Professional Documents
Culture Documents
BVuitleg
BVuitleg
bv en cv
Zowel de oprichting van een nv, bv en cv dient te gebeuren bij een authentieke akte en dus met
tussenkomst van een notaris. Dit maakt dat de oprichting van deze vennootschapsvormen duurder zal
zijn dan die van andere vennootschapsvormen.
Anderzijds zijn dit de vennootschapsvormen waarbij de oprichters kunnen genieten van een beperkte
aansprakelijkheid.
De kostprijs weegt echter niet op tegen de voordelen die deze vennootschapsvormen bieden en de
toegevoegde waarde van de tussenkomst van de notaris. De notaris is immers de best geplaatste
persoon om de oprichters te helpen bij het kiezen van de meest geschikte rechtsvorm en het opstellen
van de juiste statutaire bepalingen.
Hij zal hen ook wijzen op de verantwoordelijkheid die op de oprichters rust, de formaliteiten die
vervuld dienen te worden en in het algemeen zal hij alle nuttige en noodzakelijke informatie
verstrekken zodat de ondernemers met volledige kennis van zaken aan de slag kunnen.
De nieuwe regels met betrekking tot vennootschappen hebben heel wat oprichtingsregels en
formaliteiten gewijzigd, vooral met betrekking tot de bv (de oude bvba’s). Dit biedt heel wat nieuwe
mogelijkheden voor start-up’s en heel wat nieuwe kansen voor bestaande ondernemingen.
Zowel de nv als de bv kunnen zowel door één of meerdere aandeelhouders of vennoten worden
opgericht. Daarmee wordt voor de nv komaf gemaakt met een beperking van het verleden.
Een nv kan vandaag door één aandeelhouder opgericht worden en één bestuurder.
Voor bv betekent dit dat de vroegere éénpersoons-bvba overbodig is geworden. Een bv kan nu perfect
door één vennoot worden opgericht.
Bij een cv speelt de samenwerkingsgedachte een centrale rol, en dus zal er dus altijd een verplichte
meerhoofdigheid spelen (minstens drie aandeelhouders) die elk beperkt aansprakelijk zijn.
Inbreng: in geld of natura?
Het kapitaal van de vennootschap wordt gevormd door hetgeen de oprichters in de vennootschap
inbrengen.
In elk van de drie besproken vennootschapsvormen kan die inbreng gebeuren door middel van geld of
door een inbreng in natura (vermogensbestanddelen die naar economische maatstaven kunnen worden
gewaardeerd, zoals bijvoorbeeld een onroerend goed of een handelszaak).
Sinds 1 mei 2019 kunnen oprichters ook knowhow en arbeid inbrengen. Dit staat dan gelijk aan een
inbreng in natura.
De wetgever heeft voor elk van de drie vennootschapsvormen een controle voorzien teneinde de
werkelijkheid en de juistheid van de inbrengen na te gaan.
Inbreng in geld
In geval van een inbreng in geld, dient het bedrag van de inbreng vóór de oprichtingsakte gedeponeerd
te worden op een bijzondere rekening op naam van de vennootschap in oprichting.
Het bewijs van deze storting, het zogeheten “bankattest”, zal door de bank worden afgeleverd om het
uiterlijk bij de ondertekening van de oprichtingsakte aan de notaris te overhandigen.
Zonder het bankattest kan de notaris de oprichtingsakte niet verlijden.
Inbreng in natura
In geval van een inbreng in natura, dienen de oprichters aan de notaris twee verslagen voor te leggen:
1. het verslag opgemaakt door de bedrijfsrevisor, aangesteld door de oprichters, die de inbreng
beschrijft en waardeert en
2. het verslag opgemaakt door de oprichters waarin het belang van de inbreng voor de
vennootschap wordt uiteengezet.
Indien een oprichter zijn verbintenissen niet kan nakomen bv. door een ziekte definitief geen arbeid
meer kan verrichten, zullen de aandelen vervallen. Indien de arbeid tijdelijk niet meer ingebracht kan
worden, worden de rechten verbonden aan de aandelen na drie maanden geschort.
Het is dus perfect mogelijk dat vier vrienden een vennootschap oprichten waarvan één kapitaal
inbrengt, een andere een onroerend goed, de derde verkiest om te werken in de onderneming en de
vierde ten slotte zijn knowhow inbrengt.
Het financieel plan
Sinds 1 mei 2019 kunnen vennootschappen ‘theoretisch’ gezien een onderneming oprichten, zonder dat
ze beperkt worden door een verplicht minimumkapitaal. Uiteraard zullen de oprichters in de praktijk
toch voldoende kapitaal moeten voorzien. De vennootschap moet dan ook over een voldoende kapitaal
beschikken voor de normale uitoefening van haar activiteit.
Dit is de reden waarom de wetgever de oprichters van de nv, de bv en de cv verplicht een financieel
plan op te stellen waarin het maatschappelijk kapitaal van de op te richten vennootschap wordt
verantwoord voor een bedrijfsuitoefening van minstens twee volledige boekjaren.
De oprichters dragen de oprichtersaansprakelijkheid voor deze cijfers tot drie jaar na de oprichting. Het
financieel plan moet eveneens uiterlijk bij de ondertekening van de oprichtingsakte aan de notaris
overhandigd worden.
De financiële drempel van een minimumkapitaal te voorzien bestaat sinds 1 mei 2019 niet meer, maar
oprichters van een bv en nv moeten nog steeds voldoende kapitaal voorzien. Tegenover deze grotere
flexibiliteit staat wel dat de vereisten met betrekking tot het financieel plan strenger geworden zijn.
Transparantie over de financiële situatie van een bv en nv wint dus aan belang.
Wie is de oprichter?
In de bv en in de cv hebben alle partijen bij de oprichtingsakte automatisch de hoedanigheid van
oprichter.
In de nv daarentegen kunnen bepaalde partijen bij de oprichtingsakte onder strikte voorwaarden niet
beschouwd worden als oprichters, doch slechts als gewone inschrijvers op aandelen, waardoor zij de
oprichtingsaansprakelijkheid vermijden.
Aansprakelijkheid van de oprichters
Zowel in de nv, de bv als de cv heeft de wetgever een aantal gevallen voorzien waarin de oprichters
persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld.
Een voorbeeld daarvan is het faillissement, uitgesproken binnen de drie jaar na de oprichting, indien
blijkt dat het maatschappelijk kapitaal bij de oprichting kennelijk ontoereikend was voor de normale
uitoefening van de voorgenomen bedrijvigheid over ten minste twee jaar.
Formailiteiten na de oprichtingsakte
Uit te voeren door de notaris
Een vennootschap verkrijgt pas haar rechtspersoonlijkheid op het ogenblik dat een uittreksel van de
oprichtingsakte wordt neergelegd op de griffie van de ondernemingsrechtbank van het arrondissement
waarbinnen de vennootschap haar zetel zal hebben. Deze neerlegging leidt tot de inschrijving van de
vennootschap in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO).
De neerlegging op de griffie gebeurt door de zorgen van de notaris en geeft onmiddellijk aanleiding tot
de toekenning van het ondernemingsnummer aan de vennootschap. Dit ondernemingsnummer is een
uniek nummer dat vergelijkbaar is met het rijksregisternummer van natuurlijke personen.
Vanaf het ogenblik dat het uittreksel van de oprichtingsakte is neergelegd en de vennootschap haar
rechtspersoonlijkheid heeft verkregen, kan zij als een zelfstandige entiteit deelnemen aan het
economisch rechtsverkeer en kan zij rechtshandelingen stellen.
Om tegenstelbaar te zijn aan derden, moet het door de notaris neergelegde uittreksel uit de
oprichtingsakte en bijhorende formulieren ook worden bekendgemaakt in de Bijlagen bij het Belgisch
Staatsblad. Deze bekendmaking gebeurt door de zorgen van de griffie.
Via het e-depot en het e-notariaat zal uw notaris in veel gevallen deze neerleggings- en
bekendmakingsformaliteiten online kunnen verrichten.
De benaming
Elke nv, bv of cv moet een eigen naam hebben waaronder zij wordt opgericht en die bijgevolg in de
statuten in de oprichtingsakte wordt vermeld.
Deze naam moet de vennootschap onderscheiden van andere rechtspersonen en moet bijgevolg
verschillen van die van elke andere vennootschap.
Er bestaat immers een eerbiediging van het eerste gebruiksrecht. Indien de opgerichte vennootschap
een naam draagt gelijk aan of gelijkend op de naam van een andere reeds bestaande vennootschap, kan
deze laatste de naam doen wijzigen en eventueel een schadevergoeding eisen voor zover kan bewezen
worden dat er verwarring is.
Dit is steeds een beoordeling in abstracto, waarbij het irrelevant is of beide vennootschappen in
dezelfde sector actief zijn of waar hun zetel geografisch is gelegen.
Bij de oprichting zal de notaris nagaan of de door de oprichters gewenste maatschappelijk benaming
reeds bestaat door een opzoeking te doen in de voor hem toegankelijke databanken.
Naast haar maatschappelijke benaming, kan de vennootschap voor haar commerciële doeleinden ook
een of meer “handelsbenamingen” aannemen, die verschillend kunnen zijn van de maatschappelijke
benaming.
Er kan ook een vordering worden ingesteld indien een verwarring van de handelsbenaming kan worden
aangetoond. Dit is steeds een beoordeling in concreto, waarbij wel in beschouwing wordt genomen of
beide vennootschappen in dezelfde sector actief zijn en waar hun zetel geografisch is gelegen.
De maatschappelijke benaming van de vennootschap kan te allen tijde worden gewijzigd door een
beslissing van de algemene vergadering, tenzij de vennootschap in vereffening is en dit om te
vermijden dat de vennootschap dan moeilijker op te sporen zou zijn voor eventuele schuldeisers.
De zetel
Elke vennootschap moet een maatschappelijke zetel hebben. De plaats van de zetel zal bepalend zijn
voor de taal van de statuten van de vennootschap. Dat betekent dat vennootschappen die hun zetel in
Vlaanderen hebben, verplicht zijn hun statuten in het Nederlands op te stellen en vennootschappen die
hun zetel in Wallonië vestigen, verplicht zijn de Franse taal aan te nemen. Voor Brussel hebben de
vennootschappen de keuze en kan het zelfs tweetalig.
Indien de zetel van de vennootschap wordt verplaatst binnen hetzelfde gewest, dan is er geen
taalwijziging. Het bestuursorgaan kan dan de statuten wijzigen zonder de statuten aan te passen.
Verplaatst de vennootschap de zetel naar een ander gewest dan moet de klassieke statutenwijziging wel
gevolgd worden. Deze mogelijkheid kunnen de statuten uitsluiten, beperken of moduleren. Zo kan de
vennootschap nog altijd flexibiliteit inbouwen volgens zijn eigen invulling.
De maatschappelijke zetel van de vennootschap kan te allen tijde worden verplaatst via een eenvoudige
beslissing van het bestuursorgaan dat dient bekendgemaakt te worden in het Belgisch Staatsblad.
Wanneer de vennootschap echter in vereffening is, kan de zetel slechts verplaatst worden mits
homologatie door de rechtbank en dit ter bescherming van de schuldeisers.
Het voorwerp
In de statuten van de vennootschap moet het voorwerp vermeld worden. Dit is de activiteit of de
bedrijvigheid die de vennootschap zich voorneemt uit te oefenen.
Het is belangrijk het voorwerp van de vennootschap van in het begin voldoende ruim te formuleren om
latere statutenwijzigingen te vermijden.
Een vennootschap mag niet zomaar alles doen. Bepaalde verrichtingen zijn verboden. Zo bijvoorbeeld
verbiedt het Wetboek van Vennootschappen en verenigingen principieel aan de nv, de bv en de cv geld
voor te schieten, leningen toe te staan of zekerheden te stellen met het oog op de verkrijging van
aandelen van de vennootschap door een derde.
De wet verbiedt eveneens aan deze drie vennootschapsvormen om (een deel van) haar eigen aandelen
te verwerven of beperkt de mogelijkheid voor een dochtervennootschap deel te nemen in het kapitaal
van de moedervennootschap.
Het kapitaal
Het kapitaal van de vennootschap vertegenwoordigt de bedragen of de goederen die ingebracht zijn
door de aandeelhouders of vennoten naar aanleiding van de oprichting van de vennootschap en is in
principe onveranderlijk, tenzij via een statutenwijziging.
Minimumkapitaal
Vandaag heb je geen minimaal ‘formeel’ startkapitaal meer nodig om een bv of cv op te richten. Je
moet natuurlijk wel zorgen dat je voldoende aanvangsvermogen hebt om mee aan de slag te gaan
(anders riskeer je de oprichtersaansprakelijkheid), maar dat is geen formele vereiste meer om de
vennootschap te kunnen oprichten. Let er wel op dat deze grotere flexibiliteit wel gepaard gaat moet
het voorzien van een strenger financieel plan.
Voor een nv bedraagt het minimumkapitaal wel nog steeds € 61.500, dat volledig moet zijn volgestort
bij de oprichting. Bovendien moet bij een hoger kapitaal ieder aandeel minstens tot beloop van een
vierde zijn volgestort.
Uit het verkrijgen van deelbewijzen vloeien zowel rechten als plichten voort.
Wat de rechten betreft, wordt er traditioneel onderscheid gemaakt tussen de lidmaatschapsrechten
enerzijds en de patrimoniale rechten anderzijds. Tot de lidmaatschapsrechten behoren onder meer het
stemrecht, het recht op dividend en het vraagrecht op de algemene vergadering. Tot de patrimoniale
rechten behoren onder meer het voorkeurrecht, het recht op de vermogenswaarde bij overdracht, het
recht op een aandeel in het liquidatiesaldo. Als plichten kunnen de volstortingsplicht en de plicht van
goede trouw als voorbeelden worden vermeld.
Sinds 1 mei 2019 hoeft een lidmaatschapsrecht, zoals bv. een stemrecht niet altijd gekoppeld te worden
aan een patrimoniaal recht. Zo kan een aandeel statutair gekoppeld worden aan één stemrecht, maar
sommige aandelen kunnen dan weer gekoppeld worden aan meerdere stemrechten of zelfs geen
stemrecht.
Dat zorgt ervoor dat de rechten van de aandeelhouders van vennootschapen vandaag meer op maat
kunnen uitgewerkt worden.
De bv heeft een meer besloten karakter en dus kunnen hier de aandelen niet vrij overgedragen worden.
De bestuurders kunnen ook hier echter genieten van een flexibilisering sinds 1 mei 2019. Via de
statuten kan voorzien worden in een systeem van vrije overdraagbaarheid.
Hetzelfde geldt voor de aandelen van een maatschap, zij dat de afspraken van de zaakvoerders over de
overdraagbaarheid hier niet perse via de statuten moeten gebeuren.
De aandelen van een cv zijn nooit vrij overdraagbaar.
Bij een nv zijn de aandelen altijd vrij overdraagbaar.
Het bestuur
Het bestuursorgaan van de vennootschap is het orgaan met de meest uitgebreide bevoegdheid. Meer
bepaald kan zij alle handelingen stellen die de wet niet uitdrukkelijk heeft voorbehouden voor de
algemene vergadering.
Naast het nemen van de beslissingen is zij eveneens gelast met de uitvoering ervan en de
vertegenwoordiging van de vennootschap.
Sinds 1 mei 2019 zijn een aantal begrippen aangepast.
In een bv spreekt men vandaag, net zoals bij de nv, van:
• een bestuurder (in plaats van zaakvoerder);
• een aandeelhouder (in plaats van een vennoot)
De begrippen ‘vennoot’ en ‘zaakvoerder’ worden nu voorbehouden voor de vennootschapsvormen
zonder of met een onvolkomen rechtspersoonlijkheid, zoals de maatschap.
In de bv en de cv is het bestuur toevertrouwd aan één of meer bestuurders, die voor onbeperkte tijd
kunnen worden benoemd. De statuten bepalen het aantal bestuurders, hun bevoegdheden en de manier
waarop beslissingen genomen worden - collegiaal of individueel door elke bestuurder - wanneer er
verschillende bestuurders zijn.
Volledigheidshalve wordt nog vermeld dat telkens wanneer een rechtspersoon tot bestuurder wordt
benoemd, deze onder zijn aandeelhouders, bestuurders of werknemers een vaste vertegenwoordiger,
natuurlijk persoon, dient aan te duiden die belast wordt met de uitvoering van de opdracht in naam en
voor rekening van de rechtspersoon.
De controle
Zowel voor de nv als voor de bv en de cv bestaat de verplichting een commissaris, lid van het
Instituut voor de Bedrijfsrevisoren, te benoemen met het oog op de controle op de financiële toestand,
de jaarrekening en de regelmatigheid van de verrichtingen weer te geven in de jaarrekening.
Deze verplichting bestaat enkel voor de ondernemingen die twee of meer van de volgende criteria
overschrijden:
• een jaargemiddelde van het personeelsbestand van 50;
• een jaaromzet, exclusief de belasting over de toegevoegde waarde, van € 7.300.000;
• een balanstotaal van € 3.650.000, tenzij het jaargemiddelde van het personeelsbestand meer dan
100 bedraagt.
De algemene vergadering
De algemene vergadering is in de nv, de bv en de cv een verplicht orgaan aan wie door de wet
exclusieve bevoegdheden zijn toegekend.
De belangrijkste hiervan zijn het wijzigen van de statuten, de goedkeuring van de jaarrekening, het
benoemen en ontslaan van bestuurders en het toekennen van een bezoldiging.
Eens de vraag is beantwoord naar begin- en einddatum van ieder boekjaar, moet men voor het eerste
boekjaar een keuze maken tussen een extra kort boekjaar - vanaf de oprichting tot de einddatum van het
eerste boekjaar - of een extra lang boekjaar - vanaf de oprichting tot de einddatum van het tweede
boekjaar.
Zowel voor de nv als voor de bv en de cv gelden er strikte regels voor de uitkering van dividenden en
tantièmes.