‫مدیر کیست؟‬

‫مدیر در لغت به معنی اداره کننده و کارگردان می باشد و در اصطالح مدیر شخصی است که مسئولیت تنظیم نمودن عملکرد تیم‬
‫خود را بعهده دارد‪.‬‬

‫مدیریت علم است یا هنر؟‬

‫مدیریت هم علم است و هنر‬

‫مدیریت یا منجمنت چیست؟‬

‫مدیریت از دو کلمه ‪ manage‬به معنی تنظیم نمودن و ‪ men‬به معنی افراد گرفته شده که مفهوم کلی آن تنظیم و اداره نمودن‬
‫افراد به شکل ماهرانه می باشد‪.‬‬
‫تعریف جامع و کامل مدیریت‪:‬‬
‫مدیریت عبارت از بکارگیری موثر و کارآمد منابع مالی و مادی و انسانی از طریق برنامه ریزی‪ ،‬سازماندهی‪ ،‬رهبری و‬
‫کنترول برای رسیدن به هدف سازمان می باشد‪.‬‬

‫سیستم چیست؟‬
‫سیستم عبارت از مجموعه است که چندین جزء مرتبظ بهم تشکیل یافته و یکجا باهم کار میکند‪ ،‬طوریکه با ایجاد‬
‫نقص در یک جزء تمام سیستم متاثر میگزدد‪.‬‬
‫اما از نقطه نظر اداره و مدیریت‬
‫سیستم عبارت از مجموعه ارگانها و دیپیارتمنت های مختلف داخلی یک سازمان میباشد که بخاطر رسیدن به اهداف‬
‫مشخص و مشترک‪ ،‬از یک سلسله قواعد و مقررات مشخص پیروی نموده و یکجا باهم فعالیت مینمایند‪.‬‬
‫انواع سیستم‬
‫سیستم باز و سیستم بسته‬
‫سیستم باز عبارت از آن سیستم است که با محیط خارجی ارتباط داشته باشد‪.‬‬
‫سیستم بسته عبارت از سیستم است که با محیط خارجی ارتباط نداشته باشد‪.‬‬
‫پالن چیست؟‬
‫پالن عبارت از طرح قبلی برای رسیدن به هدف به شکل منظم و سیستماتیک می باشد‪.‬‬
‫پالن از لحاظ مدت زمان به سه نوع است‪:‬‬
‫‪ 1‬پالن کوتاه مدت(از یک روز الی یک سالپ)‬
‫‪ 2‬پالن میان مدت(از یک سال الی پنج سال)‬
‫‪ 3‬پالن دراز مدت(باالتر از پنج سال) = برنامه استراتژیک‬
‫استراتژی چیست؟‬
‫استراتژی از کلمه یونانی ‪ strategus‬اقتباس گردیده است که معنای آن حیله‪ ،‬رزم آرایی و فن تدبیر جنگی است‪ .‬کلمه‬
‫استراتژی برای اولین بار در نظامی استفاده شد‪.‬‬
‫تعریف استراتژی‪:‬‬
‫‪ 1‬روش رسیدن به هدف را استراتژی میگویند‪.‬‬
‫‪ 2‬استراتژی عبارت از نقشه رسیدن از وضع موجود به وضع مطلوب است‪.‬‬
 ‫‪ 3‬عبارت از برنامه جامع‪ ،‬واحد و کاملی است که بر مبنای آن نیل به اهداف اساسی سازمان تعیین میگردد‪.‬‬
‫تشکیل چیست؟‬
‫عبارت از تقسیم بندی وظایف‪ ،‬تعیین حدود صالحیت و مسئولیت‪ ،‬تعیین روابط منطفی واحد ها و سلسله مراتب در‬
‫یک اداره میباشد‪.‬‬
‫سه نکته ذیل در تشکیل حایز اهمیت میباشد‪:‬‬
‫‪ 1‬تقسیم وظایف‪.‬‬
‫‪ 2‬تعیین و تثبیت حدود صالحیت ها و مسئولیت ها‪.‬‬
‫‪ 3‬روابط منطقی واحد ها‪.‬‬
‫پروژه چیست؟‬
‫پروژه عبارت از یک نوع فعالیت مشخص است که دارای آغاز و انجام معین میباشد طوریکه با تکمیل پروژه تشکیل‬
‫آن از بین میرود‪.‬‬
‫در پروژه نیل به هدف مشخص با استفاده از منابع مشخص در زمان محدود مورد نظر می باشد‪.‬‬
‫مدیریت پروژه چیست؟‬
‫مدیریت پروژه عبارت از پروسه منظم پالنگذاری‪ ،‬سازماندهی‪ ،‬هماهنگی‪ ،‬رهبری و کنترول پروژه میباشد که در‬
‫جریان پروسه های فوق الذکر بخاطر رسیدن به هدف از منابع معین در اوقات معین استفاده بعمل میآید‪.‬‬
‫سازمان یا ‪ Organization‬چیست؟‬
‫عبارت از یک ترتیب خاص و سنجیده افراد جهت حصول مقاصد و اهداف خاص می باشد‪.‬‬
‫مشخصات سازمان ها‪:‬‬
‫‪ 1‬هدف خاص‬
‫‪ 2‬تشکیل خاص‬
‫‪ 3‬افراد‬
‫اداره چیست؟‬
‫اداره عبارت از یک نظام اجتماعی است که به اساس روشها و شالوده یا بنیاد های خاصی بنا نهاده شده و در آن عده‬
‫کثیری از افراد به منظور رسیدن به یک سلسله اهداف نسبتا مشخص به انجان وظایف متنوع و دقیق مشغول اند‪.‬‬
‫در اداره پروسه قرار دادن اشخاص در کنارهم‪ ،‬بخاطر ایجاد سهولت در کار ها و رسیدن به اهداف مشخص مورد‬
‫نظر است تا در آن از منابع مختلف بشکل مؤثر ومثمر استفاده بعمل آید و در نتیجه قناعت و رضایت جوانب ذیدخل‬
‫برآورده میگردد‪.‬‬
‫عناصر مهم اداره و منجمنت کدام ها اند؟‬
‫‪ 1‬هدف‬
‫‪ 2‬منابع‬
‫‪ 3‬مؤثریت‬
‫‪ 4‬مثمریت‬
 ‫‪ 5‬جوانب ذیدخل در اداره و منجمنت‬

‫‪ 1‬هدف‪ :‬عبارت از نتیجه مطلوب است که تمام فعالیت های اداره به استقامت آن سوق داده میشود‪.‬‬

‫هدف دارای مشخصا ذیل باشد‪SMART :‬‬

‫‪ 1‬هدف باید واضح و مشخص باشد(‪)Specific‬‬

‫‪ 2‬هدف باید قابل سنجش باشد(‪)Measurable‬‬

‫‪ 3‬هدف باید قابل حصول باشد(‪)Achievable‬‬

‫‪ 4‬هدف باید واقع بینانه باشد(‪)Realistic‬‬

‫‪ 5‬هدف باید دارای محدوده زمانی باشد(‪)Time Bound‬‬

‫‪ 2‬منابع‪ :‬عبارت از سرمایه های مادی و معنوی سازمان می باشد‪.‬‬

‫انواع منابع در یک سازمان‪:‬‬
‫‪ 1‬منابع فزیکی‬
‫‪ 2‬منابع مالی‬
‫‪ 3‬منابع انسانی‬
‫‪ 4‬منابع غیر محسوس (اطالعات)‬

‫‪ 3‬مؤثریت (‪ )Effectiveness‬در اداره چیست؟‬

‫مؤثریت عبارت از انجام دادن یک سلسله فعالیت های است که در جهت دستیابی به اهداف سازما‪ ،‬کمک کننده میباشد‪.‬‬
‫یا به عبارت دیگر‪:‬‬
‫مؤثریت عبارت از انجام فعالیت های درست و صحیح میباشد‪.‬‬

‫‪ 4‬مثمریت (‪ )Efficiency‬در اداره چیست؟‬

‫عبارت از انجام دادن یک سلسله فعالیت های است که در نتیجه آن از سرمایه کم محصول زیاد بدست میآید‪.‬‬
‫یعنی نسبت محصول بر سرمایه باید زیاد باشد‪.‬‬
‫محصول‬
‫= مثمریت‬
‫سرمایه‬
‫‪ 5‬جوانب ذیدخل در اداره و منجمنت (‪:)Stakeholders‬‬
‫عبارت از اشخاصی اند که در سازمان و یا فعالیت های آن سهم‪ ،‬منفعت و یا عالقمندی داشته باشد‪ ،‬و یا اینکه فعالیت های‬
‫سازمان باالی شان هم در نفع و هم در ضرر اثر گذار باشد‪.‬‬
‫جوانب ذیدخل شامل کتگوری های ذیل میشود‪:‬‬
‫‪ 1‬سهم گیرندگان‬
‫‪ 2‬کارمندان یا مامورین‬
‫‪ 3‬مشتریان یا تمویل کنندگان‬
‫‪ 4‬عرضه کنندگان‬
‫‪ 5‬افراد محل‬
 ‫مشخصات یک اداره سالم‪:‬‬
‫‪ 1‬در اداره باید از تمام اصول‪ ،‬قواعد و مقررات اداری پیروی الزم صورت گیرد‪.‬‬
‫‪ 2‬تشکیل اداره باید با ضروریات اصلی آن سازگار باشد و با اهداف و وظایف اصلی اداره همآهنگ و از تورم تشکیالتی‬
‫جلوگیری بعمل آمده باشد‪.‬‬
‫‪ 3‬در انتصاب‪ ،‬انتخاب‪ ،‬تغییر و تبدیل کارکنان باید اصول مهم اداری مانند اصل تعادل‪ ،‬موثریت‪ ،‬مثمریت‪ ،‬روابط انسانی و‬
‫سلسله مراتب اداری مراعات گردد‪.‬‬
‫‪ 4‬اداره باید از تقلب کاری‪ ،‬استفاده جویی‪ ،‬رشوه ستانی و بیروکراسی(کاغذ پرانی) عاری باشد‪.‬‬
‫‪ 5‬کار به اهل کار سپرده شود‪.‬‬
‫‪ 6‬در اداره باید همآهنگی‪ ،‬سیستم خوب کنترول و رهبری وجود داشته باشد و از اصول مدیریت پیروی صورت گیرد‪.‬‬

‫اصول چهارده گانه مدیریت(‪) Principles of Management 14‬‬

‫‪ 1‬اصل تقسیم کار(‪)Division of work‬‬
‫‪ 2‬اصل صالحیت و مسئولیت( ‪)Authority and Responsibility‬‬
‫‪ 3‬اصل انظباط(‪)Discipline‬‬
‫‪ 4‬اصل وحدت دستوردهی(‪)Unity of Command‬‬
‫‪ 5‬اصل وحدت هدف یا وحدت هدایت(‪)Unity of Direction‬‬
‫‪ 6‬اصل تقدم منافع عمومی بر منافع خصوصی( ‪Subordination of Individual Interest to General‬‬
‫‪)Interest‬‬
‫‪ 7‬اصل حق الزحمه(‪)Remuneration‬‬
‫‪ 8‬اصل تمرکز صالحیت(‪)Centralization‬‬
‫‪ 9‬اصل سلسله مراتب(‪)Scalar Chain of Hierarchy‬‬
‫‪ 10‬اصل نظم(‪)Order‬‬
‫‪ 11‬اصل عدالت و انصاف(‪)Equity‬‬
‫‪ 12‬اصل ثبات شغلی(‪)Stability of Tenure‬‬
‫‪ 13‬اصل ابتکار(‪)Initiative‬‬
‫‪ 14‬اصل روحیه گروهی یا اتحاد و صمیمیت(‪)Esprit-de-corps‬‬
‫سطوح مدیران در یک سازمان‬
‫‪ 1‬مدیران سطح عالی‬
‫پالن ها و استراتیژی های طویل المدت را بررسی نموده و انکشاف میدهد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫وظایف و پروسه کاری دیپارتمنت های مختلف را ارزیابی نموده و با آنها هنکاری مینماید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫حق انتخاب کارمندان و اشخاص کلیدی را در سازمان میداشته باشد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای مدیران سطح متوسط در رابطه به مشکالت عمومی مشوره میدهد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ 2‬مدیران سطح متوسط‬
‫پالن های متوسط المدت را ساخته و پالن های طویل المدت را بخاطر بررسی و کنترول توسط مدیر سطح‬ ‫‪‬‬
‫عالی تنظیم و ترتیب مینماید‪.‬‬
‫برای دیپارتمنت های مختلف پالیسی ترتیب مینماید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫گزارش های روزانه و هفته وار کارها را کنترول و ارزیابی مینماید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫برای مدیران سطح پایین در رابطه به مشکالت مشوره میدهد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫انتخاب و استخدام کارمندان را به عهده دارد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ 3‬مدیران سطح پائین‬
‫پالن های کاری کوتاه مدت را ساخته و برای مدیران سطح متوسط در رابطه به آن جزئیات بیشتر ارائه‬ ‫‪‬‬
‫مینماید‪.‬‬
‫از طرز عملکرد و پروسه کاری مادون ها نظارت مینماید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫کار ها و عملکرد های روزمره را تنظیم مینماید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫الیحه وظایف را بصورت مشخص ترتیب مینماید‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫با کارمندان تماس همیشگی و نزدیک میداشته باشد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫مهارت های مدیران(‪)Skills of Managers‬‬
‫‪ 1‬مهارت های ادراکی ‪Conceptual Skills‬‬
‫توانایی تفکر انتقادی و حل مسئله‬
‫‪ 2‬مهارت های انسانی ‪Human skills‬‬
‫توانایی کار با افراد دیگر را داشته باشد‪.‬‬
‫‪ 3‬مهارت های تخنیکی ‪Technical skills‬‬
‫توانایی استفاده موثر از تخصص خود در وظایف سازمان‪.‬‬

‫وظایف مدیریت‬
‫مسئولیت های مدیر‪:‬‬
‫‪ 1‬مسئولیت در قبال شخص خود‬
‫‪ 2‬مسئولیت در مادون های خود‬
‫‪ 3‬مسئولیت در قبال سازمان خود‬