efkeÀ³ee efkeÀ Deye legce jep³e keÀjes~ ³en meerve Yeer ye®®eeW ves mee#eelkeÀej ceW osKeer nw~''

mee.yeeyee 15.6.06 efjJee.

Q. ®evêJebMe ceW pees ®e¬eÀJeleer jepee-jeveer yeveWies, Jes hejceOeece mes veF& Deelcee³eW Dee³eWieer ³ee pees
henues mes ®eues Dee jns nQ, GveceW mes ner yeveWies?
efJeJeskeÀ keÀnlee nw efkeÀ cegK³e ®e¬eÀJeleea ieÎer hej yew"ves Jeeueer Deelcee³eW hejceOeece mes Deeves Jeeueer veF&
Deelcee³eW nesveer ®eeefnS Deewj henues mes Deeves Jeeues jepee-jeveer, jepe-heefjJeej kesÀ Gme jepeeF& ceW Tb®e
heoeW hej DeJeM³e neWies~
``³en nw F&éejer³e uee@ìjer~ SkeÀ lees yeehe keÀes ³eeo keÀjvee nw, otmeje owJeer iegCe OeejCe keÀjves nQ Deewj
jepee-jeveer yevevee nw lees Òepee Yeer yeveeveer nw~... ³en nw ye´eïeCeeW keÀe kegÀue~ ceQ SkeÀ kegÀue Deewj oes
[e³evesmìer yeveelee ntB~ [yeue efmejleepe met³e&JebMeer cenejepee-cenejeveer, ®evêJebMeer jepee-jeveer~''
mee.yeeyee 4.9.04 efjJee.
``³en nw yesno keÀer heæ{eF&~ met³e&JebMeer yeveWies ³ee ®evêJebMeer yeveWies, Jen ceeuetce heæ[ peelee nw~
®evêJebMeer peye jepee-jeveer yeveles nQ lees GvekesÀ Deeies met³e&JebMeer pewmes meskesÀC[ vecyej ceW nes peeles nQ~
jece-meerlee keÀe peye jep³e ®euelee nw lees ue#ceer-veeje³eCe íesìs nes peeles nQ~ met³e&JebMeer veece ner Kelce
nes peelee nw~ ³en vee@uespe yeæ[er jceCeerkeÀ nw~''
mee.yeeyee 9.3.07 efjJee.
Q. ®e¬eÀJeleea jepee, jepee-jeveer, jepeeF& heefjJeej, veewkeÀj-®eekeÀj, oeme-oeefme³eeB, je³eue Òepee
Deewj meeOeejCe Òepee yeveves JeeueeW keÀer Jele&ceeve ceW ke̳ee hen®eeve nw, GvekesÀ ke̳ee mJeYeeJe-mebmkeÀej
neWies?
®e¬eÀJeleea jepee - efpeve DeelceeDeeW ceW %eeve keÀer ³eLeeLe& OeejCee nesleer Deewj hejceelcee keÀer DeJ³eefYe®eejer
³eeo nesleer~ hetCe& veäesceesne neWies, efpevekeÀe Deheveer mLetue-met#ce keÀceXefvê³eeW hej hetCe& efve³ev$eCe
(Controling & Ruling Power) neslee nw, meejs efJeée keÀer DeelceeDeeW kesÀ Òeefle efvemJeeLe& h³eej
neslee nw, cevmee-Jee®ee-keÀce&Cee, leve-ceve-Oeve mes efJeée keÀer meJee&lceeDeeW keÀer mesJee keÀjles nQ~ ³e%e
DeLee&led hejceelcee kesÀ Òeefle mechetCe& mecee|hele nesles nQ~ heefJe$elee keÀer OeejCee Deeefo mes ner hekeÌkeÀer nesieer,
efpememes mesJee ceW meHeÀuelee De®íer nesieer~ HeÀe@uees HeÀeoj neWies~ meoe mechevve Deewj mevlegä neWies, meoe
osves keÀer YeeJevee Jeeues neWies, uesves keÀe mebkeÀuhe Yeer veneR nesiee DeLee&led meJe& kesÀ Òeefle oelee-Jejoelee
neWies~
``Jen os leye ceQ otB, ³en efYeKeejerheve kesÀ mebmkeÀej nQ~ oelee kesÀ ye®®es keÀYeer uesves keÀe neLe veneR
HewÀueeles~ yegef× mes Yeer ³en mebkeÀuhe keÀjvee efkeÀ ³en keÀjs lees ceQ keÀªB, ³en mvesn os lees ceQ otB, ³en ceeve
131