1

1.1 KuantitiFizik
1. Pengukuran:………………………………………………………………………………
( Kaedah menentukan nilai kuantiti fizik )
2. KuantitiFizik
a…………………………………………………………………………………………
b.…………………………………………………………………………………….....
(a. mengandungimagnituddan unit b. kuantiti yang bolehdiukur)
3. ContohkuatitiFizik

4. Terdapat dua jenis unit iaitu :

a.Metrik :…………………………………………………………………………….
b. Imperial : ……………………………………………………………………………
(meter, liter, kilogram)
(kaki, inci, batu, ela, gelen, psi)
5. Contoh unit metrik dan imperial :

.
6. Kuantiti Fizik dapat dibahagikan kepada
a……………………………….
b……………………………….
( Kuantiti asas dan kuatiti terbitan )
 2

7. Perbezaan kuantiti asas dan kuatiti terbitan

Kuantiti asas Kuantititerbitan

(a) (b)

Contoh

( ada 7 kuantitiasas) (selainasas = terbitan)

(i) (i)

(ii) (ii)

(iii) (iii)

(iv) (iv)

(v) (v)

(vi)
(vii)

Kuantiti asas Kuantititerbitan

(a) Kuantiti fizik yang tidak boleh ditakrifkan (b) Kuantiti fizik yang terbentuk daripada gabungan
dalam sebutan-sebutan kuantiti fizik yang lain kuantiti asas secara pendaraban, pembahagian atau
kedua-duanya
Contoh Contoh
( ada 7 kuantitiasas) (selainasas = terbitan)

(i) panjang, l (m) (i) luas, l x l

(ii) jisim, m (kg) (ii) isipadu, l x l x l
(iii) ketumpatan, m / v
(iii) masa, t (s)
(iv) laju, l / t
(iv) suhu, T (K) (v) pecutan, (v – u) / t
(v) aruselektrik, I (A)
(vi) keamatanberluminositi, Iv (cd)
(vii) kuantitibahan, n (mol)

Latihan1.11 Unit SI

1. Menggunakan formula yang diberikan, nyatakan unit SI bagisetiapkuantitifizik.

 3

Kuantitifizik Formula Formula asas Unit

a. Luas lxl

b. Isipadu lxlxl

c. Halaju

d. Pecutan

e. Daya mxa

f. Tekanan

g. Kerja Fxl

Kuantitifizik Formula Formula asas Unit

a. Luas lxl Panjang x panjang m2
(mxm)
b. Isipadu lxlxl panjang x panjang x m³
panjang

(m x m x m)
c. Halaju, v Panjang / masa ms-1
(m / s )

d. Pecutan,a (Panjang / masa) / ms-2

masa
( ms-1/s)
e. Daya, F mxa Jisim x a kg ms-2
( kg x ms-2 )
f. Tekanan F / (panjang x panjang) Kgms-2m-2
(kg ms-2 / m2 )
= Kgm-1s-2

g. Kerja Fxl F x panjang Kg m2s-2

 4

(kg ms-2 x m )

2. Lengkapkanjadualkuantitiasas, unit S.I. dansimbol

Kuantitiasasdansimbolnya Unit S.I. dansimbolnya

a. Panjang
b. Jisim
c. Masa
d. Suhu
e. Arus
f. Keamatanberluminositi
g. Kuantitibahan

3. Lengkapkanjadualkuantititerbitan, unit S.I. dansimbol

Kuantitiasasdansimbolnya Rumus Sebutandalam unit asas
a. Isipadu m x m x m = m3
b. Ketumpatan
c. Halaju
d. Cas
 5

KuantitiSkalardanKuantitiVektor
1 Kuantitiskalarialah
…………………………………………………………………………………………………
( Kuantitifizik yang hanyamempunyaimagnitude)
Contoh :
…………………………………………………………………………………………………
( Contoh: Jarak, laju, masa, jisim, tenaga)
2 Kuantiti vector
ialah…………………………………………………………………..........................................
...
( Kuantitifizik yang mempunyaimagnituddanarah)
Contoh :
…………………………………………………………………………………………………
(Contoh: Sesaran, halaju, berat, daya, pecutan)

3
 6

Kajipeneranganberikutsecaratelitidanmempertimbangkankeperluannilaidanarahkuantititer
sebut.

Penerangan Nilai Arah KuantitiSkalar / Vektor

1. Suhudalambilikialah 25 0C
2. Kedudukan Ayer Hitamialah 60 km
keutara Johor Bahru
3. Kuasamentolelektrikialah 80 W.
4. Keretabergerakpadahalaju 80 km h-1
dari Johor Bahruke Kuala Lumpur.

Latihan1.12KuantitiSkalardanVektor

Soalan 1

Kenalpastisemuakuantitiskalardanvektordalamperenggan
di bawah.
Ali menggunakan 5 N dayauntukmenariksebuahkotak 5 m
kearahkiridalam 3 s. Diakemudianmeletakkankotak di
ataspenimbang. Penimbangmenunjukkanberatkotakialah
10 N manakalajisimnyaialah 1 kg. Ali
menggukanpemanasuntukmemanaskankotakdengantenaga
sebanyak 50 J. Kemudiandiamenariksemulakotaksejauh 2
m.
Nyatakan:
Kuantitifizik Unit Simbol unit Magnitud Simbolkuantiti Skalar/
Vektor
a.
b.
c.
d.
e.
f.

Jawapan:
 7

Kuantitifizik Unit Simbol unit Magnitud Simbolkuantit Skalar/

i Vektor
a. Daya Newton N 5 F Vektor
b. Sesaran meter m 3 s Vektor
c. Masa Saar s 3 t Skalar
d.Berat Newton N 10 W Vektor
e.Jisim Kilogram Kg 1 m Skalar
f.Tenaga Joule J 50 E Skalar
g. Jarak meter m 2 s Skalar

Soalan 2
Rajah menunjukkanCikguFendisedangmembuatsuatupengukuranterhadap Wei Li.

(a) Nyatakankuantitifizik yang diukur。

(b) Apakah unit asas, simbol unit,

magnitudkuantitifizikdansimbolkuantitifizik yang
diukur。

Jawapan:
(a) Panjang (b) meter, m, 1.65, l

Soalan3
(a)Apakahperbezaanantarakuantitiskalardengankuantitivektor?

(b) Baca petikanberikut.

 8

PuanAishahhendakpergike Kota Kinabalu.Jarakdarirumahnyake Kota Kinabaluialah 333 km.

Beliaumemandukeretanyadenganlaju 80 km j-1 di lebuhraya.Beliauingintiba di Kota
Kinabaludalammasa 3 jam.Jadibeliaumenambahkanlajukeretadenganpecutan 1.2 m s -2.

Kenalpastikuantitiskalardankuantitivektor yang terlibatdalamsituasi yang dihuraikan.

Jawapan:
(a) (Kuantitiskalarialahkuantitifizik yang
hanyamempunyaimagnitudemanakalakuantitivektorialahkuantitifizik yang
mempunyaimagnituddanarah)
Sesaran333 km, halaju 80 km j-1,masa 3 jam, pecutan 1.2 m s-2.

KuantitiSkalar :masa 3 jam

Kuantitivector :Sesaran333 km, halaju 80 km j-1,pecutan 1.2 m s-2.

Soalan4
Rinadanrakan-rakannyatelahmenyertaiPermainanMencariHarta Karun yang
diadakanSempenaHariSains di
sekolahmereka.Setiapkumpulandikehendakuntukmencaridanmembawabeberapaobjek yang
disembunyikan di sekitarkawasansekolahdalammasa 30 minit.Rajah menunjukkansenarai
yang diberikankepadasetiapkumpulan.

Kenalpastikuantitiasasdankuantititerbitandalamsituasi di atas.

Jawapan:
KuantitiSkalar :isipadu air kolam 500ml, jisim 950g, panjang 1.5m, masa 30 minit
Kuantitivector :luaskain 7.2m2

1.2 PenyiastanSaintifik
 9

1. Mentafsirbentuk-bentukgraf
(a) y berkadarterusdengan x (b) ybertambahsecara linear dengan x.

(c) y berkurangsecara linear dengan (d)ybertambahsecaratidak linear dengan x.

(e) y berkurangsecaratidak linear dengan x (f) yberkadarsongsangdengan x.

2. Menganalisisgraf
Jenis Graf Bentuk Graf Kesimpulan
a.
 10

b.

Jawapan: Jenisgraf:
Garislurustidakmelaluiasalandanmempunyaikecerunanposi
a. Jenisgraf:
tif
Garislurus yang
melaluiasalandanmempunyaikecerunanposi kesimpulangraf:
tif • ybertambahsecara linear dengan x
kesimpulangraf:
• yberkadarterusdengan x

3. Aktiviti 1.3 Memplotgrafdaripada set data yang diberidanmenganalisisgraf

Selesaikansoalanberikut :
 11

1. Lukiskangraf F melawan x.
2. Analisisgrafandauntukperkara-perkara yang dinyatakan di bawah:
(a) Nyatakanhubunganantara F dengan x.

(b) Hitungkankecerunangraf, k. Tunjukkanpadagrafitubagaimanaandamenentukannilai k.

(c) Persamaan yang menghubungkait F dan x ialah F = kx, iaitu k ialahpemalardayabagi

spring itu. Tentukannilai k dalam unit S.I.

(d) Luas di bawahgrafmewakilikerja yang dilakukanuntukmeregang spring.

Tentukankerja yang diperlukanuntukmeregangkan spring sebanyak 5 cm.

(e) Tentukannilai F apabila * = 3.5 cm.

(f) Ramalkannilai x apabila F = 5.0 N.

3. Bentangkangrafdananalisisgrafkumpulananda.

JAWAPAN:
Selesaikansoalanberikut :
1. Lukiskangraf F melawan x.
2. Analisisgrafandauntukperkara-perkara yang dinyatakan di bawah:
(a) Nyatakanhubunganantara F dengan x.
F berkadarlangsungdangan x

(b) Hitungkankecerunangraf, k. Tunjukkanpadagrafitubagaimanaandamenentukannilai k.

(c) Persamaan yang menghubungkait F dan x ialah F = kx, iaitu k ialahpemalardayabagi

spring itu. Tentukannilai k dalam unit S.I.

(d) Luas di bawahgrafmewakilikerja yang dilakukanuntukmeregang spring.

Tentukankerja yang diperlukanuntukmeregangkan spring sebanyak 5 cm.
 12

(e) Tentukannilai F apabilaX = 3.5 cm.

(f) Ramalkannilai x apabila F = 5.0 N.

3. Bentangkangrafdananalisisgrafkumpulananda.
 13

Latihan 1.2
1.
Seorangmuridmenjalankaneksperimenbandulringkasuntukmenyiasathubunganantarap
anjangbandul,ldengantempohayunanbandul, T, melaluigraf T2/ S2melawan l/ cm .

(a) NyatakanhubunganantaraT2dan l
…………………………………………………………………………………………………
(b) Daripadagraf yang diberi, hitungnilai T apabila L = 40.0cm.
…………………………………………………………………………………………………
(c) Pecutangraviti, g, diberiolehrumusberikut

dimana m ialahkecerunangraf.
(i) Hitungkecerunan, m. Tunjukkancaraandamenentukan m
 14

(ii) Hitungpecutangraviti, g.

(d) Nyatakansatulangkahberjaga-jaga yang

perludiambilsemasamenjalankaneksperimenini.

Jawapan :
Latihan 1.2
1.
Seorangmuridmenjalankaneksperimenbandulringkasuntukmenyiasathubunganantarapanjangbandul,ldengantempohayunanbandu
l, T, melaluigraf T2 / S2melawan l/ cm .

(a) Nyatakanhubunganantara C dan l

………berkadarterus…………………………………………………………
(b) Daripadagraf yang diberi, hitungnilai T apabila L = 40.0cm.
…… T2 = 2.0 S2 , T =1.414 s
(c) Pecutangraviti, g, diberiolehrumusberikut

dimana m ialahkecerunangraf.
(i) Hitungkecerunan, m. Tunjukkancaraandamenentukan m

A ( 0,0) B ( 60,3.0)
A ( x1, y1) B ( x2, y2)

m = ( y2-y1 / x2-x1)
= ( 3-0 / 60-0)
= 0.05 s2cm-1

(ii) Hitungpecutangraviti, g.
 15

g = ( 50 / 0.05 s2cm-1 )
= 1000 s-2cm1

(d) Nyatakansatulangkahberjaga-jaga yang perludiambilsemasamenjalankaneksperimenini.

Mata mestiberseranjanguntukskalabacaanpembarisketikamengambilbacaanbagimengelakkanralatparalaks.

2. Rajah 1 ialahgraf yang diperolehapabilalajusebuahkeretadiuji. Graf laju, v diplotkan.

(a) Tentukankecerunangraf v melawan t.

(b) Tentukanpintasangrafapabila f = Os.
(c) Nyatakanhubunganantaralaju, v denganmasa, t.

Jawapan :
 16

3. Hashimmenjalankansatueksperimenuntukmenyiasathubunganantarajisimpemberatberslot,
m dengantempohayunan, T bagisuatu spring seperti yang ditunjukkandalam Rajah.

Hashimmengambilmasa, t bagi 20 ayunanlengkapuntukjisimpemberatberslot yang berbeza.

Set data yang diperolehditunjukkandalamJadual.
 17

(a) LengkapkanJadual 1 denganmenghitungkan data-data terbitan T dan T2.

Nyatakan unit-unit yang sesuaiuntukkedua-duakuantitifiziktersebut.
(b) Plotkangraf T2lawan m denganmemilihskala-skala yang sesuai.
Lukiskangarispenyuaianterbaikpadagraf.
(c) Tentukankecerunangarislurus yang telahandalukiskan.
Tunjukkandenganjelascaraandamemperolehnya.
(d) Jikaeksperimeninidijalankan di permukaanBulan, apakahkemungkinan yang
akanberlakukepadakecerunangrafitu?
(e) Bagaimanakahayunan spring
m
bersamapemberatinibolehdijadikansatualatpengukurmasadalam unit saat? (T 2 = 4Π2 )
k

Jawapan
18
19