Volume 14, Issue 37
Our Words
Weekly Issue
“ N E W
Sponsorët e terrorit në Kosovë! ENVER BYTYCI
SPECIAL
POINTS OF Sponsorët e terrorit në Kosovë!
INTEREST:
ENVER BYTYCI
 Sponsoring extrem-
Kosova para një javë u vu nën terror. Në
ism in kosovo fakt në këtë gjendje ajo është prej dekadash.
Pikat kulmore të terrorit serb ishin ngjarjet e
 No Sided articles 17-18 marsit 2004, vrasja e policit Enver
Zymberi, trazirat e pas shpalljes së
and no restriction pavarësisë dhe vrasja e një ushtari të KFOR-
for our members, it, si dhe më vonë,kur në pushtet erdhën
Vjosa Osmani e Albin Kurti, barrikadat e
our guest and our shumta, bojkoti i institucioneve dhe
friends. zgjedhjeve e deri te akti terrorit i 24 shtatorit
të kaluar!
 Latest needs for our
Ajo që ndodhi më 24 shtator dha mesazhin
community and the se terrori, dhuna, policia, xhandarmëria e
latest resolutions madje as ushtria serbe nuk kalojnë në Koso-
vë! Prej të dielës së fundit të shtatorit 2023
bota kuptoi se shqiptarët janë të aftë të
 Our Free Voice mbrohen edhe vetëm. Kjo nuk do të thotë se
through our words. KFOR-i nuk do ketë rol. Qoftë dhe si simbol
i forcës KFOR-i është instrumenti kryesor i
ruajtjes së paqes dhe stabilitetit në rajonin e
Ballkanit Perëndimor! Por asnjë ushtar i
NATO-s nuk është i gatshëm të japë jetën
I N S I D E T H I S për Kosovën. Mbrojtja që bëri policia e
I S S U E : Kosovës para 7-8 ditësh, provon se vetëm
shqiptarët në polici, ushtri, FSK, në forcat
Faqe
Kurti: Me Asociacionin, Serbia synon të instalojë entitet juridiko-politik-
kurti 1
Kurti: Me Asociacionin, Serbia synon të
instalojë entitet juridiko-politik- etnokratik
Faqe brenda Kosovës
sponsoret 1 jugore duke fshirë adresat e banimit të shqip-
Kryeministri Albin Kurti ka thënë se synimi
i presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiq
është instalimi i një entiteti juridiko-politik
etnokratik brenda Kosovës.
Faqe
Andi 5-7 I pari i ekzekutivit gjatë një ligjërate në
9, 12 Konferencën e Paqes: Demokracia kundër
autokracisë, organizuar nga asociacioni Tout
Pour La Republique, Universite Pantheon
Faqe Sorbonne, Hyland Center for Global Studies
në UBT dhe Rrjeti i Biznesit të Diasporës
6-7
Raimonda moisiu 7,-9,
Shqiptare, ka thënë se një gjë të tillë Serbia
po e synon përmes krijimit të Asociacionit të
10-14 komunave me shumicë serbe.
Declasified, Agim ”Aleksandar Vuçiq, dishepull i Vojslav
Hamiti, Janulla Sheshelit dhe ministër i informacionit (që do
të thotë propagandë) i Sllobodan Milloshevi-
rrapi qit gjatë viteve të 1990-ta, kërkon të in-
stalojë një entitet juridiko-politik etnokratik
brenda Kosovës, në mënyrë që ta bëjë repub-
Adresa Faqe likën tonë një shtet jofunksional. Ai nuk
beson në idenë e qytetarisë liberal-
Anetaresimi 36 demokratike”, ka thënë Kurti, njofton
Kryeministria.
”Kjo është arsyeja pse në të njëjtën kohë që
ai dëshiron instalimin dhe kontrollin e një
L I F E ” J E T
speciale etj, janë të gatshëm ta mbrojnë
edhe me jetë atdheun e tyre, Kosovën. Jam
i sigurt se edhe veteranët e UÇK-së janë të
gatshëm të luftojnë për Kosovën. Por para
sublimitetit në mbrojtje të saj atyre u
duhet të shkëputen nga hajnat, të cilët e
keqpërdorën gjithashtu luftën çlirimtare!
Si kudo në botë, edhe në Kosovë, terroriz-
mi ka sponsorët e tij. Sponsor i akteve
terroriste në veri të Mitrovicës është
Serbia. Këtë e dëshmojnë prova pa fund,
të cilat i
Kosova
deklaron çdo ditë ministri i Brendshëm,
Sveçla dhe drejtori i Përgjithshëm i Poli-
October 23, 2023
A E R E
cisë së Shtetit! Pra, Serbia në tërësinë e saj!
Të gjitha strukturat e shtetit dhe të shoqrisë
serbe mbështesin dhe sponsorizojnë terrorin
në Kosovë. Kisha dhe patriarkana e Be-
ogradit, sinodi i saj, shumica e akademikëve,
artistëve, sportistëve, përfshirë Gjokoviç,
shumica e organizatave jo-qeveritare, partitë
politike në tërësinë e tyre, me përjashtime të
vogla. Sponsori kryesor serb është qeveria
dhe presidenti i saj, Aleksandër Vuçiç! Këta
komandojnë strukturat e tjera të shtetit të
Serbisë, me qëllim ushtrimin e terrorit në
Kosovë. Në këto struktura bëjnë pjesë ushtria
dhe policia, xhandarmëria dhe forcat speciale
komando, paraushtarakët dhe organizatat e
tyre, shtabi i përgjithshëm, shërbimi sekret i
Aleksandër Vulin, diplomacia dhe ushtria e
propagandistëve ultra-nacionalistë në medie,
grupet e tifozëve të sportit, shoqatat kulturore
dhe eksponentët e tyre si Goran Bogdanoviç e
të tjera segmente.
Fëmijët në Serbi edukohen, injektohen dhe
indoktrinohen me sëmundjen e nacionalizmit
ekstrem, me thirrjet “vdekjen” e shqiptarëve!
Të gjitha këto rrethana dhe aktorë sponso-
rizojnë terrorizmin në Serbi. Një terrorizëm
që drejtohet kundër popujve të tjerë, sidomos
kundër Kosovës dhe kundër shqiptarëve. Ky
lloj terrorizmi është municioni më i madh
entiteti të tillë brenda Kosovës, qeveria e tij
po zbaton një spastrim etnik administrativ të
komunave me shumicë shqiptare në Serbinë
tarëve vendas nga regjistrat komunal”, ka
shtuar Kurti.
Kushtetuta e Republikës së Kosovës, siç
thekson me të drejtë Hyland, jo vetëm që
bazohet në norma universale liberal-
demokratike, siç janë respektimi i dinjitetit
njerëzor dhe të drejtat e barabarta të të gjithë
qytetarëve para ligjit, por është edhe shumë
bujare në konceptimin e së drejtës për
vetëmenaxhim të pakicave etnike, veçanërisht
të serbëve të Kosovës, ka thënë tutje kryem-
inistri.
“Serbët e Kosovës gëzojnë një veto efektive
mbi shumë aspekte të rëndësishme të hartimit
të ligjit dhe politikave, jo vetëm në nivel të
qeverisjes lokale, por edhe në nivel qendror.
Neni 81 i Kushtetutës sonë, duke iu referuar
asaj që e quan “legjislacion me interes vital”,
përcakton se një gamë e gjerë ligjesh nuk
mund të miratohen apo shfuqizohen pa pëlqi-
min e shumicës së deputetëve të Kuvendit që
mbajnë mandate të garantuara për pakicat, të
cilat në total arrijnë në 20 mandate (sipas
nenit 64 të Kushtetutës sonë). Këtu përfshi-
hen ligjet që kanë të bëjnë me ndryshimin e
kufijve komunalë, ligjet që zbatojnë të drejtat
e komuniteteve dhe pjesëtarëve të tyre, ligjet
 P a g e 2 O u r W o r d s

Sponsorët e terrorit në Kosovë! ENVER BYTYCI

shpërthimeve në rajonin tonë. Ndërkaq
diplomatë perëndimorë “besojnë” se
Serbia do të bëhet anëtare e NATO-s dhe
thuajse të gjithë në Evropë besojnë se
shteti e shoqëria serbe është e gatshme të
bëhet anëtare e Bashkimit Evropian.
Me ose pavetëdije, jo pak politikanë e
diplomatë perëndimorë, duke përkrahur
Serbinë dhe Aleksandër Vuçiç, janë bërë
sponsorë të terrorizmit serb në Kosovë e
përtej Kosovës. Ëndërrimtarët e kthesës
serbe drejt perëndimit mësuan më në fund
më 23 shtator, se kjo nuk do të ndodh.
Akti terrorist në Zveçan ua kthjelloi
kokën, nëse një gjë e tillë ka ndodhur
vërtet! Por deri sa e kuptuan e disa derisa
ta kuptojnë këtë, edhe këta kanë sponso-
rizuar qoftë dhe pa vetëdije terrorizmin
serb në Kosovë. Madje një pjesë e madhe
duke e ditur se presidenti i Serbisë mban
lidhje të ngushta me Moskën dhe
mbështetet te njerëzit e Putin e Lavrov në
Beograd.
Sponsorë të tjerë të terrorit serb në Kosovë Kosovë,
janë gjithashtu politikanë shqiptarë, an- Maqedoninë e
alistë, gazetarë, medie dhe organizata jo Veriut etj.
qeveritare që kanë shërbyer për t[ia Shqiptarë që
ndërruar imazhin Serbisë dhe presidentit mbështesin
të saj, Aleksandër Vuçiç. Më aktivi dhe strukturat e
më arroganti ndër këta ishte dhe mbetet shtetit e të
“kryeministri më i mirë i Serbisë (në shoqërisë
Shqipëri) që nga koha e Nikolla Pashiq”, serbe, të cilat
nëse i referohemi përcaktimit të gazetarit sponsorizojnë
gjerman të FAZ, Martens. terrorin në
Kosovë.
Një paralele: - A do të akuzoheshin ata që Shqiptarë që
do të mbështesnin PKK për rol e sponso- mbështesin e
rizim të aktit të sotëm terrorist në Anka- sponsorizojnë
ra?! Sigurisht që po. Në Serbi qeveria e sponsorët e
presidenti i Serbisë në rastin e aktit terror- terrorizmit në
ist në Zveçan kundër policisë së Kosovës Kosovë.
janë në rolin e PKK-së. Pra sponsorët
shpirtërorë, në logjistikë dhe mjete finan-
ciare të aktit terrorist në Kosovë. Janë
urdhërdhënësit e terrorit! Q[ do të thotë se
të gjithë ata që mbrojtën dhe mbrojnë
Vuçiçin sponsorizojnë terrorin. Të tillë ka
fatkeqësisht jo pak edhe në Shqipëri,

Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...
Festim Lato martyr for Cha-
meria...what have you done
lately?

Albanians world wide in

Pres getting the Americans back held hos- force in their own ways are
tage...
With the right support everything is standing up for the genocide
Give locals the tools to support of Chameria in Greece and
themselves...self determination possible in America….True common
American fighters... locals are speaking out
now...

How quick can local

bridges or under-
ground tunnels can
help southern region
of Europe and maybe
Shembull per rinine te trokasin daullet
se historia e 1912 po troket ne trevat link with Asia...2023-
shqiptare si kurr me... 2024

Kurti: Me Asociacionin, Serbia synon të instalojë entitet juridiko-politik- etnokratik brenda Kosovës
për përdorimin e gjuhës,
ligjet për zgjedhjet lokale,
ligjet për mbrojtjen e
trashëgimisë kulturore dhe
zonave të veçanta të
mbrojtura, ligjet për lirinë
fetare, ligjet për arsimin
dhe ligjet për përdorimin e
simboleve. Për më tepër,
asnjë nga këto ligje nuk
mund të paraqitet në
referendum”, ka thënë
Kurti.
“Asociacioni i komunave
me shumicë serbe (e
ashtuquajtura Zajednica
serbe) do të kishte qenë
goditje fatale për
Kushtetutën tonë. Prandaj,
nuk është rastësi që
Gjykata jonë shumë rëndësi. Sidoqoftë, kjo është të djathtë autoritar, qoftë
Kushtetuese konstatoi se një përshtypje që nuk vërtetohet nga në vendet tona apo në ato
23 nene të Statutit të saj dëshmitë historike. Historia mëson, fqinje. Përderisa sigurisht
të propozuar janë në përkundrazi, se dështimi për të se ka rëndësi që ne kemi
kundërshtim me mbajtur një qëndrim parimor një nivel të lartë moral,
Kushtetutën tonë”, ka kundër autokratëve në një teatër të kjo është e pamjaftuesh-
nënvizuar kreu i ekzeku- vogël të politikës botërore (siç me. Ajo që na duhet është
tivit. mund të jenë të prirur ta shohin disa ta kthejmë këtë nivel kaq
Ballkanin Perëndimor) mund të të lartë moral në nivel
Kryeministri ka thënë se përshpejtojë lehtësisht kriza globale politik. Dhe kjo kërkon
problemi Kosovë – Serbi shumë më të mëdha. Historia mo- përpjekje të organizuara”,
mund të cilësohet si derne e Ballkanit e ka ilustruar këtë ka nënvizuar Kurti.
periferik në betejat e në shumë raste, ku më dramatike
mëdha globale. është shpërthimi i Luftës së Parë
Botërore. Unë besoj se ne demo-
”Në përplasjen globale kratët duhet të bëjmë shumë më
midis demokracisë dhe tepër për tu koordinuar përtej ku-
autokracisë që po fijve ndërkombëtarë, në mënyrë që
dëshmojmë tani, betejat t’i ofrojmë njëri-tjetrit solidaritetin
e vogla në periferi mund shumë të nevojshëm, ndërkohë që
të duken se nuk kanë përballemi me kthimin e ekstremit
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 3

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

When people ask as to why are some not accepting bribes in Kosovo as why they are leading Albanians to a
organized democracy in the region and self determination with locals taking charge of their futures in 2024

YLLI I ARTIT TURK MELIKE ASLI KILAN MJESHTER I MADH MIHO GJINI
- Duke lexuar disa ndodhë. Po kjo bënë dua që kjo të tingëlloj si “politike”! Ja
YLLI I ARTIT TURK MELIKE ASLI KILAN artistët e njëhershëm të njerëzimit, i shkrimtarë turq, si humor- që arti ta zbutë që nuk duhet të nervozojmë opinionet...
MJESHTER I MADH MIHO GJINI kanë rrëfyer më mirë e më thellë istin Nazis Nesim dhe shpirtin e politika- - Po, në nivelin e zhvillimit të
“plagët e vjetëra”, se sa ne bash- nobelistin Orhan Pamuk, nëve... dramaturgjsë në teatër e në filmat tuaj , a
Intervistë këkohësit, përsa i përket raporteve jam emocionuar që ata - Përse të ngjajë, do të vazhdojnë akoma që konfliktet
-Mirësevini, e nderuara Miss i Turqisë në këtë midis “krimit e ndëshkimit”, si edhe dalin mbi kohën e tyre. A “e mira ta marë”, që famljare e ato shoqërore “të shtyhen”
Festival Teatror që rreket të jetë edhe “BOTËROR”, brejtjes së ndërgjegjies, për një është kjo diçka që ka të në një film serial të akoma me “përgjime pas dere” të per-
ndërkohë që BOTA (apo më sakt Europa), ende nuk e shoqëri më të civilizuar? bëjë me talentin e tyre, gjatë, që shtrihet ndër sonazheve?
ka pranuar në “gjirin “ e saj, apo e ka akoma “tek -Vepra “Medea” është shkruar apo e imponuar pej një vite, si “ELIFI”, i cili - Ne punojmë në teatër me autor të
dera”!A është kjo një “lajthitje”, kur popujt tanë, në po në shtetin e Korinthis Antike që të realiteti konkret? ka pasazhe vërtetësie ndryshëm, modernë e klasikë, sipas
këtë truall, janë të destinuar realisht të jetojnë së bash- “mbante në ballancë”edhe - Të dyja! Situata e në trajtimin e veprave që i përzgjedh KëshilIi Aristik.
ku? Apo, për ne që merremi me teatrin , kjo është si një mërëdhëniet me të, por mund ta talenti u prijnë atyre që ta mardhënieve Ndërsa krijimet artistike televizive e të
“akt drame” e pambaruar?! shikosh që mba anën e Medeas. Nga shohin të ardhmen e ta shoqërore e inter- kinemasë, janë të të tjerëve...
-Europa është si një “Klub”, ku kombinimet e rreg- ky këndvështrim, krimi shihet rrëfejnë..Si një exsepion!. pretime goxha in- - A mundeni të na thoni se ç’farë ju
ullat e lojës ndryshojnë. Kjo “pjesë” është hipokrizi e kundra Medeas në një shtet të - Po përse ndodhë që teresante, të ndodhë kujton Izmiri juaj, pas tragjedisë së
“Bashkimit Europian”. kontrolluar nga burrat, më sakt nga politikanët të “grinden” që, personazheve që natyrës në vitin e kaluar, teksa ka
- Ju kam parë në skenë në interpretimin e tragjedisë Jasoni, që nuk mund ta kthente shpesh më njëri- dashurohen, të mos u ndodhur edhe tragjedia etnike pas luftës
antike greke “MEDEA” që miku im, regjisori Adonis historinë e vëndit të tij anasjelltas, tjetrin,ndërsa popujt ulen lejohen as puthjet nga së parë botërore, që kanë të bëjnë me
Filipi e vuri në Teatrin e Izmirit. I befasuar tani që jeni ndërsa arriti në një pikë që një çdo mbrëmje në shtëpiat e regjisorët tuaj? shpërnguljet masive etnike, dëbimet
para meje, në një tryeze elbasanase të kafepirjes, ashtu turmë e madhe iu sulën atij në tyre për të parë filmat që - Zakonisht më dhe me “sherret e vjetëra”?
e brishtë, krejtë e pabesueshme që ke mundur të inter- mbrojtje të saj ,duke vrarë njerëzit e bëhen , nga të dyja parë, kjo nuk qe - Kjo ka ndodhur dikur, në “ Azinë
pretosh një figure tragjike e me një forcë të jashtëza- Mbretit Jason dhe vetë Jasonin, “krahët”? problem. Më tepër e Vogël”, pra në një shtet me etni të
konshme. Dhe jam duke menduar tani, se: mos vallë duke i djegur dhe anijet... - E vërtetë! Kështu nuk flas sepse nuk ndryshme në popull, që Qemal Ataturku
 P a g e 4 O u r W o r d s

Shkolla dhe Konvikti Çamëria si dëshmi e arsimimit shqip të fëmijëve të çamëve

Shkolla dhe Konvikti Çamëria si emër të mirë, kërkesat për në konvikt ishin Shovinizmi grek punoi në mënyrë tinzare rrethi i Sarandës, por vinin nga të gjitha krahi-
dëshmi e arsimimit shqip të fëmijëve të mëdha nga shumë krahina të për mbylljen e konviktit, kur pa se ai u bë nat e Mbretërisë. Një pjesë e mirë e tyre janë
të çamëve Shqipërisë , por kapaciteti i konviktit nuk një çerdhe diturie e patriotizmi mba- nderuar vitet e fundit me titujt “Mësues i
Nga Hyqmet Zane lejonte shtimin e shumë fëmijëve. Aty, rëshqiptar. Por nuk iu arrit qëllimit dhe Popullit” dhe “Mësues i Merituar”.
deri në fund të periudhës kur u mbyll, më jeta e puna në konvikt vazhduan normal- Duhet thene se ersoneli mësimor ka qenë i
shumë djem jetimë dhe të varfër, por dhe 1941, janë strehuar për çdo vit deri në 100 isht, sepse, fatmirësisht, edhe organet përbashkët për shkollën e konviktin. Disa nga
djem nga familje të kamura e patriote konviktorë. qendrore të arsimit nuk pranuan që ai të mësuesit kryenin dhe detyrën e kujdestarit të
çame, që donin t’i shkollonin fëmijët e Çelja e konviktit “Çamëria” është arritur mbyllej. konviktit, njëkohësisht me punën që bënin në
tyre në gjuhën shqipe dhe me dashuri për me shumë përpjekje të intelektualëve e të Një nga arsyet kryesore pse ky konvikt u shkollë me klasat përkatëse. Kjo ishte veçori e
atdheun mëmë, sepse në zonën e banorëve të nënprefekturës së Sarandës, të çel, vazhdoi dhe përparoi për rreth 12 - 13 këtij kuadri mësimor.
Çamërisë përtej kufirit tonë shtetëror mbështetur fuqimisht dhe nga autoritetet, vjet, ka qenë edhe puna e lavdërueshme e Në shkollë e në konvikt bëhen 7 fuqi mësimore
qeveria greke bënte propagandë shumë si dhe nga burrat patriotë të Çamërisë personelit mësimor, mësues të shkolluar me rreth 260 nxënës, nga të cilët rreth 70
të keqe dhe denigruese për shqiptarët, brenda e jashtë kufijëve. Për këtë janë bërë kryesisht në Normalen e Elbasanit, me konviktorë. Vazhdon si drejtor Hiqmet Roshi e
deri në kërcënime pushtimi të Shqipërisë edhe protesta me shkrim, sepse edhe kur përgatitje të gjithanshme shkencore e si kujdestarë Xhelal Berberi dhe Lame Xhama.
së Jugut. Pranoheshin dhe konviktorë me ishte çelur e vazhdonte punën normalisht, pedagogjike dhe, mbi të gjitha, patriotë të Mësues qenë Safet Gjata, Qamil Izeti dhe vijnë
pagesë, të prindërve që ishin në gjendje në vitin 1932 u bënë përpjekje për ta vendosur, që vinin mbi çdo gjë atdhed- të rinj Muhamet Golemi me bashkëshorten,
të mirë ekonomike. mbyllur konviktin. Puna shkoi deri në ashurinë. Mësuesit e kujdestarët e Xhemile Golemin.
Me që konvikti “Çamëria” kishte marrë pritjen e vendimit të Ministrisë së Arsimit. konviktit “Çamëria” nuk qenë vetëm nga Në vitin shkollor 1932-33 mbeten përsëri

Biggest Heist on private land continues to

happen in Albania...How can they, the Alba-
nian politicians sell someone else’s land??

Shkolla dhe Konvikti Çamëria si dëshmi e arsimimit shqip të fëmijëve të çamëve

shtatë fuqi mësimore e me atë personel
të një viti më parë, sepse shtimi i
nxënësve qe i vogël.
Në vitin shkollor 1933-34 shkolla arriti
me rreth 300 nxënës, nga të cilët rreth
80 konviktorë, por personeli ngeli
përsëri me shtatë vetë. Drejtor emëro-
het Xhevdet Kofina. Kujdestar, veç
atyre të vitit të mëparshëm, shtohet dhe
Sh. Islami, ndërsa mësues janë çifti
Golemi dhe Halim Hodo.
Në vitin shkollor 1934 - 35 u shtua
numri i nxënësve deri 340 dhe bëhen
tetë fuqi mësimore. Drejtor emërohet
përsëri Sadi Pejani, kujdestarë konvikti
mbeten Xhelal Berberi dhe Lame
Xhama, ndërsa mësues Muhamet
Golemi, Xhemile Golemi, Shan Zadri-
ma, Sh.Islami e Mesaret Vlora.
Në vitin shkollor 1935-36 nuk ka
ndryshime në pozicionin e kuadrit, veç
shtohet si mësues Asim Sokoli.
Në vitin shkollor 1936-37, edhe pse
numri i konviktorëve arrin në 90 e
numri i nxënësve deri 340, kuadri zbret
në shtatë vetë, duke u transferuar Asim
Sokoli.
Në vitin shkollor 1937-38 kuadri bëhet
përsëri me 8 vetë, numri i konviktorëve
arrin deri 95. Po kjo gjendje është edhe
në vitin pasardhës.
Nga vitet 1939 e deri sa u mbyll
konvikti e shkolla për shkak të Luftës,
ka pasur luhatje në numrin e nxënësve,
ndaj personeli mësimor ka qenë tre deri
gjashtë vetë. Drejtor ka vazhduar Sadi
Pejani, ndërsa kujdestarët edhe janë
ndërruar.
Konviktorëve në Konviktin “Çamëria”
u sigurohej falas nga shteti fjetja,
ushqimi, veshmbathja dhe, kuptohet,
mësimi dhe edukimi. Mësimet zhvil-
loheshin në shkollë, bashkërisht me
fëmijët e qytetit.
Konvikti ka qenë i pajisur me shtresa e
mbulesa të mira e të mjaftueshme, me
veshmbathje e ushqim cilësor e të
bollshëm, si dhe me mobilie e orendi të
përshtatshme. Është me interes të dihet
se në shërbim të fëmijëve konviktorë ka
qenë një radio dhe një aparat kinemato-
grafik pa zë, ku shfaqeshin kryesisht filma
mësimorë për konkretizimin e disa mësi-
meve, si për mësim natyre, histori,
gjeografi etj. Vinin për të parë këto filma
mësimorë edhe nxënës të qytetit. Konvikti
kishte në pronësi dhe disa mandolina. Me
to ishte ngritur grupi i mandolinatave me 12
veta, që aktivizoheshin në shfaqjet që jepte
konvikti e shkolla.
Konviktorët visheshin me uniforma të
veçanta, që dallonin nga ato të nxënësve
nga qyteti. Secili kishte nga tre kostume, dy
të përditshëm, që i ndërronin çdo javë dhe
një uniformë festive, që vishej në raste
festash apo aktivitete të veçanta. Çdo të diel
fëmijët kishin liridalje, dilnin në qytet dhe
mbanin uniforma të dallueshme, ku karak-
teristike qe dhe kapela me strehë. Banorët
vendës i dallonin që nga larg dhe kishin
shumë simpati e admirim për ta.
Por, ama, dhe dalja e lirë në qytet bëhej e
organizuar, me grupe e përgjegjës për
secilin grup, në mënyrë që të shmangej
ndonjë ngatërresë apo ndodhi e papëlqye-
shme. Dhe që të dilje në qytet, më parë
duhet t’i nënshtroheshe një kontrolli në
konvikt, që të ishe krejtësisht i rregullt me
veshjen, me këpucë të lustruara dhe i pastër
e i krehur me kujdes. Në konvikt disiplina e
rregulli ngjasonin me ato ushtarake.
Të shtunat pasdite bëhej banjë e detyruesh-
me për të gjithë, ndërroheshin teshat,
ndërroheshin çarçafët etj. Të dielën para
dite konviktorët merreshin edhe me një
sistemim më të plotë të krevateve, shkund-
nin dyshekët e batanijet, bëhej një pastrim i
veçantë i dhomave etj. Ndërsa pasdite
organizohej studimi i detyrueshëm për të
kryer detyrat mësimore për të nesërmen.
Konviktorët ushqeheshin, si rregull, në tre
vakte, por shpesh pasdite u jepej edhe
ndonjë ushqim i thjeshtë. Studimi bëhej në
dy faza, në mëngjes para fillimit të mësi-
meve dhe mbas dite, duke arritur deri në 4
orë studim në ditë.
Në konvikt kishte rregulla të rrepta, një
disiplinë të fortë, një kujdes të veçantë në të
gjitha aspektet. Ndaj dhe përparimi, 3-5, ndërsa i shërbimit 4-5. Të gjithë kanë qenë
disiplina e pastërtia kanë qenë shembullore të kujdesshëm dhe të vlerësuar në punën e tyre.
në tërë kuptimin e fjalës. Kjo edhe për Si rregull, konviktorët që nuk kishin familje
faktin se personeli i konviktit ka qenë i apo ishin të vobektë, pushimet verore i kalonin
zgjedhur me kujdes, me arsim përkatës dhe në vende malore me klimë më të freskët. Për
me ndërgjegje të lartë në punë. këtë arsye zakonisht i çonin në konviktin e
Konvikti ishte i vendosur në një ndërtesë- Kolonjës (Ersekës), ku kishte kushte strehimi
barakë. Ajo zinte një sipërfaqe të madhe dhe ushqimi. Fëmijët shoqëroheshin nga
dhe ka qenë ndërtuar, si dhe shkolla, nga mësuesit kujdestarë, që qëndronin me ta gjer në
ushtria italiane në vitin 1918. Ishte me mbarim të periudhës së pushimeve.
themele çimentoje, me mure çatma dhe e Kur konviktorët qëndroni në Sarandë gjatë
mbuluar me eternit. Konvikti, në dy godina, verës, ose para se të niseshin për në Kolonjë,
gjendej në krah të kinoteatrit të sotëm të shkonin çdo ditë në plazh, në vendin që quhet
qytetit, nënë sheshin që shtrihet para bibli- sot Plazhi i Vjetër. Po dhe aty vendi i pushimit
otekës dhe mbi rrugën që kalon te hotel dhe notimit të konviktorëve ishte nën vëzh-
“Butrinti”, në atë kohë selia e Konsullatës gimin e mësuesve kujdestarë dhe të nxënësve
Italiane. më të rritur dhe i kufizuar me litarë në gjithë
Oborri i konviktit ka qenë i vogël, por me territorin.
pemë të mëdha për hije. Pjesa e sipërme Në shkollën dhe konviktin “Çamëria” kanë
ishte e rrethuar me rrjetë teli të trashë, qenë shumë nxënës që më vonë u bënë kuadro
ndërsa pjesa e poshtme qe lulishte, rreth 40 të luftës e të punës, disa prej të cilëve ranë
metra e gjatë e 4 e gjerë. Pemët dhe sido- dëshmorë, si Ali Demi, “Hero i Popullit”. Ndër
mos lulet e shumta që mbilleshin në kopsht- kuadrot kryesore përmendim Adil Çarçanin,
in e sistemuar tërhiqnin vëmendjen e bano- Teme Sejkon, Tahir Demin, Hito Çakon, Qamil
rëve, sepse konviktorët tregonin kujdes të Buxhelin, Selim Islamin e të tjerë.
veçantë për mirëmbajtjen e oborrit dhe Shënim – për këtë shkrim kanë ndihmuar
sistemimin e kopshtit me lule. E, kujtimet e Lame Xhama
megjithatë, oborri e lulishtja nuk qenë të
mjaftueshme për rreth 100 konviktorë që
arritën në fund të viteve ’30.
Edhe pse konvikti ndodhej në qendër të
qytetit dhe pranë rrugëve kryesore, jo
vetëm që nuk ka shkaktuar asnjë shqetësim
për qytetarët, por, përkundrazi, me sjelljen,
disiplinën e rregullin që kishte në konvikt,
ai u bë një nga vatrat e arsimit, të kulturës e
të patriotizmit.
Shkaolla dfhe Konvikti “Çamëria”, veç
personelit mësimo r- edukativ, ka pasur dhe
punonjës të veçantë shërbimi. Drejtori e
kujdestarët ishin edhe mësues efektivë të
shkollës, ku para dite jepnin mësim në
klasat përkatëse. Personeli shërbyes ishte
vetëm për konviktin. Kështu, kishte kuzhin-
ier e ndihmës, pastruese, rrobalarëse,
arnuese e deri këpucar që jo vetëm
meremetonte këpucët e konviktorëve, por
ishte i aftë të bënte edhe këpucë të reja me
porosi. Numri i personelit edukativ ka qenë
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 5

ADRIATIK R. DOSTI Te njohim historine e vertete te Kombit tone Esat Pashe Toptani....
ADRIATIK R. DOSTI
Te njohim historine e vertete te
Kombit tone
Esat Pashe Toptani....
nje periudhe te veshtire mbare-
boterore Esati mori pjese ne 3
luftera te pergjakeshme ...ne ate
turko-greke, ne ate Ballkanike e ne
luften e 1 Boterore...
Ka qene dy here Minister i Qeverise
shqiptare ...i Puneve te Jashteme si
dhe i Luftes...Deputet i Durresit ne
ate kohe...ne 1908 ...dhe Kryeminis-
ter i Shqiperise [ i treti per nga radha
ne historine e pavaresise se shtetit
shqiptar]....ne periudhen 5 tetor
1914- 24 shkurt 1916...
Ka qene perfaqesues zyrtar i
Shqiperise ne Konferencen e Paqes
ne Paris prej 1918-20...si dhe shqip-
tari e politikani i pare qe u takua e
foli me nje President amerikan sic
ishte Willsoni .
Esat Pasha loboi fort per Shqiperine
e tij te vogel...ishte kurdohere ne
krye e ne mbrojtje te trojeve shqip-
tare...si dhe qe e mbeti nje kunder-
shtar i vendosur e i ashper i vendi-
meve poshteruese qe kish marre
Kongresi i Berlinit per Shqiperine
qysh ne 1878...
Denoncoi ashper mareveshjet e
fshehta greko-turke qe synonin
perzenien e shqiptareve - myslimane
prej Greqie ne drejtim te Tur-
qise ...c'ka fatkeqesisht u be realitet
pak vite me vone...
Nuk ishte as mik e as sherbetor i
Serbise sic vazhdojne ta akuzojne
edhe sot e kesaj dite...por perkundra-
zi nje kundershtar ushtarak , politik
e dipllomatik i tyre ...dhe nje sher-
betor i kombit e i popullit te vet por
me drite - hijet e zakoneshme te
atyre viteve te veshtira ...e me te
mirat e te keqijat e veta sikurse edhe
me te metat, gabimet por edhe
meritat e tija te pa mohueshme...
Gjeneral e ushtarak i larte, dipllo-
mat, politikan, qeveritar e burre
shteti, minister e kryeminis-
ter ...absolutisht figure qendrore e
shtetit shqiptar qe prej 1912 derisa e
vrane permes nje atentati mafioz e
terrorist ne Paris ne 13 qershor te
1920...
....Mbetet i famshem per Luften e
Shkodres Tetor 1912 - prill
1913...nje figure e shoqeruar me
drite - hije te forta si dhe vazhdon te
mbaje pa drejtesisht mbi kurriz
akuzat e renda te tradhetise kom-
betare...
Ishte dhe mbeti armik i disa fuqive
te medha europiane te asaj kohe
vecmas Italise e Austro -
Hungarise ...por edhe ''hale ne sy'' i
fqinjve tane serbo-greke ...por edhe
nje nder Gjeneralet me te zot te
Perandorise Osmane...
Po perse e akuzojne kaq rende e
perse i veshin damken e Tradhetarit
e perse vazhdojne ta etiketojne si
simbol te tradhetise kombetare
Gjeneral Esat Pashe Toptanin ?
... E akuzojne se pas disa muaj
luftimesh te ashpra e te pergjaku-
ra ...ne luften e Shkodres ku shqip-
tare e turq nen komanden e Hasan
Riza Pashes e te tijen luftuan
kunder serbo-malazezeve ...ai ju a
dorezoi Shkodren ketyre te fundit ...
... E verteta qendron keshtu...pas
vdekjes se mbi 16 mije njerezve
ushtarake e civile e pas humbjeve te
medha jetesh njerezore e gjendjes
katastrofike e rrethimit total ne te
cilen u gjend Shkodra si dhe pllakosjes se zise se
Bukes ku njerezit po vdisnin urie ...Esat Pasha i
nxitur edhe prej fuqive te medha nderkombetare te
kohes si edhe prej vete Turqise u detyrua te beje nje
Marreveshje ushtarako-civile me serbo -
malazezet ...sipas te gjitha standardeve e rregullave
nderkombetare te asaj kohe per ta kaluar e dorezuar
qytetin ne duart e tyre...pra nuk e shiti dhe as e
tradhetoi as Shkodren e as luften sic e
akozojne....por beri me te miren e mundeshme
thjesht nga ana njerezore per te shmangur nje ka-
tastrofe edhe me te rende humanitare...
E akuzojne se gjate luftes se Shkodres vrau pa
besisht Komandantin turk te kesaj lufte Hasan Riza
Pashen...
PO ...kjo eshte e vertete...komandantin turk e vrau
Esat Pasha ...i nxitur nga presioni italo-austro-
hungarez...nga vete pa kenaqesite brenda lufteterave
e kampit te tij...dhe absolutisht edhe intrigave serbo-
greke ...diku thuhet se Esati e beri kete vrasje
thjesht per ti marre komanden e luftes Komandantit
turk etj...sigurisht gjerat duhen pare ne kompleksitet
e ne varesi te kohes e ngjarjeve per te cilat behet
fjale...gjithesesi turqit e Perandoria Osmane nuk ja
falen kollaj Esat Pashes kete vrasje te cilesuar prej
tyre si Pa besi klasike...
E akuzojne se beri nje Mareveshje te fshehte me
serbo -malazezet qe...ne rast te pushtimit prej tyre te
Shqiperise ...keta te fundit ta linin Esat Pashen si te
Parin e Shqiperise se Mesme dhe te komandonte e
administronte vec te tjerash edhe pronat e cifligjet e
tija - fatkeqesisht kjo eshte e vertete dhe e doku-
mentuar ...sipas arkivave te bera publike kohet e
fundit prej Arkivit qendror te Beogradit...
Nje nder akuzat me te renda qe i bejne Esat Pashes
eshte ajo e lejimit dhe kalimit ''paqesor'' per ne
Atdheun e tyre ...qe ai ju beri mijera pengjeve
serbo-malazeze te luftes se Shkodres permes terri-
torit shqiptar ...
PO ... edhe kjo eshte e vertete ani pse ishte kohe
lufte e gjakrat ishin ende te ndezur ...por Gjenerali
Esat Pashe Toptani ka spjeguar se ai thjesht zbatoi
strikt si ushtarak ligjet e luftes dhe Konventen
nderkombetare te roberve e pengjeve te luftes dhe
nuk beri ndonje favorizim te vecante thjesht se ata
ishin serbo-malazeze e ai mund te kishte ndonje lloj
afiniteti e simpatie per ta...
Ne kembim te ketij veprimi te Esatit..ne shenje
respekti e mirenjohje Tiranen e Durresin do ta
vizitonte aso kohe vete Kryeministri serb i asaj
periudhe Nikola Pashic i cili i shprehu Gjeneralit
shqiptaro-osman vleresimin e tij te larte per kete
gjest fisnik e burreror ...e riperseris...gjerat e ngjar-
jet nuk duhen gjykuar me pasion por nen optiken e
llogjiken e viteve dhe rethanave per te cilat behet
fjale ...ok...
E akuzojne per shitje te lirise, pavaresise e sov-
ranitetit te Shqiperise pasi ne 1918 ne Konferencen
e Paqes ne Paris ...Esati i kerkoi zyrtarisht Presiden-
tit amerikan te asaj kohe Willsonit ...qe Shqiperia te
behej Protektorat amerikan...dhe kete e lidhte me
planet agresive e shoviniste te fqinjeve tane te cilet
kurre s'kishin hequr e s'do te hiqnin dore nga planet
e tyre per aneksimin , pushtimin e gllaberimin e
trojeve shqiptare ... perfshi ketu edhe Italine...dhe se
Shqiperia si nje vend i vogel dhe e paket ne popullsi
nuk mund tu bente dot balle atyre...
Kjo eshte e vertete... nje kerkese e tille ndoshta e
siguronte Shqiperine jete e mot si komb e si popull
por nga ana tjeter zhdukte, shperbente e mohonte ne
vijim vete egzistencen e Shqiperise si shtet me
vehte, i pa varur, i lire e sovran ...
Vecmas pas kesaj kerkese zyrtare te Esatit ndaj
Presidentit amerikan Willson...italianet, austro-
hungarezet por edhe francezet, gjermanet e britani-
ket u terbuan ndaj Esatit dhe e shpallen ate si
''person politik te pa deshiruar'' pasi asnjera prej
fuqive ne fjale nuk e donte Ameriken te ishte
kesisoj prezente ne Europe e vecmas edhe ne
Ballkan...
E akuzojne se qendroi larg shpalljes se Pavaresise
se Shqiperise ne 1912...kjo nuk eshte absolutisht e
vertete pasi Esati aso kohe ishte i zene deri ne fyt
me luften e Shkodres...por e verteta eshte se ai e
mbeshteti dhe e perkrahu gjithe sa mundi qeverine e
pare shqiptare dhe vete personalisht edhe Ismail
Qemalin...
E akuzojne se ishte ne krah te Pric Vidit duke i
dorezuar atij edhe Kuroren perkatese...dhe tise kombetare...atehere ne c'kallep duhen
se mori pjese ne shtypjen e rrebelimit Haxhi futur tradhetaret de facto te Shqiperise e te
- qamilist te asaj kohe... shqiptareve nder dekada e vite si Enver Hoxha
PO...edhe kjo eshte nje e vertete historike dhe Edi Rama ...si do ti etiketonit ata ?
qe se mohon dot ...por qe duhet pare, A.R.DOSTI
gjykuar e analizuar nen optiken e asaj kohe
dhe jo sic e interpretonte qellimisht me nje Ligji skllavërues që nxori zbuluar, 10 vjet
dashakeqesi harbute e injorante vecmas pushtet të Rilindjes
propoganda komuniste shqiptare e 1945-
90...por fatkeqesisht edhe sot e ne va- PALIGJSHMËRI
zhdim...
Vrasja e tij dhe e verteta... Kushtetuese ose ajo e të drejtave të njeriut në
Esat Pashe Toptani u vra ne Paris ne nje Strasburg do ta kthejë prapsht ligjin, nëse ai
atentat tipik mafioz e terrorist ne 13 qershor nuk abrogohet më parë nga vetë qeveria e
1920...ngjarja beri buje te madhe mediatike detyruar nga protestat e studentëve.
por edhe politike ne mbare Europen por
edhe ne Bote... Por problemi është më i thellë se kaq dhe duhet
Deri me sot eshte thene se vrau ''trimi e parë në një këndvështrim akoma më të gjerë.
patrioti'' shqiptar Avni Rustemi ...i cili Një qeveri që guxon kaq hapur të shkelë
fatkeqesisht ka hyre e po mbetet ne histori- Kushtetutën dhe të drejtat e njeriut, a do ta
ne tone kombetare si Hero e nderkohe qe ndalet këtu?!
Esati vazhdon te etiketohet si Tradhetar...
Kjo nuk eshte absolutisht e vertete...pasi Le të marrim skenarin hipotetik (që ka pothua-
dokumentet historike te koheve te fundit te jse zero gjasa të ndodhë) sipas të cilit mjekët e
arkivave te Beogradit e Stambollit te de- rinj do të shpërndahen sipas parimit enverhox-
klasikfikuara sipas rregullave hist "aty ku ka nevojë atdheu" dhe problemi i
nderkombetare...pra pas mbi 100 e kusur mungesës së mjekëve u zgjidh.
vjetesh ...pohojne se Esat Pashe Toptani
eshte vrare pa besisht ne nje atentat terrorist Po sikur qeveria të konstatojë se ka mungesë
nga sherbimi i fshehte italian i ndihmuar paresh? A do t'u kthehet biznesmenëve dhe t'u
prej atij francez ... sekuestrojë llogaritë bankare dhe asetet në
Ne autopsine tij jane gjetur shenjat e tre emër të së mirës së përgjithshme?!
plummbave qelluar pas shpine e jo nga
perpara ose balle per balle ''sic thuhet '' se i Po sikur nesër të duhen punëtorë për të ndërtu-
doli Avni Rustemi ... ar rrugë dhe autostrada? A do t'u kërkojë
Varrimi i tij ne varrezat serbe ne Paris... shqiptarëve të dalin në punë të detyruar të
Pas vrasjes...trupi i Esatit ka qendruar per shtunave dhe të dielave?!
gati 2 vjet ne morgun e nje spitali e funerali
francez...pasi qeveria shqiptare e asaj kohe Sot me studentët e mjekësisë duhet të protes-
nga frika e trazirave politike qe mund te tojnë edhe prindërit, edhe studentët e fakulte-
shperthenin ne vend pas kesaj ngjarje nuk teve të tjera, madje duhet të protestojë çdo
pranoi qe ta varroste ate ne Shqiperi shqiptar, të cilit ende nuk i ka ngordhur nervi i
[???]...dhe as ta sillte trupin e tij ne Atdhe... protestës.
Atehere ...Bashkia e Parisit vendosi ta
varrose ne nje varreze mikse ne periferi te Sepse thënia lapidare e Bertold Breht është e
qytetit ...ku si per koincidence kjo parcele paharrueshme:
varrezash dominohej nga serbet...
E konsultuar edhe me komunitetin serb ne "Në fillim ata morën ciganët, por unë nuk
Paris...ku edhe keta te fundit qe ende ja protestova sepse ata më dukej se vidhnin.
dinin e ja dijne per nder Gjeneralit Esat Pastaj morën hebrenjtë, por unë nuk protestova
Pashe Toptani mos vrasjen e pengjeve te sepse hebrenjtë nuk më pëlqenin. Pastaj morën
pas luftes se Shkodres dhe Mareveshjen e homoseksualët, por unë nuk protestova sepse
luftes se Shkodres - rane dakort e pranu- homoseksualët më bezdisnin. Pastaj morën
an...ndaj edhe sot e kesaj dite varri i tij komunistët, por unë nuk protestova sepse nuk
ndodhet ne parcelen ne fjale por jo sic isha komunist. Në fund, kur erdhën të më
thuhet dashakeqesisht ...ne varrezat e merrnin mua, nuk kishte mbetur askush për të
serbeve ne Paris... protestuar"
Po pse autoritete te larta serbe kane bere
homazhe, kane treguar respekt per figuren e
tij e kane vendosur kurora me lule mbi
varrin e Esat Pashes ...
Kjo sipas llogjikes sime ...eshte nje show
tipik provokativ serb ...per ti percare shqip-
taret e per ti ndersyer e hedhur ata ne lufte
kunder njeri -tjetrit sic kane bere fat-
keqesisht deri me sot ndaj nesh ...pra qe ne
me naivitetin tone idiot e me gjaknxehtesine
e pa pergjegjshmerine tone te njohur men-
dore si shume shpesh ne ngjarje, figura e
situata te tilla ...te vazhdojme te themi e ta
quajme Esat Pashe Toptanin - tradhetar e
simbol te tradhetise ...se ja shiko sa e duan
dhe si e nderojne serbet ate...
Eshte koha qe te vertetat historike te kombit
e popullit tone ti mesojme ashtu sikurse ato
kane ngjare ne te vertete e ne realitet e JO
ashtu sic na i ka servirur deri me sot politi-
ka jone e mbrapshte antishqiptare por jo pak
edhe politika kurve e nderkombetareve te
leshit qe jete e mot vetem keq na kane bere
e me se shumti na kane coptuar se sa na
kane ndihmuar...
Se fundi ...nje pyetje te sinqerte kam per te
gjithe shqiptaret ne mbare boten te cilet me
shume se kurre sot duhet te njohin e
mesojne historine e vertete te kombit e te
popullit te tyre...kur Esat Pashe Toptanin
vazhdojne ta quajne ende simbol te tradhe-
 P a g e 6 O u r
Rama për Kosovën/
Hero i keqkuptuar apo
tradhëtar oportunist
shpallej i pafajshëm për
kishte faj, e cila kishte më
shumë, apo cila më pak,
në dështimin e bisedimeve
të paqes mes Izraelit dhe
Palestinës në vitet 1993-
2001. Studiues të shumtë i
referohen qëndrimeve të
palëve, të deklaruara pas
dështimit të bisedimeve,
si një situatë e “Efektit
Rashōmon”. Është një
term shumë interesant që
njihet edhe si teknikë
letrare. Është krijuar nga
një tregim i shkurtër i
botuar në vitin 1915 nga
shkrimtari japonez
Ryūnosuke Akutagawa.
Në tregim, individë të
përfshirë në një ngjarje,
pas përfundimit të ngjar-
jes, japin një kronikë të
asaj që ndodhi, vetëm se
duke qenë edhe vetë
njëkohësisht protagonistë
dhe dëshmitarë, ata para-
qesin këndvështrime të
ndryshme, të cilat
ngatërrohen për shkak të
subjektivizmit, percep-
timit të ndryshëm, memo-
ries dhe aftësisë apo
paaftësisë shprehëse të
W o r d s
Rama për Kosovën/ Hero i keqkuptuar apo tradhëtar opportunist
akuzën se ka kom- duket në një duke i kërkuar dëmshme për eron të dëmshme, për të pyetur se mjegullt në të ardhmen.
plotuar shkëmbim pozicion edhe më Kosovës të bëjë vendin e tij. janë në fakt të çfarë të mirash do
territoresh me të dobët. Ai po gjëra që kryem- Rama duhet t’i dëmshme të të vijnë nga këto, ***
Serbinë. Vetëm se përpiqet të bëjë inistri i Kosovës i mbushë mendjen domosdoshme, atëhere Rama Askush nuk është në gjendje
kësaj here, Rama protagonistin konsideron si të shqiptarëve se ato por kur vjen puna premton diçka të të thotë me siguri se cila palë
ndërkombëtar që Kurti i konsid-
Rama për Kosovën/ Hero i keqkuptuar apo tradhëtar opportunist
raportuesit. jospecialisti të vetes të mbajë Serbia janë në njëdukshëm është e shoqërohet me gjatë për t’u cituar e plotë) si
fushës dhe ky Rripin e Gazës në situatë krejtësisht
ndryshme nga ajo njohjen nga ana e një tentativë për të bërë të
Sipas Arie M. qëndrim duket se bllokadë ndryshe nga e Palestinës dhe Serbisë. Ndërk- mirin maksimal para Evropi-
Kavowicz, një lidhet vetëm me çnjerëzore që prej situata mes Iz- Izraelit edhe për ombëtarët mbajnë anëve, me supozimin se këta
studiuese në Univer- dëshirën e tij për vitit 2006 në emër raelit dhe Pales- faktin që anën e Serbisë të fundit, do të binden më në
sitetin Hebraik të të dramatizuar të sigurisë, duke tinës. Kosova nuk qëndrimet e dhe kanë ven- fund se kush e ka fajin në
Jeruzalemit, situatën në Koso- mos arritur sig- ka konflikt me palëve në bisedi- dosur nën konflikt dhe për rrjedhojë,
problemi i mosar- vë dhe duhet të urinë dhe Serbinë dhe nuk met (jo të paqes, sanksione Kurtin. Kosova do të mund të fillojë
ritjes së paqes duket kuptohet në këtë gjithashtu, duke ka pretendime sepse aty nuk ka Rama mban anën procesin e njohjes nga ato
se lidhet me do- kontekst. dënuar me burg territoriale ndaj luftë, por të e ndërk- pesë vende Evropiane të cilat
mosdoshmërinë që Megjithatë, Rama një gjeneratë të Serbisë. Ajo nuk normalizimit të ombëtarëve dhe nuk e njohin.
secila palë të kon- duhet që, para se tërë pales- mban struktura marrëdhënieve), pretendon se
frontohet me të kërcejë në tinezësh. Por kjo paralele në terri-janë gjithashtu të disponon instru- Janë të shumtë, shqiptarë dhe
ekstremistët brenda konkluzione të nuk është një torin e Serbisë ditura. Serbia mente për të të huaj, të cilët e shohin
vetes dhe se në tilla, të shohë se çështje dhe nuk punon dëshiron lëshime zgjidhur kon- qëndrimin e Evropës si të
procesin e bisedi- Izraeli tashmë ka shqetësuese. për të hedhur në nga Kosova, fliktin. Sipas njëanshëm në favor të Serbisë
meve, ka nevojë për prej Rama ka pak erë shtetin e së konkretisht deklaratës së tij të për shkak të konsideratave
një ndërmjetësues që pesëmbëdhjetë gjasa që të kryejë drejtës në terri- krijimin e Aso- martën, “e mira e gjeopolitike më të rëndësish-
t’i mbajë palët vjetësh një qeveri rolin e liderit torin e Serbisë. sacionit të Komu- madhe e Kosovës me se sa funksionaliteti i
llogaridhënëse dhe që zyrtarisht është global në kon- Është Serbia ajo nave Serbe ndërsa është ta firmosë shtetit të Kosovës, të tilla si
të ballafaqojë pozicionuar fliktin Izrael- që mban një nuk pranon të unilateralisht dhe mbajtja e Serbisë në sferën
qëndrimet e tyre, në kundër paqes, që Palestinë. Ajo që konflikt me nënshkruajë ta ekzekutojë perëndimore dhe larg Putinit.
vend të rolit vijon të ndërtojë është, jo tamam Kosovën dhe bën kurrfarë unilateralisht të Dhe gjithashtu, janë të shumtë
lehtësues të kryer në vendbanime në shqetësuese, por çfarë mundet për marrëveshjeje dhe gjithë ata që e shohin si shqetësuese
bisedimet që dësh- tokat e pushtuara, gjithsesi të minuar as nuk bie dakord marrëveshjen”. krijimin e asosacionit të
tuan nga Shtetet e të cilat në bazë të bezdisëse, është funksionalitetin eme njohjen e Se çfarë të mirash komunave serbe pa njohjen e
Bashkuara. marrëveshjes së krahasimi i shtetit të Koso- shtetit të Koso- mund t’i vijnë Kosovës nga Serbia në terma
paqes duhet të pavend me situ- vës. vës. Kosova Kosovës nga kjo, të funksionalitetit të shtetit të
Qëndrimi i Ramës jenë territori i atën në Kosovë. pranon që Aso- sipas Ramës, Kosovës.
se “të gjithë fajin e shtetit të Pales- Situata mes të dy sacioni të kri- mund të perifra-
ka Arafati” natyrisht tinës, si dhe që i Sa për fillim, palëve, pra Koso- johet, por kërkon zohen (sepse Për ata që nuk e dinë, aso-
që është prej një ka dhënë të drejtë Kosova dhe vës dhe Serbisë, që ky proces të fjalia është tepër e sacioni përbëhet nga një
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 7

MIHO GJINI "MJESHTER I MADH" DRIADA

MIHO GJINI "MJESHTER I
MADH"
DRIADA
me Penelopën e inskenimit të
Xhoisit në Leçe të Italise dhe me
katër rolet e realizuara në Teatrin
tonë t[ë Operas).
Surpriza e dytë, po kaq e
rëndësishme sa edhe e para, të cilën
do ta quaja plotësisht protogoniste,
eshte aktoria e talentuar Sanie Hoti.
Edhe në shfaqie të tjera të këtij
teatri, e kemi parë aktoren në fjalë,
si një "bazamente" të spektaklit, për
vet nivelin interpretues, për
"derdhjen" e vetvetes me
natyrshmëri ne “kallëpin”
e figurave të dhëna, me
ritmikën e të vepruarit
gjallëronjës dhe me zërin
e saj të forte e sugjes-
tiononjës. Ledi Breknell e
Sanie Hotit është ajo
Zonjë e gjithpushtetshme
që kërkon të “bëjë ligjin”
gjithandej, e prerë dhe e
vendosur , përsa i përket
normave të sjelljes e të
moralit, e cila ka një jetë
të tërrë që bënë e jep
komandë.Si mbajtëse e një
sekreti të madh, qe ka të
bëjë me braktisjen dhe
legjitimitetin e Ernestit,
ajo qëndron deri në
funde stoike, besnike e
fjalës së dhënë, për tu
“dorëzuar” vetëm në
çastet e mbrapme, kur
është fjala për kuro-
rëzimn e së bijës Guen-
doline. Si aktore me
përvoje Ledi Breknell-
Hoti zotëron skenën me
dinamikën e saj, po edhe
me autoritetin e moshës
e të rangut shoqëror që
përfaqëson.
E e shprehur me finesë, është
këtu edhe Miss Prizem e M
Marjanakut, një mësuese
pedante e shtresave të larta, me
eduketën e përkushtimin
shëmbëlIor . Edhe ajo është
njohëse e sekretit familjar të një
Zonje të panjohur, e cila do t'i
qëndrojë besnike detyrës dhe
moralit njëherësh, po ashtu edhe
një zonjushë e mplakur, e cila e
ka me vete edhe këtë “plage” të
"jetës së pa jetuar", që ka të bëjë
aq shumë me ndjenjën e
dashurisë, të mishit e të gja-
kut...Kështu, spektakli fiton
nuancën qe i duhet, si
kontra-punkt i asaj gjallërie
qe i ngjan "rrëmujës së
organizuar", fal ngatresave
që ndodhin parreshtur.
Mirëpo epiqendra e subjek-
tit është dhe do të jetë deri
në mbyllje të perdes, djali i
gjetur, identiteti i të cilit do
të zbulohet ngadal, me
shpalosjen e një jete të
ndrojtur në sallonin aris-
tokratik, ku është i detyruar
të huazoj e të ndroj shpesh
emrrin e vetvetes. Ky
personazh qëndror , i lozur
me elegance prej Hervin
Dokos, ka baticat e zbaticat e
veta, vuajtjet e qënies dhe ato
të dashurisë që i lind për
vajzën e bukur Guendolinë,
derisa , nga fundi i spektaklit,
kur të marrë vesh se i përket
edhe ai rangut të lartë, nuk do
të përmbahet dot prej një
egzaltimi të mbinatyrshëm.
Dhe arrijmë të shohim nje çift
shumë simpatik, si të lindur
për njëri-tjetrin, duke i dhënë
shfaqies së Driada Dervishit e
Komedise se Oscar Walld një

Dead in kavaja Albania

Erion Veliaj responsible for the death of Ar-

dit gjoklajt

What has been done in 2022 for them?

MIHO GJINI "MJESHTER I MADH" DRIADA

“vello nusërie”, Çifti tjetër, i përbërë nga ndonjë roli!" Me këto fjalë mbyllja shkri-
bukuro- min tim të vitit 2016, duke
shja vëzhguar më mbrapa punën
Sesile e krijuese të Driada Der-
Andia vishit, e cila interesohej
Xhungës atëhere të mbronte edhe
dhe nga doktoratën me një studim
Al- per Artistin e Popullit të
gerneri i këtij teatri Nikolin Xhoja,-
pispillo- pasi unë pata botuar mono-
sur i grafinë e tij (promovuar
Besmir edhe në po këtë teatër).
Bitrakut, Artiste të tilla si Driada, që
ndonse bashkojnë anën praktike,
jo në me atë studimore e teorike,
pa lënë mënjan edhe spe-
cializimin e tyre të
mëtejshëm , janë të rraIIa,
Dhe gjatë këtij 10 vjeçari i
shtohen teatrove tona edhe
4-5 regjisore të tjera vjzash
e grashë..Wow!...Në se ,
publiku i Tiranës, Elbasa-
nit , i Korçës dhe ai i Dibrës
shkallëzimin emocional të çiftit tjetër, së Madhe i ka pritur me ovacione
shtojnë efektin gazmor të komedisë, spektaklet e saj ( si "Revizori" i Gogolit
sikundër shton nota personale, si tip më dhe "Martesa" e Çehovit, është meritë
vete, Sherbetori i Marsel Rupit. parësore e kësaj regjisoreje me perspek-
*** tivë, me emrrin Driada Dervishi, e cila i ka
"Të tilla shfaqie i duhen teatrit tone, trajtuar këto vepra të kollosëve të drama-
festivaleve tona, po edhe publikut të gjërë, turgjisë ruse, më ndryshe e më bukur se sa
si nje ushqim i përhershëm shpirtëror,- nga ato dhjetra vëniesh në skenë të
sikundër u nevojitet përherë edhe aktorëve mëparëshme që kam mundur ti shohë e të
të shumtë që rrijnë “ne hije” e në pritje të shkruaja për to…
ENVER BYTYCIREGJIA DHE SKE- Edhe në kushte normale një intervistë e një politikani
NARI I KOMUNIKIMIT PUBLIK TE të formatit të Hashimit funksionon e realizohet sipas
HASHIM THACIT një skenari dhe regjie të mirëmenduar. Ndërsa në
rastin konkret regjia dhe skenari shkojnë përtej
REGJIA DHE SKENARI I KOMU- redaksisë dhe gazetarit intervistues.
NIKIMIT PUBLIK TË HASHIM Në rastin konkret duhet leje. Lejen e jep vetëm krye-
THAÇIT - NGA ENVER BYTYÇI tari i Trupit Gjykues ose prokurori. Gjyqtari në fjalë
ose prokurori e ka dhënë këtë leje. Po kurioziteti
Ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, lidhet me atë se çfarë ka ndryshuar tani pas tri vitesh
ka dhënë këto ditë një intervistë për që kur Hashim Thaçi ndodhet në qelinë e burgut të
gazetën “Nacionale” të Kosovës. Është Hagës? Pse u shfaq në publik ish-presidenti i vendit
intervista e parë që ai jep prej asaj dite të pikërisht në këtë kohë, megjithëse nën arrest? Janë
shtatorit 2020, kur u detyrua të dorëzojë pyetje enigmë. Ndoshta nuk do të marrin kurrë
detyrën e kreut të shtetit e të niset për në përgjigjen e saktë. Por do të shohim nëse kjo in-
Hagë, për t’iu përgjigjur akuzës së ngritur tervistë në gazetën “Nacionale” do të pasohet me
qershorin e atij viti nga prokuroria e kësaj intervista të tjera ose jo. Do të shohim se sa herë të
gjykate për “krime lufte”. Por nuk do të tjera do të sëmuren nëna dhe babai i ish-presidentit,
merrem me përmbajtjen e kësaj interviste, që atij t’i krijohet mundësia të vijë në Kosovë. Dhe
sepse nuk është kjo kureshtja ime dhe e do të shohim se si p.sh. Jakup Krasniqit nuk i sëmuret
qytetarëve të Kosovës. Çështja ka të bëjë askush, asnjëherë.
me faktin se si ai u lejua të japë një in- Pra, bie në sy një fenomen tjetër. Nuk i gëzojnë këto
tervistë në media, ndërkohë që është në privilegje tre bashkëvuajtësit e ish-bashkëluftëtarët e
masa të plota sigurie në Hagë? Pse ndodhi Hashim Thaçit. Nëse do të kishte arsye për të lejuar të
kjo dhe kush e bëri të mundur një gjë të lëshohet në intervista, kjo do t’i lejohej më së pari
tillë? Jakup Krasniqit, njeriut më të pafajshëm ndër ata të
Akte të tilla japin gjithnjë sinjale, jo vetëm katër sa i përket akuzave që ngrihen. Por jo Jakupit.
në rastin Thaçi. Leja për të dhënë in- Lëshime të tilla po i bëhen Hashimit. Se Jakupi nuk
tervistë është një hap i madh për të re- kërcënon lidershipin aktual të Kosovës. Këtë lid-
spektuar lirinë e një të akuzuari për “krime ership e kërcënon vetëm Hashim Thaçi. Se Jakup
lufte” e madje të dyshuari se mund të Krasniqi nuk ka qenë për ndryshimin e kufijve dhe
kërcënojë dhe likuidojë dëshmitarët e tjetërsimin e territorit të Kosovës. Për ndarjen e
procesit, siç kanë përsërit disa herë proku- vendit ishte dhe mbetet vetëm ish-presidenti Thaçi.
rorët e Gjykatës Speciale. Intervista e Se Thaçi është i gatshëm të bëjë kompromiset e lëna
dhënë nuk është një akt i rastësishëm. përgjysmë me Aleksandër Vuçiç, kjo dallohet në
 P a g e 8 O u r W o r d s

YLLI I ARTIT TURK MELIKE ASLI KILAN

YLLI I ARTIT TURK ME- po këtë truall, janë të destin- Filipi e vuri në Teatrin e raporteve midis “krimit e burrat, më sakt nga Jasoni, që diçka që ka të bëjë me
LIKE ASLI KILAN uar realisht të jetojnë së Izmirit. I befasuar tani që ndëshkimit”, si edhe nuk mund ta kthente historinë talentin e tyre, apo e
MJESHTER I MADH MI- bashku? Apo, për ne që jeni para meje, në një tryeze brejtjes së ndërgjegjies, e vëndit të tij anasjelltas, imponuar pej një realiteti
HO GJINI merremi me teatrin , kjo elbasanase të kafepirjes, për një shoqëri më të ndërsa arriti në një pikë që konkret?
është si një “akt drame” e ashtu e brishtë, krejtë e civilizuar? një turmë e madhe iu sulën - Të dyja! Situata e
Intervistë pambaruar?! pabesueshme që ke mundur -Vepra “Medea” është atij në mbrojtje të saj ,duke talenti u prijnë atyre që ta
-Mirësevini, e nderuara Miss -Europa është si një të interpretosh një figure shkruar në shtetin e Korin- vrarë njerëzit e Mbretit Jason shohin të ardhmen e ta
i Turqisë në këtë Festival “Klub”, ku kombinimet e tragjike e me një forcë të this Antike që të “mbante dhe vetë Jasonin, duke i rrëfejnë..Si një exsepion!.
Teatror që rreket të jetë edhe rregullat e lojës ndryshojnë. jashtëzakonshme. Dhe jam në ballancë”edhe djegur dhe anijet... - Po përse ndodhë që
“BOTËROR”, ndërkohë që Kjo “pjesë” është hipokrizi duke menduar tani, se: mos mërëdhëniet me të, por - Duke lexuar disa politikanët të “grinden”
BOTA (apo më sakt Europa), e “Bashkimit Europian”. vallë artistët e njëhershëm mund ta shikosh që mba shkrimtarë turq, si humoristin shpesh më njëri-
ende nuk e ka pranuar në - Ju kam parë në skenë në të njerëzimit, i kanë rrëfyer anën e Medeas. Nga ky Nazis Nesim dhe nobelistin tjetrin,ndërsa popujt ulen
“gjirin “ e saj, apo e ka akoma interpretimin e tragjedisë më mirë e më thellë “plagët këndvështrim, krimi shihet Orhan Pamuk, jam emo- çdo mbrëmje në shtëpiat e
“tek dera”!A është kjo një antike greke “MEDEA” që e vjetëra”, se sa ne bash- kundra Medeas në një cionuar që ata dalin mbi tyre për të parë filmat që
“lajthitje”, kur popujt tanë, në miku im, regjisori Adonis këkohësit, përsa i përket shtet të kontrolluar nga kohën e tyre. A është kjo bëhen , nga të dyja

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi

Rama për Kosovën/ Hero i keqkuptuar apo tradhëtar opportunist

matrapazësh politikë! Francës nga Tirana i Kosova duhet të ishte në
numër vendbanimesh serbe të shtrira në të gjithë territorin Natyrisht që problemi që ka thoshte mikut të tij në anën e të ardhmes, krah
e Kosovës, në të cilat, shefat e policisë do të duhet të Kosova, më shumë se sa Serbia Enver Bytyçi Pekin, Sandrit, se duhej ta për krah me aleatët e saj
emërohen me miratimin e udhëheqësve të politikës së është nevoja për zhvillimin e dënonte aktin e 24 shta- strategjikë, e jo në anën e
serbëve të Kosovës. Me pak fjalë, organizuesi i sulmit në ekonomisë dhe krijimin e pëlqejë shumë. Nga miku torit në veri të Kosovës, të shkuarës, prej ku
Banjskë do të kishte rol në emërimin e shefit të policisë mirëqenies për të gjithë popullsinëynë i përbashkët, Sandri, Kosovën si viktimë të ushqehen edhe teoritë
nga pozicioni i tij si nënkryetar i Listës Serbe. Janë të e vet, përfshirë serbët dhe në këtëkam mësuar se si duhet t’i Vuçiç, e kërcënoi me helmuese të konspiracio-
shumtë që e shohin krijimin e asosacionit të pakushtëzuar kontekst, konflikti që Serbia mban pres miqtë e preferuar si ju. izolimin e radhës! nit shqiptaromadh”.
me njohje nga Beogradi si një instrument që lë të hapur me Kosovën ka gjasa të shërbejë Do kesh shërbim extra Në fund Emmanueli dhe Në këtë avokati që Rama
aneksimin e së paku katër nga dhjetë komunat, të cilat si heqje vëmendjeje ndaj problem- natën e nesërme. Por duhet Edi u puthën. Kryeministri ia bën kryeministrit shqip-
janë në kufi me Serbinë, nga Serbia në të ardhmen. Dhe it të rritjes nën potencial të të vish vetëm, i e përcolli me ceremoni tar, pra vetes së tij, ka disa
gjithashtu, më shumë se sa kjo, shqetësimi është aftësia e ekonomisë apo si një justifikim në pashoqëruar! presidentin. Ndërkohë kundëthënie:
policisë së Kosovës për të kontrolluar territorin e shtetit të dështimin për të arritur zhvillim. - Vetëm do vij, Edi. presidenti dukej i relak- 1. Mbledhjet e qeverive ai
Kosovës, rreziku i kontrabandës dhe krimit të organizuar Dhe për këtë, shoqëria e Kosovës Kam shumë besim te ti, Edi. suar nga nata e mre- i projektoi si mjet propa-
e të tjera si këto, të cilat ngrenë pikëpyetje mbi vetë nuk duhet të lejojë që Kurti të - Të pres me kullueshme që kishte gande nacionaliste. Tani
funksionalitetin e shtetit të Kosovës. fshihet pas konfliktit, i cili kënaqësi, miku im, i kaluar! Pazar matrapazësh që ka dështuar të korrë
dukshëm nuk është një problem përgjigjet ai. politikë! frutet e "të konsideruarit
Megjithatë, pavarësisht këtyre të gjithave, një gjë është e kaq i madh dhe as nuk pengon në Mysafir i samitit do te ishte nacionalist", thotë se
sigurt: qëndrimi i palëve është tepër i qartë dhe kurrfarë punët që duhen bërë për zhvillim të nesërmen kancelari ENVER BYTYCI bëhen për llogari të
efekti Rashomon nuk ka, si në rastin e bisedimeve të ekonomik. gjerman. Por Scholz nuk ia KM RAMA MERR NE Shqipërisë së Madhe!
paqes në Lindjen e Mesme. Konflikti, sipas shumë gja- plotësonte apetitet liderit MBROJTJE VETVET- Kështu thoshte që nga viti
save, do të mbetet i ngrirë edhe për shumë kohë sepse Me deklarata të tilla konfuze, global. Edhe batutave të tij i EN 2014 edhe Aleksandër
presioni i ndërkombëtarëve ndaj Kurtit ka pak gjasa që të Rama po përpiqet të japë fakte përgjigjej me njëlloj ftoh- Vuçiç!
shtrëngojë këtë të fundit të pranojë atë që nuk dëshiron ta alternative për atë që po ndodh në tësie injoruese. Kështu do të Kryeministri i Shqipërisë,
2. Rama ka filluar tani ta
pranojë, ndërsa Serbia nuk duket të jetë në kurrfarë pre- Kosovë duke ekzagjeruar dhe ndodhte të nesërmen, kur Edi Rama, ka marrë në konsiderojë të rrezikshme
sioni për t’i dhënë fund konfliktit që ka me veten duke duke u përpjekur që në mes të kryeministri i vendit organi- mbrojtje veten dhe vendi- atë që serbët dhe ai vetë e
njohur Kosovën. mjegullës së ekzagjerimit, të zator të samitit u përpoq të min e tij për anulimin e konsiderojnë "Shqipëria e
paraqesë veten si një hero i impononte shou në vend të mbledhjes së përbashkët të Madhe"! Por kur nisi
Dhe në çdo rast, krahasimi mes Kosovës dhe Lindjes së keqkuptuar. Efekti Rashomon suksesit. Ndërkaq ky qeverisë shqiptare dhe asaj zbatimin e projektit të
Mesme është tërësisht i ekzagjeruar për shkakun e thjeshtë tregon se si palët përshkruajnë një kryeministër kërkoi që në të Kosovës qershorin e ndryshimit të kufijve, nuk
se mes Kosovës dhe Serbisë nuk ka luftë. Serbia nuk ka ngjarje në mënyra të ndryshme prezencë të Scholz të mos kaluar planifikuar për në pati problem të punonte
kapacitete për të bërë luftë konvencionale për shkak se dhe kontradiktore, gjë që reflekton flitej për Kosovën, ndërsa Gjakovë: Ai ka thnënë se për ndarjen e Kosovës dhe
NATO garanton që një luftë e tillë nuk do të ndodhë. interpretimin e tyre subjektiv dhe nxiti Macron ta kërcënojë “Njëqind herë të kthehesh- bashkimin e pjesës së
Serbia ka dy dekada që përpiqet të shkaktojë trazira në justifikimin e sjelljes së atyre vetë, shtetin më të ri të kontinetit im mbrapsht njëqind herë mbetur ta konsideronte si
Kosovë, duke mbajtur të ashtuquajturat “struktura parale- në vend të një të vërtete objektive. me pezullimin e vizave do ta anulonim, sepse së "krijim të Shqipërisë së
le” dhe duke konsideruar heronj ca tipa si ata që sulmuan Vetëm se në rastin e qëndrimit të ende të paliberalizuara. pari, Shqipëria është një Madhe nën kujdestarinë
në Banjskë. Arsyeja se pse Serbia e bën këtë punë lidhet palëve në situatën e Kosovës, Dhe ia arritën qëllimit. anëtar përgjegjës i Rama-Vuçiç"!
me politikën e saj të brendshme. Si Vuçiç ashtu edhe përfshirë qëndrimin e Ramës, Duhej ta kërcënonin Albin komunitetit euroatlantik 3. Jo pa qëllim Rama
Netanjahu janë udhëheqës populistë që e mbështesin gjërat janë tepër të thjeshta dhe Kurtin. Mediet shqiptare të edhe kur duhet të pozi- "ngatërron" qytetin ku do
pushtetin e vet te nxitja e asaj që Orwell e quante tepër të qarta për të krijuar një etura për luftë kundër cionohet në raport me të mbahej mbledhja e
“patriotizëm primitiv”. mjegull të tillë. E në mungesë të Albinit, disa edhe me qëllim gabimet e veta, e jo më qershorit e të dy qeverive.
mjegullës, tentativa e Ramës për që t’i hapin rrugën ekspan- kur duhet të pozicionohet Thotë se do bëhej në
E megjithatë, ajo që vihet re është që mjetet që politika të parashikuar një të ardhme të sionit serb në Kosovë, e në raport me gabimet e Prizren, sikur e ka harruar
serbe disponon për të bezdisur Kosovën duket se janë tmerrshme për Kosovën përmes përhapën ende të Kosovës apo lëre pastaj faktin se sofra e pritjes
tashmë të dobëta dhe në dobësim të mëtejshëm. Dhe sulmi krahasimit me Lindjen e Mesme, papërkthyer mirë fjalën me ato të të tjerëve”. ishte shtruar në Gjakovë.
në Banjskë duket se vuri në pah, nga njëra anë dobësinë e nuk ka pse të merret seriozisht. / kërcënuese të Macron. Më pas e konsideron atrë Qëllimi është ta përligjë
forcave regresive serbe dhe nga ana tjetër, aftësinë e reporter.al, titulli i autorit: Tenta- Ndërsa në fund shefit te mbledhje "valle dyshe koperturën e justifikimit
policisë së Kosovës për të menaxhuar një situatë të tillë tiva false për ‘Efekt Rashomon’ në shtetit francez i erdhi në shpatash në Prizren"! Ja me atë që e quan
aspak të lehtë. Dhe mbi të gjitha, popullsia serbe e Koso- qëndrimin e Edi Ramës ndaj ndihmë nikoqiri shqiptar çfarë thotë: - “E së dyti, "Shqipëria e Madhe".
vës nuk u shfaq shumë entuziazte pas sulmit, duke bërë të Kosovës/ kur tha se “Kosova po sepse ai ishte momenti më Sepse në Prizrenin e
kuptohet se Beogradi po ka mungesa në njerëz të gatshëm mbytet në një legen uji”, se i gabuar për të hedhur një Lidhjes së Prizrenit kjo
për të bërë kamikazin në funksion të politikës së patriotiz- “ajo është viktimë e vetvet- valle dyshe shpatash në koperturë vjen më e
mit primitiv të Vuçiçit. Vonesa e Macron si pazar es”! Kurse presidenti i Prizren, në ndërkohën kur kuptueshme. Gjakova nuk
 V o l u m e 1 4 , Is s u e
“krahët”?
- E vërtetë! Kështu ndodhë. Po kjo bënë që
arti ta zbutë shpirtin e politikanëve...
- Përse të ngjajë, “e mira ta marë”, që në
një film serial të gjatë, që shtrihet ndër vite, si
“ELIFI”, i cili ka pasazhe vërtetësie në trajti-
min e mardhënieve shoqërore e interpretime
goxha interesante, të ndodhë që, personazheve
që dashurohen, të mos u lejohen as puthjet nga
regjisorët tuaj?
- Zakonisht më parë, kjo nuk qe problem.
Më tepër nuk flas sepse nuk dua që kjo të
tingëlloj si “politike”! Ja që nuk duhet të
nervozojmë opinionet...
- Po, në nivelin e zhvillimit të drama-
turgjsë në teatër e në filmat tuaj , a do të va-
zhdojnë akoma që konfliktet famljare e ato
shoqërore “të shtyhen” akoma me “përgjime
pas dere” të personazheve?
- Ne punojmë në teatër me autor të
ndryshëm, modernë e klasikë, sipas veprave që
i përzgjedh KëshilIi Aristik. Ndërsa krijimet
artistike televizive e të kinemasë, janë të të
tjerëve...
- A mundeni të na thoni se ç’farë ju kujton
Izmiri juaj, pas tragjedisë së natyrës në vitin e
kaluar, teksa ka ndodhur edhe tragjedia etnike
pas luftës së parë botërore, që kanë të bëjnë me
shpërnguljet masive etnike, dëbimet dhe me
“sherret e vjetëra”?
- Kjo ka ndodhur dikur, në “ Azinë e
Vogël”, pra në një shtet me etni të ndryshme në
popull, që Qemal Ataturku i vendosi në një
“ombrellë” të përbashkët. Ne po përpiqemi tani
të jetojme së bashku në paqe....
-Ju, si aktore profesioniste e një shteti të
madh, si e keni ndjerë veten që të interpretoni
në një shfaqje të drejtuarpej një regjisori të një
shteti të vogël?
-Nuk e shikoj regjisorin se nga “vjen
ai”dhe nga cili shtet është, por, pasi e lexoj
tekstin unë shikoj në perspektivë se sa vjen ai
tek unë dhe s’ka ç’më duhet se nga cili shtet
vjen,,
-Ç’farë keni “zbuluar ju me këtë
“rastësi”?
-Unë zbulova se si perspektiva të
ndryshme bëhen një! Regjisori juaj Adonis
Filipi më bindi për mënyrën si e shihte këtë
grua antike,Medean dhe kështu ecëm në
proçesin konkret.
-Kush jeni ju?
-Kam lindur në Stamboll në vitin 1971
ku kam krryer edhe shkoIIën e mesme. Man-
dej shkova në Ankara, për të vazhduar
“Konservatorin e Shtetit”. Për katër vite u
njoha nga afër me Sistemin e Stanislakvskt dhe
mësova shumë prej Maheroldit,Çehovit e me
rradhë. Kur mbarova studimet e mia më duhej
të shkoja në lindje të vëndit, në Trabzon...
-Po me Shqipërinë ç’farë ju lidhë?
-Gjyshi im Irfan Jallmon nga Ohri, që
errdhi në Turqi qysh në vitin 1945..Pra, jam
edhe unë një VAJZË SHQIPTARE, e lindur
dhe e ritur në Turqi!.
-Kjo më mrekullon! Sepse nuk e harroni
origjinën tuaj...Ç’farë krijimtarie keni deri tani?
-Në teatër kam luajtur më së shumti, po kry-
erole si Lisistrata, Medea nga antikiteti dhe
Julieta e Shekspirit, që janë personazhe shumë
të dashur për mua. Po edhe rolet e interpretuara
nga Çehovi e Lopo De Vega. Ndërsa në film,
kam interpretuar nëpër seriale të ndryshme
bashkëkohore. Tani jam duke bashkpunuar me
një produksion me Hollandezët...
-S ju duket Elbasani?
-Imrekullueshm!
-Më lejoni tu puth dorën?
-Më mirë, do ju përqafoj unë juve!
Elbasan,më 19 tetor 2023
“GJYQI I NJU JORKUT”
VISAR ZHITI
…nuk mund të rri pa e kujtuar tani, kur në
dimrin e gati 10 viteve më parë erdha i ftuar
nga “Shtëpia e Lirisë” nga presidenti i saj z.
3 7
YLLI I ARTIT TURK MELIKE ASLI KILAN
Muci Xhepa”. Kujtoj që me ne
ishte dhe znj. Ëngjëllushe Luzaj,
grua e vuajtur në atdhe, por që
arriti “ëndrrën amerikane”…
Z. Muçi Xhepa veprimtarinë e
quajti dhe e drejtoi si një gjyq në
Nju Jork diktaturës në Shqipëri,
ku vërtet ka munguar një “Gjyq i
Nurembergut”, pasojat e të cilit i
vuan rëndë vendi si një pa-
drejtësi që vazhdon dhe me
revanshe të rrezikshme…
Kujtoj fjalën kryesore të z.
Mërgim Korça si dhe shkrimet e
gazetarëve të njohur, zz. Dalip
Greca e Frank Shkreli, etj.
Gjithsesi ai gjyq duhej…
1.
Nga Dalip Greca,
- pjesë -
…në Royal Regency Hotel,
Yonkers- NY, shoqata Albanian-
American Freedom House
organizoi ballafaqimin, që ajo e
paralajmëroi si “Visar Zhiti-
Gjyqi i New Yorkut
…Takimin e moderoi Hasan
Kostreci, i cili pasi i uroi
mirëseardhjen shkrimtarit Zhiti
dhe pjesëmarrësve, që kishin
udhëtuar nga shtete të ndryshme
të Amerikës, i ftoi të pranishmit,
që të përcillnin së bashku Hym-
net kombëtare të Amerikës dhe
të Shqipërisë.
…Kostreci ftoi Zef Balën, spon-
sor të veprimtarisë, i cili ndër të
tha se është mrekulli që keni
dalë me mendje të kthjellët nga
ferri dhe na sollët veprat e buku-
ra letrare, veçanërisht dy librat
që promovojmë sot…
Mërgim Korça,
publicist, studiues, u shpreh se e
quan veten krenar që paraqet
krijimtarinë e Visar Zhitit dhe se
diskuton një temë, e cila është aq
e rëndësishme, dhe se do të jetë
një mur ndarës mes letërsisë të
ashtu quajtur të Realizmit So-
cialist dhe Letërsisë së vërtetë të
pas rënies së diktaturës, apo të
atyre, si Visar Zhiti, që u dënuan
për krijimtarinë letrare. Sot, tha
Korça, bëhet Gjyqi i Nju Jorkut.
Natyrisht ky s’është gjyq juridik,
por një gjyq social, një gjyq që e
bënë shoqëria mes Letërsisë të së
shkuarës, që s’ishte tjetër gjë,
veç ideologjizim, propagandë, së
cilës për fat të mirë, i erdhi
fundi.
Vepra e Visar Zhitit dallon nga
veprat e letërsisë së ndrydhur me
parimet e realizmit socialist
katërcipërisht. Krijimtaria e
Zhitit është një mrekulli, që na
bënë krenarë dhe ne…
Visari, shkruan ai, është i kalibrit
të Shallamovit, i karahasuar me
nobelistin Aleksandr Isayevich
Solzhenitsyn. Duke hapur atë që
u paralajmërua si Gjyqi i Nju
Jorkut, Korça iu drejtua sallës:
Le të mësojë bota se çfarë niveli
kanë shkrimtarët e kalibrit të
Visarit.
Mustafa Xhepa
perifrazoi fjalët e presidentit
Bush në Riga dhe akuzoi
shoqërinë shqiptare që nuk e ka
kryer dënimin e krimeve të
komunizmit. Më pas Xhepa, u
ndal në dy veprat e Visar Zhi-
tit”Rrugët e Ferrit” dhe “Ferri i
Çarë”, që sipas tij sjellin
mesazhin: Dëno krimet e
Komunizmit! Ky apel bie
në rezonancë edhe me
Rezolutën dhe rekoman-
dimet e këshillit të Eu-
ropës, tha Xhepa.
Muhamet Omari,
i quajti vepra monumen-
tale dy romanet e Zhitit,
testament i gjallë për
brezat që vijnë për të parë
se çfarë ka ndodhur në
Shqipëri, pasqyrë e ferrit,
ku familjet tona nacional-
iste vuajtën për 50 vjet.
Ilir Spata,
bashkëgjimnazist me
Visarin në Lushnjë, recitoi
poezinë ”Shokut të
prangave”.
Më pas shkrimtari Visar
Zhiti përcolli esenë “
Kujtesa dhe Liria-
Rikthim tek Virtytet, -
Duke dalë nga Bur-
gologjia mes dy statujave
amerikane”.
Në këtë veprimtari mori
pjesë edhe kryetari i
Vatrës, dr. Gjon Buçaj me
zonjën, edhe zv.kryetari
Agim Rexhaj dhe dhjetëra
vatranë.
Vatra, metafora e kombit!
- e quajti Visar Zhiti. Ai
shoqërohej dhe nga bash-
kvuajtësit e tij, Dine Dine,
Lek Mirakaj, Esat Çoku,
si dhe z. Zef Balaj, etj.
Shkrimtari Zhiti i dhuroi
Vatrës, Dekleratën e
Firmëtarëve të Pavarësisë
së Shqipërisë me 28
Nëntor 1912, atë të pacen-
suruar nga diktatura…
2.
Frank Shkreli:
gazetar, Ish drejtor
në “Zëri i Amerikës”:
…Në librin e autorit
amerikan Harold B. Segel
me titull , The Walls
Behind the Curtain, ose
Muret pas Perdes, paraqit-
en punimet dhe veprat e
një numër shkrimtarësh e
poetësh evropianë të
burgosur gjatë komuniz-
mit. Ndër ta janë emërat
e shkrimtarëve më të
mëdhej të Evropës Lin-
dore, si Vaclav Havel,
Adam Kuchnik, Eva
Kanturkova, Paul Goma,
Milovan Djilas, Tibor
Dery e të tjerë. Është
doemethënës fakti se në
këtë listë shkrimtarësh të
njohur nga Evropa, të cilët
kanë bërë histori me
veprat e tyre, autori në
këtë libër për lexuesin
amerikan, ka përfshirë
edhe shkrimtarin dhe
poetin shqiptar Visar
Zhitin, si një shembull i
një personi që e ndienë për
detyrë njerëzore për të
shkruar dhe për të treguar
të vërtetën, simbol i
qëndresës këmbëngulëse
dhe i vullnetit të pashter-
shëm të shpirtit të shqip-
tarit për liri e demokraci,
vlera dhe parime këto, për
të cilat shumë dhanë jetën
në kampet e përqendrimit
anë e mbanë Shqipërisë
dhe Evropës Lindore.
Zoti Zhiti, meriton përgëzimet e të
gjithëve për kurajon dhe qën-
dresën e tij morale si individ dhe
si shkrimtar, ndaj një regjimi
shpirt-thyes…
***
Nju Jorku ka forcën e madhe të
njeriut të lirë dhe krijues, ka atë
arkitekturë ku dhe modernia behet
shpejt klasike, kaosin ankthërues,
por dhe ëndrrën e bardhë,
shpresën ku dhe humbjet janë
mundesi të një fillimi te ri,
rrokaqiej që përzihen me retë, por
në ndonje nga sallonet e tyre ka
një ekspozitë arti a lexohen poe-
zi…
Unë sot jam në Nju Jork i ftuar si
poet…
Visar Zhiti
Përballje dashurie
-Tregim nga E. Sina-
Pas tre viteve nga vdekja e të
shoqit, Desi e ndjente veten
sërishmi të lodhur. Vajza, Denada
i qëndronte pranë dhe ishte i vetmi
gëzim që thyente muret e
trishtimit të jetës së saj. Me punën
gjithçka ecte mirë, por atë boshësi
të jetës bashkëshortore po e
ndiente dukshëm. Nuk mund të
thosh se kish bërë një jetë të
mrekullueshme në çift, por si-
doqoftë e kalonte ditën duke gjetur
dhe zgjidhje, mbështetje për
problemet e ndryshme. Vajza,
tashmë ishte maturante. Në ato tre
vite ajo ishte zbukuruar shumë dhe
ishte zgjatur. Nuk thonë kot që në
këtë moshë vajzat sikur i tërheq
njeri nga flokët.
“Mami, si thua sikur ta kalojmë
dhjetë ditë pushime në bregdet.
“Por, unë sapo kam nisur punën e
re në këtë firmë. Nuk mund ta lë
tani, pikërisht tani kur vet pronari
ka shumë probleme të pambyllu-
ra..
“Atëhere, përsëri dhe këtë vit do
t’i qepem pas tezes...Apo të shkoj
me shoqet në Mal të Zi...
Desi e vështroi vajzën plot me
dhëmbshuri. I shoqi i planifikonte
ditët e pushimeve qysh në muajin
mars.Tani dhe për këtë gjë duhej
planifikim, shpenzime,
vëmendje.Dhe jo vetëm kaq.
Vajza s’ishte më katërmbështjete
vjeçe.Kish filluar të bënte dhe pak
tualet, edhe pse pa u lyer fare
dukej më e bukur. Nga ngjyra e
syve i kish ngjarë të atit, të kaltër,
por në tip ishte krejt e ëma.E
shkathët, e sinqertë dhe e përkush-
tuar.
Ishin duke biseduar në ballkonin e
apartamentit kur u dëgjua të bie
zilja e portës. Desi e hap dhe
shikon tek pragu, Zhulin, shoqen e
fëmijërisë, komshijen e dikursh-
me. Kish kohë pa e takuar..Shumë
vite..Dinte vetëm se ajo ishte
divorcuar nga i shoqi sepse ai ish
dashuruar me një shoqen e
gjimnazit. Por, gjithçka kish
kaluar lehtë mbasi nuk ishin bërë
me fëmijë. Shoqja dukej e
shpërqëndruar në vështrim dhe si
me një ankth në fytyrë.
“Si ma gjete shtëpinë..Se të paktën
dhjetë vite kemi pa u takuar..!
“Më duhej..Më duhej...Por ..
“Ulu, rehatohu...Denada e
përshëndeti shoqen e të jemës dhe
shkoi në dhomën e saj.Zhuli as që
e preku fare godën me pije të
P a g e 9
ftohtë që i serviri Desi.
“Më thanë që ke filluar punë në
firmën e Yllit?!, tha Zhuli pasi
kishin përfunduar pyetjet e
zakonta për fëmijët dhe jetën
familjare.
“Po, dhe e ndjej veten fare
mirë...
“Njiheshit?
“Çfarë?, pyeti Desi pa e kuptuar
tamam pyetjen e drejtëpërdrejtë
të shoqes.
Ajo uli sytë, regulloi çantën që
ishte pothuajse e hapur dhe
përsëriti më qetësisht.
“ Ti e di që dhe unë jam vetëm.
Por, kur ke një apartamentin
tënd dhe një pagë nuk është
keq.Kam qenë inxhiniere zbati-
mi në firmën e Yllit deri para dy
vitesh. Pastaj..Nuk e di se si
ndodhi...Ai u shkëput nga unë..
“Nuk të kuptoj..Ju keni qenë të
lidhur?
Zhuli tundi kokën dhe lotët iu
rrukullisën në faqe.
“Ai është aventurier. Më premtoi
se do të martohej me mua..Dhe
një mbasdite, në një nga takimet
tanë të zakonshëm, më thotë
sikur të ishte gjëja më e thjeshtë
në këtë botë, se ishim tipa të
ndryshëm dhe në raportet e
krijuar nuk ndihej mirë , nuk
kishte siguri për jetë bash-
këshortore...Në çdo lidhje, pas
vdekjes së të shoqes gjen ndonjë
pretekst..Absurde..Sigurisht..Pas
dy jave punëson një nuse të
re...Është gruaja e shokut të
ngushtë..
“Manjola?, tha Desi.
“Po, Manjola...Jam e bindur që
mua më ka lënë për të...Prandaj
erdha..erdha të mësoj më shumë
prej teje. Ne kemi patur një
fëmijëri të përbashkët..Shpresoj
dhe besoj të më thuash të vër-
tetën..
Desi lëvizi paksa nga vendi.
Tani nuk po kuptonte përse i
duhej më jeta personale e
Yllit...Nuk dinte asgjë për jetën e
tij dhe përveçse marrëdhënieve
zyrtare nuk i ishte dhënë
mundësia të njihnte asgjë më
tepër..Kujtoi bisedat e shefit me
Manjolën dhe i dukeshin shumë
korekte..Të drejtëpërdrejta dhe
as që mund të kaloheshin
ndërmend veprime të tilla, një
lidhje dashurore siç fantazonte
Zhuli.
“Përse të duhet tashmë jeta e
tij..Ju jeni ndarë..
“Po unë e dua atë njeri.E dua më
shumë se çdo gjë në këtë botë,
dhe Zhuli nisi të qante duke
fshirë lotët e nxehtë në faqe.
“Tani besoj se je sistemuar në
punë?
Zhuli tundi kokën dhe si nëpër
dhëmbë mundi të thosh se ishte
pikërisht ai që e kish ndihmuar
për këtë...
Desi i vendosi përpara dy frut-
jere të mbushura plot me fruta.
Zhuli mori dy kokrra qershi dhe
po përtypej shumë lehtë.
“Më bëhet qejfi që je në
punë..sepse është e vështirë dhe
kjo..Unë falenderoj Zotin që
punoj në atë firmë. Ylli më duket
njeri shumë i përpiktë dhe seri-
oz..
“Ashtu është.. Në punë ashtu
është..përsëriti Zhuli.
 P a g e 1 0 O u r W o r d s

YLLI I ARTIT TURK MELIKE ASLI KILAN MJESHTER I MADH MIHO GJINI
i vendosi në një “ombrellë” të përbashkët. Ne po përpiqemi tuaj...Ç’farë krijimtarie keni - Publicitet - me bllokim të liberalizimit
tani të jetojme së bashku në paqe.... deri tani? Nga Shaban Murati Një rrufe e papritur të vizave edhe nëse Serbia
-Ju, si aktore profesioniste e një shteti të madh, si e -Në teatër kam luajtur më së dipomatike në mes të ditës nuk sillet mirë në dialog,
keni ndjerë veten që të interpretoni në një shfaqje të shumti, po kryerole si Nuk është e qartë përse me diell nga presidenti i pra qe Kosova të paguajë
drejtuarpej një regjisori të një shteti të vogël? Lisistrata, Medea nga Franca, që është një ndër Francës, i cili kërcënoi që edhe për fajet, mëkatet dhe
-Nuk e shikoj regjisorin se nga “vjen ai”dhe nga cili antikiteti dhe Julieta e arbitrat kryesorë të da- mund të bllokojë liberaliz- shovinizmin e Serbisë dhe
shtet është, por, pasi e lexoj tekstin unë shikoj në perspek- Shekspirit, që janë persona- logut të ndërmjetësuar nga imin e vizave për Kosovën, Macron ushtron presion të
tivë se sa vjen ai tek unë dhe s’ka ç’më duhet se nga cili zhe shumë të dashur për BE midis Serbisë dhe që është vendosur nga BE se fortë direkt mbi Kosovën që
shtet vjen,, mua. Po edhe rolet e inter- Kosovës, vendosi papritur do të hyjë në fuqi në 1 janar të cedojë në interesat e saj
-Ç’farë keni “zbuluar ju me këtë “rastësi”? pretuara nga Çehovi e Lopo të dalë hapur në rolin e 2024. të integritetit territorial dhe
-Unë zbulova se si perspektiva të ndryshme bëhen De Vega. Ndërsa në film, saj, (deri tani të sovranitetit shtetëror.
një! Regjisori juaj Adonis Filipi më bindi për mënyrën si e kam interpretuar nëpër prapaskenor), të arbitrit të Nxitimi dhe emocioni i
shihte këtë grua antike,Medean dhe kështu ecëm në seriale të ndryshme bash- njëanëshëm në favor të presidentit Macron çfaqet aq i Është tepër e thjeshtë py-
proçesin konkret. këkohore. Tani jam duke Serbisë. Madje e ndërmori madh, sa që ai kërcënon etja: Si mund të kërcënohet
-Kush jeni ju? bashkpunuar me një këtë manfestim publik qytetarët, popullin dhe qever- Kosova me bllokim të
-Kam lindur në Stamboll në vitin 1971 ku kam produksion me Hol- personalisht presidenti i inë e Kosovës, se Franca do liberalizimit të vizave pse
krryer edhe shkoIIën e mesme. Mandej shkova në Ankara, landezët... Francës, Emanuel Mak- t’i mbajë nën embargon e Serbia sillet me
për të vazhduar “Konservatorin e Shtetit”. Për katër vite u -S ju duket Elbasani? ron, i cili në 28 gusht doli vizave, nëse Kosova nuk i papërgjegjësi si deri tani?
njoha nga afër me Sistemin e Stanislakvskt dhe mësova -Imrekullueshm! me deklaratën e befasish- lëshojnë pe kërkesave Sipas një logjikë anormale
shumë prej Maheroldit,Çehovit e me rradhë. Kur mbarova -Më lejoni tu puth dorën? me se “Franca dhe Gjer- aneksioniste të Serbisë. Kosova duhet t’i bindet
studimet e mia më duhej të shkoja në lindje të vëndit, në -Më mirë, do ju përqafoj mania kanë bërë premtime Emocioni i madh i be- ambicjeve neokolonialiste
Trabzon... unë juve! për politikën e vizave ndaj fasishëm personal e ka shtyrë të Serbisë që të hapë Franca
-Po me Shqipërinë ç’farë ju lidhë? Kosovës, por kjo mund të presidentin e Francës të bëjë rrugën e liberalizimit të
-Gjyshi im Irfan Jallmon nga Ohri, që errdhi në SHABAN MURATI rishikohet nëse Kosova dy gabime diplomatike. vizave. Me një fjalë Fanca
Turqi qysh në vitin 1945..Pra, jam edhe unë një VAJZË FRANCA DON TE BEJE dhe Serbia nuk sillen me dhe presidenti i saj Makron
SHQIPTARE, e lindur dhe e ritur në Turqi!. KOSOVEN PENG TE përgjegjësi”. Gabimi i parë diplomatik në mënyrë alogjike duan ta
-Kjo më mrekullon! Sepse nuk e harroni origjinën SERBISE është që kërcënon Kosovën bëjnë Kosovën peng të

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

ALBERT VATA Pashko Gjeçi, sfida e heshtur e një uragani, shqipëruesit të monumenteve të letërsisë
ALBERT VATA përnjëherësh shpërthen në mësuar të flasin në shqim cilën Zoti sfidoi egon për çdo mund të rëndë, e kishte gjithë këtë artikull!”,
Pashko Gjeçi, sfida e heshtur çdo shtangie që mpiks koha. monumentet e letrave. I jetë të njerëzve, çfarë hapur atë njeri grusht për t’i kujtojmë se bëhej fjalë për
e një uragani, shqipëruesit të Zgjat dorën e lëveshkur nga rrethuar me heshtje endi ëndërrojmë si trashëgimi dhënë fund habisë tonë, për botimin e shkrimit kritik të
monumenteve të letërsisë një kat i qiellit dhe na shkronjë pas shkronje të mbretërisë hyjnore – në një dimensionin e një Pashko Gjeçit, “At Gjergj
tregon udhën që rrugëton udhën drejt përjetësisë. kulm të këtij dimri, tani mjeshtri se: “ndoshta, Fishta, poet satirik”.
Me vdekjen nuk shuhen të shqipja që e endi në çdo Ndryshe nga shumë njerëz mund ta kuptojmë në dritë ndoshta do të bisedonim për
gjithë. Ndër ta ishte edhe ai, nerv dhe ind, në çdo shkulm që rreken të ecin duke u të së vërtetës, jo më si ato gjëra të cilat unë nuk Ne quhemi gjuhë dhe sfida
shkodrani i urtë i shqipërimit, gjaku dhe shfrim vetmo- zvarritur në emër të karri- realitet biblik, por mundja t’i bëja dot më mirë”. e saj i takon plejadës së
shkodrani i fisëm i përjetësimit hues. erës, Pashko Gjeçi kurrë njerëzor, kur po përcjellim mjeshtrit, e bashkë me to ky
të "perëndive" dhe hyjnores, që nuk e bëri këtë. Vepra që ai për në banesë të fundit Dashuria e këtij Mjeshtri përkthyes i dha shqipes
i dha zë zjarrit të dëshirimeve Një burrë shtatpakët, i krijoi e ngjiti në majën e Mjeshtrin Pashko Gjeçi. ishte ndërgjegje, me të njëjtën autoritetin e njohjes, çfarë e
pasionuese të letrave kërrysur aq sa mosha dhe Olimpit të letërsisë shqip- providencë siç iu dha shqip- kemi të trashëguar sot si
shtjelluese të botkuptimit. Të hekat ai ka lejuar t'ia tare, edhe pse nuk është Përkthyesi i “Komedisë tarëve të vegjël, të parritur lëndë pasurore, e
gjallët e tij e lidhi me përthyejnë kurrizin. Me një zvenitur kurrë me lavde dhe hyjnore” që kaloi rrathët e drejt zgjatimit të jetës, që papërsëritshme duke i
përtëritjen gjalluese të jetë modeste, pa privilegje çmime. Përgjatë dyzet Dantes për ta ngritur etjen e kishin aventura rezistuar për pesëdhjetë vjet
kreshtave të estetikës dhe megjithëse ishte nga të vjetëve ka jetuar në një qytetërimin tonë, u nda fëmijësh në përkthimin e “pushtimit” më të egër të
iluminimit, shpirtërores dhe paktët që i meritonte. Rendi dhomë shumë të ngushtë, nga jeta në moshën 92- “Odisesë” së Homerit. Kush shqipes, ajo e standardit të
hyjnores. Lëvizi në kohën që i përulur dhe sfidues me sipër apartamentit të tan- vjeçare, me një testament jemi ne?! Në këtë përpjekje shpallur nga diktatura.
nuk ishte e tija dhe ngjizi kohën dhe pasionin e ishëm. Aty ka përjetësuar dëshmie të gjallë nga ky grusht njeriu në memorie Prandaj ka “pushuar” prej
virtuozitetin e këndimit në shqipërimit. Lëvizi në eterin emrin e tij, megjithëse në duhet shkuar për tek drita, nxënësish, miqsh, shkrimta- ’85-ës e deri në 2005
shqip të zërave që jehonin në e kohës pa rënë në sy, por ngrysje të kësaj jete nuk e vërteta dhe jeta, kush rësh, kolegësh nxiti përkthyesi, kur pas gati 40
hapësirën e mijëvjeçarëve. Ai pa hequr nën thundrën e ndihet mirë me shëndet. është njeriu dhe mësuesi, vetëdijësimin mes nesh dhe të vjetësh ribotohet “Komedia
ishte gjithkund dhe askush nuk persekutimit. Zërin anktim- Këtë askush nuk e di. Ashtu mjeshtri dhe dija. Nga një tjerëve, aty ku i ndahet hen- hyjnore” dhe “Fausti”.
mundi ta shohë. Në ajër e tar as vetja nuk ka mundur siç pak vetë e dinë që shkrimtar i qe bërë pyetja; deku njeriut, midis jetës dhe Mbas ’90-ës, ashtu siç janë
frymëve të shtërzyera shkiti t'ia dëgjojë. I'u dha punws "Komedia hyjnore" erdhi “Po sikur të ringjallej vdekjes, midis harresës dhe prekur të gjithë që e njohën,
hija e tij. Dritëza e mekur e ditë e netë pambarim, për t'i nga Pashko Gjeçi. Dantja, mjeshtër?”. përjetësisë. Dikur Gjergj ku mjeshtri jetonte në një
qiririt që flakëriu në pëlhurat e dhënë jetë legjendave të Buzëqeshja e Pashko Fishta tha për mjeshtrin: “Ajo shtëpi bodrum diku tek
terrtë të netëve, shkrimet sa letërsisë botërore, për të Fatin e përjetësisë, me të Gjeçit i kishte fshirë sakaq grimca atje paska shkruar Shallvaret, Pashko Gjeçi
hap e mbyll sytë dhe
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 1 1

ALBERT VATA Pashko Gjeçi, sfida e heshtur e një uragani, shqipëruesit të monumenteve të letërsisë
nuk arrinte dot të punonte më. E endi me emër shpirtrat e të vështirë të letërsisë, që edhe poezi të poetëve Dante, shkëlqyera, me tezë diplo-
kishte mbyllur ciklin e punës së ferrit. Edhe pse jo Noli nuk e mori përsipër. Petrarka, Leopardi; por me "Jeta dhe vepra e Dom Pas kthimit në Shqipëri, më 4
tij, por në të kundërt bota jonë plotësisht e botuar, vepra e Ashtu në vetmi të plotë e gjeje edhe shkruante vetë, kri- Ndre Mjedës". I grishur për shtator 1947 ndalohet me
akademike, intelektuale dhe ajo përkthyer e Pashko Gjeçit shpesh Pashkun tek përsëriste jimet dhe përkthimet e veta të punuar asistent-pedagog akuzën "Pjesëmarrje në grup
politike e “konservonte” memo- nuk shkohet lehtë nëpër trecinat e Dantes. i botonte tek "Cirka" me Pashku nuk pranon dhe i kundër pushtetit" dhe dënohet
rien për të në heshtje. duar. Madje edhe vetë pseudonimin Surgens. nxitur nga Ernest Koliqi për me pesë vjet heqje lirie. Vite
Noli nuk mori përsipër të Kush është Pashko Gjeçi të dhënë kontributin e vet që i kalon në Durrës, Vloçisht
Pashko Gjeçi dhe "Komedia përkthente Danten. Nasho Në sajë të rezultateve të në atdhe, kthehet po atë vit. dhe në kënetën e Maliqit gjatë
Hyjnore" Jorgaqi thotë se "i bërë Leu në lagjen Arra e Madhe, i arritura në gjimnaz, minis- verës – i përmendur edhe nga
propozim Nolit por ai nuk biri i Gaspërit dhe i Antonjetës. tria e Arsimit i akordoi një Ministria e Arsimit e asaj Ejëll Çoba në memuaristikën e
Përkthimi ka qenë kurdoherë ai i e mori përsipër". E ndërsa Pas vdekjes së të atit Pashku gjysëm burse. Në vitin kohe e vendon në Shkollën tij ku s'e linin të punonte ngase
thjeshti, që s'i gjendej muzë në Pashko Gjeçi e shqipëroi mbet me të ëmën dhe dy mo- akademik 1938 regjistrohet e Mesme Femnore në qe shumë i hajthëm. P. Zefi
Parnas që t'i bëhej krah. Në këtë nga qelitë e ferrit të diktat-
trat, Nikoleta dhe Margarita. në Fakultetin e Letërsisë Shkodër si profesor të thoshte se Pashku pat nisë ta
formë ka ardhur dhe Dantia në urës komuniste. Mbas mbarimit të fillores nis dhe Filozofisë në Romë, letërsisë dhe latinishtes, përkthente Danten me mend
gjuhën shqipe. Me sa duket çdo kolegjin Jezuit po në Shkodër, qytet ku do kishte dhe miqtë kohë kur vazhdoi të merrej qysh gjatë burgut[4]. Lirohet
njeri që pas lë një emër të mirë Përkthimi i Dantes ishte 1930-'34. Me ligjin Ivanaj, e gjimnazit L. Ljarja, K. me përkthime dhe ia niste më 1952 lirohet dhe vendoset
ka një fat të çuditshëm. Kur e një ngjarje jo vetëm për shkollat fetare mbyllen dhe Ashta dhe L. Radi. Përkthen "Shkëndisë". Me të marrë edhe njëherë në Shkodër me
arrestuan më 4 shtator të vitit letersinë, por edhe për nxënësit kalojnë në gjimnazin e nga latinishtja dhe shkruan pushtetin partizanët Pashku familje, ku bën punë të rënda
1947, " për fajin pjesëmarrje në kulturën tonë kombëtare. Shkodrës, 1934-'38. Ishte në poezi e kritika, të cilat transferohet në Durrës – ku krahu për të jetuar. Më 1953-
grup kundër pushteti", Pashko Duhet t'i jemi mirënjohës klasë me A. Pipën, L. Radin, botoheshin në Shqipëri tek merr dhe familjen me vete, '54, TOB-i i kërkon të
Gjeçin e kyçën për tre muaj në këtij përkthyesi shumë të Xh. Brojën, K. Ashtën dhe në të përkohshme "Cirka", ku do jepte letërsi në përkthejë veprën "Traviata"
një dhomë izolimi. Me tu mbyl- zotin, por tepër modest. bankë me Q. Stafën – disa prej "Shkëndija" dhe një shkrim shkollën e qytetit. Kishte duke gjetur kështu shpëtimin
lur porta metalike, pas shpinës së Megjithëse ka sjellë në të cilëve i njihte qysh nga i famshëm për "Lahutën e shoqëri me Jusuf Vrionin, tek Verdi nga puna e krahut.
tij drita mbeti përjashta. Në ditët shqip kryeveprat e letër- jezuitët. Çmonte nga mësuesit Malcís" te "Hylli i Dritës". dhe ishte zgjedhur të
e para, i mbështjellë nga sisë botërore, kurrë nuk u më shumë E. Çabejn dhe Më 15 korrik të viti 1942 kryente funksionin e Krye- Më 1954-'58 punon si mësues
kundërmimi i lagështirës nuk kujdes për emerin e tij. Në Pashko Gecin që i jepte diplomohet me gradën tarit të Lidhjes së Shkrimta- në shkollën tetëvjeçare të
arrinte të perceptonte hapësirën. heshtje të plotë, ashtu në greqishten e lashtë dhe latin- Doktor Shkencash në atë rëve dhe Artistëve për Fushë-Krujës, kohë që i
Kurrë terri nisi ta mbështjellë, vetmi përktheu veprën më isht. Përkthen gjatë gjimnazit fakultet me rezultate të degën e Durrësit. shërbeu për përkthimin e

Albania heading toward a

new Dictatorship where the
parliament commits fraud
the president follows and
the premier orders it….
(we’ll See what’ll happen to
freedom in 2016-2018) If
the past is forgotten than DEAD
it’ll be repeated!! A look into the past shadows
Youth’s energy while AKZ robbed
it!!!

ALBERT VATA Pashko Gjeçi, sfida e heshtur e një uragani, shqipëruesit të monumenteve të letërsisë
“Komedisë Hyjnore” të "Odisesë" së Homerit nga 1978. Më 1976 i botohet "Odisea" me
Dantes, Purgatorit dhe greqishtja e lashtë, duke pasë parathënie të Myzafer Xhaxhiut, tirazh -Profesor, je tue përkthye ''La Divina
Parajsës. Nasho Jorgaqi, variantet italisht dhe frëngjisht të 15 mijë kopje[2]. Me rënjen e regjimit Comedia''?
atëherë drejtor i shtëpisë veprës, për ta bërë më të gjallë komunist dhe ardhjen e v. 2000, kryeve-
botuese i tha se po flitej shpenzon gati krejt honoraret e prat e prura nga ai në shqip ribotohen por -Po Fra Zef, por kurrkush në botë nuk
me Nolin për ta përkthyer Komedisë për të shkuar në edhe shohin për të parën herë dritën e e kupton si un e ti që kaluem Bedenin
Danten. Por për arsye të Durrës të kundrojë detin. botimit. Komedia dhe Odisea ribotohen e Maliqin!…Zef jepi makinës së
ndryshme Noli nuk e mori më 2006, Fausti (pj.1) më 2008, shkrimit se vetëm ktu shpresoj me
përsipër, kësodore me Më 1964 martohet me Gjystina "Andromaka" dhe "Atalia" e Rasinit më xjerrë buken e gojës!…
ndihmën e Llazar Siliqit Kapedanin, banon me të ëmën, 2010 – përkthime që i kishin mbetur në
arrin të botohet Ferri i të shoqen dhe të bijën në po të dorëshkrim qysh kur banonte tek
Pashkut tek "Nëntori". njëjtën banesë me një dhomë. Shallvaret. Vdes në moshën 91 vjeçare.
Prej një letre drejtuar Kushtet shtynë çiftin me u nda
diktaktorit, ku i bënte të mbas jo shumë vitesh. Më 1965 Kujtime të Át Zef Pllumit
qartë kushtet që lypeshin vazhdon si mësues në shkollën e
për kryerjen e punës: natës në Kombinat. Nga 1968 Prof. Pashko Gjeçi ishte lirue prej bur-
biblioteka, konsultime; gjer më 1972 jep latinisht në gut, por nuk kishte kurrfarë mundsie
vendoset në Tiranë bashkë Fakultetin e Mjeksisë. Ndërkohë, jetese, sepse si ''llaçaxhi'' nuk fitonte mâ
me të ëmën dhe nis të japë më 1969 Komedia botohet në shum se 70 lek në ditë. Kolegu im i
mësim në gjimnazin Kosovë. Me ndërmjetësinë e klasës, Llazar Siliqi, aso kohe eksponent
"Qemal Stafa". Banon së mikut Mark Dema, martohet me i Lidhjes së Shkrimtarëve, i kish premtue
pari në një dyqan të Nezaqet Gaganin. Me heqjen e se sikur të përkthente Danten do ta
rrënuar e pastaj në një latinishtes nga programi mësi- ndërlidhte dikund, atje te shkrimtarët.
dhomë tek Shallvaret. Më mor, gjë të cilën e konsideronte Paç Gjeçi me punën e krahit nuk sig-
1962 botohet e plotë gabim të madh prejse bazat e uronte as bukën e gojës. Më lypi ndihmë
Komedia me parathënie të mjeksisë qenë historikisht të mue. Vinte përditë te un mbasi kisha nji
Ll. Siliqit dhe Pashkut i skajuara me atë gjuhë në termi- makinë shkrimit dhe letra. Të dy bashkë
jepet shpërblimi prej 300 nologji. Punon pranë shtëpisë së gjindeshim në nji situatë të jashtza-
mijë lekësh të vjetra. Më librit shkollor si korrektor deri konshme. Erdh puna që ai fliste e un
1963 nis përkthimin e në daljen në pension në shtator shkruejshe.
 P a g e 1 2 O u r W o r d s

Përballje dashurie E. Sina

“Dhe Manjola një inxhiniere e
përkushtuar…Serioze, e saktë..Me
mua ka krijuar një lidhje të qetë dhe
reciproke..
“Sigurisht.. I duhet një raport i
tillë..Jam e bindur që ai e dashuron
atë grua..
Desi e kaloi bisedën në vitet e
fëmijërisë kur të dyja blinin një ftua
dhe e ndanin në dy pjesë. Pastaj
kujtuan mësuesit e tetëvjeçares dhe
një shokun e tyre çifut që ishte i
vetmi për të zgjidhur problemet dhe
ushtrimet e matematikës...Zhuli
mundi të vinte buzën në gaz dhe
Desit i erdhi mirë që nuk po shi-
konte më lot në fytyrën e shoqes.
Pas pak biseda e tyre vazhdoi për
lirinë e jetës private, për të rejat e
sotme në shkencë por dhe krijimta-
rinë e dukshme të një shoqeje të
tyre. Ora kish shkuar dhjetë kur
Zhuli u ngrit për tu larguar.
“Do të bezdis ndonjëherë..E
ndjej veten mirë me ty..
“Mund të vish sa herë të duash,
por jo për probleme të tilla…
Njeriu duhet të jetoj emocionet
dhe bukuritë e jetës private pa u
ngatëruar me të tjerët..
“Po ne ishim një…Nuk e di..
Kemi tashmë dy vite që as një
telefonatë nuk bëjmë..
“Eh, e dashur. Zotërimi i një
zemre nuk është aspak i sigurt,
kur duam ta mbajmë me
forcë..Kam përshtypjen që kjo
duhet të ketë qenë mes jush..
Zhuli hapi dukshëm sytë dhe
tundi lehtë flokët e gjatë të zinj
që e kishin humbur regullsinë e
tyre...
“Eh, po ja që dashuria është e
verbër..
“Dhe kur e bëjmë me sy i
shmangim marrëzitë e
saj...Këtu ndalim dhe
kontrollojmë veten...Tani
mos mendo më për
këtë...Këtë bisedë zëre se
s’ma bëre sepse unë as e
mendoj të kontrolloj jetën
private të askujt..As të
fëmijëve të mi..jo më...Oh,e
dashur..Mendo për një
dashuri të vërtetë..Është më
mirë të dashurosh me urtësi..
Pas këtyre fjalëve ajo kapër-
ceu pragun duke e përqafuar
ftohtë Desin..Me atë përqafim
sikur desh t’i thosh:”Përse
erdha dhe çfarë më thua..Më
mirë e lëmë këtu!”.Denada
doli nga dhoma e saj me një
libër, përmbledhje poetike në
dorë.
“ Mami, kjo ish shoqja jote..
“E fëmijnisë.. kemi qenë
komshie..S’isha takuar prej
dhjetë vitesh dhe vjen e më
tregon për jetën e saj..
“Ka dhe të tilla..
“Çfarë?
“Beqare të vonuara që
fiksohen në një gjë dhe u
duket sikur e gjithë bota
duhet të rrotullohet kur duan
ato…
Nënë e bijë buzëqeshën.
Mbrëmja ishte e ngrohtë dhe
Desi i hapi kanatat e dritareve
nga ku mund të hynte ajri i
freskët.
***
Kishin kaluar muaj nga ajo
mbrëmje dhe Zhuli i kish
telefonuar dhe dy herë të tjera
por Desi s’e kish parë të
udhës të bisedonte..Nuk kish patur kohë apo
nuk e shihnte të arsyeshme..Ajo do të
përsëriste të njëjtat fjalë dhe tani Desit as që i
interesonin opinionet apo dëshirat e saj.Ylli i
qëndronte pranë duke e ndihmuar në momentet
më të lodhshme. Edhe Manjola ishte një grua
shumë e qetë dhe raportet mes tyre ishin të
regullta.Shoqja e fëmijnisë kish trokitur për të
rikthyer diçka, diçka që në të vërtetë s’e kish
patur asnjëherë.
“Sonte do të festojmë ditëlindjen e Manjolës,
tha Ylli, ndërsa po dilte nga zyra. Merre dhe
vajzën. Nuk e di se ku do të shkojmë sepse
Arjani nuk më saktësoi asgjë. Por, deri në
mbrëmje do ta mësojmë..Po vijë unë t’ju marrë
nga shtëpia..Do të dëgjohemi, tha Ylli dhe
tërhoqi derën duke lënë një lloj mbyllje të
hermetizuar brenda parafytyrimit të Desit.
Tekniku i ndërtimit dhe administratori sollën
informacione për shitjen e dy apartamenteve.
Desi po merrej me kontratat e shitjes. Por, edhe
kur shfletonte letrat e shumta mbi tavolinë

mëndjen e kish tek biseda e hershme e
Zhulit. Mos ajo ishte aq “e verbër” sa nuk
shikonte asgjë? Por, në fund të fundit,
përse duhej të ndiqte me kureshtje dhe
dyshime lidhjen mes njerëzve..?! Rastësia
mund të bëjë gjithçka..Tashmë s’i bënin
më përshtypje divorcet askujt..Kish kaluar
ajo kohë kur gratë nënshtroheshin para
fatit sepse i “vriste “opinioni. Dukej sikur
askush nuk mendonte më për opinion.
Secili dëshironte të jetonte jetën.
Desit iu desh të vonohej për të shkuar në
shtëpi. Denada po e priste. Sapo kish dalë
nga dushi dhe po tregonte se si mësuesja e
saj e fizkulturës ishte martuar me një
inxhinier dymbëdhjetë vite më të vogël në
moshë..
“E vërtetë?, kish pyetur e habitur Desi.
Pastaj, si për tu kujtuar se me atë pyetje
ishte kthyer në rolin e një adoleshenteje u
ul përkundrejt të bijës dhe i tha:
“Ndodhin dhe këto..Kanë ndodhur edhe
kur unë isha fëmijë..Por, nuk i mendoj se
janë të regullta..
“Dashuria nuk përmban as arsyetim dhe
as regull…Sikur të ndodhte kështu,
askush nuk do të ishte i dashuruar… të të së bijës. Denada e hapi celularin dhe shumë? Ato fjalë përcjellëse
Desi i tha se në mbrëmje ishin të ftuara në “Mami, ti je shumë e dëgjon:”Desi, pas një ore më para mirëupafshim, “mos u
ditëlindjen e Manjolës.E kish telefonuar vet zonja..Do të desha të ke aty para pallatit..Mos më bëj shumë e bukur” tregonin
ajo por dhe shefi ia kujtoi para se të lar- bëhesha sa gjysma jote.. ler të pres..dhe mos u bëj se në një farë mënyre ai e
gohehej.. “E ke gabim…Ti që sot je shumë e bukur..Mirupafshim. dëshironte shoqërinë me
“Ky është lajm..Ja më në fund do të dëgjojmë më e ditur dhe më e zonja Desi doli me flokët e të..Por, le të nxitonin në atë
muzikë dhe do të ndjejmë ajrin e freskët të se unë…Koha ecën dhe mbështjellë me peshqir. mbrëmje festive dhe ajo do
mbrëmjes, u shpreh e qeshur Denada. ecën për ju,. të rinjtë… “Kush ishte?.. të njihnte të tjera momente
“S’kam përgatitur dhuratën.. Desi hyri në dhomën e “Më duket shefi yt.. miqësore dhe emocionuese
“Kemi kohë deri në orën tetë… gjumit dhe pa se mbi “Kur do të vijë.. të nënës së saj.
“Jo, duhet të jemi në shtëpi. Po vjen Ylli të na krevat Denada kish hedhur “Pas një ore..
marrë…Denada buzëqeshi..Ishte e para herë fustanin portokalli të së “Atëhere të nxitojmë…Pse
që Desi nuk po thosh shefi, por e thirri në jemës, që ishte veshja më më shikon si e shashtisur…
emër. Kjo tregonte se ai duhej të ishte njeri i e bukur e saj dhe fustanin Regullohu!
mirë, ose mes nënës dhe shefit ishte krijuar që ia kish sjell daja për Denada buzëqeshi. Desi prej
një linjë e bukur shoqërore apo miqësore. tetëmbëdhjetë vjetorin. kohës që kish filluar punë në
Minutat kalonin. Desi u kujtua se një “E paske vendosur si të atë firmë dukej më e qetë dhe
kushërirë e saj ishte punësuar në tregtimin e vishemi..Bukur...Tani po e qeshur. Kjo është shumë e
pikturave të një nga piktorëve të njohur.Ngriti bëj një dush që të jem rëndësishme..Edhe Ylli kish
receptorin dhe formoi numrin e saj: gati..Ti shtrihu pak.. qenë i martuar, kish dhe një
“Lenca..Desi jam. Para një javë, nëse të Denada po dëgjonte djalë..Kaq dinte dhe asgjë më
kujtohet më pëlqeu ajo piktura, me një vajzë , curilën e ujit të dushit kur shumë…E ëma nuk i kish
fëmijë që mbante një kokërr mollë në dorë. veshi i kapi tingullin e folur asgjë më tepër edhe në
Më duhet t’ja bëj dhuratë shoqes sime të celularit mbi tavolinë. atë natë kur shoqja e
punës…Po s’e pate vështirë, ma paketo se po “Mami, celulari, thirri fëmijnisë e përgojojë për
kaloj aty në mbrëmje ta marr..Pas një Denada. lidhjen e saj.Në fund të fundit
përshëndetje u përball me vështrimin e ngroh- “Përgjigju!.. përse duhej të dinte më
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 1 3

FITORJA QE U SHNDERRUA NE ALTAR TE BESIMIT PER BASHKIMIN KOM BETAR

FITORJA QE U SHNDERRUA NE ALTAR TE sikur ta kishte parandjerë,
BESIMIT PER BASHKIMIN KOM BETAR i ngrati, nuk jetoi gjatë
ALBERT VATAJ pasi u largua.
Fitorja që u shndërrua në altar të besimit për bashkim - Përkthyes i madh. I
kombëtar shkoi jeta në hije.
- Pikërisht këtë dua të të
ajo. tregoj sot. U ulëm te
- E mora në OJQ-në time. E pata ngritur vetë. Anëtar bordi, “Postiqja”. Ishte ditë me
një vlerësim shumë i merituar, që nuk ia pati ofruar askush. diell, qëndruam jashtë.
Na nderonte. Punoi disa vite. Kur u rëndua prej moshës, më Kostumi kafe i rrinte i
thirri mënjanë: “Kozarë, dua të të qeras me një kafe. Kam gjerë dhe kishte filluar të
edhe diçka, që nuk dua ta marr me vete”. Ç’më thua, Isuf? zbehej. M’u mblodh një
Do jetosh edhe shumë e shumë vite të tjera, i thashë. Por, lëmsh në grykë. Po shihja
babanë kur doli nga burgu. I
rrëgjuar, vrarë nga jeta në ferr.
Mësuese Kozarës iu lagën fjalët.
Ndaloi. Ledhatoi miken e ngushtë,
që iu ngjit lart dhe filloi t’ia fshijë
lotët me gjuhë.
- Folëm për punën që ai vlerëson-
te, të drejtat e njeriut. Me elegancë
më pyeti: “Kozarë, çfarë mendimi
ke për punën e përkthyesit?”. Isuf
Vrioni më hodhi sytë e trishtë.
Ishte e qartë, donte të hapte një
bisedë të vështirë për të, por që e
vuante përbrenda. Nga cilësia e
punës së përkthyesit hapet ose vitesh…”. Ula kokën,
mbyllet suksesi i një vepre, i fjalët m’u thanë.
thashë e prekur. “Ke të drejtë. E Dhimbja më rëndoi
bën të njohur shkrimtarin”. Po, i zemrën. Qëndruam
jep veprës jetë ose e varros atë. në heshtje. Gjatë.
Shembull ideal jeni ju… i keni Pastaj vazhdoi: “Një
dhënë famë… shkrimtarit. Dora ditë dimri punuam
filloi t’i dridhej. La filxhanin në tërë mëngjesin. Në
tryezë dhe u afrua nga unë: drekë më tha se
“Mirë kur isha brenda burgut të kishte një takim. U
madh, se kishte frikë të më kthye pas një ore i
vlerësonte, por pas kaq ngrënë. Energjik. Më

FITORJA QE U SHNDERRUA NE ALTAR TE BESIMIT PER BASHKIMIN KOM BETAR

pyeti edhe sa shumë më
duhej të këshillohesha
me të. Po më binte të
fikët. Nuk kisha vënë gjë
në gojë. Në mbrëmje
mbaruam vonë”.
Mësuesja largoi me
kujdes qenushen. U ngrit
nga vendi dhe mori një
shishe uji. Lagu buzët që
i dridheshin.
- “Pasi mbaruam punë,
dolëm bashkë. Frynte erë
e ftohtë. Rrugës pranë
‘Pallatit të Kulturës’, i
thashë i ndrojtur se në atë
orë ishte e vështirë të
gjendej shtrat në hotel
me ngrohje. Ky në
qendër është për të huaj.
Ato në periferi… Pa
mbaruar fjalën, më uroi
natën e mirë dhe mori
drejtimin për te pallati i
tij.”.
Mësuese Kozara Kati
vuri dorën mbi buzë, i
dridhej, më puthi dhe
mbylli “Messenger”-in.
Isuf Vrioni
Kozara Kati
Endri Bida
MIHO GJINI
"MJESHTER I
MADH"
RISTAQ MITRO
Në sheshin e xhirimit
Majtas Ibrahim Muço,
djathtas Kristaq Mitro
Postera e filmit "Nusja
dhe shtetrrethimi
E tmerrshme!
Vetëm pas gjashtë
muajve të këtij moti
përvëlus, fare pa ekui-
libër,-i mërguar në dhe të
huaj,-nuk do të kisha
mundësin të dëgjoja edhe
për gjëmën që kishte
ndodhur!: Djali më i
“vogël “ në klasën e
aktrimit, kur kthehesha i
djegur nga malli në
vëndin tim, nuk është
më!...Nuk do ta gjëja më
në Tiranë, tashmë
“plakushin”me flokë të
bardha që më kishte
befasuar mua , peda-
gogun e tij , me filmin
“Dimëri i Fundit”, dhe
po më befasonte ca më
tepër me përfaqësimin e
tij si krijues në një
“Festival Kinemato-
grafie” në Vjenë të
Austrisë së kulturuar, me veprën
e tij “Nusja e Shtetrrethimi” që
kishte realizuar së toku me
vlonjatin tjetër Ibrahim Muça.
Duke dalur kështu mbi nivelin e
mësuesit të tij të “strukur in-
ternimeve,burgjeve e mërgimeve
të largëta”,-i privuar tashmë nga
krijimi për një periudhë tepër të
gjatë (më se 20 vjeçare!), aqsa të
vepronte edhe “ligji i pashkruar”
që thoshte se “është e shkruar
diku që nxënësi ia kalon edhe
mësuesit!”. Por ai qe po ai, i
thjeshti dhe i ëmbëli Kristaq,
“Imcaku i Vlorës”, që atëhere
nuk “ma mbushte mëndjen se do
të bëhej gjëkafshë!”, me atë
ndroje të dikurshme, ku fshihej
modestia shëmbëllore e një
krijuesi që në profesionin e
regjisorit të filmit kishte dalur
aq lartë, sido që etika e artistit të
përkor e bënte ta mbante kokën
ulur, pa e shuar buzëqeshjen e
shpirtin e bukur. Dhe, duke u
përpjekur që unë ta ndjeja veten
mirë, duke pirë një kafe me të,
përbri monumentit të Mbretit të
Dikurshëm, që shoku i tij i
klasës , Saimir Kumbarua, i
kishte “ujdisur” dy filma të
jashtëzakonshëm anekdotikë.
“Mirëse ke arrdhur, profesori im
i dashur,-më tha ai, duke më
vështruar, po me atë dashuri e
respekt, si atëhere, dhe unë do ti
thoshja se kisha “marrë udhën e
mundimin bashkë që të shkruaja
një liber me portretet e tyre
mbresëlënëse, që tashmë i donin
dhe i shikonin si personalitete të
skenës e të ekranit (duke
numëruar kështu emrrat e Birçes,
Timos, Mevlanit, Nikos,
Petrikës, si edhe të tij patjetër,
por edhe të atyre që ishin shuar
para kohe: të Llazit e Minellës!),
porqë mua që delia nga “galera”,
nuk ma”vërshëllente” askush që
edhe ta mbështeste botimin. E ai,
- pa fjalë, do të vraponte bashkë
me mua për tek Saimiri që i
kishin dhënë një “detyrë” e një
zyrë për “mbojtjen e të drejtave
ligjore të filmdhënies”, për ta
bërë të mundur edhe botimin e
këtij libri tashmë të vonuar, tek
po largoheshin nga jeta edhe ata,
personalitete nga brezi i ri i artit
e i artistëve shqiptar të filmit .
Qe larguar tashmë Llazi Serbua
që kishte habitur publikun e
Vjenës me rolin strikt e të
tmershëm të oficerit nazist, po
në filmin e tij, pas tij edhe
Minella, pas tyre edhe vet Kris-
taqi, i miri Kristaqi im!
***
Lindi në Vlorë në
vitin 1948. Me mbarimin e
Shkollës së Lartë të Atri-
mit, Kristaq Mitro e gjeti
veten shpejt si regjizor,
aty ku u emërua: në Ki-
nostudion “Shqipëria e
Re”, në vitin 1970. Dhe iu
deshën plot dy vjet, që në
vitin 1972, të debutonte
me filmin e tij dokumentar
“Basketbollistja Nr 10”.
Pas suksesit të merituar të
këtij filmi, sidomos për
imazhet e gjetura që ishin
fiksuar aty dhe portretit të
basketbollistes energjike,
ai realizoi edhe 6 filma të
tjerë të këtij karakteri, ku
pikasi gjithashtu doku-
mentari virtuoz: “Përse
qajnë fëmijët dhe njëmijë
pse!”. Ndërkohë ishte
pjekur miqësia dhe
marrëveshja e një bash-
këpunimi artistik me
Ibrahim Muçon, për planet
e reja krijuese.
“Kur zbardhi një ditë”
ishte filmi i parë - një
realizim i bukur kinemato-
grafik i tri tregimeve të
shkrimtarit Anastas Kon-
do, ku ata të dy ishin
asistentë të regjisorit Piro
Milkani, i cili kishte
studiuar në Çeki dhe, me
këtë vepër kinematografi-
ke sillte një notë realizmi
në atmosferën e kohës së
luftës. Në mënyrë të
veçantë, episodi i parti-
zanit Meço, qe një nga
realizimet më interesante
të tyre, jo thjesht nga një
interpretim i shokut të
klasës së Kristaqit, Timo
Fllokos, po kryesisht për
atmosferën, rrethanat e
fiksuara bukur dhe për
ritmikën e zhvillimit të
veprimit, përmes detajesh,
gjetjesh befasuese, kon-
trastesh e dinamikës së
imazhit në atë ngjitje në
kambanore, kur
vërshëllenin pareshtur
plumbat, deri aty ku bie
kambana e që bie edhe
heroi, me një gjëmim
kambane të shurdhët, të
pabujshme, në romantikën
me ngjyrime lirike të aktit
të vetëflijimit heroik.
Tek filmi i tyre i parë i
përbashkët i “Vëllezërve
Siamezë”, i Kristaqit dhe i
Ibrahimit: “Dimri i
Fundit”, realizuar me
shumë pasion, drejtë një
afirmimi të sigurt artistik në vitin
1975 në kohën e një dimri të
vërtetë e të acartë, me dëborë të
dendur, kur aktorët duhej të inter-
pretonin në atë thëllim real të të
ftohtit dhe kur, nga goja e
aktorëve dilte vazhdimisht avull e
frymëmarrja e tyre sforcohet, në
një kohë kur ritmika e luftës dhe
natyra përreth bëhej më e papër-
ballueshme, paralel me atë të
rrethimit të forcave gjermane. Të
pazakonta janë këtu portretet e
grave që lëvizin në një grafikë
filmike nga më të rrallat.
“Tokë e përgjakur”, realizuar në
vitin 1976, është vepra e tyre e
dytë, e rëndësishme për nga vlerat
edhe kjo, e cila e përforcoi
besimin se, këta dy djelmosha,
mund të bënin filma e mund t’u
besohej pa asnjë ngurrim realizimi
i tyre, si të rinj që ishin, - një film
realist, emocional, ku të mbeten në
mendje dy nga vrasjet më të
realizuara, si imazhe të forta
realiste, ajo e Mitit në pjesën e
parë dhe ajo e Mullisit në pjesën e
dytë. Tingëllimi i gjëmës individ-
uale merr natyrshëm tiparet e një
akti tragjik shoqëror që të rrëqeth,
por edhe ngre peshë revoltën
kolektive, me mjetet shprehëse të
artit të vërtetë.
Po këtë tension të kuadrit filmik e
të portretit aktoresk do të kishte
edhe filmi “Nusja e shtetrrethimi”,
i realizuar në vitin 1978, ku
pasqyrohet po ajo tematikë guerri-
lase e kohës së luftës, me persona-
zhe të rinj, përmes një fabule të
thjeshtë e reale, të shkruar prej
Elena Kadaresë, që merrte jetë e
figurshmëri prej kamerës in-
teresante të Bardhyl Martinianit,
me mjete të reja shprehjeje. Për të
mbërritur një vit më vonë në një
kulminacion tjetër, sikundër qe
filmi “Liri a Vdekje”(1979), me
një skenar letrar të goditur, ku
tonet realiste qenë edhe më të
shtrira e të vetvetishme, në subjek-
tin e një filmi që evidenton anën
intime e njerëzore të heroit, që e
shpie luftëtarin e pavarësisë
kombëtare drejt udhëve më të
natyrshme të flijimit të heroit, i
cili nuk stonon e nuk “kërcet” as
në skenarin letrar e as në realiz-
imin filmik, por jepet natyrshëm e
me vërtetësi, si vlerë e lindur vetiu
dhe e ndikuar prej rrethanave
konkrete. Por edhe si kërkesë
estetike e mjeshtrave në fjalë, ku
fantazia e regjisorëve përputhet
mrekullisht me ato të skenarit te
Vath Koreshit.
Por do të shpreheshin edhe më
bukur në një vepër kinematografi-
ke pasardhëse, sikundër qe “Njeriu
i mirë” tre vite më pas, më
1982, nëpërmjet ekranizimit të
novelës së Dritëro Agollit (me
skenar të Nexhati Tafës), ku me
guxim goditet burokratizmi
pushtetor, si edhe korrupsioni i
njerëzve, kur vjen puna për të
fituar favore e “hapje shtigjesh”,
nëpërmjet pagesave dhe
hatëreve. Ata sjellin këtu një
notë të dukshme realizmi, për të
thënë publikisht se si duhet të
jetë ky model i kohës së
atëhershme, me thjeshtësinë
njerëzore dhe vlerën e një
shoqërie të përparuar, - një
aludim, me të vërtetë i
guximshëm për kohën e frik-
shme që po jetonim. Mandej e
përforcojnë mesazhin e tyre
etiko-moral, paskëtaj, në vitin
1983 në filmin poetik
“Apasionata”, përmes një epi-
sodi ku rrëfehet se si rrezikon
dashuria përmes shpirtligësisë e
manisë për të “gërmuar” në
biografinë e njerëzve. Atje
trajtohet depersonalizimi i
njeriut përballë egoizmit
prindëror dhe rrëfehet me finesë
se sa delikate është qenia
njerëzore kur, pa u menduar
gjatë, mund ta lëndosh njeriun.
Dashuria është aq delikate, si
një gjethe që mund të bjerë
përtokë dhe vyshket ..., dhënë
përmes ekranit me interpretime
realiste, në një regji filmike të
kulturuar, me mjete shprehëse
vizive të një kategorie estetike
të lartë dhe bashkëkohëse.
Dhe, sikur e plotësojnë veten me
mesazhet e së ardhmes, të një
shoqërie të emancipuar, të
përparuar e moderne me filmin
“Duaje emrin tënd” (1984), me
skenar të Nasi Lerës, duke
rrëfyer me mjeshtri se sa duhet
që të vuajë njeriu i ndershëm për
të rifituar dinjitetin e personal-
itetin e vet! Për të vazhdur më
tej, me idetë e mesazhet e tyre të
guximshme, me filmin tjetër
“Telefoni i një mëngje-
si” (1987), kur themelet e shtetit
të dikurshëm kishin filluar të
lëkundeshin dhe kur bazat e një
shoqërie të korruptuar qenë bërë
edhe më të dukshme. Nuk kam
mundur të shoh edhe një film
tjetër, sikundër qe filmi i tyre
“Një djalë e një vajzë” në vitin
1990, përsëri me skenar të Nasi
Lerës për të pohuar rishtas
vlerën etiko-morale të këtyre
kineastëve në shigjetimin e atyre
“plagëve” që sollën rrokullisjen
e një shteti të kalbur, të brejtur
nga krimbat e korrupsionit, që e
deformuan njeriun e asaj kohe, e
korruptuan, duke
shprehur, me kurajë
qytetare, ato fe-
nomene frenuese që
sollën ndërkohë
protestat e gjalla të
studentëve kundër
diktaturës së egër.
Me siguri që regjisori
Kristaq Mitro, ai
imcaku i dikurshëm,
që erdhi me plotë
droje në Shkollën e
Aktrimit, ka patur të
bëjë në këtë proces
krijues të notave
novatore të një filmi
me vlera sociale, që
ecte në shinat e së
ardhmes bash-
këkohëse. Pas 12
filmash të përbash-
kët, të sigurt tani për
forcat e tyre krijuese,
“vëllezërit siamez” të
filmit shqiptar,
mundën të dalin
përballë spektatorëve
të kinemasë edhe të
vetëm. Dhe tashmë
mesazhet e një
pastërtie të moralit,
Kristaq Mitroja do t’i
shprehte plotësisht
me nivel artistik, me
emocionet e veta, i
çliruar shpirtërisht,
në filmin dokumentar
“Haleluja” që realizoi
tërësisht i vetëm,
kushtuar vizitës dhe
meshës së parë në
vëndin tonë, të Papës
Gjon Pali i Dytë.
***
Mirëpo gjëma ka
ndodhur..U shua
edhe Kristaq Mitro,-
kineasti elegant. Dhe
mua më mbeti në
kujtesë, ashtu i gjallë
dhe fisnik,
shtatshkurtër e ener-
gjik, pasionant dhe
miqësor, nga ata
njerëz që ta “japin
zëmrën ndër duar”,
me po atë buzëqeshje
fëminore, edhe pse i
zbardhte “dëbora”
mbi krrye. Si kthehet
nga Vjena nis për-
gatitjen për të pre-
zantuar filmin “Dimri
i Fundit” në Festival-
in e Filmit të Bo-
lonjës në Itali.
Njëherësh kishte gati
skenarin e filmit të tij
 P a g e 1 4 O u r W o r d s

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

VASIL TABAKU një punë e lëmuar por aspak e piktorët më të mirë që ad- një legjende… i pa fjalë. Më tepër mendoja se sa flisja.Fjalët
BALETI I DRERIT TE goditur,tip manekini me një miroj, sinqerisht,por ja që më ngjanin si ca gurë që rrokulliseshin nëpër
PLAGOSUR bukuri kartolineske...Ishte një mendoj se je ende shumë Mua shpesh më bëhej sikur një rrëpirë mitike të pafundë dhe rropama e
… vizatim ku tentohej të nxirreshin larg.Kjo punë e fyen atë hyja nëpër hapsirat mistike të tyre tundëte qiejt dhe tokën.Vërtet ku jam unë
-Sa kohë u bënë që njihemi?-Më në pah hiret e saj femërore si vajzë.Mendoj se nuk ke të legjendës.Ecja dhe ecja pa kështu ? Në cilën kohë jetoj?...
pyeti piktori gjinjtë vithet e bukura, qafa e bëshë me një fotomodele.Ajo fund, drejt së panjohurës me
-Mijëra vjet, fola unë pa e patur fare brishtë këmbët e bukura dhe një është një zanë.Kam bindjen dëshirën e papërmbajtur për Në gjurmë të Eposit
mendjen tek thelbi i pyetjes vështrim provokativ, tepër se është femra e parë në një të njohur atë që as vet nuk e
-Besoj se nga koha kur nisi të provokativ... plan më të gjerë dhe në të dija pse si dhe përse duhej të Binte një shi i imtë dhe tejet i lodhshëm.Përtej
formohej Eposi, tha Buroni, i cili -Si të duket ky varjant? Buroni u gjithë dimensionet njerzore, njihja...Gjithcka më xhamave kishte vetëm monotoni dhe
m’u afrua dhe më zgjati dosjen e largua paksa dhe po e vështronte jo thjeshtë si një lolitë e shpërbëhej përpara vështrimit trishtim.Ishte vetëm zilja e telefonit, e cila, më
vet të madhe të punëve paraprake edhe më me vëmëndje. bukur… tim si nëpër një ëndërr përm- bëri të ndjehesha brenda realitetit.Zgjata dorën
në pikturë. -Si të të them, pak i sipërfa- Piktori, kishte shtangur në bi ëndërr.Shpesh prekja duart, dhe mora receptorin.Për një çast mu bë sikur
-Natyrisht, thash unë. qshëm, mendoj se ende nuk ke poltron.Pas një heshtjeje që fytyrën, trupin nëse isha unë mora ndër duar diçka të gjallë dhe vibruese.
Buroni kishte hapur dosjen pikërisht arritur të gjesh thelbin e karak- zgjati, ai lëvizi ngadalë si hije ai që jam apo mos ndoshta -Alo! Jam unë,kukurisi një zë tepër i njohur
tek një punim mbi Helenën e Prisht- terit të Helenës.Ka diçka dhje pashë që e grisi punën e isha një trill i vet për mua .
inës.E mora punën dhe e vendosa ekzotike, seç të kujton ato punët vet pa thënë asnjë fjalë.Tundi legjendës...por isha unë, njeri -…
mbi tavolinë.Po e vështroja i që shiten nëpër ca galeri suroga- paksa kokën dhe doli nga real i prekshëm dhe me Nuk di pse nuk po flisja,mbase nuk po gjeja
menduar.Në të vërtetë ishte një to, ku abuzohet me hiret e trupit dhoma.Unë ndënja ashtu nuk ndijesi tokësore...Por për dot fjalën e duhur.Na ndodh shpesh, të
punim abuziv dhe sugjestionues, femëror për të bërë biznes… di sa kohë.Po binte mbrëmja rreth meje vërtitej një realitet mbetemi si te ngurtësuar përpara një momenti
pa depertuar dot në thellësitë e -Sipas teje unë… dhe zërat e muzgut deper- jash realitetit irreal, i të tillë ku është tepër e vështirë të gjendet fjala
psikologjisë së vajzës.Do të thosha, -Buron padyshim që je një nga tonin nga dritarja si përmes paimagjinueshëm dhe shpesh e duhur për momentin.

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

-Alo, jam unë…
-Ah…po.Vërejta se zëri im ishte një zë
patetik, tjet i lodhur dhe sikur dilte nga
zgavrrat e mërzisë.
-Atëherë bëhuni i gjallë!
-Ndoshta…
Përtej receptorit, ishte Helena e Prisht-
inës.Zëri i saj telefonik sepse ma pruri të
deformuar imazhin e mrekullueshëm të
vajzës.Ishte sikur ta shikoja përmes një
prizmi, nën deformimet e xhamta dhe
thyerjet e spekterit të dritës.
-Si mendoni,do të pijmë bashkë një kafe?-
Këmbënguli vajza ,e cila nuk di se prej ku
telefononte, por me sa kuptohej prej këtij
qyteti ndoshta dhe diku afër.
-Së pari nga po më flisni dhe së dyti, ku
mund të ju gjej në tërë këtë shkretim, gati
rënkova unë.
-Kam mbrritur në Tiranë dhe flas nga
Hotel “Eorpa Park”,nëse gjeni kohën, po
ju pres këtu tek holli…
-Nuk vonohem, thash ashtu shpejt e
shpejt.Për hirë të miqësisë dhe raporteve
që ishin krijuar, duhej të shkoja pa e lënë
të priste gjatë miken time të re dhe fisni-
ke. me akull, -më tërhoqi nga cepi, atje ku mendoja se qetësinë.Përballë meje, tej
Nuk dija ku kisha lënë kravatën, po ashtu dhe dora Helena e Prishtinës mund të ishim më të qetë, në verandën e hotelit, nën
corapet, nisi kështu një kërkim i ethëshëm Unë po i lëmoja flokët e vajza më ndoqi pas e bindur pemët e kopështit, pinte
nëpër shtëpi gjersa më në fund i gjeta.U vesha bukur vajzës, e cila duke më shtërnguar do- uiski me një ambasador të
me ngut dhe u nisa rrëmbimthi. papritur më kishte krijuar rën.Dikush më përshëndeti huaj të një shteti perëmdi-
Në Hotel “Rogner” Europa Park, kishte një aftmosferë të ngrohtë duke i hedhur një vështrim mor politikani me
lëvizje dhe gjallëri.Aty më tepër se gjithkush miqësore dhe gjithësesi lakmitarë Helenës së Prisht- mbiemrin “Nano”, që në
lëviznin qeveritarët aktual të vendit, të cilët më jepte impulse jete dhe inës. gjuhët latine do të thot “i
përfaqsonin forcën politike të majtë, ose thënë drite të fshehtë brenda -Nuk di pse shumë më kanë vogël”.Për momentin ky
ndryshe, komunistët e modifikuar. vetes.U futëm në bufenë parë sikur të duan të më njeri me mbiemrin
Teksa po kërkoja me sy Helenën e Prishtinës, qëndrore.Në këtë lokal përpijnë, tha Helena, shumë zvogëlues ishte dhe kryemi-
cepi i vështrimit tim prej gazetari profesionist, zakonisht mblidheshin djemë më kanë gërgitur… nistër i qeverisë.Nuk di se si
kapi lëvizjet gati prej pantere të njërit prej vipat, unë shpesh e kisha -Nuk prish punë, qesha unë, do të jet pasqyruar në
pushtetarëve.Jasht në hyrje të hotelit u shfa- bezdi pirjen e kafes në këtu në Tiranë, vajzat i mar- mimikën time kjo përballje
qën rojat e kryeministrit dhe pantera qeveri- këtë mjedis, pasi pikërisht rin si dekorata gërgitjet apo si në distancë me njeriun të
tare, gjithë servilizëm u gjet tek hyrja gjoja këtu kishte shumë themi ne ngacmimet e cilin nuk e simpatizoja,
rastësishtë, vetëm e vetëm të përshendetej me pompozitet dhe shtirje nga djemëve.Një fjalë popullore e sepse Helena e Prishtinës u
kryeministrin, ti dhuronte atij një buzëqeshje ca të ashtuquajtur “VIP”-a Shqipërisë së Mesme thotë se trondit dhe më vuri dorën
duke vënë dorën në zemër.Ndjeva neveri dhe të politikës apo dhe të vajzat i rritin vështrimet e në ballë.Unë si publicist por
nuk di pse mu pështjellua dhe gati po më vinte artit.Megjithatë sonte nuk djemëve. edhe si analist politikë kisha
për të vjell. e vura re këtë pakujdesi, e -Nëse nuk ëshë varg i ndonjë shkruar me dhjetra shkrime
-Nuk jeni mirë?-më tronditi dhe më pruri në cila shpesh më kushtonte poezie tënde,është një thëne për skenat dhe shfaqjet e
realitet zëri i Helenës së Prishtinës një tension të brendshëm tepër e bukur,brilante, qeshi politikës dhe kisha bërë
-Oh, Helenë…Ne u përqafuam, buzët e nervor,djersitje dhe nuk di vajza nga Kosova. qindra emisione televizivë
shkëlqyera të vajzës më hoqën neverinë që po pse me sikletoste pamas, Ishim ulur vërtet në një vend duke u ndalur në këto
ndjeja. tërë ai fallcitet dhe shtirje. të qetë, por për mua nuk ishte fenomene.Duke i kushtuar
-Eja, shkojmë të pijmë kafenë tonë me martini Ne u drejtuam për nga e thënë të përjetoja mjaft kohë analizave poli-
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 1 5

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

tike, unë edhe kisha rriskuar shumë, pasi cënoheshin shpesh dhe militantë të së djath- më të zgjuar se unë, mendova. përpjekur të ruaja gjakftoh-
domen et e mafies politike.Natyrisht, nuk kishin munguar tës: -Urdhëroni, u thash duke u zgjatur tësinë,-por nuk jam unë ai që çast ndala, pastaj
dhe kërcënimet e drejtpërdrejta apo dhe të tërthtorta për ta -Ta marrë dreqi, thash me celsat e “Benzit” tim.Pash që meritoj të bhem Heroi, ngadal, nxorra
mbyllur gojën.Kërcënimet kishin arritur gjer aty sa një natë vete, jam dhe pa fytyra e njërit prej djemëve pësoj nëpërmjët vrasjes tuaj.Unë jam stilolapsin dhe ja u
kur kthehesha me makinën time të vjetër tip “Benz” nga armë.Xhipi i tyre pa targa, një tik nervor. një gazetar dhe kaq,ç’të keqe tregova:
emisionet e vona të” Radio Kontaktit”, të cilët i mbyllja pas kishte zënë rrugën tërthto- -Jo mor shkërdhatë, tha ai, nuk mund t’ju sjelli juve ky -E shikoni sa i pa-
mesit të natës, një grup guerilas të SHISH, ca djem nga Jugu razi, kështu që isha i duam makinën këtë karakatinë që stilolapsi im.Unë futa dorën fuqishëm është ky
i Shqipërisë, më dolën përpara duke më zënë rrugën me një detyruar të ndalja.Zbrita si duhet as dreqit, duam kokën brenda xhaketës për të nxjerrë stilolapës para
fuoristradë. Fillimisht, u ndjeva paksa ngushtë, kur pash nga makina ime e vjetër tënde,dhe çobani nga malet e stilolapsin, por dy të tjerët armëve tuaja, ja po e
katër policë civilë me pistoleta në duar.Ishte tek rruga para dhe aty për aty përpunova Labërisë më vuri tytën e pistoletës rrufeshëm më vunë pistoletat në thyej dhe ju rrini të
gjimnazit “Sami Frashri”.Nga e folura, kuptohet, kisha të një planë të shpejt,këta në tëmth duke ma përdredhur me kraharor: qetë, ju thash nga-
bëja me ca militantë të rëndomtë të Partisë në pushtet, seg- çobanë të maleve të inat. -Mos lëviz se të bëmë copa!- dalë.Vërejta se ata
mente të caktuara të së cilës, i nxitnin të kërcënonin gazetarë Labërisë nuk mund të jenë -Ah, e qartë, thash unë duke u Ulëriti njëri prej tyre. Për një tashmë ishin prerë

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

dhe u kishte rënë mllefi i
parë.
-Jemi shqiptarë mor
djemë, si mund të vritemi
kështu thjeshtë për
bindjet tona politike, ne
jemi një gjak, kemi një
nënë, kemi një fat, kemi
një komb, kemi një
shpresë, kemi një diell…
Nuk di sa vazhdoj
ligjërata ime, por policët
civilë të SHISH-it, ulën
armët dhe pa thënë asnjë
fjalë u larguan,njëri që
mbeti më prapa, ngriti
dorën në shënjë ndjesi
dhe tha me gjysmë zëri:
-Na fal Profesor!…
Dikush më preku lehtë
në sup.Pata ndiesinë e
prekjes së krahëve të një
fluture.Ishte Helena e
Prishtinës.Ajo më për-
qafoi butësisht dhe gjithë
mall duke më puthur tërë
ngrohtësi njerzore.
C’farë kontrasti,-thash
me vehte, pasi u shkëpu-
ta nga ai përqafim mi-
qësor,por me sa duket
kisha folur me zë, pasi
Helena mblodhi vetullat
e bukura harkë dhe pyeti
pafajësusht.
-That gjë?
-Jo,…jo asgjë Helenë,
asgjë.Duhet mjaftë kohë
të ta spjegoj atë që ndiej,
vështrimi im ishte ende i
ngulur mbi njeriun me
mbiemër zvogëlues.
-E si të mos kuptoj unë
ty, tha vajza nga Prisht-
ina, si të mos të marrë
vesh, përballë është ai,
njeriu, të cilin Kosova e
përbuzë...Nano, njeriu
që deklaroj se Kosova
kryeqytet ka Beogra-
din.Natyrisht, historia do
të rezervoj edhe për këtë
një ndëshkim…Po ti bac,
mos e prish qejfin.Sot
është dita jonë. Unë jam
këtu bashkë me miqtë
nga Prishtina.
Natyrisht që u ndjeva i
privilegjuar për këtë
mundësi.Kur njeriu
rrethohet prej miqësh,
gjithësesi ndjehet më
njeri, më i fuqishëm dhe
më i dobishëm…
-E kemi lënë në
mbrëmje, tha Hele-
na,kemi ardhur të gjithë,
nuk mungon askush,as
Saranda…
-Ah Saranda,është qyteti
më i bukur i Bregut të Jonit,
thash unë…
-Dhe femra më e bukur e bjesh-
këve të Veriut, kukurisi Helena e
Prishtinës. Ajo me zi e ka pritur
ardhjen në Tiranë dhe juve ju ka
kujtuar pothuaj gjatë tërë
udhëtimit..Vajza u ngritë,
atëhërë shihemi në mbrëmje , tha
ajo duke më dhënë një puthje
shkarazi gati si vetëtimë, që mi
përvëloj buzët…
Gjithësesi, ishte një mbrëmje, e
cila nuk mund të harrohet
lehtë.Ne kaluam mrekullisht
mirë.Kishim humor dhe mbi të
gjitha kishim mjaftë shpresa se
gjërat do të prireshin për së
mbari.
Në një moment qetësie, kur
njeriu shijon humnerat e heshtjes
dhe nuk di se sa kohë do të donte
të rrinte ashtu, i zhytur në ato
thellësi të purpurta,Saranda mu
afrua dhe po më kqyrte me
vëmëndje.Pas disa çastesh, me
një zë i cili dukej sikur vinte prej
flokëve të bukur, më pyeti,nëse
e kisha lexuar dhe rilexuar
Eposin e Kreshnikëve.
-Padyshim Saranda,iu përgjig-
ja,Eposi për mua si poet ka qënë
dhe mbetet një nga mrekullitë e
krijimtarisë orale, ai tashmë
është pasuri jo vetëm e kombit
tim, por e të gjithë popu-
jve.Ndonse për mua ky pro-
ces,është ende në vazhdim.Eposi
ende nuk e ka mbyllur ciklin e
vet, ashtu sikundër ka ndodhur
me Legjendat e Vikingëve, me
Këngët e Nibelungëve dhe me
Eposin më të lashtë të njërzimit
atë të Gilgameshit, përkundra,
Eposi Shqiptar i Kreshnikëve,
është në vazhdim e sipër.Ai
është ende duke u pasuruar, me
vlera, emra dhe bëma të reja, të
cilat, në çast marrin trajtat mi-
tologjike.Ato vishen me tisin e
legjendës, fitojnë përmasa të
reja, të cilat, kuptohet, është e
vështirë ti mbajë të gjitha brenda
dimensioni i një libri, apo më
keq akoma, dimensioni i një
kënge dhe balade.Pikërisht ky
proces i forcimit të unazës së
nebulozës epike, është në errup-
sion të plotë dhe unë ende nuk di
se sa kohë mund të va-
zhdoj.Mbase dhe disa qindra vjet
të tjera…
-Vërtetë?-Unë pash se vështrimi
i vajzës ishte i përhumbur por
mbi të gjitha tejet i habitur,mbse
dhe i befasuar nga përgjigja
ime...
-Po, vazhdova unë, mos u
cuditë.Kështu, kanë bërë vend në
Epos, bëmat e Milosh
Kopiliqit, të Idriz Seferit,
të Mic Sokolit, Të Shote
Galicës dhe Azem Bejtës,
apo tani së fundi të Sha-
ban Polluzhës dhe Adem
Jasharit…
-Cudi,mërmëriti vajza...
-Natyrisht , shtova unë në
këtë përmasë kozmike të
kësaj nebuloze hyjnë edhe
bëmat madhore të Gjergj
Kastriot Skenderbeut, të
Ali Pash Teüelenës, të
Grave të famshme të Sulit,
të cilat u hodhen nga
humnera për të mos rënë
në duart e turqëve push-
tues, apo edhe më tëhu në
kohët moderne Legjenda e
Demokracisë Shqiptare
Azem Hajdari....
Përballë meje Helena e
Prishtinës kishte shtan-
gur,por jo e habitur, unë
isha i bindur se kjo zanë e
ardhur pikërisht nga viset
e Eposit të Kreshnikëve,
ishte më e aftë se unë për
të dhënë një spjegim më
bindës, më realist dhe
njëhersh më të besueshëm.
-Por jo më shkencor se ju,
ndërhyri Saranda, e cila
ishte plotësisht me argu-
mentimin tim shkencor,
por edhe
shpirtëror.Gjëndja emo-
tive e të dy vajzave
tashmë ishte inkan-
deshente.Unë i lash paksa
në heshtje me qëllim që
ato të meditonin duke
“përtypur” mirë atë cka
unë kisha kumtuar gjatë,
mbase dhe pak
lodhshëm...ndaj le të
pushonin disi mes heshtjes
që komunikon vetëm
nëpërmjet syve...
-Ke të drejtë, mërmëriti
Helena.
-Eh, mbase Bota ende nuk
i ka mbaruar të gjitha
proceset e bërjes, thash
unë ashtu kot, pa u
përqëndruar…
-Shumë gjëra, janë në
formim e sipër, të tjerat po
ideohen, ndërsa një pjesë e
madhe e heronjëve, janë
duke kaluar përmes
harqeve të për-
jetësisë.Këngët, janë atje,
në lahutat dhe mendjet e
bardëve popullor, tha
Saranda.
-Njërën prej këtyre
këngëve, unë sapo e kam
dëgjuar në vendlindjen
time, në Vushtri, është një baladë
epike për njrin prej Kreshnikëve të
rinjë të Malësisë Adem Jasharin…
Helena fliste me sytë të ngulur
diku në një hapsirë të papërcak-
tuar, mbase në thellësi të Eposit.
-Ashtu ! Unë papritur kisha brofur
në këmbë.Gjë e cila tërhoqi
vëmëndjen e njerëzve për rreth.
-Po, tha vajza.Njëri prej bardëve
sapo ka mbyllur kreun e fundit të
Këngës së Kreshnikëve të Bjesh-
këve…Unë kam dashur disa herë
ta marrë këngën, por pa
sukses.Bardi, i cili është i verbër
plotësisht prej kush e di sa
vjetësh,pasi ai i ka kaluar të
njëqintë vjetët, është thuajse i
padepertueshëm…
Biseda kishte tërhequr vëmëndjen
tonë por dhe të miqëve rreth e
rrotull.Miku im nordik dhe piktori
Kodra, ishin bërë tepër të
vëmëndëshëm.
-Të premtoj, tha vajza tashmë e
rrethuar nga vëmëndja e të
gjithëve ,se nuk i kam humbur
shpresat.Të njëmijë e pesqintë e
pesëdhjetë strofat e kësaj kënge do
ti kemi së shpejti ndër duar.
Në përfytyrimin tim, nuk di pse
më shfaqej bardi i verbër, apo
sikurse thot miku im poet, aedi
popullor, si një copë shkëmb i
palatuar, i zbritur nga bjeshkët pa
shikim, pa kohë dhe pa moshë.
Kuptohet, është fare e thjeshtë,
verbëria e bardit, do të ishte e
pakuptimt, në rast se këngët dhe
krejt Eposi do të kishin përfundu-
ar.Atij, bardit, nuk kanë pse ti
duhen më sytë.O Zot! Sa të tepërt
janë sytë në këto raste.Asgjë nuk
ndërtohet nëpërmjet pamjes reale,
gjithçka në materjen e Eposit,
është e legjendët,gati magjike dhe
e ajrët.Sytë e njeriut, në këtë rast
janë të tepërt ashtu sikurse është e
tepërt koha, dita, muaji, viti.Eposi
nuk ka moshë, ashtu sikurse nuk
ka ditëlindje apo
ditëvdekje.Madhështi të tilla të
tipit të EPOSIT, nuk mund të
konceptohen me moshë apo me
vite.Këtu edhe shekujt, duken
tepër të ngushtë për të nxënë
dimensione të tilla.Kemi të bëjmë
me përmasa kozmike …
Amundsen, sapo më thosh se
Helena e Prishtinës e kishte bërë
për vehte:Ne po rrinim të dy të
shtrirë në dhomën e Hotel
Rogner.Ishte një moment hapjeje
zemrash.Amundsen ishte aty rreth
të tridhjetave, një bjond klasik
nordik, i gjatë, simpatik, me tipare
si të prera me thikë. Pikërishtë kjo
e bënte Amundsenin më in-
teresant, por edhe më tërheqës si
mashkull.Ai kishte vënë të dyja
duart posht kokës dhe pa më
shikuar, vazhdonte të fliste gati
si me vehte..
-E di, ju shqiptarët e keni të
rëndë prekjën e nderit
femëror,aq më tepër kur
përdhunohet.Keni të drejtë, një
nga stolitë e rralla të femrës që i
dhuron mashkullit,padyshim
është dhe virgjëria.Mendo
momentin e çvirgjërimit.Ka
dhimbje, gjak,tension
psikologjik e mbi të gjitha një
triumf të mashkullit.Mendoj se
ju ka mbetur që nga Paganiz-
mi,mbase dhe nga koha e Patri-
arkalitetit, kur mashkulli e
shikonte femrën si plaçkë…apo
dhe si n jë trofe e fituar në
luftërat pagane...
-Këto, janë vetëm hamëndjet e
tua miku im, i thash gazetarit të
Euro Neës,nuk mendoj se është
atavizëm, pasi kjo në shumë
popuj të botës është shëndrruar
në mënyrë jetese, një konceptim
i vlerave të njeriut, në këtë rast,
të femrës.Por gjithësesi, nuk
duhen marrë si tabu. Ne shqip-
tarët deri vonë i kemi patur tabu
dhe kjo e ka ngurtësuar zhvilli-
min emancipues të këtyre
raporteve…
-Sidoqoftë, ndërhyri
Amundëseni, unë nuk vuaj nga
këto komplekse, keshtu që
fatkeqësinë e Helenës, e marrë
si të tillë dhe dua që sa të jet e
mundur tja lehtësoj me
dashurinë time, me ngrohtësinë
dhe afrimitetin tim…
-Do t’më vinte shumë mirë i
thash mikut tim.Së pari është një
xhest kalorsiak…më fal mbase u
shpreha paksa gabim, një
veprim më tepër njerzor, një
shtysë e brendëshme e cila nuk
ka nevoj për fjalë, aq më tepër
për komente...Ndërkohë, mu
kujtua një skenë groteske e një
mikut tim në Tiranë i cili pasi
kishte bërë dashuri me një vajzë
të rëndomtë, nga ato që jepen
me para, vjen tek unë gjithë
emocion dhe më thot së ajo
vajzë i kishte pëlqyer së
tepërmi,ishte “mjeshtëre”
dhe...unë kisha qeshur:
-Po ajo e ka zanat more gomar,
është gjëja e vetme që di t’a bëjë
më bukur pasi siguron jetesën...
-Po. Mbase dhe ke të drejtë, por
mua më palqeu dhe...
-Ik ore pirdhu i thash, sa femra
të tilla do të ndeshësh në jetë të
gjitha ke për ti dashuruar, kjo
nuk është gje tjetër vecëse
naivitet mashkullor dhe
viktimizim i lajkave të tyre
standarte dhe kisha
qeshur.
-Të lutem, mos qesh,
u ngrit Amundsen,
unë e dua…
-Më vjen këq, nuk po
qesh dhe e
përshëndes ndjenjën
tënde miku im, por
çpërgjigje ke marra
nga Helena?
-Asgjë, është ende
herët, thjesht një ide,
mbase u nxitova që
t’u hapa, por…ja që
u ndodha bosh, pastaj
nuk e di pse doja të ta
thoja…
-Mos ndoshta je bërë
xheloz miku im, por
unë e kam afruar
thjeshtë si mike…
-…Gazetari kruajti
kokën në heshtje.
-Ashtu si ty, e kam
ndjerë për detyrë ta
afroja, tja lehtësoja
dhimbjen dhe
brengën, ti vet the se
është një plagë e
hapur për të dhe për
opinionin tonë.Të
gjithë jemi nga pak
skllevër të këtij
opinioni, pavarsisht
kulturës dhe shkallës
së emancipimit, unë
bëj pjes tek kjo
psikologji e popullit
tim dhe…
-Me ty ndjehem tepër
i lidhur, mbase koha,
mbase rrethanat, por
më tepër meritë e
jotja, ti di ti bëshë për
vehte njerzit.Këtë
cilësi ta kam spikatur
qysh në njohjen e
parë dhe kjo më ka
trembur se mos e
bëje për vehte
Helenën e Prishtinës.
Unë shpërtheva në të
qeshura duke rrahur
shuplakat, u ngrita
dhe shkova tek
frigobari, mbusha dy
gota martini dhe i
hodha dy copa akulli.
I zgjata gotën
Amundësenit dhe të
dy dolëm në ballkon-
in e kompartimentit
tonë.I trokitëm gotat
dhe pastaj u ulëm në
poltrona qetë qetë për
ti shijuar.
-A mund të ma
spjegosh këtë his-
torinë tëndë prover-
P a g e 1 6 O u r W o r d s

Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)

Lirak Bejko Dead

I vdekur nga Diktatori dhe
vjedhjet e familjes se tij,
Berisha

One last dictator

in Albania Left to
be judged!!!
Not done Yet!!
BURG
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 1 7

A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 8 O u r W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi ——presim rezultatet shpejt….

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 1 9

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi—-presim rezultatet shpejt...

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
 P a g e 2 0 O u r W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi——presim burgimin e perjetshem te familjes diktatoriale Berisha!!

Kush e Organizoi Protesten? Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 2 1

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi….Burg...

The Blair Connection

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu nder-

tuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne
Shqiperi.
FLuturime Falas me urdher te
….

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana

ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje
grup manaxhimi ne New Jersey, USA.
Keshtu jane pastruar shume para te
vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura

nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa
emer ne ishujt jasht Shqiperise...
 P a g e 2 2 O u r W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?

Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

So far in Albania the only way to make it is to keep

your promises and Ilir Meta and spouse is an ex-
ample of it….Will everyone else learn from it or
shatter in the high cliffs….the only victor in the Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare
election battles!!!! nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)

The leader of Opposition before now Premier in Albania

rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face
the facts and reality in Albania!! Could it be that he’s so
implicated with the GOV. that he can end up serving life
sentences? Time will tell

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve

te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen
nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te
kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, A pyet njeri ku eshte burimi I
kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej milionave $$ qe ky njeri eshte
Oqeanit. kukull?
Alban Xhillari Sekseri I
Lejeve te ndertimit tani kush
eshte se E.Rama iku?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 2 3

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!Burg...

Mineralet ne very te shqiperise te

monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryem-

inistrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar
PD’s ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineria-

ve te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...Burg...

Stream Oil Albania has a direct connec-

tion to Shkelzen Berisha as well as to his
sister Argita Berisha...te tjeret kane vec
1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
 P a g e 2 4 O u r W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! BURG

Fahri Balliu I paprekshem ne
abuzime ndaj popullit te el-
basanit!!! Ta kthej koken pas
te shohi rrobat e grisura qe ka
pas...
Henris Balliu Guilty as part of
Gerdec Tragedy as well as be-
ing part of it!!!

A ka burra me ne ate vend???

700 Punetore te firmes Kurum ne
Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

Human Right Violators as an inheritance from the so

called bearded man Tos Nano in Albania!!
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 2 5

Lidhja Vokshi—Xheka —-Spahiu—-klani Berisha ...BURG

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari

cfare kane keto te tre te perbashket/?
Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani
ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e

Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit

MIHAL DEDJA

Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen
Berisha!!! e Fatos Nanon ne Shqiperi ishte ne
kulm te larte te Europes...

Kryengritje
nga njerez Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne
me arme per Shqiperi , kur krimi dhe rrembimi ishte 1
parate e mij perqind lart
vjedhura ne kohen piramidale
& ate qe vijoi me pas me fatosin
 P a g e 2 6 O u r W o r d s

Media, korrupsioni ne Shqiperi nga Berisha tek basha tek rama nuk ndeshkojn asnje ne RAPISCAN Scandal
A do e ndoshkoj njeri Rapis-
can dhe njerezit e tyre ne
shqiperi ne burgjet Ameri-
kane? A jane institucionet
Amerikane ok me korrup-
Sold billions of shares of con- sionin? SEC?
tract of Rapiscan for 50 cents
USD.

Vrasesi ne 21 janar tani ne krah te Edi Rames, vrasesit bashk ne zgjedhje, ai qe I nxorri dhe ai qe I qelloi...
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 2 7

Te perziet mafia e naftes dhe tere diplomatet pjese e tyre...

Dritan prifti u Aktivizua per te prishur leket e naftes qe Meta do jepte me

urdher nga kompanite e naftes offshore qe moren urdher nga Berisha.

Urdheri jepet dhe prifti helmoet dhe vdes me pas….kush ka helmin dhe ku
po mbaet qe po vdesin shume me Lukemia...po perdoret stili Putin ne 20
vjetet e fundit ne Shqiperi per te helmuar njerezit…
Patozi pjese e droges me Edi Ramen...

Minatoret e shtypur dhe perse nuk investoet ne fabika ne shqiperi...

Minatoret ne MIHAL DEDJA

Shqiperi vdesin
se Saimir Mane
do te shkeli mbi
kafka njerezisht Droga qe filloi biznesin e pastrimit
per te pastruar te parave ne Shqiperi...perse nuk
parate e mafias... investoet ne fabrika por ne droge?

\
Lavatricja e parave te balkanit…
Escobar 2021
 P a g e 2 8 O u r W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn

drejt SHBA nga vendi me I
Varfer ne Europe... Perse?
Poverty….

Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta

The Albanian Mafia Lobbies

against the rest of Albanian Ameri-
cans!!! The Global War Continues..
Nje vrime ne uje me keshillat Will it escalate into world conflicts?
drejt Shqiperise….zvogelimi I
reputacionit te Podesta
Group per hir te familjes Ber-
isha… SO far no more Prem-
ier...how do you like those
apples?

Same status Quo as before, what’s

Is the money being diverted to the Podesta group
for retaliatory against those that tell the truth
outside of Albania? So far YES...the war goes on..
hiding behind AMB. LU in Alba-
nia? Who is controlling our US em-
bassy since its not our state dept…
Two embassies inside one in Alba-
nia: one that sells everything for a
price and is governed by local mafia
not our state dept, another who
deals in apps current rate 30k USD
a person...Time to clean house in
Albania
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 2 9

Kosovo Border giving land to Montenegro, why?

Ghost salaries with foreign corp. in Albania… How EDVIN Rama launders money for the world in 2022
P a g e 3 0 O u r W o r d s

Declassified (continues)
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 3 1

Declassified pg2
P a g e 3 2 O u r W o r d s

Declassified 3
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 3 3

Declassified 4
 P a g e 3 4 O u r W o r d s

2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?

Sokol Olldashi the opposition inside the GOP in Albania gets assassinated and no one investigates...Suspect one ?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 3 7 P a g e 3 5

Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)

Vjollca Mece & Dritan Shtylla kidnapping/killing children in communism era in Albania now heading NGO!!!
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
1774 - 76 street
Suite D3 Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
Brooklyn, New York tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
11214
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
Building a Future One Person At a Time...

HYQMET ZANE SHKRIM ANTIFASHIZMI I CAMEVE DHE MARREVESHJA E KONISPOLIT

HYQMET ZANE SHKRIM ANTI-
FASHIZMI I CAMEVE DHE
MARREVESHJA E KONISPOLIT
Antifashizmi i çamëve dhe
Marrëveshja e Konsipolit
Greku Aleksis Janari (Miltjadhi Qiria-
ni) denoncon Greqinë
Çamëria pjesëmarrëse aktive në Luftën
II Boërore.
Përgatiti për botim :
Hyqmet ZANE
Dëshmitë historike që i kanë shkruajtur
kombet, janë të pavdekshme dhe një
nga treguesit e së vërtetës që përballet
me çdo shtrembërim që kërkohet t’i
bëhet asaj nga qarqet dhe rrethanat e
kohës. Kur vjen fjala për marrëdhëniet
mes shqiptarëve dhe grekëve, eskluzi-
visht mendja të shkon tek çështja më
shumë e debatuar dhe më e denigruar
siç është çështja çame dhe genocidi
grek mbi Çamërinë.
Ata që e vërtetojnë këtë janë
dëshmitarët okularë që e vuajtën geno-
cidin, janë nënat dhe fëmijët, janë
baballarët dhe gjyshërit, janë kancelar-
itë europiane dhe vetë grekët që i bënë
masakrat në ato vite fundlufte të Luftës
II Botërore. Për këtë çështje janë
shkruar dhe thënë shumë fjalë dhe janë
bërë shumë deklarata. Një nga ato të
ashtuquajtura pretendime greke që
kërkon të justifikojë masakrat dhe
genocidin çnjerëzr, është absurdi i
“bashkëpunimit me okupatorin gjatë
Luftës II Botërore” Shumë herë kemi
folur dhe kemi dhënë dëshmi të
kundërshtimit dhe hedhjes poshtë të
pretendimeve të tilla uktrashoviniste
greke, siç është edhe fakti që babai im,
(Nuri Emin Zane, Hajri hasan Fetahu,
Osman Zenel Taka dhe Mezan Jonuzi)
dhe shumë e shumë të tjerë që që u
bënë viktimat e
persekutimit në kampet e
internimit në Gjermani, po
ashtu sie dhe e persekutimit
grek dhe atij komunist në
Shqipëri. Por më shumë se
kaq është edhe një doku-
ment tjetër historik, si
dëshmi e së vërtetës mbi
qëndrimin e shqiptarëve të
Çamerisë në Luftën e Dytë
Botërore, siç është
“Marrëveshja e
Konispolit”.
Marrëveshja e Konispolit
Më 10 gusht 1944 u zhvill-
ua takimi i përbashkët mes
përfaqësuesit të Frontit të
Çlirimit të Çamërisë dhe
përfaqësuesit të Frontit
Çlirimtar të Greqisë
(EAM), si dhe të delegacio-
nit të Komitetit Qarkor të
Partisë Komuniste Shqip-
tare (PKSH) për
Gjirokastrën (Shqipëri) për
të shqyrtuar problemet e
minoritetit shqiptar në
Greqi dhe të minoritetit
grek në Shqipëri.
Mbledhja mori vendimet e
mëposhtme :
Për shkak të paragjykimeve
shekullore, gabimeve të
njëpasnjëshme, krimeve të
disa keqbërësve dhe propa-
gandës shoviniste të disa
qarqeve, për minoritetin
shqiptar dhe për atë grek u
krijua një gjendje e tillë, e
cila po i lë mjaft forca në
neutralitet, të kundërta me
njëra- tjetrën dhe
rrjedhimisht të pafuqishme
për pjesëmarrjen në luftën
antifashiste që po bëjnë të
dy popujt, grekët dhe
shqiptarët. Shenjat e ditëve
të fundit tregojnë se ka-
tastrofa nuk vonon të vijë,
nëse mbyllen sytë dhe nuk
ndërmerren iniciativa nga
ata që ndodhen pranë
ngjarjeve.
Krijimi i nje organizate
antifashiste për çdo mino-
ritet është një nevojë
emergjente. Një predispozi-
cion i tillë është shfaqur
qartë nga minoriteti grek
dhe ndihet i gjallë edhe në
mes të të njëjtave subjekte
në Çamëri. Krijimi i organi-
zatave antifashiste respek-
tive, gjithashtu u mbyll
gojën shovinistëve që flasin
për tradhëti kombëtare.
Kjo zgjidhje në rrugën e
luftës së sotme për çlirim
dhe vetëvendosje të popu-
jve, do t’i vëllazërojë të dy
popujt fqinjë. Kjo është e
vetmja mënyrë e
përshtatshme dhe e
frytshme.
Organizatat antifashiste do
të udhëhiqen nga një këshill
i përbërë prej një përfa-
qësuesi shqiptar, një grek
dhe nga një përfaqësues i
minoritetit. Sa për një palë
aq edhe për tjetrën, në
Këshill do të bëjë pjesë
edhe një përfaqësues i
misionit anglez. Ky i fundit
do të marrë pjesë vetëm
nëse kërkohet nga mino-
riteti.
E njëjta mënyrë do të
zbatohet edhe për organiz-
imin ushtarak.
Jepet amnisti e plotë ndaj të
gjithë atyre që me sjelljen e
tyre, sa me veprimtarinë
politike aq edhe në jetën
private i kanë shërbyer
fashizmit dhe shovinizmit.
Të dy organizatat, greke
dhe shqiptare, garantojnë
për sot dhe për të ardhmen,
jetën, nderin dhe pasurinë e
popujve minoritarë.
Ky vendim do t’u njoftohet
që të dy popujve dhe vihet
qysh sot në zbatim. Do t’u
njoftohet gjithashtu dhe
organizmave eprorë.
Statuti i organizatave
antifashiste të minoriteteve
do të përfshijë klauzola për
pjesëmarrjen aktive të të dy
popujve në luftë. Përveç
propagandës antifashiste,
ndalohet çdo propagandë
tjetër, edhe ajo shoviniste.
Shtypi i të dy organizatave
do të ndihmojë edukim
politik të popujve dhe të dy
minoriteteve.
Për frontin Çlirimtar të
Çamërisë
Rexhep Plaku
Për EAM-in
Aleksis Janaris
Për PKSH
Çeliku
Duhet thënë me vërtetësi
dhe kompetencë dokumen-
tare se ky dokument është
botuar për herë të parë në
librin “Organizimi antifash-
iste i minoritetit grek në
Shqipëri 1943-1944” i
autorit Aleksis Janaris dhe
është ribotuar në broshurën
nacionaliste “Momente të
panjohura nga drama e
Epirit”, 1989. duhet thënë
gjithashtu se Aleksis Janari
është pseudonim i Miltjadhi
Qiriani, ndërsa Çeliku është
Bedri Spahiu
Nga ana tjetërm është e
rëndësishme të pohojmë se
“Marrëveshja e Konispolit”
është edhe një dëshmi tjetër
e cila hedhë poshtë akuzat
greke ndaj popullsisë së
martirizuar të Çamërisë si
bashkpunëtorë me push-
tuesit nazi-fashist. Edhe
para këtij takimi edhe më
pas popullata e Çamërisë u
rreshtua në rradhët e
lëvizjes antifashiste si në
formacionet e EAM-ELAS-
it grek, po kështu edhe në
rradhët e formacioneve të
Lëvizjes Nacional Çlirimta-
re të Shqipërisë. Mbas kësaj
marrëveshje, përfaqsuesit e
Çamërisë u mblodhën në
fshatin Shalës të Konispolit
në Kongresin e Parë dhe
formuan organizatën me
emrin “Këshilli Antifashist
Çam”, si e vetmja organiza-
të përfaqsuese e popullatës
së Çamërisë. Kjo organiza-
të mbrojti interesat e
popullatës Çame edhe pas
Luftës së Dytë Botërore,
deri më 1948.
Është fakt historik se mino-
riteti grek në Shqipëri
përkrahu Luftën Nacion-
alçlirimtare të popullit
shqiptar, por kontributi dhe
pjesëmarrja e popullatës
çame ishte akoma më e
madhe dhe e materializuar
në disa njësi dhe for-
macione luftarake. Ndonëse
qeveritë greke e mohojnë
ose e mbajnë të
fshehur kontributín e
shqiptarëve të
Çamërisë si dhe
pjesmarrjen e tyre në
rradhët e Lëvizjes
Antifashiste të
popullit grek, është
fakt historik se vetëm
në Divizionin e 8-të,
Regjimenti i 15-të të
ELAS-it bënte pjesë
dhe Batalioni i
quajtur
“mikst” (shqiptaro-
grek), në rradhët e të
cilit u rreshtuan dhe
luftuan mbi 500
partizanë çame. Në
Shqipëri kemi po
kështu përfaqsues të
kësaj popullate në të
dyja anët e kufirit
shqiptaro-grek që u
rreshtuan në rradhët e
formacioneve luf-
tarake shqiptare si
Batalioni “Çamëria”
si dhe në rradhët e
brigadave të ndrysh-
me, ku dhanë jetën
me dhjetra shqiptarë
të Çamërisë.
Gjithashtu është fakt
se krijimi i Komitetit
Antifashist Çam është
përgjigja më e mirë
historike që kjo
popullatë i ka dhënë
marrëveshjes së
Konispolit, ndërkohë
në rradhët e mino-
ritetit grek në
Shqipëri nuk ekziston
një organizim i tillë.
Madje siç dëshmon