ΟΙΚΙΑΚΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η Οικιακή Οικονομία στο
Βυζάντιο
α. Η οργάνωση της οικογενειακής
ζωής
 Η δημιουργία της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αναφερόμενης και
ως Βυζάντιο, χρονολογείται από το 324 μ.Χ. με την ίδρυση της
Κωνσταντινούπολης από τον Κωνσταντίνο τον Μέγα ή από τις 11
Μαΐου 330 μ.Χ. με την ανακήρυξη της Κωνσταντινούπολης ως
πρωτεύουσα του Βυζαντίου έως τις 29 Μαΐου 1453 με την Άλωση
της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς.
 Επομένως, οι βασικές αρχές της οικογενειακής ζωής αν και δεν
άλλαξαν, ωστόσο επηρεάστηκαν από το χριστιανικό πνεύμα.
α. Η οργάνωση της οικογενειακής
ζωής
 Έτσι, ο ρόλος του άντρα εξακολουθεί να είναι έξω από το σπίτι
(εξωτερικές εργασίες)
 Ενώ, η γυναίκα παραμένει μέσα στο σπίτι, έχοντας όμως ενεργό
ρόλο μέσα στην οικογένεια.
α. Η οργάνωση της οικογενειακής
ζωής
 Η γυναίκα ασχολείται με:
 Τις εργασίες του σπιτιού (προετοιμασία φαγητού, κατασκευή
ρουχισμού για την οικογένεια, κ.α.)
 Την ανάγνωση του Ευαγγελίου
 Την ανατροφή των παιδιών ως κύριο έργο.
α. Η οργάνωση της οικογενειακής
ζωής
 Η διαπαιδαγώγηση των κοριτσιών από τις μητέρες είχε ως
κύριους στόχους να:
 Γίνουν καλές χριστιανές,
 Γίνουν μελλοντικά καλές οικοδέσποινες,
 Τους διδάξουν τα λεγόμενα στοιχειώδη ή ιερά γράμματα.
α. Η οργάνωση της οικογενειακής
ζωής
 Τί ήταν τα ιερά γράμματα:
Τα ιερά γράμματα ήταν βασικές γνώσεις ανάγνωσης, γραφής,
θρησκευτικών, αριθμητικής και ωδικής (τραγούδι) που διδάσκονταν
στο σπίτι οι κόρες από τις μητέρες τους.
α. Η οργάνωση της οικογενειακής
ζωής
 ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ:
Αν και όπως είδαμε οι γυναίκες του Βυζαντίου ασχολούνταν
κυρίως με το σπίτι, ωστόσο, στο Βυζάντιο υπήρξαν γυναίκες που
σταδιοδρόμησαν επαγγελματικά συμμετέχοντας ενεργά στην
οικονομική ζωή της αυτοκρατορίας.
 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ:
Αρκετές γυναίκες ήταν γιατροί, μαίες, υφαντουργοί, έμποροι,
πλοιοκτήτες και γαιοκτήμονες.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο Βυζάντιο υπήρξαν γυναίκες που
κυβέρνησαν ως αυτοκράτειρες, όπως: η Ζωή (914 – 919 μ.Χ.), η
Ειρήνη (797 – 802 μ.Χ.) και η Θεοδώρα (1054 – 1056 μ.Χ.).
γ. Οι διαπροσωπικές και
κοινωνικές σχέσεις
 Αν και όπως είδαμε στη βυζαντινή οικογένεια ο άνδρας ήταν
αρχηγός, ωστόσο, σύμφωνα με τις επιρροές του χριστιανισμού,
όφειλε να σέβεται, να αγαπά και να υπολογίζει τη γυναίκα του.
 Η γυναίκα έπρεπε να υπακούει το σύζυγό της, να τον αγαπά και
να τον σέβεται.
 Τα παιδιά όφειλαν, επίσης, να υπακούν τους γονείς τους και να
τους σέβονται, ενώ όταν οι γονείς γερνούσαν, τα παιδιά όφειλαν
να τους φροντίζουν, καθώς η φροντίδα των ηλικιωμένων στο
Βυζάντιο είχε σημαντικό ρόλο.
γ. Οι διαπροσωπικές και
κοινωνικές σχέσεις
 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΕΙΑΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ:
Όπως στην αρχαία Ελλάδα, έτσι και στο Βυζάντιο, η φιλοξενία
είχε σημαντικό ρόλο. Ενώ τη φροντίδα των φιλοξενουμένων, όπως
συνέβαινε στην αρχαιότητα, αναλάμβαναν οι γυναίκες.
Η ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΗΤΑΝ ΣΕΒΑΣΤΗ
Ασκήσεις για το σπίτι

ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Α’ & Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ:

ΣΕΛ. 7 Α.1