ALKANY – WĘGLOWODORY NASYCONE

1. Wzór strukturalny i grupowy.

 CH 3−¿ CH 2 ¿ n−CH 3
 C n H 2 n +2 , n ≥ 1
 Szereg homologiczny to grupa związków, których cząsteczki różnią się o pewną
grupę CH 2.
 Homologi – związki należace do szeregu homologicznego.
 Układ wiązań, taki jak w cząstce metanu, nosi nazwę układu tetraedrycznego.
2. Izomery i ich nazewnictwo.
 Izomery konstytucyjne – różnią się miedzy sobą kolejnością i sposobem
powiązania atomów w cząsteczce.
 Izomeria szkieletowa – cząsteczki różnią się miedzy sobą budową
szkieletu węglowego, taki sam wzór sumaryczny, lecz inna budowa
łańcucha węglowego.

 Izomeria położenia podstawnika – izomery różnią się między sobą

położeniem podstawnika.
3. Właściwości fizyczne Alkanów.
 Stan skupienia:
 od C1 do C 4 – gazy bezbarwne, (metan lżejszy, reszta cięższa od
powietrza)
 od C5 do C 15 – ciecze (gęstość mniejsza od wody, tworzą oddzielną
wartstwę na powierzchni)
 od C16 do C n – ciała stałe
 Nierozpuszczalne w wodzie, mieszają się między sobą bez ograniczeń. Dobre
rozpuszczalniki tłuszczów i wielu innych zwiazków organicznych.
 Temperatury wrzenia i topnienia rosną systematycznie ze wzrostem długości
łancucha.
4. Właściwości chemiczne alkanów.
 Związki o bardzo małej reaktywności, nie reagują z wodą bromową czy
manganianem (VII) potasu.
 Wynika to z charakteru wiązań – trwałe i niskoenergetyczne wiązania
sigma. (C-C ns, C-H ns)
 Mogą one ulec rozerwaniu w reakcji z bardzo aktywnymi
odczynnikami, w wysokiej temperaturze bądź w obecności źródła energi.
 Łatwopalne, szczególnie reakcja z tlenem.
5. Reakcja spalania z tlenem.
 Nie ograniczony dostęp do tlenu. [dwutlenek węgla (IV)]
 C 3 H 8 +O2 →CO 2 + H 2 O
 Ograniczony dostęp do tlenu. [czad/dwutlenek węgla (II)]
 C 3 H 8 +O2 →CO + H 2 O
 Bardzo ograniczony dostęp do tlenu. [sadza]
 C 3 H 8 +O2 →C + H 2 O
6. Cykloalkany.
 Są to alkany o budowie pierścieniowej (cyklicznej).
  Szereg homologiczny cykloalkanów – grupa węglowodorów nasyconych, których
cząsteczki zawierają pierścienie zbudowane z atomów węgla.

7. Halogenki alkilowe lub fluorowcoalkanowce.

 Pochodne alkanów, w których cząsteczkach jeden lub większa liczba atomów wodoru
została zastąpiona atomem fluorowca: flur, brom, chlor, jod.


8.