Göllerin suları acı, tatlı, sodalı ve tuzlu olabilmektedir.

Bu farklılığın nedenleri;
iklim koşulları,
beslenme kaynakları,
gölün bulunduğu arazinin yapısı,
gölün büyüklüğü,
gölün derinliği ve
gideğeninin (göl ayağı) olup olmamasıdır.

Beslenme kaynağı güçlü olan göller, fazla sularını bir gideğen yardımıyla denizlere
boşaltır. Sularını dışarıya bir gideğen yardımıyla boşaltan göllerin suyu tatlı, sularını
dışarıya boşaltamayan göllerin suyu ise acı veya tuzludur (Van ve Tuz gölü
gibi). Dünya’nın en büyük gölü Asya kıt’asında Hazar Gölü, en derin gölü de yine bu
kıt’adaki Baykal Gölü’dür. Dünya’da göllerin en fazla bulunduğu alanlar; Doğu Afrika
graben sahası, Finlandiya ve ABD ile Kanada arasındaki göller yöresidir. Dünya’da
Antarktika kıt’ası hariç bütün kıt’alarda az yada çok göl bulunur.

OLUŞUMLARINA GÖRE GÖLLER

a) Doğal Göller

1. Tektonik Göller: Yer kabuğunun çöken bölümlerinde su birikmesi ile oluşur

2. Karstik Göller: Kalkerli arazilerdeki erime çukurluklarına suların dolmasıyla
oluşur.
3. Buzul (Sirk) Göller: Buzul aşındırması sonucu oluşmuş çanaklarda suların
birikmesiyle oluşur.
4. Volkanik Göller: Volkan konilerinin tepesindeki kaldera, krater ya da maarlara
suların dolmasıyla oluşur.
5. Karma Yapılı Göller: Oluşumunda birden fazla faktör bulunan göllerdir (Karstik
ve tektonik beraber gibi).
6. Doğal Set Gölleri: Kalkerli arazilerdeki erime çukurluklarına suların dolmasıyla
oluşur.

a. Alüvyal Set Gölleri: Akarsuların taşıdığı alüvyonların vadi önünü tıkamasıyla

oluşur.
b. Heyelan Set Gölleri: Heyelanla gelen kütlelerin akarsu önünü kapamasıyla
oluşur.
c. Kıyı Set Gölleri: Koyların önünün kıyı setleriyle kapanması sonucu oluşur.
d. Volkanik Set Gölleri: Volkandan çıkan lavların uzun bir çukurluğun önünü
kapamasıyla oluşur.
e. Moren Set Gölü: Buzul aşındırmasıyla ortaya çıkan morenlerin buzul
vadisinin önünü kapamasıyla oluşur.

b) Yapay Göller (Barajlar)

İnsanlar tarafından çeşitli amaçlarla (elektrik üretmek, sulama vb) oluşturulmuş göller.

Çeşitli nedenlerle oluşmuş çanakların sular altında kalmasıyla ortaya çıkan, karaların
üzerindeki su birikintilerine göl denir.

Göllerimizin Başlıca Özellikleri

1. Genel olarak deniz seviyesinden yüksektedir. Yükseltileri batıdan doğuya
doğru artar.
2. Açık havza göllerimizin suları tatlı iken, kapalı havza göllerimizin suları acıdır.
3. Göllerimizden elektrik üretimi, sulama, turizm, balıkçılık gibi faaliyetlerde
yararlanılır.
4. En geniş gölümüz Van Gölü (4000 km )’dir. Onu Beyşehir ve Eğirdir Gölleri
2

takip eder.
 5. En derin gölümüz Van Gölü (450 metre), en sığ gölümüz Tuz Gölüdür (1-2
metre).

Oluşum Şekillerine Göre Göllerimiz

Tuz Gölü İznik Gölü

Sapanca Burdur Gölü
Tektonik
Gölü Hazar Gölü
Akşehir Gölü

Elmalı Gölü Kovada

Gölü
Karstik Kestel Gölü
Suğla Gölü
Salda Gölü

Krater Maar
Volkanik Nemrut Gölü Meke
Acıgöl
Set Eymir Gölü Marmara
Göller Gölü
i Mogan Gölü
Alüvyon Set
Çamiçi
Köyceğiz
(Bafa) Gölü
Gölü

Sera Gölü Abant Gölü

Heyelan Set Tortum Gölü Yedigöller
Uzungöl

Büyük Küçük
Kıyı Set Çekmece G. Çekmece G.
(Lagün)
Terkos Gölü

Van Gölü Balık Gölü

Volkanik Set Nazik Gölü Haçlı Gölü
Erçek Gölü Çıldır Gölü

Yapay Göller Fırat: Atatürk, Keban,

Karakaya

Dicle: Kral Kızı

Kızılırmak: Hirfanlı,
Kesikköprü, Altınkaya
 Yeşilırmak: Hasan Uğurlu,
Suat Uğurlu, Almus

Ceyhan: Menzelet,
Aslantaş

Seyhan: Seyhan

Manavgat: Oymapınar

Karma Yapılı Van, Eğirdir, Kovada,

Sapanca