Nielegalna aborcja

Nielegalna aborcja – zabieg przerwania ciąży wykonany wbrew

obowiązującemu lokalnie prawu. Dotyczy zarówno sytuacji, w
których aborcja w danej sytuacji nie jest prawnie dopuszczalna,
jak i takich, w których wykonująca ją osoba nie ma do tego
właściwych uprawnień lub w ogóle nie jest certyfikowanym
lekarzem. W użyciu jest także ogólniejszy termin podziemie
aborcyjne, oznaczający rynek tego typu usług.

Nielegalnie wykonywane aborcje zwiększają ryzyko poważnych

Wystawa poświęcona nielegalnym
powikłań lub nawet śmierci dla poddającej się jej kobiety[1]. Grozi
aborcjom w wiedeńskim Muzeum
jej także stygmatyzacja z powodu prawnych uwarunkowań w Antykoncepcji i Aborcji (MUVS)
danym kraju, lub samego faktu zajścia w ciążę, na przykład w
wieku uznawanym przez społeczeństwo za nieodpowiedni[1][2].

W różnych krajach, a często także na różnych terytoriach tego samego państwa, mogą występować różnice
prawne zarówno w dopuszczalności aborcji (tak na danym etapie ciąży, jak i w konkretnej sytuacji), jak i
w wymaganych do jej wykonania uprawnieniach[3].

Spis treści
Nielegalne aborcje w Polsce
Nielegalne aborcje na świecie
Andora
Chile
Niemcy
Rumunia
Salwador
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne

Nielegalne aborcje w Polsce

W Polsce za nielegalną aborcję uznaje się przestępstwo Bezprawne przerwanie ciąży za
karalnego przerwania ciąży, zgodnie z art. 152-154 zgodą kobiety
Kodeksu karnego zagrożonym od 6 miesięcy do 8 lat
KK z 1997
ograniczenia wolności, w zależności od uwarunkowań[4].
W związku ze specyficznymi uwarunkowaniami Ciężar gatunkowy występek
Przepis art. 152 § 1 k.k.
Kara pozbawienia wolności do
prawnymi w Polsce nie jest możliwe oszacowanie skali lat 3
zjawiska podziemia aborcyjnego[5]. Organizacje pro- Strona umyślna w zamiarze
podmiotowa bezpośrednim
choice twierdzą, że jest to zjawisko powszechne[5].
Odpowiedzialność nie
Współcześnie szacuje się, że większość nielegalnych od 15. roku życia
zabiegów w Polsce przeprowadzają wykwalifikowani Typ kwalifikowany tak
lekarze[6], podobnie było przed nowelizacją Kodeksu Typ nie
karnego w 1932[2]. Zabiegi takie otwarcie reklamowane uprzywilejowany
są w prasie codziennej, choć pod eufemistycznymi Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych
nazwami, i są powszechnie dostępne, choć za wysoką
cenę[6]. Bezprawne przerwanie ciąży bez
zgody kobiety
Według oficjalnych danych, tj. corocznych sprawozdań, KK z 1997
które zgodnie z ustawą ma corocznie przedstawiać rząd,
Ciężar gatunkowy występek
ilość przestępstw aborcyjnych wynosi od kilkudziesięciu
do kilkaset rocznie. Najwięcej przypadków dotyczy Przepis art. 153 § 1 k.k.
złamania art. 152 § 2 kodeksu karnego, dotyczącego Kara pozbawienia wolności od
udzielania pomocy kobiecie w przerwaniu życia jej 6 miesięcy do lat 8
dziecka lub nakłaniania jej do tego[7]. Strona umyślna w zamiarze
podmiotowa bezpośrednim lub
Przerywanie ciąży za zgodą kobiety z naruszeniem ewentualnym
przepisów ustawy (prawa) jest zagrożone karą Odpowiedzialność nie
pozbawienia wolności do lat 3 (typ podstawowy od 15. roku życia
określony art. 152 § 1 kk). Tej samej karze podlega Typ kwalifikowany tak
osoba, która udziela kobiecie ciężarnej pomocy w Typ nie
przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub ją uprzywilejowany
do tego nakłania (pomocnictwo i podżeganie, § 2). Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych
Kwalifikowanym przez następstwo jest dopuszczenie się
tych czynów, gdy płód osiągnął zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej –
zagrożenie ustawowe wynosi od 6 miesięcy do lat 8 kary pozbawienia wolności (art. 152 § 3 kk).

Przerywanie ciąży bez zgody kobiety poprzez stosowanie wobec niej przemocy lub w przerywanie tej
ciąży inny sposób oraz doprowadzenie kobiety ciężarnej do przerwania ciąży przemocą, groźbą bezprawną
lub podstępem jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 (typ podstawowy
określony art. 153 § 1 kk). Gdy płód osiągnął zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety
ciężarnej, kara pozbawienia wolności wynosi od roku do lat 10 (art. 153 § 2 kk).

Art. 154 Kodeksu karnego kwalifikuje powyższe typy czynów zabronionych:

1. Jeżeli następstwem czynu określonego w art. 152 § 1 lub 2 kk jest śmierć kobiety ciężarnej,
sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
2. Jeżeli następstwem czynu określonego w art. 152 § 3 kk lub w art. 153 kk jest śmierć kobiety
ciężarnej, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Zachowanie kobiety, która poddaje się zabiegowi bezprawnego przerwania ciąży, do niego podżega lub
dokonuje aborcji samodzielnie, nie stanowi czynu zabronionego[8]. Dlatego koniecznym było
wprowadzenie do części szczególnej kodeksu karnego karalności postaci zjawiskowych takich jak
podżeganie lub pomocnictwo do przerwania ciąży.

Największe praktyczne znaczenie przy ocenie karalności czynu przerywania ciąży ma ustawa z dnia 6
czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1444 (http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xs
p?id=WDU20200001444)) oraz ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu
ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r. nr 17, poz. 78 (http://isap.sejm.
gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19930170078)).

Według opinii opublikowanej przez Ordo Iuris prawo wskazuje również na niezgodność aborcji z
Konstytucją, Powszechną Deklaracja Praw Człowieka i Karta Praw Podstawowych UE, mających
pierwszeństwo nad Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, tym samym czyniąc przesłanki legalnej aborcji
nieważnymi na mocy art. 8 Konstytucji (w odniesieniu do art. 38) i art. 92 Konstytucji (art. 3 i art. 6), dając
tym samym prawo do ukarania na mocy Art. 148 Kodeksu karnego[9].

Nielegalne aborcje na świecie

Andora

Prawo w Andorze bezwzględnie zakazuje aborcji (art. 185-188 kodeksu karnego). Kobiecie za przerwanie
ciąży grozi kara do dwóch i pół roku więzienia, osobie wykonującej aborcję za jej zgodą do czterech lat
więzienia. Jeśli osoba wykonująca aborcję jest pracownikiem służby zdrowia, zwyczajowo się tym zajmuje
lub robi to z chęci zysku maksymalna kara wynosi sześć lat. Za przerwanie ciąży bez zgody kobiety grozi
do dziesięciu lat więzienia, jeśli zaś skutkiem zabiegu jest śmierć kobiety lub ciężki uszczerbek na jej
zdrowiu maksymalna kara wynosi dwanaście lat. Karalne jest również oferowanie usług aborcyjnych,
pomoc w dokonaniu aborcji bądź namawianie kobiety do usunięcia ciąży – stanowi to przestępstwo
zagrożone karą do trzech lat więzienia.

Chile

Analogicznie jak w przypadku Andory chilijskie prawo zabrania aborcji bez względu na okoliczności,
jednak podlega ona karaniu tylko gdy została dokonana maliciosamente (hiszp. w złej wierze, umyślnie).
Kodeks karny przewiduje uprzywilejowaną formę spędzenia płodu lub poddania się przez kobietę
zabiegowi przerwania ciąży gdy zostało ono wykonane para ocultar deshonra de la mujer embarazada
(hiszp. w celu ochrony reputacji kobiety ciężarnej). Typy kwalifikowane występują, gdy ciążę przerwano
bez zgody kobiety ciężarnej lub z użyciem przemocy wobec niej. Prawo penalizuje też pomoc w
dokonaniu aborcji w ramach obowiązków służbowych[10].

Niemcy

Paragraf 218 niemieckiego kodeksu karnego (Strafgesetzbuch) przewiduje za przerwanie ciąży karę
pozbawienia wolności do lat trzech lub karę grzywny[11], kary te nie są jednak egzekwowane, gdy od
poczęcia minęło mniej niż dwanaście tygodni, zabieg aborcyjny był wykonany przez lekarza, kobieta
ciężarna skorzystała z odpowiednich konsultacji i między konsultacją a zabiegiem zachowano odstęp min.
trzech dni[12]. Karalne natomiast jest usunięcie ciąży bez zgody kobiety lub skutkujące jej śmiercią bądź
ciężkim uszczerbkiem dla zdrowia jak też nakłanianie kobiety do aborcji. Usiłowanie jest karalne, jednak
kobieta ciężarna nie podlega za nie odpowiedzialności karnej[11]. Przerwanie ciąży nie jest przestępstwem
gdy ciąża zagraża życiu lub zdrowiu matki bądź też powstała w wyniku przestępstwa. W szczególnych
wypadkach sąd może odstąpić od wymierzenia kary względem kobiety ciężarnej[12].

Rumunia
Rumuński kodeks karny przewiduje za przerwanie ciąży z naruszeniem przepisów ustawy karę
pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do trzech lat, gdy zostało dokonane za zgodą kobiety ciężarnej
oraz od dwóch do siedmiu lat gdy ciążę przerwano bez jej zgody[13].

Salwador

Podobnie jak w przypadku Andory i Chile aborcja jest zakazana w tym środkowoamerykańskim państwie
bez względu na okoliczności, chociaż nie karze się za nią, jeśli do poronienia doszło skutkiem nieuwagi
kobiety ciężarnej (art. 133-137 kodeksu karnego)[14]. Aborcja za zgodą kobiety ciężarnej jest karana
więzieniem od dwóch do ośmiu lat (tej samej karze podlega kobieta ciężarna), bez jej zgody od czterech do
dziesięciu lat. Personel medyczny jest karany więzieniem od sześciu do dwunastu lat z zakazem
wykonywania zawodu. Nieumyślne spowodowanie poronienia jest karane więzieniem od sześciu miesięcy
do dwóch lat. Konstytucja Salwadoru gwarantuje każdej osobie ludzkiej prawo do życia od momentu
poczęcia.

Zobacz też
aborcja
turystyka aborcyjna
spowodowanie uszkodzenia ciała dziecka poczętego

Przypisy
1. Jelena Kondratiewa-Bryzik, Początek prawnej ochrony życia ludzkiego w świetle
standardów międzynarodowych, 10 czerwca 2009, s. 197, ISBN 978-83-264-1936-2.
2. Kamil Janicki, Epoka hipokryzji. Seks i erotyka w przedwojennej Polsce, Ebook, Otwarte, 5
maja 2015, s. 68, 372, ISBN 978-83-240-3083-5.
3. Anetta Breczko, Podmiotowość prawna człowieka w warunkach postępu
biotechnomedycznego, Temida 2, 2011, s. 201–202, ISBN 978-83-89620-98-9.
4. Mirosława Melezini, Andrzej Sakowicz, Krzysztof Kazmiruk, Prawo karne w diagramach:
Część ogólna i szczegółowa (https://books.google.pl/books?id=zvslAwAAQBAJ&pg=PA137
&dq=Nielegalna+aborcja&hl=pl&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Nielegalna%2520aborc
ja&f=false), Mirosława Melezini (red.), Wydawnictwo Temida 2, 2009, s. 137,
ISBN 978-83-89620-62-0 [dostęp 2016-10-03].
5. Wanda Nowicka, Ustawa antyaborcyjna w Polsce: funkcjonowanie, skutki społeczne,
postawy i zachowania. Raport (https://books.google.pl/books?id=id9BAQAAIAAJ),
Warszawa: Federacja na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, 2000, s. 18–25, 44–46, 54,
ISBN 978-83-88568-00-8 [dostęp 2016-10-03].
6. Joanna Mishtal, The Politics of Morality: The Church, the State, and Reproductive Rights in
Postsocialist Poland (https://books.google.pl/books?id=aU5BCgAAQBAJ&pg=PT80&dq=po
dziemie+aborcyjne&hl=pl&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=podziemie%2520aborcyjne&f
=false), Ohio University Press, 15 lipca 2015, s. 80–85, ISBN 978-0-8214-4517-4 [dostęp
2016-10-03] (ang.).
7. Interpelacja nr 8508 – tekst odpowiedzi (http://sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?k
ey=2F92367F). sejm.gov.pl. [dostęp 2018-02-26].
 8. Jakub Bojke, Michał Wantoła, Wyłączenie odpowiedzialności karnej kobiety ciężarnej za
aborcję. Wybrane zagadnienia (https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=694779),
„Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych”, 19 (3), 2015, s. 89–104, ISSN
1506-1817 (http://worldcat.org/issn/1506-1817) [dostęp 2021-02-25], Cytat: Bezspornym
pozostaje natomiast brak odpowiedzialności matki wówczas, gdy sama dokonała
przerwania ciąży. Nie jest kryminalizowane również jej zachowanie polegające na
nakłanianiu innych osób do udzielenia jej pomocy w przerwaniu ciąży. (pol.).
9. Marcin Olszówka, Bartosz Zalewski, Opinia dotycząca projektu ustawy o zmianie ustawy o
planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania
ciąży („Zatrzymaj aborcję”) (https://ordoiuris.pl/ochrona-zycia/opinia-dotyczaca-projektu-usta
wy-o-zmianie-ustawy-o-planowaniu-rodziny-ochronie-0), ordoiuris.pl, 14 kwietnia 2020.
10. COD-18742 12-NOV-1874 MINISTERIO DE JUSTICIA (http://www.bcn.cl/leyes/pdf/actualiza
do/1984.pdf)
11. § 218 StGB – Einzelnorm (http://bundesrecht.juris.de/stgb/__218.html) (niem.).
bundesrecht.juris.de. [dostęp 2017-11-22].
12. § 218a StGB – Einzelnorm (http://bundesrecht.juris.de/stgb/__218a.html) (niem.).
bundesrecht.juris.de. [dostęp 2017-11-22].
13. Dziedzictwo Ceausescu – casus Rumunia – Portal Spraw Zagranicznych psz.pl (http://www.
psz.pl/content/view/11637). www.psz.pl. [dostęp 2017-11-22].
14. Słowo aborto oznacza w języku hiszpańskim zarówno naturalne poronienie, jak też zabieg
przerwania ciąży.

Linki zewnętrzne
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 – Kodeks karny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1444 (http://isap.sejm.g
ov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001444))
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r. nr 17, poz. 78 (http://isap.sej
m.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19930170078))

Artykuł uwzględnia ograniczony pod względem terytorialnym stan prawny na 16 września 2010.
Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nielegalna_aborcja&oldid=64271427”

Tę stronę ostatnio edytowano 10 sie 2021, 16:45. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie
autorstwa, na tych samych warunkach (http:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl), z możliwością
obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania
(http:https://foundation.wikimedia.org/wiki/Warunki_korzystania).