Błędy pomiarowe

1. Pomiar i jego dokładność

Każdy pomiar daje nam wynik z pewną tylko dokładnością, a więc obciążony jest błędem pomiarowym.
Pomiary fizyczne dzielimy na: bezpośrednie i pośrednie.
Pomiarami bezpośrednimi nazywamy takie, których wartość liczbową danej wielkości ustalamy w
wyniku bezpośredniego pomiaru np. pomiar masy za pomocą wagi. Pomiary, które nie dają bezpośredniego
wyniku interesującej nas wielkości fizycznej, lecz pozwalają ją obliczyć nazywamy pomiarami pośrednimi np.
wyznaczanie prędkości ze wzoru V = s / t.
Podział błędów (niepewności pomiarowych):
 Błędy systematyczne nazywane błędami wywołanymi jedną i tą samą przyczyną, czyli błędy o
charakterze regularnym np. stałe wady konstrukcyjne przyrządów pomiarowych, nieodpowiednio dobrane
warunki pomiarów.
 Błędy przypadkowe czyli błędy wywołane stosunkowo dużą liczbą różnorodnych przyczyn działających
przypadkowo. Błędy przypadkowe występują w sposób nieregularny, wobec tego nie można ich
całkowicie wyeliminować z pomiarów. Błędy te spowodowane są np. niedokładnością przyrządów
pomiarowych, niedoskonałością naszych zmysłów i zmiennością warunków zewnętrznych.
 Błędy grube są to pomyłkowe pomiary lub obserwacje powstałe w wyniku niestarannego odczytu
wskazań przyrządów, niepoprawnego włączenia przyrządów. Błędy takie należy odrzucić lub
przeprowadzić kontrolny pomiar.
2. Wyznaczanie błędów pomiarowych

Klasa dokładności miernika

Określa się ją zależnością:
3. Zadania
Zadanie 1
Woltomierz o zakresie pomiarowym Zp = 15 V ma podziałkę równomierną liczącą 75 działek.
Wskazówka zatrzymała się na 60 działce. Jakie wskazała napięcie?
Zadanie 2
Na zakresie pomiarowym 150 V i liczbie działek d=75, wskazanie wynosi 48,5 działki. Oblicz wskazanie
przyrządu.
Zadanie 3
Badany woltomierz wskazał napięcie U=1,83[V]. Woltomierz wzorcowy wskazał napięcie Up=1,87[V].
Wskazanie woltomierza wzorcowego przyjmuje się za poprawne. Oblicz błąd bezwzględny oraz
względny oraz oceń dokładność badanego woltomierza.
Zadanie 4
Wyznacz błąd względny pomiaru napięcia woltomierzem klasy 2,5 o zakresie pomiarowym 400[V] jeżeli
wskazał on wartość 100V.
Zadanie 5
Woltomierz o zakresie 300[V] i klasie dokładności 0,5 wskazał 150[V]. Oszacuj błąd graniczny
(niepewność bezwzględną i względną wyniku pomiaru napięcia).
Zadanie 6
Amperomierz o zakresie 3[A] i klasie dokładności 0,5 wskazał 1,5[A]. Oszacuj błąd graniczny
(niepewność bezwzględną i względną wyniku pomiaru prądu).