‫‪ - Ali Arkan‬ﻋﻠﻲ أرﻛﺎن‬

‫‪@SumerAliH‬‬

‫‪ 24‬ﺗﻐﺮﯾﺪة • ‪  • 10-08-2020‬اﻗﺮأﻫﺎ ﻓﻲ ﺗﻮﻳﺘﺮ‬

‫‪ rattibha.com‬‬

‫اﻟﯿ ﻮ م ﺳ ﻮ ف ﻧﺘ ﺤﺪ ث ﻋ ﻦ اﻟ ﻐﻨ ﻮ ﺻﯿ ﺔ‬

‫ﺑ ﻌﻨ ﻮا ن‬

‫ذ و ي اﻟ ﻤ ﻌ ﺮﻓ ﺔ‬

‫ﺗﺎ ﺑ ﻊ ا ﻟ ﺴ ﻠ ﺴ ﻠ ﺔ ﻟ ﺘ ﻌ ﺮ ف‬

‫ﻋ ﻠ ﻲ أ ر ﻛﺎ ن‬
 ‫اﻷﻏﻨﻮﺻﯿﺔ ﻫﻲ ﺗﻌﺮﯾﺐ ﻟﻤﺼﻄﻠﺢ )‪ (Gnosticism‬اﻹﻧﻜﻠﯿﺰي واﻟﺬي ﯾﻌﻮد‬
‫ﻟﻜﻠﻤﺔ ‪) γνωστικός‬ﻏﻨﻮﺳﺘﺴﻜﻮس( اﻟﯿﻮﻧﺎﻧﯿﺔ واﻟﺘﻲ ﺗﻌﻨﻲ "ذوي اﻟﻤﻌﺮﻓﺔ"‪.‬‬
‫ا ﺧ ﺘ ﻠ ﻒ ا ﻟ ﻌ ﺮ ب ﻓ ﻲ ﺗ ﺮ ﺟ ﻤ ﺘ ﻬﺎ إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﻌ ﺮ ﺑ ﯿ ﺔ و ﻣ ﻦ ا ﻟ ﻤ ﺼ ﻄ ﻠ ﺤﺎ ت ا ﻟ ﺮ د ﯾ ﻔ ﺔ ‪:‬‬
‫" ا ﻟ ﻌ ﺮ ﻓﺎ ﻧ ﯿ ﺔ " ا ﻟ ﺮ و ﺣ ﯿ ﺔ " ‪ " ،‬ا ﻷ د ر ﯾ ﺔ " ‪ " ،‬ﻣ ﺬ ﻫ ﺐ ا ﻟ ﻌ ﺮ ﻓﺎ ن " و ﻣ ﻦ أ ﺷ ﻬ ﺮ ﻣﺎ ا ﺗ ﺒ ﻌ ﻬﺎ ﻓ ﻲ‬
‫اﻟ ﺸ ﺮ ق ا ﻻ و ﺳ ﻂ ﻫ ﻢ اﻟﺪ ر و ز‬
 ‫و ا ﻟ ﻤ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻟ ﺤ ﺮ ﻓ ﻲ ﻟ ﻜ ﻠ ﻤ ﺔ " ﻏ ﻨ ﻮ ﺳ ﺲ " ا ﻟ ﯿ ﻮ ﻧﺎ ﻧ ﯿ ﺔ ﻫ ﻲ " ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻟ ﺸ ﺨ ﺼ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﺘ ﻘﺎ ة‬
‫ﻣ ﻦ ا ﻟ ﺨ ﺒ ﺮ ة ا ﻟ ﻨ ﻔ ﺴ ﯿ ﺔ " ‪ .‬أ ﻣﺎ ا ﻟ ﻤ ﻌ ﻨ ﻰ ﺑﺎ ﻟ ﻤ ﻔ ﻬ ﻮ م ا ﻟ ﺪ ﯾ ﻨ ﻲ ﻓ ﻬ ﻮ ‪ " :‬ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻟ ﺮ و ﺣ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺒ ﻨ ﯿ ﺔ‬
‫ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﻌ ﻼ ﻗ ﺔ ﻣ ﻊ ا ﷲ " ‪ .‬إ ن ا ﻟ ﺼ ﻼ ح و ا ﻟ ﺨ ﻼ ص ﻓ ﻲ ﻣ ﻌ ﻈ ﻢ ا ﻷ ﻓ ﻜﺎ ر ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻫ ﻮ‬
‫" ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ﺑﺎ ﷲ " ‪ .‬و ﻫ ﺬ ه ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ﻫ ﻲ ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻟ ﺪ ا ﺧ ﻠ ﯿ ﺔ ﻟ ﻼ ﻧ ﺴﺎ ن‬
 ‫و ﻫ ﻲ ﺗ ﺨﺘﻠ ﻒ ﻋ ﻦ ﻣﻔ ﻬ ﻮ م اﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻷ ﻓ ﻼ ﻃ ﻮﻧﯿ ﺔ اﻟ ﻤ ﺤ ﺪﺛ ﺔ اﻟﺘ ﻲ ﺗ ﺪ ﻋ ﻮا ﻟﻠ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ‬
‫ا ﻟ ﺨﺎ ر ﺟ ﯿ ﺔ و ﻋ ﻦ ا ﻟ ﻤ ﻔ ﻬ ﻮ م ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﻲ ا ﻷ ر ﺛ ﻮ ذ ﻛ ﺴ ﻲ ا ﻷ و ل ‪ .‬أ ﻣﺎ ا ﻟ ﻤ ﻌ ﻨ ﻰ ا ﻟ ﺘ ﻘ ﻠ ﯿ ﺪ ي ﻟ ﻜ ﻠ ﻤ ﺔ‬
‫" ﻏ ﻨ ﻮ ﺳ ﺘ ﯿ ﻜ ﻮ س " ا ﻟ ﯿ ﻮ ﻧﺎ ﻧ ﯿ ﺔ ﻓ ﻬ ﻮ " ا ﻟ ﻤ ﺘ ﻌ ﻠ ﻢ " أ و " ا ﻟ ﻤ ﻔ ﻜ ﺮ " ﺑ ﺤ ﺴ ﺐ ﻣﺎ ﻇ ﻬ ﺮ ﻓ ﻲ‬
‫أ ﻋ ﻤﺎ ل أ ﻓ ﻼ ﻃ ﻮ ن ‪ .‬و ﻓ ﻲ ا ﻟ ﻌ ﺼ ﺮ ا ﻟ ﻬ ﻠ ﯿ ﻨ ﻲ ‪ ،‬ا ﺻ ﺒ ﺤ ﺖ ﺗ ﺮ ﻣ ﺰ ﻟ ﻠ ﻤ ﺘ ﻌ ﻠ ﻢ أ و ا ﻟ ﻤ ﺜ ﻘ ﻒ‬
‫ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﻲ ﺑ ﺸ ﻜ ﻞ ﺧﺎ ص‬
 ‫ﻫ ﻨﺎ ك ا ﺧ ﺘ ﻼ ف ﻛ ﺒ ﯿ ﺮ ﺣ ﻮ ل ﺑ ﺪ ا ﯾﺎ ت ا ﻷ ﻓ ﻜﺎ ر ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ‪ .‬ﯾ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ أ ن ا ﻟ ﻤ ﺠ ﻤ ﻮ ﻋ ﺔ‬
‫ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﺘ ﻲ د ﻋ ﯿ ﺖ ﺑﺎ ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻫ ﻲ ﻣ ﻦ ا ﺑ ﺘ ﺪ أ ت ﺑ ﻄ ﺮ ح ا ﻷ ﻓ ﻜﺎ ر ‪ .‬ﻟ ﻜ ﻦ ا ﻷ ﺑ ﺤﺎ ث‬
‫ا ﻷ ﻛﺎ د ﯾ ﻤ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﺤ ﺪ ﯾ ﺜ ﺔ ﺗ ﺸ ﯿ ﺮ إ ﻟ ﻰ أ ن ا ﻟ ﺒ ﺪ ا ﯾﺎ ت ﺗ ﻌ ﻮ د إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﺒ ﯿ ﺌ ﺔ ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ﯾ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺘ ﺰ ﻣ ﺘ ﺔ و إ ﻟ ﻰ‬
‫ﻃ ﻮاﺋ ﻒ اﻟ ﻌ ﻬﺪ اﻟ ﻤ ﺴﯿ ﺤ ﻲ ا ﻷ و ل‬
 ‫ﻫ ﻨﺎ ك د ﻻ ﺋ ﻞ إ ﻟ ﻰ أ ن ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻧ ﺸﺄ ت ﻓ ﻲ ا ﻹ ﺳ ﻜ ﻨ ﺪ ر ﯾ ﺔ و ﺗ ﻌﺎ ﯾ ﺸ ﺖ ﻣ ﻊ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﺔ‬
‫ا ﻷ وﻟ ﻰ ﺣﺘ ﻰ اﻟﻘ ﺮ ن اﻟ ﺮاﺑ ﻊ اﻟ ﻤﯿ ﻼ د و ﺳﺒ ﺐ ﺷﯿ ﻮ ع اﻟﻔ ﻜ ﺮ ة ﻫ ﻮ ﻋ ﺪ م و ﺟ ﻮ د‬
‫ا ﻟ ﺘ ﻨ ﻈ ﯿ ﻤﺎ ت ا ﻟ ﻜ ﻨ ﺴ ﯿ ﺔ ﻓ ﻲ ذ ﻟ ﻚ ا ﻟ ﺰ ﻣ ﻦ ﻣ ﻤﺎ ﺳ ﻤ ﺢ ﺑ ﺪ ﻣ ﺞ أ ﻓ ﻜﺎ ر ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ة ﻣ ﻊ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ا ت‬
‫و أ ﻓ ﻜﺎ ر ﻗ ﺪ ﯾ ﻤ ﺔ ﻟ ﺨ ﻠ ﻖ ﻣ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ا ت ﺟ ﺪ ﯾ ﺪ ه و ﻫ ﺬ ا ﻣﺎ ﻻ ﺗ ﺴ ﻤ ﺢ ﺑ ﻪ ا ﻟ ﻤ ﺆ ﺳ ﺴﺎ ت ا ﻟ ﻜ ﻬ ﻨ ﻮ ﺗ ﯿ ﺔ‬
‫واﻟﺪﯾﻨﯿ ﺔ اﻟ ﻤﻨ ﻈ ﻤ ﺔ‬
 ‫وﻟﻬﺬا‪ ،‬ﯾﻔﺮق اﻟﺒﺎﺣﺜﻮن ﺑﯿﻦ "اﻟﻐﻨﻮص" )‪ (Gnosis‬واﻟﺘﻲ ﯾﺴﺘﻌﻤﻠﻮﻧﻬﺎ ﻓﻲ‬
‫دراﺳﺔ اﻟﻐﻨﻮﺻﯿﺔ اﻷوﻟﻰ وﺑﯿﻦ "اﻟﻐﻨﻮﺻﯿﺔ" )‪ (Gnostism‬اﻟﺘﻲ ﺗﺮﻣﺰ ﻋﻨﺪﻫﻢ‬
‫إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﻔ ﺮ ق ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﻨ ﻈ ﻤ ﺔ ا ﻟ ﺘ ﻲ ا ﻧ ﺒ ﺰ ﻏ ﺖ ﻓ ﻲ ا ﻟ ﻘ ﺮ ن ا ﻟ ﺜﺎ ﻧ ﻲ ا ﻟ ﻤ ﯿ ﻼ د ي ﻻ ﯾ ﻤ ﻜ ﻦ‬
‫ا ﻟ ﺒ ﺖ ﺑ ﺸ ﻜ ﻞ ﻗﺎ ﻃ ﻊ ﻋ ﻦ ﺻ ﺤ ﺔ ﺑ ﺪ ا ﯾﺎ ت ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻟ ﻌ ﺪ م و ﺟ ﻮ د أ ي ﻧ ﺼ ﻮ ص ﺗ ﺮ ﺟ ﻊ‬
‫إ ﻟ ﻰ ﻣﺎ ﻗ ﺒ ﻞ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﺔ‬
 ‫ﻟ ﺪ ى ا ﻟ ﺒﺎ ﺣ ﺜ ﻮ ن ا ﻟ ﻤ ﻌﺎ ﺻ ﺮ و ن ﻗ ﻨﺎ ﻋﺎ ت ﺛﺎ ﺑ ﺘ ﺔ ﺑﺄ ن ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻧ ﺸﺄ ت ﻓ ﻲ أ و ﺳﺎ ط‬
‫ﯾ ﻬ ﻮ دﯾ ﺔ ﻏﯿ ﺮ ﻛ ﻬﻨ ﻮﺗﯿ ﺔ أ و ﺑﯿ ﻦ اﻟ ﻤ ﺴﯿ ﺤﯿﯿ ﻦ اﻟﯿ ﻬ ﻮ د ا ﻷ واﺋ ﻞ ﻓ ﻲ اﻟﻘ ﺮ ن ا ﻷ و ل‬
‫اﻟ ﻤﯿ ﻼد ي‬
‫ﻣ ﻦ ﻫ ﺬ ه ا ﻟ ﺪ ﻻ ﺋ ﻞ أ ن آ ﺑﺎ ء ا ﻟ ﻜ ﻨ ﯿ ﺴ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﺔ ا ﻷ و ﻟ ﻰ أ ﺷﺎ ر و ا ﻟ ﺮ ؤ ﺳﺎ ء ا ﻟ ﻔ ﺮ ق‬
‫ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﺑﺎ ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﻮ ن ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د‬

‫ﻛ ﻤﺎ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺪ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﯿ ﻦ ا ﻷ و ا ﺋ ﻞ ا ﻟ ﻤ ﺼ ﻄ ﻠ ﺤﺎ ت ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ﯾ ﺔ و أ ﺳ ﻤﺎ ء أ ﻟ ﻪ ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ﯾ ﺔ‬
‫و ﺑ ﺨﺎ ﺻ ﺔ ﻣ ﻦ أ د ب " ﻗ ﺼ ﻮ ر ا ﻟ ﺴ ﻤﺎ ء " ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ﯾ ﺔ و ﻣ ﻦ ا ﻟ ﻤ ﻔﺎ ر ﻗﺎ ت أ ن ﺑ ﻌ ﺾ‬
‫ا ﻟ ﺒﺎ ﺣ ﺜ ﯿ ﻦ ‪ ،‬ﻣ ﺜ ﻞ ﻏ ﯿ ﺮ ﺷ ﻮ م ﺷ ﻮ ﻟ ﯿ ﻢ ‪ ،‬ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ أ ﻫ ﻢ ﻗ ﻀ ﯿ ﺔ ﻣ ﯿ ﺘﺎ ﻓ ﯿ ﺰ ﯾ ﻘ ﯿ ﺔ ﺿ ﺪ‬
‫اﻟﯿ ﻬ ﻮد‬
‫ﺑ ﯿ ﻨ ﻤﺎ ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺮ ﻫﺎ ا ﻟ ﺒﺎ ﺣ ﺚ ﺳ ﺘ ﯿ ﻔ ﻦ ﺑﺎ ﯾ ﻤ ﻲ ﻧ ﻮ ع ﻣ ﻦ أ ﻧ ﻮ ا ع ﻣ ﻌﺎ د ا ة ا ﻟ ﺴﺎ ﻣ ﯿ ﺔ‬
 ‫ﺑ ﺪ أ ت ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﺔ ﺑ ﺸ ﻜ ﻞ و ا ﺿ ﺢ ﻣ ﻊ ﺗ ﺒﺎ ﺷ ﯿ ﺮ ﺑ ﻮ ﻟ ﺺ ا ﻟ ﺮ ﺳ ﻮ ل و ﯾ ﻮ ﺣ ﻨﺎ‬
‫و ﺑ ﺨﺎ ﺻ ﺔ ﻋ ﻨ ﺪ ﻣﺎ ﺗ ﻨﺎ و ﻟ ﻮ ا ا ﻟ ﻔ ﺮ ق ﺑ ﯿ ﻦ ا ﻟ ﺠ ﺴ ﺪ و ا ﻟ ﺮ و ح ‪ ،‬ﻗ ﯿ ﻤ ﺔ ا ﻟ ﻜﺎ ر ﯾ ﺰ ﻣﺎ ‪ ،‬و ﺗ ﺠ ﺮ ﯾ ﺪ‬
‫ا ﻟ ﺸ ﺮ ﯾ ﻌ ﺔ ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ﯾ ﺔ ﻣ ﻦ ا ﻷ ﻫ ﻠ ﯿ ﺔ ‪ .‬ﻓ ﻔ ﻲ ﻫ ﺬ ه ا ﻟ ﺤ ﻘ ﺒ ﺔ ‪ ،‬ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺮ أ ن ا ﻟ ﺠ ﺴ ﺪ ﻫ ﻮ ﻣﺎ د ي ﯾ ﻔ ﻨ ﻰ‬
‫ﺑ ﯿ ﻨ ﻤﺎ ا ﻟ ﺮ و ح ﻓ ﻬ ﻲ أ ﺑ ﺪ ﯾ ﺔ ﯾ ﻤ ﻜ ﻦ ﺧ ﻼ ﺻ ﻬﺎ‬
 ‫و ﺑ ﺪ أ ت ﻣ ﻌ ﻬ ﻢ ﺗﺄ ﺧ ﺬ ﻓ ﻜ ﺮ ة ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻣ ﻌﺎ ﻧ ﻲ ﻣ ﻬ ﻤ ﺔ و ﻋ ﻤ ﯿ ﻘ ﺔ و ﺗ ﻌ ﺘ ﺒ ﺮ ا ﻹ ﺳ ﻜ ﻨ ﺪ ر ﯾ ﺔ‬
‫ﻣ ﻨ ﺸﺄ ا ﻻ ﻏ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﺑ ﺴ ﺒ ﺐ ﺗ ﺰ ا و ج ا ﻟ ﻌ ﺪ ﯾ ﺪ ﻣ ﻦ ا ﻟ ﺜ ﻘﺎ ﻓﺎ ت ﻓ ﯿ ﻬﺎ ﻣ ﻨ ﻬﺎ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺤ ﯿ ﻮ ن‬
‫ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د و ا ﻹ ﻏ ﺮ ﯾ ﻖ ﻛ ﻤﺎ ا ﻧ ﺘ ﺸ ﺮ ت ﻓ ﯿ ﻬﺎ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ا ﻟ ﻄ ﺮ و ﺣﺎ ت ا ﻟ ﻔ ﻜ ﺮ ﯾ ﺔ و ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ و ﻓ ﺔ ﻓ ﻲ‬
‫ذ ﻟ ﻚ ا ﻟ ﺰ ﻣ ﻦ ﻣ ﺜ ﻞ ا ﻟ ﻘ ﯿﺎ ﻣ ﺔ ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ﯾ ﺔ و ﻃ ﺮ و ﺣﺎ ت ا ﻟ ﺤ ﻜ ﻤ ﺔ ا ﻟ ﺮ ﺑﺎ ﻧ ﯿ ﺔ و ا ﻟ ﻔ ﻠ ﺴ ﻔ ﺔ ا ﻟ ﯿ ﻮ ﻧﺎ ﻧ ﯿ ﺔ‬
 ‫ﻓ ﻲ أ و ا ﺧ ﺮ ا ﻟ ﻘ ﺮ ن ا ﻟ ﺘﺎ ﺳ ﻊ ﻋ ﺸ ﺮ ‪ ،‬ﻇ ﻬ ﺮ ت ﺑ ﻌ ﺾ ا ﻟ ﺪ ر ا ﺳﺎ ت ا ﻟ ﺘ ﻲ ر ﺑ ﻄ ﺖ ﺑ ﯿ ﻦ‬
‫ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ و ا ﻟ ﻄ ﺮ و ﺣﺎ ت ا ﻷ ﻓ ﻼ ﻃ ﻮ ﻧ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺤ ﺪ ﺛ ﺔ ‪ .‬ﻛ ﻤﺎ ا ﺳ ﺘ ﻌ ﻤ ﻠ ﺖ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻌ ﺪ ﯾ ﺪ‬
‫ﻣ ﻦ ا ﻷ ﻓ ﻜﺎ ر ا ﻻ ﻓ ﻼ ﻃ ﻮ ﻧ ﯿ ﺔ و ﻣ ﺼ ﻄ ﻠ ﺤﺎ ﺗ ﻬﺎ ﻛ ﻤﺎ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺪ و ا ﻣ ﺒﺎ د ي ء ا ﻟ ﻔ ﻠ ﺴ ﻔ ﺔ ا ﻟ ﯿ ﻮ ﻧﺎ ﻧ ﯿ ﺔ‬
‫ﻣ ﺜ ﻞ ا ﻵ ﻗ ﻨ ﻮ م ) ا ﻟ ﻮ ا ﻗ ﻊ ‪ ،‬ا ﻟ ﻮ ﺟ ﻮ د ( ‪ ،‬ا ﻟ ﻤ ﻮ ﺟ ﻮ د ﯾ ﺔ ) ا ﻟ ﺠ ﻮ ﻫ ﺮ ‪ ،‬ا ﻟ ﻤﺎ ﻫ ﯿ ﺔ ‪ ،‬ا ﻟ ﻜ ﯿ ﻨ ﻮ ﻧ ﺔ (‬
‫و ا ﻟ ﺨﺎ ﻟ ﻖ ) ا ﻟ ﺮ ب (‬

‫ﻛ ﻤﺎ ﺗﺄ ﺛ ﺮ ت ﺑﺎ ﻟ ﻔ ﻼ ﻃ ﻮ ﻧ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻮ ﺳ ﻄ ﻰ و إ ﺑ ﯿ ﻘ ﻮ ر ﯾ ﺔ‬
‫ا ﻟ ﻤ ﺤ ﺪ ﺛ ﺔ ا ﻟ ﺘ ﻲ ا ﻋ ﺘ ﻤ ﺪ ﺗﺎ ﻣ ﺒ ﺪ ا د ﻣ ﺼﺎ ﻟ ﺤ ﺔ ا ﻟ ﻌ ﻘﺎ ﺋ ﺪ ا ﻟ ﻘ ﺪ ﯾ ﻤ ﺔ ﻣ ﻊ ا ﻟ ﻤ ﻜ ﺘ ﺸ ﻔﺎ ت ا ﻟ ﺤ ﺪ ﯾ ﺜ ﺔ‬
‫و ﺣ ﺘ ﻰ ﺗ ﻄ ﻮ ﯾ ﺮ ﻫ ﻢ ﻟ ﯿ ﺼ ﺒ ﺤ ﻮ ا و ﺣ ﺪ ة و ا ﺣ ﺪ ة و ﻫ ﺬ ا ﻣﺎ ر ﻓ ﻀ ﺘ ﻪ ا ﻻ ﻓ ﻼ ﻃ ﻮ ﻧ ﯿ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﺤ ﺪ ﺛ ﺔ‬
 ‫ا ﺷﺎ ر ا ﻟ ﺒﺎ ﺣ ﺜ ﻮ ن ا ﻻ ﻛﺎ د ﯾ ﻤ ﯿ ﻮ ن ‪ ،‬ﻣ ﻨ ﻬ ﻢ و ﯾ ﻠ ﻬ ﯿ ﻢ ﺑ ﻮ ﺳ ﯿ ﺖ و ر ﯾ ﺘ ﺸﺎ ر د ر ا ﯾ ﺘ ﺠ ﻨ ﺴ ﺘ ﯿ ﻦ ﻓ ﻲ‬
‫أ و ا ﺋ ﻞ ا ﻟ ﻘ ﺮ ن ا ﻟ ﻌ ﺸ ﺮ ﯾ ﻦ إ ﻟ ﻰ ا ﻣ ﻜﺎ ﻧ ﯿ ﺔ ﻧ ﺸ ﺆ ا ﻟ ﻔ ﻜ ﺮ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻛ ﺘ ﺰ ا و ج ﻟ ﻤ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ت ﺑ ﻼ د‬
‫ﻓﺎ ر س و ﺑ ﻼ د ﻣﺎ ﺑ ﯿ ﻦ ا ﻟ ﻨ ﻬ ﺮ ﯾ ﻦ ﻣ ﻊ ا ﻟ ﻔ ﻜ ﺮ ا ﻟ ﯿ ﻬ ﻮ د ي‬
‫اﻻ أن ﻫﺬه اﻟﻄﺮوﺣﺎت ُرﻓﻀﺖ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ ﻛﺎرﺳﺘﻦ ﻛﻮﻟﺒﻲ اﻟﺬي أﺛﺒﺖ ﻋﺪم ﺻﺤﺘﻬﺎ‬
 ‫ﻣ ﻔﺎ ﻫ ﯿ ﻢ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ا و ا ﻟ ﻌ ﺮ ﻓﺎ ﻧ ﯿ ﺔ‬

‫اﻟ ﻮا ﺣﺪ ا ﻷ ﺣﺪ‬

‫ﯾ ﺴ ﻤ ﻰ ا ﻹ ﻟ ﻪ ا ﻟ ﻮ ا ﺣ ﺪ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﯿ ﻦ ﺑ ـ " ا ﻟ ﻤ ﻮ ﻧﺎ د " ‪ ،‬ا ﻟ ﻮ ا ﺣ ﺪ ا ﻷ ﺣ ﺪ ‪ ،‬و ﻫ ﻮ ﻋ ﻠ ﺔ ا ﻟ ﻤ ﻼ ء‬

‫ا ﻷ ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﺘ ﻲ ﻫ ﻲ ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﺔ ا ﻟ ﻨ ﻮ ر ‪ .‬و ﺗ ﺴ ﻤ ﻰ ا ﻧ ﺒ ﻌﺎ ﺛﺎ ﺗ ﻪ أ و ﻓ ﯿ ﻀ ﻪ إ ﻹ ﻟ ﻬ ﻲ ﺑ ـ " ا ﻹ ﯾ ﻮ ن " ‪،‬‬
‫أ ي اﻟﺪ ﻫ ﺮ‬
 ‫اﻟ ﻤ ﻶ ا ﻻ ﻋﻠ ﻰ‬
‫ﺗ ﺴ ﻤ ﻰ ا ﻟ ﻘ ﺪ ر ة ا ﻟ ﻜﺎ ﻣ ﻠ ﺔ ﻟ ﻠ ﺨﺎ ﻟ ﻖ ﻋ ﻨ ﺪ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﯿ ﻦ ﺑ ـ " ﺑ ﻠ ﯿ ﺮ و ﻣﺎ " ‪ ،‬أ ي ا ﻟ ﻤ ﻶ ا ﻷ ﻋ ﻠ ﻰ ‪،‬‬
‫و ا ﻟ ﺘ ﻲ ﻫ ﻲ ﻣ ﺮ ﻛ ﺰ ا ﻟ ﺤ ﯿﺎ ة ا إ ﻟ ﻬ ﯿ ﺔ و ﻣ ﻨ ﻄ ﻘ ﺔ ا ﻟ ﻨ ﻮ ر ا ﻟ ﺘ ﻲ ﺗ ﺘ ﺨ ﻄ ﻰ ﻋﺎ ﻟ ﻤ ﻨﺎ و ا ﻟ ﺘ ﻲ ﯾ ﻘ ﯿ ﻢ ﺑ ﻬﺎ‬
‫ﻣ ﺨ ﻠ ﻮ ﻗﺎ ت ر و ﺣ ﯿ ﺔ ﻣ ﺜ ﻞ ا ﻹ ﯾ ﻮ ن ) ا ﻟ ﻤ ﺨ ﻠ ﻮ ﻗﺎ ت ا ﻷ ﺑ ﺪ ﯾ ﺔ ( و ﺑ ﻌ ﺾ ا ﻷ ر ﺷ ﻮ ن ) ﺧ ﺪ م‬
‫ا ﻟ ﺨﺎ ﻟ ﻖ ا ﻟ ﻤﺎ د ي ا ﻟ ﺬ ﯾ ﻦ ﯾ ﺘ ﺼ ﻠ ﻮ ن ﺑﺎ ﻟ ﺒ ﺸ ﺮ (‬
 ‫وﯾ ﻌﺘﻘ ﺪ اﻟﺒ ﻌ ﺾ أ ن ﯾ ﺴ ﻮ ع اﻟ ﻤ ﺴﯿ ﺢ ﻫ ﻮ ﻣ ﻦ ا ﻹﯾ ﻮ ن اﻟ ﺬ ي أ ر ﺳ ﻞ ﻣ ﻦ اﻟ ﻤ ﻶ ا ﻷ ﻋﻠ ﻰ‬
‫إ ﻟ ﻰ ا ﻷ ر ض ﻟ ﯿ ﺪ ل ا ﻟ ﺒ ﺸ ﺮ ﻋ ﻠ ﻰ إ ﻋﺎ د ة ا ﻛ ﺘ ﺸﺎ ف ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻟ ﺘ ﻲ ﺗ ﻌ ﯿ ﺪ ﻫ ﻢ إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ‬
‫ا ﻹﻟ ﻬﯿ ﺔ اﻟ ﻤﻔﻘ ﻮ د ة‬
 ‫اﻟﻔﯿ ﺾ‬

‫ﯾ ﻌ ﺘ ﻘ ﺪ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﻮ ن ﺑﺄ ن ا ﻟ ﻨ ﻮ ر ا ﻷ ﻟ ﻬ ﻲ ﯾ ﻔ ﯿ ﺾ ﺗ ﻨﺎ ز ﻟ ﯿﺎ ﻋ ﺒ ﺮ ﺳ ﻠ ﺴ ﻠ ﺔ ﻣ ﻦ ا ﻟ ﻤ ﺮ ا ﺣ ﻞ‬
‫و ا ﻟ ﺘ ﺪ ر ﺟﺎ ت و ا ﻟ ﻌ ﻮ ا ﻟ ﻢ و ا ﻷ ﻗﺎ ﻟ ﯿ ﻢ ﻟ ﯿ ﺼ ﺒ ﺢ ﻣﺎ د ﯾﺎ ‪ .‬ﺛ ﻢ ﯾ ﻌﺎ و د ا ﻟ ﺘ ﺘﺎ ﺑ ﻊ ﺑ ﺸ ﻜ ﻞ ﻋ ﻜ ﺴ ﻲ ﻟ ﯿ ﻌ ﻮ د‬
‫إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﻮ ا ﺣ ﺪ ا ﻷ ﺣ ﺪ ﻋ ﻦ ﻃ ﺮ ﯾ ﻖ ا ﻟ ﺘﺄ ﻣ ﻞ و ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻟ ﺮ و ﺣ ﯿ ﺔ‬
 ‫ا ﻻﯾ ﻮ ن‬

‫ا ﻟ ﻤ ﺨ ﻠ ﻮ ﻗﺎ ت ا ﻷ ﺑ ﺪ ﯾ ﺔ ‪ ،‬ا ﻹ ﯾ ﻮ ن ‪ ،‬ﻋ ﻨ ﺪ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﻮ ن ﻫ ﻢ ﻣ ﻦ ﻓ ﯿ ﺾ ا ﻟ ﻮ ا ﺣ ﺪ ا ﻷ ﺣ ﺪ ا ﻟ ﺬ ﯾ ﻦ‬
‫ﯾ ﺘ ﻜﺎ ﺛ ﺮ و ن ﺑﺎ ﻟ ﺘ ﺘﺎ ﻟ ﻲ ﻛ ﺠ ﻮ ز ﯾ ﻦ ﻣ ﻦ ا ﻟ ﻔ ﯿ ﺾ ‪ ،‬ا ﻟ ﺴﺎ ﻟ ﺐ و ا ﻟ ﻤ ﻮ ﺟ ﺐ أ و ا ﻟ ﻤ ﺬ ﻛ ﺮ و ا ﻟ ﻤ ﺆ ﻧ ﺚ‬
‫و ﻣ ﻦ أ ﻣ ﺜ ﻠ ﺔ ز و ﺟ ﻲ ا ﻟ ﻤ ﺨ ﻠ ﻮ ﻗﺎ ت ا ﻷ ﺑ ﺪ ﯾ ﺔ ‪ :‬ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ) و ﻫ ﻲ ﻗ ﺮ ﯾ ﻦ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺢ ( و ر و ح‬
‫اﻟﻘ ﺪ س )أ ي اﻟ ﺤ ﻜ ﻤ ﺔ (‬
 ‫اﻟ ﺤ ﻜ ﻤ ﺔ‬

‫ﺗ ﻌ ﺘ ﺒ ﺮ ا ﻟ ﺤ ﻜ ﻤ ﺔ ﻫ ﻲ أ د ﻧ ﻲ ﻣ ﺴ ﺘ ﻮ ﯾﺎ ت ﻓ ﯿ ﺾ ا ﻟ ﻮ ا ﺣ ﺪ ا ﻷ ﺣ ﺪ و ﻣ ﻨ ﻬﺎ و ﺟ ﺪ ﺧﺎ ﻟ ﻖ ا ﻟ ﻌﺎ ﻟ ﻢ‬
‫ا ﻟ ﻤﺎ د ي ‪ ،‬د ﯾ ﻤ ﯿ ﻮ ر ﻏ ﻲ ‪ ،‬و ا ﻟ ﻤ ﺴ ﺆ و ل ﻋ ﻦ ﺧ ﻠ ﻖ ا ﻟ ﻌﺎ ﻟ ﻢ ا ﻟ ﻤﺎ د ي‬
 ‫اﻟﺪﯾ ﻤﯿ ﻮ ر غ‬
‫ﻫ ﻮ ﻓ ﯿ ﺾ ﻣ ﻦ ا ﻟ ﺤ ﻜ ﻤ ﺔ و ﻫ ﻮ ا ﻟ ﻤ ﺴ ﺆ و ل ﻋ ﻦ ﺧ ﻠ ﻖ ا ﻟ ﻜ ﻮ ن ا ﻟ ﻤﺎ د ي و ا ﻟ ﺸ ﻜ ﻞ ا ﻟ ﻤﺎ د ي‬
‫ﻟ ﻠ ﺒ ﺸ ﺮ ا ﻟ ﺬ ي ﺑ ﺪ و ر ه ﯾ ﺨ ﻠ ﻖ ﻋ ﺪ د ﻣ ﻦ ا ﻷ ز و ا ج ا ﻟ ﻤ ﺴﺎ ﻋ ﺪ ة ا ﻟ ﺘ ﻲ ﺗ ﺘ ﺮ أ س ﻣ ﻬﺎ م‬
‫ﻣﺎ د ﯾ ﺔ ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻔ ﺔ ﻣ ﻦ ا ﻟ ﺨ ﻠ ﻖ و ا ﻟ ﺘ ﻲ ﻣ ﻦ أ د و ا ر ﻫﺎ أ ن ﺗ ﻀ ﻊ ا ﻟ ﻌ ﻘ ﺒﺎ ت ا ﻣﺎ م ا ﻟ ﺒ ﺸ ﺮ ﻟ ﻤ ﻨ ﻌ ﻬ ﻢ‬
‫ﻣ ﻦ ا ﻟ ﻌ ﻮ د ة إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ا ﻟ ﺮ ﺑﺎ ﻧ ﯿ ﺔ‬
‫و ﻫ ﻮ ﻧ ﻈ ﯿ ﺮ ا ﻟ ﺸ ﯿ ﻄﺎ ن ﻟ ﻜ ﻨ ﻪ ﻟ ﯿ ﺲ ا ﻟ ﺸ ﺮ ﺑ ﻞ ﻫ ﺬ ه ﻣ ﻬ ﻤ ﺘ ﻪ‬
 ‫اﻟ ﻤ ﺴﯿ ﺢ‬

‫ﯾ ﻌﺘﻘ ﺪ ﺑ ﻌ ﺾ اﻟ ﻐﻨ ﻮ ﺻﯿﯿ ﻦ أ ن اﻟ ﻤ ﺴﯿ ﺢ ﻫ ﻮ ﺗ ﺠ ﺴﯿ ﺪ ﻟﻠ ﻮا ﺣ ﺪ ا ﻷ ﺣ ﺪ آﺗ ﻰ إﻟ ﻰ اﻟ ﻜ ﻮ ن‬
‫ا ﻟ ﻤﺎ د ي ﻟ ﯿ ﺪ ل ا ﻟ ﺒ ﺸ ﺮ ﻋ ﻠ ﻰ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﺑ ﯿ ﻨ ﻤﺎ ر ﻓ ﻀ ﻮ ا أ ﺧ ﺮ و ن ﻓ ﻜ ﺮ ة ﺗ ﺠ ﺴ ﯿ ﺪ ا ﻟ ﺮ ب ﻓ ﻲ‬
‫ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺢ و ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺮ و ا ا ﻟ ﻤ ﺴ ﯿ ﺢ ﻛ ﺒ ﺸ ﺮ ي ا ﺳ ﺘ ﻄﺎ ع ﻟ ﻠ ﻮ ﺻ ﻮ ل إ ﻟ ﻰ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ و ﻋ ﻠ ﻢ‬
‫ﻣ ﺮ ﯾ ﺪ ﯾ ﻪ ﻧ ﻔ ﺲ ا ﻟ ﻄ ﺮ ﯾ ﻘ ﺔ ﺑ ﯿ ﻨ ﻤﺎ ا ﻋ ﺘ ﺒ ﺮ ه ﺑ ﻌ ﻀ ﻬ ﻢ ﻣ ﻦ ا ﻻ ﯾ ﻮ ن ) ا ﻟ ﻤ ﺨ ﻠ ﻮ ﻗﺎ ت ا ﻻ ﺑ ﺪ ﯾ ﺔ (‬
 ‫ذ و ي ا ﻟ ﻤ ﻌ ﺮ ﻓ ﺔ ‪ /‬ﻋ ﻠ ﻲ أ ر ﻛﺎ ن‬

‫ا ﻟ ﻤ ﺼﺎ د ر‬

‫ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻧ ﺸﺄ ﺗ ﻬﺎ و ﺻ ﻠ ﺘ ﻬﺎ ﺑﺎ ﻟ ﻔ ﻠ ﺴ ﻔ ﺔ ا ﻟ ﯿ ﻮ ﻧﺎ ﻧ ﯿ ﺔ ‪ -‬د ‪ .‬ﻣ ﺤ ﻤ ﺪ أ ﺣ ﻤ ﺪ‬

‫ا ﻟ ﺪ ﯾﺎ ﻧ ﺔ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ‪ -‬ﻫﺎ ﻧ ﺲ ﯾ ﻮ ﻓﺎ س‬

‫ا ﻟ ﺤ ﺮ ﻛ ﺔ ا ﻟ ﻐ ﻨ ﻮ ﺻ ﯿ ﺔ ﻓ ﻲ ا ﻓ ﻜﺎ ر ﻫﺎ ‪ -‬ﺑ ﻮ ﻟ ﺲ ا ﻟ ﻔ ﻐﺎ ﻟ ﻲ‬

‫اﻟ ﻮ ﺟ ﻪ ا ﻷ ﺧ ﺮ ﻟﻠ ﻤ ﺴﯿ ﺢ ‪ -‬د‪ .‬ﻓ ﺮا س اﻟ ﺴ ﻮا ح‬

‫@‪Rattibha‬‬

‫ﰎ اﻧﺸﺎء ﻫﺬه اﻟﺼﻔﺤﺎت ﻋﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺧﺪﻣﺔ رﺗﺒﻬﺎ‬

‫)‪(https://www.rattibha.com‬‬
‫إن ﳏﺘﻮﯾﺎت ﻫﺬه اﻟﺼﻔﺤﺎت‪ ،‬ﲟﺎ ﰲ ذﻟﻚ ﲨﯿﻊ اﻟﺼﻮر واﻟﻔﯿﺪﯾﻮﻫﺎت‬
‫واﳌﺮﻓﻘﺎت واﻟﻮﺻﻼت اﳋﺎرﺟﯿﺔ اﳌﻨﻘﻮﻟﺔ ﻣﻌﻬﺎ )ﯾﺸﺎر إﻟﯿﻬﺎ‬
‫ﳎﺘﻤﻌﺔ ﺑﺎﺳﻢ "ﻫﺬا اﳌﻨﺸﻮر"(‪ ،‬ﰎ اﻧﺸﺎؤﻫﺎ ﺑﻨﺎء ﻋﻠﻰ ﻃﻠﺐ‬
‫ﻣﺴﺘﺨﺪم‪/‬ﻣﺴﺘﺨﺪﻣﲔ ﻣﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻮﯾﱰ‪ .‬ﺣﺴﺎب رﺗﺒﻬﺎ ﯾﻘﺪم ﺧﺪﻣﺔ‬
‫آﻟﯿﺔ‪ ،‬ﻣﻦ ﻏﲑ ﺗﺪﺧﻞ ﺑﺸﺮي‪ ،‬ﻟﻨﺴﺦ ﳏﺘﻮﯾﺎت اﻟﺘﻐﺮﯾﺪات ﻣﻦ ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ﺗﻮﯾﱰ وﻧﺸﺮﻫﺎ ﺑﺄﺳﻠﻮب ﻣﻘﺎﱄ وﺗﻜﻮﯾﻦ ﺻﻔﺤﺎت ‪ PDF‬ﻗﺎﺑﻠﺔ ﻟﻠﻨﺸﺮ‬
 ‫واﻟﻄﺒﺎﻋﺔ‪ ،‬ﻋﻨﺪ ﻃﻠﺐ اﳌﺴﺘﺨﺪم‪/‬اﳌﺴﺘﺨﺪﻣﲔ‪ .‬وﯾﺮﺟﻰ ﻣﻼﺣﻈﺔ أن‬
‫اﻵراء وﲨﯿﻊ اﶈﺘﻮﯾﺎت اﻟﻮاردة ﰲ ﻫﺬا اﳌﻨﺸﻮر ﻫﻲ آراء‬
‫اﻟﻜﺎﺗﺐ وﻻ ﲤﺜﻞ ﺑﺎﻟﻀﺮورة آراء ﻣﻮﻗﻊ رﺗﺒﻬﺎ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ رﺗﺒﻬﺎ‪ ،‬ﻻ‬
‫ﯾﺘﺤﻤﻞ أي ﻣﺴﺆوﻟﯿﺔ ﻋﻦ أي ﺿﺮر أو ﳐﺎﻟﻔﺎت ﻷي ﻗﺎﻧﻮن ﻧﺎﲡﻪ ﻋﻦ‬
‫ﳏﺘﻮﯾﺎت ﻫﺬا اﳌﻨﺸﻮر‪.‬‬