Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan 8 q2 Mod5 Mga Pagbabagong Naganap Sa Europe Sa Gitnang Panahon v6 01242021
Araling Panlipunan 8 q2 Mod5 Mga Pagbabagong Naganap Sa Europe Sa Gitnang Panahon v6 01242021
8
Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 5
Mga Pagbabagong Naganap sa
Europa sa Gitnang Panahon
8
Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan – Modyul 5
Mga Pagbabagong Naganap sa
Europa sa Gitnang Panahon
Paunang Salita
Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay maingat na inihanda para sa ating mag-
aaral sa kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na
gagabay sa kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga
kasanayang itinakda ng kurikulum.
Ang modyul na ito ay may inilaang Gabay sa Guro/Tagapagdaloy na naglalaman ng
mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang o kung
sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-kanilang
tahanan.
Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng mag-
aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung kailangan
niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding pagsusulit sa
bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan. May susi ng
pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga sagot sa bawat gawain at
pagsusulit. Inaasahan namin na magiging matapat ang bawat isa sa paggamit nito.
Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot sa
mga pagsasanay.
Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa kanilang guro kung
sila ay makararanas ng suliranin sa pag-unawa sa mga aralin at paggamit ng SLM
na ito.
Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy, umaasa
kami na matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.
Alamin
1
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Subukin
Panuto: Unawain at sagutan ang bawat tanong. Isulat ang letra ng tamang sagot sa
sagutang papel.
Panuto: Unawain at sagutan ang bawat tanong. Isulat ang letra ng tamang sagot sa
sagutang papel.
2
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
11. Alin ang hindi kabilang sa mga dahilan ng paglakas ng Kapapahan sa Europa
noong Gitnang Panahon?
A. pagbagsak ng Imperyong Roman
B. paglakas ng Banal na Imperyong Roman
C. pagkakatatag ng mga monasteryo at orden
D. pagkabuo ng isang matatag at mabisang organisasyong ng simbahan
13. Sinong Papa (Pope) ang nag-alis ng kapangyarihan sa mga hari na magtalaga
ng mga opisyal ng simbahan tulad ng Obispo?
A. Gregory I C. Leo I
B. Gregory VII D. Urban I
15. Anong institusyon ang bukod tanging hindi pinakialaman ng mga barbaro sa
kanilang pagwasak sa Imperyong Roman?
A. Manoryalismo C. Piyudalismo
B. Pamahalan D. Simbahan
3
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Balikan
Pahalang: Pababa:
1. floating garden 2. sentro ng kalakalan at kultura ng
3. kaharian sa Silangang Africa Imperyong Mali
5. nangangahulugang bisa o lakas 4. nangangahulugang maraming isla
8. isang nagmula sa Aztlan 6. nagpatayo ng Sankore Mosque
9. unang hari ng Imperyong Songhai 7. nangangahulugang imperyo
10. tagapagmana ng Ghana
4
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Tuklasin
Gawain: Tula-Suri
Panuto: Basahin at unawain ang tula. Pagkatapos ay sagutan ang mga tanong sa
sagutang papel.
Panahong Medieval
ni: Maria Vanessa J. Resullar
5
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Maayos mo bang nasagutan ang mga tanong? Kung oo, magaling! Natititiyak
kong nais mong malaman ang mga detalye at iba pang mga mahahalagang
impormasyon tungkol Gitnang Panahon. Halina’t tuklasin sa pamamagitan ng
modyul na ito ang mga pagbabagong naganap sa Europa noong Gitnang Panahon.
Suriin
Nahahati ito sa dalawang bahagi: Una, ang Early Middle Ages o Unang Yugto
ng Gitnang Panahon na mas kilala bilang Dark Ages o Panahon ng Kadiliman (ika-5
hanggang ika-10 siglo), dahil puno ito ng kaguluhan at pagkasira. Pangalawa, ang
Later Middle Ages o Huling Yugto ng Gitnang Panahon (mula ika-11 hanggang ika-
14 na siglo), kung saan ito ang panahon ng pagsulong tungkol sa mas mataas na
antas ng kabihasnan.
POLITIKA
6
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
1. Pulitikal
Kalimitan sa pamahalaan ng imperyo ay tiwali, hindi maasahan, at
hindi nila makuha ang tiwala ng taongbayan.
Dahil sa laki at lawak ng imperyo, hindi naaabot ang mga iba pang
mga sentrong lungsod dahil na rin sa sinaunang sistema ng
transportasyon at komunikasyon.
Ang tunggalian sa kung sino ang papalit sa trono ay kalimitang
nagdudulot ng mapaminsalang digmaang sibil.
2. Ekonomiya
Ang mga maliliit na magsasaka ay iniwan ang kanilang mga lupain
upang manilbihan sa mga malalaking lupain.
Dahil sa kakayahan ng mga malalaking lupain na ibigay ang
pangangailangan ng lahat ng taong naninirahan at nagtatrabaho dito,
nakasagabal ito sa kalakalan at industriya kung kaya’t nagdulot ng
pagbaba ng ekonomiya ng imperyo.
Ang mabibigat na buwis na ipinapataw sa mga tao, kalimitan ay hindi
makatwiran.
Malawakang paggamit ng mga alipin sa mga industriya at agrikultura at
nagdulot ng pagkawala ng trabaho ng malaking bilang ng mga
plebeian.
3. Panlipunan
Ang mabuhay at makatikim ng luho ang kalimitang interes ng mga
Roman. Bumagsak din ang moralidad ng mga tao.
Pagkakaroon ng malaking agwat sa paghahati ng tao sa lipunan. Ang
mga patrician ay mayayaman at nakapag-aral, samantala, ang mga
plebeian ay mahihirap at walang alam.
Kung dati, ang mga lungsod ay sentro ng kultura at industriya, bumaba
ang populasyon nito dahil sa paglipat ng mga tao sa kanayunan.
4. Militar
Napasok ng mga bayarang tao (Germanic mercenaries) ang hukbo ng
Rome kung kaya’t naging kaduda-duda ang kanilang katapatan.
Mas ninanais ng mga hukbo na panigan ang emperador at magpasiya
sa mga patakaran ng pamahalaan.
7
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
8
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Louis
Charles
Silangang
Kanlurang
bahagi (Saxony
bahagi;
at Bohemia);
batayan ng
batayan ng
makabagong
makabagong
France
Germany
Lothar
Gitnang bahagi
(Lombardy); batayan
ng makabagong Italy
Noong 962, kinorohan ni Papa John XII si Otto I, pinuno mula sa Gitnang
Europa, bilang emperador at ito ang naging simula ng Holy Roman Empire. Sa
kabila ng proklamasyon na ginawa, tanging sa pangalan lamang ang imperyo na
tumagal higit walong siglo (mula 962 hanggang 1806).
9
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Piyudalismo
Lipunang Piyudal
Ang lipunang piyudal ay hindi kaiba sa mga lipunang umiral noong unang
panahon. Nahahati ito sa dalawang pangkat:
Maharlika
Nagmamay-ari ng
mga malalaking Serf
lupain Malaking bahagi ay
mga magsasaka
10
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Ang katayuan sa
lipunang ito ay natutukoy Hari
Ang pinakamataas sa lipunang piyudal. Sa kanya
sa kapanganakan ng nakapangalan ang lahat ng lupain sa kaharian. Tawag dito ay
isang tao. Kahit anong royal domain.
abilidad o sipag sa Makapangyarihang Panginoon
pagtatrabaho ay hindi Kakaunti lamang ang bilang nila at sila ang mga basalyo
mababago ng isang serf (vassal) o kasa-kasama ng hari. Tinatanggap ang mga fief o
lupain mula sa hari kapalit ang kanilang katapatan at tulong
ang kanyang katayuan militar. Suzerain tawag sa nagbigay ng lupain. Dalawang uri
ng seremonya ang idinaraos: una, ang homage o nangangako
sa lipunan. Sila ang ng katapatan ang vassal; at pangalawa, ang investiture o
bumubuo sa masa noong pagtanggap sa fief o lupain na ibibigay sa isang vassal.
Gitnang Panahon.
Mababang Panginoon
Malaki ang bilang nito at sila ang mga vassal ng mga
Maaaring ihalintulad sa makapangyarihang panginoon. Tumatanggap din sila ng mga
fief at maaaring ibigay ito sa iba pang maharlika.
isang tatsulok ang
bumubuo sa isang Mga Kabalyero (Knight)
lipunang piyudal: Pinakamababa sa mga maharlika. Sila ang hukbo ng mga
lipunang piyudal.
Serf
Pinakamababa sa lipunang piyudal. Karaniwang binubuo ng
mga magsasaka at iba pang manggagawa.
Pamahalaang Piyudal
Makikita sa lupain ng panginoon ang isang kastilyo. Tumatayo ito bilang moog
o kuta dahil ito ay nakatayo sa mataas na lugar, binubuo ito ng mga matitigas na
kahoy o makakapal na bato at napapaligiran ng malalim na trinserya o moat.
Mayroon din itong tulay na maaaring itaas kapag may pagsalakay na nagaganap.
11
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
EKONOMIYA
Kastilyo o
manor
Kabukiran at house Mga gusali ng pamayanan -
pastulan simbahan, mga pagawaan, tirahan ng
mga serf, gilingan ng trigo at lutuan
ng tinapay.
Mga
bumubuo
sa Manor
12
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Nakasalalay sa manor kung ano ang mga gagawin at ang mga serf naman
ang magsasagawa nito.
SOSYO-KULTURAL
Nagsimula kay Constantine the Great (306-337 AD) nang ipatupad niya ang
Edict of Milan na nagpapahinto sa pag-uusig sa mga Kristiyano at nagbigay
pahintulot sa Kristiyanismo at iba pang relihiyon sa Imperyong Roman noong 313
AD. Ito ay dahil sa pangitaing krus na nakita niya sa kalangitan bago sila
makipaglaban sa Tulay ng Milvian noong 312 AD.
13
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
14
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
15
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
16
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
17
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
18
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Ang pinakamataas na
Papa
pinuno ng SImbahang
Katoliko Tinatawag silang mga
Kardinal
Nakatira siya sa Vatican "Prinsipe ng
sa Rome Simbahan"
Itinuturing na siya ang Sila ay mga obispo o
tagapagmana ni San arsobispo na itinalaga
Pedro Apostol, ang unang ng Papa upang
Obispo ng Rome maging tagapayo nito.
Mula pa noong ika-11 Sa kanilang hanay
siglo, ang bawat Papa ay nagmumula ang
inihahalal papalit na papa kapag
panghabambuhay ng ito ay nagbitiw sa
College of Cardinals tungkulin o di kaya ay
namatay. Ayon sa
Third Council of the
Lateran (1179),
kinakailangan na
mayroong 2/3 na boto
ang makuha ng isang
kardinal sa Papal
Conclave para siya ay
maging Papa.
Pari
hinahati sa mga
lalawigang
ecclesiastical o Sila ang direktang
distritong panrelihiyon namamahala sa mga
na kung tawagin ay lokal na pamayanan
diocese. o parokya.
Pinamumunuan ito ng Sila ang gumagabay
isang obispo. at naglilingkod sa
mga taong
Samantala, may mga mananampalataya na
mahahalagang kung tawagin ay
diocese na kung laiko.
tawagin ay
archdiocese at Sa kasalukuyan, may
pinamumunuan ito ng mga pari na
arsobispo. nabibilang sa pangkat
sekular o diocesan at
Nananahan sa mga pari na regular o
katedral ang isang mayroong orden na
obispo o arsobispo kinabibilangan.
dahil nagmula ito sa
salitang cathedra na
nangangahulugang
"trono".
Gumagawa sila ng
mga tagubilin o
apostolic letter sa
kanilang nasasakupan Kasama sa istruktura ng
at nag-oordina sila ng
mga bagong pari. Simbahang Katoliko ang mga lalaki
19
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Franciscans at
Benedictines Templars at Hospitalers
Dominicans
•Naitatag ito noong ika-6 •Naitatag ito sa panahon •Naitatag ang mga orden
na siglo sa pamumuno ni ng Krusada na ito noong ika-13 siglo,
St. Benedict •Ito ang orden na una ni St. Francis ng
•Sila ang nagpasimula ng pinaghalong monghe at Assisi at pangalawa ni
tatlong pangako na kabalyero. St. Dominic de Guzman.
ginagamit pa rin ng mga •Inaalagaan nila ang may •Binubuo ito ng mga
relihiyoso sa sakit at sugatan at prayleng nanghihingi ng
kasalukuyan - poverty, nakikipaglaban din sila limos (mendicant friars)
chastity, at obedience. sa mga Muslim upang na nagpapalipat-lipat ng
•Maliban dito, ang muling mabawi ang lugar upang manghingi
kanilang buhay ay Banal na Lupain. ng limos at ipalaganap
umiinog sa pagdarasal ang Kristiyanismo.
at paggawa (ora et •Ang mga Franciscan ay
labora) sinasabing naglingkod
•Kinokopya nila ng mano- sa mga mahihirap na
mano ang mga akda ng tao, samantalang ang
mga sinaunang Greek at mga Dominican naman
Roman, tumutulong sa ay mga nakapag-aral at
mga maysakit at matataas na tao.
nangangailangan at iba
pang kawanggawa.
20
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Monghe ang tawag sa mga banal na kalalakihan na ang iba sa kanila ay kabilang sa
mga maharlikang pamilya na mas pinili ang ganitong uri ng pamumuhay. Sila ay
tuwirang nasa ilalim lamang ng kontrol at pangangasiwa ng Abbot, ang
pinakamataas na opisyal ng monasteryo, at ng Papa.
21
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
22
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Resulta ng Krusada
23
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Pagyamanin
24
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Kabuuang Resulta
25
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Isaisip
Isagawa
26
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Tayahin
Panuto: Basahin at unawain ang bawat tanong. Isulat sa sagutang papel ang letra
ng tamang sagot.
27
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
10. Anong krusada ang tinaguriang “Krusada ng mga Hari” na pinamunuan ng mga
hari ng Banal na Imperyong Roman, France at England?
A. Unang Krusada C. Ikatlong Krusada
B. Ikalawang Krusada D. Ikaapat na Krusada
11. Anong institusyon ang bukod tanging hindi pinakialaman ng mga barbaro sa
kanilang pagwasak sa Imperyong Roman?
A. Manoryalismo C. Piyudalismo
B. Pamahalan D. Simbahan
12. Alin ang hindi kabilang sa mga dahilan ng paglakas ng Kapapahan sa Europa
noong Gitnang Panahon?
A. pagbagsak ng Imperyong Roman
B. paglakas ng Banal na Imperyong Roman
C. pagkakatatag ng mga monasteryo at orden
D. pagkabuo ng isang matatag at mabisang organisasyong ng simbahan
13. Sinong Papa (Pope) ang nag-alis ng kapangyarihan sa mga hari na magtalaga
ng mga opisyal ng simbahan tulad ng Obispo?
A. Gregory I C. Leo I
B. Gregory VII D. Urban I
28
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Downloaded by Conradette Pearl Baldedara (pearlconradette@gmail.com)
lOMoARcPSD|26696616
Karagdagang Gawain
29
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5
Sanggunian
Blando, Rosemarie C., Michael M. Mercado, Mark Alvin M. Cruz, Angelo C. Espiritu,
Edna L. De Jesus, Asher H. Pasco, Rowel S. Padernal, Yorina C. Manalo, Kalenna
Lorene S. Asis. 2014. Kasaysayan ng Daigdig: Araling Panlipunan 8 – Modyul ng
mag-aaral. Pasig City, Philippines: Vibal Group Inc. and Department of Education-
Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS).
Mateo, Grace Estela C., Rosita D. Tadena, Mary Dorothy dl. Jose, Celinia E.
Balonso, Celestina P. Boncan, John N. Ponsaran and Jerome A. Ong. 2012.
Kasaysayan ng Daigdig: Batayang aklat sa Araling Panlipunan Ikatlong Taon.
Quezon City, Philippines: Vibal Publishing House, Inc.
Vivar, Teofista L., Nieva J. Discipulo, Priscilla H. Rille, Zenaida M. de Leon. 2000.
Kasaysayan ng Daigdig: Batayang Aklat sa Ikatlong Taon. Metro Manila, Philippines:
Sd Publications, Inc.
37
CO_Q2_Araling Panlipunan 8_ Modyul 5