KPSS VATANDAŞLIK

Sosyal hayatı düzenleyen kurallar: Hukukun Türleri

➢ Din kuralları Pozitif Hukuk
Manevi yaptırım (Uhrevi yönü- Bir ülkede yürürlükte olup uygulanan yazılı yada yazısız
namaz kılmak Sosyal yönü-evlenme. Zekât verme gibi) hukuk kurallarının tümüdür.( müsbet hukuk)
➢ Ahlak kuralları Mevzu Hukuk
Manevi yaptırım (yaptırım gücü daha Bir ülkede yürürlükte olup uygulanan sadece yazılı ve yetkili
Serttir -Dışlanma, hırsızlık gibi) organ tarafından çıkarılan kulların hepsidir.
Ahlak Kuralları ikiye ayrılır İdeal Hukuk
a: Subjektif(Kişisel) Ahlak kuralları: insanın kendi Olması gereken hukuktur. Toplumsal ihtiyaçları esas alarak
kendine karşı olan ödev ve sorumluluklarını düzenleyen kuralları idealize eder.(tabii hukuk)
kurallardır. Tarihi Hukuk
b: Objektif (Toplumsal) Ahlak kuralları: insanın diğer Yürürlükten kalkmış artık bağlayıcı olmayan hukuktur.
insanlara karşı olan ödev ve sorumluluklarını düzenleyen
kurallardır. Hukuk Kurallarının Çeşitleri
➢ Görgü kuralları
Hukuk kuralına aykırı bir şey örf ve adet kuralı olamaz 1. Emredici Hukuk Kuralları
(örn. Töre Cinayetleri )
Manevi yaptırım (Örf ve adetler)
▪ Aksine sözleşme yapılamayan kurallardır.
➢ Hukuk kuralları
▪ Zayıfları korur. Genel ahlakı korur. Kamu düzeni sağlar.
Maddi yaptırım (kanunlar)
Hukukun Kaynakları
2. Yedek Hukuk Kuralları

Yazılı kaynaklar
a) Tamamlayıcı
Anayasa b)Yorumlayıcı
Kanun, olağanüstü cb kararnamesi ▪ Açık ve net değil
CB kararnamesi ▪ Aksi düzenlenir. ▪ Aybaşı örneği
Milletler arası antlaşmalar ▪ Taraflar anlaşır.
İçtihatı birleştirme
Yönetmelik 3. Tanımlayıcı Hukuk Kuraları
Genelge/Tebliğ Bir hukuk kavramı ya da kurumun işlevini açıklayan
*Normlar hiyerarşisi kurallardır.
Yazısız Kaynaklar ❖ Örn. Medeni kanunun ‘ yerleşim yeri; bir kimsenin
Örf ve adet hukuku(belirlilik, süreklilik, genel sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.’ Hükmü
inanç, maddi yaptırım)
(kamu hukukunda yeri yoktur) Bağlayıcıdır
Yardımcı kaynaklar Hukuk kurallarının yaptırımları(Müeyyide)
Bilimsel görüşler(doktrin)
Yargısal kararlar(içtihat) 1.Cebri İcra: Borcun ödenmemesi ya da verilen mahkeme
Bağlayıcı değil kararına uyulmaması durumunda devletin borcu zorla yerine
getirmesidir.
Hukuk Kurallarının Özellikleri
✓ Toplumsal yaşamı düzenler. 2.Tazminat: Herhangi bir sebeple bir başkasına
✓ Cebridir yani maddi yaptırım gücü vardır. maddi(para) veya manevi(kişilik bütünlüğü) zarar veren
✓ Kamu gücü (devlet) ile desteklenmiştir. kimselerin yol açtığı zararı ödeme yükümlülüğüdür.
✓ Toplumun ihtiyaçlarını karşılama amaçlandığı için
değişkendir. 3.İptal: İdare tarafından yapılan hukuka aykırı idari
✓ hukuk varlığını devam ettirmek için toplumun ve kişilerin işlemin ortadan kaldırılması için açılan dava.
gereksinimlerini değişen koşullara uyarlamak zorundadır.
✓ Süreklidir.
4.Ceza: Suç işleyen kişiye uygulanan yaptırım. İdam ve
✓ Geneldir yani herkese uygulanır.
disiplin cezası yoktur.
✓ Soyuttur.
✓ Adaleti gerçekleştirme amacı vardır. Adalet eşitlik ile eş
a)Hapis cezası; süreli, müebbet(hayat boyu), ağırlaştırılmış
anlamlı kullanılır. Adalet hukukun manevi yönünü oluşturur.
müebbet(sıkı güvenlik+hayat boyu).
✓ Hukuk kurallarına uyulmadığı zaman yaptırımlar
(müeyyide) uygulanır.
b)Adli para cezası

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

5.Hükümsüzlük(Geçersizlik)

a)Yokluk: Resmiyete işlem dökülmez, kurucu unsur yok.

İmam nikahı, aynı cinsten evlilik…
b)Butlan: Resmiyette işlem var ama işlem sıkıntılıdır.
Kanuna aykırı, kişilik haklarına aykırı, ahlaka aykırı, tam
ehliyetsizlik, muvazaa, imkansızlık gibi durumlar
-Mutlak butlan: Hukukun emredici hükümlerine aykırı. Akıl
hastasıyla evlilik…
-Nispi butlan: İradede sakatlık, hile, hata, gabin(aşırı
yararlanma) tehdit. Sarhoşla veya silah zoruyla evlilik…
c)Tek taraflı bağlamazlık: Velayet altında bulunan bir
kimsenin velisinin onayını almadan işlem yapmak. 15 Vergi Hukuku
yaşındaki birinin sözleşme yapması.
HUKUKTA BOŞLUK TÜRLERİ
Vergiye hakim ilkeler; Genellik, Adalet, Kanunilik, Ölçülülük
❑ -Yazılı kaynaklar içerisinde uygulanacak bir hükmün
Genellik: Herkes vergi öder.
bulunmaması neticesinde ortaya çıkan boşluğa KANUN
Adalet: Mali kazanç oranında vergi alınır.
BOŞLUĞU denir.
Kanunilik: Vergi vb. mali yükümlülükler kanunla konulur.
❑ Kanun Boşluğu – Kural İçi Boşluk ve Kural Dışı Boşluk
Not: Vergide eşitlik ilkesi yoktur!!
olmak üzere ikiye ayrılır.
❑ -Bilerek ve istenilerek birakılan boşluğa KURAL İÇİ CEZA HUKUKU
BOŞLUK denir. Ceza Hukukuna Hakim Olan İlkeleri
❑ -Kural içi boşlukta Hakimin TAKTIR YETKISI vardır. ➢ Suç ve cezalar kanuna dayanır. (Kanunilik)
❑ -Kanun boşluğunda Hakim ORF ADET HUKUKUNA ➢ Suçluluğu mahkemece sabit görülene kadar herkes
bakar. suçsuzdur. (Masumiyet Karinesi)
❑ -Bir somut olaya uygulanacak yazılı yazısız kaynaklarda ➢ Cezalandırmada adalet ve eşitlik vardır.
bir hüküm yoksa HUKUK BOŞLUĞU oluşur. ➢ Suç ve cezalar geçmişe yürütülemez.
➢ Ceza Sorumluğu şahsidir.
❑ -Hukuk boşluğunda Hakim HUKUK yaratır. ➢ Kimse işlediği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç
saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz.
❖ Kural Dışı Boşluk
➢ Hiç kimse sözleşmeye aykırılıktan dolayı özgürlüğü
a) Gerçek (açık) Boşluk
bağlayıcı ceza alamaz.
Somut olaya uygulanacak hiçbir hüküm yoksa.
Örf ve adete dayanılarak ceza verilemez.
B)Gerçek Olmayan(kapalı) Boşluk
Kusursuz suç ve ceza olmaz
Hüküm var ama somut olayı çözmeye yetmezse
Suçun Unsurları
Boşluk Türleri ve Boşluk doldurma yalnızca Özel
Manevi Unsurlar
hukukta geçerlidir.
▪ Kast – suçun bilerek işlenmesidir.
▪ Taksir – suçu öngörememe, dikkatsizlik, hata veya
Normlar Hiyerarşisi yükümlülüklerini yerine getirememe nedeniyle
işlenmesidir.
•ANAYASA Maddi Unsurlar
▪ Mağdur – suçta zarar gören
• ULUSLAR ARASI ANTLAŞMALAR ▪ Suçun konusu – suçun işlenildiği şey veya nesne
• (TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜK)
▪ Fail – suçu işleyen kişi
▪ Fiil – suçu hareket nedensellik ve sonuç olarak
• KANUN OHAL CB KARARNAMESİ,
ULUSLARARASI ANTLAŞMALAR açıklaması.
Ceza Ehliyetleri
0-12 Yaş: Ceza ehliyeti yoktur.
• CB KARARNAMESİ
12-15 Yaş: Ayırt etme gücü yoksa ceza ehliyeti yoktur. Ayırt
etme gücü varsa indirimli ceza uygulanır.
• YÖNETMELİK
15-18: İndirimli ceza uygulanır.
• YÖNERGE
18 Yaş ve Üstü: Tam ceza verilir. Not: Sağır ve dilsizler için
+3
Sağır ve dilsizler için tam ceza ehliyeti yaşı=21 yaşın
doldurulmasıyla

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

İCRA İFLAS HUKUKU

Kendi istekleri ile borçlarını ve sorumluluklarını yerine
getiremeyen kişilerin nasıl bir işleme tabi tutulacağını
düzenleyen hukuktur.
İcra davalarına; İcra Mahkemesi
İflas davalarına; Asliye Ticaret Mahkemesi bakar.
ANAYASA HUKUKU
Anayasa Hukuku, devletin biçimini, yasama, yürütme, yargı
gibi temel organlarını, bunların görev ve yetkilerini,
birbiriyle olan ilişkilerini tanımlayan ve kişilerin en temel
hak ve hürriyetlerini belirten en temel yasadır.
Devletin Şekli : CUMHURİYET
Devletin Yapısı : UNİTER
Devletin Organları : YASAMA, YÜRÜTME, YARGI
Yasama Yetkisi : TBMM
Yürütme Yetkisi : CUMHURBAŞKANI
Yargı Yetkisi : BAĞIMSIZ VE TARAFSIZ
MAHKEMELER

Borcu Sona Erdiren Haller

· İfa: Yerine getirme
· İbra: Aklama
· Tecdit: Yenileme Kısıtlı olma
· Birleşme
· Takas
· Kusursuz İmkânsızlık
Medeni Hukuk
1)Aile hukuku; nişanlanma, evlenme, velayet-vesayet-vasi,
boşanma, soy bağı
2)Miras hukuku; Muris: miras bırakan, Tereke: murisin hak
ve borçları
3)Eşya hukuku; Aynı hak: sahibine geniş yetki,
Zilyetlik: elde bulundurma,
Mülkiyet hakkı: eşya üzerinde kullanma, yararlanma,
tasarruf etme hakkı
4)Kişiler hukuku; Kişiliğin başlangıcı, sona ermesi, kişinin
yerleşim yeri, ehliyeti, türü(gerçek/tüzel), medeni durumu,
Hısımlık
Kişi türleri
Gerçek kişi: Kişilik tam ve sağ doğumla başlaması
Tüzel kişi: Belli bir amaç doğrultusunda bir araya gelen
yapı.
Özel hukuk: Dernek(kişi,7, kar yok), Kooperatif(7),
Şirket(2), Vakıf(mal,1,kar yok)
Kamu hukuku: TRT, Hastane, Üniversite, RTÜK, Belediye,
Köy, YÖK, İl özel idaresi

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

360

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı

 KPSS VATANDAŞLIK

İNSTAGRAM : @eneshocacografya YOUTUBE : Başarı Zamanı