‫ﺟﺒﺮ ‪۱‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ ﺳﺮﻱ ﺍﻭﻝ‬

‫ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺧﺪﺍ‬

‫ﺳﺮﻱ ﺳﻮﻡ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ ﺩﺭﺱ ﺟﺒﺮ ‪۱‬‬

‫ﺩﻛﺘﺮ ﻗﺎﺩﺭﻣﺮﺯﻱ‬
‫ﻣﻬﻠﺖ ﺗﺤﻮﻳﻞ‪ ۷ :‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۴۰۲‬‬

‫ﻧﻴﻢﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﻝ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ‪۱۴۰۲-۱۴۰۳‬‬

‫‪۱‬‬
‫ﺟﺒﺮ ‪۱‬‬ ‫ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ ﺳﺮﻱ ﺍﻭﻝ‬

‫‪ .۱‬ﺳﻮﺍﻝ ‪ ۶‬ﺻﻔﺤﻪﻱ ‪ ۲۸‬ﻛﺘﺎﺏ ‪Dummit.‬‬

‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ﺍﮔﺮ ‪ G‬ﮔﺮﻭﻫﻲ ﻣﺘﻨﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﻱ ﺑﺰﺭﮒﺗﺮ ﺍﺯ ‪ ۵‬ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪ ‪۲‬‬
‫∼ ‪ G‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ‪|ab| = n.‬‬‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ a, b‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻥﮔﺎﻩ ‪= D۲n‬‬

‫‪ .۲‬ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ )‪ (G۱ , ∗), (G۲ , 2‬ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻱ ‪ G۱ × G۲‬ﺑﺎ ﻋﻤﻞ ﺯﻳﺮ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻲﺩﻫﺪ‪:‬‬
‫‪∀a, c ∈ G۱ , b, d ∈ G۲ ,‬‬ ‫‪(a, b).(c, d) = (a ∗ b, c 2 d).‬‬

‫‪.۳‬‬
‫)ﺁ( ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ﻧﮕﺎﺷﺖ ‪ f‬ﻫﻢﺭﻳﺨﺘﻲ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺍﺳﺖ‪:‬‬
‫)× ‪f : (R∗ , .) → (GL۲ (R),‬‬
‫[‬ ‫]‬
‫‪1 0‬‬
‫= )‪f (x‬‬
‫‪0 x‬‬

‫∼ ‪G×H‬‬
‫)ﺏ( ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ‪ G, H‬ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻴﺪ ‪= H × G.‬‬

‫‪ .۴‬ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﻚﺭﻳﺨﺘﻲ ‪ S∆ = SΩ‬ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ |‪ |∆| = |Ω‬ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺤﺚ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪/‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪/‬‬
‫‪ .۵‬ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﻤﺮﻳﻦ ‪ ۲‬ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ‪ G = Z ۴Z × Z ۴Z , H = Q۸ × Z ۲Z‬ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ‬
‫ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﺍﺭﺍﻱ ‪ ۱۶‬ﻋﻀﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ﻫﺮ ﺩﻭﻱ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﻗﻴﻘﺎً ‪ ۱‬ﻋﻀﻮ ﺍﺯ ﻣﺮﺗﺒﻪﻱ ‪ ۳ ،۱‬ﻋﻀﻮ ﺍﺯ ﻣﺮﺗﺒﻪﻱ ‪ ۲‬ﻭ‬
‫‪ ۱۲‬ﻋﻀﻮ ﺍﺯ ﻣﺮﺗﺒﻪﻱ ‪ ۴‬ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻳﻚﺭﻳﺨﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .۶‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ‪ Q‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻭﺭﻱ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ‪ Q‬ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﺘﻨﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﮔﻮﻳﺎ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫‪ .۷‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ‪ Z, Q, R‬ﻳﻚﺭﻳﺨﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪) .۸‬ﺳﻮﺍﻝ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﻱ(‪ :‬ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ‪ G‬ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻀﻮﻱ ﺍﺯ ﻣﺮﺗﺒﻪ ‪ ۲‬ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ‪x, y ∈ G‬‬
‫ﺩﺍﺭﻳﻢ ‪ .(xy)2 = (yx)2‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﺪ ‪ G‬ﺁﺑﻠﻲ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬

‫‪۲‬‬