Konspekty dla

harcerzy
Temat zbiórki: „Zarabianie po harcersku” – wprowadzenie do zasad zarabiania.
Odbiorcy: Drużyny harcerskie

Cele i zamierzenia zbiórki:

1. Poznanie swoich mocnych i słabych stron
2. Zdobycie umiejętności gospodarowania swoimi wydatkami
3. Nauka podstaw zarządzania budżetem
4. Nauka podstawowych pojęć związanych z finansami
Czas trwania zbiórki: 1 h 30 min.
Materiały: Kartki A4, kredki kolorowe, wydrukowane banknoty, wydrukowane ogłoszenia,
wydrukowane pytania dla prowadzącego.
*ilości adekwatne do liczby uczestników
Realizowane instrumenty metodyczne:
Sprawność: Przedsiębiorca/Przedsiębiorczyni **
Sprawność: Pracownik ***
Sprawność: Świadomy konsument/konsumentka **

forma lub
lp. element przebieg czas
zbiórki

Zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w środowisku. Osoba

Obrzędowe
prowadząca przeprowadza rozpoczęcie i wprowadza do tematyki
1. rozpoczę- 10 min.
zbiórki wskazując, że dziś harcerze dowiedzą się o zarabianiu oraz
cie zbiórki
sprawdzą swoją wiedzę o pieniądzach.

Uczestnicy zbiórki dostają kilka zleceń do wyboru, spośród

których następnie muszą wybrać te, których wykonania chcą się
podjąć. Po wybraniu przystępują do wykonania zlecenia, po jego
ukończeniu proszą prowadzącego o zapłatę. Zlecenia dotyczą
Wykony- różnych tematyk, dlatego każdy uczestnik powinien wybrać te,
2. wanie które będzie w stanie zrobić najlepiej, w jak najszybszym czasie. 20 min.
zleceń Im więcej poszczególni uczestnicy zleceń wykonają, tym więcej
zarobią pieniędzy, za które w dalszej części zbiórki będą mogli
kupić pytania oraz koła ratunkowe.
Załącznik nr 2 – lista zleceń
Załącznik nr 4 - harc-dolary

Każdy uczestnik wybiera, ile pytań i z jakiej kategorii chce zakupić.

Po dokonaniu kupna, prowadzący kolejno pyta każdego
uczestnika o jedno z pytań. Następnie czyta mu je, a uczestnik ma
3. Quiz 30 sekund, żeby udzielić odpowiedzi. Uczestnik może poprosić 20 min.
o koło ratunkowe. Jeśli uczestnik odpowie poprawnie,
prowadzący przyznaje mu punkt. W razie błędnej odpowiedzi
punkt nie zostanie przyznany.
 Konspekty dla
harcerzy
forma lub
lp. element przebieg czas
zbiórki

Gdy ostatnia osoba wyda całe swoje pieniądze quiz się kończy,
a prowadzący typuje wygranego, na podstawie ilości zdobytych
punktów. W razie, gdyby harcerzom za szybko skończyły się
pieniądze, prowadzący informuję, że w zamian za okrzyk można
dostać 5 harc-dolarów, a za pląs/taniec 10 harc-dolarów.
Załącznik nr 1 - zasady
Załącznik nr 3 - pytania

Uwagi: Prowadzący może nagrodzić zwycięzcę, na przykład

w następujący sposób:
- przeprowadzenie musztry dla całej drużyny;
- wybór gry, w którą drużyna zagra na następnej zbiórce.
Zachęca się prowadzącego do wymyślenia również swoich
własnych, dodatkowych pytań ekonomicznych.

Harcerze indywidualnie otrzymują zadanie, aby stworzyć swój

własny budżet na biwak drużyny. Każdy uczestnik dostaje
informację, że ma do dyspozycji 300 złotych, a biwak jest
oddalony o 100 kilometrów od miejsca, w którym działa drużyna.
Prowadzący informuje uczestników, że dysponują jedynie
podstawowymi ubraniami i mundurem (nie mają np. ponczo
przeciwdeszczowego albo butów trekkingowych). Każda osoba
ma inne potrzeby i wymagania, co pozwoli na rozwinięcie
kreatywności i umiejętności podejmowania decyzji.
Prowadzący zachęca do przygotowania estetycznie
Ćwiczenie
wyglądającego budżetu przy użyciu dostępnych materiałów.
4. planowania 20 min.
Po zakończeniu ćwiczenia prowadzący zachęca uczestników do
wydatków
przedstawienia swoich pomysłów na budżet oraz wytłumaczenia
podstaw idących za podjęciem takich, a nie innych decyzji.
Osoba prowadząca może też przeprowadzić dyskusję na temat
różnych podejść i strategii budżetowania oraz omówić, co można
zrobić, aby zwiększyć oszczędności.

Uwagi: Osoba prowadząca powinna sprawdzić i przygotować

informację odnośnie do tego, gdzie znajduje się punkt biwaku,
w taki sposób, aby był on oddalony o 100 kilometrów. Dzięki temu
harcerze będą mogli realnie ocenić możliwości dojazdu.

Podsumo- Prowadzący omawia z harcerzami czego nauczyli się na zbiórce.

5. 10 min.
wanie Zachęca każdego do wypowiedzenia się.

Obrzędowe
6. zakończe- Zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w środowisku. 10 min.
nie
 Konspekty dla
harcerzy
Załącznik 1 - Quiz zasady
1. Panie Łatwe kosztuje 2 harc-dolarów a trudne 5.
2. Za poprawną odpowiedź na łatwe pytanie otrzymuje się 1 punkt.
3. Za poprawną odpowiedź na trudne pytanie otrzymuje się 3 punkty.
4. Za niepoprawną odpowiedź traci się 1 punkt.
5. Uczestnicy mogą skorzystać w trakcie odpowiadania na pytania z kół ratunkowych.
6. Każdy uczestnik może zakupić koło ratunkowe za 15 harc-dolarów:
-1 odpowiedź – prowadzący zbiórkę eliminuje 1 odpowiedź, odpowiadający, który
korzysta z koła otrzymuje 1 punkt;
Źródło – uczestnik ma 1 minutę, żeby skorzystać z dowolnego źródła;
Zmiana pytania – uczestnik może zmienić pytanie na dowolne inne.

Załącznik 2 - zlecenia
1.Poszukuje osoby, która pomoże mi odczytać poniższe notatki, znalazłem je w nowo
zakupionym domu za każdą odczytaną notatkę zapłacę 20 harc-dolarów.

-- --- -.. .-. .- ... --.. -.- .- / - --- / -- .- .-..- -.-- --..-- / .- .-.. . / -... .- .-. -.. --.. --- / .--. .. ..-.. -.- -. -.-- /
-- --- - -.-- .-.. / --.. / .-. --- -.. --.. .. -. -.-- / -- --- -.. .-. .- ... --.. -.- --- .-- .- - -.-- -.-. .... .-.-.- / ... .- -
- -.-. . / -- --- -.. .-. .- ... --.. . -.- / ... .-.- / -. .. . -.-. --- / -- -. .. . .--- ... --.. . / -. .. --..-. / ... .- -- .. -.-. . -
-..-- / .- .-.. . / --- -... .. . / .--. .-..- -.-. .. . / -- .- .--- .-.- / .--- .- ... -. --- -. .. . -... .. . ... -.- .. . / ... -.- .-. --..
-.-- -.. .-..- .- / --.. / -.-. --.. .- .-. -. -.-- -- .. / --- -... .-. --.. . --..-. .- -- .. / .. / -... .. .- .-..- -.-- -- .. / .--.
.-.. .- -- -.- .- -- .. .-.-.- / -. .- / ... .--. --- -.. -. .. . .--- / ... - .-. --- -. .. . / ... -.- .-. --.. -.-- -.. . .-..- / -- .-
.--- .-.- / -.. . .-.. .. -.- .- - -. . --..-- / ... --.. .- .-. --- -... .. .- .-..- . / .--. .- ... -.- .. / .. / .-..- ..- ... . -.-. --.. -.-
.. --..-- / -.- - ---. .-. . / .--. --- -- .- --. .- .--- .-.- / .. -- / ..- -.- .-. -.-- .-- .- -.-.. / ... .. ..-.. / .--. .-. --.. .
-.. / -.. .-. .- .--. .. . --..-. -. .. -.- .- -- .. / .-- ...-... .-. ---. -.. / .-.. .. ...-... -.-. .. / .. / - .-. .- .-- .-.-.-

... .. -.- --- .-. -.- .. / - --- / -- .- .-..- . --..-- / --..-. -.-- .-- .. --- .-..- --- .-- . / .--. - .- -.- .. / --.. / .-. ---
-.. --.. .. -. -.-- / ... .. -.- --- .-. --- .-- .- - -.-- -.-. .... --..-- / .-- -.-- ... - ..-.. .--. ..- .--- .-.- -.-. . / .-- / . ..-
.-. --- .--. .. . --..-- / .- --.. .--- .. / .. / .- ..-. .-. -.-- -.-. . / .--. ---. .-..- -. --- -.-. -. . .--- .-.-.- / ... .-.- / - -
-- / .--. - .- -.- .. / ... --- -.-. .--- .- .-.. -. . --..-- / --..-. -.-- .--- .-.- -.-. . / .-- / ... - .- -.. .- -.-. .... --..-- /
-.- - ---. .-. . / -.-. --.. ..-.. ... - --- / .--. .-. --.. . -- .. . ... --.. -.-. --.. .- .--- .-.- / ... .. ..-.. / .-. .- --.. . -- / .--
/ .--. --- ... --.. ..- -.- .. .-- .- -. .. ..- / .--. --- --..-. -.-- .-- .. . -. .. .- .-.-.-

-.- .-. ..- -.- / - --- / -.. ..- --..-. .- --..-- / -.-. --.. .- .-. -. .- / .--. - .- -.- .- / --.. / .-. --- -.. --.. .. -. -.-- /
-.- .-. ..- -.- --- .-- .- - -.-- -.-. .... .-.-.- / .--- . ... - / - --- / .--- . -.. . -. / --.. / -. .- .--- .-- .. ..-.. -.- ... --..
-.-- -.-. .... / .--. .-. --.. . -.. ... - .- .-- .. -.-. .. . .-.. .. / .-. --- -.. --.. .. -. -.-- --..-- / --- / -.. .-..- ..- --. ---
...-... -.-. .. / --- -.- --- .-..- --- / -.... ----- / -.-. -- / .. / .-. --- --.. .--. .. ..-.. - --- ...-... -.-. .. / ... -.- .-. --..
-.-- -.. . .-..- / -.. --- -.-. .... --- -.. --.. .-.- -.-. . .--- / -.. --- / .---- --..-- ...-- / -- . - .-. .- .-.-.- / -.- .-. ..-
-.- .. / ... .-.- / -... .- .-. -.. --.. --- / .. -. - . .-.. .. --. . -. - -. . / .. / ..- .-- .- --..-. .- -. . / --.. .- / .--- . -.. -. . /
--.. / -. .- .--- -... .- .-. -.. --.. .. . .--- / .-. --- --.. ..- -- -. -.-- -.-. .... / .--. - .- -.- ---. .-- .-.-.-
 Konspekty dla
harcerzy
2. Szukam kogoś kto pomoże mi w rozwiązaniu tych zadań za każde rozwiązane zadanie
zapłacę 10 harc-dolarów.

Ryba ma 8 płetw, ale jedna z nich jest skrócona o połowę w porównaniu do pozostałych
płetw. Ile wynosi suma długości wszystkich płetw ryby?

Jeśli ryba waży 2 kg i stanowi 10% masy całkowitej łowiska, jaką masę mają pozostałe ryby w
łowisku?

Długość ryby wynosi 40 cm, a długość jej głowy to 1/3 całkowitej długości ryby. Ile
centymetrów ma reszta ciała ryby?

Ryba ma 12 łusek wzdłuż linii bocznej i 15 łusek wzdłuż brzucha. Ile łusek ma razem ryba?

Ryba ma 2 razy więcej płetw piersiowych niż płetw brzusznych. Jeśli ma 6 płetw brzusznych,
ile płetw piersiowych ma ryba?

Jeśli ryba pływa z prędkością 4 metrów na sekundę, a przepływa dystans 320 metrów, ile
czasu zajmie jej pokonanie całego dystansu?

Ryba kosztuje 12 złotych za kilogram. Ile zapłacisz za rybę o wadze 1,5 kg?

3. Poszukuje osoby, która sporządzi dla mnie portrety moich 3 kotów: czarnego szarego
i rudego. Za każdy portret zapłacę 20 harc-dolarów.

4. Poszukuje osoby, która pomoże mi zaplanować wycieczkę do swojego miasta za listę

najciekawszych atrakcji zapłacę 15 harc-dolarów

5. Potrzebna osoba do malowania portretów mojego psa, kundelka i rasy Shih Tzu. Zapłata
wynosi 20 harc-dolarów za portret

6. Poszukuję kogoś, kto napisałby dla mnie krótką informację na temat najbliższych igrzysk
olimpijskich. Zapłata to 15 harc-dolarów.
 Konspekty dla
harcerzy
7. Potrzebna osoba do tłumaczenia tekstów z języka angielskiego na polski. Zapłata wynosi
20 harc-dolarów za tekst.

Tekst 1:
Once upon a time, there was a little mouse named Max. Max loved to eat cheese and play
with his friends. One day, Max went on an adventure to find the biggest piece of cheese in
the world. Along the way, he met a friendly cat named Fluffy who helped him on his journey.
Together, Max and Fluffy found the cheese and shared it with all of their friends.

Tekst 2:
Sally was a brave little girl who loved to explore. One day, she went on a hike in the forest
and discovered a magical fairy. The fairy granted Sally three wishes, and Sally wished for
a pony, a castle, and a never-ending supply of ice cream. Sally was so happy and thanked the
fairy for her wishes.

Tekst 3:
Tommy was a mischievous little boy who loved to play pranks. One day, he played a prank
on his sister by putting a fake spider in her bed. His sister was so scared that she cried.
Tommy realized that his prank was not funny and he felt very sorry. He apologized to his
sister and promised never to play mean pranks again.

8. Poszukuję osoby, która zaprojektuje dla mnie logo do firmy cukierniczej. Zapłata 150 zł
za gotowy projekt.

9. Potrzebna osoba do narysowania dla mnie plakatu na o imprezie urodzinowej. Zapłata

wynosi 200 zł.
 Konspekty dla
harcerzy
Odpowiedzi do zleceń
1.
Modraszka to mały, ale bardzo piękny motyl z rodziny modraszkowatych. samce modraszek
są nieco mniejsze niż samice, ale obie płcie mają jasnoniebieskie skrzydła z czarnymi
obrzeżami i białymi plamkami. Na spodniej stronie skrzydeł mają delikatne, szarobiałe paski
i łuseczki, które pomagają im ukrywać się przed drapieżnikami wśród liści i traw.

Sikorki to małe, żywiołowe ptaki z rodziny sikorowatych, występujące w Europie, Azji i Afryce
północnej. Są to ptaki socjalne, żyjące w stadach, które często przemieszczają się razem
w poszukiwaniu pożywienia.

Kruk to duży, czarny ptak z rodziny krukowatych. Jest to jeden z największych

przedstawicieli rodziny, o długości około 60 cm i rozpiętości skrzydeł dochodzącej do 1,3
metra. Kruki są bardzo inteligentne i uważane za jedne z najbardziej rozumnych ptaków

2.
Suma długości wszystkich płetw ryby wynosi 320 cm.
Pozostałe ryby w łowisku mają masę 18 kg.
Reszta ciała ryby ma długość 80 cm / 3.
Ryba ma razem 27 łusek.
Ryba ma 12 płetw piersiowych.
Ryba zajmie 80 sekund na pokonanie dystansu 320 metrów.
Za rybę o wadze 1,5 kg zapłacisz 18 złotych

7.
Tekst 1:
Dawno, dawno temu była sobie mała mysz o imieniu Max. Max uwielbiał jeść ser i bawić się
ze swoimi przyjaciółmi. Pewnego dnia Max wyruszył na przygodę, aby znaleźć największy
kawałek sera na świecie. Po drodze spotkał przyjaznego kota o imieniu Puchatek, który
pomógł mu w podróży. Razem Max i Puchatek znaleźli ser i podzielili się nim ze wszystkimi
swoimi przyjaciółmi.

Tekst 2:
Sally była odważną małą dziewczynką, która uwielbiała odkrywać. Pewnego dnia poszła na
wędrówkę do lasu i odkryła magiczną wróżkę. Wróżka spełniła Sally trzy życzenia, a Sally
życzyła sobie konika, zamek i nieskończony zapas lodów. Sally była bardzo szczęśliwa
i podziękowała wróżce za spełnione życzenia.

Tekst 3:
Tommy był psotnym chłopcem, który uwielbiał robić dowcipy. Pewnego dnia zagrał psikusa
swojej siostrze, umieszczając sztucznego pająka w jej łóżku. Jego siostra była tak
przestraszona, że zaczęła płakać. Tommy zdawał sobie sprawę, że jego psikus nie był
zabawny i bardzo mu było przykro. Przeprosił swoją siostrę i obiecał nigdy więcej nie robić
złośliwych dowcipów
 Konspekty dla
harcerzy
Załącznik 3 - Quiz

PYTANIE ODPOWIEDZI POPRAWNA

FINANSE ŁATWE

a) Lista rzeczy, które chcemy kupić

Co to jest budżet? b) Plan wydatków i dochodów b
c) Sposób na oszczędzanie pieniędzy

a) To sposób na zarabianie pieniędzy

b) To pożyczka, którą trzeba spłacić z
Co to jest kredyt? odsetkami b
c) To darmowe pieniądze, które można
wykorzystać na co się chce

a) Pieniądze, które dostajemy za oszczędzanie

w banku
b) Pieniądze, które musimy zapłacić za
Co to są odsetki bankowe? a
pożyczkę
c) Pieniądze, które otrzymujemy w prezencie
od rodziny

a) Spadek wartości pieniądza

Czym się objawia wzrost inflacji? b) Spadek cen towarów i usług a
c) Stabilizacja cen towarów i usług

a) Miejsce, gdzie kupuje się i sprzedaje akcje

spółek prawa handlowego firm
Co to jest giełda papierów
b) Miejsce, gdzie kupuje się i sprzedaje a
wartościowych?
produkty spożywcze
c) Miejsce, gdzie można pożyczyć pieniądze

a) To wydawanie pieniędzy na drogie rzeczy

b) To kupowanie akcji, zarabianie na nich oraz
Co to jest inwestowanie na giełdzie
oczekiwanie na ich wzrost wartości, celem ich b
papierów wartościowych?
późniejszej sprzedaży z zyskiem.
c) To trzymanie pieniędzy w skarpecie

a) Urządzenie, które służy do wpłacania i

wypłacania pieniędzy z konta bankowego
b) Urządzenie, które służy do kupowania
Co to jest bankomat? a
jedzenia w restauracji
c) Urządzenie, które służy do komunikacji z
bankiem

PYTANIE
Co to jest karta kredytowa?
Co to jest portfel inwestycyjny?
Co to jest rezerwa bankowa?
Co to jest budżet domowy?
Co to jest stopa procentowa?
Co to jest dług publiczny?
Konspekty dla
harcerzy
ODPOWIEDZI POPRAWNA
FINANSE TRUDNE
a) Karta pozwalająca na wypłatę pieniędzy z
bankomatu
b) Karta, którą można użyć do zakupów i
których koszt zostanie później zwrócony z b
odsetkami
c) Karta pozwalająca na przesyłanie pieniędzy
między różnymi kontami bankowymi
a) Zbiór różnych inwestycji, które posiadamy
b) Zbiór różnych papierów wartościowych,
a
które posiadamy
c) Zbiór różnych produktów, które posiadamy
a) Pieniądze, które bank trzyma dla siebie i nie
wypłaca klientom
b) Pieniądze, które bank trzyma jako
zabezpieczenie na wypadek trudności b
finansowych
c) Pieniądze, które bank otrzymuje od rządu
jako pomoc finansowa
a) Plan wydatków i dochodów dla całej rodziny
b) Plan wydatków i dochodów dla jednej osoby
a
c) Plan wydatków i dochodów dla jednej osoby
w wieku poniżej 18 lat
a) Procent, który bank wypłaca za
oszczędności
b) Procent, który trzeba zapłacić za zaciągnięty
b
kredyt
c) Procent, który rząd pobiera w formie
podatku
a) Pożyczka, którą rząd bierze od obywateli
b) Kwota, którą rząd pożycza od innych krajów
c
c) Suma wszystkich pożyczek, które rząd
zaciągnął i które państwo musi spłacić.
 Konspekty dla
harcerzy
PYTANIE ODPOWIEDZI POPRAWNA

a) Ruchomość, która może być sprzedana za

Co to są aktywa finansowe?
gotówkę
b) Papiery wartościowe, które mogą być
kupowane i sprzedawane na rynku b
finansowym
c) Właściwość, która może być zastawiona jako
zabezpieczenie kredytu

a) Średnia wartość akcji notowanych na

giełdzie
b) Wskaźnik, który pokazuje, jakie akcje są
Co to jest indeks giełdowy? a
warte kupienia
c) Część akcji firmy, która jest notowana na
giełdzie

a) Procent dodawany do kwoty początkowej

inwestycji
b) Procent liczący się od kwoty początkowej
Co to jest procent składany? b
oraz poprzednich odsetek
c) Procent, który jest odejmowany od kwoty
inwestycji

PIENIĄDZ I JEGO HISTORIA - ŁATWE

a) Jena
Która z poniższych walut jest b) Dolar
c
używana w Chinach? c) Juan
d) Euro

a) Kamienie
b) Sól
Który z poniższych przedmiotów
c) Kawa d
nie był używany jako pieniądz?
d) Wszystkie powyższe były używane jako
pieniądz

a) Element chemiczny
b) Metal szlachetny, który był stosowany jako
Co to znaczy złoto w złocie? b
pieniądz w przeszłości
c) Określenie koloru
 Konspekty dla
harcerzy

PYTANIE ODPOWIEDZI POPRAWNA

a) Moneta wykonana ze złota lub srebra

b) Papierowy pieniądz z wizerunkiem lub
Co to jest banknot? symbolem państwa lub władcy b
c) Wirtualny pieniądz, który można
wykorzystać tylko do transakcji online

a) Służy jako środek płatniczy

b) Jest jednostką rachunkową
Jakie funkcję ma pieniądz? d
c) Służy jako przechowalnia wartości
d) Wszystkie powyższe

a) W średniowieczu
b) W czasach starożytnych
Kiedy powstał pierwszy bank? b
c) W czasach nowożytnych
d) W XX wieku

a) Papierowe pieniądze
b) Metalowy pieniądz z wizerunkiem lub
Co to jest moneta? b
symbolem państwa lub króla
c) Formularz bankowy

a) Kamienie
Które z poniższych przedmiotów
b) Skorupy małż
było jednym z pierwszych rodzajów a
c) Kawałki metalu
pieniędzy?
d) Liście palmowe

PIENIĄDZ I JEGO HISTORIA - TRUDNE

a) Kanada
Które z państw pierwsze b) USA
c
wprowadziło monety z aluminium? c) Niemcy
d) Włochy

a) Bank Anglii
Który bank Centralny został b) Bank Szwecji
a
założony pierwszy? c) Bank Francji
d) Bank Włoch
 Konspekty dla
harcerzy

PYTANIE ODPOWIEDZI POPRAWNA

a) W X wieku
W którym roku powstała pierwsza b) W XIII wieku
b
Europejska mennica? c) W XV wieku
d) W XVIII wieku

a) Kanada
Które z państw pierwsze b) USA
d
wprowadziło monety z niklu? c) Niemcy
d) Włochy

a) Srebro
Które z poniższych kruszców był
b) Miedź
uważany za najcenniejszy w c
c) Złoto
czasach starożytnych?
d) Platyna

Źródła do przygotowania się przez prowadzącego:

1. Bankier.pl – sekcja „Historia pieniądza”: https://www.bankier.pl/historia-pieniadza
2. Money.pl – sekcja „Pieniądz”: https://www.money.pl/pieniadz/
3. Narodowy Bank Polski – sekcja „Historia pieniądza”: https://www.nbp.pl/homen.aspx?
f=/o-nbp/historia/historia-pieniadza.html
4. Muzeum Narodowe w Krakowie – sekcja „Pieniądz w historii”:
https://mnk.pl/wystawy/pieniadz-w-historiiBritish Museum - sekcja „Money”:
https://www.britishmuseum.org/collection/galleries/money
 Konspekty dla
harcerzy
Załącznik 4 - harc-dolary