Problemy małych chłopców http://www.edziecko.pl/zdrowie_dziecka/2029020,80256,5215035.htm...

Problemy małych chłopców

lek. med. Agnieszka BILSKA, konsultacja: dr Piotr Albrecht 2008-05-19, ostatnia aktualizacja 2008-05-15 13:40:48.0

Wędrujące jądro, sklejony napletek, kłopoty przy siusianiu to problemy, z którymi niekiedy musi się zmierzyć
nawet bardzo mały męŜczyzna. Na szczęście moŜna mu pomóc - czasem od razu, a czasami moŜna poczekać
nawet parę lat.

Rodziców małych chłopców najczęściej niepokoją dwie sprawy - brak jądra w mosznie niemowlęcia oraz zaczerwieniony
penis z nie dającym się odsunąć napletkiem. W obu przypadkach niepokój jest przewaŜnie nieuzasadniony, co jednak nie
oznacza, Ŝe problem moŜna zbagatelizować. Przeciwnie, w tak delikatnej sprawie jak chłopięce genitalia, potrzeba duŜo
taktu i rozwagi. a przede wszystkim pozbawionej pruderii rozmowy z lekarzem.

Napletek odkleja się powoli

Sklejony z Ŝołędzią napletek (czyli fałd skórny na końcu prącia) to u noworodków i niemowląt normalna sprawa. Czasami
niedoświadczeni rodzice podczas mycia próbują go odciągnąć. Jeśli widoczne jest ujście cewki moczowej, to nie warto
tego robić, a juŜ na pewno nie na siłę. Taki zabieg moŜe być bardzo bolesny dla dziecka, bo penis to jedne z najbardziej
unerwionych, a przez to wraŜliwych organów. NieostroŜne próby samodzielnego odprowadzenia mogą teŜ doprowadzić
do pękania napletka oraz powstawania blizn i stanów zapalnych, a w konsekwencji do wytworzenia tzw. załupka. W takim
przypadku pojawia się niebezpieczeństwo martwicy Ŝołędzi prącia. Konieczna jest wtedy natychmiastowa interwencja
chirurga. Na szczęście takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko.

JeŜeli udaje się delikatnie odsunąć napletek na tyle, Ŝe widać dziurkę na szczycie prącia, wszystko jest w porządku. W
ciągu pierwszych 3-4 lat Ŝycia pod napletkiem gromadzą się złuszczone nabłonki (mastka), które oddzielają stopniowo
Ŝołądź od napletka. Powtarzające się naturalne u wszystkich niemowląt płci męskiej wzwody prącia powodują, Ŝe
napletek stopniowo oddziela się od Ŝołędzi. U ok. 90 proc. trzylatków napletków daje się odprowadzić, u kolejnych 10
proc. chłopców odkleja się w następnych latach Ŝycia. Dobrze jest jednak pokazać się z dzieckiem u chirurga, jeśli u
przedszkolaka wciąŜ nie daje się przesuwać napletka wzdłuŜ Ŝołędzi prącia. Być moŜe lekarz zaleci dalsze czekanie (jeśli
sklejony napletek nie utrudnia oddawania moczu) lub przeprowadzi zabieg w znieczuleniu miejscowym, podczas którego
odklei kłopotliwy fałd skóry (zabieg taki przeprowadza się i u młodszych chłopców, jeśli mają częste nawroty stanów
zapalnych pod napletkiem). Potem przez jakiś czas trzeba będzie tylko napletek regularnie odciągać, Ŝeby się ponownie
nie przykleił.

Rzadka stulejka

Fizjologiczne przyklejenie napletka bywa często mylone ze stulejką, co niepotrzebnie przysparza rodzicom stresów.
Wrodzona stulejka jest naprawdę rzadkim schorzeniem. MoŜna o niej mówić, jeśli napletek od początku jest tak wąski i
długi, Ŝe szczelnie przykrywa ujście cewki moczowej. Chłopiec ma wówczas problemy z siusianiem, bo mocz nie moŜe się
przebić przez wąski napletek, który nadyma się jak balonik. Pod fałdem skóry pozostają resztki moczu, a to sprzyja
rozwojowi bakterii i powtarzającym się zakaŜeniom cewki moczowej.

JeŜeli malec rzeczywiście ma stulejkę, konieczna jest operacja. Odbywa się ona w pełnym znieczuleniu, a pobyt w
szpitalu zwykle trwa nie dłuŜej niŜ dwie doby. Chirurg na ogół wycina jedynie fragment napletka lub poszerza jego wąski
otwór, czasem usuwa cały (jak przy obrzezaniu, co z higienicznego punktu widzenia jest dobrym rozwiązaniem).

Nawracające zapalenia

Gdy penis malca robi się na końcu czerwony, obrzęknięty i bolesny, to znak, Ŝe doszło do zapalenia. Najczęściej zdarza
się to, gdy napletek jest dłuŜej niŜ rok przyklejony do Ŝołędzi. Zwykle wystarczą okłady z rumianku lub rivanolu, aby stan
zapalny ustąpił po kilku dniach. Lepiej jednak, Ŝeby zaczerwienionego penisa zobaczył lekarz. Tylko on jest w stanie
ocenić, czy nie trzeba dziecku podać silniejszego środka. Łatwiejszemu odklejeniu napletka i zmniejszeniu ryzyka
nawracających zapaleń słuŜy zalecane przez urologów stosowanie maści sterydowej. Przez 4-6 tygodni w napletek
wciera się taką maść 3-4 razy dziennie. U 2/3 pacjentów prowadzi to do poszerzenia napletka i umoŜliwia jego pełne
odprowadzenie. Czasami jednak konieczne bywa zabiegowe odklejenie napletka.

Prącie bywa teŜ zaczerwienione na skutek podraŜnienia przez mydło, stolec (szczególnie wtedy, gdy maluch ma
biegunkę) lub niedokładnie wypłukany proszek do prania. W takich przypadkach najrozsądniej jest jak najczęściej
pozostawiać malucha bez pieluchy czy majtek (musi być dostęp świeŜego powietrza) i robienie mu co kilka godzin
ciepłych nasiadówek.

Ukryte jądro

Niekiedy rodzice nie mogą dopatrzyć się u swego nowo narodzonego synka jednego lub nawet obu jąder. Ten brak budzi
niepokój, na szczęście często zupełnie niepotrzebny. W okresie Ŝycia płodowego jądra rozwijają się w jamie brzusznej.
Dopiero jakieś dwa miesiące przed porodem pod wpływem hormonów (gonadotropiny łoŜyskowej i androgenów)
zaczynają się przesuwać w dół, w kierunku moszny. Proces ten kończy się pod koniec ciąŜy, tak Ŝe donoszony maluch
zazwyczaj ma juŜ wszystko na miejscu. Jednak u blisko 3 proc. chłopców urodzonych o czasie w mosznie wciąŜ nie ma
jednego lub obu jąder (wśród wcześniaków zdarza się to co piątemu malcowi). Lekarze nazywają takie zjawisko
niezstąpieniem jąder lub wnętrostwem. Zwykle jądro samoistnie schodzi do moszny (lekarze dają na to czas do 1. urodzin
dziecka). Dla pewności, Ŝe się wykształciło, ale utknęło w brzuchu, lekarz zrobi USG jamy brzusznej.

Czasem jądro raz w mosznie jest, a raz go nie ma. Dzieje się tak za sprawą nadmiernie rozwiniętego unoszącego go
mięśnia, który rozluźnia się w cieple, a kurczy pod wpływem zimna. Dlatego obecność jądra najłatwiej stwierdzić, gdy
chłopiec śpi albo w czasie kąpieli, gdy siedzi w ciepłej wodzie. Podobnie jak wiele męskich problemów, wędrowanie jądra
z czasem mija samo i nie trzeba go leczyć.

Jeśli jednak w drugim roku Ŝycia chłopiec ma wciąŜ niezstąpione jądro (zdarza się to zaledwie jednemu na sto maluchów
z wrodzonym wnętrostwem), konieczna jest interwencja lekarska. Szansa, Ŝe przewędruje ono do moszny samo,
gwałtownie maleje. Co gorsza, tak długotrwałe przebywanie w jamie brzusznej, w której temperatura jest o stopień, dwa
wyŜsza niŜ w mosznie, moŜe spowodować uszkodzenie jądra (i w przyszłości zmniejszyć płodność).

Zazwyczaj niechętne do zstąpienia jądro sprowadza się do moszny kuracją hormonalną. JeŜeli jednak lekarz stwierdzi, Ŝe
przeszkadza w tym przepuklina, niezbędne będzie jej operacyjne usunięcie. Polega ono na zlikwidowaniu przepukliny i

1z2 2011-08-06 09:31

Problemy małych chłopców http://www.edziecko.pl/zdrowie_dziecka/2029020,80256,5215035.htm...

sprowadzeniu jądra do moszny i odpowiednim umocowaniu go tam. Po zabiegu konieczna jest regularna kontrola.

Płyn w mosznie

Niekiedy rodziców martwi co innego - obrzęknięta, napięta i powiększająca się pod koniec dnia moszna. To tak zwany
wodniak jądra, z którym rodzi się część chłopców. Jądro oprócz skóry moszny otacza dodatkowo płyn, który przedostaje
się tam z jamy brzusznej. W ogromnej większości przypadków wodniak wchłania się sam do końca drugiego roku Ŝycia
dziecka. Lekarz jedynie co kilka miesięcy sprawdza, czy to juŜ nastąpiło. JeŜeli wodniak się nie wchłonie, w trzecim roku
Ŝycia naleŜy przeprowadzić operację. Zabieg polega na usunięciu płynu z moszny i zaszyciu otworu, przez który dostawał
się płyn. Pobyt w szpitalu trwa zazwyczaj tylko dzień, dwa.

O czym powiadomić lekarza

Niezwłocznie poproś o pomoc pediatrę, gdy:

* w mosznie niemowlęcia nie wyczuwasz jednego lub obu jąder;

* moszna malucha jest obrzęknięta, napięta i powiększa się pod koniec dnia;

* siusiak malca jest zaczerwieniony, opuchnięty lub bolesny;

* chłopiec ma trzy lata i jego napletka wciąŜ nie da się odciągnąć, przesuwając wzdłuŜ Ŝołędzi prącia;

* przy siusianiu napletek dziecka nadyma się jak balonik i strumień moczu jest bardzo wąski.

Tekst pochodzi z portalu Gazeta.pl - www.gazeta.pl © Agora SA

2z2 2011-08-06 09:31