordiana, funkcje Epilogu i Inwokacji,
Tadeusz Soplica jako bohater tytułowy
• j) Podstawowe informacje o lirykach lozańskich (Nad wodą wielką i
czystą, Polały się łzy...)