Professional Documents
Culture Documents
Report Ko
Report Ko
Report Ko
Bago isulat ang unang salitang salin, kailangan munang mabasa ng tagasalin ang tekstong SL. Paano
magbasa ang isang tagasalin? Iba bang pamamaraan ng pagbasa ang kailangan niyang ilapat sa
tekstong isasalin?
Ang ibinigay na teksto ay tumatalakay sa kahalagahan ng pagbabasa ng pinagmulang teksto (SL) bago
simulan ang proseso ng pagsasalin. Naglalabas ito ng mga tanong tungkol sa kung paano dapat lapitan ng
isang tagasalin ang pagbabasa at kung may ibang paraan ng pagbasa na kinakailangan para sa pagsasalin
ng teksto.
Bago simulan ang pagsasalin, napakahalaga para sa tagapagsalin na lubusang basahin at maunawaan ang
pinagmulang teksto. Ang paunang pagbasang ito ay nagpapahintulot sa tagasalin na maging pamilyar sa
nilalaman, istraktura, at istilo ng teksto. Sa paggawa nito, nagkakaroon sila ng komprehensibong pag-
unawa sa orihinal na mensahe at sa konteksto kung saan ito ipinakita.
Ang teksto ay naglalagay ng tanong kung paano dapat basahin ng isang tagasalin ang pinagmulang
teksto. Iminumungkahi nito na maaaring may ibang diskarte o paraan ng pagbasa na kailangang ilapat ng
tagapagsalin partikular sa tekstong kanilang isasalin.
Bilang tugon sa tanong na ito, mahalagang tandaan na habang ang gawain ng pagbabasa ay nananatiling
pareho, ang tagasalin ay kailangang magpatibay ng isang tiyak na pag-iisip at pagtuon sa panahon ng
proseso ng pagbabasa. Dapat nilang bigyang-pansin ang mga nuances, mga sanggunian sa kultura, at
mga elemento ng lingguwistika na nasa pinagmulang teksto. Nangangailangan ito ng malalim na pag-
unawa sa parehong pinagmulang wika at target na wika.
Bukod pa rito, dapat suriin ng tagasalin ang istruktura at organisasyon ng teksto, tukuyin ang mga
pangunahing tema at ideya, at isaalang-alang ang nilalayong madla. Ang komprehensibong diskarte sa
pagbabasa na ito ay tumutulong sa tagasalin na maunawaan ang kakanyahan ng pinagmulang teksto at
gumawa ng matalinong mga desisyon sa panahon ng proseso ng pagsasalin.
Sa buod, binibigyang-diin ng teksto ang pangangailangang basahin ang pinagmulang teksto bago ang
pagsasalin at itinaas ang tanong kung mayroon
Sa yugtong ito, napakahalaga para sa tagasalin na matukoy ang uri o genre ng teksto. Ang pag-unawa sa
genre ay nakakatulong sa tagasalin na pumili ng angkop na diskarte at diskarte sa pagsasalin. Ang iba't
ibang genre ay maaaring mangailangan ng iba't ibang mga diskarte at pagsasaalang-alang upang
epektibong maihatid ang nilalayon na kahulugan sa target na wika.
Upang lubusang maunawaan ng tagasalin ang tekstong isinasalin, lalo’t kung ito’y pampanitikan,
makatutulong ang pananaliksik sa talambuhay ng awtor at pagbasa sa iba pang mga obra nito.
Tinutukoy ng isang tagasalin na dalubhasa sa mga dula, si Jerry Respeto(2004), ang prosesong ito
bilang "pagkapa sa Orihinal." Anuman ang larangan ng pagsasalin, mahalagang simulan ang proyekto
sa pamamagitan ng lubusang pag-unawa sa teksto. Nagiging mahirap ang pagsasalin ng akda sa ibang
bansa kapag kulang ang kaalaman ng tagasalin tungkol sa background ng may-akda at sa kontekstong
sosyo-kultural kung saan ginawa ang akda. Ang kakulangan sa pang-unawa na ito ay inihahalintulad sa
paglangoy sa dagat nang walang anumang kaalaman sa mga hangganan nito.
Binanggit ng teksto si Jerry Respeto, isang tagasalin na dalubhasa sa mga dula, na tumutukoy sa
prosesong ito bilang "paghawak sa Orihinal." Ipinahihiwatig nito na upang lubos na maunawaan at
tumpak na maisalin ang isang tekstong pampanitikan, kailangang suriin ng tagasalin ang background at
katawan ng gawa ng may-akda. Sa paggawa nito, makakakuha sila ng mga insight sa istilo, tema, at
intensyon ng may-akda, na napakahalaga para makuha ang esensya ng teksto sa pagsasalin.
Dahil gaya nga ng sabi ni Balmaseda, mahalaga para sa isang tagasalin ang disiplina ng pagbabasa. Ito
ang mag-aakay sa tagasalin upang makilala nang lubusan ang tekstong isinasalin dahil maituturing ang
mga ito na susi tungo sa pagtuklas ng bagong kaalaman.”
Itinatampok ng ibinigay na teksto ang kahalagahan ng disiplina sa pagbabasa para sa isang tagapagsalin.
Tinutukoy nito ang Balmaseda, na nagmumungkahi na ang pagbabasa ay napakahalaga para sa mga
tagapagsalin upang lubos na maunawaan ang tekstong kanilang isinasalin at upang mabuksan ang
bagong kaalaman.
Ayon sa teksto, ang disiplina sa pagbabasa ay gumagabay sa tagapagsalin sa mas malalim na pagkilala sa
tekstong isinasalin. Sa pamamagitan ng pagbabasa nagkakaroon ang tagasalin ng komprehensibong pag-
unawa sa nilalaman, istraktura, at istilo ng teksto. Ang pag-unawa na ito ay mahalaga para sa tumpak na
paghahatid ng kahulugan at mga nuances ng orihinal na teksto sa isinalin na bersyon.
Higit pa rito, iminumungkahi ng teksto na ang pagbabasa ay nagsisilbing susi sa pagtuklas ng bagong
kaalaman. Sa pamamagitan ng paglubog sa kanilang sarili sa teksto, ang tagasalin ay maaaring tumuklas
ng mga insight, ideya, at pananaw na maaaring hindi pamilyar sa kanila. Ang prosesong ito ng pagtuklas
ay nagpapalawak ng kaalaman ng tagasalin at nagbibigay-daan sa kanila na magdala ng mga sariwang
pananaw sa kanilang gawaing pagsasalin.
Sa buod, binibigyang-diin ng teksto na ang pagbabasa ay isang mahalagang disiplina para sa mga
tagapagsalin. Nagbibigay-daan ito sa kanila na lubos na maunawaan ang tekstong isinasalin at
nagsisilbing gateway sa pagkuha ng bagong kaalaman. Sa pamamagitan ng pakikibahagi sa disiplinadong
pagbabasa, mapapahusay ng mga tagasalin ang kanilang pag-unawa sa orihinal na teksto at makagawa
ng mas tumpak at makahulugang mga pagsasalin.
Kailangan din bang konsultahin ang ang awtor kung buhay pa ito? Isang dagdag na tulong sa
pagsasalin ang pagkonsulta sa awtor upang maging mas malinaw ang konteksto ng kasaysayan,
kultura at talambuhay.
In summary, the text suggests that consulting with the author, if possible, can be a valuable resource for
the translator. It can provide a clearer understanding of the historical, cultural, and biographical context
of the text. However, if direct consultation is not possible, the translator can rely on other sources to
gather relevant information and ensure an accurate and culturally
Ayon kay Michael Scott Doyle (1993) nang isalin niya sa Ingles ang maiikling kuwento ng kilalang
manunulat na Kastila na si Ana Maria Matute nakatulong sa maraming pagkakataon ang pagkonsulta
sa nasabing awtor sa pagbibigay linaw sa konteksto upang maging mahusay ang salin.
Ayon kay Michael Scott Doyle (1993), nang isalin niya ang mga maikling kwento ng kilalang manunulat na
Espanyol na si Ana Maria Matute sa Ingles, ang pagkonsulta mismo sa may-akda ay napatunayang
nakakatulong sa maraming pagkakataon sa pagbibigay ng kalinawan sa konteksto, na nagresulta sa isang
matagumpay na pagsasalin. Nangangahulugan ito na humingi ng patnubay at paglilinaw si Doyle kay
Matute upang matiyak na tumpak na nakuha ng isinalin na bersyon ang kakanyahan at kahulugan ng
orihinal na teksto. Sa pamamagitan ng pagkonsulta sa may-akda, nagawang pahusayin ni Doyle ang
kalidad ng pagsasalin at matiyak na epektibong naihatid nito ang nais na mensahe sa target na madla.
Salungat ito sa sinabi ng kilalang awtor at kritiko, si Roland Barthes na ang isang akda ay may sariling
buhay na “hiwalay sa patay na awtor.” Ito’y dahil naniniwala ang maraming kritiko pampanitikan na
ang mambabasa ang dapat magpakahulugan sa isang akda at wala nang pakialam ang awtor ano man
ang maging interpretasyon ng mambabasa sa kanyang sinulat; ang teksto hindi ang awtor ang dapat
magsalita.
Tinatalakay ng tekstong iyong ibinigay ang magkasalungat na pananaw ng dalawang literary figure, si
Roland Barthes at iba pang kritiko sa panitikan, hinggil sa kaugnayan ng may-akda at ng teksto. Ayon kay
Roland Barthes, ang akda ng isang may-akda ay may hiwalay na pag-iral mula sa mismong may-akda.
Nangangahulugan ito na kapag naisulat ang isang teksto, magkakaroon ito ng sariling buhay at
independiyente sa mga intensyon o interpretasyon ng may-akda. Sinabi ni Barthes na ang mambabasa
ang nagbibigay ng kahulugan sa isang teksto, at ang mga intensyon ng may-akda ay walang kaugnayan.
Sa kabilang banda, naniniwala ang maraming kritikong pampanitikan na ang mga intensyon at
interpretasyon ng may-akda ay mahalaga sa pag-unawa sa isang teksto. Nangangatuwiran sila na ang
background, karanasan, at intensyon ng may-akda ay humuhubog sa kahulugan ng teksto. Ang mga
kritikong ito ay naniniwala na ang boses ng may-akda ay dapat isaalang-alang kapag nagbibigay-
kahulugan sa isang akda, at na ang teksto lamang ay hindi maaaring ganap na maihatid ang nilalayon
nitong kahulugan nang walang input ng may-akda.
Tinatalakay ng tekstong ibinigay mo ang mga hamon na maaaring harapin ng mga tagasalin kapag
binibigyang-kahulugan ang mga intensyon ng isang may-akda. Binanggit nito ang mga pananaw ni Doyle,
na nagmumungkahi na maaari itong maging partikular na kumplikado kapag ang mga may-akda ay
nagkakamali sa paniniwala na mayroon silang kumpletong pag-unawa sa target na wika (TL) kapag sila ay
talagang wala. Ito ay maaaring humantong sa bulag na pagsunod sa mga mungkahi ng may-akda sa halip
na makinig sa kanilang sariling mga instinct bilang mga tagapagsalin.
Walang naging problema si Doyle kay Matute dahil hindi siya marunong ng English, kaya walang
panganib na magkamali siya sa pag-aakalang naiintindihan niya ang TL. Sa kabilang banda, si Margaritis
(1993) ay nagbibigay ng halimbawa kung paano makakatulong ang personal na buhay ng isang may-akda
sa proseso ng pagsasalin. Sa kanyang pagsasalin ng tulang "The Next Table" ng makatang Griyego na si
C.P. Cavafy, ipinaliwanag ni Margaritis kung paano niya naalis ang kalabuan o maraming kahulugan sa
kanyang pagsasalin. Sa Griyego, ang tao at bilang ay kasama na sa anyo ng pandiwa, kaya hindi na
kailangang tahasang ipahayag ang mga panghalip.
Sa pangkalahatan, itinatampok ng teksto ang mga kumplikado ng pagsasalin, lalo na pagdating sa pag-
unawa sa mga intensyon ng may-akda at ang mga hamon na maaaring lumitaw sa tumpak na paghahatid
ng kahulugan mula sa isang wika patungo sa isa pa. Binibigyang-diin nito ang kahalagahan ng pagiging
batid ng mga tagasalin sa kanilang sariling mga instinct at pagsasaalang-alang sa iba't ibang salik, tulad
ng background ng may-akda at ang mga linggwistika ng parehong pinagmulan at target na mga wika,
upang makagawa ng isang epektibong pagsasalin.
Kailangan din ng pagsasaliksik sa paksa ng tekstong isasalin- upang maging matagumpay ang salin,
hindi lamang kaalaman, kundi kahusayan sa paksa ang kailangang taglay ng tagasalin.
hal. Ang salitang gobernadorcillo(Kastila, maliit na gobernador) Petty gobernador……. Noong panahon
ng mga kastila ---alkalde---mayor sa ngayon
Bakit isasalin ang isang teksto? Ano ang layon ng pagsasalin?Para magpalaganap ng impormsyon, para
magturo kung paano isasagawa ang isang bagay? Sa akademya- kailangang dagling matugunan ang
kakulangan sa mga aklat at sanggunian sa Filipino sa iba’t ibang disiplina. -kailangang iangkop ang ng
tagasalin ang teksto sa pinag-uukulang tagatanggap, ang mga estudyanteng Pilipino
Ang isa pang layunin ng pagsasalin ay magsilbing kasangkapan sa pagtuturo. Maaaring gamitin ang mga
isinaling teksto upang turuan o ipakita kung paano isasagawa ang isang partikular na gawain o
isakatuparan ang isang partikular na aktibidad. Sa kontekstong akademiko, kailangan ang pagsasalin
upang matugunan ang kakulangan ng mga aklat at sanggunian sa Filipino sa iba't ibang disiplina.
Mahalaga para sa mga tagapagsalin na iakma ang teksto upang umangkop sa mga pangangailangan ng
target na madla, partikular na ang mga estudyanteng Filipino.
.
pagtukoy sa pinag-uukulan ng salin
Para kanino ang salin? Kung ang hanapbuhay ay ang pagsasalin? dapat alamin ng tagasalin ang antas
ng edukasyong natamo, edad at kaalamang kultural. Kung personal ang pagsasalin- ang mismong
tagasalin ang magpapasya kung para kanino ang ang kanyang isasalin
Kung ang pagsasalin ay isang propesyon o isang paraan ng kabuhayan, napakahalaga para sa tagapagsalin
na matukoy ang target na madla ng kanilang pagsasalin. Kabilang dito ang pag-unawa sa background ng
edukasyon, pangkat ng edad, at kaalaman sa kultura ng mga nilalayong tatanggap. Sa pamamagitan ng
pagsasaalang-alang sa mga salik na ito, maaaring maiangkop ng tagasalin ang pagsasalin upang
epektibong makipag-usap sa partikular na madla at matiyak na ang mensahe ay naiintindihan at
pinahahalagahan.
Sa kabilang banda, kapag ang pagsasalin ay isang personal na pagsusumikap, ang desisyon kung para
kanino ang pagsasalin ay nakasalalay sa tagapagsalin mismo. Sa kasong ito, ang tagasalin ay may
awtonomiya na magpasya kung sinong tatanggap ng kanilang pagsasalin batay sa kanilang sariling
paghuhusga at layunin.
Sa buod, itinatampok ng teksto ang kahalagahan ng pagtukoy sa target na madla ng isang pagsasalin. Isa
man itong propesyonal na pagsasalin o personal, ang pagsasaalang-alang sa mga salik tulad ng antas ng
edukasyon, edad, at kaalaman sa kultura ay napakahalaga upang epektibong maiparating ang mensahe
at matugunan ang mga pangangailangan ng mga nilalayong tatanggap.
Ito ang panghuli sa lahat ng hakbang—Bubuo na ang tagsalin ng teorya sa pagsasalin na magsisilbing
gabay sa pagsasalin, sa pagpili ng panumbas at iba pang dapat isaalang-alang. Ito ay hindi mahigpit na
simulaing alalapat sa lahat ng uri ng pagsasalin Hindi ito batas na di mababali, kundi ito ay patnubay
na laging isasaisip ng tagasalin sa proseso ng isang particular na pagsasalin.
Mahalagang tandaan na kinikilala ng teksto na ang teorya ng pagsasalin ay hindi isang mahigpit na hanay
ng mga tuntunin na dapat sundin nang walang pagbubukod. Ang pagsasalin ay isang kumplikado at
dynamic na proseso, at ang iba't ibang mga gawain sa pagsasalin ay maaaring mangailangan ng iba't
ibang mga diskarte. Ang teorya ng pagsasalin ay dapat na may kakayahang umangkop at madaling ibagay,
na nagpapahintulot sa tagasalin na isaalang-alang ang partikular na konteksto, layunin, at madla ng
pagsasalin.
Sa buod, binibigyang-diin ng teksto ang kahalagahan ng pagtukoy ng teorya ng pagsasalin bilang gabay
na prinsipyo para sa tagapagsalin. Binibigyang-diin nito na ang teoryang ito ay dapat na may kakayahang
umangkop at madaling ibagay, nagsisilbing kasangkapan upang tulungan ang tagasalin sa paggawa ng
matalinong mga desisyon sa buong proseso ng pagsasalin.
1. Maunawaan an teksto
2. Masuri ito sa pananaw ng isang tagasalin (na iba sa pananaw ng isang linggwista o kritikong
pampanitikan) Ideyal na sitwasyon- kailangang basahin muna nang buo at basahin pang muli ang
tekstong SL bago pa man isulat ang unang salitang pagsasalin. Kailangan ang panimulang
pagbasang ito upang makabuo ng pangkalahatang impresyon at makuha ang pangkalahatang
mensahe ng tekstong SL.
Ang tekstong iyong ibinigay ay tumatalakay sa kahalagahan ng paunang pagbasa o unang pagbasa sa
proseso ng pagsasalin. Iminumungkahi nito na ang anumang pagsasalin ay nagsisimula sa isang malalim
at analitikal na pagbabasa at interpretasyon ng pinagmulang teksto (SL). Ayon kay Newmark (1988),
mayroong dalawang layunin ng pagbasang ito:
1. Upang maunawaan ang teksto: Ang unang layunin ay makakuha ng komprehensibong pag-unawa sa
pinagmulang teksto. Kailangang maunawaan ng tagasalin ang kabuuang mensahe, tema, at ideyang
ipinarating sa teksto. Ang pag-unawa na ito ay mahalaga para sa tumpak na paghahatid ng nilalayon na
kahulugan sa target na wika.
2. Upang suriin ang teksto mula sa pananaw ng tagasalin: Ang pangalawang layunin ay suriin ang teksto
mula sa pananaw ng tagasalin, na maaaring naiiba sa pananaw ng isang lingguwista o kritikong
pampanitikan. Kailangang isaalang-alang ng tagasalin ang mga tiyak na pangangailangan at hamon ng
gawain sa pagsasalin at gumawa ng mga desisyon batay sa kanilang pag-unawa at interpretasyon ng
teksto.
Sa isang mainam na sitwasyon, dapat basahin ng tagapagsalin ang buong pinagmulang teksto nang
lubusan bago pa man isulat ang unang salita ng pagsasalin. Ang paunang pagbasang ito ay kinakailangan
upang makabuo ng pangkalahatang impresyon at maunawaan ang kabuuang mensahe ng pinagmulang
teksto. Nagbibigay-daan ito sa tagasalin na maging pamilyar sa nilalaman, istilo, at tono ng teksto, na
magbibigay-alam sa kanilang mga desisyon sa pagsasalin.
.
Tinatalakay ng tekstong ibinigay mo ang mga pagkakaiba sa pananaw sa pagitan ng tagasalin, linggwista,
at kritiko sa panitikan. Itinatampok nito na habang sinusuri ng mga linggwista ang wikang ginamit at
sinusuri ng mga kritikong pampanitikan ang mensahe at pagiging epektibo ng akda, isinasaalang-alang
din ng mga tagapagsalin ang istruktura ng wika at ang paraan ng pagpapahayag. Gayunpaman, ang
pangunahing pokus ng tagasalin ay sa kung paano epektibong ihatid ang mensahe sa ibang wika habang
kinukuha ang parehong epekto gaya ng orihinal.
Pangunahing sinusuri ng mga linguist ang wika mismo, sinusuri ang istraktura, gramatika, at paggamit
nito. Nakatuon sila sa pag-unawa sa mga aspetong pangwika ng teksto. Sa kabilang banda, ang mga
kritikong pampanitikan ay sumisipsip sa mensaheng ipinarating ng may-akda at kung paano ito mabisang
ipinapahayag. Sinusuri nila ang mga tema, simbolismo, at mga pamamaraang pampanitikan na ginamit
sa gawain.
Sa buod, itinatampok ng teksto ang iba't ibang pananaw ng tagasalin, lingguwista, at kritiko sa panitikan.
Habang ang mga linggwist ay nakatuon sa pagsusuri ng wika at sinusuri ng mga kritiko sa panitikan ang
mensahe at pagiging epektibo ng akda, isinasaalang-alang ng mga tagasalin ang mga aspetong pangwika
at pampanitikan habang naglalayong mabisang ihatid ang mensahe sa ibang wika.