INŽENJERSKA KOMORA CRNE GORE - INSTITUT ZA GRAĐEVINARSTVO - PODGORICA

MS
PROJECT

Prof.dr Miloš Kneževid, dipl.ing.građ.

Podgorica, septembar 2016.

 MS PROJECT

I-OPŠTE- PROJEKAT-UPRAVLJANJE PROJEKTIMA

 MS PROJECT

ŠTA JE TO PROJEKAT ?

Projekat – Privremeni napor koji

se preduzima da bi se stvorio
unikatan proizvod ili unikatna
usluga.

PMI

Projekat : Jedinstven proces koji se sastoji od

skupa koordiniranih i kontrolisanih aktivnosti
sa startnim i završnim datumima, a koji se
izvršava da bi se dostigao određeni cilj uz
poštovanje specifičnih zahtjeva uključujudi
ograničenja na vrijeme, troškove i resurse.

ISO 8402
 MS PROJECT

UČESNICI U REALIZACIJI GRAĐEVINSKIH PROJEKATA

„IGRAČI“
država
(zakoni) investitor

Projekt
menadžer
partneri korisnici

Projektni
tim

menadžment tržišta
 MS PROJECT

PARTNERI NA PROJEKTU

istraživačke
organizacije podizvođači

konsultanti isporučioci
tehnologija

NI instituti isporučioci
opreme
 MS PROJECT

PODJELA GRAĐEVINSKIH PROJEKATA

Projekti iz oblasti visokogradnje Projekti iz oblasti saobradaja Projekti iz oblasti hidrotehnike

 MS PROJECT

OBLASTI UPRAVLJANJA

upravljanje obimom Projekta;

upravljanje vremenom;

upravljanje troškovima;

upravljanje kvalitetom;

upravljanje ugovaranjem;

upravljanje nabavkom;

upravljanje ljudskim resursima;

upravljanje komunikacijama;

upravljanje konfliktima;

upravljanje promjenama i

upravljanje rizikom
 MS PROJECT

FAZE INVESTICIONIH PROJEKATA

probna proizvodnja

POČETAK REDOVNE PROIZVODNJE

INTENZITET

REALIZACIJA
III FAZA

DEFINISANJE
II FAZA

PROBNA PROIZVODNJA
realizacija
KONCIPIRANJE
I FAZA IV FAZA
B
investicionog Projekta
A C
D

TRAJANJE

definisanje Projekta

koncipiranje Projekta
 MS PROJECT

FAZE INVESTICIONIH PROJEKATA

UTICAJ NA UKUPNE TROŠKOVE

65% 25% 10%

KONCIPIRANJE

PROJEKTOVANJE
I FAZA REALIZACIJA
II FAZA

(IZGRADNJA OBJEKTA)

III FAZA

5% 10% 85%

STVARNI TROŠKOVI PROJEKTA

Učešde i uticaj pojedinih faza na troškove Projekta

 MS PROJECT

CILJEVI UPRAVLJANJA PROJEKTIMA

"Molim te, hodeš li

"To u mnogome "Onda je svejedno
mi redi kojim putem "Nije ni mnogo
zavisi od toga kuda kojim deš putem
da krenem pa da važno kuda".
želiš da pođeš?". krenuti"*.
izađem odavde?"

* Alisa u zemlji čuda (eng. Alice's Adventures in Wonderland, često skradeno kao Alice in Wonderland) je
roman iz 1865. koji je napisao engleski pisac Čarls Latvidž Dodžson (Charles Lutwidge Dodgson)
pod pseudonimom Luis Kerol (Lewis Carroll).

Ciljevi opredjeljuju Ciljevi i ovdje

naše živote. proizvode zapitanost...
 MS PROJECT

CILJEVI UPRAVLJANJA PROJEKTIMA

KVALITET

TROŠKOVI

ROK
 MS PROJECT

FUNKCIJE UPRAVLJANJA PROJEKTIMA

ZA POSTIZANJE CILJA

PLANIRANJE
ORGANIZOVANJE

KONTROLA KOORDINACIJA
 MS PROJECT

PLANIRANJE

Određivanje cilja projekta

Definisanje kalendara
projekta

Određivanje strukture

Izračunavanje vremena

Planiranje resursa

Utvrđivanje budžeta

Planiranje, pradenje i
kontrola realizacije projekta
 MS PROJECT

ORGANIZOVANJE

Organizivanje tima

Organizacija funkcija

Kompletiranje
personala

Izdavanje
neophodnih
instrukcija
MS PROJECT

KONTROLA

kvalitet-
rezultat

troškovi

vrijeme
 MS PROJECT

KOORDINACIJA
 MS PROJECT
SPECIFIČNOST GRAĐEVINSKIH PROJEKATA
DEFINICIJA GRAĐEVINSKIH PROJEKATA
gra đevi nska proizvodnja s e s koro uvi jek ostvaruje po na rudžbi, tj. za poznatog kupca;
• Građevinski Projekti
• Projektna djelatnost
• Projektantska djelatnost
posao se dobija putem licitacija;

građevinski objekat nakon završetka ostaje, a ljudi i sredstva se sele;

građevinski objekat je uvijek velikog obima i velike vrijednosti;

građenje objekata ostvaruje se na otvorenom prostoru;

veliki broj građevinskih objekata gradi se van urbanizovanih sredina;

svaki građevinski objekat je unikat;

dužina perioda koncipiranja, projektovanja i građenja objekata;

i zrada tehni čke dokumenta ci je od s trane jednog, a gra đenje od s tra ne drugog
i zvrš i oca;

realizacija velikih Projekata ostvaruje se u etapama;

us pjeh, odnosno neuspjeh Projekta ima veliki uticaj na društveni i privredni ra zvoj;
 MS PROJECT

SPECIFIČNOSTI GRAĐEVINSKIH PROJEKATA

topografski

geološki

građenje objekata koji su raznorodni i

zahtjevni u pogledu organizaciono-resursne veliki broj društveno-
osnove hidrološki ekonomskih
faktora,(zbog
dugoročnosti realizacije
projekta), kao što su
seizmološki promjene ekonomske
politike, zakonskih
propisa, cijena resursa i
sl.
zaštita kulturnih
dislociranost gradilišta od sjedišta
preduzeda, često njihova udaljenost od dobara
vedih centara gdje postoje organizovani
pratedi pogoni, infrastruktura i sl.
zahtjevi životne
sredine

ostali uticaji
 MS PROJECT

II-ZAŠTO MS PROJECT?
 MS PROJECT

Služi za vremensko planiranje

projekata. Unose se aktivnosti,
vremena trajanja,
međuzavisnosti...resursi...i
ograničenja u vezi sa početkom i
završetkom posla, a na osnovu
njih MS Project izrađuje
vremenske planove.

Da bi se shvatio način rada

Microsoft Projecta dade se
uvod u mrežno planiranje.
Pomodu MS Project-a
Microsoft Project de Vam
možete da radite mrežno
pomodi pri upravljanju
planiranje metodama CPM
projektom, i pri donošenju
ili PERT.
bitnih odluka u cilju
uspešne realizacije
projekta.
MS PROJECT
 MS PROJECT

ELEMENTI PLANIRANJA

osnova
svakog
planiranja

Studija
tehnologije
građenja stalno
Podjela na aktivnosti
korigovana
na osnovu
povratne Veza izmedju
sprege aktivnosti

Mrežni planovi Procjena resursa

Procjena vremena
 MS PROJECT

Proučavanje projektne i ugovorne

dokumentacije

Definisanje aktivnosti podizvođača

Definisanje osnovnih aktivnosti

Studija tehnologije

Sagledavanje obima rada

Korekcije podizvođačkih aktivnosti

PLANIRANJE
Statički planovi

Aktivnosti vezane za isporuku

materijala i mehanizacije

Organizaciona struktura

Analiza troškova

Dinamički planovi rada

Dinamički planovi korišdenja resursa

Dinamički planovi finansija

Informacioni sistem
MS PROJECT
 MS PROJECT

II-WBS (work breakdown structure)

 MS PROJECT
ŠTA JE TO WBS ?

DEKOMPOZICIJA CJELINE U
MANJE DJELOVE

DJELOVI KOJIMA SE MOŽE UPRAVLJATI

 MS PROJECT

ŠTA JE TO WBS ?

To je formalan i
sistematičan način
određivanja djelova
projekta i radi se
raščlanjivanjem radova i
usluga na manje djelove u
više nivoa.

Način hijerarhijskog grupisanja

projektnih komponenata putem
povezanih djelova koji se mogu
isporučiti, a svi zajedno čine sadržaj
projekta, pri čemu svaki niži stepen
prikazuje detaljniji nivo sastavnih
dijelova projekta.
PMI
 MS PROJECT

ZNAČAJ SAGLEDAVANJA TEHNOLOŠKIH PROCESA

Tehnološki procesi ne obuhvataju
samo izgradnju, nego i
samo funkcionisanje objekta

Određivanje realnih potreba za

resursima

Određivanje realne cijene

Određivanje realnog vremena

izgradnje

Sagledavanje tehnoloških procesa

zahtijeva tehničko
obrazovanje

Neophodan je timski rad na

sagledavanju tehnoloških
procesa
 MS PROJECT

Definisanje
aktivnosti

Određivanje
međuzavisnosti
aktivnosti

PLANIRANJE
VREMENA Procjena trajanja
aktivnosti
REALIZACIJE
PROJEKTA
Raspoređivanje
aktivnosti
 MS PROJECT

ANALIZIRANJE PROJEKTA

DA BI SE SAGLEDAO OBIM POSLA TREBA DA RAZLOŽIMO PROJEKAT NA DJELOVE

Pozicije se utvrđuju na osnovu

na osnovu pozicija
predmjera

Aktivnosti se utvrđuju na osnovu

na osnovu aktivnosti poznavanja tehnologije

Podjela operacija na tehnološke cjeline

Podjela operacija prema organizacionim

celinama

POZNAVANJE TEHNOLOGIJE Podjela operacija prema mjerljivosti

rezultata

Podjele su zavisne od stepena sagledavanja

projektne dokumentacije
 MS PROJECT

ELEMENTI PLANIRANJA

Ortogonalni Organizacione
planovi strukture

za linijske predstavljanje organizacioni definisanje

sisteme usklađenosti nivoi prava i dužnosti
 MS PROJECT

III-MREŽNO PLANIRANJE
 MS PROJECT

Prioritetna metoda
(Precedence
Diagramming Method)
 MS PROJECT

Primjer mrežnog
dijagrama – Prioritetna
metoda
 MS PROJECT

ANALIZA STRUKTURE ANALIZA VREMENA ANALIZA SREDSTAVA

određivanje određivanje proračun

aktivnosti u tehnološkog crtanje mrežnog proračun vremena proračun optimizacija optimizacija
utvrđivanje
okviru projekta redosleda dijagrama i trajanja (početaka i vremenskih odnosa vrijeme odnosa vrijeme
kritičnih puteva
– inicijalna lista aktivnosti i kontrola aktivnosti završetaka) rezervi – troškovi resursi
aktivnosti međuzavisnosti aktivnosti
 MS PROJECT

Principi izrade mrežnog plana

Postupno uključivanje resursa

Paralelizacija radova

Izbjedi skokove u resursima

Optimalno korišdenje resursa

Zadovoljavanje učesnika u
projektu
 MS PROJECT

Podjela na aktivnosti

Praktična vještina koja

Tehnološka celina Organizaciona celina Mjerljiva Dovoljno jednostavna zahteva poznavanje
tehnologije

vezana za nivo izrade projektne

dokumentacije

vezana za potrebe korisnika

vezana za nivo znanja korisnika

Veze između aktivnosti

 MS PROJECT

Veze između aktivnosti

Veze između aktivnosti Struktura veza treba da

definiše primijenjena bude dovoljno
tehnologija jednostavna i jasna

vezana za nivo izrade

vezana za potrebe vezana za nivo znanja
projektne
korisnika korisnika
dokumentacije

Karakteristike aktivnosti
Trajanje

Materijali Novac

Mehanizacija Radna snaga

 MS PROJECT

Mreža

Skup aktivnosti
Mogu se sračunati Kritičan put
povezanih vezama

potrebna vremena potrebe za novcem potrebe za resursima

realizacije aktivnosti tokom vremena tokom vremena

Mrežno planiranje aktivnosti

Aktivnosti se predstavljaju krugovima

(EFi) RZi KZi (LFi)

ti
 MS PROJECT

Mrežno planiranje i+1

konvencionalna veza
Rzi+1 Kzi+1

ti

Veze se predstavljaju linijama

RZi KZi

• tz - vrijeme zazora ti

• i - predhodna aktivnost
• i+1 - naredna aktivnost
 MS PROJECT

i+1
Mrežno planiranje
Veze se predstavljaju linijama na
veze PP i KK Rzi+1 Kzi+1
kojima je upisano PP ili KK
ti
i+1

Rzi+1 Kzi+1

ti

(SS)
i

RZi KZi

ti (FF)
i

• tz - vrijeme zazora RZi KZi

ti
 MS PROJECT

Primjer proračuna
konvencionalne veze

Primjer mreže

2 4

6 1
1 6

8 11

3 5

8 3
 MS PROJECT

Primjer proračuna
konvencionalne veze

Proračun unaprijed

2 4
14 15
6 1 26

1 6
8 30
8 30 11
17

3 19 5
16 19
8 3
 MS PROJECT

Primjer proračuna
konvencionalne veze

Proračun unazad

2 18 4
14 16 15 19
10 6 1
16
1 6
8 8 30 30
8 8 11

3 5
16 16 19 19
8 3

Kritičan put i kritične aktivnosti - RZ=KZ

Pomjeranje aktivnosti na kritičnom putu pomjera cio projekat
 MS PROJECT

Proračun konvencionalne veze

 MS PROJECT

Proračun PP veze
 MS PROJECT

Proračun KK veze
 MS PROJECT

Karakteristike veza

Svi vremenski zazori imaju smisao

"najmanje mogude vrijednosti"

Može postojati više kritičnih puteva

Kod mreža sa konvencionalnim

vezama mora biti kritičnog puta

Kod mreža sa PP i/ili KK vezama

ponekad ne mora biti kritičnog puta
 MS PROJECT

Primjer proračuna PP i KK
veze

Primjer mreže

2 PP 10 4

6 1
1 6
KK 12

8 11

3 5

8 3
 MS PROJECT

Primjer proračuna PP i KK
veze

Proračun unaprijed

2 PP 10 4
14 19
6 1
1 6
KK 12
8 37
8 11
26

3 5
16 26
8 19 3
 MS PROJECT

Primjer proračuna PP i KK
veze

Proračun unazad
26-1-10+6=21
2 PP 10 4
14 14 19 26
6 1
26-12=14
1 6
KK 12
8 8 37 37
8 11

3 5
16 23 26 26
8 3

Kritičan put i kritične aktivnosti - RZ=KZ

Pomjeranje aktivnosti na kritičnom putu pomjera cio projekat
 MS PROJECT

Vremenske rezerve

Ukupna vremenska rezerva

Tu,i=KZi-RZi

Vrijeme za koje aktivnost može da kasni, a da se projekat završi na vrijeme

Ukoliko aktivnost kasni u okviru ukupne vremenske rezerve, može dodi do kašnjenja
drugih aktivnosti koje nijesu na kritičnom putu
 MS PROJECT

Vremenske rezerve

Slobodna vremenska rezerva

Ts,i=min(RPin)-RZi
in-indeksi narednih aktivnosti
Vrijeme za koje aktivnost može da kasni a da se ni jedna druga
aktivnost ne pomjeri

Ukoliko aktivnost kasni u okviru slobodne vremenske rezerve, ne može dodi

do kašnjenja drugih aktivnosti
 MS PROJECT

Vremenske rezerve

Odnos ukupne i slobodne

vremenske rezerve

Ts,i<= Tu,i

Ako aktivnost nema ukupne vremenske rezerve, nema ni slobodnu

Aktivnost može da ima ukupnu vremensku rezervu a da nema slobodnu

 MS PROJECT

Vremenske rezerve
i
Proračun ukupne i slobodne RZi KZi
vremenske rezerve
ti
Ts=0 2 4 Ts=7
Tu=0 14 14 19 26 Tu=7
6 1
Ts=0
1 6
Tu=0
8 8 37 37
8 11 Ts=0
Tu=0
3 5
16 23 26 26 Ts=0
Ts=7 8 3 Tu=0
Tu=7

Tu,i=KZi-RZi Ts,i=min(RPin)-RZi Ts,i<= Tu,i

in-indeksi narednih aktivnosti
 MS PROJECT

ZAŠTO?

Da bi se rezultati
lakše koristili,
Rezultati mrežnog prikazuju se u
plana su grafičkom obliku
nepregledni za
običnog korisnika
Mrežni plan daje
rane i kasne
datume odvijanja
aktivnosti

Mrežni plan
koristi podjelu
projekta na
aktivnosti i
njihovu
tehnološku
povezanost
 MS PROJECT

GANTOGRAM

Vremenska
rezerva se
prikazuje kao
nastavak
aktivnosti do
kasnog
završetka

Početak i kraj
linije odgovara
ranim
datumima
početka i kraja
aktivnosti

Aktivnosti se prikazuju
paralelnim linijama
 MS PROJECT

Grafičko prikazivanje planova

 MS PROJECT

Fond radnog vremena

Broj neradnih dana zbog

Za različite vrste radova
klimatskih uslova se
Radni dani ne odgovaraju potrebni su različiti uslovi,
procenjuje statistički na
kalendarskim pa je i fond radnih dana
osnovu metereoloških
različit
podataka

subote, nedelje i praznici nepovoljni klimatski uslovi

 MS PROJECT

Fond radnog vremena

Na osnovu statistike i metereologije možemo samo da procijenimo očekivan broj radnih
dana u mesecu

Primjer

BROJ DANA

SUBOTE, NEDJELJE I PRAZNICI SA ELEMENTARNIM SA SIMULTANIM DEJSTVOM ELEMENTARNIH

SA ELEMENTARNIM NEPOGODAMA NEPOGODAMA NEPOGODA

padavine K i ukupno
ukupno padavine K i S >10 l/m2 I temperatura simultano
temperatura nedjelje, nedjelje, nedjelje, nedjelje, S >10 l/m2 I temperatura T<5 C, ili veca dejstvo
nedjelje, padavine K i vjetar v>9 T<5 C i li veca ukupno elem. praznici sa praznici sa praznici sa praznici sa vjetar V >9 T<5 C i veca od 30 I vjetar elementar. trajanje
kalendarski praznici S >10 l/m2 m/s od 30 nepogod padavinama vjetrom temperaturom elem. nepogod m/s od 30 v>9 m/s nepogoda neradnih radnih broj smjena smjene broj radnih sati
2 3 4 5 6 7=4+5+6 8=4 x 3/2 9= 5x3/2 10=6x3/2 11=8+9+10 12=4x5/2 13=4x6/2 14=5x6/2 15=12+13+14 16=3+7-11-15 17=2-16 18 19 20=17x18x19

31 9 6 2 8 16 2 1 2 5 0 2 1 3 17 14 1 8 112
28 4 5 2 5 12 1 0 1 2 0 1 0 1 13 15 1 8 120
31 5 5 3 3 11 1 0 0 1 0 0 0 0 15 16 1 8 128
30 6 5 1 1 7 1 0 0 1 0 0 0 0 12 18 1 8 144
31 6 3 1 0 4 1 0 0 1 0 0 0 0 9 22 1 8 176
30 5 2 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 7 23 1 8 184
31 4 1 1 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 6 25 1 8 200
31 5 2 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 7 24 1 8 192
30 4 3 1 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 8 22 1 8 176
31 4 5 1 1 7 1 0 0 1 0 0 0 0 10 21 1 8 168
30 5 7 3 3 13 1 1 1 3 1 1 0 2 13 17 1 8 136
31 4 7 4 4 15 1 1 1 3 1 1 1 3 13 18 1 8 144
365 61 51 19 25 95 9 3 5 17 2 5 2 9 130 235 1880
S 1880
 MS PROJECT
Prikazivanje fonda radnog vremena

Na gantogramu se radni dani označe prema procijenjenom trajanju mjeseca

Imamo pregled kada se šta odvija

Br. April May June July

1

6
 MS PROJECT

Dinamički plan radne snage

Aktivnosti koje smo obuhvatili mrežnim

planom zahtijevaju i radnu snagu

Koristimo gantogram da bi grafički

označili potrebe u radnoj snazi.

Radnu snagu, za početak, unosimo u

ranim datumima

Dijagram liči na "Menhetn"

 MS PROJECT

Dinamički plan radne snage

Moramo da znamo potrebe

za smještajem, ishranom,
prevozom

Vrijednost se mijenja iz dana

u dan

Mogude je izravnanje

Prva aproksimacija izravnanja

je pomjeranje aktivnosti u
okviru slobodne rezerve

Mogude su i druge metode

izravnanja, ali zahtijevaju
računar
 MS PROJECT

Histogramski i kumulativni prikaz angažovanja

radne snage u odnosu na vrijeme
 MS PROJECT

Dinamički plan finansija

Moramo da znamo potrebe za novcem, vrijednost situacija

Vrijednost se mijenja od mjeseca do mjeseca

Mogude je izravnanje, ali nije uobičajeno

3.000.000,00 €

2.000.000,00 €
Cost

1.000.000,00 €

0,00 €
12.9.2004

Total…
12.10.2004
12.11.2004
12.12.2004
12.1.2005
12.2.2005
12.3.2005
12.4.2005
12.5.2005

12.6.2005
Weeks
 MS PROJECT

Dinamički plan finansija-kumulativni plan

Prikazuje tok novca tokom projekta

Trebalo bi da bude što ravnomjerniji

Dobro je da pola novca odgovara polovini vremena

4.000.000,00 €
Cost

2.000.000,00 €

0,00 €
12.9…
12.1…
12.1…

Total…
12.1…
12.1…
12.2…
12.3…
12.4…
12.5…
12.6…
Weeks
 MS PROJECT

PITANJA ?