HỆ THỐNG TÌM TIN

GV: Nguyễn Ngọc Nam / 0776 251 369

Tra cứu thông tin
1. TÌM KIẾM THÔNG TIN LÀ GÌ?
- Có nhu cầu về TT, muốn biết và hiểu
2. HỆ THỐNG TÌM TIN?
- Hệ thống nhằm hỗ trợ cho việc tìm kiếm thông tin
I. TÌM TIN/ TRUY HỒI THÔNG TIN
- Tìm tin là quá trình lựa chọn và đưa ra từ một tập hợp TL hay mảng tin
nào đó những tài liệu, TT thích hợp với nội dung yêu cầu tin.
(TCVN 5453-1991)
 Cơ bản: là việc đáp ứng nhu cầu về thông tin cho người dùng tin
- So sánh các đặc trưng (các yếu tố quan trọng nhất)
- Truy hồi TT: quá trình tìm kiếm TT trong

- Nhu cầu tin, nhu cầu tin: Nhu cầu > yêu cầu

 Nhu cầu có thể có 1, yêu cầu có thể có rất nhiều yêu cầu nhỏ
II. HỆ THỐNG TRUY HỒI THÔNG TIN
- Hệ thống tìm tin là tập hợp các công cụ tìm kiếm mà trong đó người ta
sắp xếp, tổ chức và lưu trữ các yếu tố siêu dữ liệu theo những trật tự nhất
định(các TT đã được xử lí thành tt có cấu trúc) nhằm tạo ra những điểm
truy cập để người dùng tin có thể tìm kiếm, tiếp cận và khai thác thông
tin (NGUYỄN VĂN THIÊN 2014)
- Truyền thống: các công cụ sử dụng chủ yếu bằng con người
- Hiện đại: các công cụ có khả năng, hiệu năng bao quát, hoàn thiện, tiện
lợi hơn.
 Mang tính tương đối (và mang tính thời đại)
- documents: văn bản, sách báo, hình
ảnh, âm thanh,..
- Query: yêu cầu, câu hỏi,…
- Relevance evaluatation: sự tương
thích, giống nhau giữa 2 cái trên
 Truyền thống: giống
hay không giống =>
 kết quả trả về nhiều, mức độ liên quan đến yêu cầu không cao, khó
tìm ra cái nào là thực sự phù hợp. các thông tin có thể bị sai lệch,
không chính xác
Chính xác: là liên quan,
phù hợp với câu hỏi, nhu
cầu của NDT.

 TÍNH CHÍNH XÁC LÀ YÊU CẦU quan trọng,

SO SÁNH TÌM TIN HỆ THỐNG VÀ HIỆN ĐẠI:
- CSDL càng lớn, càng nhiều thì tìm tin bằng truyền thống không thể đáp
ứng nên khả năng chính xác sẽ thấp hơn
- Về mặt không gian và thời gian
- Hệ thống hiện đại hay truyền thống chỉ mang tính tương đối
- Gọi là truyền thống hay hiện đại khi các hệ thống càng ngày càng tiện lợi
hơn, mở rộng hơn, tìm kiếm nhiều dữ liệu hơn, trả lại kết quả sát yêu cầu
hơn, nhanh gọn hơn
- Hệ thống HĐ: thực sự có ích, giúp được cho người dùng tin trả lời được
câu hỏi cần tìm kiếm, đáp ứng được nhu cầu của mình.

TRUYỀN THỐNG HIỆN ĐẠI

- Không tìm ra nhiều - Càng dễ dùng, tiện ích,
thông tin hơn HĐ nhanh gọn
- Tôi chỉ quan tâm

BUỔI 2 (7/1/2021):
 Đem lại lợi ích gì:
-
 Theo tính chất TT:
o Tìm tin thư mục: vd về màu da, màu tóc,..
o Tìm tin dữ kiện: bên trong nội dung, thông tin hay dữ kiện nhất
định
VD:
o Tác giả tập thơ NKTT: có thể là dữ kiện có thể là thư mục
o Kỳ thi TN THPT năm 2019 đạt bao nhiêu phần trăm: dữ kiện
o Kể tên 13 đời vua nhà Nguyễn: Dữ kiện

 Theo công cụ tra cứu:

o Truyền thống:
o Hiện đại:
 Theo hình thức xử lí:
 o Hình thức
o Nội dung
 Theo thời gian xuất bản tài liệu:
o Thông tin hồi cố
o Thông tin hiện thời
o Thông tin dự báo
 Theo ngôn ngữ tài liệu:
o Tiếng việt
o Tiếng nước ngoài:

BUỔI 3 (21/1/22)
- lượng từ vựng nhiều, vốn từ nhiều, đa nghĩa
và có các từ thừa từ đệm
- => không quá hiệu quả cho việc giao tiếp với
máy móc

 NGÔN NGỮ TÌM TIN:

- NN tư
liệu dfung để xử
lí thông tin tư iệu
- NN
tìm tin dùng để
tìm kiếm thông
tin
- ngôn ngữ nào cũng cần có sự chỉnh sửa
nhất định
 - tiền kết hợp: ngta tạo sãn cho các
điểm truy cập, siêu dữ kiệu, từ khóa hay dữ liệu sẵn
VD: hastag trên fb,
- Kí hiệu phân loại: samsung s6, ip13,…
-

- đay là một trong những ngôn ngữ

đầu tiên
  TỪ KHÓA:
- Ưu điểm:

- Nhược điểm:

HỆ THỐNG TÌM TIN: Truyền thống, Hiện đại, Bán tự động

BUỔI 4: 9/2/2022
Lưu ý bài thuyết trình:
- Slide cần có mục lục
 - Có đủ tên thành viên và nhiệm vụ
-
Tìm tin truyền thống
Hệ thống mục lục (catalog)
Các hệ thống bộ phiếu, hộp phiếu
- Là gì (sơ lược): KN, lịch sử hình thành,…
- Bao gồm những công cụ nào
- Ưu nhược điểm hoặc tính ứng dụng
- Cách hoạt động (các video, hình ảnh minh họa, hướng dẫn,..)\
- So sánh giữa 2 công cụ
2 phần lớn:
- Hệ thống tìm tin truyền thống là gì, gồm công cụ nào (30%)
- Đi sâu: hệ thống mục lục; bộ phiếu, hộp phiếu (70%)

1. Các bước tìm tin

Bước 1: tìm hiều yêu cầu tin

sự khác biệt giữa nhu cầu và yêu cầu: nhu cầu
cao hơn yêu cầu
- Làm thế để xác định nhu cầu tin của
khách hàng?
 Trao đổi trực tiếp với kh
 Phân tích phiếu yêu cầu tin

 Đưa ra biểu mẫu, phiếu đánh giá,…

 Theo dõi hành vi khách hàng qua MXH
 Bước 2: thể hiện yêu cầu bằng ngôn ngữ tìm tin
- Tùy với mỗi nhu cầu tin, thông tin cần tìm kiếm mà có cần ngôn ngữ tìm
tin
Bước 3: xác định nguồn tìm kiếm

Bước 4: lựa chọn công cụ tìm tin

Bước 5:
Bước 6: phân tích kết quả của chiến lược tìm tin

Bước 7: biên tập và trình bày tt