Filipino 1101 - 1ST Semi-Quarterly - Grade 11

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 4

FILIPINO 1101 | 1st SEMI- karunungan, paniniwala at

QUARTERLY | GRADE 11 kaugalian ng tao sa lipunan.


 Ayon sa UP
Kahulugan ng Wika: DIKSYUNARYONG
 Ayon kay Henry Gleason FILIPINO- ang wika ay lawas
(1999), ang wika ay ng mga salita at sistema ng
masistemang balangkas ng paggamit sa mga ito na laganap
sinasalitang tunog na pinipili at sa isang sambayanan.
isinasaayos sa paraang  DR. Jose Rizal - ang wika ay
arbitraryo upang magamit ng kaisipan ng mamamayan.
mga taong kabilang sa isang
kultura. (Hal. Bahay, Ilocano- Kahalagahan ng Wika:
Balay, Chavacano- Casa. 1. Ang wika ay mahalaga bilang
 Ayon kina Bernales et al. lingua franca o bilang tulay
(2002), ang wika ay proseso para magkausap at
bilang pagpapadala at magkaunawaan ang iba'tibang
pagtanggap ng mensahe sa grupo ng taong may kani-
pamamagitan ng simbolikong kaniya wikang ginagamit.
cues. 2. Sa pamamaraan na rin ng ating
 Ayon kina Mangahis et al. wika ay lubusang
(2005), ang wika ay may naipakikilala at nakipapakita
mahalagang papel na ang siyang ating kultura.
ginagampanan sa 3. Ang kahalagahan na rin ng
pakikipagtalastasan. wika ay siyang daluyan o
 Ayon sa mga edukador tulad instrumento sa
nina Pamela C. Constantino komunikasyon.
at Galileo S. Zafra (2000), ang 4. Nagsisilbing tagapag-ingat at
wika ay isang kalipunan ng tagapagpalaganap ng
mga salita at ang pamamaraan karunungan.
ng pagsasama-sama ng mga ito
para magkaunawaaan o Kalikasan ng Wika:
makapag-usap ang isang grupo 1. Masistemang balangkas
ng mga tao. 2. Ito ay isang arbitraryo
 Ayon kay Bienvenido 3. Ginagamit ng mga pangkat ang
Lumbera (2007), na parang wika ng mga taong kabilang sa
hininga ang wika, dahil isang kultura.
gumagamit tayo ng wika upang
kamtin ang bawat Mga Teorya ng Pinagmulan ng
pangangailangan natin. Wika:
 Ayon kay Alfonso O. Santiago  Teoryang Biblikal:
(2003) wika ang siyang 1. Teorya ng Tore ng Babel.
sumasalamin sa mga lunggati, Ang teoryang ito ay hango sa
Bibliya na makikita sa aklat ng
Genesis 11:1-8. Ayon dito, kanyang emosyon o damdamin,
sinasabing may iisang wika tulad ng pagkagulat, pagkasaya,
lamang ang ginagamit ng at pagnasaktan. (Aray! Ingay ng
mundo, dahilan upang ang tao sa tuwing siya ay umiiyak)
lahat ng tao ay magkaintindihan 4. Teoryang Yoheho
sa isa’t isa. Naging (Puwersang Pisikal. Ang mga
mapangahas at ambisyoso ang tunog o himig na nalilikha sa
tao. Binuo nila ang Tore ng pwersang pisikal kung saan
Babel sa paghahangad na natutong magsalita ang tao
maabot ang langit at mahigitan dahil sa nalilikha nilang tunog
ang kapangyarihan ng Diyos. kapag sila ay gumagamit ng
 Teoryang Siyentipiko: lakas. (Pagbubuhat ng mabigat,
1. Teoryang Bow-wow (Hayop). pagsuntok, pagkarate,at pag-
Nilalahad ng teoryang ito na ire).
nagsimula ang wika dahil sa 5. TEORYANG TA-RA-RA-
panggagaya ng tao sa mga BOOM-DE-AY (ritwal). Ayon
tunog mula sa kalikasan. sa teoryang ito, ang wika raw
Sinasabing mga sinauna o ng tao ay nag-ugat sa mga
primitibong tao ay limitado tunog na kanyang nililikha sa
at kulang-kulang ang mga ritwal na ito na kalauna’y
bokabularyong ginagamit. nagpabagu-bago at nilapatan ng
Dahil dito, ang mga bagay sa iba’t-ibang kahulugan. (mga
kanilang paligid ay bulong na ginagawa tuwing
pinangalanan nila gamit ang nakikidigma, pagtatanim,
mga tunog na nililikha nito. seremonya, orasyon,
(Tunog ng Manok, pusa at aso, pagtatanim, paggagamot at iba
tuko) pa) Kaakibat ng mga ritwal na
2. Teoryang Ding- dong iyon ay ang pagsasayaw)
(Bagay). Kahawig ng teoryang 6. Teoryang TA-TA (Kumpas o
bow-bow, nagkaroon daw ng Galaw ng kamay). Batay sa
wika ang tao, ayon sa teoryang teoryang ito, may koneksiyon
ito, sa pamamagitan ng mga ang kumpas o galaw ng kamay
tunog na nalilikha ng mga ng tao sa paggalaw ng kamay
bagay-bagay sa paligid. Ngunit ng tao sa paggalaw ng dila. Ang
ang teoryang ito ay hindi salita raw ay mula sa mga
limitado sa mga kalikasan galaw at kumpas na
lamang kung hindi maging sa humantong sa pagkilala ng
mga bagay na likha ng tao. wika.
(Busina ng Bus, Jeep, Tren, at 7. Teoryang Sing-song
kampana) (musikal). Pinaniniwalaan na
3. Teoryang Pooh-Pooh ang unang salita ng mga tao ay
(Emosyon). Ang teorya na ito sadyang mahahaba at musikal
ay mula sa tunog na biglang at hindi sadyang mahahaba at
nabigkas ng tao dahil sa musikal at hindi maiikling
bulalas na pinaniniwalaan ng gagamitin sa mga opisyal na
nakararami. transaksiyon ng pamahalaan.
 May dalawang opisyal na wika
Wikang Pambansa: ang Pilipinas, ang Filipino at
 Filipino ang pambansang wika Ingles.
ng Pilipinas at may  Ayon sa Artikulo IV, Seksiyon
konstitusyonal na batayan ang 7, ang mga wikang opisyal ng
pagiging pambansa ng wika ng Pilipinas ay Filipino at hangga't
Filipino. Sa unang bahagi ng walang ibang itinatadhana ang
Artikulo XIV, Seksiyon 6 ng batas, Ingles.
Konstitusyon ng 1987,  Gagamitin ang Filipino bilang
nakasaad na, “Ang wikang opisyal na wika sa pag-akda ng
pambansa ng Pilipinas ay mga batas at mga dokumento
Filipino.” Ito ang nagbabandila ng pamahalaan. Ito rin ang
sa mundo na hindi tayo alipin wikang gagamitin sa mga
ng alinmang bansa at hindi tayo talakay at diskurso sa loob ng
nakikigamit ng wikang bansa. Halimbawa, sa mga
dayuhan. talumpati ng pangulo, mga
deliberasyon sa kongreso at
Wikang Panturo: senado, sa pagtuturo sa mga
 Sa ikalawang bahagi ng paaralan, mga paglilitis sa
Artikulo XIV, Seksiyon 6, korte, at iba pa
nakasaaad na, "Alinsunod sa  Samantala, gagamitin naman
tadhana ng batas at sang-ayon ang Ingles bilang isa pang
sa nararapat na maaaring opisyal na wika ng Pilipinas sa
ipasiya ng Kongreso, dapat pakikipag-usap sa mga
magsagawa ng mga hakbangin banyagang nasa Pilipinas at
ang Pamahalaan upang ibunsod sa pakikipagkomunikasyon sa
at puspusang itaguyod ang iba't-ibang bansa sa daigdig.
paggamit ng Filipino bilang
midyum ng opisyal na BILINGGUWALISMO vs
komunikasyon at bilang wika MULTILINGGUWALISMO:
ng pagtuturo sa sistemang  Bilingguwalismo: Ito ay
pang-edukasyon. tumutukoy sa dalawang wika.
Isang pananaw sa pagiging
bilingguwal ng isang tao kung
nakakapagsalita siya ng
dalawang wika nang may
pantay na kahusayan.
Opisyal na Wika:  Multilingguwalismo: Ito ang
 Tinatawag na opisyal na wika pinaiiral na patakarang
ang isang wika na binigyan ng pangwika sa edukasyon. Ang
natatanging pagkilala sa pagpapatupad ng mother
konstitusyon bilang wikang tongue-based multilinggual
education o MTB-MLE ay
nangangahulugan ng paggamit
ng unang wika ng mga
estudyante sa isang partikular
na lugar.

WIKA vs DIYALEKTO:
 Wika: Ang wika ay kalipunan
ng mga salita at ang
pamamaraan ng pagsasama-
sama ng mga ito.
 Diyalekto: Ang diyalekto ay
sangay ng wika.

You might also like