PP Chẩn đoán COVID-19 do chủng virus SARS-CoV-2

 Chuẩn đoán bằng phương pháp “RT-PCR” phát hiện bộ gen của virus trong các mẫu
bệnh phẩm đường hô hấp là xét nghiệm đáng tin cậy nhất để khẳng định chẩn đoán nhiễm
SARS CoV-2 cấp tính.
( Giải thích: Xét nghiệm PCR là xét nghiệm sinh học phân tử (Realtime RT – PCR), giúp xác định sự hiện diện của
virut thông qua phát hiện vật liệu di truyền của virut Sars – CoV – 2. Mẫu được lấy từ dịch đường hô hấp bằng que lấy
mẫu chuyên biệt )

SO SÁNH SỰ KHÁC BIỆT CỦA PHƯƠNG PHÁP RT-PCR

Mặt ưu điểm Mặt nhược điểm
 Thời gian có kết quả xét nghiệm khá  Mức độ chính xác của phương pháp
nhanh với độ chính xác cao. xét nghiệm này cần phải phụ thuộc
 Tỷ lệ cho kết quả âm tính giả thấp hơn vào nhiều yếu tố như thời điểm lấy
rất nhiều so với những phương pháp mẫu bệnh phẩm hoặc quy trình bảo
xét nghiệm Covid khác. quản,…
 Xét nghiệm RT-PCR sẽ định lượng  Yêu cầu để thực hiện được xét nghiệm
được nồng độ virus tại thời điểm thực RT-PCR khá cao về kỹ thuật viên thực
hiện. Từ đó, các bác sĩ có thể chẩn hiện xét nghiệm và hệ thống máy móc
đoán được tình hình của người bệnh chuyên dụng.
và đưa ra đánh giá của quá trình điều  Xét nghiệm này chỉ có thể đưa ra kết
trị. quả về virus SARS-CoV-2 chứ không
cung cấp thông tin về các loại virus
khác.
 Giá thành thực hiện xét nghiệm khá
cao.
 Chỉ định chẩn đoán virus học :
 Các xét nghiệm chẩn đoán virus hiện có một số chỉ định (1):
1) Xác nhận nhiễm trùng ở tất cả các cá nhân đáp ứng định nghĩa trường hợp nghi ngờ.
2) Đề xuất dỡ bỏ cách ly đối với các trường hợp đã xác định khỏi bệnh và khỏi bệnh.
3) Thực hiện sàng lọc giữa những người tiếp xúc với một số trường hợp được xác
nhận.
4) Tiến hành chẩn đoán phân biệt với những người có triệu chứng nghi ngờ mắc
COVID, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương.
 Các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán SARS-CoV-2 hiện tại
1. Xét nghiệm phân tử nhằm phát hiện virus
  Loại xét nghiệm này sử dụng các đoạn mồi đặc hiệu (primer) được tạo ra dựa trên dữ
liệu gen của virus nhằm khuếch đại.
 Phát hiện các đoạn thông tin di truyền đặc hiệu của virus SARS-CoV-2 như :
 Gene RdRP mã hóa cho các protein phi cấu trúc từ khung mở đọc ORF1a
 Gen protein vỏ (E)
 Gen protein nucleocapsid (N)
 Gen protein gai (S)
2. Xét nghiệm huyết thanh nhằm phát hiện kháng thể
 Xét nghiệm huyết thanh hay còn gọi là xét nghiệm kháng thể là một xét nghiệm
đánh giá phản ứng miễn dịch của cơ thể người mắc đối với virus bằng cách phát
hiện kháng thể (immunoglobulin), bao gồm IgG và IgM, hoặc tổng lượng kháng thể
trong mẫu máu, huyết tương, hoặc huyết thanh.
3. Phương pháp test nhanh tại chỗ (Point-of-care) cho xét nghiệm phân tử và huyết
thanh
 Phương pháp POC đã được nghiên cứu và sản xuất cho cả hai loại xét nghiệm phân
tử và huyết thanh.
 Các loại xét nghiệm POC phân tử giúp xác định các ca bệnh đang nhiễm có cơ chế
tương tự phương pháp PCR nhưng được vận hành trong một hệ thống xử lý mẫu tự
động khép kín.
 MỘT SỐ LƯU Ý KHI XÉT NGHIỆM CHUẨN ĐOÁN SARS-COVID-2
 Độ nhạy cao là vấn đề then chốt trong chuẩn đoán đang nhiễm.(Vd: Kết quả của một
xét nghiệm ÂM TÍNH cũng không có nghĩa là người đó không bị nhiễm vi rút. Nếu
một kết quả xét nghiệm cho kết quả DƯƠNG TÍNH, cũng cần phải xem xét khả
năng DƯƠNG TÍNH giả)
 Chú ý khi lấy bệnh phẩm đúng vị trí , đủ lượng dịch, lượng vi rút trong dịch .
 Phải đảm bảo được việc các Bệnh phẩm được vận chuyển và bảo quản trong điều kiện
tối ưu .
 Việc xử lý bệnh phẩm có cần đúng qui định, RNA của vi rút không bị phá huỷ trong
quá trình đó.
 Các khâu của quá trình xét nghiệm phải đảm bảo theo yêu cầu của Hệ thống quản lý
chất lượng xét nghiệm tại cơ sở y tế .
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
Các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán SARS-CoV-2 hiện nay: giá trị, thách thức và
khuyến cáo (vnuhcm.edu.vn).
Test PCR là gì - xét nghiệm PCR là xét nghiệm gì? (webtragia.com)
Xét nghiệm Covid PCR là như thế nào, có ưu nhược điểm gì? (medlatec.vn)
Chuyên gia phân tích khi nào cần xét nghiệm SARS-CoV-2 (dangcongsan.vn)