Matematik alanında yapılan birçok araştırmaya göre görsel unsurların matematik

eğitimi ve öğretiminde büyük önemi vardır. Özellikle problem çözüme ve matematiksel

düşüncelerin iletilmesinde gereklidirler. Görsellerin matematik problem çözümünde

etkili oluşu gerekli olan önkoşulların matematiksel ilişkileri gösteren şekiller

sayesindedir. Matematik problem çözümü içeriğinde görsel unsur, bir diyagramın yapısı

veya problem anlamayı sağlamayan bir resmi ifade eder (Bishop, 1989).

Eğitim-öğretim alanındaki ders kitaplarında yer alan görselleri Carney ve Levin

(2002) yaptıkları araştırmada beş kategoriye bölmüşler: dekoratif, temsili, organizasyonel

(örgütsel), bilgilendirici ve dönüşümsel resimler. Dekoratif resimler, metinle az ya da hiç

uyumluğu olmayan, sayfayı dekore etmek için kullanılan resimlerdir. Oğuzkan’a (2013)

göre, bu resimler süsleyici göreve sahipler ve konunun sembolik yönünün belirtmek

amacıyla kullanılmaktalar. Dekoratif resimler hayal gücünü ve güzellik duygusunu

geliştirici niteliktedirler.

Temsili resimler, metnin bir bölümünü tasvir eder veya metinin tamamını yansıtır. Bu

resimler metne yardımcı olmak amacıyla en çok kullanılan resimleme türüdür (Carney ve

Levin, 2002). Yazıyla anlatılması zor olan nesne ve olayların kavranması için temsili

resimler en uygun tercihtir (MEB, 1962’den akt. Oğuzkan, 2013).

Örgütsel resimler, metin içeriğinin düzenini aktarmaya yardım ederler aynı zamanda

farklı unsurlar arasındaki niteliksel ilişkileri gösterirler. Bu görsel grubun en yaygın

temsilcileri: sınıflama şemaları, zaman çizelgeleri, akış şeması ve haritalardır (Carney ve

Levin, 2002).

Bilgilendirici resimler, bir kavramı veya bir konuyu başka bir ifadeyle benzerliği

vurgulayarak aktarırlar. Bu tür görseller öğrencilerin yeni bilginin eski bilgilerden

faydalanarak yorumlanmasına ve kolayca öğrenilmesine yardım ederler. Bilgilendirici

17

resimlerin önemli özelliklerinden biri de metni açıklayıcı yönüyle yorum ve düşünce

işlevini yerine getirmekteler. (Araz, 2010).

Dönüşümsel resimler, sistematik hafıza bileşenlerini içerir okuyucunun metin bilgisini

hatırlamasını geliştirerek metindeki bilgiyi geri çağırmasını sağlar. Bu tür resimler bilgiyi

anlamlı ve etkileşimli bir kavramla ilişkilendirip, somut bir şekilde kodlar (Carney ve

Levin, 2002).