Menskundige verificatie bachelorproef

2021-2022
Opdracht
De gebruiksverificatie (die bij de bachelorproef hoort) omvat de volgende onderdelen:

1. Voorstelling van je ontwerp Dit omvat een schets van je ontwerpvoorstel of een foto van
een model, de dimensionering, de voornaamste drivers, een korte omschrijving van de
doelgroep en een omschrijving van de interacties die wil bekomen. Het is belangrijk dat je
inzicht geeft in de situaties waarvoor je ontwerpt en het gedrag dat je bij je doelgroep wil
bekomen.

Evaluatie: in welke mate wordt het ontwerp helder gepresenteerd?

Omvang in het rapport: maximaal 1 pagina. Aandeel in de score: 2 punten.

2. Evaluatie van de ergonomische kwaliteit van je ontwerpvoorstel Bouw een model of een
simulatie (van een onderdeel) van je product. Evalueer aan de hand hiervan de dimensies,
de gebruiks- en de ergonomische kwaliteit van je productvoorstel.

Evaluatie: toont de ergonomische analyse aan dat er voldoende inzicht is in de relevante

mogelijkheden en de beperkingen van de doelgebruikers (mogelijke aandachtspunten:
gebruikscomfort, reikwijdte, kracht, belasting, ervaring, takenpakket,…) en de context
(mogelijke aandachtpunten: werk- of gebruiksomstandigheden, duur (hoelang na elkaar
wordt de taak uitgevoerd), tijdsdruk, privacy …). Het model – in welke mate zijn de relevante
ontwerpbeslissingen vertaald in een model? In welke mate laat het model toe de kritische
gebruiksaspecten te beoordelen? Hoe is het onderzoek van het model methodologisch
aangepakt?

Omvang in het rapport: maximaal 2 pagina’s. Aandeel in de score: 4 punten.

3. Cognitieve doorloop Stel een ideaal gebruiksscenario op: breng de opeenvolgende

handelingen - zoals jij die voorziet - van de verschillende gebruikers gedetailleerd in kaart.
Laat alle mogelijke interacties (indien van toepassing: ook de scherminteracties) tussen het
product en de gebruiker de revue passeren. Probeer je zo goed mogelijk in te leven in hoe
de (verschillende) gebruikers je product zouden gebruiken. Illustreer met schetsen en/of
fotomateriaal (maak gebruik van het model). Zie voor verdere informatie over deze techniek
het ergonomiehandboek van Brecht Daams (pagina 189-190).

Evaluatie: is de techniek op een juiste wijze uitgevoerd en voldoende gedetailleerd en

gedocumenteerd? Komen alle relevante handelingen aan bod? Wordt rekening gehouden
met alle gebruikers?
Omvang in het rapport: maximaal 5 pagina’s. Aandeel in de score: 5 punten.
4. Een kritisch gebruiksscenario Bekijk het ideale scenario op een kritische manier: wat kan
er allemaal fout gaan? Beeld je omstandigheden in waarbij de interactie tussen product en
gebruiker niet optimaal verloopt (het werkvlak is rommelig, er is grote tijdsdruk, de
interactie is langdurig en er treedt vermoeidheid op, de gebruiker wordt voortdurend
onderbroken, … ). Betrek (potentiële) gebruikers bij deze verificatie. Illustreer ook hier met
schetsen en/of fotomateriaal (of maak gebruik van het model). Zie voor verdere informatie
over deze techniek het ergonomiehandboek van Brecht Daams (pagina 182-184).

Evaluatie: is de techniek op een juiste wijze uitgevoerd? Is er een voldoende zicht op de

mogelijke onbedoelde interacties met het product (probleemsituaties, verkeerd, oneigenlijk
en onveilig gebruik, concurrerende activiteiten, …)?

Omvang in het rapport: maximaal 5 pagina’s. Aandeel in de score: 5 punten.

5. Extra / Optioneel Het is mogelijk dat je ontwerpbegeleiders gevraagd hebben een

specifiek aspect van je ontwerp op menskundig vlak te verifiëren. Of het kan dat je zelf de
noodzaak ziet om een extra menskundige verificatietechniek toe te passen. Dat kan iets
eenvoudig zijn zoals een tijdsmeting of een taakanalyse maar het kan ook het testen van de
GUI, een usability-test of een concepttest zijn. Deze extra verificatie kan je hier in je dossier
opnemen.

Evaluatie: is het “wat, waarom, hoe, (met) wie en eventueel wanneer” van deze verificatie
goed omschreven? Is de verificatie op de juiste wijze uitgevoerd?

Omvang in het rapport: maximaal 5 pagina’s. (Als je een extra verificatie uitvoert, dan mag
je rapport maximaal 20 pagina’s omvatten.) Aandeel in de score: 5 punten (Je krijgt dan een
score op 25 die wordt herrekend naar 20.)

6. Conclusies Welke besluiten trek je uit je verificaties? Komt je ontwerp tegemoet aan je
specificaties? Waarover heb je nu voldoende zekerheid? Wat weet je nog niet? Wat moet je
aanpassen?

Evaluatie: worden er relevante conclusies geformuleerd? Wat zijn de sterke punten van het
ontwerpvoorstel? Wat moet aangepast worden en hoe? (Bijvoorbeeld: hoe wordt het
product bestand gemaakt tegen oneigenlijk gebruik – of hoe wordt het oneigenlijk gebruik
onmogelijk gemaakt (bv. Door het inbouwen van beperkingen))?

Omvang in het rapport: maximaal 2 pagina’s. Aandeel in de score: 4 punten.

Bronnen: Daams, B., 2011, Productergonomie, deel 1, Uitgeverij Undesigning