ElektroseramikTR2017 Ozet

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 0
İÇİNDEKİLER
Önsöz 2
Düzenleme Kurulu’ndan 3
Komiteler 4
Bilimsel Program 5
Sözlü Sunum Özetleri 11
Poster Sunum Özetleri 44
Yazar İndisi 65

ÖNSÖZ
Bilimin mutfağı olarak değerlendirilen üniversiteler, akademik bilginin teknolojik ürünlere
dönüşmesini sağlayan ve böylece üretimi tetikleyen ortamlardır. Teknolojinin bu kadar hızla değiştiği ve
geliştiği bir ortamda, Üniversitelerin sürdürülebilir Ar-Ge faaliyetleri giderek önem kazanmaktadır.
İktisadi gelişmenin en önemli unsurlarından biri teknolojik ilerleme ve Ar-Ge üretiminin
yapılmasıdır. Ülkemizin rekabet gücünü ve refahını artırmada, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini
destekleme ve yürütmede, bilim ve teknoloji kültürü oluşturmada üniversitelere önemli görevler
düşmektedir.
Bu sorumluluğun bilinciyle Gebze Teknik Üniversitesi olarak, Türkiye’nin 10 araştırma
üniversitesinden birisi olmanın motivasyonuyla araştırmaları daha yüksek bütçeler ile desteklemeye
devam ediyoruz. Her yıl gerçekleşen ve artık gelenekselleşmeye başlayan 20’den fazla ulusal ve
uluslararası kongre ile bilim insanlarını bir araya getirme, çalışmalarını sunma, tartışma ve karşılıklı fikir
alışverişinde bulunma zemini hazırlıyoruz.
Günümüzde haberleşme, sonar teknolojileri, tıbbi uygulamalar gibi pek çok kullanım alanı olan
elektroseramik malzemeler alanında, ülkemizde yapılan çalışmalar son yıllarda giderek artmaktadır. Bu
alanda çalışan bilim insanlarını bir araya getirmek ve yeni çalışma platformları oluşturmak amacıyla,
Üniversite olarak bu sene ilkini düzenlediğimiz ElektroseramikTR çalıştayına katılan bilim insanlarına
teşekkürlerimi sunuyorum.
Bu değerli çalışmada ElektroseramikTR çalıştayında sunulan çalışmalara yer verilmektedir.
Birbirinden değerli çalışmaların yer aldığı bu bildiri kitabı, son yıllarda üniversitemizde ve ülkemizde
elektroseramik malzemeler üzerine yürütülen araştırma faaliyetleri ve projeler konusunda bilim
dünyasını bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır.
Bu düşüncelerle, çalıştayı düzenleyen Organizasyon Komitesi’ni kutluyor, çalıştayı destekleyen Türkiye
Bilimler Akademisi ile Türk Seramik Derneği’ne teşekkürlerimi sunuyor, ElektroseramikTR çalıştayının
ilerleyen senelerde daha da büyüyerek yoluna devam etmesini diliyorum.
Prof. Dr. Haluk GÖRGÜN

Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü

DÜZENLEME KURULU’ndan
Seramik üretimi konusunda uluslararası ölçekte öncü konumda olan ülkemizde katma değeri
yüksek, elektriksel, manyetik ve optik özellikleri ve uygulamaları ile öne çıkan elektroseramikler
konusunda son yıllarda çalışmalar artmaktadır. Elektroseramikler alanında çalışan bilim insanlarını bir
araya getirme, çalışmalarını sunma, tartışma ve karşılıklı fikir alışverişinde bulunma amacıyla Gebze
Teknik Üniversitesi’nin ev sahipliğinde, Türkiye Bilimler Akademisi, Türk Seramik Derneği ve Gebze Teknik
Üniversitesi’nin destekleri ile 2-3 Kasım 2017 tarihlerinde düzenlenen ElektroseramikTR 2017 Çalıştayı
hem bilimsel camiadan, hem de savunma sanayiinden yoğun bir ilgi görmüştür.
Çalıştaya 52 özet gönderilmiş ve bunlardan 32 tanesi sözlü, 20 tanesi poster sunum olarak
programa konmuştur. Çalıştay’da sunum yapacak katılımcıların dağılımına bakıldığında 20 farklı
kurumdan geldikleri ve yarısının lisansüstü düzeyde eğitimine devam eden öğrencilerden oluştuğu
görülmektedir. Sunumların dışında 70’in üzerinde katılımcı da dinleyici olarak kayıt yaptırmıştır.
Dinleyicilerin de 50’ye yakını lisans veya lisansüstü düzeyde eğitimine devam eden öğrencilerden
oluşmaktadır.
Gönderilen özetler elektroseramikler başlığı altında geniş bir yelpazeye dağılmakla birlikte,
Piezoelektrikler ve Ferroelektrikler, Katı Oksit Yakıt Hücreleri ve İyonik İletkenler, Nanomalzemeler ve
Uygulamalar ana başlıklar olarak ortaya çıkmıştır. Ayrıca savunma sanayii firmalarının uygulama ağırlıklı
sunumlarını içeren ayrı bir oturumda programda yer almıştır. İlk çalıştayın gördüğü ilgi ve iki güne yayılan
yoğun bir program, gelecekte de bu çalıştayın süreklilik kazanması ve periyodik olarak yapılması
konusunda bizlere umut vermiştir. Çalıştay’daki sunumların ve tartışmaların verimli geçmesi ve yeni
işbirliklerine yol açması dileğiyle tüm katılımcılara teşekkür ediyoruz.
Finansal destek sağlayarak, uzun yıllardır düzenlemeyi planladığımız bu etkinliğin
gerçekleşmesinde büyük katkısı olan Türkiye Bilimler Akademisi, Türk Seramik Derneği ve ENS
Piezoaygıtlar Ltd. Şti.’ne minnettarız. Ayrıca hem finansal ve operasyonel destek sağlayarak, hem de ev
sahipliği yaparak Çalıştay’ın gerçekleşmesinde en önemli katkıyı sunan Gebze Teknik Üniversitesi’ne,
özellikle Sn. Rektörümüz Prof. Dr. Haluk GÖRGÜN’e, GTÜ Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Hasan Aslan ve
Prof. Dr. Babür Özçelik’e, GTÜ Genel Sekreterliği’ne, GTÜ Teknoloji Transfer Merkezi A.Ş.’ye ve değerli
personeline şükranlarımızı sunuyoruz.
Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY

Düzenleme Kurulu Başkanı

KOMİTELER
Düzenleme Kurulu
Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY – Başkan
Prof. Dr. Hüseyin YILMAZ
Prof. Dr. Sedat ALKOY
Çalıştay Sekreteryası
D 5 - M. Yunus KAYA
D 5 - Ayşe BERKSOY YAVUZ
D 1 - Namık Gözaçık
D 1 - Ömer Çakmak
M 2 - Murat MURUTOĞLU
M 2 - Mustafa Ünsal Ünver
M 2 - Hüseyin Alptekin Sarı
M 1 - Mustafa Çağrı Bayır
B 4 - Önder Tuna
B 4 - Haluk Er
B 4 - Maral Kervancı

BİLİMSEL
PROGRAM

ElektroseramikTR 2017 Çalıştay Programı
Gebze Teknik Üniversitesi
2 Kasım 2017 - Perşembe

09:00 - 18:00 Kayıt
10:00 - 11:00 AÇILIŞ KONUŞMALARI Elektronik Müh. Binası
10:00 - 10:15 Düzenleme Kurulu Başkanının açılış konuşması Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY Gebze Teknik Üniversitesi
10:15 - 10:30 Gebze Teknik Üniversitesi Rektörünün açılış konuşması Prof. Dr. Haluk GÖRGÜN Gebze Teknik Üniversitesi
10:30 - 10:45 Türk Seramik Derneği (TSD): Teknik Seramik Faaliyetler Prof. Dr. Alpagut KARA Türk Seramik Derneği
10:45 - 11:00 Elektroseramik Sektörü ve Geleceği Prof. Dr. Sedat ALKOY Gebze Teknik Üniversitesi
11:00 - 11:15 ÇAY - KAHVE MOLASI Çalıştay Lobisi
11:15 - 12:30 PLENARY SUNUMLAR Oturum Başkanı: Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY Elektronik Müh. Binası
11:15 - 11:40 Piezoelektrik Enerji Hasatı Prof. Dr. Aydın DOĞAN Anadolu Üniversitesi
11:40 - 12:05 Elektron Mikroskobi Temelli Elektroseramik Karakterizasyon Prof. Dr. Servet TURAN Anadolu Üniversitesi
Tekniklerindeki Son Gelişmeler
12:05 - 12:30 Carbonate Salt Based Nanocoposite Electrolyte: Can It Be Regarded Prof. Dr. Mehmet Ali GÜLGÜN Sabancı Üniversitesi
As A "Soggy Sand”
12:30 - 12:35 ÇALIŞTAY FOTOĞRAF ÇEKİMİ Elektronik Müh. Binası Girişi
12:35 - 13:45 ÖĞLE YEMEĞİ GTÜ Personel Yemekhanesi
13:45 - 15:20 PİEZOELEKTRİKLER / FERROELEKTRİKLER Oturum Başkanı: Prof. Dr. Hüseyin YILMAZ Elektronik Müh. Binası
13:45 - 14:10 Lead-free (K,Na)NbO3 for High Power Ultrasonic Applications Prof. Dr. Hüseyin YILMAZ Gebze Teknik Üniversitesi
14:10 - 14:35 Thermoelectric Properties of Textured KSr2Nb5O15 Ferroelectric Prof. Dr. Cihangir DURAN Yıldırım Beyazıt
14:35 - 14:50 CeramicsKompozisyonun Düşük Sıcaklıkta Sinterlenmesi
NBT-6BT Mert GÜL Üniversitesi
Nanotech Ltd. Şti.
14:50 - 15:05 Kristalografik Dokulu MnO2 Katkılı 67.5Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-32.5PbTiO3 Ayşe BERKSOY-YAVUZ Gebze Teknik Üniversitesi
Piezoelektrik Sisteminin Üretimi ve Elektromekanik
15:05 - 15:20 Karakterizasyonu
Li 2CO3 katkılı PMN-PZT Elektroseramiklerin Sinterleme Sıcaklığına Ayşe Gül TOKTAŞ Anadolu Üniversitesi
Bağlı Elektriksel Özelliklerinin İncelenmesi

15:20 - 15:35 ÇAY - KAHVE MOLASI Elektronik Müh. Binası
15:35 - 17:15 SAVUNMA SANAYİİ UYGULAMALARI Oturum Başkanı: Prof. Dr. Sedat ALKOY Elektronik Müh. Binası
15:35 - 15:55 Piezoelektrik Malzemelerin Sualtı Akustik Uygulamaları Dr. Mehmet ÖNER Koç Bilgi ve Savunma A.Ş.
15:55 - 16:15 Akustik Sensör/Dizin Teknolojileri ve Çalışmaları Dr. Muhammed Niyazi ŞENLİK ASELSAN A.Ş.
16:15 - 16:35 Elektroseramik ve Sualtı Akustik Uygulamaları Y. Müh. İstek TATAR Meteksan Savunma A.Ş.
16:35 - 16:55 Katı Oksit Yakıt Pillerinin Problemleri ve Eğilimler Y. Müh. İbrahim Pamuk Vestel Savunma A.Ş.
16:55 - 17:15 Stratejik ve Teknolojik Öneme Sahip Tek Kristallerin Üretimi Prof. Dr. Tofig MEMMEDLİ Nanomanyetik Cihazlar
17:15 - 18:45 POSTER SUNUMLAR Elektronik Müh. Binası
19:00 ÇALIŞTAY GALA YEMEĞİ Kelebek Cafe-Restoran
3 Kasım 2017 - Cuma
09:00 - 10:40 KATI OKSİT YAKIT HÜCRELERİ / Li İYON PİLLER Oturum Başkanı: Doç. Dr. Burç MISIRLIOĞLU Elektronik Müh. Binası
09:00 - 09:25 Application of Advanced TEM Methods for Developing Ceramics for Doç. Dr. Cleva OW-YANG Sabancı Üniversitesi
Energy Technology
09:25 - 09:50 Nanoyapılı Ni-YSZ Katı Oksit Yakıt Hücresi Anotlarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Aligül Gebze Teknik Üniversitesi
BÜYÜKAKSOY
09:50 - 10:15 Preventing of LaNiO3 Formation at the LSGM-NiO Interface via LDC Yrd. Doç. Dr. Çınar ÖNCEL Muğla Sıtkı Koçman
Protective Layer and Proper Processing Route for Solid Oxide Fuel Üniversitesi
Cells
10:15 - 10:40 LiCoO2’de Spin Geçişi ve Li-iyon Pil Performansına Etkileri Doç .Dr. Sevda AVCI Medeniyet Üniversitesi
10:40 - 10:55 ÇAY - KAHVE MOLASI Çalıştay Lobisi

10:55 - 12:45 PİEZOELEKTRİKLER / FERROELEKTRİKLER Oturum Başkanı: Prof. Dr. Aydın DOĞAN Elektronik Müh. Binası
10:55 - 11:20 İnce Film Ferroelektrik Seramiklerde Kaçak Akımın Kutuplaşma Doç. Dr. Burç MISIRLIOĞLU Sabancı Üniversitesi
Yönüne Bağlılığı ve Bu Sayede Hasarsız Okuma Yapabilen Katı Hal
11:20 - 11:45 Hafıza Yaklaşımı
Kurşunsuz Piezoelektriklerde Bor Katkılama Yrd. Doç. Dr. Metin ÖZGÜL Afyon Kocatepe Üniv.
11:45 - 12:00 xPZN-(1-x)PZT Seramik Kompozisyonunun Elektromekanik Mustafa Yunus KAYA Gebze Teknik Üniversitesi
Özelliklerinin İncelenmesi ve Cihaz Uygulaması
12:00 - 12:15 Tauc Optical Band Gap in Absorption Edge of TlGaSe 2 Layered Asuman CENGİZ Kocaeli Üniversitesi
Ferroelectric - Semiconductor
12:15 - 12:30 TlGaSe 2 Ferroelektrik Kristallerindeki Selenyum Boşluk Mehmet ERDEM Gebze Teknik Üniversitesi
Kusurlarının Elektronik Bant Yapısına Etkisi
12:30 - 12:45 Piezoelektrik Yama Kullanarak Küçük Ölçekli Bir Rüzgar Türbini Fevzi Çakmak BOLAT Gebze Teknik Üniversitesi
Kanadının Aktif Titreşim Kontrolü
12:45 - 14:00 ÖĞLE YEMEĞİ GTÜ Personel Yemekhanesi
14:00 - 16:25 NANOMALZEMELER ve UYGULAMALAR Oturum Başkanı: Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY Elektronik Müh. Binası
14:00 - 14:25 Kimyasal Sensörler için Nanoyapılı Seramik Malzemelerin Anodik Prof. Dr. Zafer Ziya ÖZTÜRK Gebze Teknik Üniversitesi
Yöntemle Sentezlenmesi ve Sensör Özellikleri
14:25 - 14:50 Polimer/Kil Nanokompozitlerin Dielektrik Özellikleri Prof. Dr. Kadir ESMER Marmara Üniversitesi
14:50 - 15:15 The Effect of Surface and Interface on Magnetic Behaviors of Doç. Dr. Fikret YILDIZ Gebze Teknik Üniversitesi
La0.7Sr0.3MnO3
15:15 - 15:40 Metalik Molibden Disulfur Nanolevha Bazlı Elektrokimyasal Dr. Muharrem ACERCE Univ. California - Merced
Aktuatorler
15:40 15:55 Sünger Benzeri Ağ Yapılı ZnO Fotokatalizör Üretimi ve Fotokatalitik Mehmet AKSOY Gebze Teknik Üniversitesi
Veriminin İncelenmesi
15:55 - 16:10 Ultra İnce Titanyum-Oksi Nitrür (TiN xOy ) Filmlerin X-Işını Melek TÜRKSOY ÖCAL Gebze Teknik Üniversitesi
Fotoelektron Spektrokopi Çalışması
16:10 - 16:25 Süperiletken Manyetik Levitasyon Volan Sistemi Ali Suat YILDIZ Gebze Teknik Üniversitesi
16:35 ÇALIŞTAY KAPANIŞ Çalıştay Lobisi

17:15 - 18:45 POSTER SUNUMLAR 2 Kasım 2017 - Perşembe Elektronik Müh. Binası
P1 Alginate Jelleşmesi Yöntemi ile Düşük Sıcaklıkta Sinterlenebilen İçi Mustafa Yunus KAYA Gebze Teknik Üniversitesi
Boş Seramik Fiberlerin Üretimi ve Karakterizasyonu
P2 0,5Pb(Ni 1/2Nb2/3)O3-0,5Pb(Zr0,30,Ti 0,70)O3 (PNN-PZT) Seramiklerin Mehmet Gürkan ÖZYAZICI Gebze Teknik Üniversitesi
Elektriksel Özelliklerinin ve 1-3 Piezokompozitlerinin İncelenmesi
P3 Piezoseramik Fiberlerde Üretim Süreci - Mekanik Özellik İlişkileri Hüseyin Alptekin SARI Gebze Teknik Üniversitesi
ve 1-3 Fiber Kompozitlerin Elektriksel ve Akustik Özellikleri
P4 MnO2 Katkılı Dokulu 0.26PIN-0.40PMN-0.34PT Üçlü Sisteminin Ayşe BERKSOY YAVUZ Gebze Teknik Üniversitesi
Üretimi ve Elektriksel, Elektromekaniksel Özellklerinin
Belirlenmesi
P5 Piezoelektrik PMN-PZT Seramik Kompozisyonunda MnO 2 Mustafa Ünsal ÜNVER Gebze Teknik Üniversitesi
Katkılaması ve Elektromekanik Özelliklere Etkisinin İncelenmesi
P6 Mini Tonpilz: Kristalografik Dokulu Piezoseramiklerin Aygıt Kadir KOÇAK Gebze Teknik Üniversitesi
Uygulamaları
P7 Dokulu 0.5Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-0.2PbZrO3-0.3PbTiO3 Piezoelektrik Sefa Kemal MANDAL Gebze Teknik Üniversitesi
Seramiklerinin Üretimi
P8 Ba0.9Sr0.1TiO3 Seramiklerinin Mikroyapısal ve Dielektrik Rüzgar AKSOY Sakarya Üniversitesi
Özelliklerinin İncelenmesi
P9 PNN-PZT Ferroelektriklerinde Fe Katkılandırılmasının Etkisi Merve TEBER Gebze Teknik Üniversitesi
P10 Çevre Dostu KNN Piezoseramiklerine Katkılandırmanın ve Murat MURUTOĞLU Gebze Teknik Üniversitesi
Sinterleme Atmosferinin Etkisi
P11 Oransız Fazdaki Tek Boyutlu TlInSes Kristali için İlk Prensipler Nebahat BULUT Gebze Teknik Üniversitesi
Hesaplama Yöntemi ile Dev Seeback Katsayısının Teorik Analizi
P12 Katı Oksit Yakıt Hücreleri için La0.8Sr0.2MnO3 - Ce 0.8Sm0.2O2 Emine Aycan EKŞİOĞLU Gebze Teknik Üniversitesi
Nanokompozit Katotların Geliştirilmesi
P13 Katı Oksit Yakıt Hücreleri için La0.8Sr0.2MnO3 – Bi 1.44Y0.56O3 Büşra AKTAŞ Gebze Teknik Üniversitesi
Kompozit İnce Film Katotların Geliştirilmesi
P14 Katı Oksit Yakıt Hücresi Anotları için NİO-YSZ Kompozit Tozlarının Gamze EROL Gebze Teknik Üniversitesi
Sentezlenmesi

P15 Development of Bi 2O3 Based-Electrolytes for Low-Temperature Yavuz Selim AYHAN Gebze Teknik Üniversitesi
SOFC Applications
P16 Li Doped Oxide Based (Zn,Co)O & (Zn,Co)Ga2O4 for Fuel Cell Dr. Shalima SHAWUTI Sabancı Üniversitesi
Materials
P17 Titanyum Altlıklar Üzerinde Büyütülen Nanobelt Anataz ve Yenal YALÇINKAYA Gebze Teknik Üniversitesi
Rombohedral Kristal Anataz Yapılarının Karşılaştırılması
P18 Ultra-ince CrxOy Geçiş Metal-Oksit Filmlerin Hazırlanması ve Baha SAKAR Gebze Teknik Üniversitesi
İncelenmesi
P19 Elucidating the Microstructure of Spark-Plasma Sintered Strontium Sirous KHABBAZ ABKENAR Sabancı Üniversitesi
Aluminate Compounds by TEM Diffraction Analysis
P20 Seramik Sağlık Gereçlerinde Birinci Pişirimden Gelen Hava, Leke ve Merve ÖZCAN Ece Banyo Gereçleri A.Ş.
Parça Hatalarının Lazer Sinterleme Metodu ile İkinci Pişirime
Girmeden Tamir Edilmesi

SÖZLÜ SUNUM
ÖZETLERİ

TÜRK SERAMİK DERNEĞİ (TSD): TEKNİK SERAMİK FAALİYETLER
Alpagut Kara1,2,3
1
Anadolu Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, Eskişehir, Türkiye
2
MDA İleri Teknoloji Seramikleri Ltd. Şti., Eskişehir, Türkiye
TSD Yönetim Kurulu Başkanı
e-posta: akara@anadolu.edu.tr
Türk seramik sektöründeki üretici kuruluşları bir araya getirmek amacıyla ilk Birlik 1986
yılında Ankara'da Seramik ve Refrakter Üreticileri Birliği adı ile kurulmuştur. 1993 yılında ise
Birlik Merkezi Ankara'dan İstanbul'a taşınmış ve tüzüğünde yapılan yeni değişiklikler ile daha
etkin ve verimli hale getirilmiştir. Ancak Türk Seramik Sektörü ’nün yüksek boyutlara ulaşması,
dünya ile entegre hale gelme zorunluluğu gibi nedenler, Birlik çatısı altındaki alt-sektörlerin
sorun, ilgi ve uğraş alanlarını çeşitlendirmiştir. Bu gelişimin gereği alt-sektörler 1996 yılında;
SERKAP (Seramik Kaplama Malzemeleri Üreticileri Birliği), SERSA (Seramik Sağlık Gereçleri
Üreticileri Birliği), SEREF (Seramik ve Refrakter Üreticileri Birliği) ve SERHAM (Seramik, Cam ve
Çimento Hammaddeleri Üreticileri Birliği) olarak ayrı dört Birlik halinde yeniden yapılanmıştır.
2001 yılı içinde dernek Yönetim Kurullarında alınan karar gereği bu dört derneği ve sektördeki
diğer kuruluşları bir çatı altında toplayan Seramik Federasyonu'nun (TSF) kurulması konusunda
girişimlere başlanmıştır. Daha sonra Tesisat İnşaat Malzemecileri Derneği (TİMDER)'in de
katılımıyla seramik karo, vitrifiye, refrakter ve hammadde üreticilerini temsil eden bu öncü
kuruluşlar bir çatı altında birleşmiştir. Türk Seramik Derneği de (TSD) gerekli bürokratik
düzenlemeleri tamamladıktan sonra Federasyona dahil olmuş ve üreticilerin ve satış kanallarını
oluşturan bayilerin yanı sıra, bilim adamları ve seramik sanatçıları da federasyonda yer almıştır.
TSD’nin başlıca faaliyetleri arasında gerek endüstriyel, gerekse teknik seramik malzemelerin
konu edildiği kongre, konferans, seminer, panel ve benzeri toplantıların düzenlenmesi yer
almaktadır.
Ülkemizdeki firmaların dünyada ve Avrupa’da özellikle endüstriyel seramiklerin (kil esaslı) üretimi
konusundaki ileri konumu ortadadır. Diğer yandan teknik seramikler konusu ağırlıklı olarak üniversitelerin
ilgili bölümlerinde ve araştırma merkezlerinde bilimsel araştırma amaçlı olarak uzun yıllardır çalışılmakta
ve ulusal ve uluslararası ortamlarda bu sonuçlar etkin bir şekilde sunulmaktadır. Son yıllarda bu
çalışmaların da doğal bir sonucu olarak teknik seramikler konusunda ar-ge ve teknolojik faaliyetlerin
gerçekleştirildiği firmalar da kurulmaya başlanmıştır. Bu firmalar genelde 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme
Bölgeleri kapsamındaki teknoparklarda yer almaktadır. Teknik seramikler alanındaki bu ivmelenme
sonrasında “Seramik ve Refrakter Üreticileri Derneği” “Teknik Seramik ve Refrakter Üreticileri Derneği”
olarak yeniden yapılandırılmıştır. Hali hazırda SEREF bünyesinde doğrudan teknik seramikler alanında
faaliyet gösteren iki adet firma bulunmaktadır. Teknik seramikler pazarının hızlı bir biçimde büyüdüğü
küresel ortamda TSD olarak daha etkin faaliyetlerde yer almamız önemli bir ev ödevimiz olmalıdır.

ELEKTROSERAMİK SEKTÖRÜ VE GELECEĞİ
Sedat ALKOY1,2
1
Gebze Teknik Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü 41400, Gebze, Kocaeli
2
ENS Piezoaygıtlar Ltd. Şti., GOSB Teknopark, 41480, Gebze, Kocaeli
e-posta: sedal@gtu.edu.tr
Elektroseramikler elektriksel, manyetik ve optik özellikleri ve uygulamaları ile öne çıkan teknik
seramik malzemelerdir. Kullanılan üretim yöntemleri geleneksel seramiklerle benzerlikler içermekle
birlikte gerek kullanılan hammaddelerin saflığı, tane boyutu ve dağılımı, gerekse de kullanılan bazı özel
toz sentez veya şekillendirme teknikleri ve pişirme sıcaklıkları nedeniyle ayrışmaktadır. Son ürünlerin
kullanıldığı elektronik uygulamaları nedeniyle de elektroseramikler katma değeri yüksek, özel
malzemelerdir. Teknik seramiklerin 2015 yılında küresel boyuttaki pazar değeri 55 milyar US$’ın
üzerindedir ve bu rakamın önemli bir kısmı seramiklerin elektronik uygulamalarına aittir *1+. Geleneksel
seramiklerin (kaplama, sağlık, mutfak seramikleri vb.) üretimi konusunda Türkiye Avrupa’nın ve dünyanın
en büyük üreticilerinden biri olmasına rağmen ülkemizde teknik seramik ve özellikle de elektroseramik
malzemeler konusunda, porselen izolatör üretimi yapan 2 büyük firma ve çok sınırlı sayıda KOBİ ölçekli
firmalar dışında, kayda değer bir üretim veya ihracat faaliyeti bulunmamaktadır *2+. Üretim açısından var
olan bu eksikliğe karşılık tüketim açısından, elektronik eşya üreticileri ve özellikle savunma sanayi
sektöründe elektroseramikler ve bu malzemeleri temel alan aygıtlar yaygın olarak kullanılmaktadır ve
ithal edilmektedir.
Türkiye’nin orta gelir seviyesindeki ülkeler sıralamasından çıkıp, gelişmiş ülkeler ve büyük ekonomiler
arasında yer alma vizyonunun ekonomik araçlarından biri de katma değeri yüksek, yüksek teknoloji
ürünlerin üretimine geçiş olarak değerlendirilmektedir. Elektroseramikler ve bunları temel alan
elektronik aygıtlar da malzeme bilimi açısından bu vizyonu destekleyen temel alanlardan biri olacaktır.
Şekil: Örnek olarak ABD teknik seramik pazarı (2013 – 2024) (Million US$) [1]
Kaynaklar:
*1+ “Global Advanced Ceramics Market Size Growth, Industry Report, 2024”
http://www.grandviewresearch.com/industry-analysis/advanced-ceramics-market, June 2016.
*2+ “Türkiye Seramik Sektörü Strateji Eylem Planı (2012-2016)”, T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
(2012)

PİEZOELEKTRİK ENERJİ HASATI
Aydın DOĞAN1
1
Anadolu Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Eskişehir
e-posta: adogan@anadolu.edu.tr
Ortamdaki titreşim, ışık, ısı vb. enerjisini elektrik enerjisine çevirerek depolayan enerji hasadı
sistemleri son yıllarda ön plana çıkmaktadır. Bir sistemin bulunduğu ortamdaki titreşimlerden, hasat
üniteleri oluşturarak, enerji elde etmekte en yaygın kullanılabilecek metotlardan biri piezoelektrik özellik
gösteren malzemeler ile mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürmektir. Elde edilen enerji, düşük
güçlü sistemler ve sensör sistemlerinde kullanılabilmektedir. Kendinden enerji kaynaklı elektronik
devrelere olan ihtiyaç her geçen gün artmakta ve bu alanda enerji hasatı yapabilen tasarımlar üzerinde
yoğun araştırmalar yapılmaktadır. Özellikle Mikro Elektro Mekanik Sistemler (MEMS) gibi enerji ihtiyacı
düşük olan sensörlerin ve devrelerinin geliştirilmesi, çok düşük enerji seviyelerinde dahi devrelerin
çalışmasını sağlamaktadır. Bu nedenle düşük enerji seviyeli üreteçler dahi bu devrelerin başarılı bir
şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Son yıllarda kendinden enerji kaynaklı ünitelerin geliştirilmesine
yönelik çalışmalar hızlanmış bulunmaktadır. Bu tip enerji hasatı sağlayacak sistemler güneş, manyetizma
veya titreşim kaynaklı olabilmektedirler. Burada yapılan çalışmalarda özellikle zil tipi transduser (cymbal)
olarak adlandırılan kompozit piezoelektrik yapılar kullanılarak; titreşim kaynaklı enerji hasatı sistemleri
kurgulanmış ve farklı frekans-genlik değerlerinde enerji seviyeleri ölçülmüş olup, bunların kullanımına
yönelik yeni uygulamalar incelenmiştir.

ELEKTRON MİKROSKOPİ TEMELLİ ELEKTROSERAMİK KARAKTERİZASYON
TEKNİKLERİNDEKİ SON GELİŞMELER
Servet TURAN1, Umut SAVACI1, Sinem BAŞKUT1

1
Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, Anadolu Üniversitesi, 26555, Eskişehir, Türkiye
e-posta: sturan@anadolu.edu.tr
Taramalı elektron (SEM), geçirimli elektron (TEM) ve taramalı geçirimli elektron (STEM)
mikroskopi teknikleri yıllardır fen, mühendislik ve sağlık alanlarında görüntü amaçlı olarak
kullanılmaktadır. Bu tekniklerde yaşanan gelişmeler sayesinde yaklaşık 50 pikometre mertebesinde
çözünürlükler rahatlıkla elde edilebilmektedir. Bu cihazlarda yaşanan en önemli gelişmeler elektron
tabancası sistemleri ve mercek hatası düzeltme sistemlerinde olmuştur. Soğuk alan emisyonlu elektron
tabancaları bu alandaki en önemli gelişmelerden bir tanesidir. Özellikle astigmatizim, küresel ve kromatik
mercek hatalarının düzeltilmesi üzerine çok sayıda gelişme yaşanmıştır. Özellikle taramalı elektron
mikroskoplarında görüntü dedektörlerinde (inlens SE ve BSE) de önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
Diğer taraftan görüntü alabilen bu cihazlar aynı zamanda çok sayıda farklı kimyasal ve faz analizi
teknikleri ile de donatılabilmektedir. Bunlardan bazıları enerji saçılımlı x-ışınları spektrometresi (EDS),
ikincil iyon kütle spektrometresi (SIMS) ve elektron enerji kaybı spektrometresi (EELS) kimyasal analiz
alanında, difraksiyon temelli elektron geri yansıyan difraksiyon (EBSD) ve precession elektron difraksiyon
(PED) teknikleri de faz analizi alanında kullanılan teknikler olup oldukça önemli gelişmeler meydana
gelmiştir.
Özellikle TEM için numune hazırlama zorlukları gözönünde bulundurulduğunda odaklanmış iyon
demeti (FIB) tekniklerinde de gelişmeler hızla gerçekleşmektedir. Bu cihazların SEM ile birlikte kullanıldığı
sistemlerde ise her ikisinde yaşanan gelişmelerin bir arada toplanması nedeniyle çok daha hızlıdır.
Bu çalışmada, elektron mikroskopi temelli Karakterizasyon tekniklerinde meydana gelen

gelişmeler elektroseramik alanından örnekler verilerek anlatılmaya çalışılacaktır.

CARBONATE SALT BASED NANOCOMPOSITE ELECTROLYTE:
CAN IT BE REGARDED AS A “SOGGY SAND”
Shalima Shawuti1 and Mehmet Ali Gülgün1

1
Faculty of Engineering and Natural Science, Sabanci University, Istanbul, Turkey
e-posta: m-gulgun@sabanciuniv.edu
In the recent years, intermediate temperature range (between 300 °C and 600 °C) has become
the main target for the operation temperature due to possible cost reductions with the use of
inexpensive materials to build the stacks.
Nanocomposites composed of a carbonate based matrix and nanometer scale oxide particles
dispersed in the matrix appear to provide a candidate electrolyte for intermediate temperature range
FCs. The better-than expected ionic conductivities in these nanocomposites are suggested to stem from
the interaction of the amorphous salt matrix and the oxide particle surface. Investigations with oxide
particles of different sizes and hence different specific surface areas have clearly shown the interplay
between the interface amount and the ionic conductivity [1]. Studies on the composites prepared with
oxide particles with different and controlled surface charges indicated the importance of dissociation of
the matrix salt molecules with the help of the oxide surface charges. Energy Filtered imaging of the solid
composites suggested that the nanocomposite made up of an amorphous salt matrix with dispersed
insulating oxide particles may not be very different then the “soggy sands” of the wet ion battery
technology although the whole composite is in solid state.
The results of investigations done on nanocomposites with Na2CO3 salt matrix and various oxide
nanoparticles (SDC, GDC, TiO2- ssion electron microscopy
based study.
References:
*1+ S. Shawuti, M. Gülgün, J. Power Source, 267 (2014) 128.

LEAD FREE (K, NA) NBO3 PIEZOELECTRIC CERAMICS FOR HIGH POWER
ULTRASONIC APPLICATIONS
Huseyin YILMAZ1
1
Gebze Technical University, Department of Materials Science and Engineering, 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: h.yilmaz@gtu.edu.tr
Designing, fabrication and characterization of a bolt-clamped Langevin type transducer (BLT) from
lead-free K0.5Na0.5NbO3 (KNN) based piezoceramics for high-power ultrasonic cutting applications will be
presented. K4CuNb8O23 (KCN) modified and doped KNN piezoceramics with electrically “hard” character
were first made. BLTs made from hard PZT4 or KNN piezoceramic rings were modeled through finite
element analysis (FEA) using the measured electrical and electromechanical material property
coefficients. Simulated and experimentally measured impedance behavior, resonance modes and
harmonic analysis results of BLTs were compared with each other. Total displacement measurements at
the tip of the BLTs` horns made from lead-free or lead-based piezoceramic rings were done by a
photonic sensor device to compare their performances. At the end, based on the simulation results, a
prototype ultrasonic cutting device was fabricated from lead-free KNN piezoceramic rings and its cutting
action on both plastic and ceramic materials was demonstrated. In summary, it was found that hard
character given KNN-KCN based lead-free piezoceramics were good potential replacements for their
lead-based counterparts for high-power BLT applications.

THERMOELECTRIC PROPERTIES OF TEXTURED KSr2Nb5O15 FERROELECTRIC
CERAMICS
Cihangir DURAN1*, Abdullah YILDIZ2, Sinan DURSUN3, Jon MACKEY4 and Alp ŞEHIRLIOĞLU4
1 Department of Metallurgical and Materials Engineering, Ankara Yıldırım Beyazıt University, Ankara, Turkey
2 Department of Energy Systems Engineering, Ankara Yıldırım Beyazıt University, Ankara, Turkey
3 Department of Material Science and Engineering, Gebze Technical University, Kocaeli, Turkey
4 Department of Material Science and Engineering, Case Western Reserve University, Cleveland, OH, USA
* Corresponding author: cduran@ybu.edu.tr
Effect of crystal anisotropy on thermoelectric properties of textured KSr2Nb5O15 ferroelectric

ceramics is studied for the first time. Texture development was induced by templated grain growth
method using acicular KSr2Nb5O15 template particles. Temperature dependent conductivity and Seeback
coefficient were measured in directions parallel and perpendicular to the c direction. A transition in
electrical conduction from semiconductor to metallic behavior was observed at around 610 K. The power
factor was remarkably improved depending on measurement directions such that it was 390 W/mK2 in
parallel and 283 W/mK2 in perpendicular to the c direction at 1120 K. Textured KSr2Nb5O15 ceramics are
promising candidates to be used as n-type thermoelectric materials at high temperatures and oxidizing
environments. In addition, parameters affecting templated grain growth process will also be mentioned
in the presentation.
Fig. Power Factor is significantly improved not only by the decrease of the number of grain boundaries,
but also by orienting the grains along the c-axis

NBT-6BT KOMPOZİSYONUN DÜŞÜK SICAKLIKTA SİNTERLENMESİ
Mert GÜL1,2, A.Baturay GÖKÇEYREK3, Ayşe Gül TOKTAŞ3, Aydın DOĞAN2,3

1
Afyon Kocatepe Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü 03200, Afyonkarahisar
2
Nanotech İleri Tek. Mlz. Elk.-Elkt. Sis. San. Tic. Ltd. Şti. Eskişehir
3
Anadolu Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü,26555, Eskişehir
e-posta: mertggg@gmail.com
adogan@anadolu.edu.tr
Kurşunsuz NBT-BT 94(Na0.5Bi0.5)TiO3-6BaTiO3 seramikler kurşunlu seramiklere alternatif olarak 90lı

yılların başlarından itibaren geliştirilmeye başlanmıştır [1]. NBT-BT seramiklerin içerisinde bulunan
oksitlerin yüksek sıcaklıkta uçuculuğu sebebiyle daha düşük sıcaklıkta sinterlenmesi hedeflenmektedir
*2+. Sinterlenmenin kolaylaştırılması amacıyla yapılan benzer çalışmalarda ergitici olarak NKN, NBT-BT
kurşunsuz seramiklere PZT tabanlı seramiklere CuO, ZnO ve Li2CO3 gibi oksitler ilave edilmiştir. Bu
çalışmadaki amaç, düşük sıcaklıkta sinterlenebilen yoğunlukları yüksek NBT-BT kompozisyonuna sahip
malzemeler üretebilmektir. Kalsine edilen toz kompozisyonuna kütlece %0,1-0,2 oranında Li2CO3 ilave
edilmiş, numuneler farklı sıcaklıklarda sinterlenmiştir. Ayrıca NBT-BT seramiklerin %0,1 Li2CO3 ilavesinin
yanında Mangan ilave edilip sinterleme davranışları da incelenmiş, NBT-BT seramikler ile kıyaslanmıştır.
Mangan sinterleme yardımcı ajan olarak davranmış ve sinterleme sıcaklığında beklenenden fazla düşüş
sergilemesini sağlamıştır. Sinterlenen numunelerin mikroyapıları elektron mikroskobu kullanılarak
incelenmiştir. Numunelerin yoğunluk değerleri Arşimet yöntemiyle ölçülmüş, alt ve üst yüzeyleri
elektrotlanarak polarize edilmiş ve elektriksel değerleri ölçülmüştür.
Kaynaklar:
[1] Takenaka T., Maruyama K.I., Sakata K,(1991), "NBT–BT system for lead-free piezoelectric ceramics”
Jap. J. Appl. Phys. 30 2236–2239.
[2] Priya S. Ve Nahm S. Lead-Free Piezoelectrics Springer, New York, ABD,2012
[3] Park H.Y., Choi J.Y., Choi M.K., Cho K.H., Nahm S., Lee H.G., Kang H.W. (2008) “Effect of CuO on the
Sintering Temperature and Piezoelectric Properties of (Na0.5K0.5)NbO3 Lead-Free Piezoelectric
Ceramics” J. Am. Ceram. Soc., 91 [7] 2374–2377.
[4] Ahn C.W., Song H.C., Nahm S., Priya S., Park S.H., Uchino K., Lee H.G., Lee H.J. (2006) “Effect of ZnO
and CuO on the Sintering Temperature and Piezoelectric Properties of a Hard Piezoelectric Ceramic” J.
Am. Ceram. Soc., 89 [3] 921–925.
[5] Zhang Y., Chu R., Xu Z., Chen Q., Liu Y., Zhang G.(2012). “Effects of Li2CO3 on the sintering behavior
and piezoelectric properties of Bi2O3-excess (Bi0.5Na0.5)0.94Ba0.06TiO3 ceramics” Current Applied
Physics 12; 204-209.
[6] Yoo J., Lee C., Jeong Y., Chung K., Lee D., Paik D.(2005) “Microstructural and piezoelectric properties
of low temperature sintering PMN-PZT ceramics with the amount of Li2CO3 addition” Materials
Chemistry and Physics [90] 386–390.

KRİSTALOGRAFİK DOKULU MnO2 KATKILI 67.5Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-32.5PbTiO3
PİEZOELEKTRİK SİSTEMİNİN ÜRETİMİ VE ELEKTROMEKANİKSEL
KARAKTERİZASYONU
Ayşe BERKSOY-YAVUZ1, Ebru MENŞUR-ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2

2
e-posta: aberksoy@gtu.edu.tr
Son yıllarda, morfotropik faz sınırında (MFS) üretilen <001> yönünde kesilmiş ve kutuplanmış (1-x)
Pb(Mg1/3Nb2/3)O3–xPbTiO3 (PMN–PT) tek kristaller enerji hasatları, eyleyici ve ultrasonik motor gibi yeni
nesil elektronik cihaz uygulamalarında yüksek piezoelektrik ve elektromekaniksel özellikleri nedeniyle
tercih edilmektedir (Shrout, Chang, Kim, & Markgraf, 1990). Ancak, tek kristal büyütme teknikleri yüksek
üretim maliyeti gerektirmekte ve aynı zamanda malzemenin istenilen şekil, boyutlarda üretilememesi
cihaz uygulamalarında kullanımı sınırlamaktadır. Böylece dokulu polikristalin seramiklerin, şablonlu tane
büyümesi (ŞTB) ve şerit döküm (ŞD) yöntemleri birlikte kullanılarak üretilmesi düşük maliyet ile istenilen
boyut ve şekilde üretilmesine olanak sağlamaktadır. ŞTB yöntemi için kullanılan şablon parçacıkları ile
matris tozunun benzer kristal yapılarda olması, kafes parametrelerinin eşlemesi, uygun şekil (plakasal
veya iğnesel) ve boyutlarda olması gerekmektedir. Literatürde PMN-PT seramiklerin dokulu olarak
üretilmesinde genellikle benzer perovskit yapıya sahip olan SrTiO3 (ST), BaTiO3 (BT) şablon parçacıkları
kullanılmaktadır (Sabolsky, Trolier-McKinstry, & Messing, 2003), (Brosnan, 2007). ST şablonlar Curie
sıcaklığını (Tc) daha düşük sıcaklık değerlerine ötelemektedir ve bu durum PMN-PT seramiklerin kullanım
sıcaklık aralığını daraltmaktadır (Brosnan, 2007). Bu çalışmada, PMN-PT matris içerisinde daha kararlı
olan BT şablon parçacıkları hacimsel olarak %1 kullanılarak katkısız ve % 0.7 mol MnO2 katkılı dokulu
67.5Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-32.5PbTiO3 (PMN-PT) seramik ve kalın filmler şerit döküm yöntemi ile üretilmiş,
1150oC’de 2 saat süre ile oksijen ortamında sinterlenmiştir. Her iki sistem için standart özellikler
ölçülmüş ve hesaplanmıştır.
Kaynaklar:
[1] Brosnan K. H., "Processing, Properties, and Application of Textured 0.72Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-0.28PbTiO3
ceramics", (Ph.D) The Pennsylvania State University, (2007).
[2] Sabolsky E. M., Trolier-McKinstry S., & Messing G. L., " Dielectric and piezoelectric properties of
〈001〉fiber-textured 0.675Pb(Mg1/3Nb2/3)O3–0.325PbTiO3 ceramics", Journal of Applied Physics, 93(7)
pp. 4072-4080 (2003).
[3] Shrout T. R., Chang Z. P., Kim N., & Markgraf S., "Dielectric behavior of single crystals near the (1−x)
Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-(x) PbTiO3 morphotropic phase boundary", Ferroelectrics Letters Section, 12(3) pp. 63-
69 (1990).

LI2CO3 KATKILI PMN-PZT ELEKTROSERAMİKLERİN SİNTERLEME SICAKLIĞINA BAĞLI
ELEKTRİKSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Ayşe Gül TOKTAŞ1, Mert GÜL2,3, Hakan GÜLEÇ3, Aydın DOĞAN1,3

1
Anadolu Üniversitesi,, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü 26555, Eskişehir
2
Afyon Kocatepe Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü , 03200, Afyon
3
Nanotech İleri Teknolojik Malzemeler ve Elektrik Elektronik Sistemler San. ve Tic. Ltd Şti., 26555,Eskişehir
e-posta: agakyurekli@gmail.com , mertggg@gmail.com, hakangulec@nanotech.com.tr, adogan@anadolu.edu.tr
Çok katmanlı piezoelektrik dönüştürücülerin tek katlı dönüştürücülere göre üretim aşamasında
bazı problem vardır. Çok katmanlı seramikler internal (iç) elektrot ile birlikte sinterlenmektedirler. Kurşun
bazlı PZT ve PMN kompozisyonlarının sinterleme sıcaklıkları 1200°C’nin üzerindedir. Bu sıcaklıkta
kullanılan iç elektrot yüksek Pd içerikli olduğundan dolayı yüksek maliyetli bir üretim sürecini
oluşturmaktadır. Üretim maliyetini düşürmek için kullanılan iç elektrotun Pd miktarını düşürmek en
önemli etkenler arasındaır *1+. Bu çalışmada PMN-PZT piezoseramiklerin düşük sıcaklıkta sinterlenmesi
hedeflenmektedir. Bu çalışmada Li2CO3 katkılı (1-x) PM0,33Nb0,67 (x) PZ0,53T0,47 elektroseramikleri katı hal
sentezleme yöntemi ile üretilmiştir. Li2CO3 oranları kütlece %0-0,2 oranlarında sisteme dahil edilmiştir.
Sentezlenen 3 farklı Li2CO3 katkılı tozlar 1 mm kalınlıkta ve 12 mm çapında pelet formuna getirilip 850-
1250°C arasında sinterlenmişlerdir. Sinterlenen seramiklerin yoğunlukları Arşimet yöntemi ile ölçülmüş
olup faz analizleri XRD (X-Işınları Difraktometre) ile yapılmıştır. Eklenen Li2CO3 miktarına ve sinterleme
sıcaklığına bağlı mikroyapıları SEM (Taramalı Elektron Mikroskobu) ile incelenmiştir. Sinterlemeye
yardımcı eleman olan Li2CO3’ın PMN-PZT elektroseramiklerin elektrik ve piezoelektriksel özelliklerine
etkisi Agilent 4294A Empedans analizörü, d33 metre ve Aixactt Ferroelektrik ölçüm test cihazı ile
incelenmiştir. Çalışmanın sonunda Li2CO3 ilavesi ile birlikte PMN-PZT seramiklerin piezoelektrik
özelliklerinden ödün vermeden düşük sıcaklıkta sinterleme işlemi başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir.
Kaynaklar:
[1] Juhyun Yoo, Changbae Lee, Yeongho Jeong, Kwanghyum Chung, Duckchool Lee, Dongsoo Paik
“Microstructural and piezoelectric properties of low temperature sintering PMN-PZT ceramics with the
amount of Li2CO3 addition” Materials Science and Physics 90 (2005) 386-390.

PİEZOELEKTRİK MALZEMELERİN SUALTI AKUSTİK UYGULAMALARI
Mehmet ÖNER1
1
Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri A.Ş., ODTÜ Teknokent, 06800, Çankaya, Ankara
e-posta: mehmet.oner@kocsavunma.com.tr
Piezoelektrik malzemelerden yapılan transdüser ve hidrofon yapılarının sualtı akustik sistemlerinde

çeşitli uygulamaları bulunmaktadır. Bu sunumda akustik uygulamalar ile uygulamaya özel kullanılan
transdüser ve hidrofonların özellikleri ilişkilendirilerek anlatılacaktır.
Piezoelektrik malzemelerden yapılan transdüserler, elektrik enerjisini titreşime çevirerek sualtı

ortamına ses yaymak için kullanılmaktadır. Diğer yandan, piezoelektrik malzemeden yapılan hidrofonlar
ise ortamdaki akustik basıncı elektrik sinyallerine çevirerek algılayıcı olarak kullanılmaktadır. Bazı
uygulamalarda, transdüserler hem ses yaymak hem de ses almak için kullanılabilmektedir. Transdüser ve
hidrofonların kullanıldığı çeşitli sonar ve sualtı akustik uygulamaları mevcuttur.
Pasif sonarlar ortamdaki akustik gürültüyü dinleyerek, olası hedefleri kendi öz gürültülerinden
belirleyen cihazlardır. Denizaltılarda çok sayıda hidrofon içeren dizin yapıları kullanılarak, uzak
mesafelerden hedef platformlar dinlenebilmekte ve hassas kerteriz tayini yapılabilmektedir. Bir veya
birkaç hidrofonun kullanıldığı şamandıra sistemleri ile ortamda bulunan platformlar dinlenebilmekte,
hedef sınıflandırması ve hedef kerterizi elde edilebilmektedir. Benzer şekilde denizaltı canlılarının sesleri
de belirlenebilmekte ve kayıt yapılabilmektedir.
Aktif sonarlar ise ortama önce güçlü bir sinyal yayar ve daha sonra ortamda çeşitli mesafelerden ve
yönlerde bulunan objelerden yansıyan ekoları dinleyerek hedefleri tespit ederler. Suüstü ve denizaltı
platformlarında aktif sonarlar bulunur. Deniz platformlarının derinlik algılaması için deniz tabanına bakan
aktif sonarları da bulunur. Yüksek frekanslı aktif sonarlar kullanılarak dalgıç gibi nispeten küçük hedeflerin
tespit ve konumlandırılması da mümkün olmaktadır. Daha yüksek frekanslarda çalışan hassas
görüntüleme sonarları ile deniz tabanı üç boyutlu görüntülenebilmektedir.
Transdüser ve hidrofonlar sualtı akustik iletişim için de kullanılabilmektedir. Sualtı telefonu ve sualtı
akustik modemler ile analog ve sayısal veri transferi mümkün olmaktadır. Akustik pingerler kullanılarak
yardım çağrısı gönderen sistemler akustik beacon olarak bilinmektedir ve denize düşen uçak veya zorda
kalan denizaltı gibi yardım ihtiyacı olan araçları bulmak için kullanılmaktadır.
Pinger ve dağıtık dinleme şamandıraları kullanılarak, pinger takılı olan platformu gerçek zamanda
takip etmek mümkün olmaktadır. Benzer şekilde, sadece dinleme şamandıraları kullanarak denizde
oluşan bir doğal veya yapay sesin pozisyonunu belirlemek mümkün olmaktadır.

AKUSTİK SENSÖR/DİZİN TEKNOLOJİLERİ ÇALIŞMALARI
Muhammed N. ŞENLİK1, Kerim ÇEPNİ2, Ömer ÖZDEMİR1, Emre ŞAHİN3, Onursal ÖNEN1, Sinan
AVŞAR1,
1
Sualtı Akustik Sistemleri Sistem Mühendisliği Müdürlüğü, Savunma Sistemleri Teknolojileri Sektör Başkanlığı,
ASELSAN A.Ş., 06172, Yenimahalle/Ankara
2
Mekanik Teknolojileri Tasarım Müdürlüğü, Savunma Sistemleri Teknolojileri Sektör Başkanlığı, ASELSAN A.Ş.,
06172, Yenimahalle/Ankara
3
Sayısal ve Gömülü Sistemler Elektronik Tasarım Müdürlüğü, Savunma Sistemleri Teknolojileri Sektör Başkanlığı,
ASELSAN A.Ş., 06172, Yenimahalle/Ankara
e-posta: nsenlik@aselsan.com.tr
Sualtı akustik transdüserleri; kendilerine gelen su basıncını voltaja (alma durumu), kendilerine
uygulanan voltajı ise su basıncına (gönderme durumu) dönüştüren çeviricilerdir. Bu transdüserler,
herhangi bir sonar sistemi içerisinde hem alma hem de gönderme durumları için kullanılabildikleri gibi
sadece alma ya da gönderme durumları için de kullanılabilirler. Kullanım alanlarına göre bu
transdüserlerin tipleri, boyutları ve üretimlerinde kullanılan malzemeler çeşitlilik göstermektedir.
ASELSAN’da pasif sonarlardan, aktif sonarlara geniş bir yelpazede ürün tasarımı ve entegrasyonu
yapılmaktadır. Her sistemin ihtiyacı farklılık gösterdiği için, kullanılan transdüserler ve bu transdüserler
kullanılarak yapılan dizinler farklılık göstermektedir.
Bu çalışmada; ASELSAN'da farklı projeler için geliştirilmiş ve kalifiye edilmiş farklı tip
transdüserler/dizinler anlatılacak, tasarım ve üretim süreçleri hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca; yeni
ihtiyaçların karşılanmasına yönelik yeni nesil malzemeler, bu malzemelerin üretimi ve yeni nesil
transdüserler hakkında bilgi verilecektir. Yapılan çalışmalar; ülkemizin, milli özgün transdüser
tasarımındaki imkan ve kabiliyetlerinin artmasını sağlamaktadır.

ELEKTROSERAMİK VE SUALTI AKUSTİK UYGULAMALARI
İstek TATAR1, Cihangir DURAN2

1
Meteksan Savunma Sanayii A.Ş, Cyberpark Çankaya 06800 ANKARA
2
EYıldırım Beyazıt Üniversitesi, Malzeme Mühendisliği Bölümü ANKARA
e-posta: itatar@meteksan.com
Sualtı erken uyarı, algılama ve arama sistemleriyle kritik bölgelerin, boğazların, limanların
gözetlenmesi ve korunması hayati olmaya başlamıştır. Sonar sistemleri, su üstü ve su altı savunma harbi
ile anayurt güvenliği kapsamında sualtı erken uyarı, keşif ve gözetlemenin vazgeçilmez algılayıcı
bileşenleridir. Bu operasyonel ihtiyaçları karşılamak üzere geliştirilen sonar sistemlerinin akustik
algılayıcıları üzerinde önemli sistem isterleri doğurmaktadır. Bunlar genel hatlarıyla yüksek duyarlılık;
geniş ve düz frekans tepkisi; düşük yan huzme seviyeleri; elemanlar arası faz ve genlik eşleniği ile düşük
bağlaşım; suyun empedansına uyum; değişik geometrilerde dizin yapısı; düşük vibrasyon ve akış
gürültüsü; yüksek vibrasyon ve akış gürültüsüdür.
Değişik tip ve frekansta akustik cihazlar ve malzemelerin geliştirilmesi konusunda, hâlihazırda

kullanılan sualtı akustik cihazlardan farklı olarak, gelişen teknoloji ve sistem isterleri ışığında teknik
özellikler açısından daha üstün olan yeni tip cihazların geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu
cihazların değişik frekanslarda çalışabilen, çok bantlı/geniş bantlı, yüksek güç üreten ve yüksek
hassasiyete sahip, tek boyutlu veya dizin halinde üretilebilmeye uygun, farklı şekil, boyut ve ağırlıkta
üretilebilme özelliklerine sahip olmaları beklenmektedir.
Transdüser modellemelerinde kullanılan sonlu elemanlar analizinde piezoelektrik seramiklerin elastik

katsayı, piezoelektrik gerinim ve dielektrik matris bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır. MIL-STD-1376B
standardına uygun üretilen numunelerin empedans-frekans ölçümü yapılmakta, doğal frekansları ile bu
frekanslardaki empedans değerleri IEEE standartlarında verilen formülasyonlar kullanılarak dielektrik,
piezoelektrik ve elektromekanik katsayılar hesaplanmaktadır. Bu çalışmada, katsayıların MIL-STD-1376B
standardına göre sınıflandırılması ve uygulama alanları arasındaki ilişki anlatılacaktır.

KATI OKSİT YAKIT PİLLERİNİN PROBLEMLERİ VE EĞİLİMLER
İbrahim PAMUK1
1
Vestel Savunma Sanayi A.Ş. Titanyum Blok ZK-17 ODTÜ Teknopark 06800, Ankara
e-posta: ibrahim.pamuk@vestel.com.tr
KOYP temelli ısı ve güç üreten sistemler yakıtı en verimli kullanan çözümlerden birisi olarak kabul
edilmektedir. Küçük ölçekli KOYP sistemleri genellikle 1-3 kW aralığında Birleşik Isı ve Güç (BIG) şeklinde
tasarlanmaktadırlar. BIG sistemleri sabit uygulamalarda özellikle konutlarda ısınma, sıcak su ve güç,
soğutmada kullanım açısından önem kazanmaktadır. Yakıt pilli BIG’ler sessiz çalışma, düşük karbon
salınımı gibi avantajlarının yanısıra şebekeden bağımsız dağıtık enerji üretimleriyle santrallerden evlere
güç naklinde gerçekleşen kayıpların azalmasıyla öne çıkmaktadır. Bu sistemler kesintisiz çalışacak şekilde
tasarlandığından gereksinimden çok güç üretilmesi durumunda bu gücün şebekeye verilmesi, yeterli gücü
üretememesi durumunda ise farkı şebekeden alması beklenmektedir.
KOYP sistemi temel olarak KOYP stak, yakıt

dönüştürücü, kükürt giderici birim, kontrol ünitesi ve
çevre elemanlarından oluşmaktadır. Yoğun ArGe
çalışmaları ilk üç alt birimde gerçekleştirilmektedir
(Şekil 1). KOYP Stak, Membran-Elektrot
Gruplarından (MEG) oluşmaktadır. Genellikle 780-
830 ˚C çalışma sıcaklığı sahip anot destekli yitria
stabilize zirkonya (YSZ) MEG’lerin anot tarafında NiO
Şekil 1 Vestel'in 5kW'lık KOYP Prototipi
temelli bileşim; katot tarafında ise Lantanyum
Stronsiyum Manganez (LSM) ya da Lantanyum Stronsiyum Kobalt Ferit (LSCF) kullanılan kullanılmaktadır.
Sızdırmazlık elemanı olarak cam-seramik malzeme; akım toplamayı ve kontağı arttırmada çeşitli pastalar,
nikel ve Crofer® temelli elek/süngerimsi yapı gibi destekleyici elemanlar; Crofer® ya da LSM kaplanmış
paslanmaz çelik türevlerinden interkonnektörler kullanılmaktadır. Yakıt dönüştürücü ve kükürt giderici
birimlerinde ise yaygın olarak sırasıyla nikel temelli ve çinko oksit temelli katalizörler kullanılmaktadır.
Dünyada birkaç ticari sistem bulunmakta, gelecek on yılda onlarcasının piyasaya çıkması beklenmektedir.
Bu tür bir sistemin fiyatı €25,000 civarındadır. Toplam mal oluş bedelinin seri üretimde $2.000/kW
seviyelerine geleceği tahmin edilmektedir ki1 şu anda bu rakam 15 katı daha fazladır. Yeni malzemelerin
geliştirilmesiyle maliyetlerin düşebileceği tahmin edilmektedir. Anotta redoks problemleri, katotta
zehirlenme ve verim kaybı, katalizörde karbon oluşumu, reformer sonrası yakıtta fazla bulunan su
buharının membranda mikro çatlaklara neden olması ve tam alınamamış kükürtten zehirlenmesi ve
sızdırmazlık elemanın Crofer®’den gelen krom ile zehirlenmesi KOYP’nin dar boğazlarından bazılarıdır.
Çözümler yoğun ArGe gerekmektedir. Ayrıca bu çalışmaların laboratuvarlar ölçeğinden çok büyük
ölçekler için geliştirilme hedeflenmelidir.
Kaynaklar:
[1] R. Scataglini, A. Mayyas, “A Total Cost of Ownership Model for Solid Oxide Fuel Cells in Combined
Heat and Power and Power-Only Applications”, https://energy.gov/, 12 (2015).

STRATEJİK VE TEKNOLOJİK ÖNEME SAHİP TEK KRİSTALLERİN ÜRETİMİ
Tofig MEMMEDLİ1
1
Gazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, Ankara
e-posta: mtofig@gmail.com
Savunma Sanayi yılda milyonlarca dolarlık farklı özelliklerde yurtdışından tek kristal alımı
yapmaktadır. Ancak bazı stratejik tek kristallerin satışı ihraç kısıtlamalı olduğundan “Türk Şirketleri”
tarafından satın alınamamaktadır. Öyle ki bu stratejik tek kristallerin üretileceği büyütme sistemleri bile
ihraç kısıtlamasına tabidir. Bu kristaller tedarik edilemediği için komple sistemler içerisinde ve çok daha
pahalı olarak alınmaktadır. Bu durum hem yerli teknolojinin gelişmesini engellemekte hem de bizi sürekli
dışa bağımlı kılmaktadır. Yurtdışından ithal edilen kristaller yerli imkânlarla geliştirilerek üretilebilir ve
kullanım alanları olduğu için doğrudan satış yapılabilir.
“Tek Kristal Teknolojileri” özellikle savunma sanayinin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için stratejik
öneme sahip tek kristallerin üretim teknolojilerinin geliştirilmesi alanında ArGe ve üretim faaliyetleri
yürüten bir şirkettir. Başlıca ilgi alanları: Tek kristal büyütme sistemlerinin tasarımı ve üretimi; -Stratejik
öneme sahip yarıiletken tek kristallerin üretimi; Yüksek Güçte Askeri Lazer Uygulamaları için Elektro-
Optik Frekans Çevirici Baryum Borat (BBO) tek kristal üretimi. Yeni nesil yüksek hassasiyette transdüser
üretimi için tek kristal piezoelektrik seramiklerin üretimi.

APPLICATION OF ADVANCED TEM METHODS FOR DEVELOPING CERAMICS FOR
ENERGY TECHNOLOGY
Cleva OW-YANG1,2
1 Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi 34956, Tuzla, İstanbul
2 Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi 34956, Tuzla, İstanbul
e-posta: cleva@sabanciuniv.edu
The advances in transmission electron microscopy methods, hardware, and software offer a rich
portfolio of tools to assist the development of advanced ceramics for energy technology. In this
presentation, I will describe three case studies that exemplify some of these exciting capabilities. The
first work will be using analytical TEM methods for developing nanostructured composite SOFC
electrodes of lanthanum strontium manganese oxide and samarium-doped ceria. In this effort,
performed in close collaboration with Dr. Aligül Büyükaksoy (GTÜ) and Dr. Meltem Sezen (SÜ), we
optimized the FIB specimen preparation conditions using the feedback from STEM-EDX spectral maps.
We also used Z-contrast imaging, combined with STEM-EDX and STEM-EELS to provide feedback on the
material processing parameters.
In the second work, I will describe a study in which we used Z-contrast imaging with STEM-EDX to
elucidate the microstructural evolution of rf magnetron sputtered homologous In2O3(ZnO)m thin films at
low temperatures (ca. 700 °C). With Dr. Junjun Jia and Dr. Yuzo Shigesato (both of Aoyama Gakuin
University), our use of these tools revealed the morphology of the crystallizing films, the formation of an
interfacial layer, and showed a remarkable epitaxial growth on amorphous substrates. While the as-
sputtered In2O3-ZnO film consisted of In2O3 microcrystallites, annealing at 700 °C enabled the
transformation to a c-oriented homologous In2O3(ZnO)5 structure, which exhibited a thermopower factor
comparable to the best reported for such structures.
The final work that I will present is a study of aluminum-doped (ZnO)5In2O3 homologous thin films for
thermoelectrics, led by Dr. Miran Čeh and Dr. Slavko Bernik (from the Jožef Stefan Institute). Using high-
angle and low-angle annular dark field STEM imaging with atomic scale resolution, we determined the
atomistic structure resulting from sintering the Al-doped structure at 1500 °C. The images revealed that
in the structure associated with high thermoelectric performance, Al substitutes into the In sub-lattice,
occupying both of the primary sites in the Zn5(In1−xAlx)2O8 homologous phase—i.e., the octahedral sites in
the basal-plane inversion boundaries and the trigonal bi-pyramidal sites in the zig-zag inversion
boundaries.

NANOYAPILI Ni-YSZ KATI OKSİT YAKIT HÜCRESİ ANOTLARININ GELİŞTİRİLMESİ
Aligül BÜYÜKAKSOY1
1
e-posta: aligul@gtu.edu.tr
Katı oksit yakıt hücreleri (KOYHlar) yüksek (%80’e varan) verimlilikte çalışabilmeleri sayesinde
günümüzde kullanılan geleneksel enerji dönüşümü teknolojilerine önemli bir alternatif olarak
görülmektedirler. Bu cihazların araştırma/geliştirme safhasındaki bir teknoloji olmaktan çıkıp ticari bir
ürün olarak üretilebilmesi için KOYH bileşenleri ile ilgili problemlerin çözülmesi gerekmektedir. Örneğin,
Nikel-Y2O3 katkılı ZrO2 (Ni-YSZ) kompozit malzemesinden oluşan KOYH anotları yeteri kadar yüksek
performans gösterememektedirler. Bu sorunun kaynağı Ni-YSZ anotlarının üretim yöntemi ile ilgilidir.
Geleneksel olarak Ni-YSZ kompozit katotları NiO ve YSZ tozlarının karıştırılarak birlikte yüksek
sıcaklıklarda (1200-1450 °C) sinterlenmesi ve KOYH çalışma sıcaklıklarında (600-900 °C) hidrojen gazı
altında indirgenmesi ile üretilirler. Bu üretim yöntemindeki yüksek sinterleme sıcaklıkları kaba bir
mikroyapıya, dolayısıyla elektrokimyasal tepkimelerin meydana geldiği elektrokatalizör (Ni) – iyonik
iletken (YSZ) ve gaz (gözenek) fazlarının kesiştiği üçlü faz sınırlarının kısa olmasına sebep olur.
Bu çalışmada Ni-YSZ anotlarının düşük performans probleminin çözümü için nanoparçacıklardan

oluşan mikroyapılara sahip kompozitlerin üretilmesi hedeflenmiştir. Böylece üçlü faz sınırı uzunluğunun
arttırılması ve dolayısıyla düşük anot polarizasyon dirençleri elde edilmesi yaklaşımı benimsenmiştir.
Kompozit Ni-YSZ anotlarının üretimi polimerik Ni çözeltilerinin önceden kısmi sinterleme ile elektrolit
altlıklarının üzerinde oluşturulmuş gözenekli YSZ matrislerinin içine infiltrasyonu ya da ayrı ayrı
hazırlanmış Ni ve YSZ polimerik çözeltilerinin karıştırılarak elektrolit altlıklarının üzerine kaplanması ve
düşük sıcaklıklarda (yaklaşık 400 °C) organik bileşenlerin uçurulması ile gerçekleştirilmiştir. Böylece
üretim sıcaklıkları KOYH çalışma sıcaklıklarının altında tutulabilmiş ve mikroyapı kontrolü mümkün
kılınmıştır.
Üretilen Ni-YSZ anotlarının mikroyapısal analizleri taramalı elektron ve atomik kuvvet mikroskobu
analizleri, elektrokimyasal performansı ise 400-800 °C’de hidrojen akışı altında gerçekleştirilen empedans
spektroskopisi ölçümleri ile gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen Ni-YSZ anotları 25 nm’ye varan parçacık
boyutları ve 550 °C’de 0.6 Ω.cm2’ye varan polarizasyon dirençleri göstermişlerdir. Bu çalışmada
geliştirilen anotlar, KOYHların daha düşük sıcaklıklarda (≤600 °C) daha yüksek performans göstererek
çalışmasına olanak sağlayacak, böylece bu cihazların ticarileşmesinin önündeki engelleri azaltacaktır.

PREVENTİNG OF LANİO3 FORMATİON AT THE LSGM-NİO INTERFACE VİA LDC
PROTECTİVE LAYER AND PROPER PROCESSİNG ROUTE FOR SOLİD OXİDE FUEL
CELLS
Çınar ÖNCEL1, Mehmet Ali GÜLGÜN2

1
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 48000, Menteşe, Muğla
2
Sabanci University, MDBF, 34956, Tuzla, İstanbul
e-posta: cinaroncel@mu.edu.tr
LSGM based SOFC cells are prone to suffer from performance degradation during operation,
especially when they are used with Ni-containing anodes. In this study, one of the causes for
performance degradation in an LSGM-based SOFC system was investigated. XRD and electron
microscopy studies coupled with EDS measurements revealed that formation of an insulating LaNiO 3
layer is possible in such cells depending on the processing conditions. This ionic insulator phase forms a
layer on the anode side of the LSGM and may block oxygen ion diffusion through electrolyte. A possible
solution to hinder the formation of LaNiO3 phase is the use of doped ceria (XDC; where X = La or Sm) as a
protective layer with proper processing route. Cross-sectional EDS analyses coupled wıth SEM showed
that lanthanum doped ceria (LDC) was a very effective protection layer for LSGM. In contrast to LDC,
samarium doped ceria (SDC) protective layer was ineffective. An inexpensive and feasible fabrication
procedure for SOFC assembly was demonstrated with a thin (1-5 µm) and dense protective layer-
electrolyte couple coated onto the anode.
x:LSGM LSGM-NiO *
* : NiO
o:LaSrGa3O7
x
t: LaSrGaO4 LaNiO3 *
Intensity
o t x (b)
t (a)
25 30 35 40 45
2 Theta
Fig.

LICOO2’DE SPİN GEÇİŞİ VE Lİ-İYON PİL PERFORMANSINA ETKİLERİ
Sevda AVCI1, Serdar ALTIN2

1
İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 34700, Üsküdar, İstanbul
2
İnönü Üniversitesi, Fizik Bölümü, 44000, Malatya
e-posta: sevda.avci@medeniyet.edu.tr
LiCoO2, Li-ion piller için en çok kullanılan ve yaygın olarak incelenen katot malzemesidir. LiCoO2
üzerine yapılan bilimsel çalışmalar genellikle elektrokimyasal özelliklerinin iyileştirilmesi ve pil
performansının geliştirilmesi üzerine odaklanmıştır. Bu malzemenin, manyetik özellikleri ve bu
özelliklerin pil performansına olan etkileri konusuna yeterince değinilmemiştir. Bu çalışmamızda
manyetik alınganlık ölçümleri ile bulk LiCoO2’de sıcaklıkla uyarılan bir spin durumu geçişini bildirmekteyiz
*1+. Ölçüm sonuçlarımıza göre, oda sıcaklığında düşük spin (low spin-LS) durumunda bulunan LiCoO2, 800
K'de orta spin (intermediate spin-IS) durumuna geçmektedir. Ayrıca, IS durumunu oda sıcaklığında elde
edebilmek ve bu durumun pil performansına etkisini incelemek maksadıyla LiCoO2 spin geçiş sıcaklığının
üstündeki 810K’den sıvı azot içerisine ani soğutma (quench) yapılmıştır. Daha sonra hem LS durumundaki
LiCoO2 (ref-LiCoO2) hem de ani soğutma yapılan LiCoO2 (q-LiCoO2) aktif katot malzemeleri olarak
kullanılarak Li-iyon pilleri yapılmış ve pil performansları ölçülmüştür. Ölçüm sonuçlarına göre her iki katot
malzemesi de aynı başlangıç kapasitesi değeri vermesine karşın, q-LiCoO2’nin devir ömrü ve kapasite
korunumu ref-LiCoO2’ye kıyasla önemli bir gelişme göstermiştir (1C’de 200 döngüden sonra %15 daha iyi
kapasite korunumu) *1+. Bu çalışmanın bulguları, katot malzemelerinin manyetik özellikleri ve elektronik
yapısı üzerinde değişiklikler yapılarak pil performanslarının iyileştirilebileceğini göstermiştir.
Kaynaklar:
*1+ Erdinc Oz, Serkan Demirel, Serdar Altin, Emine Altin, Ali Bayri, Sevda Avci, “Thermally induced spin
state transition in LiCoO2 and its effects on battery performance”, Electrochimica Acta, 248 pp.449-453
(2017).

İNCE FİLM FERROELEKTRİK SERAMİKLERDE KAÇAK AKIMIN KUTUPLAŞMA YÖNÜNE
BAĞLILIĞI VE BU SAYEDE HASARSIZ OKUMA YAPABİLEN KATI HAL HAFIZA
YAKLAŞIMI
Omid MOHAMMADMORADI1, Canhan ŞEN1, Andre G. BONI 2, Lucian PINTILIE2, I. Burç MISIRLIOĞLU1
1
Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Sabancı Üniversitesi, Orhanlı/Tuzla 34956 Istanbul, Türkiye
2
Ulusal Malzeme Fiziği Enstitüsü, Atomistilor 105bis, Magurele, 077125 Romanya
e-posta: burc@sabanciuniv.edu
Ferroelektrik ince filmler, uçucu olmayan veri depolamadan ayarlanabilir kapasitörler ve

antenlere kadar değişen alanlarda birçok araştırma grubunun ve yarı iletken endüstrisinin
gündemindedir. Bu çalışmaların çoğunda, özellikle mikronaltı kalınlıklardaki ferroelektriklerin elektrik
sınır koşullarına, yani kullanılan elektrodların türüne hassas olabileceği sıklıkla derinlemesine bir analiz
yapılmadan ele alınır. Bu çalışmada, Nb-SrTiO3 iletken altlıkları üzerine sol-jel yöntemi ile sentezlenmiş
ferroelektrik Ba,Sr,TiO3 katı hal çözeltilerinde Sr içeriğinin ve üst / alt elektrot asimetrisinin elektriksel
karakteristikler üzerindeki etkilerini deneysel ve hesaplamalı olarak inceledik. Filmlerin kalite kontrolü
için yapısal ve morfolojik karakterizasyonu takiben, "dirençli anahtarlama" adı verilen ve örneklerimizde
tekrar tekrar gözlemlediğimiz bir sürece yoğunlaştık. Dirençli anahtarlama olgusu son dönemde ilgi çeken
bir konudur çünkü ferroelektrik kutuplaşmanın yönü yarıiletken elektrotta elektrik yük taşıyıcılarının yok
olması veya birikmesi olup olmadığını belirleyebilmektedir. Bu etki üzerine çeşitli yeni cihaz ve transistör
tasarımları son zamanlarda gündeme gelmiştir. Bunlara ek olarak akım-gerilim eğrilerinde belirli bir
gerilim işareti altında histerisiz oluşumuna sebep olan dirençli anahtarlama etkisi doğal olarak kaçak
akımın kutuplaşma yönüne bağlılığını da içermektedir. Sunumuzda mevcut ince film numunelerden elde
ettiğimiz deneysel çıktılara termodinamik teori ışığında odaklanıyoruz ve filmlerin Sr içeriğinin örneklerin
akım-voltaj karakteristikleri üzerindeki ektilerini tartışıyoruz. Sonuç olarak hasarsız kutuplaşma okuma
yaklaşımında son dönemde sıkça çalışılan kuantum mekaniksel tünelleme etkisini kullanan çok ince
ferroelektrik filmlerin yanında sadece hacimsel iletkenliği olan ferroelektrik filmlerin de kaçak akım
şiddetinde göre kutuplaşma durumlarının hasarsız şekilde tespit edilebileceğini öngörmekteyiz.

KURŞUNSUZ PİEZOELEKTRİKLERDE BOR KATKILAMA
Metin OZGUL1, Samet ABBAK1

1
Afyon Kocatepe Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü 03200, Afyonkarahisar
e-posta: metinozgul@aku.edu.tr
Çevre ve sağlık nedenlerinden dolayı son elli yılı aşkın süredir askeri veya sivil amaçlı pek çok
elektronik uygulamada kullanılan kurşun içerikli malzemelerin yerine benzer özelliklere sahip
alternatiflerinin geliştirilmesi üzerine yoğun çalışmalar günümüzde sürmektedir. Özellikle sensör,
aktüatör ve trasdüser gibi uygulamalar için tercih edilen Pb(Zr1-xTix)O3 (PZT) seramiklere alternatif olarak
geliştirilmiş olan alkali niyobatlar (KNaNbO3; KNN), modifiye edilmiş baryum titanatlar (BaTiO3; BT), ve
bismut titanatlar (BiNaTiO3; BNT) üzerine yoğunlaşan araştırmalar kapsamında malzeme proses ve
özelliklerini geliştirmek için bir takım katkılar (dopant) denenmiş ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Bu
çerçevede ülkemizin milli bir değeri olarak bor (B2O3) katkısının hem dielektrik hem de piezoelektrik
özelliklere olumlu etkileri üzerine oldukça sınırlı sayıda çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada mevcut literatür
değerlendirilmiş ve özellikle morfotropik faz yapılı 0.94(Bi0.5Na0.5)TiO3-0.06BaTiO3 (BNT-6BT)
malzemelerde B3+ iyon katkısının etkileri sistematik olarak irdelenmiştir. Katkıların yapı ve özelliklere
etkileri kristal kimyası perspektifinden değerlendirilmiştir.
Kaynaklar:
*1+ Ozgul Metin, Kucuk Abdulah, “B2O3 doping in 0.94(Bi0.5Na0.5)TiO3-0.06BaTiO3 lead-free piezoelectric
ceramics”, Ceramics International, 42 pp.19128 (2016).

xPZN-(1-x) PZT SERAMİK KOMPOZİSYONUN ELEKTROMEKANİK ÖZELLIKLERİNİN
İNCELENMESİ VE CİHAZ UYGULAMASI
Mustafa Yunus KAYA1, Ebru MENŞUR-ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2

1
2
e-posta: mykaya@gtu.edu.tr
Kurşun içerikli katı eriyikler kurşun içermeyen, baryum titanata (BT) göre daha üstün elektriksel
ve elektromekaniksel özelliklere sahip olmaları nedeniyle 1950’li yıllardan günümüze değin yoğun bir
şekilde incelenmektedirler(Jaffe, Cook Jr, & Jaffe, 1971). Bu katı eriyikler içeresinde yer alan kurşun
zirkonat titanat (PZT) ticari bir kompozisyon olup, bu bileşimden üretilmiş seramikler algılayıcı, eyleyici ve
dönüştürücü gibi uygulamalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. PZT ve türevi perovskit yapıdaki
ferrolektrik kompozisyonlardan farklı olarak; relaksör ferroelektrik özellik sergileyen ve yine perovskit
yapıya sahip kurşun çinko niyobat bileşimi (PZN) üstün piezoelektrik ve dielektrik özelliklerinden dolayı
ilgi görmektedir(Cross, 1994). Ancak geleneksel katı hal kalsinasyon yöntemi ile PZN üretimi polikristal
formda ikincil faz olmaksızın güçtür. Bu nedenle PZN, perovskit stabilize edici bileşenlerle
alaşımlandırılmaktadır (Fan & Kim, 2001). Bu çalışmada PZN bileşiği farklı oranlarda % molce PZT ile
alaşımlandırılmış ve sabit alaşım miktarında, Zr:Ti oranına göre kristal yapının değişimi incelenmiştir.
Ayrıca her bir kompozisyonun elektriksel ve elektromekaniksel özellikleri incelenmiştir. 0.4PZN-0.6PZT
Zr:Ti 48:52 kompozisyonunda asıltı döküm tekniği ile yarı küreler üretilmiş olup, bu yarı kürelerden
hidrofonlar üretilerek karakterizasyonu yapılmıştır.
Kaynaklar:
[1] Cross L. E., "Relaxorferroelectrics: An overview", Ferroelectrics, 151(1), 305-320,(1994)
[2] Fan H., Kim H.-E., "Perovskite stabilization and electromechanical properties of
polycrystalline lead zinc niobate–lead zirconate titanate", Journal of Applied Physics, 91(1), 317-
322, (2001).
[3] Jaffe, B., Cook Jr, W. R., & Jaffe, H., "Piezoelectric Ceramics ", Academic Press. (1971).

TAUC OPTICAL BAND GAP IN ABSORTION EDGE OF TLGASE2 LAYERED
FERROELECTRIC - SEMICONDUCTOR
Asuman CENGIZ1,2, Yasin SALE1 and Mir Hasan Yu. SEYIDOV1,2

1
Departman of Physics, Gebze Technical University 41400, Gebze, Kocaeli, Turkey
2
Departman of Physics, Kocaeli University 41380, Kocaeli, Turkey
e-posta: asuman.cengiz@kocaeli.edu.tr
The optical absorption energy gap of TlGaSe2 ferroelectric-semiconductor in the visible part of
the optical spectra (wavelength range 400 – 900 nm) in the temperature range from 19 to 300 K were
investigated. From our finding, TlGaSe2 ferroelectric-semiconductor is interpreted as a direct band gap
semiconductor with a direct band-gap energy ~ 2.1 eV at 300 K. Other optical interband electronic
transition is found in our studies. The presence of Tauc optical absorption region is find for the first time
from optical absorption experiments. Our results demonstrated that “amorphized” structure of the
TlGaSe2 can’t be neglected for the understanding of the optical transition mechanisms in TlGaSe2.

TlGaSe2 FERROELEKTRIK KRİSTALLERİNDEKİ SELENYUM BOSLUK KUSURLARININ
ELEKTRONİK BANT YAPISINA ETKİSİ
Mehmet ERDEM1, Yurii CHUMAKOV1, Mir Hasan SEYİTSOY1

1
Gebze Teknik Üniversitesi, Fizik Bölümü 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: mehmet.erdem@gtu.edu.tr
Bu calismada TlGaSe2 ferroelektrik yariiletkenlerdeki bosluk kusurlarinin (Selenyum eksikligi)

enerji bant yapisina ve durum yogunluguna olan etkisini arastirdik. Calismalari yogunluk fonksiyoneli
teorisi kullanilarak yapilan hesaplamalarda bir cok ‘ab initio’ hesaplama metodlarindan olan Wien2K ve
Quantum Espresso kullanarak yaptik. Wien2K ticari bir programdir ve duzlem dalga metodu kullanarak
hesaplama yapar. Quantum Espresso ise ucretsizdir ve pseudopotansiyel teknigi kullanarak hesaplama
yapar. Sonuclarimiz gosterdi ki, bosluk kusurlarinin etkisi kristalde gozlenen elektronik bant yapisini
degistirir. Bu degisim saf kristallerdeki gozlenen yasak bant araliginin direkt olmasindan indirekt olmasina
gecis seklinde gozlenir. Teorik olarak yapilan bu calismalar deneysel sonuclarla kiyaslanmistir.

PİEZOELEKTRİK YAMA KULLANARAK KÜÇÜK ÖLÇEKLİ BİR RÜZGAR TÜRBİNİ
KANADININ
AKTİF TİTREŞİM KONTROLÜ
Fevzi Çakmak BOLAT1, Selim SİVRİOĞLU1

1
Gebze Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: fbolat@gtu.edu.tr
Piezoelektrik(PZT) malzemelere bir elektrik alanı uygulandığında mekanik olarak deforme olurlar ve
bu özelliklerinden dolayı eyleyici(actuator) olarak kullanılmaktadırlar. Elastik çubuk, plaka ve kabuk gibi
sürekli yapılar üzerine PZT yama yapıştırılarak veya katman oluşturularak aktif titreşim kontrolü
gerçekleştirilebilmektedir. PZT eyleyiciler kullanarak elastik sürekli sistemlerin dışsal gürültü etkilerinde
modsal hareketini sınırlayan ve titreşimlerini bastıran sistemler akıllı yapılar olarak isimlendirilmektedir.
Havacılık ve uzay uygulamalarında esnek yapıların PZT esaslı titreşim kontrolü günümüzde önemli bir
araştırma konusudur.
Bu çalışmada piezoelektrik yama eyleyici kullanılarak SH3055 kod numarası ile bilinen kanat
profiline(airfoil) sahip küçük bir rüzgar türbini kanadının aktif titreşim kontrolü norm esaslı denetleyici
tasarımı yapılarak deneysel olarak gerçekleştirilmiştir. Laboratuvar ortamında bir hava nozulu kullanılarak
aerodinamik yük oluşturulmuştur ve kanat üzerinde sürekli bir titreşim hareketi gerçekleştirilmiştir.
Tasarlanan gürbüz norm esaslı kontrolör bu aerodinamik gürültü etkisinde deneysel olarak test edilmiş ve
PZT yamanın etkin şekilde titreşimleri kontrol ettiği gösterilmiştir.
Şekil 1: PZT yama ile aktif kontrol edilen rüzgar türbin kanadı deneysel sistemi.

KİMYASAL SENSÖRLER İÇİN NANOYAPILI SERAMİK MALZEMELERİN ANODİK
YÖNTEMLE SENTEZLENMESİ VE SENSÖR ÖZELLİKLERİ
Zafer Ziya ÖZTÜRK1

1
Gebze Teknik Üniversitesi, TBF, Fizik Bölümü 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: zozturkı@gtu.edu.tr
Gaz sensörleri, zehirli endüstriyel gazlar dahil olmak üzere birçok gazı ölçmek amacıyla, örneğin tıpta
nefes analizinde, çevrede hava kalitesini ölçmede, gıda endüstrisinde gıda tazeliğini belirlemede, güvenlik
alanında kimyasal saldırı olup olmadığını belirlemede vb. kullanılmaktadırlar.Gaz sensörlerinin imalatı için
değişik malzemeler arasında seramik malzemeler geniş bir malzeme spektrumu, farklı gaz örnekleri
duyarlılıkları nedeniyle tercih edilmekte ve önemli yer tutmaktadır. Nanoyapılı seramik malzemeler
(yarıiletken metal-oksitler (SnO2, TiO2, ZnO, CuO), SiC, GN, CNT vb.) son derece büyük yüzey-hacim
oranları ve büyük serbest yüzey enerjilerinden dolayı pek çok araştırmacının odaklandığı malzemelerdir
*1+. Nanoyapılı olmalarının sensör cevabı, cevap süresi, geri dönüş süresi, seçicilik, kararlılık, vb. sensör
parametreleri üzerine etkileri araştırılmaktadır *2+.
Çalıştayda, GTÜ-Fizik Bölümü Sensör Laboratuvarında nanoyapılı seramik sensör malzemelerinin

(ZnO, CuO, TiO2) (nanotel, nanotüp, nanoçubuk) anodizasyon yöntemiyle sentezi, sensör aygıtının
üretimi, elde edilen sensörlerin karakterizasyonu çalışmaları sunulacaktır *1,2+.
Şekil 1: (a) ZnO nanotellerin, (b) TiO2 Nanotüplerin SEM görüntüleri.
Şekil 2: (a) TiO2 Nanotüplerin H2 gazına, (b) ZnO nanotellerin ve (b) nanoçubukların NO2 gazına karşı olan
duyarlılıkları.
Kaynaklar:
[1] E. Şennik, Z. Çolak, N. Kılınç, Z.Z. Öztürk, Synthesis of highly-ordered TiO2 nanotubes for a hydrogen
sensor, International Journal of Hydrogen Energy, 35 (2010) 4420-4427.
[2] S. Öztürk, N. Kılınç, Z.Z. Öztürk, Fabrication of ZnO nanorods for NO 2 sensor applications: Effect of dimensions
and electrode position, Journal of Alloys and Compounds, 581 (2013) 196-201.

POLİMER/KİL NANOKOMPOZİTLERİN DİELEKTRİK ÖZELLİKLERİ
Kadir ESMER1
1
Marmara Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü 34722, Kadıköy, İstanbul
e-posta: kadir.esmer@marmara.edu.tr
Günümüzde kompozit malzemelerin endüstrideki kullanım alanları giderek artmakta ve yapılarını

oluşturan matrislerin ve takviye elemanlarının modifiye edilmesiyle istenen özelliklere sahip malzemeler
geliştirilebilmektedir. Bu anlamda polimerik kompozit malzemelerin elektriksel, mekanik ve ısıl özellikleri
üzerine son yıllarda yoğun çalışmalar yapılmakta ve yapısal özelliklerine göre düşük dielektrik sabiti,
yüksek alan dayanımı ve yüksek sıcaklık değerlerine ulaşabilme ile ilgili çok sayıda literatür
bulunmaktadır.
Tanecik boyutu çok küçük, kolloidal özellik gösterebilen ve yüklü partiküllerden oluşan kristal yapılı
kil mineralleri, geçmişten günümüze ucuz maliyetleri, kolay ve bol miktarlarda bulunabilmeleri nedeniyle
farklı endüstrilerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Polimer-kil nanokompozit yapılar içerisinde yer alan
düşük miktardaki kil miktarına göre, polimer malzemelerin özellikleri geliştirilebilmektedir.
Bu çalışmada, Poly (vinylimidazole) (PVI), Polyanilin (PANI), Polypyrrole (PPy) ve Polyethylene (PE)
gibi farklı polimerlere katkılanan bentonit kil mineralleri ile elde edilmiş polimer/kil nano kopmpozitlerin
dielektrik özellikleri incelenmiştir.
Katkı oranı ve polimer yapısına göre kil miktarı arttıkça dielektrik permitivite azalmakta ve dielektrik
iletkenlik artmaktadır. Sıcaklığa bağlı ölçümlerde, artan sıcaklıkla yapıdaki yük hareketliliğine bağlı oluşan
polizasyon artmış ve belirli frekans bölgelerinde maksimum kayıplar gözlenmiştir. Dielektrik
hesaplamalar, polimer yapı içerisinde kil dağılımının homojen olup olmamasına göre farklı polarizasyon
mekanizmalarının oluştuğuna işaret etmektedir.

THE EFFECT of SURFACE AND INTERFACE on MAGNETIC BEHAVIERS of
La0.7Sr0.3MnO3
Fikret YILDIZ1
1
e-posta: fyildiz@gtu.edu.tr
Effect of surface and intereface on physical properties is one of the main issue in surface science and
thin film applications. Thus, the interfaces of multilayered perovskite oxides can give many interesting
novel physical behaviours. The effects of interface and substrate strain on magnetic and structural
properties in La0.7Sr0.3MnO3 (LSMO)/ Pr0.7Ca0.3MnO3 (PCMO) thin films have been investigated by using
ferromagnetic resonance, DC magnetization and x-ray diffraction techniques at room temperature.
LSMO single layer and LSMO / PCMO bilayer thin films were epitaxially grown on (100) oriented SrTiO3
(STO) and LaAlO3 (LAO) substrates. Both the substrate and interface of LSMO / PCMO have affected the
magnetic properties of LSMO films. It has been found that the nonmagnetic PCMO layer on the magnetic
LSMO layer for both substrates modifies magnetic anisotropies. The thermal annealing causes films
grown on both substrates to relax and the crystal structure reverts back to its bulk state.

METALİK MOLİBDEN DİSÜLFÜR NANOLEVHA BAZLI ELEKTROKİMYASAL
AKTUATÖRLER
Muharrem ACERCE,1,2 E. Koray AKDOĞAN1 and Manish CHHOWALLA 1

1
Malzeme Bilimi, Rutgers Universitesi, Piscataway, New Jersey, 08854, ABD
2
Malzeme Bilimi, Kaliforniya Universitesi, Merced, Kaliforniya, 95340, ABD
e-posta: acercem@gmail.com
Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren aktüatörler çeşitli elektromekanik sistemlerde,

biyomedikal ve robotik uygulamalarında kullanılabilir. Piezoelektrik sistemlerin dışında ısı değişimi,
solvent sorpsiyon veya elektrokimyasal uyarımla yeni nesil aktüatör sistemleri gelecek vaat etmektedir.
Uygun bir elektroaktif nanomalzeme bulunması ve kullanımı bu sistemlerin daha yüksek gerilim
üretmesini ve verimliliğini artırarak uygulanabilirliğini mümkün kılabilir. Bu çalışmada molibden disülfür
(MoS2) aktüatör malzemesi olarak kullanılmıştır. Bunun için öncelikle MoS2 metalik faza dönüştürülmüş
ve tek atomik kalınlığa ayrılmasıyla (eksfoliasyon) elektroaktif nanolevha üretimi gerçekleştirilmiştir.
Sonrasında bükülebilir altlık kullanılarak bimorf yapıda aktüatör üretilmiş ve elektrokimyasal uyarımın
mekanik enerjiye dönüşümü gözlemlenmiştir. Mekanik bükülme deformasyonu eğilim derecesindeki
değişim ile ölçülmüş, mekanik modeller kullanılarak çıkarımda bulunulmuştur. Sonuç olarak MoS2
filmlerin yaklaşık 0,6 % deformasyon ile 17 MPa mekanik gerilme üretip 1 Hz frekansına kadar yüksek
performans gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu özelliği ile memelilerin kasından (~0,3 MPa) daha yüksek ve
seramik piezoelektrik aktüatörler (~40 MPa) ile karşılaştırılabilir olduğu anlaşılmıştır. Bu bimorf yapılar
seri ve paralel bağlanarak dikey hareket sağlanmış MOS2‘nun kendi ağırlığının 150 katını birkaç milimetre
hareket ettirebildiği göstermiştir. Elde edilen bulgulara göre aktüasyon performansının yüksek olması
MoS2 nanonevhaların metalik 1T fazının yüksek elektriksel iletkenliğine, MoS2 tabakalarının elastik
modülüne ve nanolevhalar arasında hızlı katyon (proton) difüzyonuna bağlanmıştır. Bu sonuçlar, MoS2
nanolevhalarin yüksek güçte ve frekansta elektrokimyasal aktüatör uygulamaları için gelecek vaat ettiğini
göstermektedir1.
Kaynaklar:
[1] Muharrem Acerce, E. Koray Akdogan, Manish Chhowalla, “Metallic molybdenum disulfide
nanosheets-based electrochemical actuators”, Nature, 2017, 549, 370-373

SÜNGER BENZERİ AĞ YAPILI ZnO FOTOKATALİZÖR ÜRETİMİ VE FOTOKATALİTİK
VERİMİNİN İNCELENMESİ
Mehmet AKSOY1,2, Mehmet KONYAR1, Koray ÖZTÜRK1

1
Gebze Teknik Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, 41400, Gebze, Kocaeli
2
Uşak Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü, 64000, Merkez, Uşak
e-posta: mehmet.aksoy@usak.edu.tr
ZnO, fotokatalitik alandaki çalışmalarda özellikle de son dönemde oldukça sık bir şekilde kullanılan
yarı iletken seramik bir malzemedir. Geniş bant aralığı (3.2 eV) sayesinde ve geniş pH aralığında
stabilitesini koruması sayesinde çok iyi verimler elde edilebilmektedir [1]. Fotokatalitik süreç bir yüzey
işlemi olmasından dolayı, aktivitenin verimi katalizörün yüzey alanı ile doğrudan ilgili olmaktadır. Bu
yüzden en yüksek yüzey alanı katalizörün toz olarak kullanılması ile elde edilmekte ve en yüksek verim bu
sayede gözlemlenmektedir [2]. Fakat geri dönüşüm ve tekrar kullanılabilirlik konusundaki
dezavantajlardan dolayı, bu çalışmada, yüksek yüzey alanına sahip kendi kendini destekleyen bir yapı
oluşturma fikri ile yola çıkılmış ve “Replika” yöntemi ile sünger benzeri ağsı yapıya sahip ZnO
Fotokatalizör malzemeler üretilmiştir. Üretim aşamasında 3 farklı sinterleme aşaması gerçekleştirilmiştir.
Bu sayede hem güçlü bir yapı hem de yüzey tane boyutunun ince olması sağlanarak yüzey alanı
olabildiğince yüksek tutulmuştur *3+. Üretilen bu ZnO Fotokatalizör seramiklerin, XRD ve SEM ile
karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. Üretim ve karakterizasyon aşamalarının ardından katalizörlerin
verimlerinin incelenmesi için kirletici molekül olarak, ülkemizde ve dünyada yaygın olarak kullanılan bir
herbisit (bitki ilacı) etkin maddesi olan Glifosat İzopropilamin tuzu tercih edilmiştir [4]. UVA ve UVC
ışınımları altında üçer kez tekrarlanan deneyler süresince hem katalizör verimlerine bakılmış hem de bu
katalizörlerin tekrar kullanılabilirliği hakkında veriler elde edilmiştir. Tercih edilen kirletici molekülün
parçalanma mekanizması ve veriminin tayini için her deney sonrasında 30 dakikada bir alınan numuneler
HPLC cihazı ile karakterize edilmiş, parçalanma esnasında yan ürün oluşumları da bu sayede gözlenmiştir.
Kaynaklar:
[1] Cheng C., Amini A., Zhu C., Xu Z., Song H., Wang N., “Enhanced photocatalytic performance of
TiO2-ZnO hybrid nanostructures”, Sci. Rep. 4 (2014) 4181.
[2] Kisch H., (2015), “Semiconductor Photocatalysis: Principles and Applications”, Wiley-VCH Verlag.
[3] Kocakuşakoğlu A., Dağlar M., Konyar M., Yatmaz H. C., Öztürk K., (2015), “Photocatalytic activity of
reticulated ZnO porous ceramics in degradation of azo dye molecules”, Journal of the European
Ceramic Society, 35, 2845–2853.
[4] Dill G. M., (2005), “Glyphosate-resistant crops: history, status and future”, Pest Management
Science, 61, 219-224.

ULTRA İNCE TİTANYUM-OKSİ NİTRÜR (TİNXOY) FİLMLERİN X IŞINI FOTOELEKTRON
SPEKTROKOPİ ÇALIŞMASI
Melek TÜRKSOY ÖCAL 1, Baha SAKAR 1, Ali Şems AHSEN 1, Osman ÖZTÜRK1
1
e-posta: mturksoy@gtu.edu.tr
Metal oxi-nitrür (MeNxOy) adı verilen yeni sınıf malzemeler son zamanlarda oldukça büyük ilgi
görmektedir. Metalik eleman olarak genellikle geçiş metalleri tercih edilmektedir. Bu tür malzemelerin
ilgi görmesinin nedeni film içerisindeki oksit/nitrit oranının ayarlanabilir olmasının getirdiği özelliklerdir.
Bu oranın ayarlanmasıyla filmin bant aralığı, optik özellikleri, kristolografik düzeni ve renk gibi birçok
özelliği üzerinde oynama yapılabilmektedir. Bu malzemelerin içerisinde en geniş kullanıma sahip olanı
titanyum-oksi-nitrürdür. Oksijen zengini TiNxOy filmler metal-yalıtkan-metal kapasitif yapılarda yalıtıcı
tabaka olarak kullanılırken, nitrojen zengini TiNxOy filmler çok iyi bir difüzyon bariyeri olarak
kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra uygun N/O oranının ayarlanması ile TiNxOy filmler seçici solar
soğurucu olarak da kullanılırlar. Bu çalışmada solar spektrumda (0.3 μm - 2.5μm) yüksek absorbsiyon
özellik gösteren TiNxOy soğurucu tabakaların geliştirilmesi amaçlanmıştır.
TiNxOy soğurucu filmler, farklı kaplama şartlarında ultra yüksek vakumlu kaplama tekniklerinden
biri olan DC Darbeli Magnetron Saçtırma Tekniği kullanılarak büyütüldü. Büyütülen filmlerin kimyasal
stokiyometrileri ve kimyasal bağları X ışını Fotoelektron Spektroskopisi (XPS) kullanılarak karekterize
edildi. Optik özellikleri ise kimyasal stokiyometrilerinin foksiyonu olarak incelendi.

SÜPERİLETKEN MANYETİK LEVİTASYON VOLAN SİSTEMİ
Ali Suat YILDIZ1, Selim SİVRİOĞLU1

1
Gebze Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: aliyildiz@gtu.edu.tr
Bu çalışmada tek bir halka şekilli yüksek sıcaklık süperiletkeni(HTS) kullanılarak bir volan sisteminin
manyetik levitasyon çalışmasının deneysel sonuçları sunulmuştur. Süperiletken malzemelerinin
potansiyel bir uygulama alanı enerji depolama volanlarıdır. Süperiletken manyetik levitasyonun mekanik
temazsız ve pasif olarak volan elemanını yataklaması düşük kayıplı bir volan sistemini mümkün hale
getirmektedir. Burada sabit mıknatıslar ile HTS arasında oluşan katılık(stiffness) değerinin arttırılması
önemlidir. Önerilen volan sistemi halka HTS’nin aynı anda üç yüzeyinde sabit mıknatıslarla levitasyon
yüzeyi oluşturmaktadır. Deneysel çalışmalarda radyal ve eksenel doğrultulardaki katılık değerini arttıran
en uygun sabit mıknatıs-HTS levitasyon konfigürasyonlarının sonuçları verilmiştir.
Şekil 1: Süperiletken volan levitasyon deneysel sistemi

POSTER SUNUM
ÖZETLERİ

ALGINATE JELLEŞMESİ YÖNTEMİ İLE DÜŞÜK SICAKLIKTA SİNTERLENEBİLEN İÇİ BOŞ
SERAMİK FİBERLERİN ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU
M. Yunus KAYA1, Aysel GÜRBÜZ1 Ebru MENŞUR-ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2

1
2
e-posta: mykaya@gtu.edu.tr
Kurşun çinko niobat (PbZn1/3Nb2/3)O 3 önemli relaksör ferroelektrik malzemelerden olup; kurşun
titanat (PT), kurşun zirkonat titanat (PZT) gibi katı eriyikler ile alaşımlandırılarak çeşitli eyleyici,
dönüştürücü, enerji hasadı gibi uygulamalarda kullanım alanı bulunmaktadır (Cross, 1987). Ayrıca düşük
sıcaklıkta sinterlenebilme ve yüksek yoğunluk değerlerine ulaşabilme kabiliyeti neticesinde, elektrot ile
birlikte sinteleme kabiliyetine de sahiptir (Seo, Lee, Yoon, Park, & Kim, 2004). Literatürde, PZT temelli
mikro tüplerden oluşmuş aygıtlar radyal yönde, yani fiber eksenine dik yönde, merkezden dışarı doğru
kutuplanmaktadır. Piezoelektrik d31 modu denilen ve fiberlerin bükülmesini temel alan titreşimler ile
çalışma prensibini oluşturmaktadır. Bu tür cihazlar ise hidrofon, titreşim sensörü, mikro eyleyici,
ivmelendirici, medikal görüntüleme gibi ileri teknoloji isteyen alanlarda kullanım potansiyeline sahiptir.
Bu çalışmada piezoelektrik d31 modunda çalışan içi boş piezoseramik fiberleri temel alan, aygıt
uygulamaları için içi boş fiberlerin [(x)PZN]-[(1-x)PZ 0.48T0.52], x=0.4 kompozisyonu kullanılarak alginate
jelleşmesi ile üretimi ve potansiyel uygulamalar için bu mikro tüp yapısındaki fiberlerin özellikleri
incelenmiştir.
Kaynaklar:
[1] Cross L. E., "Relaxor ferroelectrics" Ferroelectrics, 76(1), 241-267, (1987).
[2] Seo, S.-B., Lee, S.-H., Yoon, C.-B., Park, G.-T., & Kim, H.-E., "Low-Temperature Sintering and
Piezoelectric Properties of 0.6Pb(Zr0.47Ti0.53)O3·0.4Pb(Zn1/3Nb2/3)O3 Ceramics", Journal of the American
Ceramic Society, 87(7), 1238-1243, (2004).

0,5Pb (Ni1/2Nb2/3) O3-0,5Pb (Zr0,30, Ti0,70)O3 (PNN-PZT) SERAMİKLERİN ELEKTRİKSEL
ÖZELLİKLERİNİN VE 1-3 PİEZOKOMPOZİTLERİNİN İNCELENMESİ
Mehmet Gürkan ÖZYAZICI1, Mustafa Yunus KAYA1, Sedat ALKOY1,2, Ebru MENŞUR-ALKOY1,2
1
2
e-posta: gurkanozyazici@gmail.com
Bu çalışmada, pasif akustik sensör uygulamaları için kullanılabilecek yüksek piezoelektrik katsayılarına
sahip polikristalin PNN-PZT piezoseramikler üretilmiş ve elektriksel özellikleri incelenmiştir. Aynı
kompozisyona sahip PNN-PZT seramikler iki farklı yöntemle kıyaslamalı olarak pelet şeklinde üretilmiştir.
Üretilen pelet numuneler üzerinden elektriksel ölçümler alınmıştır. Seramikler sırasıyla oksitlerin karışımı
(mixed oxide route) ve kolumbit öncül (columbite precursor route) yöntemleriyle üretilmiştir. Her iki
yöntemde de 0,5PNN-0,5PZT ve Zr/Ti=30/70 olarak sabit tutulmuştur. Oksitlerin karışımı yönteminde
tüm tozlar aynı anda karıştırılarak 1000oC sıcaklıkta kalsine edilmiştir. Kolumbit öncül yöntemde ise NiO
ve Nb2O5 öncelikli olarak karıştırılıp 1100oC kalsine edilmiş ve ardından NiNb2O6 olarak diğer tozlara
katılarak birlikte 1000oC kalsine edilmiştir. Her iki yöntemde de numuneler 1200oC’de sinterlenmiştir.
Öncül yöntemde daha iyi elektriksel özellikler elde edilmiş ve aynı yöntemle üretilen tozlardan dairesel
kesitli fiberler algi
yoğun seramik fiberler elde edilmiş ve pasif akustik sensör uygulamaları için optimize etmek amacıyla 1-3
bağlantılı piezokompozit üretilmiştir.

PİEZOSERAMİK FİBERLERDE ÜRETİM SÜRECİ - MEKANİK ÖZELLİK İLİŞKİLERİ VE 1-3
FİBER PİEZOKOMPOZİTLERİN ELEKTRİKSEL VE AKUSTİK ÖZELLİKLERİ
Hüseyin Alptekin SARI1, Ebru MENŞUR-ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2

1
2
e-posta: ahuseyin.sari24@gmail.com
Kurşun zirkonat titanat seramikleri uzun zamandan beri pek çok önemli elektriksel ve teknolojik
uygulamalarda kullanılmaktadır. Bu çalışmada ticari yumuşak piezoelektrik tozu kullanılarak seramikler
fiber formunda üretilmiştir. Literatürde sol-gel ve ekstrüzyon teknikleri fiber üretiminde bilinen
tekniklerdir. Bu çalışmada fiberler alginate jelleşmesi tekniği ile çekilmiştir. Fiberlerin çekilmesinde
kullanılan tozlara farklı öğütme işlemleri uygulanarak fiberlerin mikroyapısında ve yoğunluklarında fark
yaratılmıştır. Üretim sürecindeki bu farklılıkların mekanik özelliklere etkisi çekme testi ve weibull
analizleri ile incelenmiştir. Mekanik özellikleri incelenen fiberlerin elektriksel ve su altı özelliklerinin
incelenmesi için aynı özellikteki fiberlerden 1-3 bağlantılı piezokompozitler üretilmiştir. Kompozitlerin
elektriksel ve su altı karakteristikleri ile mikroyapı arasındaki ilişkiler tartışılmıştır.

MnO2 KATKLI DOKULU 0.26PIN-0.40PMN-0.34PT ÜÇLÜ SİSTEMİNİN
ÜRETİMİ VE ELEKTRİKSEL, ELEKTROMEKANİKSEL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ
Ayşe BERKSOY-YAVUZ1, Ebru MENŞUR-ALKOY1,2, Ebru GÖZÜTOK1, Sedat ALKOY1,2

1
2
e-posta: aberksoy@gtu.edu.tr
<001> doğrultusunda kutuplanmış (1-x)Pb(Mg1/3Nb2/3)TiO3-xPbTiO3 (PMN-PT) ve xPb(In1/2Nb1/2)O3-

(1-x-y) Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-yPbTiO3 (PIN-PMN-PT) esaslı ferroelektrik tek kristal sistemleri, polikristalin
Pb(Zr,Ti)O3 ile kıyaslandığında yüksek piezoelektik yük katsayısı ve bağlaşma faktörlerine sahip olmaları
bakımından ultrasonik dönüştürücü, eyleyici ve sensör gibi çeşitli aygıt uygulamaları için alternatif
olabilecek malzemelerdir (Zhang & Li, 2012). Bu iki sistem arasından PIN-PMN-PT relaksör ferroelektrik
sistemi ısıl olarak kararlı olup, PMN-PT sistemine kıyasla daha yüksek rombohedral-tetragonal faz geçiş
sıcaklığı (Tr-t > 110 oC) ve Curie sıcaklığına (Tc> 180 oC) sahip olmaları bakımından geniş bir sıcaklık
aralığında kullanıma olanak sağlar. PIN-PMN-PT tek kristallerin büyütülmesi pahalı bir altyapı
gerektirmekte, homojen olarak üretilmesi zor olup, stokiyometriden sapmalar meydana gelmektedir.
Böylece şablonlu tane büyümesi (ŞTB) ve şerit döküm (ŞD) gibi daha düşük maliyetli yöntemler birlikte
kullanılarak üretilen polikristal dokulu seramiklerde, tek kristaller ile yarışabilecek özellikler rapor
edilmiştir (Poterala, Trolier-McKinstry, Meyer, & Messing, 2011; Sabolsky, Trolier-McKinstry, & Messing,
2003). Bu çalışmada, dokulu 0.26Pb(In1/2Nb1/2)O3-0.40Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-0.34PbTiO3 (PIN-5BT) and % 1.5
mol MnO2 katkılı dokulu PIN-5BT-1.5Mn seramikler hacimce % 5 BaTiO3 şablon parçacıkları kullanılarak
şablonlu tane büyümesi (ŞTB) ve şertit döküm (ŞD) yöntemleri bir arada kullanılarak üretilmiştir.
Çalışmada detaylı olarak MnO2 katkısının yapısal elektriksel ve elektromekaniksel özelliklere olan etkileri
detaylı olarak incelenmiştir. Dokusuz ve dokulu PIN-PMN-PT, PIN-5BT-1.5Mn seramikleri 1150oC 6 saat
süre ile hava ortamında sinterlenmiştir. Dokulu PIN-5BT ve PIN-5BT-1.5Mn sistemleri için doku oluşumu
% 94 olarak belirlenmiştir.
Kaynaklar:
[1] Poterala S. F., Trolier-McKinstry S., Meyer R. J., & Messing G. L., "Processing, texture quality, and
piezoelectric properties of <001>C textured (1-x)Pb(Mg1/3Nb2/3)TiO3 - xPbTiO3 ceramics", Journal of
Applied Physics, 110(1), 014105, (2011).
[2] Sabolsky E. M., Trolier-McKinstry S., & Messing G. L., "Dielectric and piezoelectric properties
of〈001〉fiber-textured 0.675Pb(Mg1/3Nb2/3)O3–0.325PbTiO3 ceramics", Journal of Applied Physics,
93(7), 4072-4080, (2003).
[3] Zhang S., & Li F., "High performance ferroelectric relaxor-PbTiO3 single crystals: Status and
perspective", Journal of Applied Physics, 111(3), 031301, (2012).

PİEZOELEKTRİK PMN-PZT SERAMİK KOMPOZİSYONUNDA MnO2 KATKILAMASI VE
ELEKTROMEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Mustafa Ünsal ÜNVER1, Sinan DURSUN1, Ebru MENŞUR ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2
1
2
e-posta: m.unsalunver@gmail.com
Kurşun magnezyum niyobat-kurşun zirkonat titanat (PMN-PZT) katı eriyiği sahip olduğu
elektriksel özelliklerden dolayı, yüksek güç gerektiren uygulamalarda kullanımına yönelik olarak
araştırmacılar tarafından incelenmektedir. Bu çalışmada PMN-PZT seramik kompozisyonları morfotropik
faz sınırına (MFS) yakın aralıkta sistematik olarak araştırılmıştır. Bu kompozisyonlar içinden seçilen
(0.4PMN 0.25PZ-0.35PT) bileşiminin dielektrik ve elektromekanik özellikleri yüksek güç uygulamaları için
geliştirilmek üzere incelenmiştir. Yine aynı kompozisyonda farklı oranlarda MnO2-katkılı PMN-PZT
piezoseramikler üretilmiş ve katkılamanın elektromekaniksel özelliklere etkisi incelenerek ve detaylı
olarak rapor edilmiştir.

MİNİ TONPİLZ: KRİSTALOGRAFİK DOKULU PİEZOSERAMİKLERİN AYGIT
UYGULAMALARI
Kadir KOÇAK1,2, Ebru MENŞUR ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2

1
2
e-posta: kkocak@gtu.edu.tr
Tek kristaller, rastgele yönlenmiş taneler içeren polikristal piezoelektrik seramiklerle kıyaslandığında
daha üstün özellik sergilerler, ancak tek kristallerin büyütülmesi genellikle zor ve pahalı bir süreçtir. Öte
yandan daha kolay ve ucuz yöntemlerle üretilmeleri nedeniyle polikristalin seramikler birçok uygulamada
kullanılmaktadır. Bununla birlikte, tercihli tane yönelimine sahip dokulu polikristalin seramikler üzerine
yapılan çalışmalar son yıllarda artmıştır. Dokulu seramiklerde bir anizotropi gelişmekte ve belirli yönlerde
tek kristal değerleriyle karşılaştırılabilen özellikler elde edilebilmektedir.
Bu çalışmada, plakalı morfolojiye benzer BaTiO3 (BT) şablon parçacıklarını kullanarak, şablonlu tane
büyüme yöntemi kullanılarak ince halka şeklinde dokulu Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-Pb(Zr,Ti)O3 (PMN-PZT) esaslı
piezo seramikler üretilmiştir. BT şablon parçacıkları topokimyasal mikrokristal dönüşüm (TMC) yöntemi
kullanılarak 3 basamakta sentezlenmiştir. Şablon parçacıkları ince taneli PMN-PZT matrisinde şerit döküm
yöntemi ile hizalanmıştır. Karşılaştırma amacıyla rastgele yönlenmiş eşeksen taneli PMN-PZT seramikleri
de üretilmiştir. Yaş şeritler kesilmiş ve halka şeklinde laminant hale getirilmiş ve yoğunlaştırma ve doku
gelişimi için sinterlenmiştir. Kare alüminyum kafa kütlesi ve silindirik çelik kuyruk kütlesi ile minitonpilz
şeklinde bir piezoelektrik dönüştürücü sonlu elemanlar analizi kullanılarak tasarlanmış ve iki adet PMN-
PZT piezoseramik halka kullanılarak imal edilmiştir. Karşılaştırma yapabilmek için açısından minitonpilz
aygıtlar hem rastgele yönlenmiş seramik halkalardan, hem de dokulu seramik halkalardan üretilmiştir.
Dokulu seramiklerle hazırlanan minitonpilz'in bant genişliğinin rastgele olana kıyasla iki katından fazla
olduğu belirlenmiştir. Bu sonuç da kristalografik dokunun, aygıtın fiziksel özellikleri ve performansı
üzerindeki olumlu etkisini kanıtlamıştır.

DOKULU 0.5Pb (Mg1/3Nb2/3) O3-0.2PbZrO3-0.3PbTiO3 PİEZOELEKTRİK
SERAMİKLERİNİN ÜRETİMİ
Sefa Kemal MANDAL1,2, Sinan DURSUN1,3, Ebru MENŞUR-ALKOY1, Sedat ALKOY1
1
Gebze Teknik Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü 41400 Gebze, Kocaeli
2
Sabancı Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği, 34956 Tuzla, İstanbul
3
Pennsylvania State University, University Park, 16801 PA, ABD
e-posta: smandal@sabanciuniv.edu
Kurşun magnezyum niobat ve kurşun zirkonat titanat (PMN – PZT) seramik sistemlerinden oluşan
piezoelektrik seramikler; ultrasonik motorlar, dönüştürücüler ve medikal ultrasonlar gibi birçok uygulama
alanında kullanılmaktadır. PMN – PZT seramik sistemlerinin yüksek mekaniksel özelliklerinden dolayı bu
sistemden oluşan malzemelerin yüksek piezoelektrik ve elektromekaniksel özelliklere sahip olması
beklenmektedir. Bu çalışmada, ilk olarak 0.5Pb(Mg1/3Nb2/3)O3-0.2PbZrO3-0.3PbTiO3 (PMN-PZT)
kompozisyon sistemi [001+ doğrultusunda plakasal BaTiO3 (BT) şablonları kullanılarak Şablonlu Tane
Büyümesi yöntemi ile dokulandırılmıştır. (PbCO3)2Pb(OH)2, TiO2, ZrO2 ve MgNb2O6 tozları karıştırılarak
bilyalı değirmende öğütülüp kurutulmuştur. 750°C’de kalsine edilen tozdan bağlayıcıı solüsyon
kullanılarak şerit döküm çamuru hazırlanmış ve BaTiO3 (BT) şablon parçacıkları eklenerek şerit döküm
yapılmıştır. Kurutulan şeritler kesilip tek eksenli basınç altında lamine edilmiştir. Bu işlemlerden sonra,
polimer bağlayıcılar 600°C’de uçurulmuştur. Daha sonra numuneler 1250°C’de 2 ila 10 saat aralığında
sinterlenmiştir. Sinterleme sonrası doku oluşumu X-ışınları kırınımı ile yapılan Lotgering analizi ile yarı-
nicel olarak ortaya konmuş ve doku oluşumu ile mikroyapı gelişiminin PMN – PZT seramiklerinin
piezoelektrik ve ferroelektrik özelliklerine etkisi ortaya konmuştur.

Ba0.9Sr0.1TiO3 SERAMİKLERİNİN MİKROYAPISAL VE DİELEKTRİK ÖZELLİKLERİNİN
İNCELENMESİ
Rüzgar AKSOY1, Derya KIRSEVER1, H.Özkan TOPLAN1

SAKARYA Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 541187, Sakarya, Türkiye
e-posta: ruzgar.aksoy2070@gmail.com
Ba1-xSrxTiO3 formülasyonunda molce stronsiyum (Sr) oranı x = 0,1 için BST üretimi katı hal reaksiyonu ve
mekanik aktivasyon ile elde edilmeye çalışılmıştır. Mekanik aktivasyon cihazında (30, 60 ve 120dk.) tozlar
karıştırılarak aktive işlemi yapılmıştır. Bu üretim kalsinasyon işlemi uygulanmış tozlar ile mekanik aktivasyon
işlemi uygulanmış tozların preslenip 1250°C’de 2 saat sinterlenmesi sonucunda meydana gelmiştir. Meydana
gelen Ba0.9Sr0.1TiO3 (BST1) numunesinin DTA/TG, XRD, SEM, toz boyutu analizi, yoğunluk ölçümü ve dielektrik
ölçüm gibi karakteristik özellikleri ele alınarak incelenmiştir. Tetrogonal yapıya sahip ferroelektrik malzeme olan
BST yapısı XRD ile teyit edilmiştir. Dielektrik özelliklerin frekansın artmasıyla birlikte azaldığı gözlemlenmiştir.
Ayrıca, en yüksek dielektrik sabitinin mekanik aktivasyon ile üretilen BST numunelerinde olduğu görülmüştür.
Buna bağlı olarak kalsinasyon ile üretilen BST numunelerinde daha düşük dielektrik sabitine rastlanmıştır.

PNN-PZT FERROELEKTRİKLERİNDE FE KATKILANDIRILMASININ ETKİSİ
Merve TEBER1, Erdem AKÇA2, Hüseyin YILMAZ1

1
2
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 58140 Merkez, Sivas
e-posta: merveteber@gmail.com
Relaksör ferroelektrik olan kurşun nikel niyobat (PNN) ile normal ferroelektrik kurşun zirkonat
titanat (PZT) katı hal eriyiği yüksek dielektrik, piezoelektrik ve piroelektrik göstermektedir. Perovskit
yapıya sahip bu çözeltiye (PNN-PZT) farklı oranlardaki demir oksit (Fe2O3) katkılandırması yapılarak
elektrik ve elektromekanik özelliklerin iyileştrilmesi hedeflenmiştir. PNN-PZT seramikleri colombite
yöntemiyle sentezlenmiştir. Bu ikili sisteme %1.2 ve %1.4 oranında Fe katkılandırması yapılmıştır.
Katkılandırılmamış PNN-PZT seramiklerine göre piezoelektrik özelliklerde %34 e kadar artış elde
edilmiştir. Katkılandırılmamış PNN-PZT seramiklerinde piezoelektrik katsayıları (d33) 802 pC/N iken, bu
değer katkılandırılmışlarda 1081 pC/N olarak ölçülmüştür. Tek kutuplu gerinim eğrisi histeritik değildir.
Ulaşılan bu üstün piezoelektrik katsayı bazı ferroelektriklerin tek kristallerinde görülen değerlere
yakındır.

ÇEVRE DOSTU KNN (K0.5Na0.5NbO3) PİEZOSERAMİKLERİNE KATKILANDIRMANIN VE
SİNTERLEME ATMOSFERİNİN ETKİSİ
Murat MURUTOĞLU1, Erdem AKÇA1, Hüseyin YILMAZ1

1
e-posta: muratmurutoglu@gmail.com
Kurşun esaslı piezoseramiklerin yüksek elektriksel ve elektromekaniksel özellikler sergilemelerine

rağmen, kurşunun çevreye olan zararlarından dolayı, bunlara alternatif olarak kurşun içermeyen KNN
(K0.5Na0.5NbO3) esaslı piezoelektrik seramiklerin özelliklerinin geliştirilmesi konusunda son yıllarda yoğun
çalışmalar yapılmaktadır. [1,2] Bu çalışmada oksijen atmosferi ortamında sinterlemenin ve
katkılandırmanın (Sb, Yb, ZnSn vs.) mikroyapıya olan etkileri araştırılmış, İEEE standartlarına göre
elektriksel karekterizasyonları yapılmıştır. KNN seramiklerinin sinterleme şartları optimize edilmiştir.
Kaymaklar:
[1] E. Akça, ve H. Yilmaz, “Sintering behavior and electrical properties of K4CuNb8O23 modified
K0.5Na0.5NbO3 ceramics with SnO2, ZnO or Yb2O3 doping,” Ceramics International, 41*3+, 3659-67, Part A
(2015).
*2+ Akça E., (2016), “Yüksek Güç Ultrasonic Uygulamalarda Kullanılabilecek Ferroelektrik Seramiklerin
Araştırılması”, Doktora Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi.

ORANSIZ FAZDAKİ TEK BOYUTLU TLINSES KRİSTALİ İÇİN İLK PRENSİPLER
HESAPLAMA YÖNTEMİ İLE DEV SEEBACK KATSAYISININ TEORİK ANALİZİ
Nebahat BULUT1, MirHasan SEYİDOV1, Yurii CHUMAKOV1

1
e-posta: nebahatbulut@gtu.edu.tr
Bu çalışmada, iyonik iletken malzemeler grubuna dahil olan termoelektrik özellikleri oldukça ilgi
çeken kalkogenid TlInSe2 bileşiğinin ilk prensipler hesaplama yöntemi ile termal özelliklerinin teorik
olarak incelenmesi hedeflenmiştir. Termoenerji, bilindiği üzere günlük yaşamda kullandığımız birçok
cihazda iş kolaylaştırıcıdır. Termoelektrik teknolojisi dünyadaki enerji kaynaklarını verimli kullanmak için
büyük ölçüde katkı sağlar. TlInSe2 bileşiği termoelektrik teknolojide kullanılabilecek uygun bir iyonik
iletken malzemedir. Çünkü çok yüksek Seeback katsayısına sahiptir. Bu değer güç üretim modu olarak
adlandırılabilir. Sıcaklık gradiyendi uygulandığında malzemede yük taşıyıcılar sıcaktan soğuğa doğru
difüzlenirler ve bu sayede devrede elektriksel akım oluşur. Seeback katsayısı termodinamik verimliliği
belirlemek için kullanılan iki kriterden biridir. Bir diğerini ise yarar kesiti (ZT) olarak adlandırabiliriz. Teorik
olarak bu malzemeler için yarar kesiti ve Seeback katsayısı değerleri hesaplanmış ve malzemenin
termoelektrik verimliliği hakkında bilgi sahibi olunmuştur. İyonik malzeme olarak sanayiye uygun olup
olmadığını belirlemek için deneysel çalışmalarının yapılmasına öncülük etmesi sağlanmıştır.
Zaman ilerledikçe insanoğlunun akıllı olan herşeye ihtiyacı artmakta ve iyonik iletken malzemelere
örnek bu kalkogenid bileşiklerin uygulama alanları oldukça genişlemektedir. Yapılan ön çalışmalar ile
yarar kesiti ve seeback katsayısı bu malzemelerin termoelektik teknolojinin olduğu her cihaz için TlInSe 2
bileşiğinin uygunluğunu göstermektedir.

KATI OKSİT YAKIT HÜCRELERİ İÇİN La0.8Sr0.2MnO3 - Ce0.8Sm0.2O2 NANOKOMPOZİT
KATOTLARIN GELİŞTİRİLMESİ
E. Aycan EKŞİOĞLU1, Meltem SEZEN2, Cleva OW-YANG3, Aligül BÜYÜKAKSOY1
1 Gebze Teknik Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: eaeksioglu@gtu.edu.tr
Katı oksit yakıt hücresi (KOYH) çalışma sıcaklıklarında (800-1000°C) zamanla mikroyapısal ve
kimyasal bozunmalar ve dolayısıyla performans düşüşleri gözlemlenir. Bu problemin çözümü için
benimsenen yaklaşımlardan birisi KOYHların çalışma sıcaklığının düşürülmesidir. Fakat düşük KOYH
çalışma sıcaklıkları elektrotlarda yavaş elektrokimyasal tepkimeye, dolayısıyla bu bileşenlerin yüksek
direnç göstermesine yol açar. Bu nedenle yeni elektrot malzemelerinin ve/veya uzun üçlü faz sınırına
(elektrokatalizör-iyonik iletken-gaz fazlarının kesiştiği sınır) sahip yeni mikroyapıların geliştirilmesine
ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada kompozit KOYH katotlarının yenilikçi bir yöntem olan polimerik
çözelti yöntemi ile nanoparçacıklardan oluşan bir mikroyapıya sahip olarak üretilmesi, böylece uzun üçlü
faz sınırı ve dolayısıyla düşük sıcaklıklarda (≤650 °C) dahi düşük katot polarizasyon direnci elde edilmesi
amaçlanmıştır. Bu yöntem elektro katalizör ve iyonik iletken malzemelerin katyonlarını ihtiva eden
polimerik çözeltilerin elektrolit altlıklara daldırma yöntemi ile kaplanması ve düşük sıcaklıklarda (yaklaşık
400 °C) çözeltideki organik bileşiklerin uçurulması ile KOYH katotlarının ince filmler halinde üretilmesini
kapsar. Polimerik çözelti yönteminin yüksek ısıl işlem sıcaklıklarına ihtiyaç duymaması ve katyonların
moleküler seviyede karışmasını sağlaması hedeflenen nanokompozit yapının (ve dolayısıyla uzun üçlü faz
sınırının) elde edilmesi için elverişli koşulları oluşturur. Polimerik çözelti yöntemi ile üretilen LSM-SDC
nanokompozit ince filmlerinin x-ışınları kırınımı analizleri sonucunda 700°C’de 100 saat bekletildiğinde
halen amorf yapıda oldukları görülmüştür. Detaylı mikro yapısal analizler gerçekleştirebilmek için
odaklanmış iyon demeti ile ince katot/elektrolit ara yüzeyleri hazırlanmıştır ve taramalı elektron
mikroskobu (SEM) analizleri gerçekleştirilmiştir. Şekil 1’de görüleceği üzere yaklaşık 600 nm kalınlığında
LSM-SDC ince filmi elde edilmiştir. LSM-SDC nanokompozit ince filmlerinin elektrokimyasal performansı
elektrokimyasal empedans spektroskopisi ölçümleri ile gerçekleştirilmiştir. Zamanla elektrokimyasal
performanstaki değişimin, nanokompozit yapıdaki ince filmlerdeki faz dağılımı ile ilişkisi ise empedans
spektroskopisi ölçümlerine paralel olarak geçirimli elektron mikroskobu/enerji saçınımlı x-ışınları
spektroskopisi analizleri ile tespit edilmiştir.
Şekil: 700°C’de 100 saat ısıl işlem gören LSM-SDC nanokompozit ince filminin SEM görüntüsü.

KATI OKSİT YAKIT HÜCRELERİ İÇİN La0.8Sr0.2MnO3 – Bi1.44Y0.56O3
KOMPOZİT İNCE FİLM KATOTLARIN GELİŞTİRİLMESİ
Büşra AKTAŞ1, Aligül BÜYÜKAKSOY1

1
Gebze Teknik Üniversitesi, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü, 41400, Gebze, Kocaeli
e-posta: baktas@gtu.edu.tr
Katı oksit yakıt hücrelerinin (KOYHların) çalışma sıcaklıklarını 600 °C’nin altına düşürmek, yüksek
sıcaklıklarda (700-900 °C) meydana gelen mikroyapısal ve kimyasal bozunmaların önüne geçmek için
etkili olabilecek bir yaklaşımdır. Fakat düşük çalışma sıcaklıkları elektrotlarda meydana gelen
elektrokimyasal tepkimelerin yavaşlamasına ve dolayısıyla yüksek katot polarizasyon direncine neden
olur. Bu sebeple düşük sıcaklıklarda dahi yüksek performans elde edilmesini sağlayacak yeni elektrot
malzemelerinin ve/veya nanoparçacıklardan oluşan mikroyapıların elde edilmesine olanak sağlayacak
yeni üretim yöntemlerinin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu çalışmada hem yeni malzemelerin hem de yeni üretim yöntemlerinin geliştirilmesi

yaklaşımlarını birleştiren bir araştırma sunulmaktadır. KOYH katotlarında sıklıkla elektrokatalizör olarak
kullanılan La0.8Sr0.2MnO3 (LSM) seramiği bu çalışmada Y2O3 katkılı Bi2O3 (YSB) ile kompozit halinde
kullanılarak literatürde nadiren çalışılmış bir katot malzemesi bu çalışmanın odak noktasıdır. YSB’nin
düşük sıcaklıklarda yüksek iyonik iletkenliğe sahip olması ve aynı zamanda, son zamanlarda yayınlanan
çalışmalarda belirtildiği üzere *1+, elektrokatalitik aktivite de göstermesi LSM-YSB kompozit katotlarının
geleneksel katotlara göre düşük sıcaklıklarda çok daha yüksek performans göstermesini gerektirmektedir.
Bu çalışmada LSM-YSB kompozit katotları yenilikçi bir yöntem olan polimerik çözelti yöntemi ile ince
filmler halinde üretilmiştir. LSM ve YSB malzemelerinin katyonlarını ihtiva eden polimerik çözeltiler
hazırlanmış, döndürerek kaplama yöntemi ile Y2O3 katkılı ZrO2 (YSZ) elektrolitlerinin üzerine kaplanmıştır.
Daha sonra düşük sıcaklıklarda (≤600°C) ısıl işlem uygulanarak bu katı haldeki LSM-YSB ince filmleri
oluşturulmuştur. Bu yöntemin sağladığı katyonların moleküler seviyede karışması ve düşük ısıl işlem
sıcaklıkları gibi avantajlar nanoyapılı, dolayısıyla uzun üçlü faz sınırına sahip katotların üretilmesine
olanak vermiştir.
Elde edilen LSM-YSB kompozit ince filmlerinin x-ışınları kırınımı analizleri (XRD) gerçekleştirilmiş ve
600°C’de 100 saat bekletildiğinde LSM’in kristalleşmeye başladığı görülmüştür. Üretilen ince film
katotların hedeflendiği gibi nanoparçacıklardan oluşan bir mikroyapıya sahip olup olmadığı taramalı
elektron mikroskobu (SEM) analizleri ile araştırılmıştır. LSM-YSB kompozit ince filmlerinin elektrokimyasal
performans analizleri elektrokimyasal empedans spektroskopisi ölçümleri ile gerçekleştirilmeye devam
etmektedir.
Kaynaklar:
[1] Jung Woo Chul, Chang Yun Jie, Fung Kuan Zong, Haile Sossina, “High electrochemical activity of Bi2O3-
based composite SOFC cathodes”, Journal of the Korean Ceramic Society, 51 (4) pp.278-282 (2014).

KATI OKSİT YAKIT HÜCRESİ ANATLARI İÇİN NiO-YSZ KOMPOZİT TOZLARININ
SENTEZLENMESİ
Gamze EROL1, Aligül BÜYÜKAKSOY1

1
e-posta: gerol@gtu.edu.tr
Geleneksel olarak katı oksit yakıt hücresi(KOYH) anotları NiO ve Y203 katkılı ZrO2 (YSZ) tozlarının
karıştırılarak birlikte yüksek sıcaklıklarda (1100-1300°C) sinterlenmesi ve daha sonra NiO'in çalışma
koşullarında Ni fazına indirgenmesi ile üretilirler. Yüksek sinterleme sıcaklıkları yoğunlaşma ile birlikte
parçacık büyümesine ve dolayısıyla yakıt oksitlenmesi tepkimesinin meydana geldiği elektrokatalizör (Ni)
iyonik iletken (YSZ) ve gaz (gözenek) fazlarının kesişimi olan üçlü faz sınırlarının kısalmasına sebep olurlar.
Bu çalışmada uzun üçlü faz sınırına sahip KOYH anotlarının üretilmesine olanak verecek özelliklere
sahip anot tozlarının geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bunun için Pechini yöntemi ile nanokompozit NiO-YSZ
tozları sentezlenmesi yaklaşımı benimsenmiştir. Bu yöntem NiO ve YSZ fazlarının katyonlarını ihtiva eden
polimerik çözeltilerin hazırlanması, uçucu bileşenlerinden arındırılan çözeltinin jelleştirilmesi ve farklı
sıcaklıklarda (600-800) kalsinasyonuna dayanmaktadır. Katyonların moleküler seviyede karışması ve
yüksek sıcaklıklarda kalsinasyon gerekmemesi homojen bir şekilde dağılmış NiO ve YSZ fazlarından oluşan
, mikron-altı ortalama parçacık boyutuna sahip tozların elde edilmesini mümkün kılmıştır.
Pechini yöntemi ile sentezlenen NiO-YSZ kompozit tozlarının kristal yapısı x- ışınları kırınımı
(XRD),parçacık boyutu dağılımı lazer kırınımı ve tozların morfolojisi ile fazların dağılımı taramalı elekron
mikroskobu ve enerji saçınımlı x- ışınları spektroskopisi (SEM-EDX) analizleri ile tespit edilmiştir. Bu
analizlerin sonucunda her bir kalsinasyon sıcaklığında istenen kübik YSZ ve NiO fazlarının elde edilebildiği
tespit edilmiştir. Parçacık boyutu analizleri kalsinasyon sonrasında homojen bir parçacık boyut dağılımı
elde edilemediğini fakat belirli sürelerde bilyeli değirmen ile öğütme işlemi yapıldığında monodispers
dağılıma sahip mikron altı boyuttaki tozların elde edildiği belirlenmiştir(Şekil 1). SEM-EDX analizi
sonucunda NiO ve YSZ fazlarının kısmen homojen olarak dağıldığı gözlemlenmiştir(Şekil 1). Gelecek
çalışmalar daha homojen faz karışımının sağlanması için gerekli üretim optimizasyonlarının
gerçekleştirilmesini kapsayacaktır.
Şekil 1: Pechini yöntemi ile üretilmiş, 700 ° C' de 4 saat boyunca ısıl işlem görmüş ve 24 saat bilyeli
değirmende öğütülmüş NiO-YSZ kompozit tozlarının parçacık boyut dağılımıve taramalı elektron
mikrokobu ile elde edilmiş görüntüsü.

DEVELOPMENT OF BI2O3 BASED-ELECTROLYTES FOR LOW-TEMPERATURE SOFC
APPLICATIONS
Yavuz Selim AYHAN1, Aligül BÜYÜKAKSOY1

1
Gebze Technical University, Department of Materials Science and Engineering, 41400, Gebze, Kocaeli
e-mail: ysayhan@gtu.edu.tr
Solid oxide fuel cells (SOFCs) are electrochemical devices that convert chemical energy into electrical
energy with high efﬁciency (reaching 80%) with low/no harmful gas emissions *1+. SOFCs also have
various other advantages like noiseless operation, fuel flexibility (e.g., hydrogen, biogas, methane,
natural gas etc.) and operation without using noble metals as catalysts [2].
Despite their obvious advantages, SOFCs have some issues that need to be addressed for them to
become commercial devices. The high operating temperatures of SOFCs (700-900 oC) causes
performance loss upon long-term operation due to microstructural and chemical degradation of the
components. Unfortunately, low temperature (≤650 °C) SOFC operation is not straightforward, as this
would cause slower electrode kinetics and oxygen ion diffusion through the electrolyte, yielding low
performance. To address this issue, instead of a traditional SOFC design which consists of Y2O3 stabilized
ZrO2 (YSZ) electrolyte a Bi2O3 based electrolyte with high ionic conductivity at the 400-600 oC
temperature range has been adopted by our group.
In this study, the fabrication of dense Y2O3 stabilized Bi2O3 (YSB) ceramics having a fluorite structure is
aimed. YSB powders were synthesized via Pechini method, which is a cost-effective method that allows
the achievement of desired phases at relatively low calcination temperatures. Our initial x-ray diffraction
(XRD) analysis show that Pechini derived YSB powders having a fluorite structure can be achieved upon
calcination at 700 °C. An average particle size of ca. 200 nm with a monodisperse distribution is obtained
upon 24 hours of ball milling.
Having achieved finely dispersed, phase pure YSB powders, our efforts are now focused on their
consolidation, sintering and electrical characterization via impedance spectroscopy.
References:
[1] Sad Ata Chitsaz, S. Mohammad S. Mahmoudi, Marc A. Rosen, “Greenhouse gas emission and exergy
analyses of an integrated trigeneration system driven by a solid oxide fuel cell”, Applied Thermal
Engineering, 86, 81–90, (2015).
[2] Norbert H. Menzler, Frank Tietz, Sven Uhlenbruck Hans, Peter Buchkremer, Detlev Stöver, “Materials
and manufacturing technologies for solid oxide fuel cells”, Journal of Materials Science, 45, 3109–3135
(2010).

Lİ DOPED OXİDE BASED ((ZN,CO)O AND (ZN,CO)GA2O4) FOR FUEL CELLS
MATERİALS
S. SHAWUTI.1 M. M. CAN2, S. KANEKO3, and M. A. GÜLGÜN1
1
Sabancı University
2
Phyics Department, Faculty of Science, Istanbul University
3
Kanagawa Institute of Technology, Japan
e-post: shawuti@sabanciuniv.edu
Solid oxide fuel cells are composed of an electrolyte embedded into two porous
electrodes, an anode and a cathode, allowing to pass oxygen ions throughout them. Basically,
oxygen atoms are reduced to oxygen ions by gaining electrons at cathode part and diffusion of
them takes place until reaching the surface of anode and they react with hydrogen at the end to
produce water and hence electricity to the inverse way at circuit [1].
Using lithium (% 5, % 10 and %20) doped (Zn1-xCox)Ga2O4 (x=0.00, 0.10, 0.20 and 1.00))
nanoparticles as electrolyte materials in solid oxide fuel cells. The nanoparticles will be synthesized using
chemical reaction method. The dopand atoms amount will be increased in order to manage the enhance
performance of (Zn1-xCox)Ga2O4 particles as electrolyte materials. Furthermore, the homogeneous size
distribution and the temperature dependent ionic conductivity, specifying the anode and cathode
materials and cycling ability of the fuel cells are the other important parameters in understanding the
systematic change in the performance of electrolyte materials [Shawuti, 2014].
In order to use in fuel cells, the both sides of the electrolyte materials will cover with
suitable anode and cathode materials. AC Impedance Analyses will be performed to measure
the ionic conductivity, activation energy and working temperature of fuel cells. The aim is
further analyses of the previous study carried out on ZnO and ZnGa2O4 semiconductors which
are suitable for low temperature solid oxide fuel cell (SOFCs) applications [Shawuti, 2015].
References:
[1] Xiaodi Wang, PhD Thesis, KTH University, Sweden, 2010.

[2] S. Shawuti, M. M. Can, M. A. Gülgün, Electrochimica Acta 145, 132-138 (2014).
[3] Shawuti, S., & Gulgun, M. A. Journal of Power Sources 267, 128-135 (2014).

TİTANYUM ALTLIKLAR ÜZERİNDE BÜYÜTÜLEN NANOBELT ANATAZ VE
ROMBOHEDRAL KRİSTAL ANATAZ YAPILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Yenal YALÇINKAYA1, Koray ÖZTÜRK1

1
e-posta: yalcinkaya@gtu.edu.tr
Bu çalışmada titanyum yüzeyinde büyütülen nanobelt ve rombohedral kristal anataz

nanoparçacıklarının fotokatalitik aktiviteleri incelenecektir. Anataz nanobeltler, temizlenmiş saf titanyum
plakaların hidrotermal ortamda NaOH ile 1 saatlik ön işlemden sonra 1 M HCl çözeltisinde tutulması ve
ardından 400 °C sıcaklıkta tavlanması ile elde edilmişlerdir. Rombohedral anataz nanoparçacıkları ise,
temizlenmiş saf titanyum plakaların, 9 M H2O2 / 0,1 HCl çözeltisindeki önişleminin ardından hidrotermal
ortamda NH3 ile 24 saat tutulmalarıyla elde edilmişlerdir. Numuneler üzerinde XRD ve SEM analizleri
yapılmıştır.

ULTRA-İNCE CRXOY GEÇİŞ METAL-OKSİT FİLMLERİN HAZIRLANMASI VE
İNCELENMESİ
Baha SAKAR1, Melek TÜRKSOY ÖCAL1, Osman ÖZTÜRK1

1
e-posta: bsakar@gtu.edu.tr
Geçiş Metal-Oksit malzemeler uygulama alanlarının genişliği dolayısıyla, uzun yıllardır birçok
çalışmaya konu olmuşlardır. Bunların arasında CrxOy birden fazla oksit fazı ve bu fazların çeşitli özellikleri
sebebiyle özelleikle ilgi çekmektedir. Bu tarz metal-oksit/seramik malzemelerin hazırlanma ve analiz
yöntemleri ise özelliklerin belirlenmesinde ve konrol edilmesinde en önemli rolü oynamaktadır. Bu
fazlardan Cr2O3 anti-ferromanyetik, CrO2 ise çok yüksek spin polarizasyonuna (100%) sahip ferromanyetik
özellik göstermektedir. Kararlı CrO2 elde etmenin zorluğu literatür çalışmalarda birçok defa
vurgulanmıştır. Bu çalışma bu kararlı CrO2 ve Cr2O3 yapılar hazırlanması üzerinedir.
Bu çalışmada CrxOy yapıların iki boyutlu filmler olarak farklı alttaşlar üzerine büyütülmesine ve bu
filmlerin yapılarının ve büyüme süreçlerinin XPS ve LEED gibi yüksek yüzey hassasiyete sahip analiz
teknikleri ile incelenmesine odaklanılmıştır. Örnek hazırlama süreçleri Magnetron saçtırma tekniği ile
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca örneklerin manyetik özellikleri farklı tekniklerle karakterize edilmiştir.
Çalışmalar Gebze Teknik Üniversitesi, Yüzey Fiziği Laboratuvarı dahilinde gerçekleştirilmiştir.
Şekil: 50eV da luk elektron enerjisi kullanılarak TiO2 üzerine CrO2 kaplaması yapılmış yüzeyden alınmış
LEED resmi.

ELUCIDATING THE MICROSTRUCTURE OF SPARK-PLASMA SINTERED STRONTIUM
ALUMINATE COMPOUNDS BY TEM DIFFRACTION ANALYSIS
Sirous KHABBAZ ABKENAR1, Meltem SEZEN2, Andraž KOCJAN3, Sašo ŠTURM3, Cleva OW-
YANG1,2
3 Jožef Stefan Institute, Department of Nanostructured Materials SI-1000, Ljubljana, Slovenia
e-posta: khabbazabkenar@sabanciuniv.edu
Persistent luminescence from ceramic pigments offer exciting possibilities for zero-energy
consumption lighting. Rare-earth dopants determine the afterglow color and duration, and recent work
shows that the relative distribution of the rare earths in the ceramic microstructure determine the
afterglow properties [1,2]. To design the afterglow behavior in strontium aluminate pigments, we have
conducted a study on the microstructural evolution during the crystallization step of Pechini processing
of Sr4Al14O25 doped with 1 mol% Eu, 1 mol% Dy, and 4.5 mol% B (S4A7EDB). Because spark-plasma
sintering (SPS) offers the means to limit diffusion kinetics, it would enable us to increase the rare-earth
content in the crystalline gains by suppressing diffusion and segregation of the rare-earth dopants to the
intergranular phase. Starting with an amorphous precursor, we performed spark-plasma sintering at
1300 °C for 10 minutes and analyzed the resulting microstructure by XRD, WDS, and TEM diffraction
analyses. Our results show a more multi-phase microstructure, in contrast to the one evolving by
conventional sintering.

SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİNDE BİRİNCİ PİŞİRİMDEN GELEN HAVA, LEKE VE
PARÇA HATALARININ LAZER SİNTERLEME METODU İLE İKİNCİ PİŞİRİME GİRMEDEN
TAMİR EDİLMESİ
Merve ÖZCAN1, Mustafa YAMAN1

1
ECE BANYO GEREÇLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Çorum
e-posta: merveozcan@ece.com.tr mustafayaman@ece.com.tr
Vitrifiye seramik üretiminde; üretim kapasite artışı, ürün geliştirme, tasarım gibi çeşitli parametreler
verimliliğin iyileştirilmesi açısından önemli rol oynamıştır. Enerji ve işçilik maliyetlerinin yüksek olması ise
teknolojik altyapı ve olanaklarla ürün geliştirme/iyileştirme sürecini önemli kılmıştır.
Çalışma; ürün kalitesini doğrudan etkileyen sır kaynaklı hataların seramik sır komposizyonu
kullanarak uygulamalı fizik ve malzeme bilimlerinin bir ürünü olan LAZER ( Light Amplification by
Stimulated Emission of Radiation ) yardımı ile bölgesel anlamda tamir edilmesi mantığını kapsamaktadır.
Işımanın uyarılmış salınımı teorisine dayanan lazerlerin en önemli özelliklerinden biri fotonların uyumlu
bir hüzme şeklinde tek yöne gidebilmesidir. Bu da foton enerjisinin (E=hѵ) bir alan üzerine kolaylıkla
odaklanabileceği anlamına gelmektedir.
Ergime safhasındaki sırlarda, sırın gözenekli yapısı, sır içindeki hava, sır bileşimlerinden yayımlanan
gazlar gibi müdahale edilemeyen süreçler hava, leke ve parça gibi hatalara neden olabilmektedir. Son
şeklini almış nihai üründe gözlemlenen sır hataları ürün birinci bölgede ise ikinci bir pişirim söz konusu
olmaktadır. Tekrarlanan pişirim sonucunda ürünün deformasyona uğraması, şok yemesi gibi ikincil
hatalarda beraberinde gelmektedir. Lazer sinterleme metodunun geleneksel yöntemler dışında
teknolojik altyapı gelişmelerine imkân sağlamasının yanı sıra maliyet diliminde önemli bir paya sahip
enerji ve işçilik gibi parametrelerindeki hedeflenen düşüş de önemli çıktılar arasındadır.
Kaynaklar :
[1] Qian B., Shen Z., Laser Sintering of Ceramics, 2013
[2] Fortuna D., Defects in the Glazes of Ceramic Sanitaryware, 2006

YAZAR İNDİSİ
A D
Abdullah YILDIZ Derya KIRSEVER
Aligül BÜYÜKAKSOY E
Ali Suat YILDIZ Ebru GÖZÜTOK
Ali Şems AHSEN Ebru MENŞUR-ALKOY

Alp ŞEHİRLİOĞLU Emre ŞAHİN
Andre G. BONI Erdem AKÇA
Andraž KOCJAN F
Asuman CENGİZ Fevzi Çakmak BOLAT
Aycan EKŞİOĞLU Fikret YILDIZ
Aydın DOĞAN G
Aysel GÜRBÜZ Gamze EROL
Ayşe Berksoy YAVUZ Gürkan ÖZYAZICI
Ayşe Gül AKYÜREKLİ
H
Ayşe Gül TOKTAŞ
Hakan GÜLEÇ
B Hüseyin Alptekin SARI
Baha SAKAR Hüseyin Özkan TOPLAN
Baturay GÖKÇEYREK Hüseyin YILMAZ
Burç MISIRLIOĞLU
İ
Büşra AKTAŞ
İbrahim PAMUK
C İstek TATAR
Canhan ŞEN
J
Cleva OW-YANG
Jon MACKEY
Cihangir DURAN
K
Ç
Kadir ESMER
Çınar ÖNCEL
Kadir KOCAK

Kerim ÇEPNİ Nebahat BULUT
Koray AKDOĞAN O
Koray ÖZTÜRK Omid MOHAMMADMORADI
L Onursal ÖNEN
Lucian PINTILIE Osman ÖZTÜRK
M Ö
Manish CHHOWALLA Ömer ÖZDEMİR
Mehmet AKSOY R
Mehmet Ali GÜLGÜN Rüzgar AKSOY
Mehmet ERDEM S
Mehmet Gürkan ÖZYAZICI Samet ABBAK
Mehmet KONYAR Sašo ŠTURM
Mehmet ÖNER Satoru KANEKO
Melek TÜRKSOY Sedat ALKOY
Meltem SEZEN Sefa Kemal MANDAL
Mert GÜL Selim SİVRİOĞLU
Merve TEBER Serdar ALTIN
Metin ÖZGÜL Servet TURAN
Merve ÖZCAN Sevda AVCI
Mirhasan SEYİTSOY Shalima SHAWUTI
Mirhasan Yu. SEYİDOV Sinan AVŞAR
Muhammed N. ŞENLİK Sinan DURSUN
Muharrem ACERCE Sinem BAŞKUT
Murat MURUTOĞLU Sirous KHABBAZ ABKENAR
Musa Mutlu CAN T
Mustafa YAMAN Tofig MEMMEDLİ
Mustafa Yunus KAYA U
N

Umut SAVACI Yavuz Selim AYHAN
Ü Yenal YALÇINKAYA
Ünsal ÜNVER Yurii CHUMAKOV
Y Z
Yasin ŞALE Zafer Ziya ÖZTÜRK

ElektroseramikTR2017 Ozet

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ElektroseramikTR2017 Ozet

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 0

Sözlü Sunum Özetleri 11

Poster Sunum Özetleri 44

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 1

Prof. Dr. Haluk GÖRGÜN

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 2

Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 3

Doç. Dr. Ebru MENŞUR ALKOY – Başkan

Prof. Dr. Hüseyin YILMAZ

Prof. Dr. Sedat ALKOY

D 5 - Ayşe BERKSOY YAVUZ

M 2 - Mustafa Ünsal Ünver

M 2 - Hüseyin Alptekin Sarı

M 1 - Mustafa Çağrı Bayır

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 4

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 5

2 Kasım 2017 - Perşembe

11:00 - 11:15 ÇAY - KAHVE MOLASI Çalıştay Lobisi

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 6

17:15 - 18:45 POSTER SUNUMLAR Elektronik Müh. Binası

19:00 ÇALIŞTAY GALA YEMEĞİ Kelebek Cafe-Restoran

3 Kasım 2017 - Cuma

10:40 - 10:55 ÇAY - KAHVE MOLASI Çalıştay Lobisi

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 7

12:45 - 14:00 ÖĞLE YEMEĞİ GTÜ Personel Yemekhanesi

16:35 ÇALIŞTAY KAPANIŞ Çalıştay Lobisi

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 8

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 9

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 10

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 11

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 12

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 13

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 14

Servet TURAN1, Umut SAVACI1, Sinem BAŞKUT1

Bu çalışmada, elektron mikroskopi temelli Karakterizasyon tekniklerinde meydana gelen

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 15

Shalima Shawuti1 and Mehmet Ali Gülgün1

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 16

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 17

Effect of crystal anisotropy on thermoelectric properties of textured KSr2Nb5O15 ferroelectric

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 18

Mert GÜL1,2, A.Baturay GÖKÇEYREK3, Ayşe Gül TOKTAŞ3, Aydın DOĞAN2,3

Kurşunsuz NBT-BT 94(Na0.5Bi0.5)TiO3-6BaTiO3 seramikler kurşunlu seramiklere alternatif olarak 90lı

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 19

Ayşe BERKSOY-YAVUZ1, Ebru MENŞUR-ALKOY1,2, Sedat ALKOY1,2

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 20

Ayşe Gül TOKTAŞ1, Mert GÜL2,3, Hakan GÜLEÇ3, Aydın DOĞAN1,3

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 21

Piezoelektrik malzemelerden yapılan transdüser ve hidrofon yapılarının sualtı akustik sistemlerinde

Piezoelektrik malzemelerden yapılan transdüserler, elektrik enerjisini titreşime çevirerek sualtı

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 22

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 23

İstek TATAR1, Cihangir DURAN2

Değişik tip ve frekansta akustik cihazlar ve malzemelerin geliştirilmesi konusunda, hâlihazırda

Transdüser modellemelerinde kullanılan sonlu elemanlar analizinde piezoelektrik seramiklerin elastik

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 24

KOYP sistemi temel olarak KOYP stak, yakıt

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 25

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 26

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 27

Bu çalışmada Ni-YSZ anotlarının düşük performans probleminin çözümü için nanoparçacıklardan

ElektroseramikTR 2017 2-3 Kasım 2017 GTÜ, Gebze, Kocaeli 28