TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

-------***-------

BÀI TẬP LỚN MÔN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

ĐỀ TÀI: PHÂN TÍCH SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN. Ý
NGHĨA ĐỐI VỚI VIỆT NAM

Họ và tên SV: Nguyễn Cảnh Vinh

Lớp tín chỉ: Chủ nghĩa xã hội khoa học EMQI63
Mã SV: 11216259

GVHD: TS NGUYỄN VĂN HẬU

.
HÀ NỘI, NĂM 2022

1
ĐẶT VẤN ĐỀ:...................................................................................................................3

PHẦN NỘI DUNG.............................................................................................................4

I. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN........................................4

1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác Lê-nin về giai cấp công nhân.............4

2. Nội dung và đặc điểm Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân......................5

3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân................7

4. Thực hiện sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân hiện nay....................................10

II. Ý NGHĨA SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VỚI VIỆT
NAM 11

1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam....................................................11

2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.........................................13

3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay.....................................................................................................14

KẾT LUẬN:.....................................................................................................................15

TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................................16

2
 ĐẶT VẤN ĐỀ:

Công cuộc đổi mới đất nước, định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng ta khởi xướng
và lãnh đạo đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất quan trọng. Giai cấp công
nhân đang đi đầu trong xây dựng xã hội mới, nhất là trong việc xây dựng cơ sở vật chất -
kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh. Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt chú trọng phương hướng xây
dựng giai cấp công nhân trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng
chỉ rõ: "Đối với giai cấp công nhân, phát triển về số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng
cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, xứng đáng là một lực
lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước"

Theo đó, việc tìm hiểu và nghiên cứu về đề tài này giúp chúng ta: nắm vững quan
điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân, nội dung, biểu hiện và ý nghĩa của sứ mệnh đó trong bối cảnh hiện
nay; biết vận dụng phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành chủ
nghĩa xã hội khoa học vào việc phân tích sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt
Nam trong tiến trình cách mạng Việt Nam, trong sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế
hiện nay; góp phần xây dựng và củng cố niềm tin khoa học, lập trường giai cấp công
nhân đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội trên thế giới cũng như ở Việt Nam.

3
 PHẦN NỘI DUNG
I. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác Lê-nin về giai cấp công nhân
1.1 . Khái niệm

Giai cấp công nhân theo C.Mác là giai cấp của những người công nhân và người
lao động phải bán sức lao động để đổi lấy tiền lương và họ không phải là chủ sở hữu
của phương tiện sản xuất. Cũng theo Mác, giai cấp công nhân là giai cấp tạo ra các giá trị
thặng dư và sự giàu có cho xã hội.

C.Mác và Ph.Ăngghen đã sử dụng nhiều thuật ngữ khác nhau để chỉ giai cấp công
nhân như giai cấp vô sản; giai cấp vô sản hiện đại; giai cấp công nhân hiện đại; giai cấp
công nhân đại công nghiệp…

Đó là những cụm từ đồng nghĩa để chỉ: giai cấp công nhân - con đẻ của nền đại
công nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho
phương thức sản xuất hiện đại. Các ông còn dùng những thuật ngữ có nội dung hẹp hơn
để chỉ các loại công nhân trong các ngành sản xuất khác nhau, trong những giai đoạn phát
triển khác nhau của công nghiệp: công nhân khoáng sản, công nhân công trường thủ
công, công nhân công xưởng, công nhân nông nghiệp…

Dù diễn đạt bằng những thuật ngữ khác nhau, song giai cấp công nhân được các
nhà kinh điển xác định trên hai phương diện cơ bản: kinh tế - xã hội và chính trị - xã hội.

I.2. Lịch sử hình thành của giai cấp công nhân

Dưới chế độ tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là giai cấp những người lao
động làm thuê cho nhà tư bản, là giai cấp hoàn toàn không có tư liệu sản xuất, phải bán
sức lao động cho nhà tư bản để kiếm sống. Vì vậy, trong sản xuất họ là giai cấp bị phụ

4
thuộc và trong phân phối là giai cấp bị bóc lột giá trị thặng dư, do đó giai cấp công nhân
đối lập trực tiếp về lợi ích với giai cấp tư sản.
I.3. Đặc điểm của giai cấp công nhân
Đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân trong chế độ tư bản chủ nghĩa theo
C.Mác, Ph.Ăngghen, là giai cấp vô sản, “giai cấp công nhân làm thuê hiện đại, vì mất các
tư liệu sản xuất của bản thân, nên buộc phải bán sức lao động của mình để sống”.
Đặc điểm nổi bật của giai cấp công nhân là lao động bằng phương thức công
nghiệp với đặc trưng công cụ lao động là máy móc, tạo ra năng suất lao động cao, quá
trình lao động mang tính chất xã hội hóa.
Giai cấp công nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, là chủ thể của
quá trình sản xuất vật chất hiện đại. Do đó, giai cấp công nhân là đại biểu cho lực lượng
sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất tiên tiến, quyết định sự tồn tại và phát triển
của xã hội hiện đại.
Nền sản xuất đại công nghiệp và phương thức sản xuất tiên tiến đã rèn luyện cho
giai cấp công nhân những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần
hợp tác và tâm lý lao động công nghiệp. Đó là một giai cấp cách mạng và có tinh thần
cách mạng triệt để.
2. Nội dung và đặc điểm Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

2.1. Nội dung

a. Nội dung kinh tế

Là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, giai cấp công nhân
cũng là đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, tiên tiến nhất dựa trên chế độ công hữu về tư
liệu sản xuất, đại biểu cho phương thức sản xuất tiến bộ nhất thuộc về xu thế phát triển
của lịch sử xã hội.

b. Nội dung chính trị - xã hội

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xoá bỏ
chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp công nhân, nhân dân lao động và toàn thể

5
nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu; xây dựng xã hội mới thực sự tốt
đẹp chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
Theo quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen, việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân cần phải trải qua hai bước. Bước thứ nhất: giai cấp công nhân biến
thành giai cấp thống trị và giành lấy chính quyền nhà nước vào tay giai cấp mình. Bước
thứ hai: giai cấp công nhân dùng sự thống trị của mình để từng bước đoạt lấy toàn bộ tư
bản trong tay giai cấp tư sản để tập trung tất cả những công cụ sản xuất vào trong tay nhà
nước từ đó tiến hành tổ chức xây dựng xã hội mới - xã hội chủ nghĩa. Hai bước này quan
hệ chặt chẽ với nhau, giai cấp công nhân không thực hiện được bước thứ nhất thì cũng
không thực hiện được bước thứ hai nhưng bước thứ hai là quan trọng nhất để giai cấp
công nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.

c. Nội dung văn hoá, tư tưởng

Giai cấp công nhân thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao gồm cải
tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức tư tưởng,
trong tâm lý, lối sống và trong đời sống tinh thần xã hội. Xây dựng và củng cố ý thức hệ
tiên tiến của giai cấp công nhân, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin, đấu tranh để khắc phục ý
thức hệ tư sản và các tàn dư còn sót lại của các hệ tư tưởng cũ. Phát triển văn hóa, xây
dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức và lối sống mới xã hội chủ nghĩa là một
trong những nội dung căn bản mà cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực văn hóa tư
tưởng đặt ra đối với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại.

2.2. Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
a) Sứ mệnh lịch sử cửa giai cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế - xã hội
của sản xuất mang tính xã hội hóa với hai biểu hiện nổi bật là:

Thứ nhất, xã hội hóa sản xuất làm xuất hiện những tiền đề vật chất, thúc đẩy sự
phát triển của xã hội, thúc đẩy sự vận động của mâu thuẫn cơ bản trong lòng phương thức
sản xuất tư bản chủ nghĩa. Sự xung đột giữa tính chất xã hội hóa của lực lượng sản xuất

6
với tính chất chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất là nội dung kinh tế -
vật chất của mâu thuẫn cơ bản đó trong chủ nghĩa tư bản.

Thứ hai, quá trình sản xuất mang tính xã hội hóa đã sản sinh ra giai cấp công nhân
và rèn luyện nó thành chủ thể thực hiện sứ mệnh lịch sử. Do mâu thuẫn về lợi ích cơ bản
không thể điều hòa giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản, nên mâu thuẫn này trở thành
động lực chính cho cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội hiện đại

b) Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự nghiệp cách mạng của
bản thân giai cấp công nhân cùng với đông đảo quần chúng và mang lại lợi ích
cho đa số.
c) Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải là thay thế chế độ sở hữu tư
nhân này bằng một chế độ sở hữu tư nhân khác mà là xóa bỏ triệt để chế độ tư
hữu về tư liệu sản xuất. Đối tượng xóa bỏ ở đây là sở hữu tư nhân tư bản chủ
nghĩa là nguồn gốc sinh ra những áp bức, bóc lột, bất công trong xã hội hiện đại.
d) Việc giai cấp công nhân giành lấy quyền lực thống trị xã hội là tiền đề để cải tạo
toàn diện, sâu sắc và triệt để xã hội cũ và xây dựng thành công xã hội mới với
mục tiêu cao nhất là giải phóng con người.
3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

3.1. Điều kiện khách quan

Có thể thấy điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân do địa vị kinh tế – xã hội của giai cấp công nhân và do địa vị chính trị – xã hội của
giai cấp công nhân. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân thể hiện ở cả 2 nội dung. Cũng chính điều kiện khách quan này là yếu tố để giai cấp
công nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Cụ thể điều kiện khách quan quy định
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân như sau:

Về địa vị kinh tế – xã hội của giai cấp công nhân:

Giai cấp công nhân là giai cấp gắn với lực lượng sản xuất tiên tiến nhất dưới chủ
nghĩa tư bản. Giai cấp công nhân là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ sản xuất tư bản

7
chủ nghĩa. Sau khi giành chính quyền, giai cấp công nhân, đại biểu cho sự tiến bộ của
lịch sử, là người duy nhất có khả năng lãnh đạo xã hội xây dựng một phương thức sản
xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Giai cấp công nhân hiện đại có xu hướng ngày càng được tri thức hóa do yêu cầu
khách quan của sự phát triển công nghiệp trong thời đại mà khoa học và công nghệ đã và
đang trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp.
Giai cấp công nhân do không có tư liệu sản xuất nên giai cấp công nhân phải bán
sức lao động của mình cho nhà tư bản và bị nhà tư bản chiếm đoạt giá trị thặng dư, họ bị
lệ thuộc hoàn toàn trong quá trình phân phối các kết quả lao động của chính mình. Về
mặt lợi ích giai cấp công nhân là giai cấp đối kháng trực tiếp với giai cấp tư sản. Xét về
bản chất, họ là giai cấp cách mạng triệt để nhất chống lại chế độ áp bức, bóc lột tư bản
chủ nghĩa.
Giai cấp công nhân có lợi ích căn bản thống nhất với lợi ích của toàn thể nhân dân
lao động nên họ có thể tập hợp, đoàn kết, lãnh đạo đông đảo quần chúng đi theo làm cách
mạng chống lại giai cấp tư sản.
Về địa vị chính trị – xã hội của giai cấp công nhân:
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất. Giai cấp công nhân là con đẻ của nền
sản xuất công nghiệp hiện đại, được rèn luyện trong nền sản xuất công nghiệp tiến bộ,
đoàn kết và tổ chức lại thành một lực lượng xã hội hùng mạnh.
Giai cấp công nhân đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến thể hiện ở nhiệm vụ
xóa bỏ quan hệ sản xuất dựa trên chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất thiết lập quan hệ sản
xuất mới tiến bộ hơn.
Giai cấp công nhân được trang bị lí luận của chủ nghĩa Mác Lenin lí luận cách
mạng khoa học và tiến bộ. Để có thể tiếp thu và vận dụng lí luận này đòi hỏi giai cấp
công nhân cần có trình độ lí luận nhất định.
Giai cấp công nhân có ý thức tổ chức kỷ luật cao. Môi trường làm việc của giai
cấp công nhân là sản xuất tập trung cao và có trình độ kỹ thuật ngày càng hiện đại, có cơ
cấu tổ chức ngày càng chặt chẽ, làm việc theo dây chuyền buộc giai cấp công nhân phải
luôn tuân thủ nghiêm ngặt kỷ luật lao động.

8
 Ngoài ra giai cấp công nhân có tinh thần cách mạng triệt để nhất vì cách mạng của
giai cấp công nhân hướng tới mục tiêu cuối là giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc,
giải phóng con người, thể hiện ở sự xóa bỏ mọi tình trạng áp bức bóc lột, nô dịch cả về
vật chất lẫn tinh thần. Giai cấp công nhân vừa phải giành chính quyền, vừa sử dụng chính
quyền để thực hiện mục tiêu đó.
Giai cấp công nhân có bản chất quốc tế. Giai cấp công nhân ở tất cả các nước đều
có chung một mục đích là giải phóng mình đồng thời giải phóng xã hội khỏi áp bức bóc
lột và họ đều có chung một kẻ thù là giai cấp tư sản bóc lột và cũng do yêu cầu của cuộc
đấu tranh giai cấp, để chống lại chủ nghĩa tư bản, giai cấp tư sản khi mà chúng đã liên kết
với nhau thành tập đoàn tư bản, chủ nghĩa đế quốc, vì vậy mà giai cấp công nhân càng
phải nêu cao tinh thần quốc tế của giai cấp mình, cùng nhau thực hiện sứ mệnh lịch sử.
3.2. Điều kiện chủ quan
Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng.
Thông qua sự phát triển này có thể thấy sự lớn mạnh của giai cấp công nhân cùng với quy
mô phát triển của nền sản xuất vật chất hiện đại trên nền tảng của công nghiệp, của kỹ
thuật và công nghệ. Sự phát triển về số lượng phải gắn liền với sự phát triển về chất
lượng giai cấp công nhân hiện đại, đảm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện được sứ
mệnh lịch sử của mình. Chất lượng giai cấp công nhân phải thể hiện ở trình độ trưởng
thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách mạng, tức là tự giác nhận thức được vai
trò và trọng trách của giai cấp mình đối với lịch sử, do đó giai cấp công nhân phải được
giác ngộ về lý luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Là giai cấp đại diện tiêu biểu cho phương thức sản xuất tiên tiến, chất lượng giai
cấp công nhân còn phải thể hiện ở năng lực và trình độ làm chủ khoa học kỹ thuật và
công nghệ hiện đại, nhất là trong điều kiện hiện nay.
Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân thực
hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình. Đảng Cộng sản – đội tiên phong của giai cấp
công nhân ra đời và đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng là dấu hiệu về sự trưởng
thành vượt bậc của giai cấp công nhân với tư cách là giai cấp cách mạng.

9
 Giai cấp công nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan trọng nhất
của Đảng, làm cho Đảng mang bản chất giai cấp công nhân trở thành đội tiên phong, bộ
tham mưu chiến đấu của giai cấp. Đảng Cộng sản đại biểu trung thành cho lợi ích của
giai cấp công nhân, của dân tộc và xã hội. Sức mạnh của Đảng không chỉ thể hiện ở bản
chất giai cấp công nhân mà còn ở mối liên hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, với quần
chúng lao động đông đảo trong xã hội, thực hiện cuộc cách mạng do Đảng lãnh đạo để
giải phóng giai cấp và giải phóng xã hội.
4. Thực hiện sứ mệnh lịch sử giai cấp công nhân hiện nay

4.1. Thực hiện nội dung kinh tế - kỹ thuật của sứ mệnh lịch sử trong Cách mạng công
nghiệp lần thứ tư.
Thứ nhất, giai cấp công nhân là giai cấp sản xuất ra của cải vật chất cho xã hội
hiện đại bằng phương thức công nghiệp mang tính xã hội hóa cao. Xã hội nào cũng tồn
tại và phát triển thông qua quá trình sản xuất và tiêu thụ của cải vật chất. Với tư cách là
lực lượng sản xuất cơ bản tiên tiến, trực tiếp và tham gia quá trình sản xuất, tái sản xuất
của cải vật chất, giai cấp công nhân góp phần quyết định sự tồn tại và phát triển xã hội.
Thêm vào đó, tính chất xã hội hóa ngày càng tăng của sản xuất cũng làm nảy sinh những
nhân tố mang tính chất xã hội trong quá trình phát triển.

Thứ hai, cũng từ quá trình sản xuất công nghiệp này, những nhân tố vật chất kỹ
thuật cho sự hình thành một xã hội mới được tích lũy ngày một nhiều hơn. Cũng vì vậy,
C. Mác coi cách mạng công nghiệp cùng những yếu tố cấu thành của nó, như máy móc,
cách thức tổ chức quản lý sản xuất, trình độ cao của lao động và hợp tác lao động công
nghiệp... là “những nhà cách mạng” khiến xã hội hiện tại không thể duy trì trạng thái cũ.

4.2. Thực hiện nội dung chính trị - xã hội của sứ mệnh lịch sử trong Cách mạng
công nghiệp lần thứ tư.
Theo quan niệm của C. Mác, sở dĩ giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử là vì họ
là giai cấp đại diện cho xu thế xã hội hóa của lực lượng sản xuất hiện đại. Trong sản xuất
công nghiệp, họ vừa là “sản phẩm của nền đại công nghiệp”, vừa là chủ thể của quá trình

10
này. Do gắn liền với phương thức lao động này, giai cấp công nhân có được những phẩm
chất, như tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp tác, tâm lý lao động công nghiệp...
Đó là những phẩm chất cần thiết cho một giai cấp cách mạng và có năng lực lãnh đạo
cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Nội dung chính trị - xã hội của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được xác
định là cuộc đấu tranh vì các mục tiêu của chủ nghĩa xã hội, như công bằng, bình đẳng,
dân chủ… và tập trung nhất là việc xác lập chế độ chính trị - xã hội mới do giai cấp công
nhân lãnh đạo - chế độ xã hội chủ nghĩa để tạo ra tiền đề chính trị cho xây dựng xã hội xã
hội chủ nghĩa.

4.3. Thực hiện nội dung văn hóa - xã hội của sứ mệnh lịch sử trong Cách mạng
công nghiệp lần thứ tư
Trên bình diện thế giới hiện nay, hòa bình, hợp tác cùng phát triển trong môi
trường dân chủ, công bằng, bình đẳng đang là xu thế lớn. Xu thế ấy tạo điều kiện thuận
lợi cho Cách mạng công nghiệp 4.0 và cả sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.

Xét cho cùng, mọi tiến bộ xã hội trong lịch sử và gần gũi hơn là những thành quả
nhiều mặt của các cuộc cách mạng công nghiệp gần đây cũng chỉ xoay quanh một vấn đề
lớn của nhân loại, đó là làm thế nào để kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với tiến
bộ, công bằng xã hội. Hệ giá trị của giai cấp công nhân(10) với những giá trị cơ bản phù
hợp với những tiêu chí cơ bản xã hội hiện đại, như lao động, công bằng, bình đẳng, dân
chủ và sự phát triển tự do toàn diện cho mỗi người… đang được Cách mạng công nghiệp
4.0 tạo điều kiện và cổ vũ hiện thực hóa.

II. Ý NGHĨA SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG

NHÂN VỚI VIỆT NAM
1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam

11
 Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với chính sách khai thác
thuộc địa của thực dân Pháp ở Việt Nam. Giai cấp công nhân Việt Nam mang những đặc
điểm chủ yếu sau đây:

Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỷ XX, là giai
cấp trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp và bè lũ tay sai của chúng. Giai cấp
công nhân Việt Nam phát triển chậm vì nó sinh ra và lớn lên ở một nước thuộc địa, nửa
phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp.

Trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp, trong cuộc đấu tranh chống tư bản thực
dân đế quốc và phong kiến để giành độc lập chủ quyền, xóa bỏ ách bóc lột và thống trị
thực dân, giai cấp công nhân đã tự thể hiện mình là lực lượng chính trị tiên phong để lãnh
đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải quyết mâu thuẫn cơ bản giữa dân tộc Việt
Nam với đế quốc thực dân và phong kiến thống trị, mở đường cho sự phát triển của dân
tộc trong thời đại cách mạng vô sản. Giai cấp công nhân Việt Nam không chỉ thể hiện đặc
tính cách mạng của mình ở ý thức giai cấp và lập trường chính trị mà còn thể hiện tinh
thần dân tộc, giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân, với dân tộc có
truyền thống yêu nước, đoàn kết và bất khuất chống xâm lược.

Tuy số lượng giai cấp công nhân Việt Nam khi ra đời còn ít, những đặc tính của
công nhân với tư cách là sản phẩm của đại công nghiệp chưa thật sự đầy đủ, lại sinh
trưởng trong một xã hội nông nghiệp còn mang nhiều tàn dư của tâm lý tiểu nông nhưng
giai cấp công nhân Việt Nam sớm được tôi luyện trong đấu tranh cách mạng chống thực
dân đế quốc nên đã trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị của giai cấp, sớm giác
ngộ lý tưởng, mục tiêu cách mạng, tức là giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình,
nhất là từ khi Đảng ra đời.

Giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội.
Lợi ích của giai cấp công nhân và lợi ích dân tộc gắn chặt với nhau, tạo thành động lực
thúc đẩy đoàn kết giai cấp gắn liền với đoàn kết dân tộc trong mọi thời kỳ đấu tranh cách

12
mạng, từ cách mạng giải phóng dân tộc đến cách mạng xã hội chủ nghĩa, trong xây dựng
chủ nghĩa xã hội và trong sự nghiệp đổi mới hiện nay.

Đại bộ phận công nhân Việt Nam xuất thân từ nông dân và các tầng lớp lao động
khác, cùng chung lợi ích, cùng chung nguyện vọng và khát vọng đấu tranh cho độc lập tự
do, để giải phóng dân tộc và phát triển dân tộc Việt Nam, hướng đích tới chủ nghĩa xã hội
nên giai cấp công nhân Việt Nam có mối liên hệ tự nhiên, chặt chẽ với giai cấp nông dân
và các tầng lớp lao động trong xã hội.

2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam

Trước cách mạng tháng Tám, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là giải
phóng dân tộc giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Sứ mệnh này được chia thành 2
bước: bước một, giai cấp công nhân trở thành lực lượng tiên phong, tập hợp lãnh đạo
quần chúng nhân dân lao động đấu tranh chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc,
giành quyền lực nhà nước về tay giai cấp mình; bước 2: giai cấp công nhân cùng quần
chúng nhân dân sử dụng bộ máy nhà nước cải tạo xã hội cũ, xây dựng thành công xã hội
mới xã hội xã hội chủ nghĩa.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam tiếp tục đảm
đương sứ mệnh lịch sử lớn lao, không chỉ tiếp tục là giai cấp lãnh đạo cách mạng mà còn
là lực lượng tiên phong, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới. Giai cấp công nhân là nòng cốt
phải tự mình phấn đấu, nâng cao tri thức, tay nghề để có thế làm tốt sứ mệnh lịch sử đã
đề ra, phấn đấu đưa nước ta từ một nước nông nghiệp sớm trở thành nước công nghiệp
hiện đại.
Tại hội nghị lần thứ Bảy Ban chấp hành Trung ương khóa VII, Đảng ta đã khẳng
định: "Cùng với quá trình phát triển công nghiệp và công nghệ theo xu hướng công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, cần xây dựng giai cấp công nhân phát triển về số
lượng, giác ngộ về giai cấp, vững vàng về chính trị, tư tưởng, có trình độ học vấn và tay
nghề cao, có năng lực tiếp thu và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất, chất
lượng, hiệu quả cao, vươn lên làm tròn sứ mệnh lịch sử của mình"

13
 Đến hội nghị lần thứ Sáu, Ban chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta một lần
nữa đã xác định vai trò của giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
trong thời kỳ đổi mới: thông qua đội tiên phong là Đảng cộng sản Việt Nam; giai cấp
công nhân Việt Nam đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến là giai cấp tiên phong
trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Giai câp công nhân là lực lượng đi đầu
trong sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu nước mạnh,
xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công
nhân với giai cấp nông dân đội ngũ trí thức…
Để thực hiện sứ mệnh lịch sử to lớn này, giai cấp công nhân Việt Nam cần phát
triển không ngừng về số lượng, nâng cao chất lượng, phát huy vai trò của một giai cấp
tiên phong, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng
suốt của Đảng.

3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay
3.1. Phương hướng

Đại hội lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định phương hướng xây
dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa là: “Đối với giai cấp công nhân, phát triển
về số lượng, chất lượng và tổ chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học
vấn nghề nghiệp, xứng đáng là là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước. Giải quyết việc làm, giảm tối đa số công nhân thiếu việc làm và thất
nghiệp. Thực hiện tốt chính sách và pháp luật đối với công nhân và lao động, như Luật
Lao động, Luật Công đoàn, chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo
hiểm thất nghiệp, bảo hộ lao động, chăm sóc, phục hồi sức khỏe đối với công nhân; có
chính sách ưu đãi nhà ở đối với công nhân bậc cao. Xây dựng tổ chức, phát triển đoàn
viên công đoàn, nghiệp đoàn đều khắp ở các cơ sở sản xuất kinh doanh thuộc các thành
phần kinh tế…Chăm lo đào tạo cán bộ và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú”.

14
 3.2. Một số giải pháp chủ yếu

Một là, nâng cao nhận thức kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai cấp
lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam. Sự lớn mạnh
của giai cấp công nhân là một điều kiện tiên quyết bảo đảm thành công của công cuộc đổi
mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Hai là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với xây dựng và phát huy sức
mạnh của liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí trí thức và
doanh nhân, dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Ba là, thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn kết chặt
chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội
nhập quốc tế.
Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không
ngừng trí thức hóa giai cấp công nhân. Đặc biệt quan tâm xây dựng thế hệ công nhân trẻ,
có học vấn, chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp cao, ngang tầm khu vực và quốc tế, có
lập trường giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng, trở thành bộ phận nòng cốt của giai
cấp công nhân.
Năm là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống
chính trị, của toàn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công nhân, sự
tham gia đóng góp tích cực của người sử dụng lao động

KẾT LUẬN:
Cách mạng công nghiệp 4.0 là một thành tựu của văn minh nhân loại, có những
đóng góp, bổ sung vào nhận thức duy vật lịch sử về các vấn đề trong phát triển của xã
hội. Ở phương diện xã hội, sát cánh cùng giai cấp công nhân sản xuất ra của cải vật chất
ngày càng lớn đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của con người. Bên cạnh đó, giai cấp công
nhân, đang xuất hiện ngày càng đông đảo trình độ ngày càng nâng cao, cơ cấu, phân tầng
sâu sắc. Cùng với sự phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0 và kinh tế sáng tạo, giai
cấp công nhân ngày càng chiếm vị trí chủ đạo trong lực lượng lao động xã hội, sứ mệnh

15
lịch sử của giai cấp công nhân có những thay đổi trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, vai trò
vị trí tiên phong trong thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không giai cấp
nào thay thế được.

Hiểu được rõ về giai cấp công nhân, đặc biệt là hiểu được sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân là một vấn đề hết sức quan trọng để có những nhận thức đúng đắn đối với
các giai cấp công nhân và các giai cấp xã hội. Mỗi cá nhân trong xã hội cần không ngừng
nâng cao ý thức trách nhiệm về giai cấp, về nhận thức xã hội để nâng cao tri thức văn hóa
của mình.
Do dung lượng bài tiểu luận và kiến thức của em còn chưa đầy đủ nên em xin kết
thúc bài làm tại đây. Em mong thầy cùng các bạn có thể góp ý giúp cho bài tiểu luận của
em được hoàn thiện hiểu biết về cả lý luận và thực tiễn, đồng thời rút kinh nghiệm cho
những bài làm tiếp theo.
Em xin chân thành cảm ơn!

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2019), Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, Nxb. Hà
Nội.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb.
Chính trị quốc gia.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb.
Chính trị quốc gia.
4. Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện hội nghị lần thứ Bảy Ban chấp hành Trung
ương khóa VII, Nxb. Chính trị quốc gia
5. Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện hội nghị lần thứ Sáu Ban chấp hành Trung
ương khóa X, Nxb. Chính trị quốc gia
6. C. Mác và Ph.Ăng-ghen: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995.

16
7. https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/nghien-cu/-/2018/496728/thuc-hien-
noi-dung-su-menh-lich-su-cua-giai-cap-cong-nhan-trong-cach-mang-cong-nghiep-
lan-thu-tu.aspx
8. https://luathoangphi.vn/dieu-kien-khach-quan-quy-dinh-su-menh-lich-su-cua-giai-
cap-cong-nhan/#:~:text=C%C3%B3%20th%E1%BB%83%20th%E1%BA%A5y
%20%C4%91%E1%BB%8Ba%20v%E1%BB%8B,l%E1%BB%B1c%20v
%E1%BB%81%20ch%C3%ADnh%20tr%E1%BB%8B%20%C4%91%E1%BB
%83
9. https://luathoangphi.vn/su-menh-lich-su-cua-giai-cap-cong-nhan-viet-nam/
#:~:text=K%E1%BA%BFt%20lu%E1%BA%ADn%3A%20S%E1%BB
%A9%20m%E1%BB%87nh%20l%E1%BB%8Bch,h%E1%BB%99i%20c
%E1%BB%99ng%20s%E1%BA%A3n%20ch%E1%BB%A7%20ngh%C4%A9a.

17