Life Story Book

By_Mr Jimach Bol Wie

In 2022
Lär tɛth kä lɔac.
• Ɛ ɣän däman dun ni jimac bol wie gɔ̱r bok ɛmɛ
mɔ la̱a̱ra̱ nɛɛy diaal te ci thok naath moc kɛ ba̱a̱
ni rɛy macini kɛ ɣöö bi naath wargaakni gɔr kɛ
jɛ tɛ̈thlɔac mi di ̱i ̱t ɛ lɔŋ.
• Ɣän tɛthlɔc dä ɛ lɔŋ kɛ kuoth nhial ɛn ci ɣä
böth rɛy tëk kä dä.
La̱a̱t ran kɛ rɔdɛ.
• Ɛ däman dun ni jimac bol wie. dap kɛ ɣä kɛ pay
bäŋuan kɛ ruɔn 1995 rɛy wëc mi cɔali maakal
kä thɔ̱th_thuda̱n.
• Ɣän tuɔk kä gɔar kä itho̱pia rɛy wëc mi cɔali
gambɛlɛ. kä warɛda mi cɔali larɛ duël gɔrä mi
cɔali malɔw kuälɛ ciɛ̱ŋ
̈ ni wëc mi cɔali
lua̱a̱k_dɔŋ.kɛ ruɔn 2006.
• Thuɔkä kilɛɛth wäl rɛw kä itëŋ kɛ ruɔn 2019 kä
thuɔkä dëk_rië wic mi cɔali wuɔlkitɛ yunibo̱o̱thi
kɛ ruɔn 2023 kɛ ruël kɛ pay ba̱kɛl.
Ciökä kɛl.
Tëk jimac bol kä thuda̱n.
• Ni kɛ ruɔn ë ŋuot ciëmaani jimac bol ciëŋ kɛ kä
maakal jimac ɛ gat mi të kɛ run dhiëc. ɛn
guääth jimac la jɛ ɛ naŋ kɛ luaak kuoth ɛ guän
kɛnɛ man kɛ cäŋ lɔŋä jijuuth kɛ ɣöö pal kɛn kä
adba̱a̱ntith. cu ma̱ni mëë ci kɛn bën rɛy lɔɔkä
ka̱ walgaak.
• Kɛ kɔr ruuni däŋ rɛw mëë cikɛ bën kä walgaak
cu kɛn wë kɔr go̱o̱kä mi cɔali gäc maanyuɔn kä
cukɛ wë ciëŋ thin kɛ kɔr ruuni däŋ rɛw cu mäni
mëë cua gäc näk.
• Jimac jɛn ɛ dhöl mi tɔt kä nhɔak kɛjɛ ɛ lɔŋ ɛ
gäc maanyuɔn. la jɛ a ja̱kɛ ɛ gääc mi tëkɛ mi
görɛ kä jɛn puɔny dɛ ɛn jimac ciëŋɛ ɛ la gat
nyiman gäc maanyuɔn kɛ ɣöö man ɛ nyɛ ro̱o̱l
pangak kä ciɛŋ kɛn niɛ dhɔr ɛ kɛlɔ kɛ ga̱c.
• Kɛ guäth ë määth kɛ lɔw kɛ tap ɛ gäc
maanyuɔn cu gäc ruac kɛ bol wie min kula
guän jimac kɛ ɣöö bɛ dɛl gör mi ba näk kɛ
nhiam kä kɛ kɔrɛ ba tap kulɛ math kä cu bol lar
ni ruath dɛl mi cuänybuɔ̱k mi la dɛl jimac.
• Kɛ guääth ruɔn waŋ kɛ cäŋ ɛn dɔdiɛn cuä jimac
cɔl ɛ gääc maanyuɔn kä cua jiök i no̱ŋ ni ruath
dɛ̈ɛl̈ ë ci gurɛ lar pan i ba na̱k ka̱ cu jimac jɛ
no̱oŋ
̱ ka̱ cua jɛ jakä ma̱a̱th kɛ tap ɛ /kän ruath
dɛɛl ni näk. kɛ kuic ɛmɔ cu jimac a ram mëë kɔn
tap ga̱a̱c maanyuɔn math kä lɔw diaal.
• Kɛ kɔr guääth ë ci naath luny jɔk kɔr gääc
maanyuɔn cua na̱a̱k diɛn gör ɛ lɔŋ ɛ lɔw diaal
te /kän wëë kɔr gäc kɛ ɣöö ci kɛn nɛɛy ti ŋuaan
näk kä lɔw kä cu bol wie kɛnɛ ji gɔalɛ put rɛy
jikääny dhɔr cië nyiman kä näywɛŋ kä wulaŋ.
• Kɛ ruɔn 2005 cu bol gaat kɛ däŋ rɛw cɔal
nhiam dɛ kɛl kɛ gat däman mi cɔali thɛɛm
nyaŋ wie kä cuɛkɛ thiëc kɛ min nhɔk ran nɛ bɛ
läät rɛy tëkä dɛ.
• Cu gat däman ni thɛɛm ɛ lar ɛn ɣöö bi gɔär ni
jɛn. kä cu jimac ɛ lar i bɛ puur ni bɛɛl kä cu gat
dɛ min tɔt ɛn cɔali thäla̱a̱m wë i bɛ la dëëc. dun
ni ɣöö cu bol ruac jimac lo̱k kä cuɛ jɛ ja wëë
gɔar kɛl kɛ gatdäman ro̱o̱l buuni
Jiɛn jimac dhɔriɛn
• Kɛ ruɔn 2005 kɛ ruëël cu jimac
• jiɛn dhɔriɛn kɛnɛ gatguänlëndɛ
• ni thɛɛm kä cu kɛ wë ro̱o̱l buny
• kɛ kui duël gɔr kä cukɛ wëë
• ciëëŋ kɛl kɛ tut lia min kula
• näär thɛɛm kɛ guäth mi bäär
• rɛy wëc mi cɔali itëŋ.
Ciökä rɛw
Ciääŋ jimac kä itëŋ.
• Jimac cuɛ ciëŋ dhɔr tut lia kɛ kɔr ruuni däŋ wälkɛl .
kä cukɛ ciëŋ kɛl kɛ wut mi cɔali gatwëc ruɔn nyääk
kɛnɛ gatdä man tut mi cɔali thɔ̱w duɔl lia.
• Mëë ciëŋ kɛn kɛl dhɔr tut lia cu ciɛ̈ɛŋ ̈ mi jiëk tuɔk
kä ciëk tut lia mi cɔali nyɛdɛ̱ɛḻ gatbɛl kɛ ɣöö da̱a̱kɛ
gaat tin gɔr dhɔrɛ. kä cuɛ nhɔ̱k ni thɛɛm ɛ lɔŋ kɛnɛ
gaatmani të te̱e ̱ dhɔrɛ. /cuɛ jimac kɛnɛ gatwëc
ruɔ̱n kɛ thɔ̱w duol lo̱k ɛ lɔŋ a /cäŋɛ miëth /ci lɔc dɛ
tɛɛth kɛ ɣöö dërɛ käm kɛ. kä cukɛn ciëŋ cucä ɛ la
kɛn ɛ wë miëth ni luak kuoth kɛthilik.
• Kä kɛ jɛn guääth ɛmɔ jimac ɛ dhɔl mi tɔt kä
gaati däŋ rɛw. cu thɔ̱w kɛnɛ gatwëc ruɔn jimac
nhɔk kɛ nhök mi di ̱i ̱t mi la kɛn ɛ diɛɛr ɛ lɔŋ kɛ
kui kä min dërɛ cam a /ci ma kɛn. kä la kɛn
biëy ni ciɛɛŋä puääny ni kiɛn ɛ kɔk mi ci kɛnɛ
guic ɛn ɣöö ci buɔth di ̱t puɔny diɛn.
• Kɛ jɛn guääth ɛmɔ cukɛn ciëŋ a /ci diɛɛr kä
cua guɔr ni duël gɔrä ɛ kɛn diaal kɛ riët mi la
kɛnɛ a com rɔdiɛn mi lar jɛ ɛn ɣöö tëk la rɔdɛ a
gɛɛrɛ kɛ guääth.
Gatwëc ruɔn nyääk.
• Gatwëc ruɔn jɛn ɛ gar mi të puɔny kä ca gäär
kɛ jɛ guääth ë ciëŋ kɛn rɛy cuucä mi diit kä itëŋ.
• Gatwëc jɛn cɛ jimac kɛnɛ thɔ̱w duol lua̱a̱k ɛ lɔŋ
rɛy cuuc kä diɛn kɛ ɣöö ɛn miëth ëë la wë
kɛndial ɛ cam kä kɛɛthilik. cam kɛnɛ kɛ ciöt dɛ
kä jɛn bä tëkɛ guään maarä dɛ mi la kom tap
kä la kɛ ɛ wëë moc mi cam kɛnɛ bä mi ci cuc.
• Ɛ jɛn gatwëc ɛn nɔmɔ ca thurɔ.
Kɛ cäŋ kɛl cu gatwëc cäär ɛ lɔŋ kɛ
kui tëkä diɛn kä cu lɔc dɛ jiëk ɛ lɔŋ.

• Ɛ wut mi cɔali gatwëc ruɔn la guicɛ jimac ɛ la däman mi dap kɛkɛ kɛl
kä ci jimac lɔc dɛ tɛɛth ɛ lɔŋ kɛ ciäŋ ëë cɛ nɛɛn kä gatwec.
• Kɛ cäŋ mi ci gatwëc lɛ wë rɛy tɔrä cuɛ cäär ɛ lɔŋ kɛ kui të kä diɛn kä
cu lɔc dɛ jiaath.
Thɔ̱w Duɔ̱l Liä.
• Ɛn thɔ̱w puɔny dɛ ɛ wut mi la ciëŋ kɛ ciäŋ mi /
cië cɛ cuc thin kä la jimac ɛ läät dɛ ti ŋuaan ti
bi cäärɛ kulɛ bath rɛy cuucä min tëkɛn thin.
• Jɛn bä nhɔ̱k kɛ jimac kɛ nho̱k mi diit ɛ lɔŋ cetni
kɛ nhök gatwëc kɛ jimac. jɛn bä cɛ ti gɔw läät
kä jimac kɛ kɔr kä mëë cɛ lɛ wë gɔär kä
pinyɛdo̱k kɛ̱ɛ̈ m
̱ ̈ kɛ ɣöö la jimac ɛ ko̱kɛ biëëy ni
mëë cɛ lät kuuri däŋ bärɔw jëk ɛn thɔ̱ŋi.
• Ɛ jɛn thɔw ɛn nɔmɔ.
Thɔ̱w Duol nhɔk kɛ gɔar ɛ lɔŋ
kä ŋääc cɛ gɔar bä.
• Thɔ̱w të rɛy kilɛ̱ẗ h
THUURƐ NI KIƐN KƐN DIAAL
• Nɛmɛ ɛ jimac bol mëë tëkä itëŋ.
• Nɛmɛ ɛ Gatwëc ruɔ̱n kä itëŋ.
• Nɛmɛ ɛ thɔ̱w duol kɛ guääth ë tëkä itëŋ.
Ciökä Diɔk
Jimac bol kɛnɛ puɔt col.
Kɛ kɔr kä mëë ci gatwëc loc kä
thuda̱n kä ci thɔw wë kä pinyɛdök.
• Jimac tëkä kilɛɛth bärɔw kɛ jɛn guääth ɛ mɔ kä
tëkɛ dho̱l mi cɔali puɔt cuɔ̱l puɔ̱t mi gɔr kɛn kä
kilɛ̱ɛ̈ ṯ ̈ h ɛn kɛlɔ. cu kɛn ciëëŋ ɛ la määth ti
nhɔakɛ rɔdiɛn.
• Kɛ guääth mi tɔt ɛ ŋot /kän duël gɔrä ni ga̱a̱k
cu cië_maani puɔ̱t col ɛ göör ɛn ɣöö dë kɛ ɣo̱th
kä kɛ̱ɛ̈ m ̱ ̈ kä cua puɔ̱t cɔl ɛ man kä cuɛ jiök ɛn
ɣöö bi duël gɔrä pa̱a̱l banɛ ɣöth. kä më cɛ ruac
ɛmɔ liŋ cu lɔc dɛ jiëk ɛ lɔŋ kä cuɛ luuny kut
jimac a /cɛ ruac kɛ jimac.
• Mëë ci jimac määth dɛ guic ɛn ɣöö ci lɔc dɛ jiëk
cuɛ thiëc ɛn ɣöö mää ɛŋu ci tuɔ̱k? kä cuɛ loc ɛn
ɣöö bä gɔar pa̱a̱l bi nɛɛy jiɛn. cu jimac ɛ jiök i jin
/ci bi jiɛɛn ban lɔ ciëŋ kɛl a /cäŋɛ mɔ thiɛlɛ ciäŋ
mi thuɔk mi nɛ̱ɛ̈ ̱n̈ ä mɔ kä man ciëŋɔ.
• Cu kɛnɛ wë la̱a̱r man puɔ̱t. cu kɛn lɔ duɔ̱th kɛl
kä niɛ jɛn guääth ɛmɔ cu nyɛdɛ̱ɛ̈ ̱l̈ jimac lo̱k kɛ
lo̱k mi ŋua̱a̱ni ta̱ ëë wal. kɛ kɔr guääth mi tɔt cu
maan_ciëŋ jimac cio̱l duɔl kä cuɛ jiök ɛn ɣöö
dho̱lɛ mɔ cɔali puɔ̱t colɔ a gur cië_maani kɛ ɣöö
ci kuään dak kä ŋuan yiɛn.
• Kɛ kɔr kä më ci jimac ruac ɛmɔ liŋ cu lɔc dɛ jia̱th
a cu mëër kɛ të ŋaŋaar. duŋ ni ɣöö cuɛ loc i
thia̱k ni ɣöö dë ɣän kɔnɛ jɛ jiɛn kɛl kɛ ɣöö thiɛlɛ
waat miä ɛn wic ɛmɛ kä mi ciɛ jɛn inɔ ɛ nɛy
ciëŋ a thiɛl miëth mi käm mi kɔ mi ɛ jɛn la riɛkɔ.
• Mëë ci thuɔk kɛ ruac cu puɔ̱t jimac thiëci mää ɛ
ŋu ci lɛ guicɔ cië tëkɛ mi wë jiëk?
• Cu jimac ɛ loci mää cɛ wë kuëth kä kuicä min cä
duir. cuɛ jiök ë mää pa̱a̱li ni lɔc du piny ɛ ram mi
di ̱i ̱t a cäŋ kuëthɛ ji thiɛlɛ duɔr.
• Cukɛn loc la̱ät ni kiɛn kɛ kɔr nini cu maan_ciëŋ
caar ni ɣöö bɛ ɣo̱th kä ɣöö derɛ kɛ dak kɛ kuän
kä cuɛ gaat kɛ kɛnɛ gaat maani jiöki banɛ jiɛn
banɛ wë kä gambëlɛ kɛ ciääŋ. kä cu kɛ jiɛn kɛ
kɔr ca̱ŋda̱a̱r mëë ci dhɔɔl däŋ rɛw wë kuëën.
• Mëë ci jimac kɛnɛ puɔ̱t bën ciëŋ kɛ thiäŋ cu ji
thiëk kädiɛn diaal ga̱a̱c ɛ lɔŋ. kä cua kɛ jiök i /
kën yiɛn wë kä gambɛlɛ? mëë ca ruac ɛmɔ liŋ
cuɛ widiɛn lɛ̱ɛ̈ ̱k̈ nithin kuɛ la ɣöö cua caar ni ɣöö
bi kɛ a wë pur kä maciruɔp ni buuny kɛ yiöw mi
thiɛlɛ kɛ gɔar.
• Cu kɛn ciëŋ ni nɔnɔ amäni mëë cu nuäri gak kɛ
ja̱a̱ŋ kä cua nɛy ti ŋuan no̱ŋ rööl buuny cu jimac
kɛnɛ puɔt cu wë kä kɛ̱ɛ̈ m̱ ̈ kä cuɛ cuä jɛn jiɛn
diɛn kä itëŋ. ɛjɛn puɔt të bi ɛ yianɔ kɛ jimac
camdɛ