Temat lekcji: Kodeks moralny polityka - "Odprawa posłów greckich"

J. Kochanowskiego.

Przeczytaj scenariusz lekcji, w zeszycie wykonaj polecenia, własne

rozwiązania porównaj z modelem odpowiedzi.
Środki dydaktyczne
podręcznik Ponad słowami 1.2 (s. 60–63)
Przebieg lekcji
1. Uczniowie podają swoje skojarzenia ze słowem moralność.
Uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie, czym różni się moralność od etyki (moralność – zbiór
konkretnych reguł postępowania, jak np. Dekalog, etyka zaś jest dziedziną filozofii, która zajmuje się
badaniem moralności, czyli analizuje to, co leży u podstaw nakazów moralnych, oraz to, jakie skutki
te nakazy wywołują).
2.- Nauczyciel prosi uczniów, aby wskazali zawody, które wymagają kierowania się szczególnymi
zasadami moralnymi, a następnie, by sformułowali kodeks etyczny lekarzy.
- Pyta, czy w Odprawie znajdujemy tego typu wskazówki moralne. Dla kogo są one przeznaczone?
- Nauczyciel może zadać pytania pomocnicze: Kto jest głównym bohaterem utworu? Komu poświęca
się najwięcej miejsca w dramacie? Jaką grupę zawodową przedstawia dzieło?
- Uczniowie dochodzą do wniosku, że utwór kierowany jest do polityków / obozu rządzącego.
- Nauczyciel przybliża kontekst stworzenia dramatu (nie znamy daty powstania utworu, według
niektórych badaczy Kochanowski zaczął pisać Odprawę jeszcze podczas swojej służby na dworze króla
Zygmunta Augusta. Sztuka została wystawiona z okazji ślubu kanclerza Jana Zamoyskiego,
najpotężniejszego magnata Rzeczypospolitej. Na premierze był obecny sam władca, Stefan Batory,
dlatego należy traktować ją jako wydarzenie o znaczeniu nie tyle towarzyskim, ile państwowym).
3. Praca z fragmentami tekstu źródłowego (podręcznik Ponad słowami 1.2, s. 57). Na podstawie
pieśni Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie uczniowie układają kodeks zasad moralnych, którymi
powinien się kierować polityk – karta pracy.
SCENARIUSZ LEKCJI
4. Uczniowie formułują argumenty poparte cytatami z tragedii, wskazujące, że na rządzących ciąży
szczególna odpowiedzialność za losy kraju. Tym bardziej powinni więc zapomnieć o swoich własnych
interesach na rzecz dobra ogółu.
Praca domowa
Wykonaj zadanie 2. z karty pracy.
Odpowiedzi do karty pracy „Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie”, czyli jaki powinien być polityk?
- Miejcie to przed oczyma zawżdy swojemi, / Żeście miejsce zasiedli Boże na ziemi, / Z którego macie
nie tak swe własne rzeczy / Jako wszytek ludzki mieć rodzaj na pieczy
Politycy piastują swoje stanowiska z woli bożej, są wybrańcami, dlatego ciążą na nich szczególne
obowiązki wobec reszty społeczeństwa. Muszą mieć na uwadze dobro wszystkich, całego narodu
(pełnią funkcję służebną). Nie mogą za to wykorzystywać uprzywilejowanej pozycji do załatwiania
własnych interesów (uczciwość). Ich egoizm może bowiem doprowadzić kraj do zguby.
- A wam więc nad mniejszymi zwierzchność jest dana, / Ale i sami macie nad sobą pana
Politycy wprawdzie stoją wysoko w hierarchii społecznej, należą do elit, ale muszą pamiętać, że i oni
podlegają wyższej władzy (króla, Boga). Nie są zatem bezkarni, ich czyny podlegają ocenie i osądowi.
- Przełożonych występki miasta zgubiły / I szerokie do gruntu carstwa zniszczyły
Zdarza się, że losy całych krajów zależą od postępowania jednostek. Nawet wielkie, silne państwa
upadają na skutek złych, głupich czy nieodpowiedzialnych czynów ich przywódców. Dlatego tym
większa spoczywa na nich odpowiedzialność – w ich rękach są bowiem losy narodów.
KARTA PRACY
Karta pracy „Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie”, czyli jaki
powinien być polityk?
1. Znajdź w podanych fragmentach Pieśni XIV z Ksiąg Wtórych wskazówki, których poeta
udziela politykom.
Miejcie to przed oczyma zawżdy swojemi, / Żeście miejsce zasiedli Boże na ziemi, / Z którego
macie nie tak swe własne rzeczy / Jako wszytek ludzki mieć rodzaj na pieczy
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
A wam więc nad mniejszymi zwierzchność jest dana, / Ale i sami macie nad sobą pana
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Przełożonych występki miasta zgubiły / I szerokie do gruntu carstwa zniszczyły
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Filozof i publicysta Jan Hartman stworzył Kodeks Etyczny Polityka, zbiór zasad, którymi
powinni się kierować zawodowi politycy. Do zacytowanych początkowych zasad tego
Kodeksu dopisz kilka własnych punktów.
1. Polityk szanuje prawo, a zwłaszcza konstytucję, oraz dotrzymuje umów i przyrzeczeń.
2. Polityk działa przede wszystkim na rzecz dobra wspólnego i dobra kraju, przedkładając je
nad dobro swojego ugrupowania i swoje własne.
3. Polityk wystrzega się stosowania przemocy oraz wszelkich autorytarnych metod rządzenia,
naruszających zasady demokratycznego państwa prawa.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
_______