Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 35

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Chƣơng 4 Chƣơng 4

HỆ THỐNG HỆ THỐNG
THOÁT NƢỚC KHU VỰC THOÁT NƢỚC KHU VỰC

1 2

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
TỔNG QUAN VỀ THOÁT NƢỚC TÍNH CHẤT NƢỚC THOÁT
2. Nước mưa rơi trên lưu vực; nhìn Loại nước thoát tùy thuộc vào nguồn
• Có 2 loại nước ảnh hưởng xấu
chung về chất lượng thì bình gốc:
đến môi trường cần thoát nhanh • ii. Nƣớc thải sản xuất:
thường nhưng về số lượng thì với • i. Nƣớc thải sinh hoạt:
ra khỏi khu vực là: Nước thải và • Được tạo ra từ các nhà máy. Thành
lượng nước chảy tràn lớn, chiếm • Có thành phần ổn định, chứa
nước mưa. chủ yếu là các chất bả hữu cơ phần, nồng độ nước thải sản xuất rất
khoảng 9899% tổng lượng nước
1. Nước thải là nước sạch đã qua cần thoát đi, có thể gây ra úng (dạng không tan, keo, hòa tan), đa dạng, tùy thuộc: Sản phẩm,
sử dụng, bao gồm nước thải các chất cặn, lơ lửng mang nhiều nguyên liệu, quy trình công nghệ, tính
sinh hoạt và nước thải sản xuất.  HT thoát nƣớc có 2 nhiệm vụ vi trùng. Lượng chất thải của mỗi chất trang thiết bị, …. Nước thải sản
chính: người tương đối giống nhau, do đó xuất còn được phân biệt:
 Chiếm khoảng 12% tổng
lượng nước cần thoát đi i. Thoát nhanh ra khỏi khu vực. nồng độ nước thải tùy thuộc lượng • + Nước bẩn: Do nước bẩn sản xuất
 Nước dơ, nước ô nhiễm và có ii. Xử lý nước thải và một phần nước nước sử dụng (tức tiêu chuẩn đa dạng nên không thể gom vào xử
thể gây ra dịch bệnh. mưa đến độ sạch cần thiết trước dùng nước). lý tập trung mà phải xử lý riêng trước
 Như vậy nước thải làm giảm khi xả ra nguồn (sông, biển, ao, • Nước thải sinh hoạt còn được khi xả ra cống chung của khu vực.
chất lượng cuộc sống và gây hồ) hoặc đưa vào tái sử dụng. phân biệt: • + Nước quy ước sạch: Loại nước
thiệt hại về kinh tế. + Nước thải từ nhà vệ sinh. này có thể xả thẳng ra nguồn hay xử
+ Nước thải từ các hoạt động tắm, lý sơ bộ để tái sử dụng.
giặt, rửa, tưới cây.
3 4

1
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
TÍNH CHẤT NƢỚC THOÁT (TT) PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC

Chƣơng 4
Loại nước thoát tùy thuộc vào
nguồn gốc:
• iii. Nƣớc mƣa:
• Nhìn chung tương đối sạch có
thể xả thẳng ra nguồn, chỉ phải
qua xử lý cho một số trường hợp

HỆ THỐNG
như mưa đầu mùa, mưa tràn
qua các khu vực ô nhiễm mà
nguồn nhận nước là các bãi biển

THOÁT NƢỚC KHU VỰC


du lịch hay các sông, ao, hồ cấp
nước cho sinh hoạt, …

5 6

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC
• Tùy theo sự bố trí các thành phần • HT có chi phí đầu tư thấp, có thể áp • 1b. HT thoát nước chung đưa tất
trong hệ thống thoát nước , HT dụng khi thoả một số điều kiện sau: cả các loại nước đến trạm xử lý
thoát nước được chia ra như sau: (a) Mật độ dân số thưa trước khi xả ra nguồn.
1. HT thoát nước chung (b) Nguồn nhận nước dồi dào (biển, • Hệ thống này bảo đảm gần như
2. HT thoát nước riêng sông lớn), có khả năng pha loãng và tuyệt đối cho vệ sinh môi trường
3. HT thoát nước riêng một nửa tự xử lý tiếp nước xả ra từ cống của nguồn nhận nước, nhưng trong
4. HT hỗn hợp chung các đô thị thông thường thì quy mô
(c) Nguồn nhận nước không là các trạm xử lý này quá lớn, trong khi
• 1. HT thoát nƣớc chung: điểm du lịch hay là nguồn cấp nước lượng nước thải cần xử lý chỉ
cho sinh hoạt chiếm 12% tổng lượng nước
• Chỉ có một mạng lưới duy nhất để
thoát.
thoát nước thải và nước mưa.
• Mô hình này thích hợp cho các khu
• 1a. HT có bể tự hoại trong từng nhà
vực có mật độ dân cư dày đặc, như
và trạm xử lý cục bộ trong mỗi nhà
các khu tập trung các chung cư,
máy, nước thoát ra cống chung, từ
cao ốc văn phòng, … lượng nước
đây xả thẳng ra nguồn. Đây là hệ
thải chiếm tỷ lệ đáng kể so với
thống xuất hiện sớm trên TG.
lượng nước mưa.
7 8

2
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC
• 1c. HT thoát nước chung đưa nước ra cống bao, tại các giao điểm này có bố
trí giếng tách tràn (xả tràn) để khi không mưa hay khi mưa đầu mùa, nước
mưa và nước thải chảy yếu sẽ rơi xuống cống bao được đưa về trạm xử lý
trước khi xả ra nguồn; khi mưa lớn, nước mưa pha loãng nước thải, với lưu
lượng lớn, nước chảy mạnh sẽ vượt qua cống bao chảy vào cống xả, xả
thẳng ra nguồn không qua trạm xử lý, nhờ nguồn nhận nước xử lý tiếp.
• Trong mùa khô chỉ có nước thải bốc mùi hôi thối do đó trong hệ thống
thoát nước chung thường dùng cống ngầm để dẫn nước.

9 10

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC
• 2. HT thoát nƣớc riêng: • 3. HT thoát nƣớc riêng một nửa:
• Nước mưa và nước thải thoát riêng. Như vậy hệ thống phải có ít nhất 2 mạng • Có 2 hệ thống, một thoát nước mưa một thoát nước thải. Tại vị trí giao nhau
lưới: của hệ thống thoát nước mưa với cống bao có bố trí giếng tách tràn để vào
• (1) Mạng lưới thoát nước mưa và nước thải sản xuất quy ước sạch, mạng lưới đầu các cơn mưa, nước mưa cuốn trôi bụi, rác bẩn từ đường phố xuống sẽ
này đưa nước thẳng ra nguồn. cùng với nước thải theo cống bao về nhà máy xử lý. Khi mưa to, lưu lượng
nước mưa lớn, vận tốc nước cao đưa dòng chảy vượt qua cống bao vào cống
• (2) Mạng lưới thoát nước thải chứa các chất bẩn phải xử lý cục bộ trước khi xả thoát nước ra sông.
thải vào cống nước thải thành phố, hoặc phải có mạng lưới thoát nước riêng,
• Về mặt vệ sinh, hệ thống này tốt hơn hệ thống thoát nước riêng hay hệ
được đưa về trạm xử lý trước khi xả ra nguồn. Mạng lưới này dùng cống ngầm
thống thoát nước chung 1a, 1c bên trên, nhưng giá thành xây dựng cao và
dẫn nước để tránh ô nhiễm môi trường. quản lý phức tạp nên ít được sử dụng.

11 12

3
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
PHÂN LOẠI HT THOÁT NƢỚC
• 4. Hệ thống hỗn hợp: SƠ ĐỒ THOÁT NƢỚC TỔNG QUÁT
• Trong các đô thị lớn có nhiều khu vực có các đặc điểm khác nhau, có
khu đô thị cũ, mới, … có thể áp dụng đồng thời hai hay nhiều hệ thống
thoát nước khác nhau.
• Việc lựa chọn hệ thống thoát nước phải căn cứ vào nhiều yếu tố: Kinh
tế, kỹ thuật, vệ sinh môi trường và điều kiện địa phương.

13 14

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Trạm bơm: Trong trường hợp địa hình bằng phẳng, cống dẫn nước dài, phải
SƠ ĐỒ THOÁT NƢỚC TỔNG QUÁT dùng các trạm bơm chuyển bậc đặt rải rác dọc theo tuyến cống để chuyển nước
đi; hay tại cuối cống khi cần chuyển nước vào trạm xử lý hay để thoát nước ra
nguồn khi mực nước ở nguồn dâng cao (khi có lũ hay triều cường) cũng cần phải
có trạm bơm tiêu thoát nước.

15 16

4
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

HỆ THỐNG
THOÁT NƢỚC MƢA

17 18

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

19 20

5
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

21 22

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

23 24

6
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Mƣa xảy ra trên khu vực 


tạo nƣớc chảy TRÀN MẶT.
 Hệ thống thoát nƣớc mƣa có
nhiệm vụ CHỦ ĐỘNG chuyển
lƣợng nƣớc chảy tràn mặt
này RA KHỎI KHU VỰC.

25 26

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

PHƢƠNG PHÁP THOÁT NƢỚC

 Thoát nƣớc tự chảy. MỘT SỐ KHÁI NIỆM


& ĐỊNH NGHĨA
Thoát nƣớc động lực (bơm).

 Kết hợp.

27 28

7
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

KHAÙI NIEÄM KHU VÖÏC THOAÙT NÖÔÙC


Tieåu khu Ranh giôùi khu vöïc
THỜI GIAN TẬP TRUNG NƢỚC
nt
vöïc Aj
(jt)
Y (Tj) Thời gian tập trung nƣớc của một
2t
Z (Tk)
KHU VỰC về đến ĐIỂM TẬP TRUNG
t NƢỚC là thời gian CẦN THIẾT cần có
AA để nƣớc ở vị trí “BẤT LỢI” nhất chảy
Ñöôøng ñaúng taäp
trung nöôùc
về điểm TẬP TRUNG NƢỚC khu vực.
Q
Ñieåm taäp trung thoaùt nöôùc 30
khu vöïc (A)
29

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

THÔØI GIAN TAÄP TRUNG NÖÔÙC Tt


Aj max q (mm/h): cöôøng ñoä möa
Tieåu khu nt Ranh giôùi khu vöïc Q(m3/s)
Δt: böôùc thôøi gian
vöïc Aj Qmax
(jt) q
2t
Y (Tj) Möa D/tích Si löôïng nöôùc
rôi ñeán töø tieåu dieän tích Ai
Z (Tk)
t
Ñieåm möa rôi
AA
Ñöôøng ñaúng taäp T(h)
trung nöôùc
Q Δt
Tt =max(T1, T2,...,Tk). Thuûy ñoà doøng chaûy
Ñieåm taäp trung nöôùc A
31
(Hydrograph)
32

8
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

CAÙC YEÁU TOÁ TAÏO LÖU LÖÔÏNG


Tröôøng hôïp 1. Xeùt tröôøng hôïp möa keùo daøi 1t treân khu vöïc:
DOØNG CHAÛY MAËT Q luùc t=0  Q(0) =0
- Dieän tích khu vöïc höùng nöôùc möa Ai luùc t1=t  Q(t1) =A1IC1
luùc t2=2t  Q(t2) =A2IC2
- Cöôøng ñoä möa rôi treân khu vöïc I(mm/h) luùc tj=jt Q(tj) =AjICj Hết mƣa
hoặc (l/s/ha)
 !
luùc tn=nt  Q(tn) =AnICn
- Khaû naêng thaám nöôùc dieän tích beà maët thu luùc tn+1=(n+1)t  Q(tn+1) =0
trong ñoù:
nöôùc C (heä soá doøng chaûy, tyû leä nöôùc chaûy
- A1: dieän tích tieåu khu vöïc 1, ….
maët/toång löôïng nöôùc rôi) - C1: heä soá doøng chaûy (phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän thaám cuûa A1)
- A1I laø theå tích nöôùc möa rôi treân dieän tích A1 töø luùc khôûi ñaàu
Q  A.I.C (m3 / s) möa cho ñeán thôøi ñieåm t1=t;
- A1IC1 laø theå tích nöôùc cuûa doøng chaûy (trong thôøi ñoaïn t),
33 thaùo ra khoûi löu vöïc, ñeán töø 34tieåu khu vöïc A1,…..

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Tröôøng hôïp 2. Xeùt tröôøng hôïp möa keùo daøi 2t NHẬN XÉT CHUNG
treân khu vöïc:
luùc t=0  Q(0) =0
 Mưa càng “kéo dài”  Lưu lượng
luùc t1=t  Q(t1) =A1IC1
max xảy ra tại A tăng dần !
luùc t2=2t  Q(t2) = A1IC1 + A2IC2 Keát luaän: Löu löôïng max (Qmax) “LỚN
luùc t3=3t  Q(t3) = A2IC2 + A3IC3 NHẤT” taïi ñieåm taäp trung nöôùc A seõ
luùc tj=jt  Q(tj) = Aj-1ICj-1 + AjICj Hết xaûy ra khi thôøi gian keùo daøi côn möa
luùc tn=nt  Q(tn) = An-1ICn-1 + AnICnmƣa baèng (hoaëc lôùn hôn) thôøi gian taäp
luùc tn+1=(n+1)t  Q(tn+1) = AnICn ! trung nöôùc cuûa khu vöïc nghieân cöùu
luùc tn+2=(n+2)t  Q(tn+2) = 0. (nt).
35 36

9
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
DOØNG CHAÛY MẶT
DOØNG CHAÛY MẶT

37 38

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

HEÄ SOÁ DOØNG CHAÛY C


Troàng coû, ñaát loaïi coù nhieàu caùt C
Q - Baèng phaúng (<2%) 0.05-0.10
C  m   0  1
Q0 - Ñoä doác trung bình (töø 2% ñeán 7%) 0.10-0.15
- Ñoä doác lôùn (>7%) 0.15-0.20
vôùi Qm löu löôïng nöôùc chaûy traøn maët khi löôïng möa
rôi treân khu vöïc laø Q0. Troàng coû, ñaát chaët
- Baèng phaúng (<2%) 0.13-0.17
Beà maët Heä soá doøng chaûy, C
- Ñoä doác trung bình (töø 2% ñeán 7%) 0.18-0.22
Ñöôøng beâ toâng, traùng nhöïa 0.70-0.95
- Ñoä doác lôùn (>7%) 0.25-0.35
Ñöôøng laùt ñaù cheû, gaïch 0.70-0.85
Ñöôøng vaøo garage coù laùt ñaù 0.15-0.30
Maùi lôïp 0.75-0.95
39 40

10
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

QUAÙ TRÌNH MÖA


- Để đánh giá đƣợc diễn biến ngập trong khu vực,
cần phải đƣợc tính toán từ quá trình mƣa theo
thời gian
- Mô hình đƣờng cong gần với quá trình mƣa thực
tế nhƣng đòi hỏi phải có các dự đoán tin cậy
- Mô hình chữ nhật xem mƣa phân bố đều trong suốt
thời gian mƣa

41 42

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Với một tần suất cho trƣớc, quan hệ giữa


cƣờng độ mƣa I & thời gian kéo dài TC: THỜI GIAN TẬP TRUNG NƢỚC T
A
I
Tc  B T =(tf + te) Điểm thu
- A, B caùc tham soá phuï thuoäc khu vöïc nghieân cöùu. nƣớc te
- Tc (phuùt) thôøi gian keùo daøi côn möa. tf-1 Khu thoát
Vuøng TP. Hoà Chí Minh (nghieân cöùu cuûa JICA): tf-3 tf-2 nƣớc
A
18125.6 tf thời gian nƣớc
I (lit /s/ha) Điểm tập trung chảy trong cống
Tc  36.7 nƣớc XEM XÉT te  thời gian nƣớc
44
43
chảy tràn mặt

11
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Thời gian tập trung nước T:


THỜI GIAN TẬP TRUNG NƢỚC VỀ ĐIỂM N
TA  max( Te  Tf )i
A4, te(4)=15’ A5, te(5)=8’
4 5  Te : thời gian nước chảy traøn maët về hố thu
tf(2-4) tf(5-3) nước (5-20 ph)
A3, te(3)=12’  Tf : thời gian nước chảy (khoâng aùp) trong cống
2 tf(3-2)
3 về điểm thoaùt nước A.
1 tf(1-2)=L1-2/V1-2 tf(6-3) A6, te(6)=8’  i  tất cả các khả năng nƣớc rơi trên khu
Ñieåm taäp trung 6 vực & sẽ tập trung về điểm thu nƣớc xem
nöôùc khu vöïc xét A.
45 46

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Ví dụ: Tính thời gian tập trung nước T1 về nuùt 1 với:


1-2 2-3 3-5 3-6 2-4 COÂNG THÖÙC XAÙC ÑÒNH LÖU LÖÔÏNG
L(km) 0,5 0,6 0,4 0,5 0,8 DOØNG CHAÛY MẶT (Q) TAÏO RA KHI MÖA
V(m/s) 1,8 1,6 1,5 1,4 1,2

A4, te(4)=15’ A5, te(5)=8’ Q  CIA(m3 / s)


5
4 (CA) : dieän tích “khoâng thaám” töông ñöông.
A3, te(3)=12’ C: heä soá doøng chaûy.
2
I (mm/h, l/s/ha): cöôøng ñoä möa.
3
1
A6, te(6)=8’ A(m2, ha, km2) : dieän tích khu vöïc
Ñieåm taäp trung 6
nöôùc khu vöïc47 ĐS: 30,7 (ph) 48

12
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Trạm mƣa
Tiểu
khu
thoát
QUY HOẠCH nƣớc
Đƣờng
HỆ THỐNG THOÁT NƢỚC Điểm
ống
thoát
nƣớc Nút
khu vực m/lƣới

49 50

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

BỐ TRÍ TRỤC THOÁT NƢỚC


VỊ TRÍ THOÁT NƢỚC KHU VỰC
CẤP I KHU VỰC (trục chính)
THIẾT KẾ
 Sông, rạch tự nhiên trong khu vực
 Xuất phát từ điểm thoát nƣớc khu
thiết kế. vực
 Địa hình, địa vật  Bố trí theo trục giao thông chính
 Các phƣơng án thoát nƣớc khu vực  Theo xu thế chính của địa hình
 Điều kiện thủy văn tại các vị trí  Có thể xem xét phƣơng án cống hộp
thoát nƣớc khu vực. hoặc bố trí “kép” nếu lƣu lƣợng lớn.
51 52

13
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

BỐ TRÍ TRỤC THOÁT NƢỚC


CẤP II, III,… KHU VỰC
MỘT SỐ LƢU Ý & NGUYÊN TẮC
Xuất phát từ trục cấp cao hơn THIẾT KẾ HỆ THỐNG
 Theo hệ thống giao thông
 Theo xu thế chính của địa hình THOÁT NƢỚC MƢA
 Cống bậc thấp nhất bảo đảm thu
nƣớc mƣa tại bất kỳ tiểu khu vực nào

53 54

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

MỘT SỐ LƢU Ý NGUYÊN TẮC BỐ TRÍ HT THOÁT NƢỚC MƢA

Chế độ thủy lực là chảy hở. 1. Tất cả đƣờng phố phải có cống
Thông thƣờng là mạng lƣới cụt. 2. Cao độ đƣờng phải thấp hơn cao độ nền xây
dựng
 Nên bố trí mạng lƣới đƣờng ống theo xu thế
của địa hình, trừ các trƣờng hợp đặc biệt cần 3. Hƣớng san nền phải nghiêng về phía lòng
phải luận chứng. đƣờng với độ dốc tối thiểu 0.004 để tạo thuận
lợi cho dòng chảy mặt
Độ dốc đặt cống > 0
4. Độ dốc hƣớng ngang của mặt đƣờng tối thiểu là
 Khi cần thiết  bố trí trạm bơm  tránh tình 0.02 để cho dòng nƣớc tập trung về rãnh 2 bên
trạng đƣờng ống chôn QUÁ SÂU vào lòng đất. đƣờng

55 56

14
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
NGUYÊN TẮC BỐ TRÍ HT THOÁT NƢỚC MƢA NGUYÊN TẮC BỐ TRÍ HT THOÁT NƢỚC MƢA
5. Khi độ dốc dọc của đƣờng iđh nhỏ hơn imin = 6. Khi đƣờng có độ dốc iđh quá lớn, nƣớc có thể
0.003 thì rãnh 2 bên bên đƣờng vẫn phải tạo độ chảy trƣợt qua giếng thu dồn về chỗ thấp gây
dốc 0.004 theo dạng “răng cƣa” để tập trung ngập, miệng giếng thu nên bố trí trực diện với
nƣớc về các giếng thu, từ đó đƣa nƣớc xuống hƣớng nƣớc chảy thay vì bố trí song song cặp
cống bên dƣới theo bó vỉa nhƣ thông thƣờng.

Gieáng thu Boù vỉa Gieáng thu


Höôùng nöôùc chaûy Boù væa

Boù væa
Gieáng thu

Ñòa hình ít doác Ñòa hình quaù doác Gieáng thu


Coáng

57 58

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
NGUYÊN TẮC BỐ TRÍ HT THOÁT NƢỚC MƢA

7. Đối với các khu vực bị ảnh hƣởng triều cần có


các biện pháp công trình phù hợp: (1) đê bao,
(2) van tự động, (3) hồ điều hòa

Soâng, keânh caáp I


Ñeâ bao
Hoà ñieàu hoøa MN ñænh trieàu
MN max

MN min Van töï ñoäng

MN chaân trieàu

59 60

15
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

61 62

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

CỐNG TRÒN BTCT


LOẠI ĐƢỜNG ỐNG
THOÁT NƢỚC
 Tròn
 Hộp

63 64

16
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

ÑK ÑK
TL
SAÛN PHAÅM TRONG NGOAØI HOAÏT TAÛI
(Taán)
(mm) (mm)
Coáng BTCT D300mm, L=4m 300 400 H10 - X60 0.58
Coáng BTCT D400mm, L=4m 400 500 H10 - X60 0.75
Coáng BTCT D600mm, L=4m 600 760 H10 - X60 1.78
Coáng BTCT D800mm, L=4m 800 960 H10 - X60 2.30
Coáng BTCT D1000mm, L=4m 1000 1180 H10 - X60 3.43
Coáng BTCT D1200mm, L=4m 1200 1440 H10 - X60 4.45
Coáng BTCT D1500mm, L=4m 1500 1740 H10 - X60 5.44
Coáng BTCT D2000mm, L=4m 2000 2300 H10 - X60 9.00
65 66

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

CỐNG HỘP BTCT (cống đơn) CỐNG HỘP BTCT (cống đôi)

67 68

17
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

CỐNG HỘP BTCT (cống đôi) CỐNG HỘP BTCT (cống đôi)

69 70

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

CỐNG HỘP BTCT (cống đôi)

71 72

18
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

THIẾT KẾ HỆ THỐNG

THOÁT NƢỚC MƢA

BẰNG P/P THÍCH HỢP

73 74

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
MỘT SỐ LƢU Ý
MỘT SỐ LƢU Ý - Quy ước: Nước chỉ vào hệ vào hệ thống cống
thoát qua các điểm thu nước mạng lưới
- AÙp duïng tính thoaùt nöôùc khu vöïc vöøa vaø beù (KHÔNG đi vào trên dọc đoạn ống).
(<3-5 km2). Söû duïng nhieàu cho khu ñoâ thò.
- Phöông phaùp thuûy löïc  Doøng chaûy OÅN ÑÒNH
- Thôøi gian keùo daøi côn möa trong coâng thöùc & ÑEÀU  Khoâng theå duøng trong tröôøng hôïp
tính cöôøng ñoä möa I laáy baèng thôøi gian taäp ñieåm thoaùt nöôùc khu vöïc bò aûnh höôûng
trung nöôùc ñeán ñieåm xeùt  löu löôïng thoaùt “trieàu”.
Qmax
- KHOÂNG THEÅ AÙP DUïNG tính cho tröôøng hôïp
- Thieát keá trong tröôøng hôïp “baát lôïi” nhaát  ñaët coáng coù ñoä doác i <=0.
moãi ñoaïn oáng (D khoâng ñoåi) tính kích
- Giaûi baèng phöông phaùp laäp baûng.
thöôùc vôùi Qmax.
75 76

19
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Laäp baûng tính:


CÁC BƢỚC THỰC HÀNH I
L CiAi (mm/h,
PHƢƠNG PHÁP THÍCH HỢP OÁng (m) i (ha, m2) T (ph) l/s/ha)
(0) (1) (2) (3) (4) (5)
1-3 . . . . .
Lập bảng tính có dạng sau:
Q F(h/D) Dchon h/D w V Tf(ph)

(6) (7) (8) (9) (10) (11) (12)

. . . . . . .
77 78

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

(0)  TÊN CÁC ĐOẠN ỐNG TRONG  Baét ñaàu tính cho caùc oáng
MẠNG LƯỚI. nhaùnh (cuoái maïng , ñaàu nguoàn)
 Các đoạn ống được tính tröôùc.
theo thứ tự sau:  Tính töø cống coù caáp nhỏ nhất
(cuoái maïng) veà ñieåm thu nöôùc
khu vöïc

79 80

20
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

A2=5ha
A1=5ha Chuù yù:
C1=0.3
C2=0.5 2
1  Trong moãi ñoaïn oáng xeùt löu löôïng
A4=4ha A3=5ha
ñaàu oáng vaø cuoái oáng laø nhö nhau (vì
5
C4=0.4
4 3 C3=0.4 theo giaû thieát cuûa phöông phaùp laø
KHOÂNG coù nhaäp löu treân chieàu daøi
oáng).
Thứ tự tính trong cột (0):
 Hoaøn taát tính toaùn cho töøng ñoaïn
 1 - 3  2- 4  3 - 4  4 - 5 81 oáng tröôùc khi qua ñoaïn oáng keá. 82

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

(1)  Chiều dài đoạn ống ĐỂ XÁC ĐỊNH CiAi


(2)  Độ dốc đặt ống (>0)

(3)  Tính C A
i
i i
 XEM XÉT ĐOẠN ỐNG ĐƢỢC
XÂY DỰNG ĐỂ PHỤC VỤ CHO
CÁC TIỂU KHU THOÁT NƢỚC
 Xem giải thích với sơ đồ mạng NÀO ?
lƣới sau:

83 84

21
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

A2=5ha
A1=5ha (4) T(ph)  Thời gian tập trung nước
C1=0.3 về ĐẦU ĐƯỜNG ỐNG xét.
C2=0.5 1
2
Thôøi gian keùo daøi côn möa Tc
A4=4ha
C4=0.4
A3=5ha
C3=0.4
(duøng tính I, coät 5) laáy baèng
5 4 3 T(ph) này  taïo ra Qmax lôùn
Ví dụ: nhaát:
Tc  T  Te  Tf (ph)
 Xét đoạn ống 3-4  có A1C1+A3C3
 Xét đoạn ống 2-4 có A2C2
85 86

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Te: thôøi gian nöôùc chaûy veà mieäng thu nöôùc


(5'20').
HÖÔÙNG DAÃN TÍNH (4)
Li
Tf   (ph)
i Vi
Xem xét TẤT CẢ các nguồn nƣớc
Tf : chæ toång thôøi gian nöôùc chaûy töø ñaàu oáng
"xa nhaát" veà ñeán ñieåm ñaàu oáng coáng xeùt. sẽ tập trung về ĐẦU đƣờng ống
Li, Vi: chieàu daøi cuûa ñoaïn oáng thöù i vaø vaän toác xét:
trung bình (Qi/wi).
i : chæ taát caû caùc ñoaïn oáng maø nöôùc sau khi taäp  T(ph) = Max(Ti, Tj, Tk,…)
trung vaøo ñieåm thu nöôùc vaø ñi veà ñieåm taäp
trung nöôùc xem xeùt. 87 88

22
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

(5): Tính cöôøng ñoä möa I (cho (6) =(3)*(5)  tính löu löôïng
“ñaàu” moãi ñoaïn ñöôøng Qi cho ñoaïn oáng xeùt (löu yù
oáng xeùt)  ñôn vò !, đổi ra m3/s).
 Dùng số liệu (4) & công
thức tính cƣờng độ mƣa
(chú ý đơn vị).
Q  I  Ci Ai (m3 / s)
89 90

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Tính thuûy löïc ñöôøng oáng troøn (vuoâng) (8), (9) & (10)  Tra phuï luïc soá 2 töø giaù trò
(7) với giaù trò D(m) nhoû nhaát coù theå
chaûy khoâng ñaày.
R 2 / 3i1/ 2 (kinh teá).
Darcy-Weisbach  Vi  (m / s)
n
(11) =(6)/(10)  vận tốc TB chảy trong
đoạn ống (m/s).

nQ h h (12) =(1)/(11)/60  thời gian nƣớc chảy


 wR 2 / 3  F    chon D  w 
i D D từ đầu ống đến cuối ống (Tf phút).
Vôùi R  baùn kính thuûy löïc 91 92

23
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Tính thuûy löïc coáng ngaàm chaûy


Baøi taäp 1 : Cho moät heä thoáng thoaùt nöôùc möa nhö
đầy cống: sô ñoà sau. Coáng troøn coù n=0.013. Cöôøng ñoä möa I
+ Cống tròn có m luồng đƣờng kính D theo taàn suaát thieát keá trong khu vöïc laø :

 3.208nQ 
3/ 8
16000  l / s 
D 
I  
 m i  TC ( ph)  37  ha 

+ Cống hộp có m luồng (axb), với k = a/b: Xaùc ñònh ñöôøng kính ñöôøng oáng thoaùt nöôùc möa
theo phöông phaùp thích hôïp. Tính thôøi gian taäp
trung nöôùc veà nuùt 5.
3/ 8
1.587nQ (k  1) 2 / 3 
b x 
 m i k 5/3  93 94

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
Baøi taäp 2: Cho khu vực coù dieän tích A=10ha. Heä soá doøng
chaûy C=0.3. Cöôøng ñoä möa I theo taàn suaát thieát keá
A1=5ha trong khu vöïc laø :
A2=5ha 2 C1=0.3,
1 3500
C2=0.3, te=12’ te=10’
I mm / h
A4=3ha, C4=0.3 A3=5ha TC ( ph)  40
te=14’ C3=0.4,
4 3 te=12’ Khu vöïc coù thôøi gian taäp trung nöôùc T=25 phuùt.Coáng
5 troøn coù n=0.013, ñoä doác i=0.1%

OÁng 1-3 2-4 3-4 4-5 + Xaùc ñònh löu löôïng Qmax(m3/s) taïi vò trí thoaùt nöôùc
i% 0.34 0.4 0.4 0.4 khu vöïc.
+ Xaùc ñònh ñöôøng kính ñöôøng coáng thoaùt nöôùc möa.
L(m) 400 400 400 400
95 96

24
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

Baøi taäp 3: Duøng p/p thích hôïp xaùc ñònh D A4=4ha 4 A1=4ha 1 A2=3ha
coáng troøn beâ toâng coù heä soá nhaùm n=0.013. C=0.3, C=0.3, C=0.4,
te=12 ph te=10 ph te=12 ph
Nöôùc möa thu treân caùc dieän tích, chaûy
6
traøn maët taäp trung veà caùc hoá thu nöôùc 5 2
töông öùng nhö hình veõ. A5=3ha, A3=4ha
C=0.4, C=0.4, 3
Cöôøng ñoä möa I theo taàn suaát thieát keá te=13 ph te=10 ph
trong khu vöïc laø : Ống 1-2 4-5 2-3 2-5 5-6
15000  l / s  i% 0.4 0.4 0.4 0.5 0.6
I   L(m) 200 200 200 250 250
TC ( ph)  30  ha  97 98

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.3 D(m)= 0.4


PHỤ LỤC 2 h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.94 0.01352 0.0690 0.0291 0.123
0.93 0.01352 0.0685 0.0291 0.122
BẢNG TRA TÍNH 0.92 0.01349 0.0680 0.0291 0.121
0.91 0.01345 0.0675 0.0290 0.120
DÒNG CHẢY ỔN ĐỊNH ĐỀU 0.90 0.01340 0.0670 0.0289 0.119
0.89 0.01333 0.0665 0.0287 0.118
TRONG CỐNG TRÒN 0.88 0.01325 0.0659 0.0285 0.117
0.87 0.01316 0.0653 0.0283 0.116
0.86 0.01306 0.0647 0.0281 0.115
99 100

25
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.3 D(m)= 0.4 D(m)= 0.3 D(m)= 0.4


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.85 0.01295 0.0640 0.0279 0.114 0.75 0.01146 0.0569 0.0247 0.101
0.84 0.01284 0.0634 0.0276 0.113 0.74 0.01128 0.0561 0.0243 0.100
0.83 0.01271 0.0627 0.0274 0.111 0.73 0.01110 0.0553 0.0239 0.098
0.82 0.01258 0.0620 0.0271 0.110 0.72 0.01091 0.0545 0.0235 0.097
0.81 0.01244 0.0613 0.0268 0.109 0.71 0.01072 0.0537 0.0231 0.095
0.80 0.01229 0.0606 0.0265 0.108 0.70 0.01052 0.0529 0.0227 0.094
0.79 0.01213 0.0599 0.0261 0.106 0.69 0.01033 0.0520 0.0222 0.092
0.78 0.01197 0.0592 0.0258 0.105 0.68 0.01013 0.0512 0.0218 0.091
0.77 0.01181 0.0584 0.0254 0.104 0.67 0.00992 0.0503 0.0214 0.089
0.76 0.01164 0.0576 0.0251 0.102 0.66 0.00972 0.0495 0.0209 0.088
101 102

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.3 D(m)= 0.4 D(m)= 0.3 D(m)= 0.4


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.65 0.00951 0.0486 0.0205 0.086 0.55 0.00736 0.0398 0.0159 0.071
0.64 0.00930 0.0478 0.0200 0.085 0.54 0.00715 0.0389 0.0154 0.069
0.63 0.00909 0.0469 0.0196 0.083 0.53 0.00693 0.0380 0.0149 0.068
0.62 0.00887 0.0460 0.0191 0.082 0.52 0.00671 0.0371 0.0145 0.066
0.61 0.00866 0.0452 0.0187 0.080 0.51 0.00650 0.0362 0.0140 0.064
0.60 0.00845 0.0443 0.0182 0.079 0.50 0.00629 0.0353 0.0135 0.063
0.59 0.00823 0.0434 0.0177 0.077 0.49 0.00607 0.0344 0.0131 0.061
0.58 0.00801 0.0425 0.0173 0.076 0.48 0.00586 0.0335 0.0126 0.060
0.57 0.00780 0.0416 0.0168 0.074 0.47 0.00565 0.0326 0.0122 0.058
0.56 0.00758 0.0407 0.0163 0.072 103 0.46 0.00544 0.0317 0.0117 0.056 104

26
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.3 D(m)= 0.4 D(m)= 0.3 D(m)= 0.4


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.45 0.00524 0.0309 0.0113 0.055 0.36 0.00349 0.0229 0.0075 0.041
0.44 0.00503 0.0300 0.0108 0.053 0.35 0.00331 0.0220 0.0071 0.039
0.43 0.00483 0.0291 0.0104 0.052
0.34 0.00313 0.0212 0.0067 0.038
0.42 0.00463 0.0282 0.0100 0.050
0.33 0.00296 0.0203 0.0064 0.036
0.41 0.00443 0.0273 0.0095 0.049
0.32 0.00279 0.0195 0.0060 0.035
0.40 0.00424 0.0264 0.0091 0.047
0.31 0.00262 0.0187 0.0056 0.033
0.39 0.00404 0.0255 0.0087 0.045
0.30 0.00246 0.0178 0.0053 0.032
0.38 0.00385 0.0246 0.0083 0.044
0.37 0.00367 0.0238 0.0079 0.042
105 106

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.6 D(m)= 0.8


D(m)= 0.6 D(m)= 0.8
ω(h/D) ω(h/D)
h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
h/D F(h/D) F(h/D)
0.94 0.0859 0.276 0.1849 0.490 0.85 0.0823 0.256 0.1771 0.455
0.84 0.0815 0.254 0.1755 0.451
0.93 0.0858 0.274 0.1848 0.487
0.83 0.0807 0.251 0.1738 0.446
0.92 0.0857 0.272 0.1845 0.484
0.82 0.0799 0.248 0.1720 0.441
0.91 0.0854 0.270 0.1840 0.480
0.90 0.0851 0.268 0.1832 0.476 0.81 0.0790 0.245 0.1700 0.436
0.89 0.0846 0.266 0.1823 0.473 0.80 0.0780 0.242 0.1680 0.431
0.79 0.0770 0.240 0.1659 0.426
0.88 0.0841 0.264 0.1812 0.468
0.87 0.0836 0.261 0.1800 0.464 0.78 0.0760 0.237 0.1637 0.421
0.77 0.0750 0.234 0.1615 0.415
0.86 0.0829 0.259 0.1786 0.460
107 0.76 0.0739 0.231 0.1592 0.410 108

27
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.6 D(m)= 0.8


D(m)= 0.6 D(m)= 0.8
h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.65 0.0604 0.195 0.1300 0.346
0.75 0.0728 0.227 0.1568 0.404
0.64 0.0590 0.191 0.1272 0.340
0.74 0.0716 0.224 0.1543 0.399
0.63 0.0577 0.188 0.1243 0.334
0.73 0.0705 0.221 0.1518 0.393
0.72 0.0693 0.218 0.1492 0.387 0.62 0.0564 0.184 0.1214 0.327
0.61 0.0550 0.181 0.1184 0.321
0.71 0.0681 0.215 0.1466 0.382
0.70 0.0668 0.211 0.1439 0.376 0.60 0.0536 0.177 0.1155 0.315
0.59 0.0523 0.174 0.1125 0.309
0.69 0.0656 0.208 0.1412 0.370
0.68 0.0643 0.205 0.1385 0.364 0.58 0.0509 0.170 0.1096 0.302
0.67 0.0630 0.201 0.1357 0.358 0.57 0.0495 0.166 0.1066 0.296
0.66 0.0617 0.198 0.1329 0.352 109 0.56 0.0481 0.163 0.1037 0.290 110

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.6 D(m)= 0.8


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) D(m)= 0.6 D(m)= 0.8
0.55 0.0468 0.159 0.1007 0.283 h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.54 0.0454 0.156 0.0977 0.277 0.45 0.0332 0.123 0.0716 0.219
0.53 0.0440 0.152 0.0948 0.271 0.44 0.0319 0.120 0.0688 0.213
0.52 0.0426 0.149 0.0918 0.264 0.43 0.0307 0.116 0.0660 0.207
0.51 0.0413 0.145 0.0889 0.258 0.42 0.0294 0.113 0.0633 0.200
0.50 0.0399 0.141 0.0860 0.251 0.41 0.0281 0.109 0.0606 0.194
0.49 0.0386 0.138 0.0830 0.245 0.40 0.0269 0.106 0.0579 0.188
0.48 0.0372 0.134 0.0802 0.239 0.39 0.0257 0.102 0.0553 0.181
0.47 0.0359 0.131 0.0773 0.232 0.38 0.0245 0.099 0.0527 0.175
0.46 0.0346 0.127 0.0744 0.226 0.37 0.0233 0.095 0.0502 0.169
111 112

28
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 0.6 D(m)= 0.8 D(m)= 1.0 D(m)= 1.2


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.36 0.0221 0.092 0.0477 0.163 0.94 0.3353 0.766 0.545 1.103
0.35 0.0210 0.088 0.0452 0.157 0.93 0.3351 0.761 0.545 1.096
0.34 0.0199 0.085 0.0428 0.151 0.92 0.3345 0.756 0.544 1.089
0.33 0.0188 0.081 0.0404 0.145 0.91 0.3335 0.750 0.542 1.081
0.32 0.0177 0.078 0.0381 0.139 0.90 0.3322 0.745 0.540 1.072
0.31 0.0167 0.075 0.0359 0.133 0.89 0.3305 0.738 0.537 1.063
0.88 0.3286 0.732 0.534 1.054
0.30 0.0156 0.071 0.0337 0.127
0.87 0.3264 0.725 0.531 1.045
0.86 0.3239 0.719 0.527 1.035
113 114

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.0 D(m)= 1.2 D(m)= 1.0 D(m)= 1.2


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.85 0.3212 0.712 0.522 1.025 0.75 0.2842 0.632 0.462 0.910
0.84 0.3183 0.704 0.518 1.014 0.74 0.2798 0.623 0.455 0.897
0.83 0.3151 0.697 0.512 1.003 0.73 0.2752 0.614 0.448 0.885
0.82 0.3118 0.689 0.507 0.993 0.72 0.2705 0.605 0.440 0.872
0.81 0.3083 0.681 0.501 0.981 0.71 0.2658 0.596 0.432 0.859
0.80 0.3047 0.674 0.495 0.970 0.70 0.2610 0.587 0.424 0.846
0.79 0.3008 0.666 0.489 0.958 0.69 0.2560 0.578 0.416 0.832
0.78 0.2969 0.657 0.483 0.946 0.68 0.2511 0.569 0.408 0.819
0.77 0.2928 0.649 0.476 0.934 0.67 0.2460 0.559 0.400 0.805
0.76 0.2886 0.640 0.469 0.922 115 0.66 0.2409 0.550 0.392 0.792 116

29
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.0 D(m)= 1.2


D(m)= 1.0 D(m)= 1.2
h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.65 0.2358 0.540 0.383 0.778
0.55 0.1826 0.443 0.297 0.637
0.64 0.2306 0.531 0.375 0.764
0.54 0.1772 0.433 0.288 0.623
0.63 0.2253 0.521 0.366 0.751
0.53 0.1718 0.423 0.279 0.609
0.62 0.2200 0.512 0.358 0.737
0.52 0.1665 0.413 0.271 0.594
0.61 0.2147 0.502 0.349 0.723
0.51 0.1611 0.403 0.262 0.580
0.60 0.2094 0.492 0.341 0.709
0.50 0.1558 0.393 0.253 0.565
0.59 0.2041 0.482 0.332 0.694
0.49 0.1506 0.383 0.245 0.551
0.58 0.1987 0.472 0.323 0.680
0.48 0.1453 0.373 0.236 0.537
0.57 0.1933 0.462 0.314 0.666
0.47 0.1401 0.363 0.228 0.522
0.56 0.1879 0.453 0.306 0.652 117
0.46 0.1349 0.353 0.219 0.508 118

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.0 D(m)= 1.2 D(m)= 1.0 D(m)= 1.2


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.45 0.1298 0.343 0.211 0.494
0.36 0.0864 0.255 0.141 0.367
0.44 0.1248 0.333 0.203 0.479
0.35 0.0820 0.245 0.133 0.353
0.43 0.1197 0.323 0.195 0.465
0.34 0.0776 0.235 0.126 0.339
0.42 0.1148 0.313 0.187 0.451
0.41 0.1099 0.303 0.179 0.437 0.33 0.0733 0.226 0.119 0.325
0.40 0.1050 0.293 0.171 0.422 0.32 0.0691 0.217 0.112 0.312
0.39 0.1003 0.284 0.163 0.408 0.31 0.0650 0.207 0.106 0.299
0.38 0.0956 0.274 0.155 0.394 0.30 0.0610 0.198 0.099 0.285
0.37 0.0910 0.264 0.148 0.380
119 120

30
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.5 D(m)= 2.0 D(m)= 1.5 D(m)= 2


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.94 0.988 1.724 2.129 3.065 0.85 0.947 1.601 2.039 2.846
0.93 0.988 1.713 2.128 3.045 0.84 0.938 1.585 2.021 2.817
0.92 0.986 1.701 2.124 3.024 0.83 0.929 1.568 2.001 2.787
0.91 0.983 1.688 2.118 3.002 0.82 0.919 1.551 1.980 2.757
0.90 0.979 1.675 2.109 2.978 0.81 0.909 1.533 1.958 2.726
0.89 0.975 1.661 2.099 2.954 0.80 0.898 1.516 1.934 2.694
0.88 0.969 1.647 2.086 2.928 0.79 0.887 1.497 1.910 2.662
0.87 0.962 1.632 2.072 2.902 0.78 0.875 1.479 1.885 2.629
0.86 0.955 1.617 2.057 2.874 0.77 0.863 1.460 1.859 2.596
121 0.76 0.851 1.441 1.832 2.562 122

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.5 D(m)= 2 D(m)= 1.5 D(m)= 2


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.75 0.838 1.422 1.805 2.527 0.65 0.695 1.216 1.497 2.162
0.74 0.825 1.402 1.776 2.493 0.64 0.680 1.194 1.464 2.123
0.73 0.811 1.382 1.747 2.457 0.63 0.664 1.173 1.431 2.085
0.72 0.798 1.362 1.718 2.422 0.62 0.649 1.151 1.397 2.046
0.71 0.784 1.342 1.688 2.385 0.61 0.633 1.129 1.363 2.007
0.70 0.769 1.321 1.657 2.349 0.60 0.617 1.107 1.330 1.968
0.69 0.755 1.301 1.626 2.312 0.59 0.602 1.085 1.296 1.929
0.68 0.740 1.280 1.594 2.275 0.58 0.586 1.063 1.262 1.889
0.67 0.725 1.259 1.562 2.237 0.57 0.570 1.041 1.227 1.850
0.66 0.710 1.237 1.530 2.200 123 0.56 0.554 1.018 1.193 1.810 124

31
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.5 D(m)= 2 D(m)= 1.5 D(m)= 2


h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D) h/D F(h/D) ω(h/D) F(h/D) ω(h/D)
0.55 0.538 0.996 1.159 1.770 0.45 0.383 0.771 0.824 1.371
0.54 0.522 0.973 1.125 1.731 0.44 0.368 0.749 0.792 1.331
0.53 0.507 0.951 1.091 1.691 0.43 0.353 0.727 0.760 1.292
0.52 0.491 0.929 1.057 1.651 0.42 0.338 0.704 0.729 1.252
0.51 0.475 0.906 1.023 1.611 0.41 0.324 0.682 0.698 1.213
0.50 0.459 0.884 0.990 1.571 0.40 0.310 0.660 0.667 1.173
0.49 0.444 0.861 0.956 1.531 0.39 0.296 0.638 0.637 1.134
0.48 0.428 0.839 0.923 1.491 0.38 0.282 0.616 0.607 1.095
0.47 0.413 0.816 0.890 1.451 0.37 0.268 0.594 0.578 1.057
0.46 0.398 0.794 0.857 1.411 125 126

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

D(m)= 1.5 D(m)= 2


h/D
0.36
F(h/D)
0.255
ω(h/D)
0.573
F(h/D)
0.549
ω(h/D)
1.018
HỆ THỐNG
0.35 0.242 0.551 0.520 0.980
0.34
0.33
0.229
0.216
0.530
0.509
0.493
0.465
0.942
0.904
THOÁT NƢỚC THẢI
0.32 0.204 0.487 0.439 0.867
0.31 0.192 0.467 0.413 0.830
0.30 0.180 0.446 0.388 0.793

127 128

32
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

LƢU LƢỢNG NƢỚC THẢI TÍNH TOÁN LƢU LƢỢNG NƢỚC THẢI TÍNH TOÁN
A. LƢU LƢỢNG TỪ CÁC TIỂU KHU:
A. LƢU LƢỢNG TỪ CÁC TIỂU KHU:
- Mạng lƣới thoát nƣớc đƣợc tính toán theo lƣu Qmax = q.N.K0
lƣợng giây lớn nhất gọi là lƣu lƣợng tính toán
của nƣớc thải. • q – tiêu chuẩn thải nước ngày trung bình trên người (l/người ngđ)
• N – số dân ở các tiểu khu nhà ở
- Lƣu lƣợng nƣớc thải sinh hoạt tùy thuộc số • K0 – hệ số không điều hòa chung
dân và tiêu chuẩn thải nƣớc. Lƣu lƣợng nƣớc
thải của xí nghiệp công trình tùy thuộc lƣợng
sản phẩm và tiêu chuẩn thải nƣớc sản xuất.
- Tiêu chuẩn thải nƣớc có thể lấy bằng tiêu
chuẩn cấp nƣớc.
129 130

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

LƢU LƢỢNG NƢỚC THẢI TÍNH TOÁN LƢU LƢỢNG NƢỚC THẢI TÍNH TOÁN
B. LƢU LƢỢNG TRONG CÁC ĐOẠN CỐNG B. LƢU LƢỢNG TRONG CÁC ĐOẠN CỐNG

• Đoạn cống đƣợc hiểu là phụ trách nhận nƣớc • Đoạn cống đƣợc hiểu là phụ trách nhận nƣớc
cho 1 tiểu khu hoặc 1 tiểu lƣu vực, có thể nằm cho 1 tiểu khu hoặc 1 tiểu lƣu vực, có thể nằm
giữa 2 hố ga chính hay có thêm một số hố ga giữa 2 hố ga chính hay có thêm một số hố ga
trung gian, nhƣng trong đoạn cống thì đƣờng trung gian, nhƣng trong đoạn cống thì đƣờng
kính cống, độ dốc cống, … không đổi. kính cống, độ dốc cống, … không đổi.

• Nƣớc chảy trong đoạn cống bao gồm nƣớc từ • Nƣớc chảy trong đoạn cống bao gồm nƣớc từ
các đoạn cống trên truyền xuống và nƣớc từ các đoạn cống trên truyền xuống và nƣớc từ
tiểu khu chảy ra. tiểu khu chảy ra.
131 132

33
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC

LƢU LƢỢNG NƢỚC THẢI TÍNH TOÁN CÁC ĐIỀU KIỆN TÍNH TOÁN NƢỚC THẢI
B. LƢU LƢỢNG TRONG CÁC ĐOẠN CỐNG 1. ĐK1: Điều kiện về “Đƣờng kính cống tối thiểu”
• Để có thể nạo vét cống dễ dàng, đƣờng kính cống D
cần phải lớn hơn hay bằng trị số Dmin nhƣ sau:

D  Dmin

(TCVN 7957:2008)

Q = Tổng lƣu lƣợng tại đầu vào A = QAi

hay Q = 0,5 Qthải + (Q1 + Q2 + …)


133 134

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
CÁC ĐIỀU KIỆN TÍNH TOÁN NƢỚC THẢI CÁC ĐIỀU KIỆN TÍNH TOÁN NƢỚC THẢI
2. ĐK2: Điều kiện về “Vận tốc không lắng hay 2. ĐK2: Điều kiện về “Vận tốc không lắng hay
độ dốc cống tối thiểu” độ dốc cống tối thiểu”

• Để hạn chế bùn cát bồi lắng lòng cống, vận tốc nƣớc chảy D (mm)
trong cống V phải lớn hơn hay bằng vận tốc không lắng
[Vkl]:
150 – 200 0.7
300 – 400 0.8
V  [Vkl]
400 – 500 0.9
600 – 800 1.0
• V ≥ Vmin  chất bẩn lơ lửng không lắng đọng trong cống 900 – 1200 1.15
• Vmax = 8 m/s với cống kim loại, = 4 m/s với cống phi kim 1300 – 1500 1.2
135
> 1500 1.3 136

34
CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
CÁC ĐIỀU KIỆN TÍNH TOÁN NƢỚC THẢI CÁC ĐIỀU KIỆN TÍNH TOÁN NƢỚC THẢI
3. ĐK3: Điều kiện về “Độ đầy tối đa” 3. ĐK3: Điều kiện về “Độ đầy tối đa”

• Độ đầy đƣợc định nghĩa là tỷ số h/D hay góc ở tâm  :


Các cống nước thải đều phải dành 1 khoảng không bên trên
để thoát các loại khí ra ngoài, không cho phép chảy đầy
cống:
h/D  (h/D)max
Hay:   max

137 138

CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC CHƯƠNG 4: HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC KHU VỰC
Ví dụ 2. Thiết kế HTTN thải cho các khu dân cư. Nước thải
Ví dụ 1. Cống thoát nước có lưu lượng tính toán qua cống thoát ra phân bố dọc theo tuyến đường. Dùng cống BTCT đúc
sẵn với hệ số nhám n = 0.015. Cao độ mặt đất tại các điểm
Q = 0,5 (m3/s). Biết hệ số nhám n = 0,015 và độ dốc i =
nút xem trong hình vẽ. Hãy thiết kế chọn đường kính và độ
0,002. Hãy thiết kế chọn đường kính cống trong trường hợp: dốc thích hợp cho các đoạn cống.
a. Cống thoát nước mưa Tiểu khu I II III
Số dân N (người) 1600 4800 2000
b. Cống thoát nước thải. D (+5.5m)
Tiêu chuẩn nước thải 140 160 180
q(l/người-ngđ)

Lưu ý độ đầy cho phép trong cống thoát nước thải. Tuyến đường WA AB BC BD
L (m) 300 300 600 400 III
(+4m)A (+4m)B (+6m) C
W
W(+3m)
I II
139 140

35

You might also like