PAGSULAT

KOGNITIBO

SALIK
BISWAL NA DIMENSYON
PAGSULAT

 Natututuhan sa paaralan at kailangan ng pormal na pagtuturo sa

pagkatuto
 mas mahirap ang pagbubuo ng ideya sa pasulat na teksto kaysa
sa pasalitang pagsasabi nito lalo na sa pangalawang wika

 kailangang mahusay ang paglalahad ng kaisipan upang maging

malinaw ang teksto sa mga mambabasa
 mas mahaba ang konstruksyon ng mga pangungusap at may
tiyak na estrukturang dapat sundin

 madaling makamit ang kasanayan

 natutuhan sa isang prosesong natural at tila walang hirap
 ang pagsasalita ng inner speech sa aktuwal na usapan ay
madaling proseso

PAGSASALITA
SIKOLOHIKAL

 maaaring maging impormal

 maaaring ulitin,baguhin at linawim ang binitawang salita ayon sa
reaksyon ng kausap
 maaari ang pag-uulit-ulit ng mga pahayag

SALIK
LINGGWISTIK

PAGSULAT
PAGSASALITA

 may kontekstong sosyal at harapang interaksyunan

 may kagyat na pidbak sa anyong berbal o di-berbal
  gumagamit ng paralinguistic features (tigil,diin,lakas at
intonasyon)
 gumagamit din ng mga extra linguistic features o mga non-verbal
clues
 nasa anyong linear, hindi na mababawi ang nasasabi

SALIK

 mahigpit na nauugnay sa mga salita o lengguwaheng ginamit ng

isang awtor sa kanyang teksto na inilalantad ng mga nakalimbag
na simbolo.
 kailangang maisaalang-alang ang mga kaugnay na tuntunin sa
pagsulat, upang ang mga simbolong nakalimbag ay maging
epektibo at makamit ang layunin ng manunulat.
 kailangang maisaalang-alang ng sinomang manunulat ang iba't
ibang salik sa pagsulat na kaiba sa pagsasalita upang ang
dimensyong ito ay maging malinaw at epektibo.

 kapag ang isang indibidwal ay nagbabasa ng isang tekstong

iyong isinulat, masasabing nakikinig na rin siya sa iyo.
 nagkakaroon ng ideya ang mambabasa kung ano ang iyong
kaalaman at kasanayan.
 ayon sa isang manunulat, ang isang akda ay ekstensyon lamang
ng pagkatao ng manunulat.
 ANG PAGULAT AY ISANG PAKIKIPAG-USAP SA MGA
MAMBABASA.

Pagsulat bilang Multi-Dimensyonal na Proseso

 may kontekstong sosyal bagama't ang interaksyon ay hindi

harapan
 kailangan gumawa ng maraming pag-aakma upang maisaalang-
alang ang di-nakikitang audience o mambabasa
 minsan, awtor mismo ang gumaganap na tagabasa ng tekstong
isinulat
 walang kagyat ng pidbak

ORAL NA DIMENSYON
PAGSASALITA
Pagsulat bilang Multi-Dimensyonal na Proseso by Mary Jubelle Manatad (prezi.com)
B akit maraming mag-aaral ang natatakot sumulat ng komposisyon? Sadya
nga bang mas mahirap magsulat kaysa magsalita?

Kung minsan, nagsasalita ang tao nang hindi gaanong nabibigyang-pansin

ang kawastuhan sa gramatika sapagkat walang taia o dokumentong
pagbabatayan ng kanyang sinabi kung kai0 wala siyang masyadong
pananagutan dahil ito ay lumipas na. Hindi gaya sa pagsulat, isang
dokumento ang nalilikha na nagpapatunay ng kaalaman, opinyon, at
kahusayan o di kahusayan sa paggamit ng wika ng manunulat.

Malaki ang naitutulong ng pagsulat sa paglinang ng damdamin at isipan ng

manunulat sapagkat naipahahayag niya ang kanyang damdamin at mithiin
tungo sa maayos na pakikipag-ugnayan sa kanyang mambabasa.

Ang pagsulat ay umiinog sa mga paksa, tema, o mga tanong na bibigyang-

kasagutan ng mag-aaral sa kanyang sulatin depende sa kanyang kaligiran,
interes, at pananaw. Ang kabuoan ng katawan ng sulatin ay magiging
depende rin sa kung gaano kabisa bumuo ng pahayag ang manunulat na mag-
aaral at kung gaano rin kalawak ang kanyang kaalaman sa kanyang
isinusulat. Ang prosesong ito ay mahigpit na nangangailangan ng kaalamang
teknikal sa pagsulat, pamamaraan sa pagsusuri at pananaliksik, at ideyang
sarili na nais sabihin sa mambabasa.
 PROSESO NG PAGSULAT
1. Bago Sumulat
Sa bahaging ito, ang mga mag-aaral ay dumaraan muna sa brainstorming.
Dito ay malaya silang mag-isip at magtala ng kanilang mga kaalaman at
karanasan na may kinalaman sa paksa. Dito rin mapagpapasiyahan kung ano
ang susulatin ng mag-aaral, ano ang layunin sa pagsulat, at ang estilong
kanyang gagamitin.

2. Habang Sumusulat
Sa bahaging ito, naisusulat ang unang borador na ihaharap ng bawat mag-
aaral sa isang maliit na grupo upang magkaroon ng inter-aksiyon kung saan
tatalakayin ang mga mungkahing pagbabago mga puna. Karaniwang tuon ng
bahaging ito ang halaga ng paksa, kabuluhan ng pag-aaral, at lohika.sa loob
ng sulatin. Sa puntong ay hindi matatawaran ang halaga ng ibang taong
makababasa ng sulatin dahil mayroon silang nakikita na kadalasan ay
nakaligtaan ng manunulat o hindi lamang naiayos dahil alam na niya ang
aralin.

3. Pagkatapos Sumulat
Sa bahaging ito, ginagawa ang mga pagbabago sa pamamagitan ng
pagdaragdag, pagkakaltas, at paglilipat-lipat ng mga salita, pangungusap, o
talata. Bilang pangwakas na hakbang, pagtutuonan na ang mekaniks ng
sulatin tulad ng baybay, bantas, at gramatika.

Sa proseso ng pagsulat, mahalaga ring bigyang-pansin ang mga bahagi ng

teksto ayon sa sumusunod:

1. Panimula
Dapat bigyan ng kaukulang pansin ang panimula ng tekstong isusulat. Ang
bahaging ito ay nararapat na maging kawili-wili upang sa simula pa lamang
ay mahikayat ang mambabasa na tapusing basahin ang teksto.
2. Katawan
Sa pagsulat ng bahaging ito, matatagpuan ang wastong paglalahad ng mga
detalye at kaisipang nais ipahayag sa akda. Mahalagang magkaroon ng
ugnayan at kaisahan ang mga kaisipang ipinahahayag upang hindi malito ang
mambabasa dahil ito ang pinakamalaking bahagi ng teksto. May tatlong
hakbang para maisagawa ang panggitnang bahagi ng sulatin.

 Pagpili ng organisasyon
 Pagbabalangkas ng niialaman
 Paghahanda sa transisyon ng talataan

3. Wakas
Dapat isaalang-alang ng manundat ang pagsulat ng bahaging ito upang
makapag-iwan ng isang kakintalan sa isip ng mambabasa na maaaring
magbigay buod sa paksang tinalakay o mag-iiwan ng isang makabuluhang
pag-iisip at repleksiyon.

Ang Proseso ng Pagsulat (elcomblus.com)

Ang proseso ng pagsulat ay hindi lamang nakapokus sa akto ng pagsulat. Kasangkot dito
ang mga manunulat sa pag-iisip, pagtalakay, pagbabasa, pagpaplano, pagsulat, pag-eedit
at pagsulat muli ng nabuong sulatin. Ang pagsulat ay isang prosesong paulit-ulit na
pagsulat at pagkatapos ay pagsulat muli hanggang sa mabuo ang sulatin.

Sa pagsulat natin ng teksto ay nagsisimula tayo sa isang blankong papel patungo sa isang
kumpletong sulatin. Kaya lang, nagkakaroon tayo ng suliranin kung paano at saan kukuha
ng mga kailangang impormasyon na siyang pupuno sa mga pahina. Sinasabing mahirap
ang magsulat lalo na kung hindi natin alam ang ating isusulat.

Ang Pagkuha ng Paksa

Sa pagsulat, walang taong magtatangkang sumulat kung walang plano sa dapat isusulat.
Dapat isaisip at planuhin ang susulatin sa gayon kailangan ang pagkokolekta ng mga
impormasyon kaugnay sa nabuong ideyang isusulat. Dapat tandaan sa pagsulat ang
magiging epekto ng akda sa mambabasa.

Hindi madaling magsimula ng susulatin dahil kaharap mo ang isang blankong papel.
Naghihintay ka sa pagdaloy ng isip o talagang wala kang maisip. Ito ang karaniwang
nasusumpungan ng mga manunulat lalo na ang mga baguhan.

Ang isang manunulat ay maaaring makakukuha ng mga ideya o paksa sa: (a) iba’t ibang uri
ng babasahin tulad ng mga magazine, pahayagan, peryodikal; (b) ,midya – radyo,
telebisyon, internet; (c) mga pelikula o dokumentaryo; (d) mga sining biswal; (e) mga
panaginip o alaala; (f) diskusyon at palitang-kuro; (g) pagsasatao at pagsasadula; (h)
pananaliksik; (i) interes ng sarili o ng klase.

Mga Yugto ng Pagsulat

Hindi lahat ng manunulat ang nakabubuo ng magandang sulatin sa isang upuan lamang.
Ang isang magandang sulatin ay dumadaan sa ilang yugto ng pag-unlad mula sa burador
hanggang sa pinal na papel.
 Isang hamon sa mga estudyante ang mga gawaing pasulat. May mga estudyante na
nahihirapan sa gawaing ito sapagkat hindi nila nakasanayan, nakakatamaran, o hindi nila
nakakahiligan ang pagsulat. Ang mga katuwirang ito ay maaaring palagay lamang. Ang
totoo nito, magagawa natin ang pagsulat nang maayos kung susundin natin ang pagsulat
na isang proseso at hindi isang gawain na dala lamang ng pangangailangan.

Bilang isang proseso, ayon kina Graves (1982), Murray (1985), at Arrogante (2000), ang
pagsulat ay binubuo ng mga sumusunod na hakbang: (A) Bago Sumulat; (B) Pagsulat ng
Burador; (C) Pagrebisa; (D) Pag-eedit; at (E) Paglalathala.

A. Bago Sumulat (Prewriting)

- Ito’y isang estratehiya tungo sa pormal na pagsulat. Ito ang unang hakbang na isasagawa
sa pagpapaunlad ng paksang isusulat. Ang gawaing ito ay maaaring ginagawa nang isahan
o nang pangkatan.

B. Pagsulat ng Burador (Draft Writing)

- Ito’y aktuwal na pagsulat nang tuloy-tuloy na hindi isinasaalang-alang ang maaaring

pagkakamali.
- Ang mga kaisipan at saloobin tungkol sa paksang sinusulat ay malayang ipinahahayag ng
estudyante.
- Ang guro ay nakaantabay sa maaaring maitulong o tanong na maaaring hingin ng mag-
aaral kung nasa klasrum ang gawain.
- Matapos maisagawa, maaaring balikan at suriin ng estudyante ang natapos na sulatin
upang maaayos at malinaw ang ginagawang paglalahad.

C. Pagrebisa

- Ito’y pagbabago at muling pagsulat bilang tugon sa sagot sa mga payo at pagwawasto
mula sa guro, kamag-aral, editor o mga nagsuri.
- Pangunahing konsern ng rebisyon ang pagpapalinaw sa mga ideya. Ginagawa ito upang
suriin ang teksto at nilalaman para matiyak ang kawastuhan, kalinawan at kayarian ng
katha na madaling maunawaan ng babasa.
- Sa bahaging ito, iniwawasto ang mga inaakalang kamalian, binabago ang dapat baguhin
at pinapalitan ang dapat palitan.

D. Pag-eedit

- Ang bahaging ito ay pagwawasto sa gramatika, ispeling, estruktura ng pangungusap,

wastong gamit ng salita at mga mekaniks sa pagsulat.
- Sa bahaging ito pinapakinis ang papel upang matiyak na ang bawat salita at pangungusap
ay naghahatid ng tamang kahulugan. Sa pag-eedit, ang mga di-magkaugnay na
pangungusap ay muling isinusulat upang higit na maipakita ang kaugnay na mga ideya.

E. Paglalathala
- Ang paglalathala ay pakikibahagi ng nabuong sulatin sa mga target na mambabasa.
Kabilang sa gawaing ito ang mga sumusunod:

1. Paglalathala ng mga piling sulatin sa pahayagang pangkampus

2. Pagbabasa sa harap ng klase at pakikinig sa pagbasa ng iba
3. Paggawa ng isang buklet, album o portfolio ng mga naisulat
4. Eksibit o pagdidispley sa buletin bord ng mga naisulat
Ang Proseso ng Pagsulat - TheSilentLearner (thesilentlearner2014.blogspot.com)