Prof. Dr. Nİ L SARI ­ Uzm.

GüLTEN Dİ NÇ
f)oç. Dr. AYTEN ALTI NTAŞ

I
YI LLARI ARASI NDA YAYI NLANAN ESKİ HARFLİ
1910­1928
RBKLAMLARDA TÜRK MÜSTAHZARATÇI LI ĞI

I I . Türk Tıp Tarihi Kongresi'nden ayrıbasım

ıl,
,l
ifi

l TüRK TARİ H KURUMU BASI MEVİ _ANKARA

1999
l

I
Ayrıbasımdır satılmaz.
;
 1910­1928 YI LI ­\ RI ARASI NDA YAYI NI ­ANAN ESKI HARFLI
nnı< rAıı,ıı­enıe rÜnı< ıı,ıÜsrerızenArÇırıĞı

Prof. Dr. NI L SARI ­Uzm. GULTEN DI NÇ

Doç. Dr. AYTEN ALTI NTAŞ
kvha 9 ­ 4l
Müstahzaritçılığın, ya da kelime anlamıyla hazır yapılmış ilaçların tarihi
çok eskilere dayanlr. Ancak bugiin müstalrzarit tari} ıimizden söz edildiğinde
çok yakın dönemler kastedilmektedir. Çünkü müstahzarit kelimesi bir ilacın
çok sayıda yapıhp geniş bir alana dağılan çok sayrdaki isteklilere ulaştırıla­
bilmesi anlamıııı da içermektedir. Bu tanlma uygun olarak bir miistahzarın
yeterince satılabilmesi için de geniş kitlelere dunırulması, yini ''reklAmınıır''
yapılması gerekmektedir.

Müstahzaritın büynık kazanç sağlaması Tiirkiye'de de pek çok eczacının

laboratuvarında dış ülkelerden gelenlerinkine benzer müstahzar hazrrlaına­
I arını teşük etmiş ve daha sonra bunların bir kısmı imalithane ve fabrika­
larda üretilir duruma gelmiştir. Reklimlar aracrlığı ile müstahzarlara olan
ilgi giderek artmlş' ancak bu durum eczacrlarrn zamarrla ilaç Satan kişi du­
rumuna gelmesine de neden olınuştur. Stireli tıp yayınlarını incelediğimizde
yabancı firmalardan Türkiye'ye ithal edilen hazır ilaçların yanıslra ''Newozin
CelAl'', ''Teskin Fuad'' gibi hazırlayanın kendi adıyla anrlan ve çok iddialı ta­
nrtlmlar yapan yerli müstahzarit reklimları dikkati çekmektedir. Bir klsmı­
nın kimliği dihi bilinemeyen bu müstahzarAtçı eczacrların verdikleri reklAm­
lardaıı haraket ederek bu güne kadar sözü edilmemiş olaır bazı müstalrzarit
da tesbit edilebilmektedir.

ilaç reklamı tarih boy;nca var olarr bir uygulamadır. 'I tirk eczacılık tari­
himizde de çeşitli örneklerine rastlanlr. Brrnlardan 1328 tarilıli bir örnekte
yüzyıllardır yapılmakta olaıı mesir macununun etkisi, etrafi yaldızla süsleıı­
miş bir desen içinde, şöyle ıurglılanmaktadır:

''...işbu macun­ı şifinümündan bir ıniskal tenavül buyuruldııkda difi'­i

sakim ve müferrih­üI ­kulüb müceıreb olub hüsır­i te'siri eltAf­ı ililriden me­
mül ve miistedadır.'' Bu sözler ile mesir macuntlnun sakinleştirici ve feralrI a­
tlcı et'kisi olduğuna dair bir reklim yapılmaktadır.
86 N. SARI _ G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAŞ TüRK MüSTAI _I ZARATÇI LI ĞI 87

Bu konudaki araştırmamlzın eŞasını istanbul kütüphanelerinde bulunan ''Tababet Alemi''s,''Türk Tlb Mecmuur,''!ı,''istaDbul Seririyy1,r,,ıtı,,,Sıhhi
tlp Ve eczacılıkla ilgili süreli yayınlardaki ilaç reklimlarl oluşturmuş ve bu Sahifeler'' l l,''Dirü'l­Fiinün Tıb Fakültesi Mecmuası"
l2 ı,e''osmanlı
SeririyyAt
neclenle ilk Türk tıp dergisinin ya)4nlandığı l849 ylından
başlayarak l928
Mecmuası"ı3 adlı tıp dergileridir.
adet eczacılık dergisi ta­
Harf Devrimi'ne kadar ya} nnlanan 49 adet tıp ve 3
l1 adedinde 4yı.1 tıbbi­mütahzarları tanıtan ve reklinı amacıyla bu dergilerin ara­
ranmrştır. Bunların 1849 ile 1910 yılları arasında yaylnlanan sına iliştirilmiş olan el ilinları da araştırmaya dahil edilıiıiştir.
Türkmüstahzaritçılığınaaitreklimlararastlanmamıştlr,1910­l928yılları Araştırmamızda iliç imil eden Eczacı Ali Süreyyaıa, Edhem PertevlL,
ile ilgili rek­
aras,nda ya} 4nlanan 11 adet dergide ise Türk müStahzaratçılığı
limlar tesbit edilmiştir. Bu dergiler ''Eczacı''l, "Türk Eczacı Alemi''2 ve
8 Aıbert Mazoıı tarafıırdaıı
,,Resimli Eczacı Gazetesi''3 adlı eczacılık dergileri ile ''Türkiye Hilal­i Ahmer l5 Ağustos l927 ile Nisaıı­Mayıs l928 tarihleri arasıııda
istaırbul'da l0 sayı olarak yayrıılaıımıştrr. (bkz. G. Diııç: Arap Harfleri ile Tiirkçe Basılmış Tıbbi
"Tıb Dünyası''7,
Mecmııası,,.t, ',Askeri Tıb Mecmuası"ı,, ''Verem Mecmuası'"j, Süreli Yayııılar Üzeriıre Bir iııcelenıe: I I '', s. l05) .
9
Meh­et Kimil Berk tarafıııdaıı 1923 ile 1950 plları arasıııda istaııbul'da yapıılaıımıştır.
(bkz. G. Diııç: ''Arap Harfleri ile Türkçe Basılmış Tıbbİ Süreli Yayııılar Üzeriıre Bir iuceleme:
I I ''.
s. ll4ll5).
l0
Dı. Mazhar osmaıı Uzmaıı tarafıııdaıı l9l9 ile lg5l ylları araslııda yayııılaırmış ı,e Nöro_
Psikiyatri koııularrııa ağırlık vermiştir. (bkz. G. Diııç ''Arap Harfleri iıe Türkçe Basılmış Tıbbi
Süreli YayıııI ar Üzeriııe Bir iuceleme: I ". s. 33).
l Türkçe olarak yayııılaııarı ilk eczacılık meslek dergisidir. Nail Halit_.(Tipi) tarafıırdaır lt Dr. Mazhar osmaıı Uzmaıı tarafıııdaır istaııbul'da 1g2l| g24 yıllarıııda
yayııılaılaıı
"Resimli Eı_zacı Gazetesi'"
l9l1 (1327) ile 1927 plları arasıııda yayııılaıımışur. 1923 plıırda adı Psikiyatri ağırhklı dergidir. (G. Diııç: "Arap Harfleri ile Türkçe Basılmış Tıbbi Siireli Yayııılar
,,Eczacı Gazetesi'' oıarak .ıegıştirilmiştir. (bkz. T. Baytop: Türk Eczacılık Tarihi' Üzeriııe Bir İ ııceleme: I I ". s. l0l).
1926 plıııda ise
s' 279) ' l2 ''istaııbul Darü'l­füııüııu
i* t., ı6sE, ''i.Ü. vay. No: 336&Eczacılık Fakültesi No: 47"' Tıp Fakültesi''ıriır yayııı orgaııı olaıı dergi l9l6 ile lg28 yılları
2 EczacıFuat Mehmer (Mirel) tarafıııdaıı 1927 yılıııda Arap harfleriyle, l92&l931 yılları arasıııda İ staııbul'da yayııılaııınıştır. (bkz. G. Diuç: ;'Arap Harfleri ile fürkçe Basıımış Tıbbi
arasıııda ise LAtiır harfleriyle 1a} ıırıarrmrşnr' Dergi Türkiye
Eczacrları Cemiyeti'ıriıı ya} 4ır orgaııı_ Süreli Yayıutar Üzeriıre Bir iııceleme: ". s. 22).
dır. Aylık olarak yayıılaıımıştır. (bkz' T' Baytop: Tü_rk Eczacılık Tarihi' s' 377) ' l3 ''osmaıılı
Seririypitr Mecmuası'' 9 kişilik bir yapıı heyeti tarafıııdaıı ı9t0_l9l4 yllaıı ara­
3 Eczac, Nail Halit (Tipi) iarafıırdo" ııjıı­ıszs 1ılları arasrnda Arap harfleri ile Türkçe sıııda I staııbul'da yayııılaıımıştır. (bkz. G. Diııç: ''Arap Harfleri ile Türkçe Basılmış Tıbbi süreli
''Resimli Eczacı­Gazetesi'' adı ile
olarak basıları "Eczacı" dergisi 1923 yılıılda adını değişdrerek Yayııılar Üzeriııe Bir iııceleme: l", s. 39).
yapıılaırmağa başlaırdı. ısiiıszo fıI or, bu ad altında yaynlaııaır dergide mesleğiır l't Ecz. Ali Süre1ya (Kalemcioğlu)
Bey: l273 (1857) İ zınit doğumludur. l303 (ı887),de
^ .o.r,rdo (bkz' T' Baytop' "Türk Eczacılık Tarihi' s'
p.atıgi ve .] rrr,ıo., ile ilgili yazılar yayııılaıımıştır' Mektetı'i Tıbbiye_i Mülkiye'deıı Eczacı olarak mezuıı olmuştur. l303 (l887) ile l307 (l89ı) yl­
377). ları arasıırda Karasi Livası Belediye Eczacılığı göreıiııde buluıımuş bu arada l304 (l888) ile
4 osmaıılı Hilf,l_i Ahmer Cemiyeti tarafırıdaıı l92l yılıııdaıı itibareıı ''osmaıılı Hilil_i t30B (l892) tarihleri arasıııda da Karasi Mülkiye idadisi Tarih_i Tabii Muallimliği yapmıştır.
Ahmer Mecmuası" adı ile yayııllaıımala başlaııaıı dergiııiıı adı 1923
plıırdaıı itibaren ''Türkiye 130&ı333 (1892 ­ t9l7) ylları arasrııda Haseki NisA Hastaııesi Baş Eczacılığı göreviııi yürüt ,
HilAl­i Ahmer Mecmuası" olaı'ak değiştlrilmiş ıe daha soııra da
güıliimüze kadar "I &zıtay'' dergisi Ecz. Ali Süre1ya l Ağustos lg34 tarihiılde ölmüştür.
adı ile yaymıııa de'am etmiştir. c. Diııç: ''Arap Harfleri ile Tüıkçe Basılmış Tıbbİ Süreli
tr"tr. Ali Süreyya r3ı5 (1899)'de iksir­i süıeyya adııldaki müstahzarıııı çıkarmıştrr. Terkibiııde
Tıp Taritıİ Aı'aştııınalaı'ı, 5, 1993, s. l l6. demir bileşiği bulurıaıı bu müstahzarııı l3l5 yılıııda hazırlaıımış olaıı şişesiırde bugiin bile pek
Yayııılaı Ür..irr. Bir İ ııceleme: | | '' .
n.jşx.,jırp­yççmg­Gıl ilk olarak 1287 (l87l) tarıtıııra.(Cçıidği.Tüiiüç­­.Gqy9 ad' az bir çökeleğiıı buluııması ra kimyasal özelliği itibariyle AI i Süre1ya'ııııı eczacılık alaıııııdaki ba­
yapılmışur' Dergi
ile yayııılaırmayo uoşıo'r­,şii.. Dergiııiıı adıuda zamaıı zamaıı'­değişiklikler şarılarıııdaıı biridir. (bkz. Naşid Baylav: Eczacılık Tarihi. ist., l968, Yörük Mtb., s. 237).
,iıademisi (GATA] Bülteııi'' adı ile yayııılaıımağa deı'am et_ ll­'Ecz. Edhem Pertev Bey: l2s9 (ı873)
giirii­üra. "iüıh^ rr" Askeri Tıp
Bir
Bulgaristaıı doğumludur. l3ll (l895) yılıııda
Üzeriııe
mektedir. (Bkz. G. Dir.ç, ";;; i­I orn..ı iı. Türkçe Basılmış Tıbbi Süreli Yayııılar Eczacılık diplomasıırı almış ve ayııı yıl Alsaray'daki Eczahaııesiıli açmıştır. Fraıısızca ı,e Almarıca
iııceleme: | ''. Tıp Tarİ I ıi Aı'aştıı'ıııalaıı, 4, l990' s' 1$20) ' bilmektedir. Ülkemizdeki ilk küçük ilaç fabrikasıııııı kurucusııdı'ır. Müstahzaılarıııı Ayrupa'ya
yayııılaıımağa
,}
',Verem,i mecrnrou b.. Musa Kazım hrafıııdaıı 1928 yılında istaııbul'da taıııtmak içiır lg00 ylıııda Paris'te açılaıı umumi sergiye katılmış, Türk eczacılıgı adına
ğeıiiş
(bkz. G. Diııç: "Arap Harfleri iıe Türkçe Basılmış oraııda yapılıp satılaır ilk Türk müstahzar ilacı olaıı Pertev şurubu'ııu teşhir etmiştii. Pertev müs_
başlaırmış ve aııcak iki sayı çıkarılabilmiştir;
il;;;:ii';;;i;. ur.iı". Bir iırceleme: I I ''. s. l2l; H. Dunıan: İ staııbul Kütüplıaneleri Aı'ap tahzarat imalithaıresi adıııı ı'erdiği miiessesede ise geııiş oraııda tıbbi miistahzar ve kozmetik
ı'e Kİ i] tı| iı'
Haı­fli siire] i Yayııı1aı­ Toplıı Katoloğu 1828'1928. İ st. 1986, İ s] Aın Tarİ lı'Saııat preparat yapımırrı başarmıştır. Etem Pertev eczacılığı yaıııııda Kızılay Cemiyeti kurucustı r,e ı,ez_
,Aı'aşaı'ına Merkezi istAnı Konfeı'ansı Teştilia Yayını' s' 448)' ıredar muaıiııliğiııde, idare heyeti Azilığıııda, Meclis_i Aıı_i sıhııi'de, Eczacıtar delegeliğinde,
' başlaııaıı
7
o.d. Prof. Dr. Falırettiır kerim Gökay ürafıırdaıı 1928 yılında yayııılaıımağa Milli Talim ı'e Terbiye Cemiyeti ı'ezıredarlığıııda, ilk kodeks komisyoııu azalığıııda Viyaııa Ecz.
''Arap Harfleri iıe Türkçe
dergi 1986 yılıııa kadar yayıııtıra devam etmiştir. (bkz. G. Diiıç: Cemiyeti ıezııedartığıııda r'e muhabir azalığıırda da görer'yapmıştır. l2 Hazirau lg27'de vefat
Basılmış Tıbbi Süreti Ya1'ıırlar Üzeriııe Bir İ ııceleme: I I "' s' 1l0'lll)' etmiştiı. (bkz. Naşid Baylar': s. 23* 242; bkz. T. Baytop: Türk Eczacılık Tarihi, s. l75) .
 88 N. SARI _ G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAş TüRK MÜSTAHZARATÇI LI ĞI 89

Beşir I (emall6, Mrıstafa Nevzatl7, Canzuch18 ve Dr. Mehmed I Gmil Beyl. gibi tanrnmış şahısların yanıslra, Dr.Sabri20, Eczacı Mehmed I (Azım2l'
Tevfik Hakkı22, Fuat23, Mehmet Kemal2a, Agop Nargileciyan25,
16
Celit Ergun26, Mustafa Hakkı27 Hulusi28, Melrmed
Beşir Kemal (Peliıı) Bey : 1876 yrlıııda Halep'te doğmuştur. Eczacı Mektebi l3l3 me­
zuııu oları Ecz. Beşir Kemal Bey, Ziya Bey, Ahmet Hamdi Bey ve Etem Pertev Bey'deıı soırra 4.
Türk Eczahaııesiııiıı sahibidir. Beşir Kemal Türkiye'de ilk balık yağı sübyesi ile k_ıııa kıııa hulAsa_
sııır yapmıştrr. Meşrutiyetiır ilAıııırda kurulaıı Eczacı Cemiyeti'ııiır ilk kurucularrrıdaıı olup birçok
idare heyetleri Azahğı, vezııedarlığı ı.e reisliğiırde buluıımuştur. 1942 ylıırda vefat etmiştir. (bkz.
T. Baytop: Tiirk Ecz. Tarihi, s. 146; bkz. Nizamettiır Talip­Mehmet Daim: Türk Tıbbi
geçeıı Dr' Sabri
Müstahziratr. ist., 1929, Evkaf Mtb., s.30­3l.) 20 Dr. sabri: "Dr. Sabri Öksürük Şekeri'' adlı müstahzarrır reklamıııda adı
l7 Mustafa Neızat (Pısak): 1879'da bilgiye rastlaııamamıştır'
Göııeıı'de doğdu. lB95 yılıırda Baytar ı,e Ecz. hakkıııda araştırılaıı kayııaklarda herhaılgi bir
Rüştiyesiırdeıı mezurı oldu. l898'de Tıbbiye_i Askeriye idadisi'ni Ecz. ıramzedi olarak bitirdi. 2t Ecz. Mehmet Kffzım Bey: Mehmet Kazım Bey l3l5 seııesiııde Eczacı mektebirrdeır me ­
Daha soııra Demirkapı'daki Tıbbiye­i Şahaııe'de eczacılık tahsili yaparak l903 phııda diploma açmıştır. 1326 ;ılıııda Etem
zurr olmuş ve bir süre sorıra Fatih'te Çörekçi kapısı'ııda bir eczane
aldı. l9l1_l933 1ılları arasrııda Eczacr Mektebirıde hoca olarak Hayati Kimya, Farmakogııazi, hükümet içiır komprim. yop"} ıTdr.: l333 ylıııda
Pertev Bey,le bir süre birlikte çalışarak çeşitli
Toksikoloji ve Feıııri ispeııçiyaıi dersleriıri verdi. Mustafa Nerzat Pısai Laboratuı,arcılık hayauııa Bey 30 Teşriır­i Saııi 1928
iyodopepioı, KAzım adındaki müstahzarıııı yapmıştır. Mehmet KAzım
ampul imAlatryla başladı. l923 Yılıııda Üsküdar'da kurduğu küçük bir laboratuı,arda zerk s' l48')
çözel­ tarıt ınae ı,efat etmiştir. (bkz. Nizamettiır Talip­Mehmet Daim:
tileriıri ampul haliırde hazırlayarak ticarete çrkart[ . Mustafa Nerzat Ampulleri deııilerı bu müs­
tahzarlar uzuıı süre Türkiye'ıriıı gereksiıımesiıri karşıladı. Laboı.atuı,arliı ilk ürüııleri, zamaılııı
22 Tevfik Hakkı: ',Şokolaksiıı Tevfik'' adlı müshil çikolatasırrııı hazırlayıcısı ı'e
Ter{ ik HakL Eczaııesi'ııiıı sahibidir. (bkz. Dar'ül_füıluıı Tıb Fakültesi Mecmuası'
zaruri ihtiyaçları sayılaıı Vaııadarsiır ampul, Terpoqııiııesthesirıe ampul, Huile Camphr6e ampul, Kadıköyü'ııdeki
Urotropiııe ampul, Calcium Chlorure ampuldür. Bu arada ilk defa ..'5,."y:l0,Teşriıı.iSiıri1339,ArkakapaktakiŞokolaksiırTeıfik.'adlıreklam)
} erli Digiialiıe damla hazırla;ap sa_
müstahzarlııı hazrrladl. lg68 phııda ı'efat etti. (bkz. Turhaıl Baytop: Türk Ecz. Taiihi. s. lB4_t85; 23
Fuad: Fuat Bey Şişli'de "Teskiır Fuat" ve ''Fuat Saç suyu" adlı müstalızarları
Bkz. Sarlıı Çelebioğlu: Mustafa Nevzat Pısak. ist., 1965, "TEN Tıp ı,e Eczacrlrk Neşriyatı, 4l',, trşa suı­ımuştur. (bkz. N. Talip­M. Daim: s' l02)
l­ '
12 s.). 2'l Mehmed Kemal: l909'da kurulaıı ''Devlet­i Osmaııiye Eczacıları Cemiyeti'(Societe des
l8 Caırzı­ıch (Kaıızuk):
Fraııçois (ölümü: 1897) Caıızuch kardeşi Noel ile birlikte 1933 yı­ kuruluuda..yöııetim kurulu ge­
Pharmacieııs de L'Empire ottoman")ııiır l9l4'de yapılaır geılel
lıııda istiklAl Caddesinde ''İ ııgiltere Eczaııesi" ismiyle bir eczaııe açmıştli. F. Carızuck'uır ölümü
ııel sekreterliğiııe seçileıı Mehmet Kemal ''Dr. Sabri Öksürük Şekeri''ııiıı miistahzırı
ve
üzeriııe eczaıreJoseph Caıızuch (ölümü r9rl) hrafiııdaır işletilmiştir. Bu (bkz. T. Baytop: Türk Eczacıhk Tarihi' s'
şahsırı da ötümü üze_ Beyazıt,daki "E"czahaıre_i Mehmed Kemal'iıı sahibidir.
rirre eczarıe ve laboratuvar bu kişiıriıı yeğeıri Viırceııt Giaıııretti (ölümü 1929) tarafirıdaır Numara: l, seıre: 4, Mıırt 1330, arka kapak içiııdeki ''Dr'
dewa­ 27a;by.z.osmaıılı Serriyyat Mecmuası,
lrılmış r'e adı da "Caırzuch Eczaııesi'' olarak değiştirilmiştir. Eczaılerıiıı laboratuıarrrrda Yeııi Deri
Sabri Öksürük Şekeri'' reklimı).
merhemi, Balsamiıı şarki, Borsaliııa, Vitaliır Şurup, Korsit, Pektoral
şurup, Katraıı suyu, Arrti ,o Agop Nargileciyaıı: "Fitiııli Maksud Şurubu'' adlı kurıget ilacıııııı r'e ''Terpesteziır
Malarya, Liııi Melıthol, AlekiııJauııe, Pastil Leoıı, Suppogliseriıl,Juıaırtirr
Şarki, Doriıı diş ilacı Ampulleriiııiıı ­ürLhr,'idrr. (bkz. Nizamettiıı TalipM' Daim: s' 25_26)'
gibi preparatlar uzuır.süre yapılmıştır.
Aspiriıri olarak taııı­
l93l yılıııda Eczacı Muhiddiıı Hüsııü Kalısuk (l901_1969) bu eczarıef deıneıı satııı almış 2,i
Ceıeı Ergulı: Beyoğlu Merkez Eczarıesi sahibi Ecz. CelAl Erguıı Türk
''Karrzuk Eczaııesi" adıyla çalışmış r'e l965 yılıırda kapatmıştır. (bkz. T. Baytop: Türk Eczacılık ''CelAl Erguıı" koloır1alarıılıır hazırlayıcısıdır. (bk'' Talip­M' Daim: s'
tılaıı "Neı.roziıı Celal'' ve ry
1927, Öır kapak içiırdeki
Tarihi. s. 409410.) Eiı'' rrr. r".l Eczacı Alemi, Seiıe: 1, Numero: l_2, Şubat_Mart
lt)Dr.Mehıned Kamil (Berk): l87B istaırbul doğumludur. lg02 seııesiırde Mülkiye "Ner'roziıı Celil'' reklAmı).
Tıbbiyesi'ııdeıı diploma almıştır. okuldaır soırra Serriyitı Vilhdiye ı,e Nisaiye Mlıallim 27 Mustafa Hakkı (Nalçacı): 1882 Afyoır Karahisar doğumludur. l3l7 (190l) yılıııda
Muariırliği'ııe kabul edilmiş lg04'te de Niğde Saırcağı Belecliye Tabibl'igi'ııe tayiıl oluırmuştur. seııe mektep kimyaha_
Denıirkapı Askerİ Tıbbiyesi'ııdeıı mezuıı olmuştur. Tahsili sırasıııda bir
Daha soırra Fraırsa'ya giderek iki seıre Paris Hastarıesi'ııde
çalışaır Dr. Mehnıet KAmit Berk < lö_ ııesiıle de deı,am ederek "Kimyagerlik ihtisas Vesikası"ııı almıştır. 15 yıl Şam ı'e Beyıut
nüşüııde öırce Gureba­yı Müslimiıı Hastaıresiııde çalışmış daha sorıra Cerrahpaşa Hastaıresi özel çalışmış
Tıbbiyeleri'ııde kimya hocalığı } apmış ola, M. Hakkı döııüşüırde 2 yıl Bursa'da
başhekimliğiııe tayiır edilıniştir. l9lg'da sırasıyla Gureba Hastaıresi ve muaviııliği, Feıı Fak. Umumi kimya muaviırliği ve
Şişli Çocuk Hastaıreleri daha soııra Tıp Fakültesi ı,iriyo ­ta.'.is
kurdrığu
Dahiliye hekimlikleriııe ııakledilmiş, l922'de ilAveteıı hastaııeıriıı sertabibliği ve müdürlüğünü kimya müderr'isliği ile Feıı Fak. reisliği (dekaıı) yapmış ve l934'de­tekaüt olarak
Nalçacı Laboratuvarı''ııda miistahzar imil etmiştir' l Haziraıı l953'te
de yapınıştrr. Daha sorrra ise lg32 plııra kadar yalıız dahiliye mütehassısı olarak ı'efat et­
çalışnııştır. lg23 "Mustafa Hakkı
yıI ırıda çıkaımaya başladığı "Tılirk Tıp Mecmuasr"ııı soıı harp ylllarıııa kadar deı'am ettirmiş miştir. (bkz. T. Baytop: Türk Eczacılık Tarihi' s' 42M27 '
' ,dHrıu.ı,
)
_ .
Konya'daki ''istikamet Hulusi Eczahaııesi ı'e Koııya Komprime imlıalAthaııesi''
bütüıı makaleleriııi brı mecmrıada yayrılamıştır. Mehnıerl Kamil Berk tıbbi müstahzaı.atçılıkta '
Basit ve
da öııderlik etmiş bir iıısaııdır. Hı.ılki Gökııar'la birlikte 40
1ıl kadar öırce ''Yeııi Laboratuı,ar''ı sahibi Hulusi Bey'in hazırladığı müstahzarlar arasıırda "Hulusi Sıtma Komprimeleri;
kurmuştu; ki bu laboratur'aı ilk laboratuvarlarımrzdaıı biridir. Dr. M.K. Berk 8 Nisaır l958'de Metilarsiıre", "Hulusi Kuıvetjurubu", "Sali­Peptoıı Hulusi", ''Müshil ve Müleyyiıı Hulusi"'
r'efat etmiştir. (bkz. ilhaıni Tez: Mehmet Kimil Berk. ist., 1965, ''TEN Tıp ı,e Eczacılık
Neşriyatı: "Hulusi Saç ı'e Sakal Boyası" ile "Hulusi Kolaııyası" buluıımaktadır. (bkz. Türk Eczacı Alemi'
43'', s. 7­I 0; bkz' Fethi Erdeıı: Tiirk Hekiınleri Biyografisi. ist., l948' s. 50). seıre: l, No. l­2 1927, s. 2&29 arasıııdaki ''istikamet Hulrısi'' reklamı).
Şubat_Mart

I
 90 N. SARI _ G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAŞ
Daim2l), Salih Necati30, Mehmed Enverst, Ahmed cemil32, Ahmed Esad33,
Sırrı Enve13'1, Necdet Ekrem35, 'öme. Kenan3(i, ibrahim
29 Mehmed Daim: Mehme< l
Daim istaırbul'da 1929 yılıııda basrlaıı ',Türk Tıbbi
Müstahzaratı" adlı kitabı Nizamettiıı Talib ile birlikte hazırlamıştır. Mehmet Daim ayııı zamarıda
''Daim Kuıryet iksiri'', ''Nukıeo_iyodat Daim", "Mehmed Daim Ampulleri,', ''Mimoza Daim Diş
Macuııu", "M. Daim Diş Ampulleri'' ve­''Mimoza Daim Koloııyası''nııı müstahzırıdır. (bkz. N.
Talip_M. Daim: s. l59; bkz. Türk Eczacı Alemi, Seııe­l, Numara. 9, Teşriıı­i ewel 1927, ön kapak_
taıı soııraki ''Mehmet Daim Bey Eczahaııesi Müstahzaratr,' reklamı).
30
saıih Necati: Eczacı Satih Necati Bağçe Kapu'da Salih Necati Eczahaııesi'ıriır sahibidiı..
Eczaııesiııde ''Necati Şurubu'' "Fosfotiıı Necati'', ''Necati Diş Suyu ve Tozu,,, ,,Necati Hamaıı
Pudrası" ı'e "Turaıı Koloıryası" adlı müstahzarları üretmiş ve sauşa suırmuştur. (bkz. Türk Eczacı
Alemi, Seııe: l, Numero:9, Teşriıı­i eıı'el lg27, s. l73'deıı soılraki ''Salih Necati Eczahaııesi
Müstahzaratr" reklimı).
3l Erıue, Bey (Mehmet Eııı'er
Nuri Batur) (1880_1940): Eııver Bey l3I 5 tarihiııde Eczacı
Mektebi'ııdeır mezuıı olarak Mediııe­i Müııeıı'ere'ye gitmiş ı'e orada oır seııe hem hastaııe baş
eczacılığı yapmış hem de tecrübesiııi arttırmtştrr. Daha soııra Gureba­yl Müslimiıı hastaıresi ec_
zaıreler müfettişliği, ispeııçiyar mütehassıslığı gibi öııemli görevlerde buluıımuş ı'e bir laboratu_
rar kurarak tıbbi müstahzar imaliııe başlamıştır. izmir sergisiııde büyük ödül altıır madalya, Paris
beyııelmilel sergisiııde büyük ödül altııı madalya, Liyej sergisiııde eır büyük ödül olaıı "Hors
Coırcours" madalyasıııı almış ı'e Eırıer Bey beyııelmilel sergiler hakem heyeti
şeref üyeliğiııe
seçilmiştir. Eıııeı'Bey kapsül imalAtıyla büyük bir boşluğu doldurmuştur. (bkz. Nizamettiıı Taıip_
Mehmet Daim: s. 82).
32
Ahmed Cemil: Mekteb­i Tıbbiye'deıı EczacryAıı olarak l325 (l909­lo) yıtıııda mezuıı
olaıı Eczacı Ahmet Cemil Akhisar'da Eczacı Ahmed Esad ile birlikte 'Jelataııiıı Esat_Cemil'',
"Arseılo_Ferrol", ıe "Pulmosiro" adlı müstahzarları hazırlayıp, çeşitli eczaııelerde sauşa suıımuş_
tur. (bkz. Tüık Eczacı Alemi, Seıre: l, Numero: l0, Teşriir­i SAııi 1927, Arka kapak içiııcleki
"Esad_Cemil Müstahzaratı" reklamı; bkz. Rıza Tahsiıı: Tıp Fakültesi Tarihçesi; Mir'At_ı Mekteb_i
Tıbbiyc. c. 2. Eklerle yayıulayaıı: A. Kazaııcıgil. ist., lg9li özel Yayııılar, s. l25).
Ji Ahmed Esad: Alihisarlı Eczacı
Ahmed Esat arkadaşı Ahmet Cemil ile birlikte Aklıisar'da
'Jelataıriıı Esad­Cemil", "Arseııo­Ferrol" ve ''Pulmosiı'o'' a< ilı müstahzarları hazırlayıp
çeşitli ec_
zaılelerde satlşa sulımuştur. (bkz. Türk Eczacı Alemi, seııeı l, Numara: l0, Teşriıı_i sf,ııi lg27,
Arka kapak içiııdeki''Esad{ ,emil Müstahzarau" rekI Amı.).
3'l
Sırıı Eııı'er (Batur) Bey (1905­1974): Ecz. Eırıer Bey'iıı oğlu olaıı Sırrı Eııı,er Bey 1339
yılıııda mezuıı olarak Macar Kardeşler Caddesiırdeki mükemmel eczaııesiıri meydaıra getirıniş_
tir. 1957 1ılıııda Üııi­Şimi Kimya ı'e ilaç Fabrikası'ııı kurmuştur. (bkz. T. naytop: Türk Eczacılık
tarilıi,.s. 403)' (bkz. Nizamettiıı Talip_Me.hmet Daim: s. 82).
3İ 'Necdet Ekrenı: Eczacı
Necdet Elu'em ''Fevroziıı", "Femiııol" ve "Küpriıı'' adtı ilaçlarıır
müstahzırıdrr. (bkz. N. Talip_M.Daiın: s. 16l_164; bkz. Tıp Düııyası, c.: l, Numero: 4, Ağustos
1928, s. l22­l23 arasıııdaki "Cacheo Faiıı.osiır'' reklamı).
3li
.. Ömer..Keııaır (Erenı) (lB90­l949): l9l0 yılıııda Eczacı mektebiııcleıı mezuıı olmuş \ ,e
Üsküdar'da "Ömer Keııaıı Eczaııesi"ııi açmıştlr. Ayııı zamaııda tıbbi müstahzar yapımı ile ilgi­
leıııııiş Assipiır Keııaıl, Keııaır Müshil Şekeri, Rusma Keıraıı' Saıltoııiıl Pastili, PotasJum Klorat
Pastili gibi prepaıatları hazırlayarak ticarete çıkarnrıştır. Eczaııe ve laboratuı,aıı bir süre eczacr
olaıı kızı ve damadı tarafıııdaıı işletilmiş ı,e l972 yılıırda kapatılmıştır. (bkz. T. Baytop: Türk
Eczacılık Tarihi. s. 416).
TüRK MÜSTAHZARATÇI LI ĞI 9ı
Halil37, Nizamettin Talip3s, Goraşyo Kartır30, Hakkı Ekrem{ 0' Hasan Hulusi'ıl,
Ekremaz ve Hulki ismaila3 Bey'ler gibi daha az bilineır ilaç imilatçıları da
verdikleri reklimlar aracılığı ile tesbit edilmiştiı'.
Bahsedilen süre içindeki reklimlarda yer alan' ilaç imil edilen veya o
ilacı satan eczaneler de zaman Zamarr adresleri ile birlikte tesbit edilmiştir.
Kdzı,,. Bey' i1ı
lnd4i ( Ea'a[ .J { at!h!i Eczacı M ehmed
Bun l ar ; Bahçek4p­ıs'
Faqilr'deki Ecz4nçşi, Kadıköy'deki Tevfik Hakkı, Sirkeci'deki Şimendüfer
i* i* y"",i karşısındaki Halep, Şişli'deki Nizamettin Talib Bey, Konya'daki
istikamet, İ zmir Karşıkaya'daki Esad Nuri Bey'in Karşıyaka, Zeyrek'deki
Hasan Hulusi, Şişli'deki Mehmed Daim, Ba} ıçekapı'daki Salih Necati,
Akhisar'daki Alımet Cemil ve Ahmet Esat, Üsküdar'daki Ömer Kenan,
37 ibrahim Halil: Fatih Saraçhaııebaşı'ııdaki "ibralrim Halil Eczaııesi ve I odog6ııe l­I alil
Laboratuvarı,, sahibi ibıahim Halil l909'da kurulaıı "Devlet­i osmaıriye Eczacıları Cemiyeti
(Soci6t6 des Pharmacieııs de l'Empire ottomaır)''ıriıı l9l4'de yapılaıı geııel kuruluııda yöıletim
kurulu üyesi seçilıniştir. (bkz. T. boytop, Türk Eczacılık Tarihi içiıı Belgeler. ist., l99l, baskı
olmayp iotokopi ile çoğaltılmıştır. s. 35; bkz. T. Baytop: Türk Eczacılık Tarihi, s. 274).
Nira­ettiu Talip (Diler) (l90l_l940): Eczacı mektebiııdeır l92l yılıııda mezuıı olmuş­
'3d
tur. Taksim Eczaııesi'ııiır sahibidir. l927 yı!ıırda kurduğu müstahzar laboratuvarıılda,
zamaıııır
üıılü lıekimleriııiıı (Dr. Mehmet Kf,mil Berk gibi) verdiği formüller uyarıılca ubbi müstahzar
iınAl etmiştir. Ayııca Mehmet Daim ile birlikte istaııbul'da 1929 yılıııda basılaıı "Türk Tıbbi
MüstahzarAtı'' kit"b, hazırlamışur. (bkz. T. Baytop: Türk Eczacılık Tarihi' s' 4l4; bkz' N'
"dı,
TalibM. Daim: s. 16&170).
Goraşyo Kartrr: Dersaadet Galata'da Mehmed Paşa Haııı'ııdaki imfflAthaıresiııde Goraşyo
30
Karur iktidarşzlığa karşı ''Amerita" adıııı rardiği müstahzarıııı lıazırlamakta l'e isteyeıllere ücret­
siz olarak göırdeimektedir. (bkz. Eczacı, Seıre: l, Numero: 2­l4, Nisaıı 1328, öıı kapaktaıı
soıı_
raki ''Amerita" reklamı) '
'l0 Hokk Ekrem: Hakkr Ekrem Bey memleketimizde yapılaıı mitstahzaratııı eır eskilerilrdeıı
biri olaır Katraıı Haklu Ekrem'iıı miistahzırıdrr. (bkz. N. TalipM. Daim: s. l00).
_ll
Hasar., Hultısi: Ecz. Hasaıı Hulusi Zeyrek'teki Hasaır l{ ulusi Eczaııesi'ııiıı sahibi
ve
,,Nazaliır Hulusi'' isimli müstahzarıır hazırlayıcısidır. (bkz. Türk Eczacı Alemi, Seııe: l, Numero:
l0, Teşriıı­i SAııi 1927, arka kapak içiııdeki "Nazaliıı Hulusi'' reklamı)'
{ l E r. M. Ekı.em Bey: Eski ve taııımış eczacılarımızdaıı Ekrem Bey ''$ark Malt Hıılffsası'' adı
aloııda side ye fosfatlı olmak üzere hazırladığı bira llulAsasıyla Türk müstahzArat­ı trbbiyesi
sa_
hasıııda miihiın bir boşlıığu duldurnıtıştur. "Şark Malt hulAsası" 8 Şubat l34l tarihli Sıhhat r'e
ictimAi Muaveuet Vekaıe çi Ceıilesi\ ıiıı müsaadesi ile satışa suııtılmuştur. (bkz. N. Talitı'M. Daim:
s. 98).
'l3 Huıki ismail: Eczacı ıe kimyager Hıılki ismail "Puriırol Effen'esarr'', ''Puriııol", "Sudol",
''Sulfo Sudol'', ''Fitoferol Graııüle", ''Kola Hulki'', "Radiobarith" ıe "Tablettes Clıloro Pepsiııe''
adlı ilaçlarııı müstahzırıdır. (Bkz. N. Talib_M. Daim: s. l3el39) '
o9 N. SARI _ G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAŞ
istanbul Saraçhanebaşı'ndaki ibrahim Halil, Fatih'deki Sırrı Enver ve
osmanbey'deki Şark Merkez Eczahaneleri'dir'
Ayrıca reklimlarda Zaman zaman Yeni Postane karşrsındaki Ekrem
Necib Ecza Deposu, Saraçhane'deki ibrahim Halil Ecza Deposu, Yeni
Postane Karşısındaki Eczacı Şeref Bey Ecza Depo'lartnın da adları geçmek­
tedir.
Daha büyük imil yerlerinden de bahsedilmektedir ki bunlar da adı
''Pertev Darü'l­istihzarı'' olarak geçen Edhem Pertev Bey'in imil yeri ve
Kadloğlu Mehmed Enver Müstahzarit­ı Hususiye ve SaydalAniye
Fabrikası'dır.
Araştırmamızda 44 adet müstahzarit reklimında yer alan 69 adet müs­
tahzar incelenmiş olup bunlar pastil, tablet, komprime, damla, efervesan
ve
dalra çok da şurup şeklindedir.
Kgpetik preparall?r ayrrca ilaçlar kadar yoğunluk teşkil etmesi açısın­
dan bu bildiri çerçevesine alınmamıştır.
Bu reklimlarda dikkatimizi çeken diğer bir konu da eski tıp bilgisinin
reklimlara yansımasıdır. Örneğin sinil 4ğrıu anlamında ''evci'­ı asabiyye'"
''fakr_üd_
anksiyetg_anlamında ''hafakanı kalb­i asabi", k4!ş] ?ıık anlamında
EfrI G­l* t..i)anlamında ''ihtinik­ı rahm'' gibi bugün karşılığı bulunabilen tıp
terimlerinin yanısıra; "müci' tikler'', ''asabi elem­i midevi­i dimigi",
',Asiblardan Ve romatizmadan gelen diş ağrıları'' gibi bugün tam bir karşılı­
almasıdır. Nitekim ilaç reklimla­
ğını bulamadığımız tıp terimlerinin de yer
rına dönemin tıbbı yansıtmakta ve böylece tlptaki ilerlemeler reklimlardan
izlenebilmektedir. Hastalıklardan korunma ve tedavi konusunda edinilen
yeni bilgiler doğrultusun< la yeni yöntemler geliştikçe reklimlarda da buna
uygun olarak değişiklikler olınası doğaldır.
Bir ilacın özellikleri tanıtrlırken fevkalide müessir ve| eziz olması, dewin
hekimlerinin takdirini kazanmış olmasr, devrin hekimlerince hastanelerde
denenerek mükemmel oldrığu kanaatine varllmasl, resmi rulrsata sahip ol­
ması, tağşişden iri olması, düstur­ül­edviyenin tayin ettiği özellikleri taştması
ve ciddi kontrol altında hazırlanmlş olmasr gibi tanımlamalar kullanılarak
yapılan reklimlar tıbbın o dönemdeki toplumsal ve yasal boyııtunu da yan­
Srtmaktadır.
Reklimlarda işlenen önemli bir diğer konu "yerli­yabancı müstalızarit
kavgasıdır''. Diplomalı Türk eczacıların iştanbııl'da yavaş yavaş çoğalması
ve
TüRK MüSTAHZARATÇI LI ĞI 93
eczacıhğın yanlslra geniş çapta ilaç imAlitına girmeleriyle bu tartışma daha
da hızlanmrştır.
ilaç reklimlarında o günün yerli imilitçılarınrn genellikle şu noktaları
ııırguladıklarını görüyoruz:
­ Awupa'ya sipariş ihtiyacından memleketin kurtarılması;
­ Avrupa'dan resmen ithal edilen ilaçI arın memleket ihtiyacına kifi
gelmemesi;
_ itnaı edilen ilaçların çoğunun tağşiş edilmiş veya gelinceye kadar ge­
çen süre içinde bozulmuş olmasr;
_ Avrupa'dan gelen ilaçI arın Türkiye'de yapılan benzerlerine nazaran
çok yüksek fiyatlı oluşu;
Yerli müstahzari,t ile mühim bir servetin memleketde kalacağı,
Türkiye'nin ekonomik kalkınmasına yardımcı olunacağı inancı özellikle
Cumhuriyet'in ilinından sonra reklimların odak noktasrnı teşkil etmiştir. Bır
arada müstahzarların iyi kazanç getirmesinin de önemli bir etken olduğu
muhakkakur.
incelediğimiz reklimlardan anlaşıldığına göre o devrin eczacıları ilaç
imilitına girişmekle önemli bir atılım yapmışlardır. Bu girişimlerin devam
edebilınesi için verdikleri miicadelede ilinlara yansımlştır.
Tesbit ettiğimiz reklimların tümünü metnin sonunda ayrıen vermekte­
yiz. Reklimların içeriğiırin kolay anlaşılabilmesi için de bir sözlük hazırlan­
mlştlr. Metinde ise ancak birkaç dikkat çekici örnek sunuyoruz;
Dr. Mehmed Kemal ''Dr. Sabri Ötstirüı< Şekeri'' adlı müstahzarrnı tanı­
tırken diğer öksürük ilaçlarının en müessiri olduğunu iddia ederek tüketici­
niıı dikkatini çekmek için ''lezzetiııiıı litif olup kat'iyyen mideyi bozrnadığını,
hızlı ve kat'i tesir ettiğini" bildirmekte \ 'e nefes açısı tesirinden söz etmekte­
dir. Bırrada ilgi çekici olan Pastil aırlamında şeker ve şekerleme sözcüklerinin
kullanılması ve pnömolojik rahatsızlıkların göğüs nezleleri adı altında ifade
edilmesidir.
Fatihli Eczacı Mehmed KAzım Bey'iır verdiği "iyodo­pepton Kizım'' rek­
limında, rızun tecrübeler sonucunda elde edileıı bu müstahzaraün benzer­
lerindeır üstün olduğunun resmi talılillerle de kesinleştiği ve.herhangi bir
yan etkisinin olmadığl duyurulmaktadır. Reklimda ayrıca I yodo­pepton
 TüRK MüSTAHZARATÇI LI ĞI 95
94 N. SARI ­ G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAş

ile Paris Belediye Hastanelerinin takdirlerine mazhar olduğu bildirilir.

Kizım,ın hekimler arasında yaygın bir şekilde kullanıldığı ve Bahçe
Paşa{ 8
Dewin ünlü hekim adlarınrn bir reklimda bu şekilde yer almış olmasr deon­
Kapusu'ndaki Eczane'nin yanısıra Ekrem Necib Ecza Deposu'ndan da temin
daima toloji kuralları açısrndan dikkat çekicidir. Reklimdaki "harb devam ettiği
eaiıebiıecegi belirtilmektedir. ''Numune etibba­p kirAmın emirlerine
hekimlere ücretsiz olarak dağı­ müddetçe ordumuza, bahriyemize, Hilal­i Ahmer'imize (I kzılay) hizmet eden
imidedir'' iumıeşi ile ise ilacın örneklerinin
ve Avrupa'ya sipariş ihtiyacından memleketimizi vareste kılan yegine
tıldığı duyurulmaktadır.
osmanlı Komprime Fabrikası'dır'' cümlesi de ilgi çekicidir.
Edhem Pertev müstahzarötı reklimında ise Eüem Pertev miistahzaratı­
mükifatlan­ Pertev müstaharatından olup bir övünç kaynağı olarak tanıtılan Pertev
nrn Avrupa'da katıldığı sergilerde altın ve gümüş madalyalar ile
Kinin komprimelerinin reklimında, memleketin her yerinde, karada ve de­
dırıldığı, devrin ünıti osmanlı hekim ve muallimlerinden Nafiz Paşa+ t,
niz kuwetleri ile sivil yerlerde, belediyede, sağlık kurumlarında, Anadolu­
operaiör Cemil Paşaas, Besim Ömer Paşaa6, Ziya Nuri Paşa{ 7, Asaf Derviş
Şark­Nıısabyin Demiryolu İ darelerinde hep kullanıldığı bildirilmektedir.
''Medar­ı iftiharımız'' deyimiyle yüceltilen Pertev kinin komprimelerinin,
''Avrupa'dan gelip piyasaya yaplan ve muhteviyaunda 'bazan' kinin bıılun­
rütbesi ile Tıbbiye'deıl dıığu ve miktar­ı tabiisinden noksan kinini hiü olup, hükümetçe yasaklanmş
Nafiz Paşa (l83$l929): Tırııova'da doğmuştur. l864'de kol ağası
.t4

diploma aımışur. l868'de Tıbbiye'ye hoca tayiır olınuştıır. Tıbbiye'de

dahili hastalıklarla Emrazı pek çok benzer müstahzarata memleketin ve milletin duyduğu ihtiyacı
bilffhare 2'
uirr­ıy. dersiııi vereıı o.. N"n, Paşa iaraya tıbbi müşavir olarak alınmış giderdiği'' söylenmektedir.
Dr. Nafiz Paş Tıbbiye'ııiıı lisaır
Abdülhamid'iıı özel hekimi olmuştur. Müşir rütbesiıre terfi edeıı
muıaffak olmuşlardır' Pertev müstahzaratı arasında reklimı yapılan ürünlerden bir diğeri ba­
iııkılf,bıııda eıı mühim rolü oynamış ve Tıp tedrisatrııı Türkçeleştirmeğe
küçük fakat kıymedi bir kitıp
Birçok Frarısızca kitabı Türkçeye tercüme etmiş ve "Mikrop" adlı lıkyağı içemeyenlere tavsiye edilen ''Pertev Şurubu''dur. Hekimin isteğine
yazrnıştrr. (bkz. F. Erdeıı: s. 296.)
moderıı cer' göre şuruba bazı kuwet verici maddelerin de eklenerek kullanılabilmesinin
45
operat6r Cemil (Topuzlu) Paşa: Cemil Paşa (1866,1958) memleketimizde
rahiniır kurucusu, cerrahi egitimiırde olduğu kadar up eğitiminde de yeııilikler_yapmış bir Türk bu müstahzarın değerini arttırdığı belirtilmekte ve şurubun üştün tesirini
deüııtıgı ve göreı'leriııde buluıımuştur' Kitapları dışıııda' kanıtlamak üzere ''etıbba raporlarından müstahreç fıkralar'' başlığı altında
hekimidir. Tıp Fakültesi şnre­mınıigi
olarak çatışmaya başlama yılı
süreli yayın orgaıılarıııdaki ­"üı"ı..i,ri,r.^ yrrr?6;dr.. operotör üç örnek verilmektedir:
yılıırdadır. Cemiı TopuzııLaıT ıca Fraııslz ile
isao, Jou y^ pğı ameliyat ise 1946
Tl:^ l'Cemiyeti
(bkz. Cemil Topuzlu: İ stibdat_Meşrutiyet_
Türk Cerrahi C* emiyetiııiıı kurııcu azaları arasırıdadır. Bunlardaır birincisinde, Şam Merkez Hastahanesi tabib.i eweli Kaim­
iumhr.ıy.t d.ürıeriııde; 80 yıllık hatıralarım. 2. bs. Yapıılayaıılar: H. H1temiı
Kazaııcıgil' I st"
dekaıılık No. 96'" VI I _X.) makam Tevfik Bey'in{ o', zafıyet­\ umumiye ile kemik ve sıraca hastalığına tu­
is8z, ',i.ü. Cerr. Tıp Fak. Ya1 Rektörlük No. 2971, s.

{ 6 Prof. o.. s..i­ Ömer (Akalııı) (l27&l940): istaııbul'da doğmuştur. l30l seııesiııde

Askeri Tıbbiye'deıı diploma aımiştır. Paris'te 3 yıl feıııı_i kıbale

dalıııda ihtisas yapmış' 1304 yı_ a8
l3ll'de de ebeler mu_ Asaf Derviş Paşa (18E&l928): istaırbul'da doğınuş ve 1893 seııesiııde Askeri Tıbbiye'deıı
lıırda memlekete döııerek feılıı_i kıbale muallimtiğiııe tayiıı oluıımuştur. yüzbaşı rütbesi ile diploma almıştır. Tıbbiye'de muallim muar'iılliği yaparkeıı beş seııe süre ile
seçilmiştir' Daha sorrra sırasryla Sıhhat Umum Müdürlüğü,
Tıp Fakültesi Reisliği'
"ııı­ııgır. Ayrıca ölümüııe Berliıı'e göııderilmiş ve orada Kadııı Hastalıkları ihtisası yapmıştır. Döııdükteıı soııra öırce
Darülfüııuıı Emirliği yaparak 1933 yılıııa kadar Tıp Fakültesiııde çalışmıştır' Gülhaııe'ye tayiıı olmuş, daha soııra da Tıbbiye'de Profesör olmuştur. l. Cihaıı Harbiııde askeri
Bilecik mebusu olarak göreı'yapmrştır. Keııdisi ayrıca HilAl­i Ahmer ve
kadar 5. ve 6. deı,rede
bir yeküıı tutaıı ercrleıi arasında hekim olarak rütbesi paşlığa kadar yükselmiştir. "Kadııı Hastahkları'' adlı kıymetli bir kitabııı­
Himaye_i Etfil Cemiyetleri'ııirı miiessislerindiııdir. Büyük daır başka ubbi mecmualarda yayııılaıımış birçok yazıları vardır. Etibba Muhadeııet ve Tearüıı
,,r.r* i Afıyet", "Doğum tarihi'" eıı öııemlileriııdeııdir' (bkz' F' Erdeıı:
s'
Vilidi1ye'" "Nevs^ l_i Cemiyeti'ııiıı kurulmasrırda büyük bir imil olmuş r'e bu cemiyetiıı ilk reisliğiııi yapmışuı (bkz. F.
25&259.) Erdeıı: s. 257).
olarak dip_
Nuri (Birgi) (1872_1936): l890 seııesiııde Askeri Tıbbiye'deıı Yüzbaşı
'l? Ziya 'l9 Dr. Tevfik Bey: "Pertev Şurubu'' reklimıııda Şam Merkez Hastahaııesi tabib.i eweli ra
ihtisası yapmış' istaııbul'a
loma almıştır. l89+ r900 yıl"r, sr.orrrrda Berliıı'de Kulak­Buruıı_Boğaz kaimmakam olarak adı geçeıı Dr. Teı,fik Bey'iıı o yıllarda Şam Hastaııesiııde çalışuğı biliııeıı Dr.
r'e bu dersiıı hocalığıııa tayiıı edilmiş'
geliırce Faiülte'de Kulak_Buruıı_Boğaz seririyAtıılı kurmuş Teıfık Hicri (Ütgeıı), olmasr muhtemeldir. Dr. Teı{ ik Hicri (Ü[ en) istaııbul'da doğmuş ı,e 1906
1933 üııiı,ersite reformuılda kadro dışı bırakılmıştır. Emekliye
ayrıldıktaıı bir seııe soııra
iir. seııesiılde Askeri Tıbbiye'deır diploma almıştır. Mezuır olduktaıı soııra stajıırı Röııtgeıı la­
getirilmiştir. Ayrıca, l933'de A9on milletıekilliğiııe seçilrniş..ve bu
fahri olarak tekrar kürsüsüııe boratuı,arıırda yapmış ııe ihtisasıııı kazaıımıştrr. Mtitehassıs olduktaır soııra Erziırcaıı, izmir r'e
''Eırfloeııza'" "I drar
vazifede ikeu ölmüştür. prof.br. Ziya Nuri Paşa'ırııı "Kutak_Hastalıkları", Şam Hastaııleriııde çalışmıştıı'. l. Cihaıı Harbiııdeıı soııra siı'il hayata geçmiş ve Gureba
yayııılaıımış birçok orijiııal
muayeııesi usulleri'', adlı üç değerli ütabı çeşitli tıbbi mecmualarda Hastaıresi ile izmir Hastaıresiırde Röııtgeıı mütelıassıslığı rapmıştI r. Soıı ı'azifesiııde Röııgeıı ştı­
vakaiar, ı'e yazrları ı'ardır. (bkz' F. Erdeıı: s' 267_268) '
 G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAŞ TüRK MüSTAHZARATÇI LI ĞI 97
96 N. SARI _

dalıa hızlı vurgulanmaktadır. Ayrıca Sinirol'ün teskin edici özelliğinin yarllsıra; nevTas­
tulanlarda Pertev Şurubu| nu kullandığı ve benzeri ilaçlardan çok
diğer müstahzarata ihtiyaç bırakmayacak teni, tikler, sar'a histeri, uykusuzluk' başağrılarr, başdönmeleri, boğmaca ök­
ve iyi tesir yaptığı bildiderek ilacın
sürüğü, asabi öksürük, asabi dermatozlar, asabi heyecarılar ve benzeri hasta­
derecede mükemmel olduğunu ileri sürülmektedir'
lıklara karşı eşsiz bir deva olduğu da duyurulmaktadır. Bu yeni terkibin,
ikinci örnekte Paris Mülkiye Hastahaneşi Merkez Eczahanesine yollanaır içinde bulunan bromo­valeryanit potasyumun tedavideki etkisini aynen ko­
150 şişe Pertev şurubunun kullanılması ile çok güzel
sonuçlar elde edildiği­
rumakla beraber, benzeri bileşiklerdeki yan etkilerinden arındırılmış olduğu
nin gözlendiği bildirilmekte ve teşekkür edilınektedir' da iddia edilmektedir.

Diğer örnekte ise Mekteb­i Tıbbiye­!Şahane Fenn­i Vilide muallimi Eczacı CeI iI Ergun Bey'in terkib ettiği ve "T!ıt\ 4şpilinil'. olarak tanıtılan
ede­
Ferik B"esim Ömer Paşa'nın Pertev Şurubu'nu hastalar üzerinde tecrübe müstahzarın reklimı şöyle yapılmaktadır: "Bugün aspi­
i Jçy.qrıı Celnl'l adlı
rek iyi etkilerini gözlediği bildirilmekte ve ilacın geliştirilmesi
hırsusunda '
rinin kalbe olan mazarİ atl bütün dünya tababetince tahakkuk itmiş bir keyFı­
gayretlerin devamr dilenmektedir' yetdir. Halbuki Nevrozin Celil hem mideyi yormuyor ve hem de kalbe hiç !i_r
Pert.evşurubuileilgilidiğerbirreklimda,şurubun,zayıfdüşenvebil­ mazarrltl dokunmuyor. Büytik doktorların takdirini kazanmış olan Newoziır
hassa iyi beslenemeyen çocuklarda, kemik hastalıklarında
ve kansızlıklarda Celil yalnız lrastaları tedavi etmekle kalmayıp bir çok Türk eczacılarrnın
paralarının ülke dışına gitmesine engel olmuş ve böylece Türk eczacılığının
çok etkili olduğu iddia edilmektedir'
iksir­i gelişmesine yardım edilmiştir. I { atta Newozin'in çıktığı günden itibaren elde
Eczacı Ali Süreyya (I klemcioğlu) Bey tarafindan hazırlanan edilen istatistiklere göre aspirin kullanımında da çok aza| ma olmuştur."
''kansızlıkda, hazım
Süreyya5o'nın (El­iksir Süreyya) reklimında müstahzar, Burada ilgi çekici olaıı, Nevrozin'in değerinin ve kullanımrnın artmasınln
mide sancılarında, zehirlenme­
güçıü$ür­ra., nekahat halinde, zayıflıkda, nedeni olarak Cumhuriyet hükümetinin, "Türkiye'de imil edilen ilacın
ierde, adet sancılarında, histeride, sinir zayıflığında ve dermansızhklarda
''iksir'' olarak tanıtılmak­ benzerlerinin Türkiye'ye ithalini yasaklaması'' kararının gösterilmiş
benzeri olmayan bir devadır'' diye gerçekten de bir olmasıdır. Bu reklimda Slhhiye Vekileçi Celilesi'nin kararrnrn çok lray_ırlı bir
tadır. olay telikki edilip alkışlandığı da kaydedilerek, "bugün Nevrozin sayesinde
''TeskinFuad.'adıylatanltlmıyapılanilacınreklimındaiseçeşitlinöro­ binlerce hastanın geçmeyen başağrıları, romatizmaları, bel ağrıI arı tedavi
baş ağrısı' sinir edilmiş; vatanln nice evlitları gribin amansız pençesinden kur.tulmuştur"
psikiyatrik hastalıklardan histeri, epilepsi, spazm, anksiyete'
'

ug.,ıo,,,uykusuzlukgibirahatsızlıklardailacıniyiedicietkisinindenendiği denmekte ve aynı zamanda ilacln müsekkin tesirinden bahsedilip nev­

bildirilmektedir. raljilerde, nikris nöbetlerinde, diş ağrılarında, influenza gibi hastahklarda
kullanıI masıyla da pek çok hastanın bir an ewel tedavi edilebileceği iddia
Dr. Mehmed Kimil (Berk) Bey tarafindan formülü tertip edilip Şişli'de
''Sinirol'' adlı edilmektedir.
Eczanesi bulunan Nizameddin Talib Bey tarafindan hazırlanan
bir sinir ilacı'' olduğu
ilacın reklimıırda ''kolay alınabilir ve kesin etkili yeni
İ mil yeri Zeyrek'de olan Hasan Hulusi Eczanesi'ne ait "Nazalin Hulusi''
adlı burun tozununun reklimında ise ''nezle ve grib gibi mikrobik lıastalık­
emekliye a1rılmıştrr. Da^ ha soırra fuıkara
alarrırırr vücudurıda yaptığı tesirler yüzüııdeıı malulaır lardan korunıcu yegine müstahzar olup enfiye şeklinde kullanıldığı'' belir­
yop.okto ikerı vefat etmiştir. (bkz. F. Erdeıı: s. 320) '
Askeri Fabrikalar hekimliğiıri
50 iksir_i Süreyya: r.ro., aıı Süre1ya Bey'iıı l899 (1315) yılıırda hazırladığı ve ''I ksir­i tilmekte ve bu arada toptan ve perakende satış fiyatları da bildirilmektedir.
preparat ilk Türk Tıbbi müs_
Süreyya (Elixir Toııibigestif Ferıugiııeu* !,, ı.­iyı. satışa çıkardığı
tohra.ıo.ir­rd"r, olup ünüııü ,rr' Jü.. korumuştur. Bu
müstahar uzuıı süre Perteı'laboratuvarı Eczacı Mehmed Daim Bey'in tantttlğr müstahzarlardan biri olaır
satışııııır diişmesi üzeriııe l965 yllıııda yapımtıra
tarafıııdaıı yapılarak ticarete çakırtıI mış ve çoJ,i
Terkibiııde demir bileşiği ''Nükleo­iyodat Daim" reklimında Nükleo­iyodat Daim'in astım için en mü­
soıı r'erilmiştir. (bkz. T. ıoytop, Türk Eczacılık Tarihi: s.
| 82,42l).
yrı,"ao hazrrlaırmış olaıı şişesiııcle bugüır bile pek az bir çökeleğiıı kemmel, hususi ve kat'i bir ilaç olduğu, a} .rıca romatizmalarda ve frengi lıas­
buluııaıı bu müstahzarııı ıs'os
buluırmamasr ı,e kimyasal ozeiııgı itiuariyle merhumuır
eczacıhk alemiııde muafakiyetleriııdeıı talığından sonra ortaya çıkan çeşitli afetlerde kullanıI dığı dunrrı"ılmaktadır.
biridir. (N. Baylav: Eczacrlık Tarihi. s. 237)'
 TüRK MÜSTAHZARATÇI LI ĞI 99
98 N. SARI ­ G. DiNÇ_A. ALTI NTAş

"Daim _ Reklimlar dewin tıbbıııı yansıtınaktadır.

Eczacı, Mehmed Daim Bey'in tanıttığı diğer bir müstahzar da
iştilıayı açtığı, kısa bir za_ _ Ünlü hekimlerin tecrübeleri reklim konusu edilmektedir.
Kuwet iksiri" oıup, fevkalide mükemmel suretde
manda vücudu kuwetlendirdiği, lıazmı kolaylaştırıp düzenlediği
ve de ayda ­ Reklimların pek çoğıı lrekim ' eczac| Ve hastaya birlikte hitab etmekte­
63 yl önce zapflığın dir.
asgari 3 kilo arttırdığı ilin edilmektedir. Günümüzden
olduğu bu gibi reklimlardan izlenebilmekte­ Konuyu Türk müştahzaritçılığının gelişimi açısından ele aldığımızda ise
ağiı a. kilolu olmanın moda
şu sonuçlara ulaşabiliriz:
dir.
ve ­ Bu çalışmanın amacl 1910­l928 plları arasında müstahzarit hazırlamış
ylına ait olan ''Fewozin'' adlı ilacın reklimında o günlerin ''genç
1928 bulunan ve az tanınan eczacılarrmızın, verdikleri reklimları birer belge ka­
faa| eczac.ı| arından'' olduğu bildirilen Necdet Ekrem
Bey'in uzun inceleme­
btıl ederek, Türk tıp ve eczacılığına olan katkılarının tesbit edilmesine yar­
lerden ve çeşitli urmanlara tecrübe ettirdikten sonra kendi deyimi ile "vü­
dımcı olmaktadır. Nitekim müstahzarit hazırladıklarını tesbit ettiğimiz ecza­
cuda getirdiği" "Fewozin kaşeleri'' tanıtılmaktadır.
Reklimdaki ''uzun tedki­
cılardan 37'sinin özgeçmişleri dipnotu olarak verilmiş olup bunların arasında
ve soğuk
kat,,iĞ neyin kastedildiği pek açık değildir. Asabi baş ağrıları, grib eczacıI ık tarilrimize geçmemiş olan bazı eczacrlar da bulunmaktadır.
algınlığı,romatizmave* dişag.,ıarıgibiherçeşitağrılardatekbirFevrozin _ Bugünkü ilaç sanayii ile klyaslandığında Türk müstahzaritçılığının 20.
l0 dakika kadar az
k{ esin"in hızlı ve emin bir şekilde fevkalide etkili olduğu,
hızla tesir ettiği ifadesi ile yy. başlarında dışa daha az bağımlı olduğunu, yerli eczacıların girişimlerinin
bir müddet zarfında ve mideye hiç zarar vermeden
daha yoğun biçimde gözlemlendiğini söyleyebiliriz. Konuya kabaca baktığı­
iddia edilmektedir.
mızda, söz konusu olan devirde müstahzaritın hazırlandığı yerlerin genelde
tanıtıldığı rek­
üsküdar'daki Ömer Kenan Eczahanesi müstahzaritının eczanelere bağlı küçük imilithaneler olup, gereği gibi desteklenip gelişme­
baş ağrıları ve bü­
limda,,Assipin Kenaıı" tabletlerinin romatizma, influenza, leri sağlanamadığından zaman içinde Türk müstahzaritçılığının giderek it­
tünsinirselağrılarakarşıkesinetkiliveciddentavsiyeyedeğerolduğubelir­ hal ilaçlara yenik düştüğü söylenebilir. Ancak ''Pertev'', ''Mustafa Nevzat",
tilmektedir. "Eczacrbaşı" gibi çok az sapdaki ilk müstahzaritçılar uzun süre yaşayabilmiş­
diğer müstahza­ lerdir.
Aynı reklimda yine Ömer Kenan'ın kendi adını taşıyan
muz ve çi­ _20.w. başlarında ülkemiz eczacı| arı hem müstahzaryapmaya. hem de
rının ,,Kenan Müshil Şekeri" olduğu, içinde vanilya, ka)ısı, çilek,
kolatabulunduğu,lezzetininlitif,kullanımınınkolayolduğuvebenzerlerine laboratuvar açmaya başlayarak ilaç yapımınrn yanıSıra hazır ilaç satıcısr du­
daimaterciholunduğuövünülerekdııyurulmaktadır.BureklAmagöre rumuna da gelmişlerdi. Eczacıların kendi müstahzarlarının yabancılarıırkin­
Kenanmüshilşekerlerininhekimveeczacılaradüzineilesatıldığıve den üstün olduğu iddiası üzeinde reklimlarda ısrarla drırulması yerli ile ya­
Eczacı Şeref Bey bancı tıbbi müştahzarlar arasındaki rekabetin bir delilidir. Yabancı müstah­
üsküdar,da imil edilip istanbul'da Yeni Postane karşısında
adresinde ise deposu olduğu anlaşılmaktadır' zar fiyatlarının daha fazla olmasına karşılık yerli müstahzarafiıı. çok daha dü­
şük fiyath olması da yine reklAmlarda vurgulanan diğer bir hrısrısdur.
SoNUÇ Cumhuriyet'in ilk senelerinde de yerli ve yabaırcı miistahzaratcılık kavgası
kısaca şu sürmüştür. Bir kısım eczac| ve hekimler yabancı müstahzarlarln satışrnrıı sı­
Türk müstahzaritçılığını reklimları izleyerek incelediğimizde
nırlandlrılmasrnı Ve ancak böylece yerli ilaç yapımcılığının gelişeceğini savu­
sonuçlara varıyoruz:
nurken, diğer bazı hekiın ve eczacılar ise yerli ilaçların Awupa müstal'ızarla­
­Çoğumüstahzarıır''kesintedaviettiğir,ebenzerlerindençokdahaüs­ rın kalitesine erişemediği, Yabancı mtistahzarat sınırlandığı, ya da yasaklan­
tün,, oldığu gibi irtdiah bir şekilde reklimının yapıldığı dikkati çekmektedir. dığında halk sağlığı açısından sakıncalı olacağı doğrultırsunda yayııı yapmak­
taydıI arr't.
_Bureklimlardailaçlarınyararları,belirlihastalıklaraetkisindençok
semptomlarveyabaşağrılarıyadakemikhastalıklarlgibibelirlisınıflamalar
İ 't Mazhar Osmaıı (Uzmaıı): istaııbul Serriyyatı, 1924, Sayı: 8, s. l22.
altında toplanmaktadır.
 G' DiNÇ _ A' ALTI NTAŞ TüRK MüSTAHZARATÇI LI ĞI l0l
l00 N. SARI _

kavgasını çok güzel yansltan bir örnek olarak BAYTOP, TURHAN: Türk eczacllık tarihi için belgeler, ist., l991, Baskı olma­
­ Yerli­yabancı müstahzarat
''Eczacr'' dergisindeki '.Necib Bey pp fotokopi ile çoğaltılmıştır.
Haziran 1926 (Sene: 16, No: 5) tarihli
meslekdaş'
Eczahanesi Müstahzaritı" reklimında yeralan''Mulrterem Catalogue of niteteentlı century medical trade marks t800­1880
gitdiğini arzu itmezseniz Avrrrpa (London), 1988, Roger Price and Frazer Swift Science Museum.
Aı,rupa,ya akın akın servet­i milliyemizin
müstahzaritınamüşterinizialıştırmayrn] r..Türkmiistahzaratrnıvirmeyeve ­:
ÇELEBİ OĞLU, SARI M: Mı.ıstafa Nevzat Pısak. ist., 1965, ''TEN Tıp ı'e Eczacılık
seıvetinmemleketdekalmasınıtavsiyeidiniz.Ştiphesizkimemleketiniseven­ Neşriyatı: 4l".
sözleri verilebilir'
ler sizin sözünüzü dinleyecek'', şeklindeki DiNÇ, GÜı­rnıı: ''Arap harfleri ile Ttirkçe basılmış tıbbi süreli yayıırlar üze­
14.5.1928 tari} ı ve 1262 saylı ''ispençiyiri
ve
rine bir iırceleme: I ­I I ", np Tarilıi AraştıımaLaıı, 4, 1990, s. l6­40;
­ Bu tartışmaların sonunda
tıbbimüstahzarlaryasası,,çıkarrlmrştır.Buyasailebütüırmüstalızarilaçlar Tıp Tarihi Aı'aştırmaları,5, l993, s. 9&13l.
denetlenip,uygungörülenlereruhsatverilmişvediğerlerininyaplm'satışve DUMAN, HASAN: istanbul kiitüphaneleri arap harfli siireli ya1ınlar toplu ka­
iüali engellenmiştir. taloğtı 1828­1928. ist., 1986, islaırr Tarih­Sanat ve I (ültür Araştırma

Araştırmamızda, l 9l 0­l928 yılları arasında yayrnlanan süreli yapnlarda Merkezi islam Konferansı'I eşkilatı Yay.,

reklxmıyapılanyerlimiistalızardttan(MüstahzaritıTıbbiyye­iosmaniyye) :''Eczacı A. Mazoır ve Arco Laboratuvarı". Sağlık Dtiııyası, Yl: 9, Sap:

sunulmaktadır.
tesbit eclilebilen 44 adet reklim aynen okrıyucuya 78­82, Ağustos­Aralık 1963, s. l00.
rizere ilk bakışta pek bilgi
incelememizden ve örneklerden de anlaşıldğ'ı ERDEN, FETHi: Türk hekimleri biyografisi. ist., 1948, Çituri Biraderler
kaçabilen ilaç rekliıılarıırın
kaynağı teşkil etmiyormuş gibi görüntip gözden Basımevi.
noktalarının bulunduğu ve dewin
eczacılık ve tıp tarihir. işrı. tııtabilecek : ''Fatitıli Mehmet I (izım Bey öldii", Ttirk Eczacı Alemi, Sene: 2, No.
eczacılığı, tıp bilgisi, ,o,yo­'kor'omik durumrı
gibi çeşitli yönleriyle bir dö­
10­11, Teşrin­i Sani­I (anıını Ewel 1928.
nemi yansl ttığı görülmektedir'
:İ şçi Sigortaları I (rırumu ve yerli müstahzar. ist., 1954, ''EKN Eczacı
Reklimlarbizetıptaveilaçsanayiiııdeogtinlerdeııbugünelrereyege­ Kiitüplıanesi Neşriyatı: 1 7''.
lindiğiııi,nekadarıızunbiryolkatedildiğiııiclegöstermektedir.Acababiz­ MEHMET, Deiııı: "Türk tıbbi müstahzaratı''. ist., l930, "Üçüncü Milli Türk­
sene sonra bizim zamanlmızın reklimlan
için hekimler ne düşii­
den 70­80 Tıp I (ongresi, 17­l9 Eylül 1929" tebtiğler kitabı, Kader Mtb., s. 257­
ıreceklerclir?Herhalclebiznasılkieskilerinreklimlanileeğleniyorsak,onlar 263.
da bizim zamanımızrn reklimlarıyla o deırli
eğleneceklerdir'
NiZAMETTİ N TALİ P_MEHMET DAiM: Türk tıbbi müstahzarau. ist., 1929,
Evkaf Mtb.
KAYI { AI (ÇA ÖzoaN, eriı­ ııuHrAR: Tıb müfredatı; farmakodinami ve tedavi dersleri. 4.

bs.' ist., 1940, Ekspres Basımeü.

''CeP kitapları: 81/ Belgesel
AKÇURA, GöırrıeN: I vır zlvrr tarilri. ist., 1991, RI ZATAHSiN: Tıp Fakültesi tarihçesi; Mir'atı Mekteb­i Tıbbiye. Eklerle Yay.:
Dizi:9".
A. Kazancıgil, ist., l99l, Özel Yapnlar.
ALTI NTAş,AYTEN:,.T.ürkiye'dehazırilacageçiş''.Baskıolmaypfotokopiile
TEZ, İ LHAMi: ilk müstalrzardan bırgüne kadar tiirk tıbbi nıiistahzaratçılığı.
çoğaltılmıştır, 95.
Matbaa ve I (tabeü' ist., 1953, "EKN Eczacı Kütiiphanesi Neşriyatı: 10".
BA\ tr{ V,NAŞiD: Eczacılık tarihi, ist', 1968' Yöriik
BAYTOP, TURHAN: Tiirk eczacılık tarihi'
ist'' 1985' ''i'Ü' vay' No' 3358' TM, iLHAMi: Cıımhııriyet'ten sonraki nıiistahzaratçılığımız. ist., 1953, "EI (N
Eczacı I (iitiiphaııesi Neşriyatı".
EczacıI ık Fak. No' 47'''
l02 N. SARI ­ G. DiNÇ ­ A. ALTI NTAş

TEz, iı­ueı,ıİ : Milli ilaç sanayiinde tehlike çanı, ist., 1959, ''EKN Eczacı
Kütüphanesi Neşriyatı''.
sÖzrÜx

Trz, iı­rıaıı,ıİ : Yabancı Şermaye karşısında milli iliç sanayii. İ st., 1959, "EKN
Eczacı Kütüphanesi Neşriyatr''.
­A­ Def : Ortadaıı kaldırma, giderme.
TEZ, iLHAMi: Mehmet Kimil Berk. İ st., 1965, ''TEN Tıp ve Eczacılık Adalİ c Kaslar. Def­i tcşcnnüc: Kasılma gidereıl, spazm öııle'
idflt_ı meş'ume_i bafı1ye : Metiırde ciıısel sa­ yeıı.
Neşriyatı: 43''. pıkI ık aıılamıııda kullaııılmıştır. Derün: iç, içeri.
Aderü zuhün Görüırmemek. Devl iliç, çare.
''Türk Tıbbi Müştahzarlar Cemiyeti Kongresi''. Sağlık Dtiııyası, Yıl.: :
:
Afİ ic Belilar, musibetler. Deüi; devaiyye: İ laçla ilgili olaıı ııesneler,
9, Sap: 7882, Ağustos­Aralık 1963, s. 8236' ,4fteb_ı ziya'6b: Güııeş ışığıııııı gücü, parlak­ ilaçlara ait.
lrğr.
(foPUZLU), CnMiL: istibdat­Meşrutiyet­Cumhııriyet devirlerinde; 80 yıllık Ahül_i gayr­i muvifaka: Uyguıuuz haller.
Doıt­yı bİ nazir: Eşiz deı6.
Dimğ: Beyin, alul, şuur.
hatıralarım. 2. bs.'yı yayınlayanlar: H. Hatemi­A. Kazancıgil. ist., Ahzı schil: Alımı kolay.
Dimagi: Dimağa meıısup' dimağ ile ilgili,
1982, ''i.Ü. Cerr. Tıp Fak. Yay. Rektörlük No. 2971, Dekanlık no. 96''. Alliri maraziye: Hastalık belirtileri.
zihııİ ' fikri.
Allm: Kederler, acrlar, sızılar.
D\ ihrlcı: Diş çıkarılması.
ÜNVER, SÜHEYL: "Türk eczacılarının eıı yaşlı üstadı süreyya ve tıb tarihimize Alİ tı tcntsüli1ye: Üreme orgaıılan.
Düstür­ü edüye: Kodeks.
ait lıatıraları 1857_1936''. Diı'im, Tom: XI I , Sayı: l, I kinci l(anun
Artritizm: Damar hastahğı (istidadı).
A'sfib: Siııirler.
1937, s. l­3. ­E­
Asabi dermatoz: Deri belirtileri ı'ereıı siııirsel
(psikosomatik) cilt hastalıkları. Ecell: Daha (eır, pek), çok büyük'
: ''Yerli iliç fabrikasıncla geçen bir gün: sağlık laboratuvarı ve Mazon'" Asabi clem_i midevl­i dimigi: Siııiısel mide ı'e
Edviye: iliçlar.
Edüye_i kimyevtrye: Kimyasal iliçlar.
SağLık Diinyası, Yl: 8, Sayı: 59­6l, ocak­Mart 1962, s' 79­83' baş ağrıları.
Eltİ f­ı ilihi: iıahi ıutııf.
Asabiyycc Siuirlilik.
Aünzı iyodry., iyoduıı zararlan. Emrizı aıabiı'ııeı Siııir hastalıkları.
Enfi1ye: Keyif içiıı buruııa çekileıı çürütülmüş
ve içiııe bAzı kokulu maddeler katrlmış
­B­
tütüıı tozu, buruır otu,
Ba'dez* eı,İ l: Ögıedeıı sorrra.
Esİ tizçi ub: Tıb üstadları, ustaıarı.
Babıl: Deııize f,it, deııizle ilgili.
Ber­tarafı Bir yaıra atılaıı.
Eobbiyı kirimı Büyük hekimler.
Eıai': ğrılar' saııcılar,srzılar.
Bcrıi: Karap ait' kara ile ilgili'
Evcfl'ı asabiyye: Siııir ağrılaıı.
Bi­haıcb{ l* üye: Görüldüğü şekilde.
Evşifı cimi': Biitüıı özellikleri keırdiııde top_
Burc­ı şerd: ŞereI li burc.
layaıı.
­c­
­F.
Cihİ zı hazmi1ryeniı vehni: siırdirim sistemi­
Faiİ ı} yeü üttiuıüı< .
ıliır zayıfl ığı, hazımsızlık.
Cism­i uzvi_i deıdl: ilAçlardaki organik madde­ Fakı­üddem: Kaıısızlık, aırenıi.
ler. Fil­i hayr: iyı haı, iyi aıamet, uğur sayma.
Fevaidj kesİ re: Çok faydalar.
­D­ Fi'li hazm: Hazım işi.
DfuiLbubr: Nefes darlığı, asum.
Diilüldcnc: Freııgi hastalığı. ­H­
Dİ fı'­i saHm: Hastahkları def edeıı, sa\ uştu­ Hacle: Geliıı odası, gerdek.
ıaıı. Hadidı Şiddedi.
Dahtme.i uhtl: Dalağııı büyümesi. Hafakanı kalbi asabiı Siııirsel kalp çarpı ıı tısı,

Damlı Nikris' gut. aııksiyete.

Dİ rıil­istihzer: [ aboraturar. Hllis: Hilesiz, katlusız.

t04 N. SARI ­ G. DiNÇ
Hamel burcu: Semiılıır kuzey yarımküresiırde
Sevr Burcu ile Süreyyi yldız kümesi_
rriır yakıırlaııııda bırlurıaıı bir burç ki,
buraya giiııeş Mart'ııı dokuzrıııda dAhil
olur.
Hİ mız: Ekşi l'e sirke gibi olaır, asit'
Hançere: Gırdak.
Haracİ t­ı beü: idrar yolları püstülü, çıbaır'
Hasse,i şiffiiye: iyileştirici özellik.
Hasteg6n: Hastalar, rahatsızlar, sa1ırılar'
Haüss: I { assalar, özellikler.
Hizım: Hazmettirerr, siııdirici, siırdirerr'
Hulisa: Öz, herhaııgi bir maddeıriıı alkol e ter
gibi bir eritici ile ayrılmış \ 'eya baŞka
bir yol ile elde edilimiş etkili özü'
Hıunrnİ Ateşli hastahk, ılöbet, sıtma'
Hüsn_i te'sir: il etki.
­I ­
I trah: Çıkarma, dışarı atma.
­i­
ihtinak­ı rahm: isteri (hysterie).
ihtiraatı hasene: Yoktaıı meydaııa getirileıı
hayırlı iş.
ihzİ r: Hazırlama, hazır etme, edilme.
iksir: Te'sirli, yararlı şurup.
htinauı huvepal­i sa"ffivi: SAfraırııı sebep ol­
duğu ve deride peyda olaıı içi sulu ufak
kabarcıklarıır iltihabı.
iltırrauı huveyzi: iltihaplı ishal.
iıtihab+ kasabit: Akciğer borrılarıııda
(broırşlar) meydaııa geleır kızarma ve
öksüırfık, broırşit.
İ mli: Doldurma, doldurulma.
İ mtizic: Karışabilme, uyguııluk, uyıışma, kay­
rraşma.
inkrbiz: Biizültip toplaııına, çekilnre, kabızlık,
peklik.
İ nl'.ıti­i tams­ı teşewüşit asabiyyesi: Adet ke­
silmesiyle ilgili siııir bozrıklukları'
intani: NI ikı'op!u, miliı'optaıı olaıı, bırlaşıcı'
İ rsil: Göırdernıe, göırderilıne, yollama'
irsalau Yoııa,,oıı şeyler.
ispeçyör (ispençiyir): Eczacı, ilaç saıran ile
uğraşaıı meslek adamı.
ispençiydri: Eczacılık ilim ferıııi, eczacılık_la
r'e
ilgili.
TüRK MÜSTAHZARATÇI LI GI 105
­ A. ALTI NT} Ş
Meymenet asar: Bereket, saffdet, mutluluk, Müskirİ t: Sarhoş edeır, sarhoşluk veıeır
isti'd6d: Bir şeyiıı kabülüıre, kazarıılmasrıra
uğrır getirici. şeyler.
olaır tabii meyil, yatkrırlık.
Me'yüsiyyec Ümisizlik. Müstagni: Çekiırgeıı, lüzumlu, gerekli bulma ­
istihsil: Meydaııa getirme, üretnıe, elde etnıe' yan.
Mezküıe: Zikroluıımuş, adı geçmiş, aırılmış.
istihzİ r: Hazırlama, lıazır edilme.
Mihaniki: Hareketleırdirici, harekete geçireır, Müstahzar: istihziı' edilmiş, hazrrlaılmış, ha­
isti'mil: Kullaııma'
hareket vereıı, mekanik. ztr.
İ stitbib: Tabibe, doktoıa baş rırrma, derdiıre Müsahzaıhatı übbi1ye: Hazır yapılmış ilAçlar.
Miskat 24 kratlık bir ağırlık ölçüsü.
deü arama.
Müdit Deıık, eşdeğer. Müstatlzü: istihzir edeıl, hazıılayaır.
i'tA: V"rm., r'erilme, ödeıne.
Muİ lece: iıaç yapma, ilAç kullaııma. Müsted'i: istidA edileır, isteıreıı, dileıreıı, istidf,
iyod+ müsennA: iki değerlilJi iyod.
Muİ melöt: işlemler. (dilekçe) ile isteııileıı (şey)'
iyodizm: iyot zehirlenmesi
Muİ nid: iııatçı. Müşkilau Güçlükler, zorluklar.
Muattar: I trrlı, güzel kokulu. Müştehİ : iştah açıcı.
­K­
Mücf: Ağrı, sızl' acı' elem ı'ereır. Mütedİ vil: Tedaı'iilde btıluııaıl, eldeır ele ge_
I bbil­iha} Çözülebilir.
Muhassenit: Gfızel, faydalı, üstüıılük sebep­ zeır.
KabiH temessü: Özümleırebilir. Mütehassısin: Uzmarı, miitehassls hekimler.
leri.
Kabz: Peklik, kabız.
Mukawi: Takı'iye edeıı, kurı'et ı'eren, kuw'et­ Mütemiü: Uzayaır, süreıı, fhsılasız, arasız.
Kİ fie: Hep, bütüıı.
leııdireır. Mütevellid: Meydaııa gelmiş, ileri gelmiş.
Kimilen: Noksaırsız taın olarak Müz'ic: Rahatsızhk ı'ererı, usaııdırarr.
Muktedir: İ ktidarıı, gücü yeteıı.
Kasaböt: Nefes boruları, broırşlar.
Mu'tedil: Uyguır. Müzmin: Üzeriııdeıı zamaır geçmiş, eskinıiş'
Kat'­İ elem: Üzüııtü gidereır.
Muzidd: Karşı, zıt. siiregerı, (kroııik hastalık).
Kehhil: Göz hekimi.
Muzidd­ı taaffün: T'aaffiiııü gid ereır, mikrop _
Kemil­i şevk: Soıı derece ser'iırç, keyif' ­N­
kıraır, aııtiseptik.
Kesbi İ fiyeü Sağhk, eseıılik kazaııma'
Muziddı teşennüc: Spazm önleyici iliç. Nifi': Meııfaatlı, faydalı' kirlı.
Kestİ üyikac Yeterlik, değerlilik kazaılma'
Mrızır: Zararlı, zArar veı'eıl' zarara sokaır. Nahİ fet­i bünye: Bedeır zayıflığı, ı'iicut cılız_
Kilye: Böbrek.
Muztarib: I ztrrAbı, Sıkıııtrsı olaıı, rahatsız, çır­ l,ğ,.
Kloroz: Solukluk, soluk reıık] i, ağır aıremi'
pıırıp dırraır. Nekaheu Hastalıktarr soııraki za1ıflık.
Kıılunçı kebedi: Karaciğer ağrısl. Neşı.ü nemi: Yetişip büyüme, serpilıne.
Mübteli: Diişküıı, tutklıır, tııtulmuş, bağımlı.
Kuwe­i tenisüüyye: Cinsel giiç.
Mücehhez: Techiz olurımuş, dolraırmış, doıra­ Netiyic­i hasene: iyi soırııçlar.
Kfueyvet­t harnra: AlYuvarlar.
tılmış, hazırlaırmış. Nevralji: Dtıyurucu (hissi) siııiı'leriıı ağnsı.
Küül tesemmüınatı: Alkol zehirleırmesi'
Mücerreb: Tecrübe oluırmıış, deıreırmiş, sı_ Newüz­ı Sultini: Bahar meı'simiııde güııdüz
Lenföviyy­ül­mizic : LeııfAsı galip, balga mi mi
ııaı1mrş. ve geceıliıı eşit olduğıı güıı; 2l mart ci­
zaçlı.
Müddet­i medide: Uzııır zamarr. v2n.
­M­ Müdrir: idrar söktiiriicü.
Müessir: Etli edeır, etkili.
­R­
Mahizir: Sakıırcalar, eııgeller, sakılrılacak, Rİ yiha: Koku.
korkulacak şeyler. Müferrih­ül­kıılüb: Kalplere fera lrlı k vereıı
Rcvnaıç Parlaklık, giizellik' tazelik, süs.
Milİ hulyİ : Karaseıda, ktrrrıııtu, \ 'es\ 'ese, me­ ihç.
Rie: Alıciğer.
I aırkoli. Müfrez­i safrö: Safra ifrazatr.
Rüfeka'i kirİ m: Değerli arkadaşlar.
Ma'rüf: Herkesce biliıreıı, taıılrrmlş, lıelli' Müleyyin: Fımuşataıl, Yıımuşatrcı.
Masrüf: Sarfedilmiş, haıcedilıniş' Mümİ sil Beıızeyeıl, aıldrraıı. ­s­
Mazarraü Zaraı', ziyaıı, zArar \ 'eıııe, dokuırma' Münİ sebitı tenisüliş'e: Ciıısel ilişki. Sadri: Göğiise ait, göğüsle ilgili.
Meccİ nen: Bediıa, parasız, fıcrelsiz olarak' Müntahab: Seçilmiş, seçkiu. S6f; HAlis, katlirsız, karışık olmayaır.
Me'mil: Ü nıit oltı ıraır, u ıırula ır, bekleııileır' Müreccih: Tercih edeıı, üstiiıı tutaır. Safsifİ nı Söğtit ağacııııır lrazım gtiçlüğtıııe
Merzj: Flastalaı, lrastalılJar, say'rlaı' Mürekkebi uzvi: orgaılik bileşik. karşı kııllaırılaıı te'siıli bir özii.
Mesİ ne: İ draı kesesi..
Müraekkebig Bileşikler. Safsİ fiyec Salisilat.
Meserret: Seliııç, şeıılik.
Müsekkin: Teskiır edici, tı} 'ıışturucrı, yatrştrrıCı Saydetirıi: EczAcı.
Meüdd+ mukawiyye: I (ulı'etlendirici madde ­
(ileç). Scdd: Kapama, tıkama, kapaırma, tlkarıma.
ler.
Müshil: ishal r'ereıı, bağırsakları temizleyeır, Sedlic: Gazoz tipiııde kabarır iliç, efen'esaıı.
Mevidd­ı müessireı Etkili maddeler'
kazüritı kolaylıkla dışaıı attıran iliç. Sehil Kolay, side.
Meüdd­ı ubbiyye: Tıbbi maddeler'
 I
N. SARI ­ G. DiNÇ
_ A. ALTI NTAŞ N il Sar ı­Gül teıı Diıı ç­Ayte n N t] n taş
r06

Tescmmüm: Zehirlerrme.
Sıraca: Adeııit tüberküloz' scrofulo'
Tesemmümöğ Zehirleıımeler'
Sübvç: Emülsiyoır, süoü'
geti­ Tesennün: Diş çıkarma.
imii, tıa., ,o, hoıi'l' getirme' toz haliıre
TeslıiL Kolaylaşırma.
rilmiş ilAç.
Te'sir­i deuaiye: ilaçlara ait etki'
Sühulet: Kolaylık, elverişti' kullaırışlı' JJ$,,;
ie'sirİ t­ı hascne_i seriaı Çabuk ve il etliler, ..
;.9­_ı > ­"* "i',
Yarım baş ağrısı, migreıı' \ ] :9l ği' : } J' j)\ jl­ ' jiulj­\ "'i
i"u"""t., Adaleleriıı kasılması' gerilip
bü_
j.rK' sİ ,İ ­ııer} ç ı..i Ji f I l ;^ t.l, 4'\
Şakilıa:
!',ü
Şiyin: Yaraşır, değer' zülmesi, spazm' ­,'rr.r '
Şeüd: Şiddedi, sert' Teşennücic Kasılmalar, spazmlar' ao­,İ .j.,'.,r,'.,J.j\ ; j.JI ;t^ J ' s1;'i is';9 tJ­r\ ­l"f ' s2.li| 'ısi "r'"llj'i ''i'J3111­ı
ğim;"iş, Şifi verici, vereıı'
iyilik vereıı' iyileş_
Karışma, karmakarışık olma' karı_ Jı^ ;, !': (;)" ı)29} ­2i;\ j1.;r1e\ ,ı).7.| ^ ':
J,f';1:,i '
i.i""oış, ;l\ ..:­_l )rL J.l­;ro . sı,s­iT
tireıı.
şıklık. . '..(';;i,.l ıl:­ü:r: ;(,­4T .ı;t­
Şifı­nümfin: Şifa göstereır' Teşejışat: Karışmalar, karışrklrklar' karma_
Şim­yib: ŞifA bulma' karışık olmalar' Arka kapak''
Resim Sıhhi Sahil­eler: Serre: 2, Sayr: 12' 15 Kf,ııüırı eıı'el l340'
Tevlid: Meydaıla getirme, sebeb olma'
1 ­
­T­
koku çıkarma' Tezihüriçi bünyevi: Vücutla ilgili belirtiler'
Taafiİ ın: Çürüyüp kokma' kötü
Tezöyüd: Sıkışma.
Taİ m: Yemek, aş'
Tezyld: Arttırma, arttlrrıma'
Tab'­ı azaji: Adaleleriıı yapısı' nır e.iyiğirı oraıılırı saptama' derecesiııi
sayıp iialj:
Ta'did: Sayma, birer birer söyleme' saptama.
dökme.
Tagaddi: Gıdalaııma, besleırme'
i] "ouın x".,u,,rma, sa{ lığıırı giderme'
değerli
­u­ a ilEilEssüş g| ı? ü'n' :ıHıHçğşE
Uşret'i hazm: Siırdirim guclügu' &ü
bir şeyi değersiz bir şeyle karışurma'
Taherer Temizlik, temizleırme'
Usret­i rcmessül: Özümleme güelügrı'
fafü
öa
ı* )J'"/ ) E\ , İ | İ 2;* , [ ı.ı:l d* ıı /
Tüçı rcdiviı Tedavi altrııda' ­v­ çı
i"toıı' Değiştirme, değiştirilme' çevirme'
Valerü"an: Kediotu kökünden çıkarılaıl
ilaç' üs ­­l Jl Jl Jl> ,l or.| ,o} i,oı* ?
döııdürme ' ı!ft
Vİ resrc: Kurtulmuş, ilişiksiz'
­­l i\ ;!.j
aö
dik_
rakayytd: Çalışma, çabalama' uğraşma' .13
kadi dawarıma'
Vcca': ğrı' sızı, acı'
içiıl s . r,ır, ıK­ ;.ı\ i tr$\ ­l ,irı' '­ğ\ '.llÇtç.9* J\
vıüy.,?."rr^ a, herhaılgi bir hastalık
Ta'kİ m: Mikropsuzlaşurma' sterilizasyoır' öırleyici tedbir alma' A.r­ &. ,T Jı
ş'"Jrı .,tı­ı riı­iıl ürLl ü^ ­tr J
Tıms: Adet görme, merıstI uasyoı1' ı49 ıı4.: .
Vücüh: Yüzler, çehreler, suratlar'
JJJJ
r'erme'
Tınıim: Düieltme , düzerıleme' düzeıı d:,u ğıb + ­yf c* b Ars6no­förrol
tAze olma' )Ac ;; J^ LjJl
Tariveu Tfizelik ­z­
Taıiki beı'lİ : idrar yolu'
Taıik­i safrivİ : Safıa yolu'
Za'f: Zayıfl ık, kuıı etsizlik, arıklık' .j} ıT ;Jr,ıLai r .r­L ı.ı'.­ıi!ıı:­i J f * ı,
try)1
i^ n* .L Zaufl ık, güçsüzliik' dermaıısızlık' ,İ sjı r. ;l!ı:­;' j. ; .ıJiY;l 6ıl'ıj­l r".19
ir"iırışı şriyİ n: Damarlanıı sertleşmesi'
zatliil zayır' giiçsüz. kurıesiz' kaırsız'
ı .İ !^
Pulmosirop
Tebewü: işeme.
z"ır­oş',ri Büuyesi zayf' büılyesi gücsüz' ı ;r9. ti­l
Tebewıil­i kıma: Kesik kesik işeme'
Ziyiöu Kayptar, yitikler'
Tecİ ıibi medİ de: Uzuıı deıremeler' Zİ bak: Cıva. .J­jl;ı} ı ö. ,ı;li e4 şrj el ..)d,­
jll t'rb.; fj] !,"> ı'­İ
Techiz: Doıratma, dorıaüm' : Jİ ü:_l
.5.l..ı !L .rlül ıı9 &ı
iederrfın: Bir uzıtıır, bir orgaııııı şişmesi'_
Tehün: Hafifletme, hafifleülme' ilE ilE ğH ilHsE ütrsE ğğ ğE ğtr sEİ E ğğiğilE €.
Temivüz: Yiikselnıe, üstüıl olma' 1927, Arka kapak içi'
asimilasyoır' Resim 2 ­ Türk Eczacı Alemi: Serre: l, Numero: l0, Teşriıı­i sini
T.­essü: Özümleıne,
Tenikus: Azalnıa, eksilme'
Tenövül: Alıp yeme, alııııp yeııilme' _ .
ierkib: Birkaç şeyi birlcştirip karışık bir şey
takım'
meydana gedrme, birleştirme'
seırtez.
Terkib'i uzvİ ı orgaırik biıleşim'
 Nil Sarı­GüI teıı Diııç­Ayteı7 A] t] ntaş
ll
t0 N iI Sarı­GüI ten Dİ nç'Ayteıı Altııı taş

.\ ( t'
.t
l5ı 1­ı.., ıj.­(ı?­ J16,* :
­/ ı
2

ıili] tİ çiİ l.­: ;ilf| İ l'} ğ y:İ { ,,',,

l­ı rL:ı;..lJlrç­
fu,;, Ji. Jr:'
ı ; ıtJ ; ;f,Jl
;Y9ır.r* .;. çr} ly'.ı çrllrii + Lı. * .; l.J
J"'c
rz o'J* :İ r\ g j­L''r,\ } j * irÇ *
j.r);+ ..1­1.1'rr.ıı g+ } ı.! J.ıi".ı ;. ıl" .ra\ ıJ jL; o> } :.L ı­"5 A'
€
j+ ı:ı jı ;.Jrı jı { 'u .iü .,J'ujy.
.,(_­\ _,ıf
,;i;;* ı 7;,. ı.1
91:jL.9 ;,iıı.+ j(.ı
ı ;li ıi^ '+ c.; 5'.
j ru­r­ ı* ü!., . r(ıJ ;.r_ı.. _LLl t[ ı1 } :ğı '. cr­y'
JE o.ırL .)r:* irl_,K:. J!r!..ı\ ;cl g­tı
bL; ,;,lı;. jJ.Jn_
^ ­( j_­ı| J;Jlü.i
(.ijr!l L* (:Jü j.Jf.dlJin ü'\ _I ü.J., lit' ;ı,l1l.ı(I + .ı JL;­l r!.l.
:::?r::İ
j'j­
* i.jj (r] ı(jl ilJ ;;.)j!ı.9 (.­Jıj.,I } ı.1 |)
.13jJ;_;tı ,U,* .l ( l.: 4J .1ıİ !;} ! J,t.l} t
.ı ,,J,; / 5; ı,;l,­yı J ı. li:l JJ J .ı JYı­.yı

auüJ\ iLYü\ J(.;jl­__,j.ı

l

l+ i­iiJ ı­J.lı
.,'
6 } ,|
)1\ ­ . \ ­ J )} ı
} )| ' gjJ;_ı­l.2 .:!ğ .lJı­.lı
.:,__c ­ılç. jr;l ;­i li
. ;ı.li1i \ ­ıı
,
L)
n­4ı..s'^ ­ ,İ
\ \ ­,jü!
Ş + :ı
jı 6;] ı j'* il j^ .ıj.
f A 9­ş } ı ı| ­);ı­lİ l j jL 2ı
a ; , ı 3\ ı.. j .r\ ;­ı'^ 1"ı gı[ ­ıl! '­lL[
:li!l icjI ı i­r.I l 9;,lvryl A'­))r­ . sı{ 6} ;)ı } 2­
9­\

4:J 4:i
..­iı! tj\ ııı+ ı­.* ' i l

J,U,
ç'L­.­_ . .,[ f ­i.;lrl; e­!.ı
jıJı'a­1.rJlj­J
1:Tjı
. nlLlLall ., ğ!,I Jtjyl
İ 'i.i\ \ 's'ı
;ı İ _:: '1
ıil gı r­| ı K.ı­:f : ı­> \ ­
u.4* a);lr­
1J)ü ı­ı^ 1lL_ llr:ri9
j
3e 1ı 2i ı 5| 'L 1.j; JJ(JVJl
;ı. j\ ı .i. .ıt.i. ­i,l "'i}
'­­] \ i ' 'ı )* )ı ı
l+ I ;'.;uı
­ı .ç ­c
. .Jl:.i c| .i., cıj! Jr!i ' J.;ı"t ­l;f
g;;)ı..­l,i
',7 * 1\ _
(ı:).t_...ı­,* 1glı JJ­yü liıJı .\ .L yl ü] ­jJ
J\ i 4­:|
.J^ .
t' )­9­p[
;.i.;:J} Ui ;fi.1rJc ; (ı.J.­( ı

Gr)'
;­j9ı.9 )
ç.r sil­r:­ı Jd'.ıf­ t^ .ı ,üJ^ E _tJt J' Jı} .)"s ,. ı
­J..;.19ı ;_­; t ­^ l
j
;:. ) ü­:^ ­.r,İ ) u­,'\ .­(:ı c < :­­
rK ) .)ı.ldljl 9j,.i\ .1 1T
_.,ı.ı!ı (, 4ı".Sl
ç.} lrıJ lu ;tf,. ,ü­.i,uı J| )'J)­| | J.) ojuçl J.,i.j ı ,ı.2 çl'­­:ı !iı_ıı\ ­. .+ { l^ ta
..;r"l4\ j1 ,c.ııjı.L.ıLr­;.q!j
9 Cr'P
a.l;
j.J:ıljİ 2.1 l:.[ r.L'r uıü?.ü{ t} , şı.l jlri.l J:i^ j,t­ç+
;!lr­ j!rığJ.Uıİ cJ f,jl,n,. (r\ :jI * ;l,^ JJ r.

j, jı,L:ı lr;Jll A.ıl ;irşLı.;

_..ıi] ı
ç!l ;r.r,rj
r ._,} \ il,la.:. ,f ­^ _. ;.b' .l.,_. ;rı; ell'.iı jlş'
^ J; u.9­41p'
. ,­l,l
JL .­t.­ı L} 'k
.rçı. ;lü.­ rl./ Jr:* i­ rr'.; e'/
j: 91ji Jf
eI ­,l­Jı:.+ '
;JJ­ j .Jl;­:­} ı­,Li JLi.:ı & ;­Jı ,,] ,rl
'ı
. (­l!
.r­< l_. ;t,";i.ı,Jı} ;_iL2ı eü,1Ğ;, Ly * a'ı
' ,r,:tr..ı. gl­9ı .jl'ic i:'l1 r­2r:'
­(s. D)'g \ '9\ [ ;,,­_ı;\ 4t
Er­I Xlr< SL f< E\ ­.\ 42i Ş':ı27ı
L'LLI xlR SUttEY.\ PrePı16 Paİ la Fıbrique l,eıtev contient lcs sulısrınces ferro.toniques et digestivesl ..ı4l ı} ı1l" j, ;­r€
l ş.r1 6­'\ \ 'i
favoriscnt lcs sĞcrdıionj gretriques et passe en nrenre ıeınps facilcment iı i'ıssimilarioır. C'c­'t une con] Posi_
lioil [ erro{ oiliaue pour c.,ıılıaıtr" efficaccnıent l',,nĞıııic ailı;i qJe ses con:iqueııces 1ısııiqucs eı r'eiıeuses' (JıJ'Lttı ılrlı jU;
Les \ lcılecin! approuı'eııt les dons dc l'ELI ] \ llt SUI lEY.\ et lc recomınınde i toutes lcs peI iUilnes en
coııvalesceıce,
cirtion des malıdes lcs plus İ dfrıcttiI es.
La Preparaıion soigoee et I e gor\ t suaYe lui attribuclrt i'estinıe ct l'rppr€ .ı3JılJl­.ı.l;,4ı ıııi,| ı
_
Ğ­ ı* \ : } :ı'JE aıı
fi:,f,;:üil; :;,,'# ;,il ­ J t' ­,t\ ,LJtr
ı'­t'ııxıR suııııi'ı. csr emplo)ğ (latrs tous les cas d'aı6ıııie generıle ct ıles dĞrangenıent; consğquents de
la digestion, ıinsi que dans les cas de la Dtrbilite aıoınıale et des < louleurs de ıö3le ;l'ELlXlll SUI lliYı\ donne
le nıoten .ie suppr_inıcr la 1ıaleur < lu teint, reconsıitue la fıaiclıeur, augııente I a betute du visage et al)Poİ te
la saıltee i I '€ ııie nervaııt de ıoute fenınıe
.En resume, l1'LExlR SUR11YA est un mcrveilleux protluit rcconstituant la colorie du visage et fortifiınt
toute I r fraiciıeur de la ieunesse.
L;;";;;;;;;''.nnnt'j"'* '.et.ıtir de l'ınğmie. de la faiblesse gönirale, de| indispositions intcstinales!
.,.ı­l u(ııfı;$\ :9ı.ı;;uL.:J­ı\ lJ 4\ ­ll c;­ı'(.}
­> ı.ı ı(ı j c ı9| rL:J­ıI rr.lıf.ııı uf o^ ı.
< les intoxioations de l)nuvretĞ du sang causğe Par suite de la fiĞı're, de la cacbcıie de la clıI orose, lle lı sUfToualion
dü lı ıtrrtliuc ıles doulerırs opignıitres pro!oc1uees clans c.s orgınes. de la I aiblessa generale. des ner[ s
ıinsi que les conı'alescents d" ıo fıibı"* " gön6rale du coI lls et les ddbonnaires qui se sentent ePuisğs aux
_ ('>)­ a2 üö\ tJ
surmenagesI troıı\ .ent la meilleur ıgeut de la iorıi{ ication de l'organisme contre toutc sorte de faiblesse en genĞrıı; d JKı } .4] ­r;ı; t­ 9
(J r J.a t!.l üi 19
r­­ ;: ­ 2­
L'ELt\ ttt St;Rt'YA ıealise I 'ideat de l'lssainisscnıent et l'enrichisscment de I 'lıdmoglobine, rĞgularise la
.;İ 25 29ı1.rlJıLi\ r Jifc\ .;jaii; ,!,'i'{ ')(i)s ı ş2ıığ 'ı)ljl'9ğı
secretion et l'assimilation < lcs glandes,enfin c'e:t lc seul ıemöde ayant les meilleurs resrıltats inconrPaI ables.
r

,ı} .;i\ Llrur"'r­K1.5ırZ, i­ı; .rıjrS

Resim 3 ­ Pertey MiistahzarAtr İ 'mAlAthaıresi el iliırı; istanbul, Çeırberlitaş. ist., Hüsıı­i Tabiat
'
Mtb., s. l3. (El ilAırıdır) _
: Jl ;ıl
. .,ıü­l97. ,r€ ş'4'^ ;3­'Jı)
..ırjL d­,* * 23ai 2,!;­ı, 2İ J,­J­J,ç ..ş.+ F jJjI lr;J­­m
Resim 4 ­ Türkiye HilAl_i Ahmer Mecmuasr: 3. serre, Numero: 26, 4 Reb!ül­elvel
l342,/ l5 Teşriıı­
i eıı'el 1339 (1923), Arka kapak içi.
 ­t

Ni] Sarı­Gıi] teıı Dinç'Ayteıı Altıı'ı taş l3

T2 N il Sarı­GtıLteıı D İ ııç­Ayteıı A1 tıı'ıtaş

üİ ı:İ pili8 ffiıınBğşğ

ü E
lEı
NEVRO çİ ;s­rü4
i:
E .i Le plus et le nıeilleuı produit ı ğ ğ ğğo] o ı} {. a ü { . { .E 8 o] "E t €. E Eİ 'a a ğ
.:.
B
ğ
1.1
H .:. Ğ­aİ Ar;
E st jr;ri Jy­ r:.

Jyp
.:o
,ğ
'ğ
ül
­ ı ;^ i­ji'.
,
NEVR0SıNE DJiLAL ü a))ı)
r­
'' i
'ı.
aİ . j;L,,J c.\ ic­i
. ­K­
'1 ­, E 2> | 9> 1 | ;"{ ­;­> g­­x5 Jrj i^ ­­{ ; ,.ıı şŞ­r;'r( "> 72 eK..s9,.2\ Jİ ­;;lr1l ("
'Etl * [ !; { a3lj .g­2L­7T J, t du E (J\ u.j_ı.ııd) { r)V, y'şr(:'o;­ı ;ıı_ ı'ı.I 'LUı ,lıı. .3.^ :'.ıY.9lı^ I ! e\ ı­1j;
EI "ilıl
u* ­­.i gı^ T; * :­." g­J,Y.} l
hş
E ;o­Jd,l:­* LL ;} (.9 rıç­l 53\ ­3ı­€ ..)9I t,.9ı jıo^ ı.€ :^ r'I !"ır} ı Jr­l'Jr"ç| ­"l^ ' rr
f:i , :"jı"; İ
j6,Jcj ğ ,"i);2i .i\ (J\ j)s.ııi);Y3l ;ı­* ; 9 .ı­rn ,| Z. !3:­);çi1> !9­9.5 jl';­ı..­ı
ğl ı':t..; Jı:fr.j} r5 ­ı, r.,l;j9bı
'.Kir L1;L9.1!9 ;:J, l­clr.> ıi\ ıı o> J,1lır,
Eı
9­:.ulıs:r.l,.911
E r
^ ­g',"
. .,ıı2!9 g;nli_ J(.s. ,ı. .o} ­j ­­'ri e ";);71
ET
,j} ı. "')ı­.'.9 jj* l;­ı j''. dlıj.li 6l ­/ "ı­>
'ü* }
or.} _9 ;.­ri­ l_..r(­ır
"ı6­ı"
l Jt..:_­l (J\ ./ .jı,ıı { ) ü:.­­l_ jlljj j­} j?)A^ (L.
a
)., ;l.9l .;i l
e­r s\
Aı­ı. + :­ş7 cl:;,I ­­l l­l :l­21
*
ıE .ı..:. { ..ı. a a a.ı. .
€ .€.ı..ı. a.ı. 3 .i­l..i­l.€ . a a * { . €. a,} * a
Resim 6 ­ Eczacı: Seııe: 16, Numero: 6, Temmuz 1926, s. 97

i
:ü

E
­h,"7 ;\ €
,ı
Ji

Jıl 6 ı. üL­;.
r ı'­9ı ıı"} ısıİ ı
ü ,)­.} aK.i­l
ğ
ıg

ıı
E
BEıEüüğs lŞE ğİ ı
Resim 5 _ Türk Eczacı A] emi: Seııe: l, Numero: l_2, Şubat­Mart 1927, Öıı kapaktaıısoırraki
reklimlar,
 t5
74 Nı] Sarı­Gü/ ten Diııç­Ayteı7 A] t1r7 taş N il Sarı­Gii] teıı D iııç­Ayteıı AJtııı taş

,ji ­' ı '

lİ ';2'> "r't^ A ­y'j­ ­,s;\
jrJ'r.;..f u j2ı| i ";} ).,'.ı'5., ı.J­i;u!ırrı .;ı] r­­^ ,r­rL,l;, l İ ı { ,ı
.iı9ıı j­ıT ılu.\ ; .3;i i.., ( t:! ,İ (­| 't} ! J:t .ısl'1.5| ı \ :[ nudbK üü

elı.)tı;­:_; 1ri1 ,r.,,!ı :ııJıJ,j"iı3L .JlLl* !­r:,ı. las.9 cJ.'r.j4 ü..,­ ."fjı­ı­ ı:ı
. ;.ıı!­9l aL,. ı:­ils.ıi

Luborrıı'oir+ jp ia Piıarmacie EDHEl.i PıPl :'ıw

Ccııstanlilıople, Aksöı'ay i ttS

._;J< ır.rı,ıtı} r­ !rf .s:\ n .L­7'ı..1Y9l ülr.,i+ l ü­jrlf .jr.rı.),r, 1!rn!|

u ' .\ :) j'. ')| u"ı.'' 'İ | '.J| ''
.JrlJi.J ;(:;l;J9j;' "J.u. E ,;r" 1ı:o ji5 çi2| .­ rf$­,] ı.ı ;vı ,5),ır(ı 7f3 .l, .G);V ­lı­. ı[ :!..ıl.J jA­ .L' .tı! ;rı .ıil­''rt 'uL';;[ ' ­­:''
./ 'ıı)| A; ı C,/ ı­rf. ı ı,/ 1ıj r/ ı. $ıl çl;ı vr­ . .ıy'ıl glriı ıu ...a.; Lır, .\ ;i, )2\ ^ L\ .x.;(j\ ­ ül­\ J,.ı:il ett.; ­ll(,.t­ ­İ ­,.ı2> ­;u1
.2s­­ı| ı­1.B,.ı1uç.y,jı dK Jİ .it:­.1i9 ı:..(u.ir:­L:­l;;ı_­ 1! ı.ıılı J+ lg,.;­
d­) tt c,ı!'9.1.2\ ı ,..$ı\ e)ı­,; ı Jri ,nt { ­;I .:c\ ş.';; .f.,­
.;ı^ * ı'ı)i ,­FI ı İ ­ı.ı jı.ı. 'i . r).'.;i',­;ıjı..ı­' ı.ı.;i:.­lY:ı Jit jgK'.ı ­ı..j d\ Jl'l\ ı' ;r{ 9 6rı1 'İ \ ''ıİ \ ) t'
"A
'r­dEı;­ı ı­'.ııl
, ,ı­İ 1. aİ ıL İ ı.ı jr,.,A­,,.2'ı. cr,)'9,rir:­.: İ ı, ı gı;ı Ciı jz. Jtı* ı :jJi:­ı; j[ .. ct._ıy.l r­lI L ;.:Ji.; j)t­'rf2­ j_ırlilr:_* J
.rj.:fi. ,9)r­ \ ­)} rı i1J j2ı j!! r .(} r.i cJı; iı,ı ğ..J'r.:)| İ İ :. ;_ı;! el' . J;'j 9\ ;.^ ; ı ;­i ğ .
j rl:l
q:­;' Ji* ( ;' ı Ji'':' aİ 'İ
. .ı9:t9l ı­j .­ıI ! ­Jrı jı,..a* :­ Jttl jr'J:A; .ı!j ıtl
. .ı{ ­ı,'lıl;­l jı 1tıl oı­l;­il l .9.Jıı ç9İ jJVt. sı
Resim 8 ­ Dergi içiıre iliştirilıniş ''Eclhem Perter/ ' iirtiıllerirre art el iliıııdır,
Resim 7 _ Türkiye Hilil­i Ahmer Mecmuası: 3. serre, Numero: 26, 4 Rebiül­elı'el 1342/ l5 Teşriıı­
i evı'el 1339 (l923), Öıı kapak içi,
 Nj1 Sarı­Gıj1 ı D i ııç­Ayteıı AJ ıı taş 17
16 N i] Sarı­Gti l te ıı D i ıı ç'Ayte n A] t] n taş ı e ı ı ı

./

ıı= \ ;
üV€
Jğ:ü! cg)
'ı.^ ,'i
u! ıir,
;rı4.ıJ 3l,1ı ,^ ı rÇ jl­3l $jıı!"l j^ .i eüt.'ı,U| .ıııı ,4f 6[ > $.l Jl." ­l &.ıl;* y!Jı) ,,

cııPi4 J^ ..) ü4a; r g­­r 9l9rüT 9 a\ ­­'r. aa, Jıtı ı$­J. $.l J.2lıl e.{ . eİ .ı 3s. ı ­F| Jİ r ..ıı­.ılı
,!.rJ* .4., .ı{ iı..2,.r(lll Jt.c­!* l1ıl Jtr.j)y.rl ı:İ 4? 1ii..ııı ".:l;"(u ü.J..ılıl ,0r­
Jr­Yl.rbue ,elJllir F* i­l i .ı ;Li,ı .ı::JT Jı­ıjı ğğ.ıtb.­ı.b:. 1ı 'ıI ).'L9.5l;ı
­J6!ı rır;,iY.9ı 1ı;l­:il2I r.;ı:1­,l1l .ı(l} ­ı;.ı .ıj!r,e .9 .JL.!' ..(:ç ­9Y ıı\ ,ı:.f J f.} "ı Ju
1(: ;l,ı.l jJJ­ !| usri .J.rL dlf;Li'; ;ut ,lr;, ı,; ;ıılc':l} .r,I
Lrb., ı,lil rq:lJr,
J.,^ ; ,­:|
. :oıtrİ .r;.ı.3 J(r jt.l"­ı çr,, tır;;­ Jü,.ı
,^ J { .Jt.a+ _!l ıp9C y9l.1l
"I + ıi;Y.1l ,ıl* .t a.
( ,.ıJl ) .ı ( ,:J) Jli­riiry ) j. ,l,'.i { J9.. 1 1t:, l iı..t' { .uf ;\ ^ ­_:ul

ı1
i.l;l­ı] ıgt­;11­11;,ı..ıl . ( jü) 1 :r­.l39L G_(r.ı.1ı jti­ri.1İ Y) 1,tlı
.l.L'JıJü { Lı jılj;;;j.( iıl­Vl.1 ı­ lrİ , ;ı..1 ­i
.9l­1 ,:Jr( J .s\ i 5

)lrll ;ı ;J!i ğJ,l_Ll j..Li aUJi.1. .r­Jr l­ rl.­l

.l.LV,a1 jıi.ı.ı . \ 1ıtl 6l.ti .r.rf t­.1;rT; ,Jı­l
,i­Jt j_­;.­\ ­^ Jı ıi1l l.
ltrl,.i" ılı.j.,ı ı.r.ğ
Jt.;­l ..1ü;,­.r,.­11t,
..I iılı,
!7 a,a^ Ltlı.\
'Z* :­,
e[ l ,ı­­­­­ J;[ ­­ :J;.ı­l ı­.j ;:^ .i
,\ Lı| ­..l;j u''.,j­ :A'v ı1;i;.j;r_ .ı ;İ l .ı+ i(
,J\ ­!l .s.cjl.r.
ıı,ı ı9l.s' (, . ;ı.| ı.l;,r­i i;lJ , ­/ /
uı} ı| A:­yr/
ı,< g!:' a| ı.n i[
:;ürüt| '­L,l'.)',­? Zıı)l ui ­Jor7i ­r* :­ jjJ;il; Ltl elJJ;ıoi,(jo+ .ıri9rYl 29:­ıjl.I car9_^ lt ;t­.1\ lı şl g| iı,J* d.a..rJı J* !ıgı
gıİ J", ü.­.i j (ıi," ıi J:ı ­1.l o­ )lııı :(­, (L _L.1tI t ol2lr| 9 i* ­lt: ı.4ll.ı I _(ıı/ ıJ.^ J| J ı,rCJı ı'r­^ !ı3 i"4ioı.)lr)ı
* ;rlıj ( ı.ı, ­ı,ı ) + .a.i c:.j J..yl J)ıJı.ı J* dJ..;lı
+ .. dl u_,] .;ıl ,Jı ı.­.1 , .lgl;J jıri
r I }; I )\ :.. ui! t­­; t­
'.­­.ı et_fnjr_ür. .
)İ :.­i­'3 İ :.,4{ ıu',,.r( üyğll5 (jt.tLı J6i ,y^ ül,l4I 6T jı.1;; !;J i.ı/ ıJıi.4­rtı ırLıı1 ql1,;u'Jt iıJ,.Jl
"
­4jlJtiL , t'LJıG.t
ol!j .jıt­',ll jL.l :J2r.l,l sl.:­ı
;,,:­:­)­. uy . Ju..i)t;­ı"r* iı] li Zr} ıı.;,.f ıl,­;.­rflr':lli,, ı i.ş Jüf J* ıi i­
;f ı ,ı.ıı ui,l. 6,ı_11, dl j..jjl j grj;! J+ b JlJ ç.ı[ | u^ ,ı r'
ui;, jl"
J iLvl
;li;\ la. ;­.:lf İ l ,ı5 ..,r­ il­­ ,:ı.^ ;L'
j;,­...1.1ıl,. or;.,­(­k .
ü.tu
"Kj,
r.tc ü(.tlJ, ğ):4y l/ l
",­:i?şj5,'iliJ
.,('ı .1r(* ­.1­C .(.:­iuh ;l_J l;1 ir^ l.ı
1l:.l orr[ l.
i:Jl .;l,ı;ivü.i" çj ; ,ır* vı"(ı şı, JK.r.­­)r.;­<
v, "iı
. . ­ L. lt­_;*
7 . :_..iü., ;!E;.
!.

.lrı.l(.­i Quinine Ccmprimde P6rtev

} ,'ı­!,} ­' ı\ s|
i.clr( glı;.,)
Les Qtrinincs Compriııdes PğI t0v pldpardos pır la Fılıriquc P0ltcv suı.base d0 toutg rdcenıe formulc do lı
Plüarmıc0D6o de lı quininc oı[ toutes I es propI idtds nıddicanıentaires. Lı composilion est oxompto do ıouıo
u­)| ,l;7ı :İ r,
a­s)b;­ı ­(n n.ı." mıtiöıe ctrangöre ; des soins nrinrrcierıx scnt loltcs cı unc applicıtion Parfaııö I ögno dıns lı fabriqu€ munio
+ r} ; 1u/ 'wızf fr,, ı)iur"* ­ 6. ­­.ı!
Jl_­;l c_d\ ;lr.l do tous lüs moysns m0d0rn0s.
, fi, Ğ.'.. i ,. ,':' \ o ' :.(+ .ı LEs QUtNlNEs Co\ ıPRI } uxEs PDRTDv sonı cırıptoydcs ıvec cerıitudo et iüret6 partouı et adoptdes cn gdnğ­
, ücl t"U.­ jlll, .ıılj j.i:­ .liL(:­_­l* I ıl pour l'usıgo conrmun pır | e Cloissınt­ılouge, les Administrations llilitaires Nlvaıe ot do İ crro, l'Adminis­
rL,j rs;()ı u;ıJı,ı:L| u­i,
i:­ ;­lj ."ıı;ı u­'* . gJıJl9r iıl;;i'­1
tration Civile, lcs Pıöfectures, lcs ElilblissomCiltS 6t lcs I nstiıutionğ Şaniıairos; los Aılminisıratioıs dgs
Eıploitaıions des Clıemins de FeI oricnıaux, d'Anıı0li0 eı d0 Nusssibino.
cL\ :;lij, ıı.{ i , 4l:­r} 1 j1r:J;l .ııl_. L,immens0 demando dos C0MPnI sıüES PtjRTEV d0 QUI NI NE est ı'objeı uniquo do ss Yaleur oı la pıouvo
lLıü* i,J! &l­­lı!ı is, yır: 2ş 'ı
.li1sı ­17:­ı' J.( .ı jL ıl.­r;.1 ,,lL indubitablü) d0 son dmuliltion.
I lıırive parfuis quo le marchd maıgue dos spdciılitös de pıovcnınce ouro1conno ou des produiıs prolıibiıifs
;.f ı 1 ı1i­;­­ı jJJ:JlJfLJl uiv­ J
ğ­LLı._­ J;\ ;­t ; f)f .Jxn_,] Jl şI l.l J­ sel} rUoI NlNEs (] 0PıI ııtES PERTEV supl)l0aicnü i cet dıat do mrnqüo.
^ ı.iri

Resim 9 ­ Pertey Müstalızariu i'milAthaıresi; istaırbrıl, Çeırberlitaş. ist., Htisıı­i Tabiat

Mtlı., s. 3 i'milithaıresi; istaırbrıl, Çeııberlitaş. ist., Hüsır­i Tabiat Mtlı., s. 6
Resim 10 _ Perte1'MiistalrzarAtı
(El iliıııdıı) (El ilAnıdlr).
 N İ I Sarı­Gti] teıı Diııç­Ayteı­ı Al tıntaş l9
l8 N i 1 Sarı­Gti ] te ı'ı D i ıı ç­Ayte ıı AJ tı ıı taş

j:* | Kır,Sıl ji
/ ' trg
3 cJJ , &,.İ .j.,:.

a)ı.­y' ai!,,| i!r, , ),,o,(f ,

ı9''ı.a,'i (,os­ı ı) / ,,
,ıo.j[ '| ,J| : .E,k­| ı
f V{ ı'r,.9jıj­ ;jr.iT ;:. Jl .irü,JT (ıı) JLi{ lJl J( ş3l.i:ış)| )ııjr:!T (J.rJ,)
;y(L;i.rjtı­l ;ti1..ıli jı J* "+ .ıi1JU9l ;E,;ıii­ı.ı c yı Jfl jJ'drl .,L9 Jjü ,JJıU| ğ/ .Ji Jl' !?c,;,* gl.Ll Jt j..ri J."ıü Jv.rı .r(.ır.l tr­ı * ü! ;url '.xi;i­
e! ,lıl aıl7.l ğır­J
.;ııfjy.Kı.UL^ ı­l't­­7.ı;liıiyrı qpr­| { ^ * 6;L;"­tJr:­Ç'jt­­:Jl 1;\ lıJlıl

,lJ) ! ı a| ı.n'r(
;;!ı..1L* ıı9 .} jll; ıııı.9;^ ll ı;J­:* 1

!r,al./ ,,9 L| ru,J( trç.'ç.ürtı, ,il| ,r. Jı). ;ı1,ıT ;_.ı .ııjj;^ 4 ,} rl aıl:'ı )rrıtl ğJu(} üu­1 Jl ot­4.rflı .jı
j.ıljı, )
j,.j­tl .l.Lylj* ij­tji
j. (.ııı, j,i­;t
,J9;; Vı 1.Jı;j) ı( ) .2ı^ ­!

ı12­ ,j ıV­­1.fJl oiı ü2i'atJ3 t­i., ıU,';KJı Jl.^ :­lj ­ıL!l;.;L:Yli.^ J.L oı..4.rCı .ı ılıjı
. tr ı;l Jı ÇPllzyüıi ı+ !Lüı c­JI l,.c­lJ­iJJ üur.JKJüdiı ı9­l lri J;­l.; g} ı:)| ; .:'g üıui
PouDRE DOWE­"R PERTEV Coınprim6e
I ı'indigeslıon, la gastrite disparaissenl par l'emploi deı Eifet bienfaisant contre la Bronclıite, le Rhuııe et la Toux lügÖre.
Comprim6s de carbonate Pertev
La P0UDI I I ] DO\ \ 'ER PERTI ıV comprimöe est la seule qui obtient l'apprö'
Les CoMPRıııus ıu
CAI tttoNA't'E PER'I 'EV pı.6paı'ös suivaırt la formule scieır­ ciation de tous nos mğdecins. Elle est fıbrit1u6e avec ies prÖparations de l'6­
tifique siniplenıeılt avec de ] a urenthe'üviteırt la difficuliö de l'eııploi du carboııate en minent Chimiste lbrahim I ldhem Bey dont le dosage et le titrage rl'opium
poudre. De prdfdrence on en faii usage il chıque cas prescrit des eıırbarras lui font tant de'renomm6es.
gasiriques. 'La dose esi pr6paröe de I a qualitd I a plus pure du bicarbonate de soude. Resim l2 _ Pertev MüstahzarAtr i'mAlAthaııesi; istaııbul, Çeııberlitaş. İ st., Hüsır­i Tabiat Mtb., s. 12
(El ilAııldır).
Resim l l ­ Perıeı'MüsıahzarAıı I 'mAlithaııesi; istalıbııl, ÇeııberI itaş. ist., Hüsıı­i Tabiat Mtb., s. 7
(El itiırıdır).
 21
20 N İ ] Sarı­cül ıeıı D i ıı ç­Ayte ı1 A] t ill t aş Ni,l Sarı­Gli1 ten Diııç'Ayten AJtıııtaş

ş':} ;,j_] .
7­­
.)Uı üıJ
TESKI NE FOUAD "ı
ı ı vp
ı3,* Jı .rü!.ıı!lıyıy.
. ­..­ .­i 1­, rY.­, ­, ,
­,} ys| .':} .'
1| ' ü.ı.iı
+ "­­
il.:;fi
C­ ğ­:"e9

;;:^ İ j}
+ . Uı4 ı:.l.ı iiı.L.} ­rf
j­l
,tY.ıl l.;­­ı;;u
: ro Lğ> { .İ . '.­cı JL;| 9;L;! cr ­r. J.ıfı ı3.
.rnl'e[ ül ı ı. Jlı­! ..,.+ ,i!: ıli­ < .riı. ıırı.
Resim l3 ­ Türk Tıb Mecmuası: c.: 3, Temmuz­Ağusıos­Eylül I 925, Numero: 5­G7, Ön kapak içi,

;ıuy
(it Putlo
el.l.3lj ı tı.,,­i ,

,rp)t JL.t ut

­.r. j.J.ıtt_.l i.­:'rlc* l3;ı"­ı­l+ .­* . ;;ıJ.:­ c:ilı..q­} r.ı,r.ı } ı:ı51.3.,>

sn1. j''} )\ 3ı j. .'):ıl

Resim 15 _ Verem Mecmuasr: Numero: l, 1 KAnüırı siıri 1928, arka kapak,

Eczacı: Seıre: l, Numero: 2­l4, Nisaır 1328, Öır kapaktarı sorrraki

reklamlar (ilAır
Resim 14 _

dergiııiır safaları arasıııa iliştirilmiştir)'

 9q
22 NiI Sarı­GtiLteıı Diııç­Ayteıl A1 tııı taş N iI Saıı­Giilteıı Diı'ıç­Ayten A] t] ntaş

,so'b 4ırı
* SKffiffi ffi.cüffis­ .€
Kğ
, } lı:rl.ı c ,­.ır} 'ı 2.9 ( ,} (';_F ,*
Nazaline I louloussi
..,sri.ia:­dQ # "+ lı.loı JşrüJc_; ,1ır+ ,f. * .,r',ılj üUT üi'.rL Jıı. ,)yıf.:' r'.) )u. r')):| L
. ;{ 'ı­nlJL;l
. ;9;l9..r9rrı .:jıı ıo jiı u,şt­ ,­f | 1. \ ı' ,,r!­j3ı ı jı,L SouDoL ­ Jt?­'
,/ ;v| 2| ,İ Jı gş i o­L) JVI
. ,­ril: ü.,ırçl L.

Resim 16 _ Türk Eczacı Alemi: Seıre: l, Numero: l0, Teşriır­i siııi 1927, Arka kapak içi, f ü.jJB eT .rJ­!­ j* ­l A.)Jt;­Jjı" .1,­J< _ıı.ğ: .r­ ( i
arğ­.ı,)y'_l ıİ L ıŞ ;.ş:{ 3ıı Ğ­.| .,s T+ | ı.ı­(Y
J; ı ıı)/ s b.2ı ­Çıı , :r4ı :Çil
ö.İ u, . ,4ülı y* ı.ıt ıı.p ğ} l .i| r­ıti c.ı! l. .1(­;­Lv­r
:1Ji: ı* t .rliı:­ı
' ,'rı.{ y'İ ' (J , ııl.r/ .'İ . ıı­| ­J.'Y,ı­: ,r)v ­ç' ,ıL f ğ'
. gıl;.­l e
"j­ıtj! Jıüı
"} iı.;tı
Fr, ­V' ı ıı..;). şı­ıüİ j ıı, ..ı7:j ı 4sVİ L2 Resim 18 ­ Türk Tıb Mecmuası: c': 6, Numero: l Mart 1928' s' 26'

: ıscİ ıl;ı.' ,i.} ı 6sl)­

PURıNoLrlrır,
} rL.v ­.} \ ı
j:r ı,;)!ıııVlı ,;* ­l, ')
j.,; .Jr4j­;jy. .jlıÇl Jı.4.rı ,s;.ı!Şi11. rg2| 2ıl } ıı)
Jl)., )
jlıl ,L:, !rtİ ­ ,r­} . (ü ).r'; ,f J* 'j 6.!./ .l)ı­o c
J..,u/ l . ı.ı.:| 6­sı\
'J))A. e,).ı, 4 :.* s.ı } / ti i* .5 uv1L. , ,} .ılL
. :'| * :t,ı
;ıİ lı.eı;arrı r!^ ; ı,.jj, ly { ,­{ ; c!l.J^ :­..r+ ,(, 3 ,;);ı).İ
^ r.Eı
,))ıiy'} ,*
suLFosouDoL _ Jır* ­lr
ıJı* ıj­f:
.ı.6 j.jt.ı1q J;J. i,ı.ı).ııt + Jı,jıı;ıı' . .
r. ",­+
c r,]
,,* ,
Y.. tro o \. .­l* ­::
\^ . t ı . ..ılü9ı.9;1' ..r­v İ ıl ü);fL.
\\ ' Y Y' c İ ııj.{ ­l;9,
g9L. r;şb .:e ı­'
.;jr{ '"rş { ­(­J dlJ :'} l... 1 ;.­­
.J* Jr'l,.ı rı:l­ı..ıı ıı;­ j;ll| j| r.,ılı c.ılı İ \ ,. 'jj J ,s­ç­
.r} 9 ı} .;r,­c_(* İ :ii . jJT t l., Jr! ı. ı­;.)ı| ,r^ ­İ
'j'i :;l­9 !.1c­s| ,ıy­ .ılrı. ­ı 4JrI ­ı
. 1,,­+ } .l j, u| ;lsL;ü j­o* ı. . ­* .* T ;r+ !.l 2­ + 7;\ ;. . .ilg .r;l .jti­ .!il9b ı .j.ı| j! dJıt . .Jı;i:­l
'',.İ
;l; şırb ,.ı.ılj'ı .9J\ ­;ı# tf | .­ıJ­.­t­l :.r.::,
";,I !: '= l Resim 19 ­ Türk Tıb Mecmuası: c.: 6, Numero: 1, Mart 1928' s' 22'
. .* fÇ.(' J,l} l{ ı ı İ 34.;
Resim 17 ­ Türk Tıb Mecmuasr: c.: 6, Numero: l, Mart 1928, s. 27
24 Nı1 Saı'ı­Gıl,l teıı Diııç­Ayteıı AJ tıııtaş Ni1 Saı:ı­Glil te ıı D iııç­Ayte n A] ü:ı7 taş 25

$; ıı;u­,
ı'lıJjü
< .ı
.ı.4.9
iÇüşrl ıi'ı' ğ} . ü,l^ ;ı o| ( Jışı. ­ j­jı.,ı )
ğJi uı)t lı ıı­Şı. JJ( + ti j.jııy ) lı,
.r.ili\ tıı
ıg.ıL ui_ı.'.l;;'L
­li,­.ır, Jq­; J.ı^ . * ,Lı :Jlı * jJ.l ,a^ L' g.'i)i 'rj'\
;ı13.ı.5U Comprinı6s Antimslarjquo Houlousıİ ğ:üij,# 'ü.!L| ;ıJd9ı: j
ıİ ) ".rİ .,J.ı9.t_.,ı1 çlı + til Y9i;ll;tt­.
J} f , .r;!;i .ılj:.jJü.uj r ı.ıJ,ı_iı 1* ­Jş.. ,s} ^ r­ryg ı.i­ uo} ­ ö41L9j11 ,İ :ıi* .j;JT u­{ "İ ­ıi'u:* .| ] .JLlt;^ ı . JıııLT * .Jçı
. 1* .i! ..ı.Ju:­ Conıprimös Antinıaıarique I ] oulouışi
' '
. * .r.l lral ı)tİ .rLyT
Metilırsin6ri
jt;lr,­üıL_.;ı igı| ıı g9f9 .f.iı:­!
;ltr,
j ju| c; Af ı, ı.­;ş c.+ L"ııj; 9.+ '1il;­l .J& 1^ l.;.ı ..ı:"r! Jf
j\ i .ı.,ü c­i' j J jü, Resim 2l ­ Resimli Eczacı Gazetesi: Seıre: 14, Numero:40, Temmuz (t.y.), s.43'teıı soırraki
.J JJr.9.'; dı_ıt j
)ü}
6irop Ton'jqğo Houlousıi reklAmlar,

ş ', "ı.':ü
!.ı­ı:z"^
* irt­ JL
.rjL;ı,.3; jLjy..3,.ı.^ 3L u.olL
. 1lrL, .a ' Sali.pepton. t{ oulonnıl ­E
­rr!.ı .* ., .r;l1l J1­­ jı< _.L ı\ J^ '!j
'r
ı
(
6't
e).
u"e"o)L ı| j;
* Ğl
ll
ı 6ı_

S­', , J.; ,,­t| .ı

,s} ,s­iı u"} ı 7L5 } ,^ ­,
:::İ . * F­)
Extrait de Malt ii'()f isrrtr
"' ;| ; Purgo­laıine I loulousıi
­ş
.ı!­_ı Jü­5 GA 6b . c)t
9Y"­2i9 r* Px z.:;} ıŞ:
Teiıluıeş pour les oheveuı Houloussi ­E c5.t q\ ­.:\ .;_ır'­..'­.\ o­\ ­\
L­r?i
u,Ç­} İ '' u"­} ı
. .,­ı­i.­l i­f $ı ğ­rr; JL.J jlJ:­JJ
.. Eao de.coıogne lI oulouııi
frL
(r 'ı'ı .,,eİ ı p..uı c­Ç F
u
­gı6l (5 J':'.
'Ğ)
­r) ı6ı_ ;\ ­i­ \ ,; 4_­,
r. ­} ı ; 9.o. ­i­ ­.r.\ i
auL
.J+ ÇJ ) l| ;Lıl til;'ü !)ı.l **) ' ;'o­''i'Sl9\
. . Jt­l ­s jİ u üjü\ ji ı.,Fjr!.ı­,ıT
­E
­ş) . ­,'?; aU: ir: ı
,^ f ;bl^ i* l * ,1fu'1 a's)r' ­9)

Resim 23 ­ Eczacı: Seıre: l6, Numero: 5, Haziraır t926, s. 88'deır soırraki reklAmlar
Resim 20 ­ Tiirk Eczacı Alemi: Serıe: l, No: 1_2, Şubat­Mart 1927, s. 28­29 arasıııdaki ıeklimlar
 27
26 N i I Sarı­Gııl te ı­ı D i ıı ç­Ayte ıı A1 tı ıı taş N il Sarı'Gii] teıı Diııç'Ayteıı Alaııfuş

.s';V| 2| +ı s jl| ­fi

ffi

,i j1lulrı
6| .ıs,* , ş­ıD! .ç.ıl­+ lrl.y ;ı.;t ğ?fr,I ty'\ 'i
JjJlıü,.$ğ_; jürıJ­J, ,/ ­ u t
,.ı2L­ j l.3(i
\t )5

,ı., / . J.jJt;clı­t­Ll ;;(­ır gEıli r­_^ ib .j\ ' eL.J+ ­y;l* ;'f "ı'!ı'ı'ıT
j.ı.ı.l ı,­1 ıL,ıı
t :­
Pomado 3..ıü1ı6İ lı
.
Jt.c_ ı
+ .;1;
..iıı ı. lıctiq ,} ız ı .1ı.l g3U
Y6ni ­ Döri ;ı. $..r..ı.ı .,ro'ç", ğ.r),rr' cu1l'eı.ıj.u'r_lt ;'E '.ı':.ü
,İ ı| ­F ı
ü­l!t JLd­! .p­l dii\ :
jtL] d.i+ ­, j: ­,uı Lre !Fr,ı')rir"rü
. ;ıl9.s 1ı

.Jı* .­9 dl,l.:, .J1ril f'ü

4'
,! rs s ,} .1nı
c.a .,ıy'.1l.JL* l .jrL+ ; ı!1) c2ıV.ı . .1,­­.'.ıl.2l *! c çf ı " ,ı.ji nL* ,,
' .l İ ş'ı'ı ı')!
.} 97 ıı.3.9­ Balsamiıie .2ı.l .ıtl Q5 j.;rı 1 öj
Viüıline ffi @ ­fi
} sı
j
1. JcJı Cröme et eau ­ı:ı ı'
ğ.'r\ e 7'L ,1 .ıJirJ yrJı| C* ı< ..rrrır.Ç
^. ­ t, . t . . üı..'.ı L..ı| ' ;)l Resim24­VeremMecmuasr:Numero:l,I KAlrüırısAııi1928,Aı.kakapak,
4' r'u 9] ç ,­ )v '­J )' .ı4Ji j./ rç .r4i'
Borsalinae
'} ı"o
o. . s"lJ' ''J.
,.?ıı ıı , Auii ­ ıııalaria
j­j^ ­iU ı
­­ J..] .LJ l i..Li ıi(' ,r\ "a­ ı .52i ,'­ı
Jr_. üı.l { i ş+ ç} '. J;| İ
)^ ı,r'. r. } )| :,l * .ılit L.iıLı.ı
ulsr' ı. ,"­)­fu Elefterine
üJl \ . Liıriıneırt'lıol
­9İ 9l2;} 2ıı* ııo11: r. 1ı­Jjrığü cl!"J{ Lj { .ğ$:tş: şE ğff: lğğ; ığğ: ığF:ğffi:sü: lfrü::fiffi 'ğü::$s;:ğs: :flğ:{ '
ı. ­);­ ıyu, Jf.| $, ql / et)i J tr:.
JJt­İ ­\ jr. rıij1ı ;Li.* ı c{ ı| .# i* ?"ığ .* ,ğ* f.d3rH,ş;jt] içllç] Hiş.';ç:p,.ıa] { 'i* i;.i"­ı'' * İ fr> ­;:.'ıd,sı

,} ı/ o
.1ı l.9 ı
goudroı'ı
BaI saıılinque
ısİ ıı )t' r­ l­ e1),.f. I
^ ,:!,
Alexiııe jaune
;ğu4,{

* .rİ ',ı;­ u­)v'ı.' ı\ .,

f', n' ,.^ :.:' ft
w
ğJ.jt'JJu:3;lr_ J!­j_+ i ıj­y
)'J
ğİ ,iL­9 .' ij ü..'.i
çjıb­jııJ,­.ı
(| ,' ı| sl.s|:1­.
(
r'D

:ğ
.­:!

l­.
,r?
­.4t,r !122J el ­311t
;*
Ji­U.^ .
all
,Kı:.ı JÇ.,* .ı­lÇJÇi pt .ı.j'­l
İ c. ıt,r,'1ıiıı­ itıılııt I )ııiııı
.ır;:j glı ,4.f
,ll.:i.r(t­5 ,fl ,.'ııf­ı Juppoglyc6ı.ue ' Pastillos Löoıı ;q
jı'ı­ı, . .ır­ıl3 Gıı t,
,cr'

,lılı21. lj ,!5s9­­(j ğ ,.^ JiT r.:,.;. ­\ 4ri;­l,l: r.:rll'.ı;L1ı ';­r'> )(ı c

Jl.­ 4­> i.ı:ı­,­rJ' ı ı­| J Jİ Lf; * ı'İ ıç',* ­­İ :r w
t\ r;1* t. Jj :j;­| '­| ,­ı­) 'ı:x"\ r:
l

;ı;ı.yrj] q(; g..jt­9 .ıi,; ,f ı\ ı. ı r\ b.:!j:.} l

6rful; :. ,9)25­V ffi .,r^ ­­"9­­ı
s. J)5\
G'/ İ ' J:­\
9ı2B c,_JJ.li
;rl.9ı
Pastilles g­lj_l yı.ıLlt ürff ­J, i i# ., .;ı­,t:;­l ­* : or=
^ ­$­
ı. eL­
Aııtis6piiques Corrcide
ı&işr­gx> .ea­p;"'t:# ffi ':s:­,öj:,ü:HH'.dH.'üp';,€
# ?ıffi ,d
' üı,ı t J* { ş€* ı;"3"} İ ­ıffi
j) ııü| ıı: Resinr 26 ­ Türk Eczacı Alr:ıııl: St:ırc: l, Numeı'o: 7, ğııstos l927, Aıka kapak içi,
Jouveııtiııe Jt.l.r<
Orientale Sirop Pecioral

125 \ Yc lı+ : Jx J.J, Uİ l)

elixir , piit 50 c' , Aı­f , ,
pıte r gı,and tu !ı,0 t. yı J­ ;r* . , ,r4v
>, ptit ) 20 Y. , A* f,, , Dentifrices
poııdre oıl fer ­ blan
,
40 ı. *ı 6! eıi , Docteur
carfon 30 t' ı ojli. ı ı

o)v| ).ı nıılv . ,ı.lJ| .J,y ,l)b

u..ı,rı
İ or ı',ı j,r".ıL J),i:.l , J* ıl
4
Resim 22 ­ Türk Eczacı Alemi: Seııe: 2, Numero: 2, Mart 1928, s. 26'daıı soııraki reklAmlar,
28 N il Sarı­GüLteıı Diııç­Ayten A] üntaş Nil Sarı­ctıL teıı Diııç­Ayteıı Altııı taş n

!ı { .';r{ . ı!
t"
* r} ı! * * €
. ;ı { + .ı.üı: ş.ı^ * .;| :!{ ..ı.* !! * { ...?.ı:{ .ıı.{ .
a ,.ı ­/ ,

'Pr|
cv
* a
* / uıh­1.\ o r­Y.ı^ ­j \ ,;"aL ü| ;;* ,
G­4E u7 \ cL. jı, ­ıe oıI jrı ­ J9; \ :­\ ğ
ıı ­. ,;­b
*.j'):,­* ­)st,* i q­:1Y­r,t[ ,.g..ttl. e'­;t /
*
ttl'
ı ..­ıı­.$Llar;­ .L.öifu ,ş:).; j.l j'­ t,;rv.'
ü\ J^ > hL* a *
oo ı?' . j;'i üJ\ i\ j;.;ı. .,,ı­:l_;ı ,aL, .ş.ı .ıtJl;9i i
u.ı;)!.­­j .)ıl
*
.t aıı . ;u­ıl \ . (JıT

.i| ) ,' ra_i

g­,;­ı .ı­i ,} 'lfıA:
..1L1 J.l':ıl .jJr­ .1.(. .ı\ ­^ !ı;rl ü Lı' ,ı ) I
ıa
..ı* ı* \ ,,gıLıi.ıı4Lig. 613ı;. o:.ıti ,)rt­ c! 2 a­8).!ş, .ı­ıl
6.iıJ.i s"a_s:Ji 2.. t!> 2­9
jıi
.!^ 1­_i
| ')llxiı'(tıııi11ılc
,rJ! ,­r :ı|
'
,_(* .ı ;.:b \ ıı: .,:. J3l jrrKr ı...;i } { e :| l)ai ııı
u} 2\ ,:­;­ ıiJ's:9r;r 9j cs,v c Jüı!., :

eu.,ti< :­_; ;r,ı:! ı .ı­ 1ıf,ı, . .;si..l! ı1L

* i­ı ,.rJu­",l.,,2 ..'7ı.> )tc aLi .9 .r"9* l :lr,­!'.ı>
sj'­. $,"­lı­­ı cü:ı­_;­ı_­.
v;' jı 9.,
'
5 . r! j :Jl .ı\ ; l,;.­­: ­.
A:| { ", JJ­_l J oll!.lrj
;)| 4l
|
ı ı| s­/ . J| ,i / dı:.ı $l 3K 3'y9ıiı . ;sl3s .,ır. F} \ il ,l­­ıJlj
. suıt o. ,jr,j+ ­­J3\ ;iti o'ü oli
J ­ı:r­J,
>
r­.l, n\ , 1..j o

JJ_­rI ;{ ­| ,5' şru Nıırlltio­iııılıtıı ıı

.ıjrı ..ıiy' jü ıj­.l J'i­ı:rı* ':
.1)o­)r­_l

­.1l17­1 ­1lıli l)ıilıl ;:Ll j/ ­B sjli ıSr J:'­ı srı­j

g'r_­.9 )t,l ır..,i.i ıg;;l.iJ
.t ,rUı­;' .ıjl juj jT .;,"ıiiJ JıJlı l jA'­.l;,/ r\ ­
­: ­,i
t.lll j; .,1ırlJ,.­.ı
;| s .i
j)L j.\' .Y jjı_5lc .Jli.l ,ı1r.i
l ,'1­ıJı!l
,ı s­İ I ğç :J9.y' r.rll\ o­r:­ı jb3l . ırlıl J1J!, 1i)
. J$Je, jLt­
jloJıJ:,lı .lr$r­i 6 :.jı o^ ı.; .1
.\ lııpoules Nl
!! .ıgJ;ü­i .­,lL ;l­,l.ıl,r:;ı lYl^ Ji7. ;:..9 j1­,L .,1> orl.T 6y.ıİ ­rıE. :j.zlj\ 4^ Lı ü'tı' z
l);ıiııı ;ü . çl ..1rıl9\ sı.l < sr üJl.ı+ 'ıJ.
..1­ılrı. c­\

&,j, j:.ı.
çl! ;fj* , ­9 ,e;
j.l+ Lı.ı­
ğll,jc ç,l] Jr! .;rı.­9 ;!l­: gri] .r..T ;fü.9.1y
lrr.{ ' c­l;l ;1ı ğ­t:+ + .;ı.İ iJ9l Jk­! 4j' g..ıE < ­.3,l;Ll;
I J ju.; 9 ;\ ,ıırtı ­} 5l .'s^ L.ı ı;* ­s,ro iı­
.* Y.jı* iıJ\ :_)ıl ,ıjc] J ıJJJıKl.ıi;.9­­ı' ' ,r­ı J­| b
| Ü nl )'r,­r"; r­ı o­ı} 9­ti­1 : o,ıs r:.lt­­ cı2 J\ !| lZ* ;­' iı"*
< J.­ l.ıJ.p1E ıJl1j2i Jp.'ü rJ9­ıE .r!* i ] ,ılrlb
jü. < .ı^ lı^ 1 jı* ­'1 .:,'I ;­!i ),rr^ .4..r'u. r.| .5 )'( j.;l:2l­­ ­J2ı ,, .JJ ( ol:rı/ ,l _ğr.2­'­'. ­
dl.'lrlil, .'!1;ı; ,.,1;1 ,.'­ .$1:i1 .j.ı­l ı.­l., l:­rli­l;ri 3(', or: cK iı, .i .r( I ,rtt Jrl,f ­ı, çı. J;­ı''i ,'.J* _Jj;"k !!* t^ ııır
, n\ , 1"2 ­12­ ll.2> 1ü­l 1uş3 çürl.ı. ıJı._ı.
el

iı> ;;ı;­l ­ J r: ıJ;­I ıl i .r­.ııT

jırı.ı; . ıj$ lrşı ı)l.ı'g+ . jr­li? ,f.ıYL .7J:lrğ­ ıyT ı.ı,*
vrı ;tiıl el, : .., Je t1\ o Jı­t­lJı9i!' .;.ı­jL:l;şl.ı.ı\ ,.çr ,* v:6;{ v g;2

Şxx,= !:{ .d.!E.ı.* ,.l­ıı­b{ .{ ."} :ı{ .'ır* Eı* { .ı"ı!:* { 'tn:ı
Resim 25 ­ Tüık Eczacı Aleııi: Seıre: l, Numeıo: 9, Teşriıı­i erı'el 1927, Ön kapaktaır soırraki Resim 27 _ Tiirk Eczacı Alemi: Seııe: l, Numero: 3, Nisaır 1927, Ön kapaktaıı soıııaki reklAmlar,
reklArnlar,
 31
30 Ni] Sarı­Gü] teıı Diııç­Ayteıı Altıııtaş N il Sar ı­Gtil te ıı D iıı ç­Ayte ı7 A] t] n taş

pts jı\ \ :)i.\

ı ı ,İ )'nJ. .;­uç.ı.ı. * ,.1\ i
caü 1ı.ı .ı9:,.1 .J.jr­ s9­­l

K jÇı4ı
:9­.\ ;j9'_,c,

ğ
J .ı, } 5­rİ tf
ğ2. { ,s.^ ı.ı uıı^ l ..ıJL gjj9­.;ai9 ç95Joo = { ;r' ,İ ­ ğ,\ :lğ..} ­} ır ğl
;.ı| ­l j1ıl9\ cı| e,9­­.l .ıJL ı)i9;rı ;,ü tt.^ \ i ı:,f; * ,r1rı ,} ­:­} ı
.rt!.\ r,.9.^ f i:­­.ı ;,x} j ;.­ılıl 3iu ıJ27.ı' ,L\ \ ^ Z­" ,,l,ıL t} ,­.ıL:,l ­fj
,ı­:.l ll ,,/ s.ı ,"2_­­\ r\ r;j\ ­­ or' # K­9i+ ,.ıı9.\ , .r­$. ' ;ı:19l ;'lJ
ıI '\ .ı

Jtfl jı:irl 4 srr* j'ı­} :r\ j:ı .* JL^ ,­l o_\ _\ l j­\ l çj.ıl ..ırL^ i.ü ;rı;i;:JJUı
,f­­1 )J:İ ,' ­€
t r"LL; ^ :­1;jr­­;
' .
.'i.ı
,\ ­L;,ı­JJ
jıirl / } s9İ 9ı J::ı.
t'> ,* '1.jü> t.ı.2l; 4­'­tİ :Jıq!ıl
I ODOPI ] PTON I (I AZI } I
jl'­ş­­1oıl.ılj9 le
p] tls efficar:e orıntı'e._\ rtllritisme, Aı'teriu­scltrose, As[ lıııııı
* ­rr­l :.cl­üJy. L* !r.
Renıi:,le
{ :lr1 :­L_i Eılıplıı's0n­ıc,Bıonclıitc clıroniqııc, I lhunıatisııe, gouttc, affı1ctions carıliaqııes,
. ,­C\ , ,.,ni'b ;­­ ,ıUl;.ı t\ :| ­ çcs'+ L esç Ji­bs| 'ç 0besit0, JI alaılies spet'ifiı1ııes lıı_] ı'editaiıe t,ıı acılılises.
L'I ()l)t)PET0NI I il.\ Zt} I 1lıüparö apt€ s de lıııı5ues ı'eclıı:ı'clıes et t'l1ıt] ­
ılo lT,ırlc, cc t1ııi catart* ti'* e
,. 6Ja. ;ıt­lL + oL c\ .n.r d[ 4; e\ 9l . ;ı.Y9; .J"# T ı.ieılces est tlll C(Jnll)0sü oıganiı1ııc et plırsiologir1uc
l'l0DOPEPT0NE I iI lZt\ I eI lc ı'cnd ü'rÖ[ ürılıle aııx 1ııorlııits sinıilıires' ':'tst
. s:)'.o* e),,* :jL riue tlans sa ,_.,ıııı[ ıı­ısitioı'ı lıieıı.tal,lo, il ne contieııt 1ııs ıle l'lotlo lilırc
lI est oom1lltllenıtlııt assinıilıı} ıle ııc ılouııe Jaııııis ,l'iııtolüraııce ,'ır ı:us
d'ıısa.Jes 1ıı.otoıı
gĞ.

Resiıı 28 ­Tıb Dtiııyası; c.: l' Nrıınero: 4, ğustos 192B' s. l22­l23 aıaslırdaki reklAnrlar 2ı.ü gııiıttcs ül'I 0l)0lrl.] P'l'0\ E lii\ Zi} l conticııneılt lı,c,.i ı;elıtigıiıınnıtls
d'I odıııc alcıliıı.
} I ol] tr D'I ı} I PLOI
D,ıse mo\ .tl] lI e l0 i .ı() gouttes pıt jr.ıtıı' h la fiıı dı­'s ı'e1ıas t] ııııs rlıı

pK;ıtp+ _,\ lİ ıit, tle l'I lııı tıt ılıı viıı. Cettrl rlose 1ıcııt titı'e ıııQnıeıltc Sııivaııt l'iıvis ılıl
nıedcci n.

istaııbul SeririyyAu: ikiııci seııe, Biriııci cild, Numero: 13, Mays 1336, Arka
kapak
ı 7.ıi' rali. j Jir! €­t.L l 5ı\ .ı. :J;;fir
Resim 30 _
j f.1 ı 9­­| ı ğ) 9 l
.1

..1.ı} J lrl^ p.1 ı:­;l 9LLi j, ı:­l,l,.9'rliı .İ ı} ı, J­ Jt' . # K

JJi.l .7Jıl Jıl^ .o­4l'\ ' ıUı_ılrr.­.l rı"S. ç\ ,,2 :.ç9,­4.\ ı şı
JL j­ı't­.­i,,­.} \ ­i.r11.................lgÇr,.ı,b| 7\ ii6;ıı* ,Çl;ıLıl
..* f c ç : gi.ı L:.* '­­ l.!* . J :. ıLT i
t l.ı ıi ] 7\ .l. \' l ı
\ _tl d
J, ..ı

.JJ.,9.J l;­l ,* / c­f l : u­!.o) . o..iı.lı;­ı rı;r ıf

ffi w9ffiry} ,Trsç,Fwşn,,.* .qşğ,q9sPsffi 9Fesw% qffi B
Resim 29 _ Türk Tıb Mecmuasr: c.: 6, Nisaıı l92B' Numero: 2, Arka kapak içi,
32 N i ] Sarı­cti] te ıı D i ıı ç­Ayte ıı A1 tı ıı taş NiL Sarı­GtiLteıı D iııç­Ayten A] tıntaş JJ

;ı.7)tı j 3" !\ [ K3s9­(9ı

U,59;Jt)
.
. .ıJ(r.* i:l­ l.,­1 .­.r­":'lı : L31,i­:­.
u o­9's 1ı.l ıı:­ı.i r­,­i; l ç­;'ı 1;f
"l.l;[ .
I
. ;s r )y\ ; ı
.;ıo;ı! ı.,o'­.;­.;
, )'\ ;.­; ö.'­''i'' '. ; '.' i'l­.' * '\ ' t;'
­ıl
Resim 3l _ osmaırlı Seriri1yAt Mecmuası: Numero: l, Seıre: 4, Mart 1330, Aı.ka kapak içi,

'İ L.* i1
t
Y.* o.,İ ;İ

l!
U

i> ;;;* Li*

'sşfl| ı\ ;,;j\ ., L­­\
,ü­,ş.J:\ :jJL'ütz
ğt. ,ıt­s

3* f): L;* "şı t

LJ{ ­;
,..\ ^ ,­
­/ ) \ ,/ Jv\ AJ.'
Resim 33 ­ Askeri Tıb Mecmuası: (Fevk­al­Ade ııüshası), c.: 56 Numero: 9, Elli altıırcl seııe, Eylül A
.):ob
l927, Arka kapak içi, I

Resim 32 ­ El ilAıu
34 Ni,l Saır­Gıj1 te ıı D İ ıı ç­Ayte n A] tl n taş Nj1 Saıı­Gıi,I teıı Diııç­Ayteıı AJ tı ıı taş J5

.9­Jı;r ılj9 ;t­'

,.­ 6\ :­l ı* :a7ç ıJ\ :.l f,,ı!9ııT ğ.r;irl 9!..ılj9 ;L_ öJJI .L, o:(i gİ lj"l

. .ı9J9. .ı,,'lil;­l ,ı .ı­lıl

Resim 34 ­ Slhhi Sahifeler: Seıre: l, Sa1ı: 7, 15 Temmuz 923, Arka kapak içi,

aıııııı ıaııaııı ıı ıııııı ıııaııDıa

ıı jl?
ıı s c,qj jı)ıl cKı çf \ ı^ 1jı7­J­1\ ­'7l .,} \ 'i 9 6lf
ıı
ea'ç ?Z> ­:_­' J,$r"+ f c)2­­\ ,.{ :­,.ıfr:.­ı:\ ı;!
4), ­rZ.
or| ­­n­'­^
ıa ­]
ıı .ı\ .!l;ri ,o).rnT ­J2:2 ç;­İ w2; rc­,.] lt.i] ,} ı'ı ı:ı 1,,,o u­­l'­r)1, ui\
BıSAoRUBY ııı
a ­T,.'J:s'J^ . "i­.li ) 3_,, "s'.i
,i ,> .', ­'. iI ;­i ıi.i; j­;i . sr.İ 'r'
ıı | f ,­ 3l­
ı fJL .:­'­,.i­:
­(1ı:­­\ ­li' .­'r.­'(;.' ­­'i;'..,:, .^ , j.v­i| 9\
,.L. g;t,7_:.­l ji .s_,!t _:.( ;:­l
.._l a
ı . )* Jj..:.S­ e­iJ\ ai'; . ,ü;.< jI \ ı: ıi!­ı. .r":(1
şii ,L eI :\ ;e ııı
JL­ ıı Resim 36­Tlb Diiııyası: c.: l, ğustos l92B, Numero: 4,s.722­723 arasıırdaki reklimlar

;ı_lJı.l .lü­­ı\ ı
a
/ _'y!J; .r* ;.elj ;(i,..
ıı
ıı
h'orııııılc, ıı
l0il0EI $tI T} tilT[ il[
Qtllllıffi 0, İ 0
a
ıa
lllll[ [ ı'll0[ lY[ q. s. p. :, Ceı)t. ıa
ıı
crı1ıes
ıı
Öıııııııı ııııı' ııııaııı ıııııııı ı
O
Resim 35 ­ Tababet Alemi: Seıre: 1, Numero: 3, l5 Teşriıı­i elı'el 927, Arka kapak içi,
 5/
36 N i ] Sarı ­Gii] te ıı D i ıı ç­Ayte ı'ı AJ tı n taş Nı7 Saıı­Gıi1 teıı D iııç­Ayteıı A1 tıı'ıtaş

ıj, oL;;.ı ğ..ı! ı ı ı Jıı;ıK r L clıı(: uül ş:L.ı t'

ELEMıNo L ­ Jr* .ııj
J:­, jg
,,} .
­
y ı:
r(' :., }; ; 2. ri r,)r. ı )iı, | ,.,n,:­ı uv ­ı L,r r ­.­ # lr­! * 'i JJ,! d. J­f Jts rr­­.

,i".ı;ııı uVnL| 's cssl) , j,.sİ :İ :ı , ;} jv1 ı dlL:­ı' r eljul19 . dJ:.,+ D Jı.ı.ıcı­ o­­!.dT.sr* ' ..} T ıelr. c!ri­y.9 .] c;
'i.sl':r, .Kl* l j'.;l .ıJ;Ç­l Jğ .ı. e!.* J ":­i'
Jin:' ri,?:İ .* 'j) j)­. ı A773ı­j| ı 4'.sç­4 ı üarn , lE ü', "'.U.
,sri* ..ı* ­l ­ll. l o.L­ı.r:J­r 6­ .ı 'ıj1:;
j''_
"':E;­P.ü­..&;.l .ş; jl .3)d­)ı!­.l !ı} w'.;,ı'ı Pl .3ı: ı
j;­ I i'
. .)l)! ­.
AiALoaiıQvl
TEOATI I &­| 'tü ir.ş* ;* ;.,1a.1 3;lffç, ­­.
NEURAST­
EalL€
Paıl ıı­ji'.) .J­rı:l,üT.ı;yğ. J.; .,.ı rıı.'j.ıl,şgra­l;ı ;i
,J..ı­.dT J[ ,
"ıt4. l ııı­'.1;s } 2ı:.4zu.r* ı j­­,Ls Azı( HI ORAI iC
HYSt alac ür?:'r's. d_t .)'g.1dl9
.r".L .j.,ı,l.,ı Jırit ­+ * :'l
jlj
. ;r­!'l: ".ıııL ;ö.ü 3.ı j­i ;­t1.ı ,ı­ıL­jl .rg.9ti ;j
.nEoxııC ':
{ U. .J6a.d.l f ğ ı: .9 a4.
Touı dL.rt,f Yu­lJrd­l "3} . .:j­Jıı.lT rul.'Jı ,.grl'( :ıJ.r­;
çoQuElU u./ 1
l'J. + : ğ} } ' .,.i,jI U.JI J r;L c.ıll; ..ıı.l
t_.ı ..'4, J.j;Yı , ş.l g­.ı. cL:= ­[ ;­
\Y ­ \ . .f.,ç!..Jl­ .ş,i,qL.r­ı Jle ı­İ ...,.9l ;l9t ._ı:­L; ­ı. ıi­* .jt
­Uc­j J,J­ül­l J­L .ıı''­'
\ :e ,ı| ı| '.fi . .ır.ılı .9J;3'iı 'ıo;; * ı"l­'!
. Jlı­ıı e .1­l .e­;l ._gJ Ju el,ş­" ıL.9j9 .u.;l­J
+ '.q .;L.l1l ;;:­, ,ı­İ , :.6ı j:..1l ğ1
1­l jf)[ !.­ıJt­ ,j.ri . s_ı.c İ ­\ ,r(. şrrK'­:.} ­::? oAsİ
,!s* lt
a
el.ıtlj!.ı. Ğ­)sılı] .f :. J;ls­i 613ı $l ;
Etİ lR A!olE
iERV!uSE Jbt ıl;::ş)c­ cJ­­;, ,g.1lj ;ı.1 )f lİ ":i:1
' '{ ­ı.9 ":r + Jı; eLa­lir:s. lfı cJlsllı:1f ;.ıo.] :'
icla Zİ ı* ,ıt..;­i ,if,; .;rı ı Ç1' j­.!^ rlT .5)', i^ | J
Resim 37 ­ Türk Tıb Mecmuasr: c.: 6, Numero: l, Mart 1928, s. 3l :l} ı, .ı'İ ­ j t'­l.ı­:3,J' j'i { ­ğ{ :, .şuj:'ç_l
&,'j 1_çr,)/ ,İ ı­ı 1ı Ç .iJ"jıı, yl; r u1.ı'jl3 ,:'L < '.l 1:;..ı
ğl.;l .J:'l; < s2ıı 5. v,:. ıyl­' ğd_lıLi'ı ;L­i
kı * .ı ­{ j ı.5'
) ­ (;:;
. .ııJ:.LıJ­+ . c­'l­.:.l ç1'i_
PULMOL ( Sircp Pectoral o(:( ) JJ­" oİ 1;y.İ j| + ./ ; r d!_;)j.1ı ­:\ c eL.)"­71 ­:\ cı:: { ğ# ^ v9. ıi| ,;l| 5y91. 'i| 'ı'6'­­:­ * '
I
1:: .} .l .,',:il: ­Z'­ j ;ı.\ ;K­ı' 3'­l­ı l''_
.­\ E6, ı !)i:] lr oe e !ğ5ı2J5| oc !;l '..'* .rj_J.­11;: ,.1­­r ..J.r­i:.
j'', eAıı' ı* ­b;­' . <
.,­üT,.ı.ıjJ J . * ı, ütı­irjy­, ­:'9iT < ­iJ.ı9i ı ı3)io ı
.!,­l
3 ;1rliJ.ı ,;l.ı, 1.
ğ/ .lT : .$2'­1.
. ;ı.9 r: r,. ,9\ ; . ;nE ­ 7,İ 9(
. ­'J* ta­l : jİ .­r ;itsj ,l ı.,ş} E.g :.

nJı.1Js| < vı.c ıı6} . u,) ,o;ü} ­Ç)' ur)'1 ,ıV Resim 39 Türk Tıb Mecmuasr: c.: 4, Temmuz­Teşriır­i erncel 1926, Numero: 5. 6, 7. 8, (il^ ıı
dergiııiır safalarl arasııra iliştirilmiştir. )
)AL rJb,ü ',!| :ı. $l.ı.­jt ö. ,;.V| 6rvr.'­p ı} .ı.,
. ı)e­ı)ı)
. İ ':­ı g;lıı j| ib .,ult .rlii.;ç ı
"i._ıli
\ :x :r. Jıl jrF­
. \ '­dilr.l ;lU ­,* i| rğ; ı:r(j+ ­l : JJL:­'I J3

Resim 38 ­ Türk Tıb Mecmuasl: c.: 6, Numero: 2, Nisaır r92B' s. 32'

 ­­r

3B N i] Sarı­Gti] te ıı Di ıı ç­Ayte n A] n n taş N il Sarı ­GI I I te ıı D iııç­Ayteıı AJ tı ıı taş 39

i1; n| lİ .? oı,l­(.|
^ ­"­1.­­ ;,;..lr' ıı­ şl119 ı:­(j
'f;b| ?,l
SI NI R0L J_ı )ü| f 6lrz;­,

n| .ı( gaj
­rb.ı| ıl)L..:­I ( İ A| s..o ,L| i P' t üv) c L!'.,­ııı Assipine I ieııııı
* , LVs.rJr' r.t ı,, ü/ ;.,::y, ar.y;i ",rt ı t)ı n­ (^ cÇ­lJ';JL,, ü.J,
;­i­; cl:­rt^ l­ ;)K­9
, c,ır­ıs j9.; a}
7ıu, c ö):jl,.ı ğ.2' ( ,!!:,/ .ı| ;ı­ ; jL :,\ .­­­)
d_t.l^ ­Jt­ .ı­.j r­j,
. '­.ı1­EJ,4\ .ı,, ar­.r,­J) , .­.} rj, rı,ıı',­| 3, "
Acide acğ[ şı­sılilrliltuP
Jl,rl ll:çlıgiı jı
+ l_l

;L:f ;.^ .J ı '.Lı_l

cL.­J:LüAssipintı licılın
ğ"ljLl '* | * )u,r­;lt^ U.;.ı­L+ j;;;L­lş . l ,.JiL­l i.;­} ,ıı ­
­İ rf ;'u r lİ ..:ül ıL­";L_1,
cyT rı;. s,s);,ı­|
,Li g;i; .ri;tl­ı..­c
Resiıı 40 ­ Türk Tıb Mecmuası: c.: 6, Nisaıı 1928, Numero: 2, s. 30.
. _ı> r.­, ;[ l: ir­ .9

. )J'')'))­­'ı .{ ­ \ f . . .r"
jf jlLii ;l.ı/ ,ı..ı­ ..ı:} L yı jlf ;­ı
"ır.} .rı
)29'. o5'ç r1 ,, .!.ıY.ıl jVt­.T ;\ .l'.i , 1o .

. .ıı'ı,' ;ı. 3( u.Ş :sJ.1Lrı;!.9ı gıL j\ ü

$.
J s sĞe*
SıNlR0L
uyfr\ ısö,\ tr re.tl­1,.ro1brlJl

ı Jıiıi ıı, ı
j;] , ;u!rır­ ı| .ı(
r­} 4;­­ıl\ ,t­Lj i:.7­J6l1­l .ı­1{ 1­i,: J,.,;9 jı:irl cl. J.K­.* .l:.­L ijt­ı Pısrıııg PunGAT/ yE
Jud­­ı ( ' ;:t}
r,t.r­ qgi;_l .;:1)tc r1 J;.[ al:; ıl­­. J.­..­.­':J ;[ r4\ 3,­* ı­\ ,u­:­l 4­ıJ­ .ı l'::çl .J\ J\ ji
.­.1i ­, (.ll.1;,j.9­.rı! ­;,j lil, ;.(ı; ;u,r;_l.­­; .7.r^ .G.Gl)b:i.­
"fg{ ar, 'ı ,< ­ .
dr_r.J Ji_JJ, ,s­(t Jv* ,
6­ı.;a c­İ \ elr.Jr(: J­­
Jlr:ı..g::ü ...t! i ­ \ ./ ı . ;l_\ ,r l­ı­­ı; j[ !J4\ JJ s­u:rıç\ u';L ğı] \ .,,:::ü; tilles purgatiı'
. .1ı,.Lıi.i;ı ı.'ı, * l"rı] lıı ,(l . .i­ ..,
Glj ğ+ ü dJJl J.".b Keıraır
..ıl'ı,ı ;L;L J­' ötr
­)U,;­jı.lı'­j .r] :* .l, : ;;i­­1 ­\ ; .= l . f l"­,J.* t,­ı ;,5.| 'c: .,­rl_;9r .grf:
..9­t'* l'.­\
.J I i.ll
'­".ılj ı.ıl+ t ,< ı.ü
c;1;fç,9, ı ;Y.9l ,4L. ci.;;
eJ.ıf
Resim 4l ­ istaııbul Seririyyitr: Dördiiııcü seıre, Numero: 7' Teşriıı­i sAni lg27, s. 387'dcır soılraki
reklimlar. .1ı..ıiı';J3l )Lı­l ü­l jırı.ı ,ır. ,ık_f\ "­:­ı
yı9ş .r.,ıl­j1ı i] .;l1L ,r: ;L:f ç.9.1
u\ | .r. o.,1:9 I ] .usına Keıraır
­'J''vi' i'­;(­ r"rı,f .r.,ı;vuT ö\ ^ ı* u* ı,ı­K. )ı. ı E' lr'9 Y. . üiJjL J.p!
)J''"9 ')'.İ '|
6"* ( .jljü jyı";r J.l", .ljı jı. 6ı .r"u 9 ıl .] l ı.I ! LLL
iJ,,il9lJ!­9Jrı .)lr; ;frl* .l jj.)T ı :­ü ..ı­jıl
.i!.ıl;Jı.. ıı.J.ıı.ı([ * .*
.,ıt­ıi' f Jır,

Resim 42 ­ Tiirk Eczacı Alemi: Seıre: 2, Numero: 2, Mart l928, s. 26'daır soılraki reklimlar,
 ­r

inç­Ayten A] ün taş 4T
40 Nı7 Saıı­Gıi1 teıı Diııç­Ayten Al aııtaş N iI Sarı­GüLteıı D

,rrj lı.
.€ ğ­;| P| ;"| ,ı| j Ir
fat
\ 9.

,3ı;*
,(ı­ı.ı } ı:::: ;ı:ı
j;l .­ıfjl d!;. 'üjeuü­e'
clri­:­" j;f­l j> t: c_Ç1 ıu1ı;
)l­l ­Jet g.r.i 3;ii; . J+ . t^ ' 6t\ '
"::4­\ ı­2­|
ı ­.­.., :­l.\ ;3ıT .p ıi ır. . ı 9
1ı­­r­;.r.ı­:f r.:;J.;L:il . .1ıraxi­­" 7 ;l+ :.­i _, . ',';.9 7 ,,
ri v.* ,h:).)., )!, rub ] t
ur; * ­' i .L; * :l .1ı r' r­ğf
:Jl

!''.'.' ­ı­. j J­lra :,!1,!^ J, ı ­ı:ı;rı jli .r r,ıi r­ r­ ,)1­L Jls hfu.'o­r;[ H;r;"
n1lı t ­v ıül. tJJ­ı.c \ ,r­,oi."i. .­ti^ ']
' ;,rZn;­1'­.1 j'C .rl­1­;
)Jtrl­tı .;y'ılJ'­.)l l.'r \ ı+' . ­K. LLl .ır 9ı9JL ss| ç­,­2:.1
;^ ,i' ;^ U .9lı.1 9.i ,
i
o" 1 ı3 )İ
.ı:­­foı| 6
'­l ;­ ;ri9
.­.r­ıi,,ı

sim 44 ­ DAr­ül_fülrüıı Tıb Fakültesi Mecmuası: c.: 6, Sayı: l0, Teşriır­i siıri 1339, Arka kapak'
^ r.

Ş.:fı . ,.:!ıi .ı ,$ı._.or­ .,,­'!,ı6= , 6,.

e ,K{ , j!;c at.i^ .­ı:. )­.' )) ­9 ı ş.L­ 1 ı
'\ ;­­ 'ı
;^ .İ , ;­* ,,,rr_ ) ıs­ 1^ '"­'j,ı.Ş J­J.1;;t .:J;".l,­i t_;ii ,!| s cı1ri­rl
. .ı{ ­lıi j;7­.i jı­l

4:".ı;l

, ,ıJ;i
,.p
6;.lı.
,. .J:ı'. , ,S Ğ­} '­r"T ;l:
:lr.ı­l_* ­:i_6,li!,ı:­­; jYji ,,..)t
,:^ . ilü
J.ı, u).s ,.!| s
jA trşT ,,i;)u\ ­
. ;,ı­l ş.U J­(ı3l l
';­ çl:! s

l[ '­l o:ri.is ğ,l ,;.ı­,} 4;i f,,."­.­;

)A, .gri} "i
.,
,ıl ;­ı ;\ it­:rı_ "1 j.Ll oj­ .9 ;,ı­l
(­,(ı .ı Li
. ;ı.li ,i"­­:_. iJ,.­
.:lı­l * ­'i ir..;,.;
üJ
'02 )! (\ fJls

jt_­t; Jlry t^ ;rr; ­1 ..ıY;l

,çI i. Af ı s. !9.2.
, sıri( ı.ri J. . .sı­­2e ujri r'K, jJf­t ,s'U)­f sl,J
Resim 43 _ Türk Eczacı Alemi: Seıre: l, Numero:9,'leşriıı_i eıı,el 1927, s. l63'deıı soııraki
reklimlar,