Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 37

What is computer?

A computer is a programmable machine that receives input, stores and

manipulates data, and provides output in a useful format.

‫كؤمثيوتةر ضى ية؟‬

‫ ئ**امَيرَيكى ثِرؤط**رام ك**راوة ك**ة ك**ة دات**ا وةردةط**رَيت و دةيث**ارَيزَيت و ثاش**ان‬:)‫كؤمثيوت**ةر (ب**ذمَير‬
.‫ ئةنجا بةشَيوازيكى بةسوود دةيداتةوة‬،‫ضارةسةرى دةكات‬

Computer
‫بذمَير‬

Hardware ‫ب‬ Software


‫ئامَيرةكان‬ ‫بةرنامةكان‬

Input Memory ‫ب‬


Output CPU Operating ‫ب‬
Application
‫هَينةر‬ ‫ياد‬ ‫دةربةر‬ System Program
‫سيستةمى‬ ‫بةرنامةى‬
‫ب‬ ‫كارثَيكردن‬ ‫بةكارهَينان‬
‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬
Mouse Primary Monitor Central
‫مشك‬ Memory ‫شاشة‬ Processing
Unit ‫ب‬
Keyboar ‫يادى‬ Printer
d ‫سةرةكى‬ ‫ثرنتةر‬ ‫يةكةى‬ Windows Microsoft
‫تةختة كليل‬ Speaker ‫ضارةسةركر‬ DOS word
Scanner Secondary ‫قسةكةر‬ ‫دنى ناوةندى‬ Unix Excel
‫سكانةر‬ Memory Linux
Photoshop
‫يادى‬
‫ب‬ ‫ب‬
‫دووةمى‬
Floppy disk drive, Hard disk drive ALU
Optical disk drive, Flash memory Control
unit
1 | Page

‫ب‬
Computer consisted of two parts:

First: Hardware:

The term hardware covers all of those parts of a computer that are tangible
objects. Circuits, displays, power supplies, cables, keyboards, mouse, printers,
and mic. are all hardware.

:‫كؤمثيوتةر لة دوو بةش ثَيك دَيت‬

:)Hardware( ‫ ئامَيرةكان‬:‫يةكةم‬

‫زاراءةى ئامَيرةك**ان ه**ةموو بةش**ةكانى ذمَي رةر دادةثؤش**َيت ك**ة بري**تين ل**ة بةش**ة هةس**تثَيكراوةكانى‬
‫ ثرنتةر و‬،‫ ماوس‬،‫ تةختة كليل‬،‫ وايةرةكان‬،‫ كارةبا دةر‬،‫ ثيشاندةرةكان‬،‫وةك سوِر ةكانى كارةبا‬.‫كؤمثيوتةر‬
. ‫مايك‬

The hardware consists of two parts:

1. Input Unit: Input is the means by which computers receive information


from the outside world. Such as: mouse, keyboard, image scanner… And
microphone.

:‫ئامَيرةكان لة دوو بةش ثَيك دَين‬

‫ بريتةى لةو بةشةى كؤمثيوتةر كة زانيارى لة دةرةوة‬:)Input unit( ‫ يةكةى هَينةر‬.1


.‫ سكانةر و مايكرؤفؤن‬،‫ كيبؤرد‬،‫وةردةطرَيت وةك ماوس‬

2. Output Unit: Output is the means by which a computer sends information


to the outside world. Such as: Monitor, Printer, And Loudspeaker.

‫ بريتي**ة ل**ة بةش**ةى كؤمثيوت**ةر ك**ة زاني**ارى دةطوَيزن**ةوة ب**ؤ‬:)Output unit( ‫ يةكةى دةربةر‬.2
,‫ وةك ثيشاندةر و ضاث و بَلنطؤي دةنط‬.‫دةرةوةى كؤمثيوتةر‬

2 | Page
Primary memory Unit: (or main memory or internal memory), is the only one
directly accessible to the CPU. The CPU continuously reads instructions stored
there and executes them as required. And it consists of two parts:

‫ ئةو‬:)‫) (هةروةها يادى ناوةكى يان يادى سةرةتايى‬Primary memory Unit( ‫يةكةى يادى سةرةكى‬
‫ ب**ةردةام زاني**ارى دةخوَينَيت**ةوة و‬CPU .‫ دا هةي**ة‬CPU ‫يادةي**ة ك**ة ِر اس**تةخؤ ثةيوةن**دى لةط**ةأل‬
:‫ئةميش لة دوو بةش ثَيكدَيت‬.‫دةيثارَيزَيت و بةثيَى ثَيويست جَيبةجَيى دةكات‬
1. (RAM (Random Access Memory: It stores the information when any
programs is active, with cut off the electricity the stored information is
delete.
‫ئةو زانياريانةى تيا زةخيرة دةبَيت كة لةكاتى‬: RAM (Random Access Memory)‫ِر ام‬ )1
‫ك**ارثَيكردنى ه**ةر ثرؤطرامَيك**دا ك**ارا دةبَيت ب**ة ن**ةمانى ت**ةزووى كارةب**ا زانياري**ةكانى ن**اوى‬
.‫دةسِرَيتةوة‬

2. (ROM) (Read Only Memory): It stored the information from the company
when it was constructed, and we cannot modify this information. With cut
off the electricity the stored information is not deleting.
‫لة اليةن كؤمثانياى دروستكةرةوة داتاى تَيدا زةخيرة‬: ROM (Read Only Memory) ‫ِر وم‬ )2
‫ بةن**ةمانى ت**ةزووى كارةب**ا زانيارةك**انى ن**اوى‬،‫دةك**رَيت ك**ة ن**اتوانرَيت دةس**تكارى بك**رَيت‬
.‫ناسِر َيتةوة‬

3 | Page
 Secondary memory Unit: (also known as external memory or auxiliary
storage), differs from primary memory in that it is not directly accessible
by the CPU. The computer usually uses its input/output channels to access
secondary memory and transfers the desired data using intermediate area in
primary storage. Such as Floppy disk drive, Hard disk drive, Optical disk
drive, Flash memory.

‫) (ه**ةروةها ي**ادى دةرةكى ي**ان ي**ادى‬Secondary memory Unit( ‫يةك**ةى ي**ادى دووةمى‬ 
،CPU ‫ ئةم*ةيان جي*اواز ل*ة يةك*ةى ي*ادى س*ةرةكى ِر اس*تةوخؤ ثةيوةن*دى ني*ة ب*ة‬: )‫ياريدةدةر‬
‫بةطش**تى كؤمثيوت**ةر ِر َي ِر ةوى هَين**ةر و دةرب**ةر ب**ة ك**اردةهَينَيت ب**ؤ طةش**تن ب**ة يةك**ةى ي**ادى‬
،)Hard disk drive( ‫ ثةثك**ةى ِر ةق‬،)Floppy disk drive( ‫وةك ثةثك**ةى ن**ةرم‬.‫دووةمى‬
.)Flash memory( ‫ و فالش ميمؤرى‬،)Optical disk drive( ‫ثةثكةى ِرؤشنايى‬

 CPU (central processing unit): The part of the computer that handles all
processes and instructions supplied by memory unit (RAM), its two parts:

‫ ئ**ةو بةش**ةى‬:)CPU( )Central Processing Unit( ‫يةك**ةى ضارةس**ةرى ناوةن**دى‬ 


‫كؤمثيوتةرة كة هةموو ئةو كردار و زانياريةكان دةطرَيتة خؤ و ضارةسةريان دةكات كة لة اليةن‬
.‫ ةوة ثَيى دةدرَيت‬RAM
The CPU consists of two parts:
1. Arithmetic/logic unit (ALU)
2. Control unit

:‫ لة دووبةش ثَيكدَيت‬CPU

‫ هةموو كردارة حسابى و‬:)Arithmetic/logic unit (ALU)‫ يةكةى ماتماتيك و لؤجيك‬.1


.‫لؤجيكيةكان جَيبةجآ دةكات‬
.‫ ئيشى دةستبةسةرداطرتنى كردارةكانة‬:)Control unit( ‫ يةكةى كؤنترؤأل‬.2

4 | Page
 Note: These devices (Floppy disk drive, Hard disk drive, Optical disk
drive CD/DVD, Flash memory) same time used as: Input, Secondary
memory and Output.
Floppy disk drive, Hard disk drive, Optical disk drive( ‫ هةريةك لة‬:‫تَيبينى‬ 
،)Input(‫) لة هةمانكاتدا بةكاردةهَينرَين وةك (يةكةى هَينةر‬CD/DVD, Flash memo
))secondary memory(‫) و يةكةى يادى دووةمى‬output(‫يةكةى دةربةر‬

Second: Software

5 | Page
Software refers to parts of the computer which do not have a material form, such
as programs, data, protocols, ect. When software is stored in hardware that
cannot easily be modified. Generally classified into two parts:

:)Software( ‫بةرنامةكان‬: ‫دووةم‬

‫ وة كاتَي ك‬.‫ هت*د‬،‫ ثِرؤتؤك*ؤأل‬،‫ دات*ا‬،‫بريتية لةوبةشةى كؤمثيوتةر كةشَيوازَيكى مادديى ني*ة وةك ثِرؤط*رام‬
‫ بةشَيوةيةكى طشتى دةكرَيت ب**ة‬.‫بةرنامةيةك دادةبةزَينرَيتة سةر ئامَيرَيك ناتوانرَيت بة ئاسانى بطؤِررَيت‬
:‫دوو بةشةوة‬
1. Operating system: An operating system (OS) is software, consisting of
programs and data that runs on computers and manages the computer
hardware and provides common services for efficient execution of various
application software. Such as: Windows, DOS, Unix… and Linux.
‫ ئةو بةرنامةية كة ثَيكهاتووة لة ثِرؤطام و دات**ا‬:)Operating system( ‫ سيستةمى كار ثَيكردن‬.1
‫كة لةس**ةر كؤمثيوت**ةر كاردةك**ات و ئامَيرةك**انى كؤمثيوت**ةر ب**ةِرَيوة دةب**ات وة خزم**ةتطوزارى‬
‫ وةك‬،‫هاوبةشى تَيداية ب*ؤ ِر اثةِر ان*دنى ض*االكى ظيرذن*ة جياوازةك*انى بةرنام*ةكانى ب*ةكارهَينان‬
Windows, DOS, Unix, and Linux

2. Application program: Application software, also known as an application,


is computer software designed to help the user to perform singular or
multiple related specific tasks: Microsoft office (word, Excel,….),
photoshop,…..and media player.

‫ بريتين لةو ثِرؤطرامانةى كة‬:)Application program( ‫ بةرنامةى بةكارهَينان‬.2


‫وةك‬.‫درووستكراون بؤ يارمةتيدانى بةكارهَينةر بؤ جَيبةجآ كردنى كارَيكى دياريكراو‬
.‫ فؤتؤ شؤث و ميديا ثلةيةر‬... ‫ ئَيكسَل‬,‫مايكرؤسؤفت ؤرد‬

6 | Page
Memory unit measurement

 Bit: A bit or binary digit is the basic smallest unit of information on a


machine. Is 0 or 1.

 Byte: Abbreviation for binary term, a unit of storage capable of holding a


single character. On almost all modern computers, a byte is equal to 8 bits.

‫يةكةى ثَيوانةى ياد‬

1 ‫ و‬0 ‫بريتة لة‬،‫ بضوكترن يةكةى زانيارية لةسةر ئامَيرةكان‬:)Bit( ‫ بت‬


‫ لةسةر‬.‫ يكةيةكة بؤ تواناى زةخيرة كردنى يةك هَيما‬: )Binary term(,)Byte( ‫ بايت‬
‫بت‬8 ‫بايت دةكاتة‬1 ‫ كة‬،‫زؤربةى كؤمثيوتةرةكانى ئةمِر ؤ‬

)Bit( ‫ بت‬8 = )Byte( ‫بايت‬1

210 byte= (1,024 bytes) =)Kbyte( ‫كيلؤ بايت‬1

220 byte=(1,048,576 bytes)= )Mbyte( ‫مَيطا بايت‬1

.230 byte=(1,073,741,824 bytes) =)Gbyte( ‫طَيطا بايت‬1

?How to use computer

Power on switch Power on UPS Power on computer

.Computer turn on and preparation windows to operation

‫ضؤن كؤمثيوتةر بةكار دَينى ؟‬

7 | Page
‫ثاشان سيستةمى كارةبايى (‪ )UPS‬هةَلبكة‬ ‫سةرةتا سويض ثالك هةَلبكة (ئةطةر هةَلنةكرابوو)‬
‫ئةنجا كؤمثيوتةرةكة هةَلبكة‬ ‫(ئةطةر هةَلنةكرابوو)‬

‫(دةبينين كؤمثيوتةرةكة كاردةكات و ويندؤزةكة ئامادة دةبَيت بؤ كاركردن)‬

‫‪Icon‬‬ ‫‪Background‬‬ ‫‪Gadgets‬‬


‫ئايكؤن‬ ‫تةخت (باكطراوند)‬ ‫ئامَيرةكان‬

‫‪?How‬‬
‫‪Start‬‬ ‫‪to use mouse‬‬
‫‪menu‬‬ ‫‪Taskbar‬‬ ‫تاسك‬ ‫‪Toolbar‬‬ ‫‪Show desktop‬‬
‫ليستى دةستثَيكردن‬ ‫باِر (شريتى فةرمانةكان)‬ ‫تووَلباِر (شريتى‬ ‫ثيشاندانى ديسكتؤث‬
‫‪A mouse is a pointing device that functions by detecting two-dimensional motion‬‬
‫ئامرازةكان)‬
‫‪relative to its supporting surface.‬‬

‫ضؤن ماوس (مشك) بةكاردةهَينيت ؟‬

‫ماوس (‪ :)Mouse‬ئامَيرَيكى بض**وكة كةل*ة ِر َيطةيةي**ةوة دةت**وانين نيش**اندةرى س**ةر شاش**ةكة بةش*َيوةى‬
‫جوَلةى دووئاراستة بجوَلَينين بؤ دةستبةسةرداطرتنى ِرووكارى كؤمثيوتةر‪.‬‬

‫‪Right click‬‬
‫لولةك ‪Scroll‬‬
‫كليك (كرتة) ى‬
‫ِِراست ‪Connection cable‬‬
‫‪Left click‬‬
‫كَيبَلى ثةيوةندى‬
‫كليك (كرتة) ى‬ ‫‪8 | Page‬‬
‫ضةث‬
Operation: A mouse typically controls the motion of a cursor in two dimensions
in a graphical user interface (GUI). Clicking or hovering can select files,
programs or actions from a list of names, or (in graphical interfaces) through
small images called ‘icons’ and other elements.

A mouse use to the drag and drop gesture, in which: pressing and holding a
button, then moving the mouse without releasing to a different location while,
and then the user releases the mouse button.

( ‫ بةشَيوةيةكى طشتى م**اوس دةس**ت دةط**رَيت بةس**ةر جوَل ة كؤرس**ةرةكةدا‬:)Operation( ‫كارثَيكردن‬


‫ دةتوانين بة هةموو ئاِر استةية نيشاندةرى سةر شاشةكة‬. GUI ‫) بةشَيوةى جوَلةى دوو ئاِر استة‬Cursor
‫ وة دةتوانين فايل و بةرنامة دةستنيشان بكةي و بيكةينةوة بة كرتة كردن لة‬،‫بجوَلَينين لةِر َيطةى ماوسةوة‬
.)Icon-‫ناو ليستةكاندا يان لة ِر َيطةى وَينةيةكى بضوكةوة كة ثَيى دةوترَيت (ئايكؤن‬

drag-and-( ‫هةروةها ماوس بة كاردةهَينرَيت بؤجوَلةى ئايكؤن**ةكان ب**ة ك**ردارى ِر اكَيش**ان و ب**ةردان‬
‫) ئةويش بة كرتةكردن لةسةر ئايكؤنةكة و راكَيشانى بؤ ئةو شوَينةى كة دةتةوَيت (ثةنج**ة بن**آ ب**ة‬drop
‫كليكى ِر استدا و بَيئةوةى ثةنجةت هةَلبطريت ماوسةكةكة بجوَلَين**ة ب**ؤ ئ**ةو ش**وَينة ك**ة دة ت**ةوَيت) ثاش**ان‬
.‫دوطمةى ماوسةكة بةرةآلكة‬

 Different ways of operating the mouse specific to happen in the GUI:

Click: pressing and releasing a button.

 (left) Single click: Selection, Drag & Drop and application.

 (left) Double click: Open icon and Selection a word.

 (left) Triple click: Selection all word sentence.

 Right click: Selection, Menu traversal.

 Middle click: Rollover.

9 | Page
‫‪ِ ‬ر َيطةى جياواز هةية بؤ كردنى كارَيكى ديارى كراو ‪:‬‬

‫كرتةكردن (كليك‪ :)Click-‬نيشاندنى دووطمةى ماوسةكة و بةرةآلكردنيةتى‪.‬‬

‫‪ ‬يةك كليكى ضةث (دةست نيشانكردن‪ِ ،‬ر اكَيشان و بةردان‪ ،‬جَيبةجآ كردن)‬
‫‪ ‬دوو كليك –ضةث‪( -‬كردنةوةى ئايكؤن‪ ،‬دةستنيشانكردنى يةك ووشة)‬
‫‪ ‬سآ كليك‪-‬ضةث‪( -‬دةستنيشانكردنى هةموو ووشةكانى ِر ستة)‬
‫‪ ‬كليكى ِر است (دةستنيشانكردن‪ ،‬هاتوو ضؤ بةناو ليستةكاندا)‬
‫‪ ‬كليكى ناوةِر است (بةسوِر اندنى سةرو خوارى كؤرسةرةكةى ثَيدةكرَيت)‬

‫‪?How to use keyboard‬‬

‫‪Keyboard: is a device which is use for typing, the mechanical keyboard merely‬‬
‫‪sends key codes to the associated computer, usually part of the operating system,‬‬
‫‪totally determines how the codes are interpreted, and this can be changed in‬‬
‫‪software.‬‬

‫ضؤن كيبؤرد (تةختةكليل) بةكاردَينى ؟‬

‫تةختة كليك (‪ :)keyboard‬ئامَيرَيكة بة كاردَيت بؤ كردارى ضاثكردن كة كيبؤردى ميكانيكى تةنها‬


‫كؤدى كليلةكان دةنَيرَيت بؤ كؤمثيوتةر‪ ،‬بةطشتى بةشَيك لة سيستةمى كارثَيكردن (‪Operating‬‬
‫‪ )system‬بة تةواوى بِريار دةدات كة ضؤن كؤدةكان بطؤِر َيت بؤ دةق (‪.)Text‬‬

‫‪9‬‬
‫‪7‬‬
‫‪7‬‬
‫‪1‬‬
‫‪7‬‬
‫‪0‬‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪21‬‬ ‫‪1) Space: use for create space between two words.‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪10 | P a g e‬‬
‫‪3‬‬
2) Alt (Alternative): use with another key for different application.

3) Windows: use for open the start list, and also use with another key for
different application.

4) Ctrl (Control): use with another key for different application.

5) Shift: in English language used for change the small character to capital
character and inversely, in Kurdish language used for writing those
character which are not available on the keyboard.

6) Caps Lock: used for activation-inactivation the caps lock function, which
on the top right of keyboard a small light indicate whether this function is
on or off.

7) Tab: is a multi function button used for changing fields. Also used with
other key for more functions.

8) ESC (Escape): Is a quick function key used for closing windows and other
functions.

9) Function Keys: each one used for different function in different programs.

10) Back Space: used for deleting the letter.

11) Enter: is a multi-function key used for opening a program, writing


in new line etc.

12) Letter: letter and number used for writing and with other keys can
perform quick functions.

13) Application Key: is a right click function button.

.‫ بةكاردَيت بؤدروستكردنى بؤشايى لة نَيوان دوو ووشةدا‬،‫ سثةيس‬Space : .1


.‫ لةطةأل كليلةكانى ديكةدا بةكاردَيت بؤكارى جياواز‬،‫ ئاَلت‬:Alt (Alternative) .2
‫ هةروةها لةطةَل‬، Start ‫ ئةم كليلة بةكاردَيت بؤكردنةوةى ليستى‬،‫ ويندؤز‬Windows : .3
.‫كليلةكانى تردا بةكاردَيت بؤ ئةنجامدانى كردارى جياواز‬
11 | P a g e
‫‪ :Ctrl (Control) .4‬كؤنترؤأل‪ ،‬لةطةأل كليلةكانى ديكةدا بةكاردَيت بؤكارى جياواز‪.‬‬
‫‪ Shift : .5‬شيفت‪ ،‬لة زمانى ئينطليزيدا بؤ طؤِرينى ثيتةكان لة بضوك (‪ )Small‬ةوة بؤ طةورة (‬
‫‪ )Capital‬وة بة ثَيضةوانةشةوة‪ ،‬وة لة كورديدا بؤ نوسينى هةندَيك ثيت كة لةسةر كيبؤردةكة‬
‫نةنوسراون‪ ،‬هةروةها لةطةأل كليلةكانى ديكةدا بةكاردَيت بؤكارى جياواز‪.‬‬
‫‪ Caps Lock :‬كاثس لوك‪ ،‬بةكاردَيت بؤ داطيرساندن و كوذاندنةوةى فةرمانى ‪Caps‬‬ ‫‪.6‬‬
‫‪ ،Lock‬كة لةسوضى سةرةوةى ِر استى كيبؤردةكة طَلؤثَيكى بضوك هةية‪ ،‬ئةطةر ئةو طَلؤثة‬
‫داطرسابَيت لةكاتى نوسينى ئينطليزيدا ثيتةكان بة كاثيتاأل دةنوسيرَين‪ ،‬وة ئةطةر كوذابَيتةوة بة‬
‫سمؤأل دةنوسرَين‪.‬‬
‫‪ Tab : .7‬تاب‪ ،‬لةكاتى نوسيندا بةكاردَيت بؤ بازدان بؤ ثَيشةوة‪ .‬هةروةها لةطةأل كليلةكانى ديكةدا‬
‫بةكاردَيت بؤكارى جياواز‪.‬‬
‫‪ :Esc (Escape) .8‬بةكاردَيت بؤ دةرضوون لة ويندؤكان و ضةندين جؤرى فةرمان‪.‬‬
‫‪ Function Keys : .9‬كليلةكانى فةكشن‪ ،‬هةريةكةيان كارى جيا لة ثرؤطرامى جيادا ئةنجام‬
‫دةدات‪.‬‬
‫‪ Back space : .10‬باك سثةيس‪ ،‬بة كاردَيت بؤ سِر ينةوةى نوسينةكان‪.‬‬
‫‪ Enter : .11‬ئينتةر‪ ،‬بةكاردَيت بؤ ضونة ناو ثِرؤطرام يان فةرمانَيك‪ .‬لةكاتى نوسيندا بةكاردَيت بؤ‬
‫ِر ؤشتن بؤ سةرةتاى دَيِر ‪.‬‬
‫‪ Letter : .12‬ثيت و ذمارةكان بةكاردَين بؤ نوسين‪ .‬جطة لةوةى هةندَيكيان لةطةأل كليلى تردا‬
‫بةكاردَيت بؤ كارى جياواز‪.‬‬
‫‪ Application Key : .13‬كليلى ئةثليكةيشن‪ ،‬ئيشى كليكى الى ِر است ئةنجام دةدات‪.‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬


‫‪2‬‬
‫‪5‬‬

‫‪4‬‬

‫‪3‬‬
‫‪2‬‬

‫‪1‬‬

‫‪1‬‬
‫‪12 | P a g e‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
1. Arrows: used in different region for move.

2. End: used for going to end.

3. Delete: used for deleting.

4. Insert: for inserting any things which copying or cutting before.

5. Prt Sc (Print Screen): for taking the picture of screen.

6. Home: for going to the beginning.

7. Scroll lock: now is not using more.

8. Pause/break: using for stopping the player.

9. Page up: use for going to upper page.

10. Page down: use for going to down page.

11. Enter:

12. Num lock: used for activation-inactivation the numbers function, which on
the top right of keyboard a small light indicate whether this function is on or off.

.‫ لة ضةندين شوَينى جيادا بؤجوَلة بةكاردَيت‬،‫ دوطمةى سةهمةكان‬.1


‫ بؤ ِر ؤشتن بؤكؤتايى دَيِر‬End: .2
.‫ بؤ سِر ينةوة بةكاردَيت‬،‫ ديليت‬Delete : .3
.‫ لةشوَينى تايبةتدا بةكاردَيت‬.‫ دانانى بابةتَيك كة كةت يان كؤثى كرابآ‬Insert : .4
.‫ بؤ طرتنى وَينةى شاشةكة‬،‫ ثرنت سكرين‬:Prt Sc (Print Screen) .5
. ‫ بؤ ِر ؤشتن بؤ سةرةتاى دَيِر‬،‫ هؤم‬Home : .6
.‫ بةآلم ئَيستا بةكارهَينانى كةم بؤتةوة‬،‫ جاران بةكاردةهات‬Scroll Lock : .7
.‫ لة كاتى ياريكردندا ئةم كليلة ياريةكة دةوةستَينَيت‬،‫برَيك‬/‫ ثاوس‬Pause/Break : .8
.‫ بؤ ضونة ثةِر ةكانى سةرةوة‬،‫ ثةيج ئةث‬Page Up : .9
.‫ بؤ ضونة ثةِر ةكانى خوارةوة‬،‫ ثةيج داون‬Page Down : .10
.‫ هةمان كارى ئةوةى ثَيشوو دةكات‬،‫ ئينتةر‬Enter : .11

13 | P a g e
‫شَيوازى دوطمةكانى خوار خؤى ديارى دةكات كة ذمارة بنوسن يان‬،‫ نةم لوك‬Num Lock : .12
.‫كارى تر بكةن‬

?How to turn off computer

Start Shut down Power off UPS Power off switch

‫ضؤن كؤمثيوتةر دةكوذَينيةوة؟‬

‫ةكة‬UPS ‫ دةبينيتت كؤميوتةرةكة دةكوذَيتةوة ئةنجا‬Shut down ‫ ثاشان‬Start ‫سةرةتا كليك بكة لة‬
.‫بكوذَينةوة دواتر سوض ثالكةكة بكوذَينةوة‬

6
7

2
1
1) Start: begin

2) Shut down: turn off computer

3) Switch user: For changing the users.

4) Log off: closing programs and locking the computer.

5) Lock: Locking the computer but does not closing programs.

6) Restart: turn off computer after that it will be turn on.

7) Sleep: Sleeping the computer without closing programs.

‫ سةرةتا‬Start: .1
14 | P a g e
‫‪ Shut down : .2‬شةت داون‪ ،‬كوذاندنةوةى كؤمثيوتةر‪.‬‬
‫‪ Switch user : .3‬سويض يوزةر‪ ،‬طؤِرينى بةكارهَينةر (‪ )User‬ةكان (ئةطةر ضةند يوزةرَيك‬
‫هةبوو)‪.‬‬
‫‪ Log off: .4‬لؤط ئؤف‪ ،‬ثِر ؤطرامةكان دادةخات و كؤمثيوتةرةكة قوفأل دةكات‬
‫‪ Lock : .5‬لوك‪ ،‬كؤمثيوتةرةكة قوفأل دةكات بةبَيئةوةى ثِر ؤطرامةكان دابخات‪.‬‬
‫‪ِ Restart : .6‬ر يستارت‪ ،‬كؤمثيوتةرةكة دةكوذَينَيتةوة و ثاشان دايدةطرسَينَيتةوة‪.‬‬
‫‪ Sleep : .7‬سليث‪ ،‬تةنها كؤميوتتةرةكة دةخةوَينَيت بَيئةوةى ثِر ؤطرامةكان دا بخات‪.‬‬

‫سيستةمى كارثَيكردن ‪Operating system‬‬


‫‪Basic of Microsoft Windows7‬‬ ‫سةرةتايةك لة‬
‫ويندؤزى ‪7‬‬

‫‪15 | P a g e‬‬
‫‪Show icons on desktop‬‬ ‫ثيشاندانى ئايكؤنةكانى سةر‬
‫ديسكتؤث‬

‫‪Large icons‬‬

‫‪Right click‬‬ ‫‪View‬‬ ‫‪Medium icons‬‬

‫‪Small icons‬‬

‫بؤ دياريكردنى قةبارةى ئايكؤنةكانى سةر ديسكتؤث ئةم هةنطاوانة دةنَيين‪:‬‬


‫‪( Large icons‬طةورة)‬

‫‪( View‬ناوةند)‬ ‫‪Medium icons‬‬ ‫كليكى ِر است (‪)R.C.‬‬

‫‪( Small icons‬بضوك)‬

‫‪Show & hide icons on‬‬ ‫ثيشاندان و شاردنةوةى ئاكؤنةكان‬


‫‪desktop‬‬
‫‪View‬‬ ‫‪Show desktop icons‬‬ ‫كليكى ِر است (‪)R.C.‬‬

‫بؤثيشاندانى ئامَيرةكان (‪ )Gadgets‬ئةم هةنطاوانة دةنَيين‪:‬‬


‫‪View‬‬ ‫‪Show desktop gadgets‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫ِر َيكخس**تنى ئؤتؤم**اتيكى (‪ِ :)Auto arrange‬ر يكخس**تنى ئايكؤن**ةكانى س**ةر ديس**كتؤثة بةش *َيوةيةكى‬
‫ئؤتؤماتيكى لةالى ضةثى ديسكتؤث ئةويش بة‬
‫‪View‬‬ ‫‪Auto arrange icons‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫ِر يزكردن بةشَيوةى تؤِر (‪ :)Align to grid‬دانانى ئايكؤنةكان**ة لةس**ةر ديس**كتؤث ل**ةنزيكترين ش**وَينى‬
‫ئايكؤنةكة كة بةشَيوةى تؤِر ِر َيكى دةخات‪.‬‬
‫‪View‬‬ ‫‪Align icons to grid‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪ We can sort icons by :‬‬
‫‪‬‬ ‫‪Name of icons, Size of icons, Item of icons, Date modified‬‬

‫‪16 | P a g e‬‬
‫‪ ‬دةتوانين ئايكؤنةكان رَيكبخةين بة ثَيى‪:‬‬
‫‪( ‬ناو ‪ ،‬قةبارة‪ ،‬جؤر ‪ ،‬بةروارى طؤِر انكارى)‪.‬‬
‫‪Sort by‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬

‫(ناو)‬ ‫‪Name‬‬

‫(قةبارة)‬ ‫‪Size‬‬

‫(جؤر)‬ ‫‪Item type‬‬

‫‪( Date modified‬بةروارى‬


‫طؤِر انكارى)‬

‫‪Show desktop‬‬ ‫ثيشاندانى ئامَيرةكانى سةر ديسكتؤث‬


‫‪gadgets‬‬

‫ئةو شتة هةَلدةبذَيريت كة دةتةوَيت لةسةر‬ ‫‪Gadgets‬‬ ‫كليكى ِر است (‪)R.C.‬‬


‫ديسكتؤث دايبنَيى‬

‫‪.We can remove each gadget on the desktop by close on the gadget‬‬
‫وة دةتوانين ئامَيرةكان (‪ )Gadgets‬البةين لةسةر ديسكتؤث بة داخستن (‪ )Close‬لةسةر ئامرازةكة‪.‬‬
‫البردنى ئيشارةتى بةردةم (‪Show desktop‬‬ ‫‪View‬‬ ‫يان كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪)gadgets‬‬

‫‪Close‬‬
‫‪Close‬‬
‫‪17 | P a g e‬‬
Refresh
 Generally, to update something with new data
 To fresh and rest computer
 To recharge a device with power or information
 Similarly, display monitor must be refreshed many time per second
Right click refresh
:)Refresh( ‫بوذاندنةوة‬
F5 ‫ يان‬Refresh ).R.C( ‫كليكى ِر است‬
‫ بؤ تازةكردنةوةى هةر زانياريةكى نوآ‬،‫بةطشتى‬ 
‫ثشودانى كؤمثيوتةر‬ 
‫بارطاوى كردنةوةى ئامَيرةكة بة ووزة يان زانيارى‬ 
.‫ شاشةى كؤمثيوتةرةكة دةبَيت زؤربةى كات ببوذيتةوة‬،‫سةرةِر اي ئةوانة‬ 

Create New )Folder-‫دروستكردنى دؤسية (فؤَلدةر‬


Folder

‫ناوَيك‬ New Folder )Application( ‫) يان كليلى‬.R.C( ‫كليكى ِر است‬


‫بنوسة‬

)‫ ى سةركيبؤرد‬Enter( ‫) يان‬Left click( ‫كليكى ضةث‬

18 | P a g e
‫طؤِرينى ناوى فؤَلدةر (ناونانةوة ‪:) Rename-‬‬
‫‪Rename‬‬ ‫كليكى ِر است (‪ ).R.C‬يان كليلى (‪ )Application‬لةسةر فؤَلدةرةكة‬
‫ناوَيك بنوسة‬
‫كليكى ضةث (‪ ).L.C‬يان (‪ Enter‬ى سةركيبؤرد‬
‫كليكى ضةث (‬ ‫ناوَيك بنوسة‬ ‫)‪F2 (Rename‬‬ ‫يان كليكى ضةث (‪).L.C‬‬
‫‪ )L.C‬يان (‪ Enter‬ى سةركيبؤرد‬

‫(‪Open‬‬ ‫كردنةوةى فؤلدةر‬


‫‪)folder‬‬

‫‪ .1‬دووكليك لةسةر فؤَلدةركة‬


‫‪Open‬‬ ‫‪ .2‬كليكى ِر است (‪)R.C‬‬
‫‪Enter‬‬ ‫‪ .3‬كليكى ضةث (‪)L.C‬‬

‫‪:Open my computer‬‬
‫‪1. On the desktop‬‬
‫‪19 | P a g e‬‬
‫‪2. Double click on the computer icon‬‬
‫‪3. R.C and open it‬‬
‫‪4. L.C and press Enter‬‬ ‫‪Or‬‬ ‫‪Start‬‬ ‫‪Computer‬‬
‫كردنةوةى كؤمثيوتةر‪:‬‬
‫بةآلم ئةطةر ئايكؤنى كؤمثيوتةر لةسةر ديسكتؤث بوو ئةوا بةم ِر َيطايانة دةكرَيتةوة‪،‬‬
‫‪ .1‬دووكليك لةسةر كؤمثيوتةر‬
‫‪Name of Local disk‬‬
‫‪Local disk‬‬ ‫‪Open‬‬ ‫‪ .2‬كليكى ِر است (‪)R.C‬‬
‫ناوى ثةثكةى ناوةكى‬
‫ثةثكةى ناوةكى‬
‫‪Enter‬‬ ‫‪ .3‬كليكى ضةث (‪)L.C‬‬

‫‪Libraries‬‬ ‫‪Search‬‬
‫طةنجينة‬ ‫طةِر ان‬

‫‪Free size‬‬
‫‪DVD/CD‬‬
‫قةبارةى بةتاَل‬

‫‪Used size‬‬
‫قةبارةى‬
‫بةكارهَينراو‬
‫‪Computer name‬‬
‫ناوى‪Capacity‬‬
‫كؤمثيوتةرةكة‬ ‫‪of RAM‬‬
‫توانايى ِر ام‬

‫‪20 | P a g e‬‬
‫دةت**وانين فؤَل دةرى ن**وآ دروس**تبكةين ل**ةناو ئ**ةو فؤَلدةران**ةى ك**ة دروس**تمانكردووة ي**ان ل**ةناو ديس**كة‬
‫ناوةكيةكان (‪ ،)Local disk‬ئةويش سةرةتا بة كردنةوةى فؤَلدةرةك**ة ي**ان هاردةك**ة (‪،)Local disk‬‬
‫ثاش**ان وةك ض**ؤن لةس**ةر ديس**كتؤث فؤَل دةرَيكى ن**وآ دروس**تدةكةين بةه**ةمان ش *َيوة دةت**وانين لةوَي دا‬
‫فؤَلدةرَيكى نوآ دروست بكةين‪.‬‬

‫‪Folder name‬‬ ‫‪Refresh‬‬ ‫‪Minimize‬‬ ‫& ‪Maximize‬‬


‫‪Path‬‬ ‫ناوى دوا فؤَلدةرى‬ ‫ثشوثآ دان‬ ‫بضوككردنةو‬ ‫‪Restore Down‬‬
‫ِر َيِر ةو‬ ‫كراوة‬ ‫ة‬ ‫طةورةكردن و بردنة‬
‫خوارةوة‬
‫‪Close‬‬
‫‪Back‬‬ ‫داخستن‬
‫طةِر انةوة‬
‫‪Search‬‬
‫طةِر ان‬
‫‪Number‬‬
‫‪of item File & folder‬‬
‫فايل و فؤَلدةر ذمارةى‬
‫فايلةكانى ناوى‬

‫بؤنمونة ئةطةربمانةَيت بزانين ِر َيِر ةوى فؤَلدةرى‬


‫(‪ )MPEGAV‬دةستنيشانبكةين ئةوا بريتية لة‪:‬‬

‫‪Computer‬‬ ‫)‪ayub (E:‬‬


‫‪kurd‬‬ ‫‪MPEGAV‬‬

‫ديسان دةتوانين فؤَلدةرى (‪ )MPEGAV‬بكةينةوة و فؤَلدةرَيكى نوَيى تَيدا دروستبكةن و بةردةوام‬


‫دةتوانين فؤَلدةرى نوآ دروست بكةين و زانيارى و فايلى تَيدا زةخيرة بكةين‪.‬‬

‫لةبةرطرتنةوة (‪ ،)Copy‬بِرين (‪ )Cut‬و لكاندن (‪:)Paste‬‬


‫لةبةرطرتنةوة (‪ :)Copy‬كردارى لةبةرطرتنةوةى فايل و فؤَلدةرة كة وَينةيةكى لَيدةطرَيت بة بَيئةوةى‬
‫فؤَلدةرة سةرةكيةكة بسِر َيتةوة‪.‬‬
‫‪21 | P a g e‬‬
‫بِر ين (‪:)Cut‬كردارى لةبةرطرتنةوةى فايل و فؤَلدةرة كة وَينةيةكى لَيدةطرَيت بةآلم فؤَلدةرة سةرةكيةكة‬
‫دةسِر َيتةوة‪.‬‬
‫لكاندن (‪ : )Paste‬كردارى لكاندن (‪ )paste‬ى ئةو فؤَلدةرانةية كة ثَيشتر كردارى لةبةرطرتنةوة (‬
‫‪ )Copy‬يان بِر ين (‪ )Cut‬كراوة‪.‬‬
‫لةبةرطرتنةوة (‪:)Copy‬‬
‫‪Copy‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Ctrl + C‬‬ ‫كليكى ضةث (‪).L.C‬‬
‫بِر ين (‪:)Cut‬‬
‫‪Cut‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Ctrl + X‬‬ ‫كليكى ضةث (‪).L.C‬‬
‫لكاندن (‪: )Paste‬‬
‫‪Paste‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Ctrl + V‬‬ ‫كليكى ضةث (‪).L.C‬‬

‫‪Drag-and-Drop:‬‬

‫‪Pressing and holding a button, then move the mouse without releasing to‬‬
‫‪a different location (or to another folder), then the user releasing the‬‬
‫‪mouse button.‬‬
‫)‪L.C and move the mouse (Like cut & paste‬‬
‫)‪Control + L.C and move the mouse (Like copy & paste‬‬
‫ِر اكَيشان و بةردان (‪ :)Drag-and-Drop‬كليكى ضةث (‪ )L.C‬لةسةر فؤلَدةرةكة دةكةين ب*ة بَيئ*ةوةى‬
‫دةس**ت ه**ةَلطرين ماوس**ةكة دةجوَلَي نين ب**ؤ ش**وَينَيكى ت**ر (ي**ان بؤس**ةر فؤَل دةرَيكى ت**ر) ثاش**ان كليكةك**ة‬
‫بةردةدةين‪.‬‬
‫كليكى ضةث (‪ ).L.C‬و جوآلندنى ماوسةكة‪ ،‬وةك (بِرين و لكاندن) واية‬
‫كليكى ضةث (‪ Ctrl + ).L.C‬و جوآلندنى ماوسةكة‪ ،‬وةك (لةبةرطرتنةوة و لكاندن) واية‬

‫‪22 | P a g e‬‬
‫(‪Change‬‬ ‫طؤِرينى ئايكؤن‬
‫‪)icon‬‬
‫دةتوانين وَينةى فؤَلدةرةكة (‪ )Icon‬بطؤِر ين بة ِر َيطاية‪:‬‬
‫‪Properties‬‬ ‫‪Customize‬‬ ‫كليكى ِر است (‪( ).R.C‬لةسةر ئايكؤنةكة)‬
‫‪Apply‬‬ ‫‪OK‬‬ ‫ئايكؤنَيك هةَلبذَيرة بة كليك كردن لةسةرى‬ ‫‪Change icon‬‬

‫( ‪Desktop‬‬ ‫وَينةى ثشتى شاشةكة‬


‫‪)background‬‬

‫بؤطؤِرينى وَينةى ثشتةوة (باكطراوند) ى شاشةكة ئةم هةنطاوانة دةنَيين‪:‬‬

‫‪23 | P a g e‬‬
‫يةكَيك لة وَينةكان (‪ )Theme‬هةَلبذَيرة‬ ‫‪Personalize‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Close‬‬

‫‪Theme‬‬
‫كؤمةَلة وَينةيةكى‬
‫ئامادةكراوة بؤ باكطراوندى‬
‫شاشة‬

‫‪Insert picture‬‬
‫هَينانى وَينة‬

‫بةآلم ئةطةر بمانةوَيت وَينةيكى خؤمان وةك باكطراوند دابنَيين ئةوا بة دوو ِر َيطة دةتوانين ئةوكارة‬
‫بكةين‪:‬‬
‫يةكةم‪ :‬لةسةر وَينةكة ئةويش‪:‬‬
‫دواتر‬ ‫ثاشان وَينةكة دةكةينةوة‬ ‫سةرةتا ئةو فؤَلدةرة دةكةينةوة كة وَينةكةى تَيداية‬
‫ئةنجا فرمانى (‪background Set as‬‬ ‫كلييكى ِر است (‪).R.C‬لةسةر وَينةكة دةكةين‬
‫‪ )Desktop‬لَيدةدةين‪.‬‬

‫دووةم‪ :‬بةشَيوةى ئاسايى طؤِرينى باكطراوند ئةويش‪:‬‬


‫‪Personalize‬‬ ‫‪Desktop background‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Browse‬‬
‫‪OK‬‬ ‫‪Close‬‬ ‫ئةو فؤَلدةرةرة هةَلبذَيرة كة وَينةكانى تَيداية‬

‫وَينةكة ثِر بة ثِرى‬ ‫‪Location of picture‬‬ ‫‪Browse for picture‬‬


‫شاشةكة بَيت‬ ‫شوَينى وَينةكة‬ ‫طةِِران بة دواى وَينةدا‬
‫ديارى كردنى‬
‫وَينةكة‬ ‫هةر وَينةيةك‬
‫بةقةبارةى خؤى‬
‫بَيت‬ ‫كاتى طؤِرينى‬
‫فراوانكردنى‬ ‫نةكان | ‪24‬‬
‫‪ e‬و‪َg‬ي ‪P a‬‬
‫وَينةكة‬
‫ثاراستنى‬
‫وَينةكة بةشَيوةى‬ ‫طؤِر انكاريةكة‬
‫خشت لَيدةكات‬
‫وَينةكة دةخاتة‬ ‫البردنى‬
‫ناوةِر استى‬ ‫طؤِر انكاريةكة‬
‫شاشةكة‬

‫( ‪Add & Change desktop‬‬ ‫زيادكردن و طؤِرينى ئايكؤنةكانى ديسكتؤث‬


‫‪)icon‬‬
‫‪Personalize‬‬ ‫‪Change desktop icon‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Apply‬‬ ‫‪OK‬‬ ‫ئةوئايكؤنة هةَلبذَيرة كة دةتةوَيت دابنَيى‬

‫‪Change desktop icon‬‬ ‫ديارى كردنى‬


‫طؤِر ينى ئايكؤنةكانى ديسكتؤث‬ ‫ئايكؤنةكان‬
‫‪Restore‬‬
‫‪default‬‬
‫‪Change icon‬‬ ‫ثةشيمان‬
‫طؤِر ينى‬ ‫بوونةوة لة‬
‫ئايكؤنةكان‬ ‫طؤِر انكارى‬
‫‪Apply‬‬
‫‪OK‬‬ ‫جَيبةجَيكردنى‬
‫طؤِر انكارةكة‬

‫( ‪Change mouse‬‬ ‫طؤِرينى نيشاندةالى ماوسةكة‬


‫‪)pointer‬‬

‫‪Personalize‬‬ ‫‪Change mouse pointer‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬


‫‪Open‬‬ ‫‪Apply‬‬ ‫كؤرسةرَيك (‪ )Cursor‬هةَلبذَيرة‬ ‫‪Normal select‬‬
‫‪OK‬‬

‫‪Change mouse pointer‬‬


‫طؤِِر ينى نيشاندةرى ماوسةكة‬
‫‪Select‬‬
‫‪Normal‬‬ ‫‪cursor‬‬
‫‪25 | P a g e‬‬
‫‪select‬‬ ‫ديارى‬
‫دياريكردنى‬ ‫كردنى‬
‫بارى ئاسايى‬ ‫كؤرسةرَيك‬
‫‪Open‬‬
‫‪Apply‬‬ ‫كردنةوةى‬
‫جَيبةجَيكردنى‬ ‫كؤرسةرةكة‬
‫طؤِر انكارةكة‬

‫‪OK‬‬

‫( ‪Screen‬‬ ‫ثارَيزةرى شاشة‬


‫‪)saver‬‬
‫يةكَيكيان هةَلبذَيرة‬ ‫‪Personalize‬‬ ‫‪Screen saver‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬
‫‪Apply‬‬ ‫‪OK‬‬ ‫‪Setting‬كاتى دةستثَيكرن (‪)Wait‬‬
‫‪Picture as screen saver‬‬
‫ئةو وَينةيةى وةك ثارَيزةرى شاشة‬ ‫‪Setting‬‬ ‫‪Preview‬‬
‫بةكردَيتديارى كردنى‬ ‫ثيشاندانى ثَيشةكى‬
‫يةكَيك لة‬ ‫‪Apply‬‬
‫جؤرةكانى‬ ‫جَيبةجَيكردنى‬
‫ثارَيزةرى‬ ‫طؤِر انكارةكة‬
‫شاشة‬

‫‪Wait‬‬
‫كاتى‬ ‫‪Screen‬‬
‫ضاوةِر وانى‬ ‫‪saver‬‬
‫‪OK‬‬ ‫ثارَيزةرى‬
‫شاشة‬

‫( ‪Text screen‬‬ ‫تَيكست وةك ثارَيزةرى شاشة‬


‫‪)saver‬‬

‫‪Personalize‬‬ ‫‪Screen saver‬‬ ‫‪Select 3D‬‬ ‫كليكى ِر است (‪).R.C‬‬


‫‪text‬‬
‫‪Apply‬‬ ‫كاتى دةستثَيكرن (‪)Wait‬‬ ‫‪OK‬‬ ‫‪ Setting‬دةقَيك بنوسة‬
‫‪OK‬‬

‫‪Font‬‬ ‫دةقَيك بنوسة‬


‫فؤنتى نوسينةكة‬ ‫‪OK‬‬
‫‪26 | P a g e‬‬
‫‪Motion‬‬
‫نوسينةكة‬ ‫َل‬
‫ةى و ستايلى‬
‫جوةنط‬ ‫ِر‬
‫نوسينةكة‬
‫‪Select‬‬
‫‪3D text‬‬
‫هةَلبذاردنى‬
‫‪3D text‬‬

‫‪Taskbar and Start‬‬ ‫شريتى فرمانةكان و ليستى سةرةتا‬


‫‪Menu‬‬

‫ئةوشريتةية لة ويندؤز كة كاتَيك ثرؤطرامَيك ين فايل و‬ ‫شريتى فرمانةكان (‪:)Taskbar‬‬


‫فؤَلدةرَيك دةكةينةوة ئايكؤنى ئةو ئثَليكةيشنةى لةسةر دروست دةبَيت‪ .‬وة دةتوانين شوَين و تايبةتمةندى‬
‫‪Properties‬‬ ‫كليكى ِر است (‪ ).R.C‬لةسةر تاسكباِر‬ ‫تاسكباِر ِر َيكبخةين ئةويش بة‪:‬‬
‫‪Taskbar‬‬

‫‪Lock the‬‬ ‫‪Location‬‬


‫‪27 | of‬‬‫‪Page‬‬
‫‪taskbar‬‬ ‫‪taskbar‬‬
‫داخستنى تاسكباِر‬ ‫شوَينى تاسكباِر‬
‫‪Auto-hide‬‬
‫‪Bottom‬‬
‫‪the taskbar‬‬
‫خوارةوة‬
‫شاردنةوةى‬
‫تاسكباِر‬
‫‪Use‬‬ ‫‪small‬‬ ‫‪Left‬‬
‫‪icon‬‬ ‫ضةث‬
‫بضوككردنةوةى‬
‫ئايكؤنةكان‬ ‫‪Right‬‬
‫ِر است‬

‫‪Top‬‬
‫سةةوةر‬
‫شاشةكةوةية بةآلم‬ ‫شوَينى تاسكباِر لة قةراغى‬
‫خؤماندةتوانين شوَينةكةى ديارى بكةين كة لة ض اليةك بَيت‪.‬‬

‫‪ .1‬خوارةوة (‪)Bottom‬‬
‫‪ .2‬ضةث (‪)Left‬‬
‫‪ِ .3‬ر است (‪)Right‬‬
‫‪ .4‬سةرةوة (‪)Top‬‬

‫وة دةتوانين ئايكؤنةكانى ناو تاسكباِر بةسآ شَيواز دابنَيين‬

‫‪ .1‬هةميشة تَيكةأل (‪ :)combine Always‬تةنها ئايكؤنةكة دةردةكةوَيت لةسةر تاسكباِر و ئايكؤنة‬


‫هاوبةشةكانيش بةسةريةكة (تَيكةأل) دةبن‪.‬‬
‫‪ .2‬تَيكةَلبوون كاتَيك تاسكباِر ثِربوو (‪ : )Combine When full‬ئايكؤنةكةو ناوى ئايكؤنةكة‬
‫دةردةكةوَيت لةسةر تاسكباِر ‪،‬بةآلم كاتَيك تاسكباِر ثِربوو ئايكؤنة هاوبةشةكان دةكةونةوة‬
‫سةريةك‪.‬‬
‫‪ .3‬هةرطيز تَيكةأل نةبوون (‪ :)Combine Never‬هةميشة ئايكؤنةكةو ناوى ئايكؤنةكة‬
‫دةردةكةوَيت لةسةر تاسكباِر و ئايكؤنة هاوبةشةكان تَيكةأل نابن‪.‬‬
‫‪Taskbar button‬‬
‫دوطمة(ئايكؤن)ةكانى‬
‫تاسكباِر‬
‫‪28 | P a g e‬‬
combine
combine Always
Never
‫كةأل تَيكةأل‬
‫نةبوون‬ ‫هةميشة‬
‫هةرطيز تَي‬ Taskbar Button
Combine When full
‫تَيكةَلبوون كاتَيك تاسكباِر‬
‫ثِر بوو‬

29 | P a g e
‫ئةو ليستةية كة لةِر َيطةيةوة هةموو ثِرؤطرام و‬ ‫ليستى سةرةتا (‪:)Start Menu‬‬
‫ئةثَليكةيشنةكانى كؤمثيوتةر دةكرَيتةوة‪.‬‬

‫‪Properties‬‬ ‫‪Start Menu‬‬ ‫كليكى ِر است (‪ ).R.C‬لةسةر تلسكباِر‬

‫‪Start Menu‬‬
‫‪Customize‬‬

‫‪Power button‬‬
‫‪action‬‬
‫كارى دوطمةى‬
‫ثاوةر‬
‫كةدةتوانين ئةو(‬
‫فرمانة ديارى‬
‫‪Store & display‬‬
‫‪recent item‬‬ ‫بكةين كة لة‬
‫دوطمةى ثاوةر‬
‫زةخيرةكردن و‬
‫)ضاالك ببَيتثيشاندانى‬
‫ئةو فايالنةى‬
‫تازةكراوةتةوة‬
‫سةرةتا (‬ ‫ِرَيكخستنى ليستى‬
‫لَيرةدا دةتوانيت شَيوازى كردنةوةى هةموو ئايكؤن و ليست‬ ‫‪:)Customize Start Menu‬‬
‫و لينكةكان ِر َيك بخةين‪ ،‬هةروةها دةتوانين ذمارةى ئةو ثِرؤطرام و فايالنة ديارى بكةين كة لة لستى‬
‫سةرةتا (ستارت) دا دةمَينَيتةوة‪.‬‬

‫ثيشاندانى ماددةكان (‪ )Item‬لة ليستى سةرةتادا‪:‬‬

‫‪ .1‬ثيشاندان وةك بةستةر (‪)Display as a link‬‬


‫‪ .2‬ثيشاندان وةك ليست (‪)Display as a menu‬‬
‫‪ .3‬ثيشان نةدانى ئةم بِر طةية (‪)Don’t display this item‬‬

‫‪30 | P a g e‬‬
‫‪Properties‬‬ ‫‪Start Menu‬‬ ‫كليكى ِر است (‪ ).R.C‬لةسةر تاسكباِر‬
‫‪Customize‬‬
‫‪Display copmuter‬‬
‫‪as a link‬‬
‫كردنةوةى كؤمثيوتةر وةك‬
‫بةستةر‬

‫‪Number of‬‬
‫‪Recent‬‬
‫‪Display as‬‬ ‫‪a menu‬‬
‫‪Program‬‬
‫ثيشاندان وةك ليست‬
‫ذمارةى‬
‫ثِر ؤطرامةكان لة‬
‫‪ this‬سةرةتادا‬
‫‪Don’t display‬‬ ‫ليستى‬
‫‪item‬‬‫‪Number of‬‬
‫‪Recent‬ئةم بِر طةية‬
‫ثيشان نةدانى‬
‫‪Item‬‬
‫ذمارةى فايلةكان لة‬
‫ليستى ِر يسَينت‬

‫ئامرازةك************ان (‬ ‫ش***************ريتى‬
‫توَلب*****اِر ب*****ةكاردَيت وةك‬ ‫‪:)Toolbars‬‬
‫ِر َيط**ةةكى خَي را ب**ؤ ب**ةكارهَينانى هةن**دَيك فرم**ان لةس**ةر تاس**كباِر ‪ .‬ب**ة دوو ِر َيط**ة دةت**وانين ش**ريتى‬
‫ئامرازةكان (توَلبار) بكةينةوة‪.‬‬

‫‪Properties‬‬ ‫‪Toolbars‬‬ ‫‪ .1‬كليكى ِر است (‪ ).R.C‬لةسةر تاسكباِر‬


‫‪Toolbars‬‬ ‫‪ .2‬كليكى ِر است (‪ ).R.C‬لةسةر تاسكباِر‬
‫‪Address‬‬
‫ناونشان‬
‫‪Toolbar‬‬
‫شريتى‪Link‬‬
‫‪-‬بةستةر‬
‫ئامرازةكان‬
‫‪Tablet‬‬ ‫‪PC‬‬
‫خشتة‬

‫‪Desktop‬‬
‫ديسكتؤث‬
‫ِرَيكخس****تنى زم****ان‬
‫‪age setting‬‬ ‫‪Langu‬‬

‫‪31 | P a g e‬‬
:‫) ئةويش بة‬Control panel( ‫سةرةتا ثَيويستة زمانى كؤمثيوتةرةكة ِر َيكبخةين لة كؤنترؤَل ثةناَلةوة‬

Start Control panel Region and Language


Format
‫شَيواز‬

Country Format
‫شَيواز بةثَيى وآلت‬

Format date & time


‫شَيوازى بةروار و كات‬
‫شَيواز بةثَيى وآلت‬

‫نوس************************************************ين‬ ‫زم*****انى‬
Input Language

Start Control panel Region and Language


Keyboards and language Change keyboards
Default Input
Language
Add Language
‫زمانى داخَلكردنى سةرةتا‬
‫زيدكردنى زمان‬

Remove
Language
Keyboard ‫سرينةوةى زمان‬
Language Move To Up
‫جوآلندن بةرةو‬
‫زمانى كيبؤرد‬
‫سةرةوة‬
Move To down
‫جوآلندن بةرةو‬
‫خوارةوة‬

‫ت*****************************************************وَلى زم*****************************************************ان‬
Language bar

.‫ ) بةركاردَيت‬Language bar( )‫بؤ ِر َيكخستنى ئايكؤنى زمان (توَلى زمان‬

32 | P a g e
‫‪Start‬‬ ‫‪Control panel‬‬ ‫‪Region and Language‬‬
‫‪Keyboards and language‬‬ ‫‪Change keyboards‬‬ ‫‪Language bar‬‬

‫دةتوانين شوَينى توَلى زمان ديارى بكةين ئةوانيش‪:‬‬

‫‪ : Floating on desktop .1‬توَلى زمان لةسةر ديسكتؤث ثيشاندةدات‪.‬‬


‫‪ : Docked in taskbar .2‬دانانى توَلى زمان لةناو تاسكباِر ‪.‬‬
‫‪ : Hidden .3‬شاردنةوةى توَلى زمان‪.‬‬
‫توَلى زمان لةسةر‬ ‫‪Language bar‬‬
‫ديسكتؤث ثيشاندةدات‬ ‫توَلى زمان‬

‫دانانى توَلى زمان‬


‫لةناو تاسكباِر‬
‫شاردنةوةى توَلى‬
‫زمان‬
‫كاتَيك ضاالكة ِر شن ببَيت‬

‫ئايكؤنة زيدةكان‬
‫َل‬
‫ثيشانبدرَيت لةطةأل تو ى‬
‫زمان‬
‫تَيكس (ناوى زمانةكة)‬
‫لةطةأل توَلى زماندا‬
‫ثيشانبدرَيت‬

‫‪Change keyboard‬‬ ‫طؤِرينى زمانى كيبؤرد‬


‫‪language‬‬

‫بةدوو ِر َيطة دةتوانين زمانى كيبؤردةكة بطؤِر ين‪:‬‬

‫‪ .1‬لةسةركيبؤرد بة هةردوو كليلى (‪ )Alt + Shift‬ثَيكةوة (لةهةمان كاتدا) ‪:‬‬


‫(‪ )Alt + Shift‬ى ضةث بؤ زمانى ئينطليزى‪.‬‬
‫(‪ )Alt + Shift‬ى ِر است بؤ زمانى عةرةبى (كوردى)‪.‬‬
‫‪ .2‬كليك كردن لةسةر (‪ )Language bar‬لة ناو تاسكباِر ثاشان زمانى نوسين هةَلدةبذَيرين‪,‬‬
‫‪33 | P a g e‬‬
‫هةَلبذاردنى زمانى‬
‫ئينطليزى‬
‫هةَلبذاردنى زمانى‬
‫عةرةبى‬

‫(‪ :)Alignment‬بؤ ِر َيكخستنى ئاراستةى نوسين لةناو ويندؤز ئ**ةوا ب**ة‬ ‫ِرَيكخستنى ئاراستة‬
‫هةردوو كليلى (‪ )Ctrl + Shift‬لةسةر كيبؤرد ئةويش‪:‬‬

‫‪ )Ctrl + Shift( .1‬ى ِر است بؤ بردنى ئاِر استةى نوسين بؤالى ِر است‪.‬‬
‫‪ )Ctrl + Shift( .2‬ى ضةث بؤ بردنى ئاِر استةى نوسين بؤالى ضةث‪.‬‬

‫ك**************************************************ات و ب**************************************************ةروار‬
‫‪Date and Time‬‬

‫بةدوو ِر َيطة دةتوانين كات و بةروارى كؤمثيوتةرةكة ِر يَيكبخةين ئةويش‪:‬‬

‫‪Start‬‬ ‫‪Control panel‬‬ ‫‪Date and Time‬‬ ‫‪Date and Time .1‬‬
‫‪Change date and time‬‬
‫(‪change date and‬‬ ‫‪ .2‬لةناو تاسكباِر كلي**ك (كرت**ة) لةس**ةر ك**ات و ب**ةروار دةك**ةين‬
‫‪Date and Time‬‬ ‫‪Change date and time‬‬ ‫‪)tame settings‬‬

‫كاتذمَير ِر ؤذ ذمَير‬

‫‪Change‬‬
‫‪date & time‬‬
‫كات طؤِر ينى كات و‬
‫بةروار‬

‫بةروار‬

‫مانطى داهاتوو‬
‫مانطى ثَيشوو‬
‫‪Calendar‬‬ ‫‪34 | P a g e‬‬
‫‪setting‬‬
‫كردنىكخستنى ِر ؤذ‬
‫كردنَي‬
‫كةمكردنِر‬
‫ديارى‬
‫زياد‬
35 | P a g e
‫رَيكخستنى ِرؤذ ذمَير‬
‫‪Calendar setting‬‬

‫لَيرةدا دةتوانين شَيواز و ستايلى كات و بةروار ِر َيكبخةين‪:‬‬

‫كات‪ :‬لَيرةدا دةتوانين شَيوازى بةروارى كورت و درَيذ رَيكبخةين‪ ،‬هةروةها دةتوانين يةكةم ِرؤذى هةفتة‬
‫ديارى بكةين‪.‬‬

‫‪Start‬‬ ‫‪Control panel‬‬ ‫‪Date and Time‬‬ ‫‪Date and Time‬‬

‫‪Change date and time‬‬ ‫‪Change calendar setting‬‬ ‫‪Customize‬‬


‫‪format‬‬ ‫‪Date‬‬
‫‪Short Date‬‬
‫‪format‬‬
‫شَيوازى‬ ‫‪Long Date‬‬
‫بةروارى كورت‬ ‫‪format‬‬
‫هةَلبذاردنى يةكةم‬
‫ِر ؤذى هةفتة‬
‫‪Long Date‬‬
‫‪Reset‬‬
‫‪format‬‬
‫وازى بونةوة‬
‫ثةشيمان‬
‫شَي‬
‫بةروارى لةدرَيذ‬
‫طؤِر انكاريةكان‬

‫شَيوازى كاتى درَيذ و كورت‪،‬‬ ‫كات‪ :‬بؤ ِر َيكخستنى‬


‫هةروةها بؤدانانى هَيماى ثَيش نيوةِرؤ و دوا نيوة ِر ؤ‪.‬‬

‫‪Start‬‬ ‫‪Control panel‬‬ ‫‪Date and Time‬‬ ‫‪Date and Time‬‬

‫‪Change date and time‬‬ ‫‪Change calendar setting‬‬ ‫‪Customize‬‬


‫‪format‬‬ ‫‪Time‬‬
‫‪Short Time‬‬
‫‪format‬‬ ‫‪AM symbol‬‬
‫شَيوازى كارت كورت‬ ‫هَيما بؤ ثَيش نيوةِرؤ‬

‫‪Long TimePM symbol‬‬


‫هَيما بؤ دواى نيوةِرؤ ‪format‬‬
‫‪ Time zone‬شَيوازى كارت درَيذ‬ ‫كات بة ثَيى ناوضةكان‬
‫‪Reset‬‬
‫ثةشيمان بونةوة لة‬
‫‪36 | P a g e‬‬
‫طؤِر انكاريةكان‬
‫بةكاردَيت بؤ رَيكخستنى كات بة ثَيى ناوضةكان كة ئةطةر كات بة ثَيى وآلتى خؤمان ديارى كرابوو‬
‫ئةوا دةتوانين كاتى وآلتانى تريش بزانين‪.‬‬

‫‪Start‬‬ ‫‪Control panel‬‬ ‫‪Date and Time‬‬ ‫‪Change time zone‬‬

‫ديارى كردنى ناوضة‬


‫بؤ ِر َيكخستنى كات‬

‫كات و بةروار بة ثَيى‬


‫ئةو ناوضةى دياريمان‬
‫كردووة‬

‫بةكاردَيت بؤ زيادكردنى كاتذمَيرَيك يان‬ ‫زياد كردنى كاتذمَير (‪:)Additional clocks‬‬


‫زياتر بةثَيى ناوضةيةكى تر جطة لة كاتى وآلتةكةى خؤمان‪.‬‬

‫‪Start‬‬ ‫‪Control panel‬‬ ‫‪Date and Time‬‬ ‫‪Additional clocks‬‬

‫ثيشاندانى‬ ‫كات بة ثَيى‬ ‫كات بة ثَيى ئةو‬


‫كاتذمَيرَيكى تر‬ ‫وآلتى‬ ‫ناوضةى زيدمان‬
‫خؤمان‬ ‫كردووة‬
‫ديارى كردنى‬
‫ناوضة‬
‫ثيشاندانى ناوى‬
‫كاتذمَيرةكة‬

‫‪37 | P a g e‬‬

You might also like