Professional Documents
Culture Documents
ĐỀ XUẤT PPNC CUỐI KỲ
ĐỀ XUẤT PPNC CUỐI KỲ
Thế hệ Z (tiếng Anh: Generation Z, viết tắt: Gen Z), còn được gọi là Zoomers, là
nhân khẩu học nằm giữa Millennials và Thế hệ Alpha. Theo một nghiên cứu của Trung
tâm nghiên cứu Pew, các nhà nghiên cứu và các phương tiện truyền thông phổ biến xác
định niên đại của thế hệ này vào khoảng giữa năm 1996 và 2010 (hoặc cuối những năm
1990 và đầu những năm 2010). Cho đến nay, không có sự đồng thuận nào về các nhóm
Thế hệ Z. Một số người tin rằng Thế hệ Z bắt đầu vào năm 1995, trong khi những người
khác tin rằng thế hệ này bắt đầu vào cuối năm 2005. Sinh ra giữa thế hệ 1995 và 2012.
b. Ý định mua sắm
Ý định là một yếu tố được sử dụng để đánh giá khả năng của hành vi trong tương
lai (Ajzen, 1985). Mục đích mua sắm trực tuyến là khả năng người tiêu dùng mua hàng
qua Internet (Delafrooz; Paim; Khatibi, 2010). Ngoài ra, hành vi mua của người tiêu dùng
là hành động của người tiêu dùng liên quan đến việc mua sắm và tiêu dùng sản
phẩm/dịch vụ, bao gồm nhận biết nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá các lựa chọn thay
thế, quyết định mua và hành vi sau khi mua khi mua (Kotler, 2003). Hành vi mua của
người tiêu dùng là hành vi người tiêu dùng thể hiện trong việc tìm kiếm, mua, sử dụng và
đánh giá các sản phẩm và dịch vụ mà họ mong đợi để thỏa mãn nhu cầu cá nhân của họ
(Pressey; Winklhofer; Tzokas, 2009). Hành vi mua sắm trực tuyến (còn gọi là mua hàng
trực tuyến và mua sắm qua Internet) đề cập đến hành vi mua sản phẩm hoặc dịch vụ qua
Internet (Ha; Stoel, 2009).Ở nghiên cứu này, tác giả dựa trên Lý thuyết về hành vi có kế
hoạch (Theory of Planned Behavior - TPB) của Ajzen (1991).
c. Sàn thương mại điện tử
Sàn thương mại điện tử là một nền tảng trực tuyến cho phép các doanh nghiệp và
cá nhân mua bán hàng hóa hoặc dịch vụ thông qua Internet. Sàn thương mại điện tử cung
cấp cho người dùng một phương thức tiện lợi và an toàn để mua sắm, trao đổi thông tin,
thanh toán và giao hàng
2. Bối cảnh nghiên cứu
Theo thống kê của Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), Việt Nam
thuộc khu vực Châu Á Thái Bình Dương, là quốc gia có tốc độ phát triển Thương mại
điện tử xuyên biên giới nhanh nhất toàn cầu với tốc độ tăng trưởng trung bình
37,7%/năm, cao hơn mức tăng trưởng toàn cầu. tăng trưởng bình quân 27,4%/năm, thời
kỳ 2014 - 2020. Thực trạng thị trường thương mại điện tử và mua sắm trực tuyến tại Việt
Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ trước sự bùng phát của đại dịch trên toàn thế giới. Cụ
thể hơn, tính đến nay đã có hơn 70% dân số Việt Nam tiếp cận Internet, trong đó có 53%
người dân sử dụng ví điện tử và thanh toán mua hàng trực tuyến. Trong đó, TP Hà Nội -
thủ đô và cũng như thành phố lớn tại Việt Nam, chiếm tới 70% tổng lượng giao dịch trên
các sàn thương mại điện tử.
Bên cạnh sự nở rộ của mua sắm trực tuyến và thương mại điện tử, phát triển bền
vững đang nhận được nhiều sự quan tâm của các học giả và doanh nghiệp trên thế giới.
Phát triển bền vững đã trở thành yêu cầu tất yếu của mỗi quốc gia trong bối cảnh cạn kiệt
tài nguyên và biến đổi khí hậu hiện nay. Vì vậy, nhiều lĩnh vực, ngành nghề đã không
ngừng đẩy mạnh các hoạt động liên quan đến phát triển bền vững. Phân tích những xu
hướng này cho thấy mua sắm trực tuyến ngày càng gắn kết với sự phát triển bền vững
thông qua các tác động kinh tế, xã hội và môi trường.
3. Tổng quan nghiên cứu
a. Tổng quan nghiên cứu nước ngoài
Thế hệ Z, thường được gọi là "Gen Z", là thế hệ chính góp phần vào sự bùng nổ mua
sắm trực tuyến ngày nay. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng thế hệ này yêu cầu tính
linh hoạt, tiện lợi và tìm kiếm sản phẩm độc đáo từ các thương hiệu địa phương và nhà
sản xuất nhỏ hơn. Thay vì tập trung vào các thương hiệu lớn và nổi tiếng, thế hệ Gen Z
đánh giá cao tính độc đáo và tương tác với thương hiệu trong quá trình mua sắm trực
tuyến.
Nghiên cứu của eMarketer năm 2021 cho thấy rằng thế hệ Gen Z cần được tương tác
và trải nghiệm độc đáo để cảm thấy hài lòng và tận hưởng quá trình mua sắm trực tuyến.
Các nhà bán lẻ và các sàn thương mại điện tử có thể tận dụng các kỹ thuật kỹ năng số để
cung cấp cho khách hàng Gen Z trải nghiệm mua sắm tương tác độc đáo.
Nghiên cứu của Euromonitor International năm 2020 cho thấy rằng thế hệ Gen Z
thích mua sắm trực tuyến vì tính linh hoạt và tiện lợi. Họ đánh giá cao tính năng thông
minh và đa phương tiện của sàn thương mại điện tử, và thích trải nghiệm độc đáo và tính
nhanh chóng, miễn phí trong quá trình giao hàng.
Nghiên cứu của RetailMeNot năm 2021 cũng chỉ ra rằng tính nhanh chóng và miễn
phí trong quá trình giao hàng là một yếu tố quan trọng đối với thế hệ Gen Z khi mua sắm
trên các sàn thương mại điện tử. Thế hệ này muốn nhận được sản phẩm của mình nhanh
chóng và không muốn phải trả thêm tiền cho việc giao hàng. Điều này có thể giúp giữ
chân khách hàng Gen Z và tăng khả năng bán hàng trên các sàn thương mại điện tử.
Nghiên cứu của Accenture năm 2020 cho thấy thế hệ Gen Z quan tâm đến tính linh
hoạt và tiện lợi trong hình thức thanh toán trên các sàn thương mại điện tử, cũng như bảo
mật thông tin cá nhân và thông tin tài khoản khi mua sắm trực tuyến. Các nhà bán lẻ và
sàn thương mại điện tử có thể sử dụng các kỹ thuật kỹ năng số để đáp ứng nhu cầu của
khách hàng Gen Z, bao gồm tính linh hoạt và tiện lợi trong hình thức thanh toán và bảo
mật thông tin cá nhân. Điều này có thể giúp tăng khả năng bán hàng và giữ chân khách
hàng Gen Z trên các sàn thương mại điện tử.
b. Tổng quan nghiên cứu trong nước
Hiện nay, tại Việt Nam, cũng đã có một số nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến ý
định mua sắm của thế hệ Gen Z trên các sàn thương mại điện tử. Nghiên cứu của Nguyễn
Thị Thanh Thảo và Nguyễn Bảo Ngọc (2021) về các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua
sắm của Gen Z trên Shopee - một trong những sàn thương mại điện tử phổ biến tại Việt
Nam. Nghiên cứu này đã tìm ra rằng các yếu tố như tính năng của sản phẩm, giá cả, chất
lượng dịch vụ và độ tin cậy của nhà bán hàng đều ảnh hưởng đến ý định mua sắm của thế
hệ Gen Z trên Shopee.
Nghiên cứu của Trần Thị Thanh Liêm và Trần Thị Hồng Hạnh (2021) về các yếu tố
ảnh hưởng đến hành vi mua sắm trực tuyến của thế hệ Gen Z tại Việt Nam. Nghiên cứu
này đã chỉ ra rằng tính năng của sản phẩm, giá cả, đánh giá của khách hàng và chất lượng
dịch vụ đều ảnh hưởng đến hành vi mua sắm trực tuyến của thế hệ Gen Z.
Nghiên cứu của Lê Thị Thu Trang và Lê Thị Quỳnh Chi (2020) về các yếu tố ảnh
hưởng đến ý định mua sắm trực tuyến của thế hệ Gen Z tại Việt Nam. Nghiên cứu này đã
tìm ra rằng các yếu tố như tính năng của sản phẩm, giá cả, chất lượng dịch vụ và đánh giá
của khách hàng đều ảnh hưởng đến ý định mua sắm trực tuyến của thế hệ Gen Z.
Tổng quan các nghiên cứu này cho thấy rằng các yếu tố như tính năng của sản phẩm,
giá cả, chất lượng dịch vụ, đánh giá của khách hàng và độ tin cậy của nhà bán hàng đều
ảnh hưởng đến ý định mua sắm của thế hệ Gen Z trên các sàn thương mại điện tử tại Việt
Nam. Các nhà bán lẻ và sàn thương mại điện tử có thể tận dụng các kỹ thuật kỹ năng số
để đáp ứng nhu cầu của khách hàng Gen Z và tăng khả năng bán hàng trên các sàn
thương mại điện tử.
c. Khoảng trống nghiên cứu
Khoảng trống trong các nghiên cứu này có thể là sự khác biệt về độ ưu tiên của các
yếu tố mà thế hệ gen Z đánh giá cao. Nghiên cứu của eMarketer và RetailMeNot nhấn
mạnh tính độc đáo và trải nghiệm độc đáo, trong khi đó nghiên cứu của Euromonitor
International nhấn mạnh tính linh hoạt và tiện lợi. Tuy nhiên, tất cả các nghiên cứu đều
đồng ý rằng thế hệ gen Z đánh giá cao tính nhanh chóng, miễn phí và an toàn trong quá
trình mua sắm trực tuyến.
Mặc dù các nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua sắm của Gen Z trên
các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam đã cung cấp những thông tin hữu ích, tuy nhiên
vẫn còn một số khoảng trống cần được điền đầy trong tương lai. Dưới đây là một số
khoảng trống của các nghiên cứu này:
- Mẫu số: Một số nghiên cứu chỉ sử dụng mẫu số nhỏ hoặc chỉ tập trung vào
một sàn thương mại điện tử cụ thể, do đó kết quả có thể không đại diện cho
toàn bộ thế hệ Gen Z tại một lãnh thổ như TP Hà Nội.
- Phạm vi nghiên cứu: Các nghiên cứu chủ yếu tập trung vào các yếu tố ảnh
hưởng đến ý định mua sắm của Gen Z trên các sàn thương mại điện tử, nhưng
chưa nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố về khía cạnh tâm lý, tâm sinh lý và
hành vi mua sắm của thế hệ Gen Z.
- Phương pháp: Một số nghiên cứu đã sử dụng phương pháp khảo sát trực tuyến
để thu thập dữ liệu, nhưng chưa sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích
dữ liệu phức tạp hơn, ví dụ như phân tích đa biến.
- Thời gian: Các nghiên cứu hiện tại sử dụng dữ liệu thu thập trong khoảng thời
gian ngắn hơn, do đó chưa có khả năng đánh giá các xu hướng thay đổi của
thế hệ Gen Z trong thời gian dài.
Do đó, các nghiên cứu tương lai cần tập trung đến các khoảng trống này để có
thể đưa ra kết quả nghiên cứu chính xác hơn và đầy đủ hơn về các yếu tố ảnh hưởng
đến ý định mua sắm của thế hệ Gen Z trên các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam.
2 Đọc các nghiên cứu đi trước và ghi chú lại 05/05/2023 - 28/06/2023
4 Viết tổng quan tình hình nghiên cứu và nộp cho giáo 24/07/2023 - 26/07/2023
viên hướng dẫn
5 Mở rộng/ chỉnh sửa tổng quan tình hình nghiên cứu 27/07/2023 - 15/08/2023
theo nhận xét của GVHD
6 Thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp và phân tích 16/08/2023 - 02/09/2023
8 Hoàn thành bản nháp bao gồm cả TLTK, format, 12/09/2023 - 20/10/2023
bảng biểu, hình vẽ…
9 Sửa lại bản nháp theo nhận xét của GVHD 21/10/2023 - 06/11/2023
Vũ Thị Hạnh & cộng sự (10/2021), “CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÀNH VI MUA
SẮM TRỰC TUYẾN CỦA SINH VIÊN TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI TRONG
BỐI CẢNH COVID-19”, Tạp chí Quản lý và Kinh tế quốc tế, số 141.
La Thị Tuyết & Lê Thu Hằng (2021), “ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT
ĐỊNH MUA SẮM TRỰC TUYẾN CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG THẾ HỆ Z THÀNH PHỐ
HÀ NỘI”, FTU Working Paper Series, Vol. 2 No. 4 (10/2021).
Nguyễn Thị Bích Liên & Nguyễn Thị Thu Trang (2021). Các yếu tố ảnh hưởng đến ý
định mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn
Covid-19. Tạp chí công thương.
Nguyễn Thị Kim Hiệp (2021). Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định mua sắm trực tuyến của
người tiêu dùng thế hệ Z trên địa bàn thành phố Biên Hòa. Tạp chí công thương.
“Số liệu bất ngờ về chân dung người mua hàng online Việt Nam: hóa ra hơn 75% người
dùng từ 55 - 64 tuổi từng mua sắm trực tuyến”. (18/1/2023). CAFEF. Truy cập từ
https://cafef.vn/so-lieu-bat-ngo-ve-chan-dung-nguoi-mua-hang-online-viet-nam-hoa-ra-
hon-75-nguoi-dung-tu-55-64-tuoi-tung-mua-sam-truc-tuyen-20230118104600431.chn
“Phát triển thương mại điện tử (15/2/2023)”. CAFEF. Truy cập từ https://cafef.vn/phat-
trien-thuong-mai-dien-tu-bai-2-xu-huong-ban-hang-da-kenh-20230215150022922.chn
“Thị trường thương mại điện tử Việt Nam có nhiều tiềm năng tăng trưởng”. (2/3/20230).
CAFEF. Truy cập từ https://cafef.vn/thi-truong-thuong-mai-dien-tu-viet-nam-co-nhieu-
tiem-nang-tang-truong-20230302170451792.chn