Β.

Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ

Β5 . Μεγάλες αλλαγές στη διοίκηση της αυτοκρατορίας

1.Πόσο κράτησε η περίοδος ακμής της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας;

2. Ποια γεγονότα κλόνισαν την ρωμαϊκή ειρήνη στις αρχές του 3ου αι. π . Χ;

3. Τι είναι σύστημα της τετραρχίας, ποιος το εφάρμοσε και γιατί;

4. Τι έγινε μετά την παραίτηση του Διοκλητιανού;

5.Ποιοι ήταν οι 4 συνάρχοντες της τετραρχίας;

6. Ποιοι υπέγραψαν και πού το Διάταγμα της ανεξιθρησκείας και πότε;

7. Πού συγκρούστηκαν ο Λικίνιος και ο Κωνσταντίνος και ποιος επίκρατησε;

8. Τι αλλαγές έκανε ο Κωνσταντίνος για την καλύτερη διοίκηση της αυτοκρατορίας;

9. Πώς ονόμοασαν τον Κωνσταντίνο οι ιστορικοί και οι χριστιανοί;

εξωτερικά
Γότθοι και Πέρσες παραβιάζουν τα σύνορα, κλείνουν
τους δρόμους του εμπορίου και λεηλατούν ακριτικές
Γεγονότα που κλονίζουν
περιοχές
την ρωμαϊκή ειρήνη

εσωτερικά
Οι παντοδύναμες στρατιωτικές δυνάμεις στασιάζουν ,
συγκρούονται μεταξύ τους και συχνα ορίζουν ή καταργουν τους
αυτοκράτορες

Ακριτικές επαρχίας της Ανατολής αποσχίζονται και κάνουν δικά

τους κράτη

Οι διωγμοί των χριστιανών προκαλούν δυσαρέσκεια και διχασμό

Διοκλητιανός αυτοκράτορας

Δύση Σύστημα τετραρχίας

Ανατολή
Τετράρχες

Κωνσταντίνος Μαξέντιος Γαλέριος Λικίνιος

Συναυτοκράτορες
(Μετά την παραίτηση του Διοκλητιανού συγκρούστηκαν
με τους συνάρχοντές τους και επικράτησαν)
 Διάταγμα της Υπογράφτηκε στο
Μεδιολάνο της από Κωνσταντίνο
το 313 μ.Χ.
Ανεξιθρησκείας Ιταλίας και Λικίνιο

Κωνσταντίνος
Μονοκράτορας

Σημαντικές αλλαγές στη διοίκηση

Αναδιοργάνωσε τον Διόρισε Οργάνωσε διπλωματικές Έκοψε νέο Μετέφερε την

στρατό έπαρχους επαφές με τους χρυσό νόμισμα πρωτεύουσα
γειτονικούς λαούς στο Βυζάντιο

Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ

Β6. Μια νέα πρωτεύουσα η Κωνσταντινούπολη

1. Γιατί ήταν δύσκολη η διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας από τη Ρώμη;

2. Τι αλλαγές έκανε ο Κωνσταντίνος στην διοίκηση και τη θρησκεία;
3. Ποιο ήταν το όνομα της νέας πρωτεύουσας ;
4. Τι έκανε τη θέση της Κωνσταντινούπολης εξαιρετική;
5. Τι ξέρεις για τους κατοίκους στις ανατολικές περιοχές της αυτοκρατορίας;
6. Ποια ήταν η μητέρα του Κωνσταντίνου;

Δύσκολη η διακυβέρνηση από εκεί

Η Ρώμη

Βρισκόταν μακριά από τις Ήταν χώρος λατρείας του ρωμαϊκού πανθέου,
ακριτικές περιοχές του Δούναβη χώρος συγκρούσεων και διωγμών
και της Ανατολής

Εκεί συναντιόνταν οι δρόμοι που

ένωναν Ευρώπη και Ασία
Νέα πρωτεύουσα
Εκεί ενωνόταν ο Εύξεινος Πόντος με τη
Κωνσταντινούπολη ή Μεσόγειο και το Αιγαίο
Πόλη ή Νέα Ρώμη
Εκεί κατέληγε η Εγνατία Οδός

Από εκεί ξεκινούσαν οι εμπορικοί

δρόμοι για Μ.Ασία και Ανατολή
 Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ
Β7. Η Κωνσταντινούπολη οχυρώνεται και στολίζεται με έργα τέχνης

1. Πότε έγινε η θεμελίωση της νέας πρωτεύουσας και πότε έγιναν τα εγκαίνια της;
2. Τι έκανε ο Κωνσταντίνος για να προστατέψει τις νεοκτισμένες περιοχές της Πόλης;
3. Σε ποιους έδωσε τίτλους, προνόμια και οικονομικά κίνητρα ο Κωνσταντίνος;
4. Τι έργα έγιναν στην Πόλη με εντολή αυτοκράτορα;
5. Ποιος συνέχισε τα έργα που δεν ολοκλήρωσε ο Κωνσταντίνος;

Θεμελείωση Εγκαίνια
Κωνσταντινούπολη
324 μ.Χ. 330 μ.Χ.

1.Επισκεύασε την Ακρόπολη και τα παλιά τείχη

2.Έκτισε νέα τείχη

Έργα του Κωνσταντίνου 3.Χτίστηκε μεγάλη αγορά στο κέντρο της πόλης
στην
Κωνσταντινούπολη 4.Μεταφέρθηκαν έργα τέχνης από τη Ρώμη για να
διακοσμήσουν την Πόλη

5.Διατηρήθηκαν βωμοί της παλιάς θρησκείας και

χτίστηκαν νέοι χριστιανικοί.

6.Κατασκευάστηκαν κρήνες, υδραγωγεία, λουτρά

και δεξαμενές
 Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ
Β8. Ο Χριστιανισμός γίνεται επίσημη θρησκεία

1. Τι βοήθησε στην καθολική εξάπλωση του Χριστιανισμού;

2. Τι έκανε ο Κωνσταντίνος μετά το Διάταγμα των Μεδιολάνων (313 μ. Χ).;
3. Πότε διακόπηκε η πολιτική εξάπλωσης του Χριστιανισμού και από ποιον;
4. Γιατί ο Ιουλιανός προσπάθησε να επαναφέρει τη λατρεία της παλαιάς θρησκείας;
5. Ποιον ήταν ο διάδοχος του Ιουλιανού;
6. Τι έκανε ο Θεόδοσιος και ποια μέτρα πήρε κατά της θρησκεία των εθνών;

Χριστιανισμός και
αυτοκράτορες

Κωνσταντίνος Ιουλιανός Θεοδόσιος

(Μέγας) (Παραβάτης) (Μέγας)

Προτιμούσε χριστιανούς Προσπάθησε να επαναφέρει τη Κύρηξε τον Χριστιανισμό

στις δημόσιες θέσεις και το λατρεία της παλαιάς θρησκείας επίσημη θρησκεία
στρατό. και να περιορίσει τη
χριστιανική.
Έκλεισε τους αρχαίους
Βοήθησε τους χριστιανούς να ναούς, απαγόρευσε τη
λύσουν τις θεολογικές λατρεία των αρχαίων θεών
διαφορές τους με Οικουμενική
σύνοδο στη Νίκαια. Κατάργησε τους
Κωνστάνιο Ολυμπιακούς Αγώνες, τα
ς Ελευσίνια μυστήρια κι
Βαφτίστηκε χριστιανός. έκλεισε το μαντείο των
Ακολούθησε θετική Δελφών.
στάση για τους
Χριστιανούς.
Ανέχτηκε τη λεηλασία και
την καταστροφή αρχαίων
ναών, μνημείων και έργων
τέχνης.
 Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ
Β.9. Η Αυτοκρατορία χωρίζεται σε Ανατολική και Δυτική.

1. Σε ποιους μοιράζει την αυτοκρατορία ο Θεοδόσιος και γιατί;

2. Πώς οργάνωσαν το ανατολικό ο Αρκάδιος και ο γιος του;
3. Τι ένιωθε τους κατοίκους του Ανατολικού κράτους;
4. Ποιοι λεηλάτησαν και κυρίευσαν τη Ρώμη και με ποιο τρόπο;
5. Τι σχεδίαζαν οι Ούνοι και ποια ήταν η κατάληξη των σχεδίων τους;
6. Από ποιες περιοχές πέρασαν οι Βάνδαλοι και ποια πόλη έκαναν πρωτεύουσα τους,
αφού την κυρίευσαν;
7. Ποιες επαρχίες κατέκτησαν οι Γότθοι;
8. Ποιο κράτος ίδρυσε ο αρχηγός των Οστρογότθων;
9. Πότε διαλύθηκε οριστικά το ρωμαϊκο κράτος;

Ο Θεοδόσιος μοιράζει την

αυτοκρατορία στους γιους
του

Δυτικό μέρος Ανατολικό μέρος

Ονώριος Αρκάδιος
και ο γιος του
Αρκάδιος
Γότθοι- Αλάριχος Θεοδόσιος Β’

Κυριεύουν και λεηλατούν τη Ρώμη, κλέβουν Οργάνωσαν το κράτος και

τους θησαυρούς της. αντιμετώπισαν τους κινδύνους

1.Οχύρωσαν με διπλό τείχος την Πόλη

Ούνοι- Αττίλας
Απειλούν τα σύνορα. Ο Ρωμαίος στρατηγός
Αέτιος τους νικά στα Καταλαυνικά Πεδία.
2.Έβαλαν πλωτές φρουρές στο Δούναβη
3.Έκλεισαν συμφωνίες ειρήνης με τους
γείτονες που τους απειλούσαν

Βάνδαλοι-Γελίμερος 4. Έδωσαν γη για καλλιέργεια σε

γείτονικούς λαούς και τους πήραν ως
Καταλαμβάνουν την Καρχηδόνα και την μισθοφόρους
κάνουν πρωτεύουσά τους.

Οστρογότθοι- Θευδέριχος

Ιδρύουν το «Γοτθικό βασίλειο της Ιταλίας» με

πρωτεύουσα τη Ραβέννα. 476 μ.Χ. Το δυτικό ρωμαϊκό
κράτος διαλύεται οριστικά.
 Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ
Β.10 Το Παλάτι, ο Ιππόδρομος και οι Δήμοι

1. Ποιο ήταν το σημαντικότερο από τα έργα του Κωνσταντίνου και στην Κωνσταντινούπολη;

2. Πώς ήταν το ιερό παλάτι;

3. Τι ήταν ο ιππόδρομος;

4. Πότε γίνονταν οι ιπποδρομίες;

5. Πότε γίνονται έκτακτες ιπποδρομίες;

6. Τι έκαναν οι θεατές στη διάρκεια των ιπποδρομιών;

7. Σε ποιους είχε ανατεθεί η οργάνωση των ιπποδρομιών;

8. Τι ήταν οι Δήμοι;

9. Ποιοι ήταν οι Δήμοι;

10.Από πού έπαιρναν τα ονόματά τους οι Δήμοι;

Εργαστήρια των τεχνιτών Κατοικία του αυτοκράτορα

που το φρόντιζαν
Κτίσματα για τη διαμονή
της φρουράς και των
αξιωματούχων
και της οικογένειάς του
Κτίρια για τη στέγαση
κρατικών υπηρεσιών
Ιερό παλάτι
Αίθουσες υποδοχής
τι επισκεπτών

Εκκλησίες και Τραπεζαρίες και χώροι

παρεκκλήσια για τη φιλοξενία των
επισκεπτών

Δήμοι ήταν Αθλητικ οργάνωναν

ιπποδρομίες
ά
σωματεί
α

Πράσινοι Βένετοι Λευκοί Κόκκινοι

(Γαλάζιοι)
 Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ
Β11. Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο

1. Γιατί έλεγαν την Κωνσταντινούπολη « Επτάλοφη»;

2. Πού έβλεπαν τα σπίτια της Πόλης;
3. Πού συναντιόνταν οι Βυζαντινοί;
4. Ποιο όνομα έφερε η μεγαλύτερη αγορά της Πόλης;
5. Τι ήταν η Μέση Λεωφόρος και τι βρίσκονταν κοντά της ;
6. Τι υπήρχε δεξιά κι αριστερά της Μέσης Λεωφόρου;
7. Πού είχαν τα σπίτια τους οι εύπορες οικογένειες;
8. Πού υπήρχαν οι υπαίθριες αγορές και τι γινόταν εκεί;
9. Ποιος είχε της επίβλεψη της αγοράς;

Β. Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ

Β.12. Η εκπαίδευση στο Βυζάντιο

1. Ήταν υποχρεωτική η εκπαίδευση στο Βυζάντιο;

2. Τι είδους σχολεία υπήρχαν στο Βυζάντιο;

3.Πού λειτουργούσαν τα ιδιωτικά και τα εκκλησιαστικά σχολεία;

4.Πώς πλήρωναν δίδακτρα οι γονείς;

5. Σε ποια ηλικία πήγαιναν τα παιδιά σχολείο;

6. Πόσες τάξεις είχε το βασικό σχολείο;

7. Τι διδάσκονταν τα παιδιά στις δύο πρώτες τάξεις και τι στις τελευταίες;

8. Ποια παιδιά φοιτούσαν στα εκκλησιαστικά σχολεία;

9. Ποιοι αναλάμβαναν την αγωγή των παιδιών που δεν πήγαιναν σχολείο;

10. Τι μάθαιναν τα αγόρια και τι τα κορίτσια που δεν πήγαιναν σχολείο;

Βασικό σχολείο

2 μικρές τάξεις 2 μεγάλες τάξεις

Μάθαιναν να: Διδάσκονταν: -

-γράφουν ορθογραφία -
-διαβάζουν - γραμματική -
λογαριάζουν αριθμητική

Ασκούνταν στο να: - Αποστήθιζαν ιστορίες

ακούν προσεκτικά - από τον Όμηρο και την
προφέρουν σωστά τα Αγία Γραφή και
λόγια τους τον .....
Μάθαιναν να τραγουδούν
Αίσωπο.
και να ψέλνουν