MESLEK YÜKSEKOKULU

UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI

KALİFİYE ELEMAN
PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

TESVİYE
 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

TESVİYE
7

ÇEŞİTLİ FASTENER TİPLERİNİ TANIMA VE

KULLANMA

REFERENCE: TR.147RS.003 1/7 TESVİYE-7

 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

TEMEL BİLGİLER
7. FASTENER (BAĞLAYICI)

7.1. CLEKO
Perçinleme işlemlerinde birden fazla delik delinir. Parçaların aynı eksende kaymadan delinmeleri için
sabit olarak tutulmalarını sağlayan perçinleme aletlerine cleko denir.
Geçici bağlayıcı olan clekolar yaylı bir kıskaçtır, yerlerine cleko pensleri ile takılıp çıkarılır.

Cleko pensesi

Kenar kavramalı
cleko

Delik tipi cleko

Resim 7.1: Cleko set

Delik için cleko: Parçaların aynı eksende kaymadan

delinmeleri için sabit olarak tutulmalarını sağlayan

Resim 7.2: Delik tipi cleko

Kenar kavramalı clekolar: Yaylı çeneleri olan ve birleştirilecek parçaları

bir arada tutmak için parçaların kenarlarına takılan cleko çeşididir.
Resim 7.3: Kenar kavramalı cleko

Cleko pensesi :Geçici bağlayıcı olan clekolar yaylı bir

kıskaçtır. Yerlerine cleko pensleri ile takılıp çıkarılır.

Resim 7.4: Cleko Pensesi

REFERENCE: TR.147RS.003 2/7 TESVİYE-7

 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

Tablo 7.1: Perçin, Matkap çapları ve kullanılabilecek clekolar

Resim 7.5: Clekoların kullanılmış hali

7.2. WING-NUT FASTENER

Parçaların aynı eksende, kaymadan delinmeleri için sabit olarak tutulmalarını sağlayan perçinleme aletleridir.
Clekolar gibi perçin çaplarına göre renk kodlarından tanınırlar.

Resim 7.6: Wing-nut fastener

REFERENCE: TR.147RS.003 3/7 TESVİYE-7

 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

7.3. G- CLAMP

Parçaların aynı eksende, kaymadan delinmeleri için sabit olarak tutulmalarını sağlayan perçinleme aletleridir.

Resim 7.7: G- Clamp

REFERENCE: TR.147RS.003 4/7 TESVİYE-7

 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

ALINMASI GEREKEN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ

1 Saat, bileklik, künye, yüzük v.b. aksesuarların çıkartılması
2 İş önlüğü giyilmesi
3 Koruyucu gözlük kullanma ve ses bariyeri kullanma
4 İş eldiveni takılması

UYGULAMADA KULLANILACAK ARAÇLAR

Pnömatik Matkap, Matkap Ucu Setti, Clekolar

UYGULAMA YERİ
Hangar ve Uçak Malzeme ve Yapıları Atölyesi

İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLER İŞLEM RESİMLERİ

CLEKO KULLANIMI

Perçin deliği açılacak yüzeyde

delinecek noktalar tespit
edilir,

işaretlenir ve nokta zımba ile

markalanır

Doğru matkap ucu seçilir

matkaba takılarak sıkıştırılır.

Hava bağlantısı irtibatlanır ve

markalanan yerden delinir.

Matkap düz tutulmalı, parçaya

zarar vermeden delinmeli

Açılan deliğe uygun renkli

olan cleko seçilir ve cleko
pensesine takılır.

REFERENCE: TR.147RS.003 5/7 TESVİYE-7

 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

Cleko pensesi sıkıştırılarak

cleko pençelerinin tamamen
dışarı çıkması sağlanır.

Cleko hazır perçin deliğine

takılır.

Diğer delik değme

işlemlerine geçilir.

REFERENCE: TR.147RS.003 6/7 TESVİYE-7

 UÇAK TEKNOLOJİSİ PROGRAMI
KALİFİYE ELEMAN PRATİK ÇALIŞMA KİTABI

FAALİYET DEĞERLENDİRME FORMU

SIRA TAM
ÇEŞİTLİ FASTENER TİPLERİNİ TANIMA VE KULLANMA ALINAN PUAN
NO PUAN
1 İş güvenliği tedbirlerini almak 10
2 Düzen –Tertip 10
3 Çeşitli fastenerler konusunda bilgi sahibi olma 20
4 Cleko kullanabilme 40
5 G- Clamp kullanabilme 20
TOPLAM 100

SONUÇ
......./……./20….

ÖĞRENCİ ÖĞRETİM ELEMANI ALINAN NOT

ADI SOYADI
ADI SOYADI
NUMARASI

BAŞARILI
İMZA İMZA
BAŞARISIZ

REFERENCE: TR.147RS.003 7/7 TESVİYE-7