Professional Documents
Culture Documents
Tailieuxanh Tam Ly Hoc QL 1 1 533
Tailieuxanh Tam Ly Hoc QL 1 1 533
Tailieuxanh Tam Ly Hoc QL 1 1 533
Thương
9/19/2017 4
3. Đối tượng của tâm lý học là các hiện tượng tâm lý
Dựa vào ý thức: Chia làm 2 loại
HIỆN TƯỢNG TÂM LÝ
Do thiếu giáo
- Do bản năng(DD,
dục - Dưới ngưỡng ý thức
- Không có ý thức
* Dựa vào phạm vi tồn tại của HTTL có:
THCS
Tiểu
Mầm non học
Sơ sinh
Tác nhân
chính:
Cha, mẹ,
Tác nhân thầy cô
chính: giáo, bạn
Cha, mẹ,
Tác nhân Tác nhân bè
thầy cô
chính: chính: Cha,
mẹ, thầy cô giáo, bạn
Cha, mẹ,
giáo bè
cô giáo
Nghệ sỹ Nhân dân Nhà toán học Thần đồng” 4 tuổi Phạm
Đặng Thái Sơn Ngô Bảo Châu Tuấn Minh sẽ trở thành ai?
5.Bản chất hiện tượng tâm lí người
Hiện thực
Tác MẮT,
khách quan
động TAI Con người
Hệ thần kinh
MŨI Bộ não người
DA…
Ôi, cô gái
xinh quá
Bình
thường
thôi
NHÌN THẤY
Một con chó bị ô tô nghiến chết trên đường phố:
Một nhà thơ có mặt tại chỗ. Ông nhìn thấy, chỉ vì tha một
khúc xương về cho con chó con ở phía bên kia đường, mà con
chó mẹ bị ô tô đâm phải. Thế là, ông viết một bài thơ về tình
yêu của mẹ.
Một nhà triết học có mặt tại chỗ. Ông nhìn thấy con chó mẹ
chỉ chú ý đến con chó con ở phía đối diện mà không phát hiện
được có ô tô đang chạy tới. Vì thế ông đã đưa ra lời cảm thán
“Thấy lợi mà quên mất hiện thực”.
Một họa sĩ có mặt tại chỗ. Ông nhìn thấy chiếc ô tô vô tình
chẹt phải con chó. Vì thế, ông đã múa bút dùng toàn màu đỏ
vẽ ra một bức tranh “Tàn khốc”
Một người làm công tác xã hội có mặt tại chỗ. Ông nhìn thấy
con chó giãy giụa như muống đứng lên lại. Thế là, ông đã viết
một bài văn dài với chủ đề là “ Sự sống đòi hỏi phải phấn
đấu”
Một chú bé có mặt ở hiện trường. Chú kêu lớn: “Hãy nhanh
chóng đưa con chó đến bệnh viện. Nó sắp chết rồi!”.
- Vận dụng:
+ Trong giao tiếp ứng xử cần tôn
trọng cái riêng của mỗi người,
không nên áp đặt ý muốn chủ quan
của mình cho người khác
+ Trong dạy học, giáo dục,huấn
luyện, công tác xã hội phải chú ý
nguyên tắc sát đối tượng (cá biệt
hóa)
+ Không quá bất ngờ trước sự biểu
hiện khác lạ của cá nhân trong tình
huống nào đó – Bình tĩnh giải
quyết
5.3. Tâm lí người mang bản chất xã hội - lịch sử
TL người có nguồn gốc XH( TGTN, TGXH, phong
tục,tập quán, văn hóa… chế ước tâm lý)
TL người có nội dung XH(P/á NDXH, bị NDXH
chế ước…)
TL người là sản phẩm của hoạt động và giao
tiếp của con người trong mối quan hệ XH
( Tâm lý là SP của HĐ và GT)
TL của mỗi cá nhân là kết quả của quá trình
lĩnh hội những KNXH, nền văn hoá xã hội (vui
chơi, học tập, lao động, công tác xã hội)
Tính lịch sử của tâm lý người
Thí nghiệm của Bác sĩ HIN với bé gái KAMARA ( ẤN ĐỘ)
Sếp: Trong văn hóa người Á Đông, sếp được nể trọng, hầu hết nhân viên có thái
độ nhún nhường và muốn được lấy lòng người quản lý, sếp có vị trí của người
khổng lồ. Ngược lại, người phương Tây coi sếp là đồng nghiệp, một người cũng đi
làm công ăn lương, khác chăng là cấp bậc, tầm nhìn, mức lương cao hơn.
Vận dụng:
Trong GD cần tổ chức hiệu quả các dạng hoạt động phù
hợp với đặc điểm lứa tuổi
Khi đánh giá con người cần có “quan điểm phát triển”,
không nên thành kiến.
Cần chú ý đến
tâm lý của con
người ở các vùng
miền khác nhau
Quan tâm tới ảnh
hưởng của mạng
XH, ảnh hưởng
của hiện tượng
tâm lý nhóm, tập
thể… đến ĐS TL
cá nhân ở DN
31
1984
2017
B. KHÁI QUÁT TÂM LÝ QUẢN LÝ
Company Logo
2. Khái niệm tâm lý học quản lý
Company Logo
3. Ñoái töôïng
Caùc hieän töïông TL trong heä thoáng quaûn lyù, chæ ra
caùc ñaëc ñieåm, caùc cô cheá vaø caùc qui luaät TL coù aûnh
höôûng tôùi hoaït ñoäng naøy.
4.. Nhieäm vuï
4.1 Nghieân cöùu nhöõng ñaëc ñieåm TL cuûa ngöôøi lao ñoäng,
caùc taäp theå lao ñoäng, ñaëc bieät laø caùc nhaân toá TLXH
thuaän lôïi cho hoaït ñoäng quaûn lyù.
4.2 Nghieân cöùu nhöõng ñaëc tröng TL trong nhaân caùch ngöôøi
laõnh ñaïo vaø nhöõng yeâu caàu caàn ñaët ra cho ngöôøi laõnh
ñaïo.
4.3 Nghieân cöùu cô sôû TL cuûa vieäc tuyeån duïng, boài döôõng
caùn boä quaûn lyù.
5. YÙ NGHÓA CUÛA TLH QUAÛN LYÙ
* Cung caáp cho ngöôøi laøm coâng taùc quaûn lyù nhöõng tri
thöùc caàn thieát ñeå giuùp cho hoï hieåu ñöôïc taâm lyù cuûa
ngöôøi thöøa haønh.
* Giuùp cho nhaø quaûn lyù bieát taùc ñoäng baèng taâm lyù ñoái
vôùi ngöôøi khaùc, ñoái vôùi nhoùm ngöôøi lao ñoäng.
* Cung caáp cho ngöôøi laøm coâng taùc quaûn lyù nhöõng tri
thöùc taâm lyù hoïc quaûn lyù ñeå coù theå vaän duïng trong
hoaït ñoäng ngheà nghieäp, trong tuyeån duïng ngöôøi lao
ñoäng.
5. Ý nghĩa thùc tiÔn cña TLHQL
- Gióp ngưêi L§ hiÓu râ nhu cầu, lîi Ých ®éng c¬
ho¹t ®éng cña c¸c thµnh viªn trong tËp thÓ
- Giúp người LĐ tiếp cận những nguyên lý cơ bản
của CNM-LN và tư tưởng HCM VD vào thực tiễn.
- Góp phần ốn định đời sống tinh thần, giữ gìn cân
bằng TL của mỗi người, mỗi gia đình, mỗi địa
phương…
- Trong HĐQL tất cả các vấn đề đặt ra đều có
nguyên nhân và giải quyết bằng tâm lý
II. MỘT SỐ HIỆN TƯỢNG TÂM LÝ CÁ NHÂN VÀ HTTL
XÃ HỘI TRONG QUẢN LÝ GIÁO DỤC
42
2.Đặc điểm và xu thế biến đổi của đội
ngũ trí thức VN trong thời kì đổi mới
- Đặc điểm: Ham học hỏi, thích hiểu biết, cầu tiến,
thích cách tân…; Có bản lĩnh tự lập, tự trọng, tự tôn,
yêu quê hương, yêu lao động; Thông minh sáng tạo,
cần cù, có ý chí vươn lên
- Xu thế biến đổi: Tính năng động đổi mới; xuất hiện
một bộ phận chưa tin tưởng vào Đảng, Vào tính khả
thi của đường lối, chính sách, luật pháp….
43
3.Tâm lý tập thể lao động trong thời kì mới
- Chỉ một tập hợp người được cố kết thành một
tổ chức nhất định, giữa họ có những dấu hiệu
chung, có sự tương tác, ảnh hưởng lẫn nhauvới
mục đích làm thỏa mãn nhu cầu của mỗi thành
viên.
- Đặc điểm: Mục đích HĐ thống nhất theo tập
thể; Được tổ chức chặt chẽ và HĐ có hiệu quả;
Kết hợp hài hòa giữa lợi ích cá nhân và lợi ích
TT.
44
4. Một số hiện tượng TL cần chú ý trong
LĐ,QL
4.1.Nhu cầu và lợi ích
a. Khái niệm:
- Nhu cầu là những đòi hỏi của cá nhân và các
nhóm xã hội khác nhau, muốn có những ĐK nhất
định để sống và phát triển
- Lợi ích là những nhu cầu được thỏa mãn
- Nhu cầu và lợi ích của con người, có tính XH,
có tính LS
- Nhu cầu thể hiện xu hướng có sự lựa chọn, nó
quy định các hoạt động XH của cá nhân và
45
b. Phân loại nhu cầu
* Nhu cầu cá nhân và nhu cầu xã hội
+ Nhu cầu cá nhân là HTTL cá nhân, xuất hiện
khi cá nhân cảm thấy cần phải có những ĐK
nhất định nào đó để tồn tại và phát triển
+ Nhu cầu xã hội là HTTL xã hội tồn tại ở nhiều
con người cụ thể khác nhau nhưng có tính phổ
biến và đồng nhất
+ Khác nhau giữa nhu cầu cá nhân với nhu cầu
XH: NC cá nhân và NC XH phản ánh mối QH
giữa cái riêng và cái chung.
46
* Nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần
- Nhu cầu vật chất là những đòi hỏi về ĐK vật
chất tự nhiên chính đáng, tất yếu
- Nhu cầu tinh thần là những đòi hỏi về các giá
trị tinh thần làm cơ sở cho sự tồn tại và phát triển
của con người và xã hội
- QH giữa nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần
của con người là QH sinh tồn hữu cơ không
được xem nhẹ mặt nào
47
Th¸p nhu cÇu cña A. Maslow
48
c.Từ nhu cầu - Mét sè quan niÖm vÒ con ngưêi
trong qu¶n lý.
- Quan niÖm cña McGregor: Ph©n lo¹i ngưêi lao
®éng thµnh 2 lo¹i: Ngưêi X ( Lưêi biÕng) vµ ngưêi
Y( ch¨m chØ). Tõ ®ã qu¶n lý cã c¸ch ®Ó t¸c ®éng
vµo ®èi tưîng ®ã kh¸c nhau.
- Quan niÖm cña Herbeg: Khi nghiªn cøu con ngưêi
ph¶i nghiªn cøu ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ngưêi lao
®éng: 2 ®iÒu kiÖn: B¾t buéc ph¶i cã( Lự¬ng, thêi
gian, phư¬ng tiÖn); §K bæ trî( BÇu kh«ng khÝ t©m
lý tËp thÓ, c«ng viÖc phï hîp, phư¬ng tiÖn hiÖn ®¹i)
49
d. Một số nhu cầu trong đời sống XH hiện nay
có ảnh hưởng đến QL, LĐ
- Nhu cầu bảo vệ môi trường và sinh thái; nhu cầu tín
ngưỡng và lập hội;nhu cầu kinh doanh; hiệp tác và
hướng ngoại; nhu cầu hướng nội và từ thiện; nhu cầu
công bằng xã hội và ổn định….
-Người LĐ cần chú ý đến nhu cầu, lợi ích chính đáng
trực tiếp của cấp dưới và quần chúng LĐ như công ăn
việc làm, thu nhập hàng ngày, nhu cầu về dân chủ, nhu
cầu học tập để nâng cao trình độ…
50
4.2. Định hướng giá trị
- Định hướng giá trị là những tư tưởng, chính trị, đạo
đức, thẩm mĩ, …phản ánh các giá trị xã hội, được cá
nhân hoặc nhóm hướng tới và thực hiện nó trong hoạt
động và đời sống. Định hướng giá trị còn là khả năng
phân biệt, lựa chọn và hành động cá nhân và nhóm
theo các giá trị và ý nghĩa phù hợp với mục đích, lý
tưởng cuộc sống của các nhân và xã hội
51
Hệ giá trị
- Hệ giá trị là một tổ hợp các giá trị, các thành phần các
yếu tố tạo nên một cấu trúc, hệ thống mang tính toàn
vẹn. Trong hệ giá trị có các yếu tố như: Quá khứ, truyền
thống, hiện tại…
- Thang giá trị: Là hệ thống giá trị được sắp xếp theo
một nguyên tắc, một trật tự nhất định. Thang giá trị còn
gọi là thước đo giá trị.
- Chuẩn giá trị: Là những giá trị được xếp ở thứ bậc cao,
có vị trí cốt lõi, phổ quát trong hệ giá trị làm chuẩn mực
chung cho mọi người và xã hội
52
HÖ thèng gi¸ trÞ (theo tæ chøc UNE SCO): Gåm 4 nhãm
víi 20 gi¸ trÞ.
- Nhãm gi¸ trÞ cèt lâi: Hoµ b×nh, tù do, viÖc lµm, gia
®×nh, søc khoÎ, an ninh, tù träng, c«ng lý, t×nh nghÜa,
sèng cã môc ®Ých, niÒm tin, tù lËp, nghÒ nghiÖp, häc
vÊn.
- Nhãm c¸c gi¸ trÞ c¬ b¶n: S¸ng t¹o, t×nh yªu, ch©n lý.
- Nhãm c¸c gi¸ trÞ cã ý nghÜa: Cuéc sèng giµu sang vµ
c¸i ®Ñp.
- Nhãm c¸c gi¸ trÞ kh«ng ®Æc trưng: §Þa vÞ x· héi.
53
Nh÷ng thay ®æi vÒ ®Þnh hưíng gi¸ trÞ
54
Nh÷ng ®Æc ®iểm cña con ngưêi ViÖt Nam hiÖn nay.
1. CÇn cï lao ®éng, song dÔ tho¶ m·n nªn t©m lÝ hưëng thô
cßn nÆng nÒ
2. Th«ng minh, s¸ng t¹o song mang nhiÒu tÝnh chÊt ph«
trư¬ng( ®èi phã)
3. KhÐo lÐo song kh«ng duy tr× ®Õn cïng( Ýt quan t©m ®Õn sù
hoµn thiÖn, ®¸nh trèng bá dïi)
4. Võa thùc tÕ, võa m¬ méng song l¹i kh«ng cã ý thøc n©ng
lªn thµnh lÝ luËn
5. Ham häc hái, cã kh¶ n¨ng tiÕp thu nhanh, song Ýt khi häc
®Õn ®Çu ®Õn ®òa nªn kiÕn thøc kh«ng hÖ thèng, mÊt c¬
b¶n. Häc kh«ng ph¶i lµ môc tiªu tù th©n cña mçi ngưêi
ViÖt( nhá häc v× G§, lín v× sÜ diÖn, v× c«ng ¨n viÖc lµm, Ýt
v× chÝ khÝ, thiÕu ®am mª) 55
6, Xëi lëi, chiÒu kh¸ch song kh«ng bÒn
7, TiÕt kiÖm song nhiÒu lóc qu¸ hoang phÝ v× nh÷ng môc
tiªu v« bæ( sÜ diÖn, thÝch khoe khoang, thÝch h¬n ®êi)
8, Cã tinh thÇn ®oµn kÕt, tư¬ng th©n tư¬ng ¸i, song hÇu như
chØ trong nh÷ng hoµn c¶nh khã kh¨n, bÇn hµn, cßn trong
®iÒu kiÖn sèng tèt h¬n th× tinh thÇn nµy Ýt xuÊt hiÖn
9, Yªu hoµ b×nh, nhÉn nhÞn song nhiÒu khi l¹i hiÕu chiÕn,
hiÕu th¾ng v× lÝ do tù ¸i lÆt vÆt, ®¸nh mÊt ®¹i côc
10, ThÝch tô tËp nhưng l¹i thiÕu tÝnh liªn kÕt ®Ó t¹o ra søc
m¹nh( cïng mét viÖc : mét ngưêi lµm th× tèt, ba ngưêi lµm
th× kÐm, b¶y ngưêi lµm th× háng)
56
4.3.Cảm xúc, tâm trạng, tình cảm của nhóm và
tập thể
- Đời sống tình cảm
- Đời sống tình cảm của nhóm và tập thể
• Cảm xúc xã hội: Quá trình tâm lý
• Tâm trạng xã hội: Trạng thái tâm lý
• Tình cảm xã hội: Thuộc tính tâm lý
BAONHIEU
4.4. Dư luận xã hội
Khaùi nieäm
Laø söï ñaùnh giaù cuûa moät nhoùm ngöôøi, cuûa taäp
theå veàà caùc söï kieän xaûy ra trong taäp theå, ngoaøi xaõ
hoäi hoaëc cuûa caù nhaân.
Chöùc naêng cuûa dö luaän
+ Ñieàu chænh caùc moái quan heä trong taäp theå.
+ Kích thích, ñoäng vieân caùc quaù trình taâm lyù xaõ hoäi
tích cöïc trong taäp theå.
+ Chöùc naêng giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa chuû theå quaûn lyù.
+ Chöùc naêng tö vaán, dự báo
+ Chöùc naêng giaùo duïc.
Caùc giai ñoaïn hình thaønh dö luaän xaõ hoäi
- Xung đột là hệ quả của mâu thuẫn phát triển đến cao
độ cần được giải quyết. Mâu thuẫn về quyền lợi và nhu
cầu nảy sinh từ các mối quan hệ xã hội giữa con người
với nhau trong tập thể hay một tổ chức xã hội nhất định
đều có thể dẫn đến xung đột
Nguyên nhân xung đột töø phía laõnh ñaïo
- Boá trí saép xeáp khoâng hôïp lyù.
- CBQL keùm phaåm chaát vaø naêng löïc.
- Taäp theå coù ngöôøi quaûn lyù môùi khoâng keá thöøa
ngöôøi quaûn lyù cuõ.
- Do söï phaân chia quyeàn haønh khoâng roõ raøng.
- Do söï khaùc nhau veà phong caùch quaûn lyù.
ÂM AP
Nhöõng bieän phaùp ngaên chaën vaø khaéc phuïc xung
đột
+ Löïa choïn ñoäi nguõ CBQL coù chaát löôïng cao veà moïi
maët.
+ Tìm hieåu nguyeân nhaân gaây ra xung ñoät.
+ Toå chöùc lao ñoäng khoa hoïc.
+ Taïo ra söï hieåu bieát laãn nhau.
+ Phaân ly nhöõng ngöôøi trong vuøng xung ñoät.
+ Duøng ngöôøi thöù 3 laøm trung gian ñeå hoaø giaûi .
+ Khi xung ñoät xaûy ra phaûi nhanh choùng khaéc phuïc
baèng caùc bieän phaùp giaùo duïc, haønh chính toå chöùc: kyû
luaät, haï löông, thậm chí sa thaûi, …
4.7. Bầu không khí tâm lý của tập thể
Khaùi nieäm
Là trạng thái tâm lý xã hội của tập thể cơ sở, nó
phản ánh tính chất, nội dung và xu hướng tâm lý thực tế
của các thành viên trong tập thể
71
Con người ta dù giàu hay nghèo,
học cao hay học thấp
cũng cần phải có một mục đích để vươn tới,
một công việc để nghĩ suy,
cần những con người để san sẻ yêu thương;
Và để làm được những điều đó con người cần phải
có một sức khỏe để hành động!
Xin gửi đến các đồng chí lời chào trân trọng
và lời chúc tốt đẹp nhất!
9/19/2017 72