Grupi III : Faktoret e shkaterrimit te Despotit te Epirit.

Roli I despotatit te Epirit ne perpjekje per Konflikti I despotatit me shtete te tjera sidomos
ringritjen e Perandorise pizantine. me Perandorine bullgare dhe ate te Nikese.

Nga pikepamja e organizimit shteteror, Despotati i Epirit
ishte nje shtet bizantin. Ne krye te tij qendronin
despotet e familjes perandorake Engjell-Duka-
Komnen,duke kujtuar kështu lidhjet e Engjelloreve me
dinastite e tjera bizantine. Vete sundimtarët e Epirit nuk
u pajtuan me statusin e sundimtarit te nje province. Ata
e mbanin veten per trashegimtare te ligjshem te fronit
bizantin dhe ne këte kuptim e konsideronin pushtetin e
tyre në Epir si nje pikenisje per te restauruar
Perandorine Bizantine, duke debuar kryqtarët nga
vendet bizantine. Vitet e para të sundimit despoti Mihali
I Engjëlli (1204-1216) ia kushtoi konsolidimit të
brendshëm të shtetit të posalindur.Nuk munguan në
këtë kohë edhe konfliktet me principatat kryqtare, të
krijuara pas vitit 1204 në kufijtë e Despotatit, në
mbretërinë lombarde të Selanikut, në dukatin e Athinës
dhe në Principatën frënge të Akesë. Me t'u krijuar një
gjendje e qëndrueshme në kufijtë me këto formacione, iu
vu punës për shtrirjen e Despotatit në drejtim të veriut.
Në vitin 1210 Despotati i Epirit i ishte afruar së tepërmi
dukatit venecian të Durrësit.
1217 Theodhori korri nje fitore te rëndesishme qe tronditi
shtetet perendimore,ai shpartalloi ushtrine frenge. Më vone
despoti Theodhor luftoi kunder bullgarëve, u mori atyre Ohrin,
Perlepin, Shkupin, Prizenin, Pelagonine (Manastirin) dhe u shtri
në Maqedoni e më 1223 ai pushtoi Selanikun, dëboi mbretin
frëng. Por në synimet a tij Theodhori ndeshi në kundershtim jo
vetem Perandorise Latine te Bizantit por edhe t Mbreterise
Bullgare. Ai bashkë me arhondët e tij ra rob në duart e mbretit
bullgar, Ivan Asenit te lI, i cili e verboi dhe e mbajti te burgosur
për disa vjet. Tokat e Maqedonise e te Shqiperise hyne nen
sundimin e bullgareve. Viset e tjera te pushtuara nga Theodhori
u copetuan dhe mbeten perkohesisht nën sundimin e djemve
dhe nipeve te tij. Njeri nga këta, Mihali i ll , qendroi si sundimtar
ne tokat e mëpareshme te Despotatit te Epirit. Dobësimi i
Perandorise Latine te Lindjes dhe grindjet qe shperthyen pas
vdekjes se Ivan Asenit Il në Bullgari, i dhan rast si perandorit te
Nikese, Joan Vatacit. ashtu dhe despotit te Epirit, Mihalit te lI, te
zgjeronin sundimin e tyre dhe te luftonin per te rimëkembur,
secili nen kuroren e vet, Perandorine Bizantine. Duke lënë
mënjane Kostandinopojen, Joan Vataci kaloi në Ballkan, pushtoi
me 1216 Selanikun dhe nje varg qytetesh te tjera ne Maqedoni
dhe u gjend kështu balle për balle me rivalin e vet Mihalin e Il.
Midis tyre filluan luftime te ashpera te cilat, me disa nderprerje,
vazhduan për gati 20 vjet.

Ndikimi I pakenaqesive te shqipetareve ne reneien e

despotatit dhe situate e tyre nen sundimin bizantin.
Ankesat e shqiptarëve, përfshirë problematikat politike dhe shtypjen
kulturore, ndikuan në rënien e Despotit të Epirit. Figura të shquara si Gjon
Kastrioti dhe Karl Thopia ishin ndër ata që ndiheshin të margjinalizuar brenda
Despotatit. Konfliktet e brendshme midis familjeve me ndikim, si dinastia
Komnenos Doukas dhe familja Orsini, e dobësuan Despotatin, duke e bërë atë të
ndjeshëm ndaj ambicieve bizantine. Perandoria Bizantine, nën dinastinë
Palaiologos, përfitoi nga kjo situatë dhe nisi fushatat ushtarake, që çuan në
rënien e Despotatit.Nën sundimin bizantin, situata e shqiptarëve ndryshonte.
Disa udhëheqës shqiptarë, si Karl Thopia dhe Gjergj Thopia, u rreshtuan me
bizantinët për të siguruar interesat e tyre dhe ruajtën pozitat e pushtetit.
Megjithatë, sfidat dhe tensionet kulturore vazhduan për të tjerët, përfshirë
fisnikun Theodore Spandounes. Administrata bizantine synonte të
konsolidonte autoritetin e saj duke dhënë disa privilegje, por dallimet
gjuhësore dhe kulturore penguan asimilimin e plotë në shoqërinë bizantine,
duke rezultuar në një dinamikë të vazhdueshme midis bizantinëve dhe
popullsisë shqiptare.

Mateo Shandro 11C