Vingeroefening: “Identiteit”

Naam: Esther Khuabi

Ik ben geboren in Amsterdam, maar al snel verhuisde ik naar Antwerpen. Mijn beide ouders zijn afkomstig
van Congo en immigreerde naar Europa. Opgroeien in Antwerpen had een grote impact op mijn identiteit,
omdat ik in een andere omgeving ben opgegroeid dan mijn ouders. Maar nog steeds met dezelfde cultuur.
Mijn Congolese identiteit is voor mij een trots, omdat het een belangrijke rol in mijn leven speelt. Als ik het
moet beschrijven in één woord, dan denk ik meteen aan “ambiance”. Omdat we alleen maar positiviteit in
ons leven willen hebben en van alles snel een feest maken. Maar dit heeft zijn voor- en nadelen, want
spreken over emotie werd gezien als iets zwak. Als er werd gesproken over mentale problemen, werd er
snel gezegd “het komt wel goed” of “dat geneest wel snel”. Maar dat was zeker niet de oplossing, waardoor
we snel alles gaan opkroppen en door deze uitspraken het zien als iets normaal. Antwerpen voelde als m’n
tweede thuis, ik kon zijn wie ik wou zijn en werd omringd met verschillende culturen. Het heeft me geleerd
hoe ik met bepaalde emoties moet omgaan en er mag over spreken. Naast dat heeft het me ook geleerd
om heel trots te zijn op mijn roots en dat ik me voor nergens hoef te schamen. Als ik denk aan mijn
kindertijd blik ik altijd terug naar de momenten in Antwerpen. Want dat waren de momenten dat ik mezelf
kon zijn en me gelukkig voelde. Na een paar jaar moesten we verhuizen naar Sint-Niklaas en toen
veranderde alles. In het begin was het moeilijk, omdat ik me moest aanpassen aan een nieuwe omgeving.
Ik werd omringd met mensen die niet op mij leken, waardoor ik snel werd buiten gesloten. Er zijn veel
momenten geweest, waarbij ik me alleen en niet thuis voelde. Ik had een andere huidskleur, kwam uit een
andere omgeving en was nieuw. Dit had een grote impact op mijn identiteit, waardoor er een soort
tweestrijd ontstond in mijn hoofd. Op de lagere school moest ik me aanpassen aan de rest, om erbij te
horen. Hierdoor heb ik mezelf verloren, waardoor ik mijn interesse in mijn roots ook verloor. Het voelde
alsof ze me niet accepteerde, voor wie ik was. In het begin was het moeilijk om me open te stellen naar
anderen, maar na een paar maanden ging dat steeds beter. Toch waren er nog steeds momenten dat ik
twijfelde aan mijn identiteit, waardoor ik het steeds meer in vraag ging stellen. Toen Ik ouder werd ging ik
meer kennis op doen in mijn cultuur en mezelf omringen met mensen die hetzelfde ervaarde. Het gaf me
het gevoel dat ik er niet alleen voor stond en dat we ons voor niemand moeten aanpassen. Onze
identiteiten worden steeds beïnvloed, je kan dit vergelijken met een soort masker. Het is een soort
accessoire dat een bepaald verhaal of symbolisch betekenis met zich meedraagt en een grote impact kan
hebben op ons. Maar het kan ook verborgenheid betekenen, waarbij je jezelf wilt verbergen voor de buiten
wereld. In de meeste culturen wordt het gezien als bescherming tegen ziektes of rituelen. In de vakantie
van 2023 ben ik met mijn familie naar Congo gereisd. Het was mijn eerste keer, wat voor mij een angstig
gevoel opbracht. Ik wist niet wat me te wachten stond en hoe ze ons gingen ontvangen. Mijn ouders
vertelde me vroeger veel verhalen over onze familieleden in Congo en soms lieten ze ons foto’s zien. Maar
omdat we een grote familie hebben kon ik van de meeste nooit er een gezicht op plakken, dus wist ook niet
hoe sommige eruit zagen. Hierdoor was ik wel benieuwd, maar ook weer bang. Toen we aankwamen in
Congo wou ik al meteen terug naar België, omdat ik me niet veilig voelde. Er waren dingen gebeurd op de
luchthaven, waardoor ik niet op mijn gemak was. We namen de taxi naar ons huis in Congo, waar ook onze
familie verbleef. Tijdens mijn rit in de taxi kon ik al een stukje van Congo zien en besefte ik dat er veel
armoede heerst in Congo. Dit wisten we al, maar om het met je eigen ogen te zien deed wel pijn. Je voelt
je dan machteloos, omdat je niet alles onder controle hebt. Ik vond het heel belangrijk om dit onder ogen te
komen, hierdoor zien we ook waar en hoe mijn ouders zijn opgegroeid. Toen we (broer en zussen) voor de
eerste keer onze familie ontmoetten, voelde ik me meteen thuis. We werden met open armen en liefde
ontvangen. Ook al kenden ik ze niet persoonlijk, had ik wel het gevoel alsof ik ze al jaren kenden. De dag
erna liepen we door de stad en kregen we rare blikken van de mensen. Ze hadden al door dat we niet van
daar waren, door de kleding die we droegen en manier van praten. Van familie kregen we ook vaak te
horen dat we “bana ya mboto” (= kinderen van Europa) waren. Dit zorgde ervoor dat ik mijn identiteit weer
in vraag ging stellen en kwam op “wat is mijn identiteit?”. Opgroeien in een andere omgeving dan mijn
ouders, had een grote impact op onze opvoeding. Waardoor we ook anders naar dingen kijken dan onze
familie in Congo. We kregen wel dezelfde normen en waarden van thuis uit, maar op een andere manier. In
Congo zijn we naar de geboorte steden van m’n ouders geweest, dat voor mij heel bijzonder was. Er
werden verhalen verteld door andere familieleden over mijn ouders. Tijdens mijn verblijf in Congo, heb ik
veel geleerd en mooie plekken gezien. Ik heb meer kennis op gedaan over de geschiedenis van het land
en alle stammen. Het heeft me geleerd hoe belangrijk familie is en dat er periodes zullen zijn dat het even
minder gaat. Maar dat we altijd elkaar hebben en op elkaar kunnen rekenen. Ik ben mijn m’n ouders
dankbaar voor alles wat ze voor ons hebben opgeofferd en moesten achterlaten. De reis gaf mij meer
informatie over het verhaal van mijn ouders en mijn afkomst. Dit zal altijd een belangrijk plekje in m’n hart
hebben, dat niemand van mij kan afpakken.