Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 10
KHAI NIEM VE MIEN DICH HOC Muc tiéu hoe tap Néu duge cc th’ inh phan tham gia hé théng mign dich khéng dic hiéu Néu duge duge céc thnh phan tham gia hé thong mién dich dac higu Higu v(/ trinh b! ly duge cae phurong th:e dip :ng mign dich dich thé Hiéu vi trinh bly duge cde phuong th:e dap :ng mién dich 6 bo Trinh bly nguyén tic sir dyng khang nguyén ciia vée xin 1. M6 DAU Sinh vat 6 trong méi trudng séng bude phai trao déi tich cue v6i méi truong dé ton tai, phat trién va sinh san. Sy trao déi nay 1a can thiét tuy nhién né cing thuong xuyén mang Iai cde nguy co 6 hai cho sinh vat boi vi mdi trudng sng luén chira diy nhiing tac nhan gay bénh, dic biét la céc tae nhan vi sinh vat. Dé théat khdi cae nguy co nay, trong qué trinh tién héa sinh vat da hinh thanh va hoan thign dan cdc hé thong- chire nding dé bao vé cho chinh minh, mOt trong cée hé théng dé li hé théng mién dich. Mién dich hgc la mén hoc nghién ciru nhiing hoat dong sinh ly cing nhur bénh ly cia hé théng mién dich. Hé théng mién dich co thé chia lim hé théng mién dich khong dac higu (MDKDH) va hé théng mién dich mién dich dac higu (MDDH). Thuat ngit MDKDH cén 6 cée tén goi khéc nhu mign dich ty nhién, mién dich bam sinh. Thuat ngit MDDH cing cé cae tén goi khac nhu mién dich thu durge, mién dich thich nghi. Trong lich sir tién hba cia hg mign dich, ede dap ting mign dich khéng de higu duoc hinh thanh rat sém va phat trién d&n lop déng vat c6 xuong song thi cde dip tg mign dich dc higu méi duge hinh thanh. Dé thye hign duge chite nang bao vé cho co thé, hai loai dap tmg mién dich trén di hgp tie, bé tic, khuyéeh dai vi digu hoa higu qua cia dap tmg mién dich. Il. HE THONG MIEN DICH KHONG DAC HIEU Hi théng mign dich khéng df higu la hang rio bao vé dau tién ciia co thé chéng lai sy xim nhap tia vi sinh vat vi cée yéu t6 la khéc. Ching bao gdm cae thanh phan khéng chuyén biét (cdn mt sé chite ning khac) va chuyén biét thyc hign chite nang mién dich. Cac co ché khong chuyén biét tham gia vio dap ting mign dich khong dic higu Co ché co hoc 197 wO #O Gido trinh sinh ly bénh -_mién dich Sut nguyén ven ciia da niém mac [a hang rio bao vé, ngan chan sy xam nhap ctia vi sinh vat. Moi su tén thuong nhu trong bong, rach da hodc cac thu thuat tiém truyén déu lam ting nguy co nhiém tring, Ngoai ra con cé cdc hoat dong co hoc cita Iép tiém mao nhay cia hé théng dung hé hap trén nhim loai bé va téng khit cae vi khudn, chat thai ra ngoai. Cae phan xa ho, hat hoi cing cho két qua nhu vay. Sy hu théng va nhu déng ciia duéng tiéu hoa, dang tiét nigu, dung mat ngan can sy phat trién cua vi khuan. He Théng Dap Ung Mién Dich Khong Dac Higu _ Wo ahdy, Daanitdéo } lb Hinh 1.1: Hé thong dap -ng mién dich khéng dic higu 1.2. Co ché héa hoe ‘Trong cae dich tiét ty nhién cé chita cac héa chat ¢6 téc dung diét khudn khong chuyén biét. Vi dy cac axit béo trong tuyén ba, dO pH thap ctia dich am dao han ché su tang truéng ctia vi khuan. D6 toan cao trong dich vi cé kha nang loai bo hau hét cae vi khuan, 1.3. Co ché sinh hoc ‘Trén bé mat da, dudng tiéu hoa thudng xuyén cé mat céc vi khudn cong sinh khéng gay bénh. Céc vi khuan nay ngan can str phat trién ctia cae vi khuan gay bénh bang cach canh tranh chat dinh dudng, tiét ra cdc chat kém khuan nhur colicin d6i véi vi khudn dudng rugt 2. Cac co ché chuyén biét 2.1. Cae thanh phan dich thé ciia mign dich khéng dic higu 2.1.1. Lysozym La enzym cé trong nude mit, nude bot, nude mai, da (trong huyét thanh ham lugng rit thip). Lysozym c6 kha ning cat clu ndi phan tir ciia ming vi khudn, do 6 c6 kha nang lam ly giai mét s6 vi khudin gram duong. Céc vi khuan gram dm nho c6 v6 boc & ngoai 1a peptidoglican nén kh6ng bi ly gidi tryc tiép. Tuy nhién khi v6 ngoai bj thing do téc dung ciia bé thé thi lysozym sé higp luc tin cong mang vi khudn. 198 wo moO 2.1.2. Cae protein viém La céc protein duge tao ra trong pha cap cia phin img viém nhu CRP (C- Reactive Protein, (1 antitrypsin, lantichymotrypsin, haptoglobin). Trong dé CRP duge san xuat s6m nhat va c6 thé ting gap 100 lan so véi binh thudng. Vi vay trong lam sang str dung dinh Iugng CRP huyét thanh dé chan doin va theo doi viém néi chung. 2.1.3. Interferon (IFN) La mét nhom cde polypeptid durge sin xudt do cdc t8 bio nhiém vi rut tiét ra (IFN. vi IFN‘) hay do cae té bio lympho T hoat héa (IFN 1). Cae IFN ¢6 nhiéu hoat tinh sinh hoc nhu can tro sy xdm nhap va sue nhin [én cia vi rut, kém hm sy ving sinh ctia cila m6t s6 16 chite u, cé kha nang hoat héa cae dai thyre bao va ting biéu 16 cae khang nguyén héa hop mé gitip cho qua trinh nhan dign khang nguyén cua té bio lympho T. Cac hoat tinh nay khong cé tinh dc higu véi khéng nguyen, c6 thé xay ra véi tit ca loai vi rut nén IFN duge xép vao hé thong mién dich khong dic hiéu. 2.1.4, BW thé (complement, C) héng bé thé bao gdm kho’ing 25 logi protein huyét thanh tham gia vao eo ché dé khing ty nhién ciia co thé va cd dap img mign dich dic higu. Trong huyét thanh bé thé duge sin xuat 6 duéi dang khéng hoat dng va cé hai con duréng hoat hoa bé thé: Con durong eW dién: bit dau tir Clq va khoi dong boi phire hop khang nguyén va khang thé (KN-KT), trong dé khang thé thugc loai IgG hodc IgM. Con dung tit: khong phu thudc vio co ché mign dich dic higu (khong cin cé sur hign dign cla khang thé va khi dng tir C3). Cac vi sinh vat va nhiéu chat khac c6 thé lai hoat héa bé thé theo con dudng tit nhur tryc khudn Gram (+) hay gr (©, vi rut Dengue (sét xuat huyét, nim, ky sinh tring, va mét s6 chat khdc nh polysaccharid vi khuan (vi khuan lao, phé cau). 2.2. Cae thanh phan té bao 2.2.1, Cae bach cdu hat Chiém da s6 trong bach cdu mau ngoai vi (60-70%), c6 doi sng ngin (3-4 ngay). Trong nhém nay bach cdu hat trung tinh chiém da s6 va tham gia tich cuc vao phan img viém, ching c6 kha nang thue bao va trong bio tong cé cdc hat chia nhiéu enzym tigu dam, enzym thiy phan nhu myeloperoxydase, elastase, cathepsin G, hydrolase, lactoferin, collagenase, lysozym. Cac bach cau i toan cé vai trd trong dé khing di v6i ky sinh tring, phan img di tmg tai chd. Cae bach cau di kiém c6 vai tro tuong ty nhur té bio mast do trén bé mit té bao cé cac thy thé déi véi manh Fe cia khang thé IgE (FcR). Cac t& bao dugc hoat héa khi cé hién tuong bat cau (lién két chéo) gitta cdc IgE va khéng nguyén dac higu giai phéng va tong hop cdc hoat chat trung gian nhu histamin, serotonin, leucotrien. 2.2.2. Bach cau don nhén Cac té bao nay c6 ngudn géc tir ty xuong lun hanh trong hé tuan hoan, nhung khi xam nh§p vao céc t6 chite thi biét héa thanh cdc dai thyc bao véi cdc tén goi khic nhau nhu té bio Kupffer, té bio bach tude, té bao tua,.v.v. ching cé kha nang thu bio rit manh nén cé vai trd trong don dep cac vat la, cdc t8 chite bj pha hiiy, té bao gid nua. Giao trinh sinh ly benh - mien dich Kha nang thy bao cua cc bach cau hat trung tinh, bach cau don nhan / thie bao phy 1c vio sur lién két gitta vi sinh vat déi v6i cac thy thé bé mit cua té bao nhu thy thé 161 vi C3b goi la hign tugng opsonin hoa. Higu Tutfog Opsonin Hod Dui tht bee Opsonia Be the 3h ++ Khsiog thd Khsog ThE e,¥: at wate 3b 7 Hinh 1.2: Hign tong opsonin hod 7 Méi khi vi sinh vat duge nhap ndi bao trong cac tii, tiép theo la sy hoa mang V6i cdc thé tiéu bao. Qua trinh diét khuan xay ra theo hai phuong thire phu thudc oxy hodc khéng phy thugc oxy tao ra cdc sin phim nhu: O2, H202, OCI, OH" va 'O2, lysozym, lactoferin, cathepsin G, enzym tiéu dam. Ngoai ra cdc t8 bio don nhan/dgi the bao con tham gia chi déng dap tg mién dich dc higu bang cach biét héa thanh céc té bao 6 chitc nang trinh dign khang nguyén cho cae té bio lympho T va tiét ra cde eytokin (IL-1, TNF...) mo diu cho dip img mign dich dic higu. 2.2.3. Té bio digt ty nhién (natural killer cells) Té bio digt ty nhién cdn goi la té bao NK, c6 mit trong tun hoin ngoai vi va C6 ty Ié tir 5-15% cae té bio lympho, Vé hinh thai thi n6 gid i cé nhimg hat Ién trong bao tuong, té bio NK khéng cé cée dau dn (marker) bé mat ciia té bao T va té bio B. Té bio NK c6 kha ning digt cfc té bao ung thu, té bio nhiém vi nit ma khéng can duge man cim truée va khng bj gidi han boi phite hop hoa hop mé. III. HE THONG MIEN DICH DAC HIEU Cac thude tinh co ban cita mign dich dac higu Tinh dae higu Pap tmg mién dich di 6 nghia Ia ce khiing thé dich thé hay cae té bio lympho T higu qua chi c6 thé gan voi khang nguyén hay chinh xac la cdc quyét dinh Khang nguyén di duge tip xtc trude dé it mat mét lan. Vi du : khi ta tiém ching phong bénh uén van thi hoat tinh mién dich chi bao vé cho co thé chéng lai bénh uén van ma thdi. 200 Giao trinh sinh ly bénh -_ mién dich 1.2. Tinh phan biét cau trac ban than va cdu tric la Binh thug hé théng mign dich khéng tao ra dap img mign dich gay ton thutong cho cae cau tric ban than trong khi ching lai co kha nang thai loai cic cau trite ngoai lai tir ca thé khdc (khng ciing thuéc tinh di truyén). 1.3. Tri nhé mign dich Dap img mign dich duge tao ra khi tiép xe voi khang nguyén lan thir nhat khac voi dap ting mién dich khi tiép xtc voi chinh khéng nguyén do lan thir hai duge goi Ia dap ting thir phat : dap img mién dich thir phat xay ra nhanh hon, manh hon va 6 thé chuyén thu dOng bing eich truyén cde t€ bao lympho min cam. 2. Cac yéu té dich thé tham gia dap émg mign dich dic higu Khang thé la yéu té dich thé tham gia vao dap tmg mién dich dic hiéu va cé hai dang: Dang luru hanh ty do trong dich thé c6 kha ning két hgp vi cdc khang nguyén (QDKN) hoa tan dic higu dé din dén cdc thay déi sinh hge. Dang biéu 16 trén bé mit cfc té bao lympho B, 06 vai tré la thy thé khdng nguyén ctia té bao B con duge goi la cae globulin be mat (slg). _ Vé ban chat, khéng thé la m6t globulin va ching cé nhimg dic diém cdu tric dé thye hign duge chite ning mién dich nén duge goi la globulin mién dich. Can eit vio sur di chuyén trén dign truong ngudi ta cdn goi ching véi tén chung la globulin (1, tuy nhién thye té cén c6 ede lop di chuyén trén dign trudng thude ca khu vie globulin va 0). Cée globulin mién dich c6 kha ning nhan dang rat nhiéu quyét dinh khing nguyén khée nhau. Khi két hop v6i khang nguyén dic higu, khang thé c6 kha ning hoat héa bé thé va khi bé thé duc hoat hoa sé dan dén nhieu hoat tinh sinh hoc khac nhu hign tugng opsonin héa tao diéu kign dé cho thye bao, ly giai té bao dich, trung hoa cdc dc t6 cua vi khuan, gay ddc té bao phy thudc khang the (antibody dependent cellular cytotoxity, ADCC). 3. Cac thinh phan té bio Cie té bao tham gia dap tmg mign dich die higu chu yéu 1a cdc té bao lympho c6 ngudn géc tir té bao mam trong tuy xwong, sau dé biét héa theo hai con duéng khac nhau dé tao nén hai quan thé lympho cé chite nang khac nhau: té bao T va té bio B. Té bao T biét héa 6 tuyén tte, chiu trich nhiém vé dap tmg mién dich qua trung gian té bao trong khi té bao B bigt ha trong tui Fabricius 6 lodi chim va trong thy xuong & cdc dong vat cap cao khéc, Khi cdc thy thé bé mat té bio B két hop véi céc khang nguyén dic higu va cling véi cdc tin higu khac sé lam cho té bao B ting sinh r6i biét hoa thanh cdc twong bao dé sin xuat ra khéng thé ¢6 tinh dije higu twong ting. Ngodi durge chite nang mién dich dic higu cn c6 cdc té bao khac cling tham gia vao nhu té bao trinh dign khang nguyén, dudng bao, bach cau hat trung tin! 4. Cie phurong thie dap tng mién dich dic hiéu Co ché dap img mién dich dic higu duge thé hién hodc bang cach tao ra cdc khang thé hoe qua trung gian ciia cdc té bio Thode ca hai. Phuong thite dap img kiéu nao tuy thude ban chat va vi tri xam nhap ciia khang nguyén. 4.1. Mign dich dich thé Gido trinh sinh ly bénh -_mién dich Céc khang thé c6 thé bat dOng céc vi sinh vat, ng’in can kha nang dinh ila vi sinh vat v6i céc thy thé trén bé mat cla té bao thu bao, trung ha ddc t6, hoat héa bd thé lam ly giai té bao dich, opsonin héa Lim dé cho sit thy bao. khang thé duge tao ra bai cdc tuong bao do sy biét héa va ting sinh dong té bao B duge kich thich béi cdc khang nguyén. Sir turong tic gitta khang nguyénva té bao B cé thé xay ra bai hai co ché: phy thugc té bio T hodc khéng phu thudc té bao T 4.1.1. Dap :ng mién dich dich thé khong phu thudc té b!1o T Dap tmg nay dugc quyét dinh boi cau trac cita khng nguyén, dic biét 1a cdc phan tir cé céu tric tring lap véi cdc quyét dinh khang nguyén ap lai, vi du nhiém tring Streptococcus pneumoniae. Do tinh chat cau tric nhu vay sé lam cho cdc té bio thuc bio nhan dién dé dang cae quyét dinh khang nguyén va tao nén nhimg lién két chéo, kich thich sy hoat héa té bao B biét héa thinh tuong bao san xuat KT. Nhu vay su hoat héa té bao B liic khoi dau la khéng phu thude té bao T, khéng thé tao ra chit yéu Li IgM va khong cé tri nhé mién dich do dé dap img mign dich khéng bén ving. 4.1.2. ap :ng mién dich dich thé phy thuge té bLio lympho T Td hse B ‘Thy thé Fe v4 AKK Ve phd céu | Thy thé 3b | Lids két chéo | Liste, ‘ cet ‘TE bio B boat tic Sau xuét kbiug thd ws 2S ) —— x KAR r Hinh 1.3: Dap :ng mign dich dich thé khong phu thugc té b-1o T Dap tmg nay cé vai trd rat ln trong mién dich chéng nhiém tring cé déc t6, vi du bénh bach hau va udn van. Khi khang nguyén két hop voi cac thu thé bé mat té bao, s& duge nhap ngi bao trong céc tai thytc bao (phagosome). 6 day khang nguyén sé Visiob vit TA bie THICDI Lysezya MHC lp macsamel (NS Séezufterttia ‘nie B boat tic ‘Khsiog thd dic bigw YY phan cit thanh cée peptid béi cic enzym té bao. Sau dé cdc peptid sé duge van chuyén dén bé mit té bao cing voi phan tir hda hop m6 chu yéu bac II, goi tat 1a MHC bie II. Phan tir MHC trinh dign peptid khang nguyén véi thu thé dic higu goi tit la TCR (T cell receptor ) cua té bao TCD4+ (té baoTh2). Hinh 1.4: Dap :ng mién dich dich thé phy thugc té bo T 4.2. Dap tmg mién dich qua trung gian té bio Dap img mién dich qua trung gian té bao c6 thé thuc hién qua hai co ché: (1) lién quan dén té bio TCD4+ ( té bao Th1) nhan dign khang nguyén do phan tt MHC bac II trinh dign trén be mat cdc dai thyc bao, (2) lién quan dén té bao TCD8+ (té bao T gay doc hay goi tit 1a té bao Te), nhn dién khang nguyén do phan tir MHC bac I trinh dign trén cdc té bao ¢é nhan . 4.2.1. Vi sinh vat gan tai thyc bo (dap :ng cua té b!1o TCD4+) Khi cdc vi khuan lao, vi khudn hii xam nhap vao co thé, vi sinh vat lap tie duge thuc bao. Trong té bao céc vi khuan phat trién cée co ché ngan can su pha hity cua dai thyc bao vi du san xuat fibronectin, céc enzym khit con dudng diét khuan can oxy, ngin can héa mang véi cdc thé tiéu bao. Cac vi khuan nhan Ién trong cdc tii ngi bao va sin xuat cdc peptid , cdc peptid sé duge van chuyén dén mang va duge phan tir MHC bac II trinh dign véi té bao Thi. Té bao ThI san xuat IL2, IFN), TNF (tumour necrosis factor) tac dng tr6 lai dai thy bao, riéng IFN“ va TNF hiép dong tic dong trén hai con dudng diét khuan cua dai thye bio (phu thuge oxy va khéng phy thuée oxy). TNF/ c6 vai trd tao u hat, yéu t6 héa huéng dong cae bach cau va béc 16 cdc yéu té dinh trén bé mat céc té bao ngi mac gitip cdc bach ciu xuyén mach. 203 4.2.2. Khang nguyén vi sinh vat ty do trong bio tuong (dap :ng cita té bLo TCD8+) Phé bién nhit 1a cdc khang nguyén vi rut, mac diu mét sé vi khudn nhu Listeria monocytogenes c6 thé thoat Khoi cae ti ndi bao vao bao tong, Cac vi rut vaio té bao bing céch gan vao céc thy thé dic higu, vi du thy thé CD21 doi véi vi rut Epstein- Barr, thy thé CD24 d6i véi phan tir gp120 cia HIV... Vi tri phan bé cdc thy thé Ia mot trong cic yéu t6 quyét dinh di tinh t6 chire cua vi sinh vat. Vi du : cdc vi rut bénh dai gin v6i thy thé acetylcholin c 6 céc tiép hop thin kinh, do d6 c6 kha nang truyén mam bénh dén thin kinh trung wong. M6t khi da vio té bao , cic vi rut sao chép va dich ma, cdc protein ciia vi rut dé vio bao tong va van chuyén dén hg Iuéi 1nGi m6 thé , sau d6 ching duge van chuyén ciing phan tt MHC bie I dén ming té bao trong nhing cai tui. Phire hop peptid KN-MHC duge nhan dién boi céc thy thé dic higu véi khang nguyén 6 trén té bio TCD8* (Te), nhimng té bao nay c6 kha ning tien digt 18 bio dich bing céc enzym tir té bao Te dé vio té bio dich va gay chét té bao (apoptosis), Ngoaira con c6 co ché thir hai théng qua cic cytokin TNF |), IFN” do té bao Te tiét ra sé digu bien sy tng hop protein 6 té bao dich gay cheét té bao. Hinh 1.5: Dap :ng mién dich vi sinh vat gan tai thyc bl Jo (protein ngoai sinh) View Thu thd hae ° ee oe ‘MHC MpT Se te Pesta =a a | en =) — S an me ses rr wZy rm 27 Dilebiewag bey [iting de Ca ttareg alive Proeis-hso tlt [iva Hinh 1.6: Bip ing min dich té BC vi sinh vt do trong bo tuomg Datta be ‘hive THICDL 204 60 Gido trinh sinh ly bénh -_mién dich MIEN DICH Es BASIN I BCHAT tml COMPLEMENT CYTOKINES. fm PATVEBAO move ‘Min djch dich thé | ‘Min dich té bio T T 1 I L. ARSSRSSEESE eae ee EEL KHANGNGUYEN NGOAIBAO | | KHANG NGUYEN NOIBAO (lc Hinh 1,7: Dap :ng mién dich bam sinh vL. mién dich thu dirge IV. UNG DUNG GAY MIEN DICH NGAN NGUA BENH NHIEM TRUNG Ngan ngira bénh bing co ché mign dich da chimg to sw hiéu biét vé bénh nhigm tring hogc kha ning mign djch ciia lich sit loai ngubi, vi dy diing vay du mua 48 ngii nham ngdn gira bénh du mila da duge nhac dén tir $90 nim trude cing nguyén tai Trung Quéc. Ngay ra doi cita nganh mign dich hoc dénh dau boi su thanh céng cia Edward Jenner trong ching ngita déu mia (1798) va gan mét thé ky sau, ngudi ta hiéu biét vé van dé ching ngira nhé nhing thanh céng cla L. Pasteur. Thi ky dang ghi nhé cho vige gay mién dich & ngudi 1a nim 1985, cfu bé J. Meister da duge tiém vac xin chong bénh ché dai lan dau tién, 1, Mién dich chit d6ng Mién dich chii dong dit cin ban trén co ché mién dich tuong img voi su dé Khang véi tae nhan vi sinh vat, c6 thé thyc hign duge ma khong c6 nguy co gay nhiém tring cho vat chu. Mite 49 dap img cé duge phu thuge vao mién dich ty nhién d6i véi bénh. Vi du cdc khang thé uu hanh trong mau truc tiép déi véi phé cdu khuan sé ngin can kha ning nhiém bénh nang do chiing kim cho vi khuiin nhay cam hon véi céc ea ché thyc bao. Kich thich dap img mién dich cé thé thyc hién véi polysaccharid vach té bao vi khuan ma kh6ng can gy nhiém véi phé cdu khudn thy sur. Khi duge giy min cam voi khdng nguyén, co thé sé khoi déng mot logt dap img 6 mite té bio va dich thé, dién hinh véi nhimng tinh chat : dic higu, da dang, higu (mg phan tir va ¢6 tri nhé mién dich 2. Mién dich thy déng Min dich thu déng do sir dung khing thé dc higu, Thue t6 thuimg ding diéu tri cde bénh gay ra béi déc t6 nhur uon van, khang thé chong noc déc cita rin, Mién dich thy déng thudng ngin do khang thé bj gidng hoa trong khi dap img mién dich 205 a) Gido trinh sinh ly bénh -_mign dich chit déng khong duge tao ra, khéng cé tri nhé mign dich nén vat chii khong duge béo Vé trong lin nhiém sau. Mién dich thy dOng xay ra 6 thoi ky so sinh do khang thé thuge lép IgG ciia me truyén qua nhau thai du cung cp tam thoi kha ning bao vé d véi nhigm tring trong thoi ky dau sau sinh. MOt khi khdng thé etia me gidng hod thi dita tré sé nhay cam nhiém tring trir khi né phat trign duge dap ting mign dich chit dong. Mién dich thy déng sir dung globulin mign dich ngudi, huyét thanh dong vat hoe huyét tuong va cae ché pham cua ching. Can quan tim dén ede phan tmg phan v6, bénh huyét thanh, nhiém tring kém theo nhu nhiém vi rut viém gan B..... 3. Nguyén tic khang nguyén ciia mét s6 loai vie xin 3.1 xin vi rut va vi khuan bit hoat hodic giam déc Ine Cac vic xin vi khudn gizm déc Iue nhu lao, céc ching v6 hai Salmonnella typhi, Vibrio cholerae, Bordetella pertussis. Vie xin nay thong c6 higu qua han ché va thi gian mién dich ngin. Cac vac xin vi rut gidm déc lye 6 vé higu qua hon, ngudi ta chiét xuat vi rut giam hoat tir méi truéng nudi cay chuyén té bao nhiéu lan hur bai ligt, séi, s6t vang. Cac vie xin vi rut bat hoat nhu ciim, ché dai va viém nao Nhat ban B. Cac vie xin vi rut thudng cho dap img mign dich dic higu lau dai, 6 thé cho tré c6 kha ning bao vé sudt dai. 3.2. Ve xin tinh khiét Sir dung khang nguyén tinh khiét dé ngin ngita bénh gay ra do déc t6 vi khuan. Vi du gidi doc t6 (toxoide) v6 hai ma khéng lam mat tinh khang nguyén, ding trong vie xin bach hau va udn vin. Sir dung khing nguyén polysaccharid cua phé cau khuan, ty nhién polysaccharid khéng du kich thich tgo ra cdc té bao c6 tri nhé mign dich. Vac xin viém gan vi rut B str dyng cae peptid khang nguyén v6 tinh khiét bang phuong phap tai t6 hyp gen bang céng nghé sinh hoc. 3.3. Vae xin tng hop Dua trén sy téng hyp nhing déng phan (polymer) chudi thang hode nhénh ching 3-10 axit amin dya trén cau tric da biét ctia khdng nguyén vi sinh vat. Tuy nhién ban thin peptid tng hop thuong sinh mign dich yéu do dé phai gin véi protein dé kich thich dap img mién dich . 3.4. Vac xin vec to vi rut song Ngu®i ta da gen ma hod khang nguyén vi rit géy bénh vao co thé vat chit thong qua m6t vi rut khae lanh tinh, Nhu vay vi rut duge sir dung nhw ngudn khing nguyén trong ca nhan dé, Tiém vac xin vi rut nay vio trong nhiéu loai vat di gay duge dip ig min dich dich thé Hin t& bao déi véi khang nguyén do gen la sin xudt, tuy nhién cho dén nay van chua duge thir nghiém 6 ngudi béi vi sw an todn nhung trién vong ciia né thi khéng con ban cdi 0 10

You might also like