Химия тест 7,8

№5 тест Азот
Азот жер атмосферасының басты құрам бөлігі болып табылады. Азоттың өсімдіктер мен жануарлардың тіршілігіндегі
маңызы өте зор, өйткені ол нәруыздар құрамына кіреді. Азоттың қосылыстары бояу өндірісінде, синтетикалық тал-шықтар
алуда, минералды тыңайтқыштар және қопарылғыш заттар алу өндірістерінде пайдаланылады.
1. 64 г аммоний нитриті айырылғанда түзілетін азоттың көлемі (к.ж; л)
A) 22,40л В) 11,2л С) 20,5 л Д) 6,02 л Е) 21,4
2. Найзағай кезінде 33,6 л (қ.ж) азоттан түзілетін азот монооксидінің зат мөлшері (моль)
A) 30 моль
B) 0,3моль
C) 0,03 моль
D) 3 моль
E) 0,4моль
3. 2 моль аммиак катализатор қатысынсыз оттекте жанғанда өнімнің шығымы 75% болды. Реакция нәтижесінде түзілген газ
күйіндегі жай заттың зат мөлшері (моль)
A) 0,7 моль
B) 0,3моль
C) 0,75 моль
D) 0,07 моль
E) 0,4моль
4. 126 г азот қышқылын алу үшін қажетті азот диоксидінің көлемі (қ.ж; л) мен оттегінің зат мөлшері (моль)
A) 22,4 л; 0,7 моль
B) 44,8 л; 0,5 моль
C) 11,2 л; 0,6 моль
D) 25,1л; 0,3 моль
E) 33,6 л; 0,4моль Күкірт
Қалыпты жағдайда ол қатты агрегаттық күйде қалады. Күкірттің лимон-сары түсі бар. Ал оның барлық қосылыстары
көбінесе сары реңктері бар. Ол суда ерітілмейді. Төмен жылу және электр өткізгіштігі бар. Бұл сипаттамалар оны металдан
тән емес деп сипаттайды. Күкірттің химиялық құрамының күрделілігіне қарамастан, бұл зат бірнеше вариация болуы
мүмкін. Барлығы кристалдық тордың құрылымына байланысты, атомдары қосылып, молекулалар пайда болмайды.
1. Күкірттің қасиеті
A) ауада өздігінен тұтанатын кристалл
B) сары түсті, суда еритін бейметалл
C) күміс түстес жеңіл металл
D) өзіне тән иісі бар, ұшқыш зат
E) сары түсті, суда ерімейтін бейметалл
2. Нәтижесінде күкірт түзілетін реакция
A) Na2S+O2 →
B) H2S+O2 (артық) →
C) H2S+O2(жеткіліксіз) →
D) K2S+HCl →
E) FeS2+O2 →
3. Күкірт (ІV) және (VІ)оксидтеріндегі күкірттің массалық үлестерінің айырмасы:
A) 30 % В)10% С)50% Д)20% Е)40
4. Реакция нәтижесінде күкірт тотықсыздандырғыш болатын реакция үрдісі:

A) C+S →
B) Ca+S →
C) Cu+S →
D) P+S →
E) S+O
F)
№7 тест. Фосфор
1
Фосфор р-элементтеріне жатады, оның атомы үш энергетикалық деңгейге ие. Соңғысында бес электрон бар, оның үшеуі
жұптаспаған. Қозған күйде Р атомында бес бос электрон болады. Бұл факт фосфор қосылыстарының пайда болуын
түсіндіреді, онда ол үш валентті емес, бірақ валенттілігі беске тең, мысалы, P2O5 - фосфордың бес тотығы. Металл емес,
өзінің жоғары белсенділігіне байланысты табиғатта бос күйде болмайды және тек қосылыстар түрінде кездеседі. Табиғи
элементтің салыстырмалы атомдық массасы 31-ге тең бір тұрақты изотопы бар. Фосфор - көптеген тау жыныстары мен
минералдардың бөлігі, оның жер қыртысында мөлшері 0,08%.
1. 65% 200 г ерітінді алу үшін қажет ортофосфор қышқылының массасы:
A) 130 г.
B) 165 г.
C) 78 г.
D) 34 г.
E) 260 г.
2. Фосфор мен калий хлораты әрекеттескенде тотықтырғыш алдындағы коэффициент:
A) 4.
B) 3.
C) 2.
D) 1.
E) 5.
3.Мына айналыстағы А заты: P→P2O5→A→K3PO4
A) ортофосфор қышқылы.
B) метафосфор қышқылы.
C) калий гидрооксиді.
D) калий оксиді.
E) фосфор (ІІІ) оксиді.
4. Фосфиннің салыстырмалы молекулалық массасы
A) 34
B) 142
C) 98
D) 310
E) 182
Kремний
Кремний латынның silicium шақпақтас деген сөзінен шыққан. Оны 1824 жылы Берцелиус ашқан. Кремний атомдық
номері 14 , атомдық массасы 28,086. Д.И. Менделев – жасаған периодтық кестенің 3 – периодта IV топтың негізгі
топшасында орналасқан.
1. Кремний қышқылының тұздары қалай аталады
A) цианидтер
B) силицидтер
C) нитраттар
D) карбонаттар
E) силикаттар
2. Кремний атомының электрондарының орналасу реті
A) 3 ,5,2
B) 4 ,6,2
C) 4 ,8,2
D) 6 ,4,2
E) 2 ,8,2
3. Калий силикатындағы кремнийдің массалық үлесі (K2SiO3)
A) 16,8%
B) 24,1%
C) 18,9%
D) 33,6%
E) 18,18%
4. Массасы 1 кг еритін шыны Na2SiO3 алу үшін қажетті кремний IV оксиді мен соданың массасын есептеңдер
A) SiO2 492 г; Na2СO3 869 г
B) SiO2 28,9 г ; Na2СO3 736г
C) SiO2 27,9 г ; Na2СO3 525 г
D) SiO2 19,7 г; Na2СO3 236г
E) SiO2 29,8 г; Na2СO3 464г
№4 тест. Металдар
5. Қай атомның электрондық конфигурациясы 1 6 2 6 2 2 s 4p 3s 3p 2s 2s 1
A) Fe
B) Ba
2
C) Na
D) K
E) Ca
6. Қай қатарда барлық p-элементтер
A) K Na,
B) Mg Al,
C) Zn Fe,
D) Sn Al,
E) Cu Ba,
7. Қай топта барлық 3 металды алюмотермия әдісі арқылы оксидтерінің құрамынан алуға болады.
A) Cr ,Cu ,Na
B) Cu ,Ni ,Na
C) Ni ,Zn ,Mg
D) Pb ,Cr ,Na
E) Fe ,Cu ,Sn
8. схема бойынша X и Y орнындағы қосылыстарды көрсет
2 Y FeCl X FeO 
A) HCl ,O Fe 3 2
B) HCl ,Fe
C) 2 Cl ,Fe
D) 2 3 2 Cl ,O Fe
E) HCl ,O Fe 4 3
Алюминий
Aлюминий – табиғатта кең таралған элемент. Периодтық жүйеде 3 периодта, ІІІ топтың негізгі топшасында орналасқан.
Алюминий белсенді элемент болғандықтан табиғатта тек қосылыс түрінде кездеседі. Өнеркәсіпте алюминийді, әдетте,
алюминий оксидін электролиздеп алады. Алюминий химиялық реакцияларда басқа металдар сияқты тотықсыздандырғыш
қасиет көрсететін екідайлы металл. Алюминий қышқыл, сілті ерітінділерімен де әрекеттеседі. Алюминий электр тогын өте
жақсы өткізеді. Электрӛткізгіштігі жағынан күміс пен мыстан кейінгі үшінші орын алады. Сондықтан таза алюминийден
өткізгіш сымдар жасайды. Сонымен қатар, су тазалауда, қағаз өндірісінде және органикалық синтезде катализатор ретінде
қолданылады.
1.Алюминийді өнеркәсіпте алуға

болады:
A) алюмокалий тұздарын
сусыздандыру арқылы
B) алюминий оксидінің криолиттегі
балқымасын электролиздеу арқылы
C) алюминотермия әдісімен
D) сазды кальциймен
тотықсыздандыру арқылы
E) дала шпатын калиймен
тотықсыздандыру арқылы
2.Сілтілік-жер металдар қатары

А) Mg, Sn, Na, Ca
В) Ca, Sr, Ba, Mg
С) Ba, Ca, Mg, Rb
D) Ba, Mg, K, Cs
E) Mg, Ca, Cs, Rb
3.Металға жатады
A) азот
B) алюминий
C) хлор
D) фосфор
E) оттек
4.Бірінші топтың негізгі
топшасында орналасқан:
A) Галогендер
B) Сілтілік металдар
C) Инертті газдар
D) Сілтілік-жер металдары
E) Салғ
№6 тест.Азот
Азот - түссіз , иіссіз дәмсіз газ. Балқу температурасы -196 С . Азот молекуласын да үш химиялық байланыс
болғандықтан оның молекуласы берік, , сондықтан химиялық белсенділігі төмен болады. Кәдімгі жағдайда тек қана
литиймен әрекеттесіп Li3N түзеді. Қвздырғанда немесе электр тогымен әсер еткенде көптеген заттармен
әрекетеседі. Азот тотықтырғыш қасиет көрсетеді. Азот электр терістігі бойынша оттегі мен фтордан кейін 3- орында.
Тек фтор және оттекпен әрекеттескенде тотықсыздандырғыш қасиет көрсетеді.
1. Азоттың периодтық жүйедегі
орны:
A) V А топта, 2 периодта.
B) V А топта, 3 периодта.
3
C) ІV А топта, 2 периодта.
D) ІІ А топта, 5 периодта.
E) VІ В топта, 2 периодта.
2. Азоттың мөлшері (%) көбірегі
A) N2O4
B) NO2
C) NO
D) N2O5
E) N2O
3.Азоттың ең төмен тотығу
дәрежесімен түзілген қосылыс:
A) HNO3.
B) HNO2.
C) NO.
D) NH4OH.
E) NO2.
4. NH3→NO→N2 тізбектегі
азоттың тотығу дәрежесі:
A) жоғарылайды.
B) өзгермейді.
C) төмендейді.
D) алдымен жоғарылайды, содан
кейін төмендейді.
E) алдымен төмендейді, содан кейін
Жоғарылайды
Аммиак
Азоттың сыртқы энергетикалық қабатында бес электрон барын және олардың үшеуі жұптаспаған. Сол дара
электрондар сутектің үш атомымен үш ковалентті байланыс түзіп аммиак NH3 түзеді. Аммиак молекуласы
пирамида пішінді. Аммика суда өте жақсы еритін, өткір иісі бар, түссіз газ. Бөлме температурасында 1л суда 700 л
аммиак ериді. Бұл ерітінді аммиак су немесе мүсәтір деп аталады.
1.Аммиакқа тән емес физикалық қасиет:
A) өзіне тән иісі бар.
B) сұйықтық.
C) ауадан жеңіл.
D) суда жақсы ериді.
E) түссіз газ.
2. Аммиактың судағы
ерітіндісіндегі универсалды
индикатор қағаздың түсін ...
өзгертеді.
A) көкке.
B) қызғылт сарыға.
C) ал қызылға.
D) қызылға.
E) сарыға.
3. Аммиак молекуласының пішіні
... болады.
A) үшбұрыш
B) жазық төртбұрыш
C) бұрыштық
D) сызықтық
E) үш жақты пирамида тәрізді
4. Аммиактың өндірісте алынуы:
A) N2+H2.
B) NH4Cl+NaOH.
C) NO2+H2.
D) N2+H2O.
E) NO+H2
№3 тест. Тепе - теңдікке әсер ететін факторлар
Тепе-теңдік күйдегі реакцияда әрекеттесетін заттардың біреуінің концентрациясын арттыратын болса, тепе-теңдік өнім
түзілетін жаққа қарай ығысады. Қысымды арттырғанда тепе-теңдік газдардың зат мөлшері азаятын жағына, ал қысым
тӛмендегенде газдардың зат мөлшері көбейетін жағына қарай ығысады. Газдардың зат мөлшері өзгермесе қысым тепе-
теңдіктің ығысуына әсер етпейді. Температураны жоғарылату тепе-теңдікті эндотермиялық, ал төмендету экзотермиялық
реакциялар бағытына ығысады. Өршіткі тура реакцияны да, кері реакцияны да жылдамдатады, сондықтан тепе-теңдіктің
ығысуына әсер етпейді, тек тепе-теңдіктің жылдам орнығуын қамтамасыз етеді.
1. 4Al+3O2=2Al2O3 реакциядағы
оттегінің концентрациясын
3 есе көбейткенде реакция
жылдамдығы...
A) 9 есе кемиді
B) 27 есе кемиді
C) 27 есе артады
E) 3 есе есе артады
2.D) 9 есе артады
4
Гетерогенді реакцияға жатады
A) 2NO+O2 = 2NO2
B) 2CO+O2 = 2CO2
C) C2H4+3O2=2CO2+2H2O(бу)
D) 2SO2+O2 = 2SO3
E) 2Al+3Cl2 ↔ 2AlCl3
3.Температураны арттырғанда тепе-
теңдік оңға қарай ығысатын теңдеу
А) HCl+NaOH=NaCl+4H2O+Q
В) CaO+CO2→CaCO3+Q
С) N2+H2→2NO-Q
D) 2H2+O2→2H2O+Q
Е) N2+3H2→2NH3+Q
4.Жүйедегі қысымды арттырғанда
тепе-теңдік оңға ығысатын реакция
A) N2+O2↔2NO
B) COCl2↔CO+Cl2
C) H2+Cl2↔2HCl
D) H2+I2↔2HI
E) N2+3H2↔2N
Тотығу- тотықсыздану реакциялары
Тотығу- тотықсыздану реакциялары- ең кең таралған реакциялар.Табиғатта, техникада олар маңызды рөл атқарады әрі тіршіліктің
негізі болып табылады. Тыныс алу, тірі организмдердегі зат алмасу, заттардың шіруі, ашуы, фотосинтез процестері тотығу-
тотықсыздану процестерімен тығыз байланысты. Отын жанғанда, шойын болат өндіргенде және т.б құбылыстарда тотығу-
тотықсыздану процестері жүреді. Олардың көмегімен көптеген бағалы заттар алынады және элементтердің табиғаттағы айналымы
жүреді.
1. Келтірілген реакциялардың ішінен тотығу- тотықсыздану реакцияларына жатпайтынын анықтаң дар:
А) 2Na + Cl2 = 2NaCl
В) NaCl + AgNO3 =NaNO3 + AgCl
С) S+O2 = SO2
D) Zn +2 HCl = ZnCl2 + H2
E) CuCl2 + Fe = FeCl2 + Cu
2. Электрондарды қосып алатын молекулалар, атомдар және иондар қалай аталады:
A) тотықтырғыш
B) тотықсыздандырғыш
C) тотығу
D) аниондар
E) катиондар
3. Мына қосылыстарды қай элементтің тотығу дәрежесі нольге тең
A) H2S
B) N2
C) NaF
D) CaF2
E) HJ
4. Қосылыстағы металл атомдарының тотығу дәрежесі
A) үнемі оң
B) бірде оң, бірде теріс
C) үнемі теріс
D) нольге тең
E) бірге те
№1 тест. Электролиттік диссосация
Электролиттердің иондарға ыдырау процесін электролиттік диссоциация деп атаймыз. Суда немесе балқығанда
электр тогын өткізетін заттар электролиттер деп аталады.
Сада ерігенде немесе балқымалары электр тогын өткізбейтін заттар бейэлектролиттер деп аталады.
Электролиттер қышқылдар, негіздер, тұздардың судағы ерітінділері және балқымалары. Иондық байланысы бар заттар
электроли бола алады.
1.Диссоциация кезінде гидроксид-
ион түзетін заттар:
A) суда ерімейтін негіздер.
B) қышқыл тұздар.
C) сілтілер.
D) қышқылдар.
E) орта тұздар.
2.Металл катионы мен
гидрооксотоп анионына
диссоциацияланатын зат
A) Zn(OH)2
B) Fe(OH)2
C) KOH
D) NH4OH
E) Cu(OH)2
3.Күшті электролит:
A) Na2S.
5
B) H2CO3.
C) PbS.
D) H2S.
E) CH3COOH.
4.Екі сатылы диссоциацияланатын
қосылыс ...
A) Күкірт қышқылы.
B) Азотты қышқыл.
C) Фосфор қышқылы.
D) Тұз қышқылы.
E) Сірке қышқыл
Химиялық байланыс
Химиялық байланыс — молекуладағы атомдарды бір-біріне байланыстырып ұстап тұратын күш. Атомдардың өзара
байланысуы көп жағдайда сыртқы электрон деңгейінің қатысуымен жүзеге асады. Химиялық байланыс түзу барысында
атомдар өздерінің сыртқы электрондық қабатын аяқтауға тырысады. Ковалентті химиялық байланыста — әрекеттесуші
атомдарға ортақ электрондар жұбы пайда болып, олардың санына қарай бір немесе бірнеше еселенген байланыстар түзіледі.
Ковалентті химиялық байланыстар электрон жұбының атомдардың арасында орналасуына қарай полюсті және полюссіз деп
екіге бөлінеді.
1. Полюссіз ковалентті байланысы бар қосылысты көрсетіңіз:
A) Na2SO4
B) HF
C) O2
D) CH4
E) NH3
2. Ортақ электрон жұбы арқылы түзілген байланыс қалай аталады?
A) Иондық
B) Ковалентті
C) Сутектік
D) Металдық
3. Полюсті ковалентті байланысты қандай элемент атомдары түзеді?
А) электртерістігі айқын айырмашылық бар элемент атомдары
B) электртерістігі бірдей
С) электртерістігінде айырмашылық аз.
4. Иондық байланысы бар қосылыстардың қатарын көрсетіңіз
A) NaF; CaF2 ; Na2SO4
B) N2, Na2S, HF
C) K2SO4, O2
D) Cl2; NaNO3; Fe
E) KCl; MgCl
№2 тест .Тұздар гидролизі
Тұздар мен су арасында жүретін реакциялар тұздар гидролизі деп аталады. грекше гидро су , лизис ыдырау.
Егер күшті қышқыл мен күшті негзіден түзілген тұздар гидролиздентейді орта бейтарап болады.
Егер күшті нгіз бен әлсіз қышқылдан түзілген тұз гидролизденеді.
Егер күшті қышқыл мен әлсіз негізден түзілген тұз гидролизденеді.
Егер әлсіз негіз бен әлсіз қышқылдан түзілген тұз толық гидролизденеді. Тұздар толық реакцияға түседі.
1.Судағы ерітіндісінде
гидролизденетін тұз:
A) барий нитраты
B) алюминий нитраты
C) калий хлориді
D) калий бромиді
E) калий сульфаты
2.Лакмус көк түске боялатын
Ерітінді
A) FeSO4
B) MgSO4
C) AlCl3
D) Na2SO4
E) K2CO
3.Гидролизденбейтін тұздар
орналасқан қатар
A) NaNO3, K2S
B) KNO3, BaCl2
C) CuCl2, NaNO3
D) ZnCl2, KNO3
E) K2S, ZnCl2
4.Гидролизденгенде сілтілік орта
түзетін тұздар қатары: 1.Na2SO3;
2.FeCl2; 3.K2S; 4.Al2S3; 5.Ca3(PO4)2;
6.CrSO4; 7.LіCN
A) 2 4 6
B) 2 3 7
C) 1 4 6
D) 1 3 7
E) 3 5 7
6
Нұсқаулық: Конспекті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.
Сілтілік және сілтілік-жер металдар
Сілтілік металдарға І А топшада орналасқан: литий Li, натрий Na, калий К, рубидий Rb, цезий Cs, франций Fr жатады.
Франций – радиобелсенді элемент. Олардың валенттілік электрондарының жалпы формуласы ns1 Олардың топтық атауы –
сілтілік металдар –сумен әрекеттескенде күшті негіз – сілті түзуіне байланысты қойылған.
1).Уақытша кермектікті жою әдісінің химиялық теңдеуін көрсетіңіз:

А).CaCO3 → CaO + CO2
В).MgCl2 + 2NaOH→Mg(OH)2 + 2NaCl
С).Ca(HCO3)2 → CaCO3 + CO2 +H2O
Д).3MgSO4 +2Na3PO4 →Mg3(PO4)2 + 3Na2SO4
Е).CaCl2 →Ca +Cl2
2).Сілтілік металдар сутекпен әрекеттескенде не түзіледі?

А).карбонаттар
В).пероксидтер
С).гидридтер
Д).хлоридтер
Е).гидроксидтер
3).Сілтілік және сілтілік-жер металдардың ұқсас қасиеттерін айқындаңыз.

А). Тоығу дәрежелері және валенттіліктері тұрақты, электрондарды оңай береді, тотықсыздандырғыш;
В).Екеуінің тотығу дәрежелері бірдей, ал физикалық қасиеттері әртүрлі;
С).Табиғатта бос күйінде кездеседі, химиялық белсенділіктері жоғары, тотықсыздандырғыш;
Д).Валенттіліктері әр түрлі, күшті тотықтырғыштар, электрондарды оңай береді;
Е).валенттік электрондары 1 және 2, бір периодта орналасқан, химиялық белсенді заттар.
4).Ca→Ca(OH)2→CaCO3→CaO→CaCl2 реакциялар тізбегіндегі жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жағдайларды реактивтер

түрін рет-ретімен анықтаңыз:
А).1-H2O, 2-t0, 3-t0, 4-HCl
В).1-H2O, 2-CO2, 3-t0, 4-HCl
С).1-NaOH, 2-Na2CO3, 3-Na2O, 4-Cl2
Д). 1-NaOH, 2-CO2, 3-Na2O, 4-HCl
Е). 1-H2O, 2-Na2CO3, 3-t0, 4-H
7
Химия пәні.
Заттар және олардың қасиеттері /7cынып/
(8-10 беттер)
1. Заттардың бір-бірінен айырмашылығын немесе өзара ұқсастығын көрсететін белгілері
A) физикалық дене B) заттардың қасиеттері C) химиялық зат
D) химиялық реакция E) химиялық құбылыс
2. Табиғаттың құпия сырларын, бүкіл әлемдегі заттардың құрамы мен құрылысын, олардың
бір-біріне айналуын зерттейтін жаратылыстану ғылымдарының бірі
A) физика B) биология C) география D) химия E) астрономия
3. Физикалық денелер
A) айсберг (мұзтау) B) сода C) шеге D) мыс тиын E) темір
4. Химияның негізгі міндеттері
A) заттарды тазарту әдістері арқылы одан әртүрлі қоспалар дайындау
B) электрэнергиясын алудың тиімді жолдарын зерттеу
C) белгілі бір сипатқа ие, бүгінгі күн талабына сай материалдарды алу
D) заттардың агрегаттық күйіне байланысты қолдануды үйрету
E) әлі де алынбаған заттардың қасиеттерін болжау
5. Заттардың физикалық қасиеттері
A) тығыздығы B) жылуөткізгіштігі C) ашуы D) түсінің өзгеруі E)
қаттылығы
6. Заттар мен олардың қасиеттері, заттардың бір-біріне айналуы және осы айналумен
қабаттаса жүретін құбылыстар туралы ғылым
A) физика B) биология C) география D) химия E) астрономия
7. Заттар
A) қайшы B) күкірт C) құмыра D) түйреуіш E) ас тұзы
8. Химияның негізгі міндеттеріне жатпайды
A) заттарды тазарту әдістері арқылы одан жоғары дәрежедегі таза заттар алу
B) белгілі бір сипатқа ие, бүгінгі күн талабына сай материалдарды алу
C) заттардың агрегаттық күйіне байланысты қолдануды үйрету
D) заттардың қасиеттерін зерттеу және оларды ісжүзінде қолдануды үйрету
E) әлі де алынбаған заттардың қасиеттерін болжау
9. Болашақта орны толмас олқылықтарға тап болмау үшін адамдар атқаруы тиіс
A) қалдықсыз өндіріс әдістерін қолданып табиғи шикізаттарды тиімді пайдалануы
B) өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды тұрғын үйлерден қашық жерде сақтауы
C) қалдықсыз өндіріс әдістерін қолданып табиғи шикізаттарды пайдаланбауы
D) өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды қайта өңдеу тәсілдерін өркендетуі
E) адамдар өздеріне қажетті заттарды өндіруде қоршаған ортаға зиян келтірмеу
жолдарын іздеуі
10. Химияның міндеті
A) адамдарды суықтан қорғау
B) табиғи қорды тиімді пайдаланып, қоршаған ортаны қорғау
C) адамзаттың сұранысына қажет химиялық жаңа заттарды алу
D) 7 млрд-қа жуық дүниежүзі халқын тамақтандыру
E) адамзатты ауру-сырқаудан сақтау
8
Таза заттар және қоспалар /7cынып/
(12-16 беттер)
1. Гомогенді қоспаларды бөлу әдістері
A) тұндыру B) буландыру C) сүзу D) айдау E) магнитпен бөлу
2. Ас тұзын ерітіндіден бөлу әдісі
A) сүзу B) магнитпен бөлу C) буландыру D) тұндыру E) айдау
3. Физикалық қасиеттері тұрақты заттар
A) қоспалар B) біртекті қоспа C) гетерогенді заттар
D) гомогенді заттар E) таза заттар
4. Қоспаларға жатады
A) ерітінділер B) дистилденген су C) құймалар D) ауа E) күкірт
5. Химия кабинетіндегі қауіпсіздік техникасы ережесіне жатпайды
A) жұмысқа тек қана таза, құрғақ, бүтін ыдыс пайдалану қажет
B) ерітінділердің көлемі сынауықтың 1/3 бөлігінен аз болмауы тиіс
C) Иісті танып білу үшін ыдыстың аузынан мұрынға қарай алақанмен желпу керек
D) қышқылды сұйылту керек болған жағдайда араластырып жатқан суға қышқылды
сыздатып
құю керек
E) бір спиртшаммен екінші спиртшамды тұтандыруға болады
6. Ұшқыш сұйықтықтарды алдымен буландырып, содан кейін бірден салқындатып, сұйық
күйге ауыстыру әдісі
A) дистилдеу B) конденсациялау C) буландыру
D) айдау E) кристалдау
7. Құрамындағы бөлшектер жай көзбен немесе микроскоппен көрінетін қоспалар
A) біртекті қоспалар B) таза заттар
C) әртекті қоспалар D) гомогенді қоспалар
E) гетерогенді қоспалар
8. Таза заттардың қоспалардан ерекшелігі
A) құрамы тұрақты B) физикалық әдістермен бөледі
C) құрамы тұрақсыз D) химиялық әдістермен бөледі
E) физикалық қасиеттері тұрақты
9. Біртекті қоспалар
A) керосин мен су B) ас тұзының судағы ерітіндісі
C) қанттың судағы ерітіндісі D) ас содасының судағы ерітіндісі
E) ас тұзы мен құм
10. Біртекті қоспадан қайнау температуралары әртүрлі заттарды бөлуге негізделген әдіс
A) дистилдеу B) сүзу C) буландыру D) айдау E) кристалдау
11. Гетерогенді қоспаларды бөлу әдістері
12. Таза заттар
A) ерітінділер B) дистилденген су C) қант D) ауа E) күкірт
13. Құрамындағы бөлшектері микроскоп арқылы да көрінбейтін қоспалар
A) біртекті қоспалар B) таза заттар C) әртекті қоспалар
D) гомогенді қоспалар E) гетерогенді қоспалар
14. Тұндыру әдісімен бөлуге болатын қоспалар
A) сірке қышқылы-су B) бензин-су C) спирт-су
D) өсімдік майы-су E) мұнай-су
15. Біртекті қоспалар агрегаттық күйіне байланысты бөлінеді
A) газ тәрізді B) гомогенді C) сұйық D) қатты E) гетерогенді
16. Гетерогенді қоспалар
A) керосин мен су B) ас тұзының судағы ерітіндісі
C) қанттың судағы ерітіндісі D) ас тұзы мен құм
9
E) ас содасының судағы ерітіндісі
17. Қоспалардың таза заттардан ерекшелігі
A) құрамы тұрақты B) физикалық әдістермен бөледі
C) құрамы тұрақсыз D) химиялық әдістермен бөледі
E) физикалық қасиеттері тұрақсыз
18. Гомогенді қоспалар
A) таза ауа B) түтін C) шаңды ауа D) ас тұзы мен құмның қоспасы E)
бұлақ суы
19. Жердің тартылыс күші әсерінен әртекті қоспадағы қатты заттар мен сұйық заттардың
қабат түзіп бөлінуіне негізделген әдіс
20. Суретте қоспаларды бөлу әдістері бейнеленген, осы суреттерді қоспаларды бөлу
әдістеріне сәйкестендіріңіз
A B C D
1) буландыру 2) сүзу 3) тұндыру 4) магнитпен бөлу
A) 1C 2B 3A 4D B) 1C 2B 3D 4A C) 1B 2C 3D 4A D) 1A 2B 3D 4C E) 1D 2B
3C 4A
Физикалық және химиялық құбылыстар /7cынып/

1. Жай заттардан күрделі зат алу әдісі

A) анализ B) химиялық құбылыс C) талдау D) синтез E) физикалық
құбылыс
2. Химиялық реакциялар жүруі үшін орындалуы тиіс шарттар
A) заттарды ұсақтау (еріту)
B) реакция жылдамдығын төмендететін заттарды қолдану
C) заттарды тығыз жанастыру
D) температураны төмендету
E) молекулаларды жанастырмау
3. Заттардың молекулалары өзгеріске ұшырамайтын құбылыстар
A) талдау B) физикалық құбылыс C) синтез D) анализ E) химиялық
құбылыс
4. Химиялық реацияның белгілері
A) жылудың бөлінуі B) заттардың тығыз жанасуы C) заттарды ұсақтау
D) заттарды бөлшектенуі E) газ түзілуі
5. Түстің өзгеруімен жүретін реакциялар
A) сүттің шіруі
B) малахиттың қыздырған кезде ыдырау
C) ас содасының сірке қышқылымен әрекеттесуі
D) судың булануы
E) болат бұйымдардың бетінде қақтың пайда болуы
10
6. Физикалық құбылыстар
A) бұлттың түзілуі B) күміс заттардың қараюы C) материалдарды қалыптау
D) қанттың балқуы E) табадағы тамақтың күюі
7. Бір заттан екінші бір зат түзілетін құбылыс
A) талдау B) физикалық құбылыс C) синтез
D) химиялық құбылыс E) анализ
8. Химиялық реакцияның белгілеріне жатпайды
A) заттардың булануы B) түстің өзгеруі C) газдың бөлінуі
D) тұнбаның пайда болуы E) жылудың бөлінуі
9. Химиялық құбылыс кезінде болатын үдерістер
A) жаңа заттар ыдырайды
B) реакцияға түскен заттардың құраушы бөлшектері ыдырайды
C) реакцияға түскен заттардың құраушы бөлшектері түзіледі
D) жаңа бөлшектер түзіледі
E) жаңа заттар пайда болады
10. Газдың бөлінуімен жүретін реакция
A) сүттің шіруі B) темірді тот басуы C) ас содасының сірке қышқылымен
әрекеттесуі
D) судың булануы E) болат бұйымдардың бетінде қақтың пайда болуы
11. Химиялық құбылыстар
A) күміс заттардың қараюы B) бұлттың түзілуі C) жапырақтың шіруі
D) табадағы тамақтың күюі E) қанттың балқуы
12. Химиялық реакциялар жүруі үшін орындалуы тиіс шарттар
A) температураны төмендету
B) реакция жылдамдығын арттыратын заттарды қолдану
C) молекула арасындағы арақашықтықты арттыру
D) температураны арттыру (жарық беру)
E) молекулаларды жанастырмау
13. Химиялық реацияның белгілері
A) заттардың булануы B) заттардың тығыз жанасуы C) түстің өзгеруі
D) заттардың бөлшектенуі E) тұнбаның пайда болуы
14. Физикалық құбылыстар
A) материалдарды қалыптау B) бұлттың түзілуі C) жұмыртқаның шіруі
D) темірдің балқуы E) бенгаль шырағының жануы
15. Эндотермиялық (жылудың сіңірілуі) реакция
A) сүттің шіруі B) отшашу C) судың булануы D) бұлттың түзілуі E) ас
әзірлеу
16. Тұнбаның түсуімен жүретін химиялық реакция
A) сүттің шіруі B) малахиттың қыздырған кезде ыдырау
C) ас содасының сірке қышқылымен әрекеттесуі D) судың булануы
E) болат бұйымдардың бетінде қақтың пайда болуы
17. Су буланған кезде болатын өзгерістер
A) молекула өзгеріске ұшырайды
B) молекулааралық байланыс үзіледі
C) су молекулаларының арақашықтығы үлкейеді
D) молекулааралық байланыс түзіледі
E) молекула өзгеріске ұшырамайды
18. Денедегі жарақатты сутек асқын тотығымен жуғанда қандай құбылыс байқалады?
A) талдау B) физикалық құбылыс C) анализ
D) химиялық құбылыс E) биологиялық құбылыс
19. Экзотермиялық (жылудың бөлінуі) реакция
11
A) сүттің пісуі B) отшашу C) судың булануы D) бұлттың түзілуі E) ас
әзірлеу
20. Қанттан карамельдың алынуы қандай құбылысқа жатады?
A) физикалық құбылыс B) анализ C) биологиялық құбылыс
D) талдау E) химиялық құбылыс
Заттың агрегаттық күйі /7cынып/

1. Заттың қатты күйден сұйық күйге көшу процесі
A) булану B) кристалдану C) кондесация
D) сублимация E) балқу Ғ) десублимация
2. Жылу сіңірілетін процестер
A) балқу B) конденсациялану C) десублимация
D) булану E) кристалдану Ғ) сублимация
3. Сұйық күйдегі заттардың қатты заттардан ерекшелігі
A) пішінін сақтайды B) молекулалары қозғалғыш болады
C) молекулалар арасындағы арақашықтық молекулалар өлшемімен бірдей
D) көлемін сақтайды E) пішінін сақтамайды Ғ) ағады және оңай құйылады
4. Заттың қатты күйден газ тәрізді күйге өту процесі
5. Кристалдану процесін сипаттайтын құбылыс
A) балқыған темір салқындап қатты
B) жуынатын бөлмедегі шынының беті суланды
C) күн астындағы дымқыл киім кепті
D) шөптің бетіне шық пайда болды
E) балмұздақ ыстық ауада сұйыққа айналды
6. Суретте су әр түрлі күйде болатын график көрсетілген. В және D бөлігіндегі үдерістерді
атаңыз
A) кристалдану B) сублимация C) балқу D) конденсация E) қайнау

7. Газ күйіндегі молекулалардың сұйық күйдегі молекулалардан ерекшеліктері
A) кеңістікті түгел толтырады B) көлемін сақтайды C) оңай сығылады
D) ағады және оңай құйылады E) сығу қиын Ғ) газ молекулалары бір-біріне
тартылмайды
8. Сұйықтың газ тәрізді күйге өтуі
9. Төмендегі ақпаратты қолданып, нафталиннің кристалдану процесі жүретін уақыт
аралығын
анықтаңдар
Уақыт/ мин 0 2 4 6 8 10 12 14 16
12
Температура/ 90 85 82 80 80 80 79. 78 69
о
С 8
A) 12-16 B) 6-10 C) 0-10 D) 0-4 E) 6-16
10. Жылу бөлінетін процестер
A) балқу B) конденсациялану C) десублимация
D) булану E) кристалдану Ғ) сублимация
11. Қатты заттардың сұйық күйдегі заттардан ерекшелігі
A) пішінін сақтайды
B) молекулалары қозғалғыш болады
C) молекулалар арасындағы арақашықтық молекулалар өлшемімен бірдей
D) тығыздығы жоғары болады
E) пішінін сақтамайды
Ғ) ағады және оңай құйылады
12. Заттың газ күйінен қатты күйге өту процесі
13. Бадқу процесін сипаттайтын құбылыс
A) балқыған темір салқындап қатты
B) жуынатын бөлмедегі шынының беті суланды
C) күн астындағы дымқыл киім кепті
D) шөптің бетіне шық пайда болды E) балмұздақ ыстық ауада сұйыққа айналды
14. Кестедегі берілген мәліметтерді ескеріп, мына заттардың агрегаттық күйлері қандай
болатынын анықтаңдар:
1) оттек 20°С; 2) алюминий 1000°С; 3) гелий –200°С.
Зат Балқу Қайнау температурасы
температурасы
Гелий –272°С –269°С
Оттек –218°С –183°С
Алюминий 660°С 2467°С
A) гелий-қатты, оттек-газ, алюминий-сұйық B) гелий-газ, оттек-газ, алюминий-қатты
C) гелий-сұйық, оттек-қатты, алюминий-қатты D) гелий-газ, оттек-газ, алюминий-
сұйық
E) гелий-газ, оттек-сұйық, алюминий-қатты
15. Сұйықтың қатты күйге өтуі
16. Булану процесін сипаттайтын құбылыс
A) балқыған темір салқындап қатты B) жуынатын бөлмедегі шынының беті
суланды
C) күн астындағы дымқыл киім кепті D) шөптің бетіне шық пайда болды
17. Гелийдің сұйық күйден газға айналатын температурасы
A) –269°С B) –296°С C) –272°С D) –259°С E) –265°С
18. Азот пен оттектің қайнау температуралары
A) –218°С B) –269°С C) –252°С D) –196°С E) –183°С
19. Газдың сұйыққа өту процесі
20. Конденсациялану процесін сипаттайтын құбылыс
A) балқыған темір салқындап қатты B) жуынатын бөлмедегі шынының беті
суланды
13
C) күн астындағы дымқыл киім кепті D) шөптің бетіне шық пайда болды
Атомдар мен молекулалар. Жай және күрделі заттар /7cынып/

1. Заттарды жай заттарға жіктеу арқылы олардың құрамын анықтау әдісі

A) талдау B) синтез C) алмасу D) анализ E) қосылу
2. Атом-молекулалық ілім химия ғылымына енген уақыт
A) ХХ ғасырдың басында B) ХІХ ғасырдың ортасында C) ХХ ғасырдың соңында
D) ХІХ ғасырдың басында E) ХІХ ғасырдың соңында
3. 1860 жылы Карлсруэ (Германия) қаласында химиктердің халықаралық съезінде нақты
анықтамалары қабылданған ұғымдар
A) ядро B) протон C) атом D) электрон E) молекула
4. Заттың қасиеттері мен құрамы сақталатын ұсақ бөлшектері
A) молекулалар B) нейтрондар C) электрондар D) атомдар E) протондар
5. Сөз тіркестерінің қайсысы дұрыс?
A) ауа молекуласы B) гелий атомы C) сүт молекуласы
D) сутек молекуласы E) темір атомы
6. «Материя бөлінбейтін ұсақ бөлшектерден тұрады» деген гипотезаны ұстанған филисоф
A) Аристотель B) Платон C) Сократ D) Анаксимен E) Демокрит
7. Атом-молекулалық ілімін дамытып, оны алғаш химия ғылымында қолданған ғалым
A) Дальтон B) Пруст C) Ломоносов D) Авогадро E) Лавуазье
8. Атомдардың бір түрінен түзілген заттар
A) атомдар B) жай заттар C) молекулалар D) ядро E) күрделі заттар
9. Күрделі заттарды анықтаңдар
A) қант B) су C) мыс D) күкірт E) сода
10. Келесі сөйлемдердегі көп нүктенің орнына атом, молекула ұғымдарының тиістісін қойып
оқыңдар:
1) Су ... сутек пен оттектің ... түзілген. 2) Йод ... ауаға таралуына байланысты иісі
білінеді.
A) 1) молекуласы, молекулаларынан; 2) атомының
B) 1) атомдары, молекулаларынан; 2) молекуласының
C) 1) молекуласы, молекулаларынан; 2) молекуласының
D) 1) молекуласы, атомдарынан; 2) молекуласының
E) 1) атомы, атомдарынан; 2) атомының
11. «Математикалық химияның элементтері» еңбегінің авторы
A) Пруст B) Ломоносов C) Лавуазье D) Дальтон E) Авогадро
12. Заттың химиялық бөлінбейтін ұсақ бөлшектері
A) молекулалар B) нейтрондар C) электрондар D) атомдар E) протондар
13. Жай заттарды көрсетіңдер
A) темір B) су C) оттек D) сода E) қант
14. Ағылшын физигі мен химигі Джон Дальтон ашқан заңдар мен жасаған теориясы
A) органикалық заттардың химиялық құрылыс теориясы
B) қыздырғанда газдардың біркелкі үлғаю заңы
C) құрам тұрақтылық заңы
D) зат құрылысының атомдық теориясы
E) еселі қатынас заңы
15. «Химиялық философияның жаңа жүйесі» кітабының авторы
A) Пруст B) Ломоносов C) Лавуазье D) Дальтон E) Авогадро
16. Атомдардың әр түрінен түзілген заттар
A) атомдар B) жай заттар C) молекулалар D) ядро E) күрделі заттар
14
17. Жай заттар
A) темір сульфиді B) сутек C) оттек D) ас тұзы E) су
18. Орыс ғалымы М.В.Ломоносов ашқан химия мен физиканың негізгі заңдары
A) энергияның сақталу заңы
B) қыздырғанда газдардың біркелкі үлғаю заңы
C) құрам тұрақтылық заңы
D) заттар массасының сақталу заңы
E) еселі қатынас заңы
19. Заттар құрамына қарай жіктеледі
A) қоспалар B) жай заттар C) таза заттар D) атомдар мен молекулалар E) күрделі
заттар
20. М.В.Ломоносовтан кейін, 67 жылдан соң атомдық ілімді химия ғылымына қолданған
ғалым
A) Дальтон B) Пруст C) Ломоносов D) Авогадро E) Лавуазье
Химиялық элементтер және олардың таңбалары /7cынып/

1. Металдарға тән қасиеттер
A) шыңдалуға бейім B) жылуды нашар өткізеді C) иілімді
D) электр тогын жақсы өткізеді E) морт
2. Металдарды анықтаңдар
A) күкірт B) алюминий C) азот D) оттек E) қалайы
3. Адам организмін құрайтын ең маңызды элементтер
A) оттек, көміртек B) азот, фосфор C) күкірт, фосфор
D) сутек, азот E) оттек, күкірт
4. Атомдардың белгілі бір түрі
A) жай зат B) қосылыс C) химиялық элемент
D) күрделі зат E) молекула
5. Химиялық элементтердің таңбаларын енгізген химик
A) Бойль B) Берцелиус C) Бутлеров D) Резерфорд E) Дальтон
6. Химиялық элементтің салыстырмалы атомды массасы (Ar)
A) элементтің атомдық массасының оттек атомы массасының 1/12 бөлігіне қатынасына
тең
B) элементтің атомдық массасының күкірт атомы массасының 1/32 бөлігіне қатынасына
тең
C) элементтің атомдық массасының оттек атомы массасының 1/16 бөлігіне қатынасына
тең
D) элементтің атомдық массасының көміртек атомы массасының 1/12 бөлігіне
қатынасына тең
E) элементтің атомдық массасының көміртек атомы массасының 1/16 бөлігіне
қатынасына тең
7. Атомдық нөмірі 16-ға тең элемент
A) N B) O C) Si D) P E) S
8. Келесі тұжырымдардың қайсысында химиялық элемент туралы сөз болады?
A) азот пен оттек ауаның негізін құрайды B) жер қыртысының жартысы оттектің
үлесіне тиеді
C) азот өсімдіктің өсуіне қажет D) балықтар суда еріген оттекпен тыныс
алады
E) судың құрамы сутек пен оттектен тұрады
9. Бірдей химиялық элемент атомдарынан құралатын заттар
A) жай заттар B) қосылыстар C) химиялық элементтер
15
D) күрделі заттар E) қоспалар
10. Металдарға тән қасиеттер
A) электр тогын нашар өткізеді
B) жылуды жақсы өткізеді
C) металдық жылтыры болады
D) шыңдалуға келмейді
E) иілімді, берік
11. Бейметалдарды көрсетіңдер
A) күкірт B) мыс C) азот D) оттек E) алтын
12. Сүйек құрамына күретін және оған беріктік қасиет беретін элементтер
A) магний B) фосфор C) күкірт D) азот E) кальций
13. Бүгінгі күні атомдардың, яғни химиялық элементтердің белгілі түрі
A) 108 B) 124 C) 89 D) 116 E) 63
14. Әртүрлі химиялық элементтер атомдарынан құралатын заттар
A) жай заттар B) қосылыстар C) химиялық элементтер D) қоспалар E) күрделі
заттар
15. Салыстырмалы атомдық массасы 23-ке тең элемент
A) титан B) натрий C) алюминий D) ванадий E) магний
16. Келесі тұжырымдардың қайсысында жай зат туралы сөз болады?
A) азот пен оттек ауаның негізін құрайды
B) жер қыртысының жартысы оттектің үлесіне тиеді
C) азот өсімдіктің өсуіне қажет
D) балықтар суда еріген оттекпен тыныс алады
E) судың құрамы сутек пен оттектен тұрады
17. Тыныс алуға қажетті түссіз, жануды қолдайтын жай зат
A) ауа B) гелий C) оттек D) сутек E) азот
18. Сутектің латынша аталуы
A) hidrargyrum B) hydrogenium C) hidrargirum D) hydrargyrum E)
hidrogenyum
19. «цэ» деп оқылатын химиялық элемент
A) көміртек B) күкірт C) кремний D) цирконий E) цезий
20. Қорғасын элементінің оқылуы
A) купрум B) феррум C) аргентум D) плюмбум E) гидраргирум
Атом құрамы мен құрылысы. Изотоптар /7cынып/

1. Протонның сипаттамасы
A) таңбасы р0 B) заряды +1 C) таңбасы р+ D) заряды – 1 E) массасы 1
м.а.б.
2. Ядро құрамына кіретін бөлшектер
A) нейтрон B) электрон C) атом D) протон E) позитрон
3. Атомның ортасында оң зарядталған ядросы бар екенін тәжірибе жүзінде анықтаған ғалым
A) Бор B) Резерфорд C) Дальтон D) Менделеев E) Ломоносов
4. Атомның планетарлық моделі бойынша атом қандай бөлшектерден тұрады?
A) теріс зарядталған ядродан
B) ядроны айнала қозғалатын оң зарядталған протондардан
C) оң зарядталған ядродан
D) протон мен нейтрондардан
E) ядроны айнала қозғалатын теріс зарядталған электрондардан
5. Протон таңбаланады
A) 1+1р B) р+ C) n0 D) +11р E) 01n
6. Атом, жалпы алғанда, электрбейтарап бөлшек, себебі
16
A) протондар мен нейтрондар саны бірдей
B) протондар саны электрондар санынан артық
C) протондар мен электрондар саны бірдей
D) протондар санынан электрондар саны артық
E) нейтрондар мен электрондар саны бірдей
7. Нейтронның сипаттамасы
A) таңбасы n0 B) заряды +1 C) таңбасы n+ D) заряды 0 E) массасы 1 м.а.б.
8. Изотоптар дегеніміз
A) ядро заряды бірдей, бірақ атомдық массалары әртүрлі бір элемент атомдарының
түрөзгерісі
B) ядро заряды әртүрлі, бірақ атомдық массалары бірдей бір элемент атомдарының
C) ядро заряды бірдей, бірақ электрондар саны әртүрлі бір элемент атомдарының
D) ядро заряды әртүрлі, бірақ нейтрондар саны бірдей бір элемент атомдарының
E) ядро заряды мен атомдық массалары бірдей бір элемент атомдарының түрөзгерісі
9. 1123Na атом құрамын анықтаңдар
A) (12р+; 11n0)11e – B) (11р+; 12n0)12e – C) (11р+; 11n0)12e –
D) (11р+; 12n0)11e – E) (11р+; 12n0)10e –
10. Нейтрон таңбаланады
A) n – B) n+ C) n0 D) 10n E) 01n
11. Сутектің изотоптарының саны
A) 2 B) 5 C) 1 D) 4 E) 3
12. Табиғатта кездесетін хлор атомдарының 75%-ы 35СІ изотоптан және 25%-ы 37СІ изотоптан
тұрады. Хлордың салыстырмалы атомдық массасын есептеңдер
A) 35,354 B) 35,5 C) 35,345 D) 35,453 E) 35,435
+ 0 –
13. (35р ; 45n )35e атом құрамына сәйкес келетін элемент
A) родий B) селен C) бром D) сынап E) марганец
14. Электронның сипаттамасы
A) таңбасы e – B) массасы 0 м.а.б. C) таңбасы e+ D) заряды – 1 E) массасы 1
м.а.б.
15. Нейтрон саны бірдей элементтер
A) фтор мен неон B) натрий мен алюминий C) кремний мен фосфор
D) калий мен кальций E) күкірт пен фосфор
40
16. 19 К атомындағы протон мен нейтрон санын анықтаңдар
A) 21 протон B) 21 нейтрон C) 19 протон D) 40 нейтрон E) 19 нейтрон
17. Электрон таңбаланады
A) e – B) e+ C) e0 D) 0e E) 0e
18. Нейтрондар саны анықталатын формула
A) N=Ar+Z B) N= Z-Ar C) N=Z-E D) N=Ar-Z E) N=Z+E
19. Нейтрон саны 2-ге тең сутектің изотобы
A) тритий B) 12Н C) дейтерий D) 13Н E) протий
20. Берілген суретті зерделей отырып, қандай элементтердің атом құрылысы көрсетілгенін
A) оттек B) күкірт C) көміртек D) азот E) бор
Ауа және оның құрамы /7cынып/ (52-54 беттер)
17
1. Ауаның құрамында кездесетін газдар (көлемдік үлесі, %-бойынша)
A) азот-78,08; оттек-20,95; инертті газдар-0,94; көміртек (IV) оксиді -0,03
B) азот-78,08; оттек-20,95; инертті газдар-1,30; көміртек (IV) оксиді -0,046
C) азот-75,50; оттек-23,10; инертті газдар-0,94; көміртек (IV) оксиді -0,03
D) азот-75,50; оттек-23,10; инертті газдар-1,30; көміртек (IV) оксиді -0,046
E) азот-78,08; оттек-23,10; инертті газдар-1,30; көміртек (IV) оксиді -0,03
2. Табиғаттағы әртүрлі құбылыстардың нәтижесінде, мысалы, жер сілкінкенде, жанартау
атқылағанда, отын жанғанда өндіріс орындарынан ауаға бөлінетін газдар
A) N2, O2 B) NO, NO2 C) CO2, H2O D) SO2, SO3 E) H2S
3. Ауаның 4/5 бөлігі азоттан, 1/5 бөлігі (көлем бойынша) оттектен тұратын газдар қоспасы
екенін дәлелдеген ғалым
A) Пристли B) Шееле C) Лавуазье D) Кавендиш E) Резерфорд
4. Елімізде қоршаған ортаны қорғау және экологиялық жағдайды жақсарту мақсатында ҚР
Үкіметі
қабылдаған бағдарлама
A) «Жасыл өсімдік» B) «Жасыл ел» C) «Жасыл әлем» D) «Көгалдандыру» E)
«Жасылдар»
5. Өндіріс шаңы мен зиянды газдардың концентрациясын төмендету үшін
A) ағаштар отырғызылады
B) өндірістер тұрғын үйлерден аулақ орналастырылады
C) қалаларды айналып өтетін жолдар мен жолайрықтар салынады
D) көліктерді түнгі уақытта жүргізеді
E) шөптесін өсімдіктер отырғызылады
6. Газдарды шаң мен тұманнан тазарту үшін ең көп қолданылатыны
A) көпсатылы тазарту аппараттары B) құрғақ шаңтұтқыштар C) жасыл өсімдіктер
D) электрсүзгілер E) циклон аппараттары
7. Әртүрлі жағдайларға байланысты ауаның құрамындағы мөлшері өзгеріп тұратын заттар
A) N2, O2 B) NO, NO2 C) CO2, H2O D) SO2, SO3 E) H2S
8. Француз химигі Антуан Лоран Лавуазьенің іске асырған еңбектері
A) «химиялық элемент» ұғымын енгізді B) химиялық элементтердің таңбасын енгізді
C) «химиялық қосылыс» ұғымын енгізді D) ауаның құрамын тәжірибе жүзінде
дәлелдеді
E) химиялық элементтердің «валенттілік» ұғымын енгізді
9. Ауаның құрамында кездесетін газдар (массалық үлесі, %-бойынша)
A) азот-78,08; оттек-20,95; инертті газдар-0,94; көміртек (IV) оксиді -0,03
B) азот-78,08; оттек-20,95; инертті газдар-1,30; көміртек (IV) оксиді -0,046
C) азот-75,50; оттек-23,10; инертті газдар-0,94; көміртек (IV) оксиді -0,03
D) азот-75,50; оттек-23,10; инертті газдар-1,30; көміртек (IV) оксиді -0,046
E) азот-78,08; оттек-23,10; инертті газдар-1,30; көміртек (IV) оксиді -0,03
10. Қандай жағдайда ауаның құрамындағы су буының мөлшері көптеу болады?
A) ауа райының суық кезінде B) ауа райының ылғалды кезінде
C) барлық жағдайда да көптеу болады D) ауа райының құрғақ кезінде
E) ауа райының жылы кезінде
11. Әртүрлі газдарды тазартуда қолданылатын аппараттар
12. Ауаның сапалық құрамын мынадай тәжірибемен анықтауға болады: ауамен толтырылған
шыны
қалпақ суға төңкеріледі. Темір қасыққа салынған қызыл фосфорды тұтатып, суға
төңкерілген
қақпақ астында жақса, су қақпақтың 1/5 бөлігіне дейін көтеріледі. Өйткені
A) фосфордың жануына ауаның құрамындағы азот қана жұмсалады
18
B) фосфордың жануына ауаның құрамындағы инертті газдар ғана жұмсалады
C) фосфордың жануына ауаның құрамындағы оттек қана жұмсалады
D) фосфордың жануына ауаның құрамындағы көмірқышқыл газы ғана жұмсалады
E) фосфордың жануына ауаның құрамындағы су буы ғана жұмсалады
13. ХІХ ғасырдың соңындағы зерттеулер көрсеткен, оттек пен азоттан басқа ауа құрамына
кіретін 5 түрлі газ
A) Не, Хе B) Ne, Ar C) NO, NO2 D) SO2, SO3 E) Kr
14. Бөлінетін газдарды жоғары деңгейде тазарту үшін қолданылатын аппараттар
15. Қандай жағдайда ауаның құрамындағы су буының мөлшері аздау болады?
A) ауа райының суық кезінде B) ауа райының ылғалды кезінде
C) барлық жағдайда да аздау болады D) ауа райының құрғақ кезінде
E) ауа райының жылы кезінде
Жану /7cынып/ (55-57 беттер)

1. Көз қаратпайтын жалынмен ақ түсті түтін түзе жанатын реакция теңдеуі
A) мыс+оттек=мыс (ІІ) оксиді
B) көміртек+оттек=көміртек (IV) оксиді
C) фосфор+оттек=фосфор (V) оксиді
D) күкірт+оттек=күкірт (IV) оксиді
E) темір+оттек=темір қағы (темір оксидтерінің қоспасы)
2. Оттек бар ыдысқа көмір түйірін салса, ол жалынсыз жанады. Сол ыдысқа әк суының
ерітіндісін құйып шайқағанда ерітінді лайланады. Өйткені көмір жанған ыдыста түзіледі
A) күкірт (IV) оксиді B) көміртек (IV) оксиді C) күкірт (VI) оксиді
D) көміртек (ІI) оксиді E) фосфор (V) оксиді
3. Заттардың жылу және жарық бөліп, тотыға жүретін химиялық реакциясы
A) тұтану температурасы B) оксидтену C) тотығу D) жану E) қосылу
4. Заттардың оттекпен әрекеттесу реакциясы
A) оксидтену B) жану C) тұтану температурасы D) қосылу E) тотығу
5. Оттекте қатты қыздырғанда жанбай, баяу тотығып қара түсті оксид түзе жүретін реакция
теңдеуі
6. Оксидтер
A) құрамы екі элементтен тұратын, біреуі металл болып келетін күрделі заттар
B) құрамы екі элементтен тұратын, біреуі бейметалл болып келетін күрделі заттар
C) құрамы екі элементтен тұратын, біреуі көміртек болып келетін күрделі заттар
D) құрамы екі элементтен тұратын, біреуі күкірт болып келетін күрделі заттар
E) құрамы екі элементтен тұратын, біреуі оттек болып келетін күрделі заттар
7. Жылу бөліп жанатын зат немесе заттар қоспасы
A) оксид B) темір C) отын D) ағаш E) жану өнімдері
8. Баяу тотығуға жатады
A) қидың шіруі B) газдың жануы C) ағаштың жануы
D) көмірдің жануы E) тамақтың пісуі
9. Оттек бар ыдысқа түйірін салған кезде жалынсыз жана жүретін реакция теңдеуі
19
10. Заттар ауада жанғанда да оксидтер түзеді. Бірақ заттар ауада оттекке қарағанда баяу
жанады, өйткені
A) ауа құрамындағы оттектің мөлшері бес еседей көп
B) ауа құрамындағы оттектің мөлшері екі еседей аз
C) ауа құрамындағы оттектің мөлшері екі еседей көп
D) ауа құрамындағы оттектің мөлшері бес еседей аз
E) ауа құрамындағы азоттың мөлшері бес еседей көп
11. Кейбір заттар оттекпен баяу әрекеттесіп, жылу біртіндеп бөледі. Бұл процесс ... деп
аталады.
A) баяу тотығу B) құбылыс C) жану D) үдеріс E) өзгеру
12. Қатты отындар
A) мұнай өнімдері B) антрацит C) таскөмір D) шымтезек E) мұнайға серік
газдар
13. Жіңішке сымға қадаған сіріңке шиін тұтатып, оттек бар ыдысқа батырғанда шатырлап
жарық
ұшқындарын шашып, жалынсыз оксид түзе жүретін реакция теңдеуі
14. Жалын түзілуінің үш құраушысы
A) отын B) көмірқышқыл газы C) оттек D) су E) жылу
15. Өртті сөндіру үшін атқарылатын әрекеттер
A) температураны төмендету B) жану көзін жою C) температураны арттыру
D) оттектің келуін тоқтату E) ауа үрлеу
16. Сұйық отындар
A) мазут B) шымтезек C) табиғи газ D) бензин E) керосин
17. Алдын ала қыздырылған түйірін оттек бар ыдысқа батырса, көк жалынмен өткір иісті улы
газ
түзе жүретін реакция теңдеуі
18. Көмірді не жанып жатқан ағашты сөндіру үшін су құятын себебі
A) себебі су жанбайды
B) су оларды салқындатады
C) су оларды ұсақтап жібереді
D) жамылғы қызметін атқарады
E) түзілген су буы ауаның келуіне тосқауыл болады
19. Балауыз (парафин) жанғанда түзілетін заттар
A) су B) көміртек (IІ) оксиді C) күкірт (IV) оксиді
D) көміртек (IV) оксиді E) фосфор (V) оксиді
20. Газ тәрізді отындар
A) көмірқышқыл газы B) табиғи газ C) мұнайға серік газдар
D) хлорсутек газы E) өнеркәсіп газдары
20
Негіздік және қышқылдық оксидтердің түзілуі. /7cынып/
1. Тұрмыста сөндірілмеген әк деп аталатын затты жиі қолданады. Бұл заттың химиялық
атауы кальций оксиді. Сөндірілмеген әкке су қосып сөндіреді, сол кезде әк суы деп
аталатын қосылыс алынады. Әк суына фенолфталеин ерітіндісінен тамызатын болсақ онда
ол таңқурай түске боялады. Бұл құбылыс әк суының ортасы сілтілік (негіздік) екендігін
білдіреді. Сөндірілмеген әк қандай оксидтер тобына жатады?
A) қышқылдық оксид B) екіұдайлы оксид C) бейтарап оксид
D) тұз түзбейтін оксид E) негіздік оксид
2. Фосфорды жаққан кезде түзілген оксидке су қосып үстіне көк лакмус (индикатор)
тамызатын
болсақ, көк лакмустың түсі қызылға өзгереді. Түстің өзгеруі қышқыл түзілгендігін
білдіреді.
Фосфор оксидінің табиғатын сипаттаңыз.
3. Кәрлен табақшаға аздап жаңа қыздырылған кальций оксидін (СаО) салып, үстіне су
құямыз.
Нәтижесінде жылу бөлініп, борпылдақ ақұнтақ-сөндірілген әк түзіледі. Оны суда ерітіп,
ерітіндіге
лакмус индикаторын тамызғанда көгеруі негіз түзілгенін білдіреді. Кальций оксидінің
табиғатын
сипаттаңыз.
4. Негіздік оксидтерді көрсетіңдер
A) N2O5 B) CaO C) SO2 D) K2O E) CuO
5. N2O5, CaO, SO2, K2O, CuO, СО2, Р2O5, ВаО, SіO2, Li2O, SO3 қышқылдық оксидтердің санын
A) 11 B) 3 C) 6 D) 8 E) 5
6. Қышқылдық оксидтерді көрсетіңдер
A) N2O5 B) CaO C) SO2 D) СО2 E) CuO
7. N2O5, CaO, SO2, K2O, CuO, СО2, Р2O5, ВаО, SіO2, Li2O, SO3 негіздік оксидтердің санын
A) 5 B) 11 C) 3 D) 6 E) 8
8. Сөндірілмеген әктің формуласы
A) N2O5 B) CaO C) SO2 D) СО2 E) CuO
9. Металдар жанып
A) қышқыл түзеді B) негіз түзеді C) қышқылдық оксид түзеді
D) тұз түзеді E) негіздік оксид түзеді
10. Бейметалдар жанып түзеді
A) тұздар B) негіздік оксидтер C) қышқылдық оксидтер D) негіздер E)
қышқылдар
Табиғи қышқылдар мен сілтілер /7cынып/

1. Қышқыл және сілті ерітінділері әсерінен түсін өзгертетін заттар
A) ингибиторлар B) тұздар C) еріткіштер D) индикаторлар E) оксидтер
2. Минералды қышқылдар
A) алма қышқылы B) тұз қышқылы C) азот қышқылы
D) аскорбин қышқылы E) күкірт қышқылы
21
3. Қышқылдылығы жоғары науқастарға антацидтік препараттар беріледі. Олардың әсер ету
механизмі асқазан сөлінің қышқылдылығын бейтараптауға негізделген. Антацидтік
препараттарға жатады
A) магний оксиді B) калий гидроксиді C) натрий гидроксиді
D) алюминий гидроксиді E) кальций гидроксиді
4. Азот қышқылының формуласы
A) HCl B) HNO3 C) H2SO4 D) H2CO3 E) H3PO4
5. Сілтілерге жатады
A) магний гидроксиді B) калий гидроксиді C) натрий гидроксиді
D) алюминий гидроксиді E) кальций гидроксиді
6. Асқазандағы астың тез қорытылуына, аспен бірге түскен зиянды бактерияларды жоюға
көмектесетін қышқыл
A) HCl B) HNO3 C) H2SO4 D) H2CO3 E) H3PO4
7. Химиялық индикаторлар
A) ирис гүлінің қайнатпасы B) метилоранж C) шие шырыны
D) лакмус E) фенолфталеин
8. Лакмус индикаторының сілтілік ортадағы түсі
A) қызыл B) таңқурай C) күлгін D) қызғылт E) көк
9. Табиғи қышқылдар
A) алма қышқылы B) салицил қышқылы C) азот қышқылы
D) аскорбин қышқылы E) күкірт қышқылы
10. Цитрус жемістері-грейпфрут, апельсин және лимонда кездесетін табиғи қышқылдар
A) салицил қышқылы B) сүт қышқылы C) аскорбин қышқылы
D) алма қышқылы E) лимон қышқылы
11. Метилоранж индикаторының қышқылдық ортадағы түсі
A) қызыл сары B) түссіз C) қызғылт D) күлгін E) сары
12. Табиғи индикаторлар
A) ирис гүлінің қайнатпасы B) метилоранж C) шие шырыны
D) жүзім шырыны E) фенолфталеин
13. Әмбебап индикатор ерітінді ортасы бойынша көрсететін рН мәні
A) қышқыл ортада рН˃7; сілтілік ортада рН˂7; бейтарап ортада рН=7
B) қышқыл ортада рН˂7; сілтілік ортада рН˃7; бейтарап ортада рН=7
C) қышқыл ортада рН˂7; сілтілік ортада рН=7; бейтарап ортада рН˃7
D) қышқыл ортада рН=7; сілтілік ортада рН˃7; бейтарап ортада рН˂7
E) қышқыл ортада рН˃7; сілтілік ортада рН=7; бейтарап ортада рН˂7
14. Фенолфталеин индикаторы таңқурай түске боялатын ерітінділер
A) КОН B) Mg(OH)2 C) NaOH D) Al(OH)3 E) Ca(OH)2
15. Қандай қосылыстардың ерітінділері лакмус индикаторының түсін қызыл түске бояйды?
A) NaOH B) HNO3 C) КОН D) HCІ E) H2SO4
16. Сілті мен қышқыл ерітінділерінің әсерінен лакмус индикаторы түсінің өзгеруі
A) қышқылдық ортада-қызыл; сілтілік ортада-көк; бейтарап ортада-күлгін
B) қышқылдық ортада-түссіз; сілтілік ортада-таңқурай түсті; бейтарап ортада-түссіз
C) қышқылдық ортада-түссіз; сілтілік ортада-көк; бейтарап ортада-сары
D) қышқылдық ортада-қызғылт; сілтілік ортада-сары; бейтарап ортада-қызыл сары
E) қышқылдық ортада-қызғылт; сілтілік ортада-күлгін; бейтарап ортада-сары
17. Антацидтік заттар
A) калий карбонаты B) калий гидроксиді C) магний гидроксиді
D) натрий гидроксиді E) магний карбонаты
18. Сілті мен қышқыл ерітінділерінің әсерінен фенолфталеин индикаторы түсінің өзгеруі
22
19. Минералды тыңайтқыштар, бояулар, қопарғыш заттар алуда қолданылатын қосылыстар
A) фосфор қышқылы B) тұз қышқылы
C) азот қышқылы D) көмір қышқылы
E) күкірт қышқылы
20. Сілті мен қышқыл ерітінділерінің әсерінен метилоранж индикаторы түсінің өзгеруі
Қышқылдардың химиялық қасиеттері /7cынып/

( 66-68 беттер)
1. Қышқылдарға тән химиялық қасиеттер
A) сілтілермен әрекеттесу B) сульфаттармен әрекеттесу C) металдармен
әрекеттесу
D) карбонаттармен әрекеттесу E) бейметалдармен әрекеттесу
2. Төрт сынауықтың біріншісіне мыс сымының кесіндісін, екіншісіне магний, үшіншісіне
мырыш, төртіншісіне темір жаңқасын салып, әр сынауыққа 2 мл тұз немесе күкірт
қышқылының ерітінділерін қосып, аздап қыздырғанда қай сынауықта реакция ең шабытты
жүреді?
A) үшінші сынауықта B) екінші сынауықта C) барлығы бірдей
D) бірінші сынауықта E) төртінші сынауықта
3. Топырақтың қышқылдылығын бейтараптау үшін ауылшаруашылығындағы практикалық
маңызы зор реакция
A) натрий гидроксиді+күкірт қышқылы=натрий сульфаты+су
B) темір (ІІІ) оксиді+ тұз қышқылы=темір (ІІІ) хлориді +су
C) калий сульфиті+тұз қышқылы=калий хлориді+су+күкірт (IV) оксиді
D) мырыш+тұз қышқылы=мырыш хлориді+сутек
E) кальций карбонаты+тұз қышқылы=кальций хлориді+су+көмірқышқыл газы
4. Сұйытылған қышқыл ерітінділерінен сутекті ығыстыратын металдар
A) темір B) магний C) мыс D) алюминий E) сынап
5. Мәрмәр, бор, әктас құрамы бір-біріне ұқсас болады. Осы заттарға тұз қышқылымен әсер
еткенде
қандай газ бөлінеді?
A) сутек газы B) күкірт (IV) оксиді C) көмірқышқыл газы
D) оттек газы E) азот газы
6. Бейтараптану реакциясы
7. K, Hg, Ni, Fe, Pt, Pb, Na, Cu, Sn, Ag берілген металдардан сұйытылған қышқыл
ерітінділерінен сутекті ығыстыратын металдар саны
A) 2 B) 6 C) 8 D) 10 E) 4
23
қышқылының ерітінділерін қосып, аздап қыздырғанда қай сынауықта реакция мүлдем
жүрмейді?
A) қышқылдардың металдармен әрекеттесуі
B) қышқылдардың бейметалдармен әрекеттесуі
C) қышқылдардың сілтілермен әрекеттесуі
D) қышқылдардың карбонаттармен әрекеттесуі
E) қышқылдардың сульфиттермен әрекеттесуі
10. Сілтілердің қышқылдармен әрекеттесуін сипаттайтын реакция теңдеуі
11. Сұйытылған қышқыл ерітінділерінен сутекті ығыстырмайтын металдар
A) калий B) күміс C) мыс D) қорғасын E) сынап
12. K, Hg, Ni, Fe, Pt, Au, Pb, Na, Cu, Sn, Ag, Mg, Al берілген металдардан сұйытылған
қышқыл ерітінділерінен сутекті ығыстырмайтын металдар саны
A) 7 B) 13 C) 9 D) 11 E) 5
13. Металдардың белсенділік қатарын құрастырған ғалым
A) Бутлеров B) Менделеев C) Бекетов
D) Берцелиус E) Дальтон
қышқылының ерітінділерін қосып, аздап қыздырғанда қай сынауықта сутек бөлінбейді?
15. Металдардың қышқылдармен әрекеттесуін сипаттайтын реакция теңдеуі
B) мырыш+тұз қышқылы=мырыш хлориді+сутек
D) темір (ІІІ) оксиді+ тұз қышқылы=темір (ІІІ) хлориді +су
Химиялық элементтердің жіктелуі /7cынып/

1. Химиялық элементтерді олардан түзілген жай заттардың қасиеттеріне сәйкес металдар мен
бейметалдар деп жіктеуді ұсынған ғалым
A) Й.Берцелиус B) Д.Менделеев C) И.Дёберейнер
D) Э.Резерфорд E) Дж.Ньюлендс
2. Металдарды көрсетіңдер
A) S B) Cu C) P D) Ag E) Sn
3. Октавалар заңының тұжырымдамасы
A) «Химиялық элементтердің және олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері
олардың
атомдық салмақтарына периодты түрде тәуелді»
B) «Элементтердің және олар түзілген жай және күрделі заттардың қасиеттері атом
ядросының
зарядына периодты түрде тәуелді»
24
C) «Ұқсас элементтердің нөмірлері ереже бойынша бір-бірінен бүтін жеті санға немесе
жеті
еселікке ерекшеленеді»
D) «Химиялық элементтердің және олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері
олардың
электрон санына периодты түрде тәуелді»
E) «Ұқсас элементтердің нөмірлері ереже бойынша бір-бірінен бүтін сегіз санға немесе
сегіз
4. Дұрыс тұжырымды көрсетіңіз
A) периодтық заң сандық математикалық теңдеумен өрнектеледі
B) периодтық заң химиялық элементтердің таңбаларымен бейнеленеді
C) периодтық заң сандық математикалық формуламен өрнектеледі
D) периодтық заң химиялық элементтердің периодтық жүйесі кестесімен бейнеленеді
E) периодтық заң электрондармен өрнектеледі
5. Периодтық жүйенің бір бөлігі берілген
2-период X Y Z
Мына таңбалармен: X, Y, Z қандай элементтер берілген?
A) көміртек B) неон C) бериллий D) азот E) литий
6. Дж. Ньюлендстің октавалар заңына ғылым шүбәмен қарады, себебі
A) химиялық элементтердің атомдық массалары мен химиялық қасиеттерін
сәйкестендірген
B) Ньюлендстің кестесінде бос орын болмады
C) әр периодта жеті топ жасаумен шектелген
D) әр элементке рет нөмірін тағайындаған
E) кейбір ұяшықтарға бірнеше элементтерді орналастыруға тура келген
7. Химиялық элементтердің қасиеттерін атомдық массаларымен байланыстырған ең алғашқы
табиғат зерттеушісі
A) Й.Берцелиус B) Д.Менделеев C) И.Дёберейнер D) Э.Резерфорд E)
Дж.Ньюлендс
8. Бейметалдарды анықтаңдар
A) S B) Cu C) P D) Br E) Sn
9. Д.И.Менделеевтің периодтық заңының (алғашқы) тұжырымдамасы
олардың
ядросының
жеті
олардың
сегіз
10. ХІХ ғасырдың бірінші жартысында химиктер ашқан элементтер саны
A) 60 B) 116 C) 114 D) 118 E) 25
25
11. Қасиеттері ұқсас элементтерді үш-үштен топқа (триадалар жіктеу жүйесін) біріктіруді
ұсынған ғалым
12. Қазіргі уақытта белгілі болған химиялық элементтер саны
A) 60 B) 116 C) 114 D) 118 E) 25
13. Металдар
A) электр тогын жақсы өткізеді B) бос күйінде жылтыр болады
C) электр тогын нашар өткізеді D) металл жылтыры болмайды
E) жылуды жақсы өткізеді
14. И.В.Дёберейнердің жіктеу жүйесі толық жетілдірілмеген болып шықты.
И.В.Дёберейнердің қателігі
A) үштік топты іздеумен болды
B) химиялық элемнттердің қасиеттерін атомдық массаларына байланыстыруында
C) металдарды жеке топтарға орналастырды
D) триаданы іздеумен болды
E) бейметалдардың қасиеттерін сәйкестендірді
15. Октавалар заңын ұсынған ғалым
16. 1865 жылы ағылшын ғалымы Дж.А.Ньюлендс химиялық элемнттерді атомдық
массаларының
өсу ретімен орналастырды. Осының нәтижесінде ол әр сегізінші элемент қасиеті жағынан
бірінші элементті қайталайтынын байқаған. Бұл табылған қаңдылықты ол жеті музыкалық
гаммалардың аналогиясы бойынша ... деп атады
A) химиялық элементтердің периодтық заңы B) үштік заң C) октавалар заңы
D) триадалар заңы E) сегіздік заң
17. И.Дёберейнер ұсынған триада жіктеуінің мәні мынада
A) әр триадада ортаңғы элементтің атомдық массасы екі жағындағы элементтердің
атомдық
массаларының арифметикалық ортасына тең
B) әр триадада алғашқы элементтің атомдық массасы екі келесі элементтердің атомдық
массаларының арифметикалық ортасынан 2 есе жеңіл
C) әр триадада ортаңғы элементтің атомдық массасы екі жағындағы элементтердің
атомдық
массаларының арифметикалық ортасынан 2 есе ауыр
D) әр триадада соңғы элементтің атомдық массасы екі алдыңғы элементтердің атомдық
массаларының арифметикалық ортасынан 2 есе ауыр
E) әр триадада ортаңғы элементтің атомдық массасы екі жағындағы элементтердің
атомдық
массаларының арифметикалық ортасынан 2 есе жеңіл
18. Д.И.Менделеевтің периодтық заңының жаңа тұжырымдамасы
олардың
ядросының
жеті
26
олардың
сегіз
19. Бейметалдар
A) электр тогын жақсы өткізеді B) бос күйінде жылтыр болады C) электр тогын нашар
өткізеді
D) металл жылтыры болмайды E) жылуды жақсы өткізеді
20. Металдар мен бейметалдардың қасиеттерінде өзгешеліктер бар. Дұрыс тұжырымды
көрсетіңдер
A) металдар негіздік қасиеттер көрсететін қосылыстар түзеді
B) бейметалдар негіздік қасиеттер көрсететін қосылыстар түзеді
C) металдар қышқылдық қасиеттер көрсететін қосылыстар түзеді
D) металдар мен бейметалдар өзара ортақ қасиет көрсететін қосылыстар түзеді
E) бейметалдар қышқылдық қасиеттер көрсететін қосылыстар түзеді
Периодтық жүйенің құрылымы /7cынып/

1. Швед ғалымы Карл Шееле ашқан химиялық элементтер
A) фтор, хлор, молибден B) натрий, калий C) барий, оттек
D) вольфрам, марганец E) литий, магний
2. Периодтық жүйедегі ең жеңіл элемент
A) оттек B) литий C) азот D) гелий E) сутек
3. Периодтық жүйенің қысқа нұсқасындағы топтар саны
A) 3 B) 8 C) 2 D) 18 E) 7
4. Швед ауылы Иттербюдің құрметіне аталған элементтер
A) тулий, фермий B) рений, иридий C) иттрий, эрбий
D) цирконий, родий E) иттербий, тербий
5. Химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі элементтердің горизонталь қатары ... деп
аталады
A) период B) триада C) топ D) топша E) октава
6. Кіші периодтар
A) 4-7 -периодтар B) 1-3, 7 -периодтар C) 4-6 -периодтар
D) 1-7 -периодтар E) 1-3 -периодтар
7. Үлкен период элементтері орналасқан қатар
A) Rb, Sr, Na B) Na, Mg, Ca C) K, Ca, Fe D) Li, Be, F E) Cr, Mn, Cl
8. Элементтердің периодтық жүйесінің жартылай ұзын және ұзын нұсқаларындағы топтар
саны
A) 3 B) 8 C) 2 D) 18 E) 7
9. Қазіргі уақытта периодтық жүйедегі периодтар саны
A) 18 B) 7 C) 3 D) 8 E) 2
10. Элементтердің периодтық жүйесінің қысқа нұсқасындағы топтар бөлінеді
A) кіші топша B) аралас топша C) негізгі топша D) үлкен топша E) қосымша
топша
11. Үлкен периодтар
A) 4-7 -периодтар B) 1-3, 7 -периодтар C) 4-6 -периодтар
D) 1-7 -периодтар E) 1-3 -периодтар
12. Кіші период элементтері орналасқан қатар
A) Rb, Sr, Na B) Na, Mg, Ca C) K, Ca, Fe D) Li, Be, F E) Cr, Mn, Cl
27
13. Химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі элементтердің вертикаль қатарлары ...
деп
аталады
A) периодтар B) триадалар C) топтар D) үштік топтар E) октавалар
14. Периодтық жүйедегі кейбір топшалардың атаулары бар. Мысалы:
A) ІА тобы-сілтілік металдар B) VA тобы-галогендер
C) IIВ тобы-жеңіл металдар D) VIIA тобы-галогендер
E) VIIВ тобы-ауыр металдар
15. Жай зат ретінде газдар түзетін элементтер
A) вольфрам, сынап, радон B) сутек, азот, оттек C) темір, мыс, хром
D) криптон, ксенон, бром E) сынап, бром
16. ІІА топша элементтері
A) Be, Ca, Zn B) Na, K, Rb C) Zn, Cd, Hg D) Na, K, Ca E) Ba, Mg, Ca
17. ІА топша элементтері
18. Жай зат ретінде қатты түзетін элементтер
19. ІІB топша элементтері
20. Жай зат ретінде сұйықтықтар түзетін элементтер
Химиялық элементтердің табиғи топтары /7cынып/

1. Литийдің физикалық қасиеттері
A) tбалқу=180°С B) өте жұмсақ C) tқайнау=1340°С
D) tбалқу=98°С E) жұмсақтау Ғ) tқайнау=760°С
2. «Металдардың патшасы»
A) натрий B) рубидий C) литий D) франций E) цезий Ғ) калий
3. Сілтілік металдардың рет нөмірі артқан сайын
A) қаттылығы артады B) қайнау температуралары кемиді C) қаттылығы кемиді
D) қайнау температуралары алдымен артып, кейіннен кемиді E) балқу температуралары
кемиді
4. Мысықтың көмегімен ашылған элемент
A) йод B) фтор C) астат D) бром E) хлор
5. Заманауи автомобильдердің қауіпсіздік жастығында қолданылатын қосылыс
A) О2 B) натрий азиді C) гелий газы D) NaN3 E) оттек газы
6. Ауыспалы металдар
A) алтын B) күміс C) натрий D) платина E) кальций
7. Жарнамалық лампаларда қолданылатын газдар
A) неон B) гелий C) аргон D) сутек E) азот
8. Натрийдің физикалық қасиеттері
A) tбалқу=180°С B) tқайнау=880°С C) өте жұмсақ
D) tбалқу=98°С E) жұмсақ Ғ) tқайнау=760°С
9. Сілтілік металдардың қасиеттері
A) өте белсенді B) морт C) өте жұмсақ D) иілгіш E) қатты
10. Жұмсақтығы сонша, пышақпен кесуге болатын металдар
A) натрий B) кальций C) магний D) калий E) литий
11. «Бейметалдардың патшасы»
A) бром B) фтор C) йод D) хлор E) астат
28
12. Галогендер сутекпен әрекеттесіп түзеді
A) тұздар B) негіздер C) қатты заттар D) қышқылдар E) сұйық заттар
13. Инертті газдар қатары
A) гелий, криптон, ксенон B) фтор, бром, астат C) неон, аргон, радон
D) хлор, йод E) оттек, сутек, азот
14. Сілтілік металдар өте белсенді болғандықтан, оларды сақтайды
A) бензиннің астында B) керосиннің астында C) судың астында
D) глицериннің астында E) машина майының астында
15. Калийдің физикалық қасиеттері
A) tбалқу=64°С B) tқайнау=880°С C) өте жұмсақ
D) tбалқу=98°С E) жұмсақ Ғ) tқайнау=760°С
16. Фтордың физикалық қасиеттері
A) қызыл қоңыр сұйықтық, tбалқу= - 7°С, tқайнау= 59°С
B) қара күлгін қатты зат, tбалқу= 114°С, tқайнау= 184°С
C) ашық сары газ, tбалқу= 114°С, tқайнау= 184°С
D) ашық сары газ, tбалқу= - 220°С, tқайнау= -188°С
E) сарғыш жасыл газ, tбалқу= - 101°С, tқайнау= -35°С
17. Галоген сөзінің мағынасы
A) су түзуші B) қышқыл түзуші C) тұз түзуші D) кен түзуші E) газ түзуші
18. Галогендерді көрсетіңдер
A) гелий, криптон, ксенон B) фтор, бром, астат C) неон, аргон, радон
D) хлор, йод E) оттек, сутек, азот
19. Йодтың физикалық қасиеттері
20. Ауыспалы металдардың қасиеттері
A) жылуды жақсы өткізеді
B) электрді нашар өткізеді
C) ауада оңай тотығады
D) жылуды нашар өткізеді
E) электрді күшті өткізеді
21. Металдарды дәнекерлеуде қолданылатын инертті газ
A) неон B) гелий C) аргон D) радон E) ксенон
22. Бромның физикалық қасиеттері
23. Ең белсенді бейметалдар
A) халькогендер B) галогендер C) пниктогендер
D) инертті газдар E) ауаның құрамындағы газдар
24. Қандай элемент туралы сөз қозғалып жатыр? Х элементі белсенді емес, ол
аэростаттарды толтыру үшін қолданылады. Күннің құрамында кездеседі.
A) оттек B) аргон C) азот D) гелий E) криптон
25. Хлордың физикалық қасиеттері
29
Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы /7cынып/

1. Сутек атомының массасы
A) 1,66*10 – 27 кг B) 2,66*10 – 23 г C) 1,66*10 – 24 г D) 2,66*10 – 26 кг E) 1,99*10 –
26
кг
2. Массаның атом бірлігі (м.а.б.) –
A) көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен берілген атомның массасы қанша есе ауыр
екенін
көрсететін шама
B) оттек атомы массасының 1/16 бөлігіне тең шама
C) оттек атомы массасының 1/16 бөлігінен берілген атомның массасы қанша есе ауыр
екенін
D) сутек атомы массасына тең шама
E) көміртек атомы массасының 1/12 бөлігіне тең шама
3. Салыстырмалы атомдық массаларының қатынастары 1:2-ге тең элементтерді анықтаңдар
A) неон мен бром B) оттек пен күкірт C) литий мен кремний
D) көміртек пен магний E) оттек пен мыс
4. Салыстырмалы атомдық массаларының мәні 20 және 201-ге тең элементтер
A) неон B) қорғасын C) кальций D) азот E) сынап
5. Оттек атомының массасы сутек атомының массасынан неше есе ауыр?
A) 8 есе B) 32 есе C) 16 есе D) 2 есе E) 4 есе
6. Оттек атомының массасы
A) 1,66*10 – 27 кг B) 2,66*10 – 23 г C) 1,66*10 – 24 г D) 2,66*10 – 26 кг E) 1,99*10 –
26
кг
7. Салыстырмалы атомдық масса -
A) көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен берілген атомның массасы қанша есе ауыр
екенін
B) оттек атомы массасының 1/16 бөлігіне тең шама
C) оттек атомы массасының 1/16 бөлігінен берілген атомның массасы қанша есе ауыр
екенін
D) сутек атомы массасына тең шама
E) көміртек атомы массасының 1/12 бөлігіне тең шама
8. Салыстырмалы атомдық массаларының қатынастары 1:4-ке тең элементтерді анықтаңдар
A) неон мен бром B) оттек пен күкірт C) литий мен кремний
D) көміртек пен магний E) оттек пен мыс
9. Массаның атом бірлігі тең
A) 1,66*10 – 27 кг B) 2,66*10 – 23 г C) 1,66*10 – 24 г D) 2,66*10 – 26 кг E) 1,99*10 –
26
кг
10. Салыстырмалы атомдық масса белгіленеді
A) M B) Ar C) м.а.б. D) A E) Mr
11. Көміртек атомының массасы
A) 1,66*10 – 27 кг B) 2,66*10 – 23 г C) 1,99*10 – 23 г D) 2,66*10 – 26 кг E) 1,99*10
– 26
кг
12. Гелий атомының массасы м.а.б.-ден неше есе ауыр
30
A) 16 есе B) 8 есе C) 32 есе D) 4 есе E) 2 есе
13. Көміртек пен оттектің салыстырмалы атомдық массаларының қосындысы нешеге тең?
A) 28 B) 42 C) 44 D) 14 E) 22
14. Кремний мен фосфордың салыстырмалы атомдық массаларының қосындысы қандай
элементтердің салыстырмалы атомдық массаларының сан мәніне тең?
A) Cu B) Co C) Fe D) Mn E) Ni
15. Кремний мен көміртектің салыстырмалы атомдық массаларының қосындысы қандай
элементтердің салыстырмалы атомдық массаларының сан мәніне тең?
A) Ca B) Sc C) Cl D) Ar E) K
Химиялық формулалар. Валенттілік. Салыстырмалы молекулалық масса. /7cынып/ (92-97

беттер)
1. Молекулалары екі атомнан тұратын заттар
A) сутек, азот B) оттек, фтор C) көміртек, фосфор D) хлор, бром, йод E) кремний,
күкірт
2. Валенттілік
A) заттың құрамын химиялық элемент таңбалары және индекстер арқылы шартты түрде
жазу
B) молекуладағы химиялық элемент атомының санын көрсетеді
C) химиялық элемент атомының басқа химиялық элемент атомының белгілі санын қосып
алу
қасиеті
D) атомдардың немесе молекулалардың санын көрсету үшін пайдаланылады
E) массаның атом бірлігі арқылы өрнектелген молекуланың массасы
3. Қосылыстарында тұрақты І валенттік көрсететін элементтер
А) Н, К B) O, Be C) Li, Na D) Mg, Ca E) Zn, Ba
4. Қосылыстарында айнымалы І және ІІ валенттік көрсететін элементтер
А) C B) Cr C) Sn D) Cu E) Pb
5. Қосылыстарында айнымалы ІI, IV және VІ валенттік көрсететін элемент
А) Ca B) S C) Cr D) P E) Hg
6. Коэффициент
жазу
алу
қасиеті
7. Қосылыстарында тұрақты ІІІ валенттік көрсететін элементтер
А) Ғе B) АІ C) Со D) Nі E) Р F) В
8. Формуланы құрастыру алгоритмінің реттілігін көрсетіңдер
1. химиялық элементтер таңбаларының үстіне валенттіліктері рим цифрларымен жазылады
2. ең кіші ортақ еселіктің мәнін әрбір элементтің валенттіліктеріне бөліп, атомдардың
индекстері
анықталады
3. екі элемент валенттіліктерінің ең кіші ортақ еселігі табылады
4. химиялық элементтердің таңбалары қатарластырып жазылады
A) 3241 B) 4312 C) 2341 D) 1324 E) 4132
9. Ағартқыш зат ретінде шашты түссіздендіру үшін жиі пайдаланылатын зат
A) су B) Н2О2 C) оттек D) сутек пероксиді E) Н2О
31
10. Химиялық формула
жазу
алу
қасиеті
11. Магний карбонатындағы MgCO3 элементтердің массалыққатынастарын есептеңдер
A) 2:1:7 B) 3:1:4 C) 2:1:4 D) 1:1:3 E) 1:1:4
12. Көміртектің бір атомы мен оттектің екі атомынан тұратын көмірқышқыл газының
салыстырмалы молекулалық массасын есептеңдер
A) 28 B) 24 C) 32 D) 44 E) 46
13. Темірдің екі атомы мен оттектің үш атомынан тұратын гематиттің салыстырмалы
молекулалық массасын есептеңдер
A) 160 B) 140 C) 150 D) 180 E) 170
14. Индекс
жазу
алу
қасиеті
15. Жарақатты тазалау үшін медициналық ерітіндісі қолданылатын зат
A) су B) Н2О2 C) оттек D) сутек пероксиді E) Н2О
16. Темір (ІІІ) оксидінің формуласы
A) Ғе2О3 B) Ғе3О C) Ғе3О4 D) ҒеО3 E) ҒеО
17. SO3 молекуласындағы күкірттің валенттілігін анықтаңдар
A) IV B) II C) VI D) III E) VII
18. Молекулалық масса
жазу
B) молекуладағы химиялық элемент санын көрсетеді
алу
қасиеті
19. Салыстырмалы молекулалық масса белгіленеді
A) M B) Mr C) Ar D) N E) A
20. Молекулалық масса
жазу
B) молекуладағы химиялық элемент санын көрсетеді
алу
қасиеті
32
D) көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен берілген молекула массасы неше есе ауыр
екенін
21. Қосылыстарында тұрақты ІІ валенттік көрсететін элементтер
А) Н, Ғ B) O, Be C) Li, Na D) Mg, Ca E) Zn, Ba F) K, Cs
22. Қосылыстарында айнымалы ІІ және ІІІ валенттік көрсететін элементтер
А) Ғе B) АІ C) Со D) В E) Р F) Nі
23. Қосылыстарында айнымалы ІI және ІV валенттік көрсететін элементтер
А) C B) Cr C) Sn D) Cu E) Hg F) Pb
24. Қосылыстарында айнымалы ІI, III және VІ валенттік көрсететін элемент
А) Ca B) Cr C) S D) Mn E) Hg F) P
25. Қосылыстарында айнымалы ІІІ және V валенттік көрсететін элемент
А) Ғе B) АІ C) Со D) В E) Р F) Nі
Адам организміндегі химиялық элементтер

1. Май қышқылдарынан және глицериннен түзілетін күрделі органикалық қосылыстар
A) нәруыздар B) көмірсулар C) майлар D) дәрумендер E) минералдар
2. Адам массасының неше пайызы нәруыздың үлесіне тиеді?
A) 0,6 % B) 19 % C) 96 % D) 30 % E) 15-20 %
3. Адам миы үшін қажет ең басты энергия көзі
A) глюкоза B) аминқышқылы C) май D) май қышқылы E) глицерин
4. Бүйректе жинақталған элемент
A) барий B) мырыш C) стронций D) молибден E) йод
5. Қандай қоректік зат жетіспесе адамды ұйқы басады, басы ауырады, жүрек айниды?
A) майлар B) минералдар C) көмірсулар D) нәруыздар E) дәрумендер
6. Құрамына көміртек, сутек, оттек кіретін күрделі органикалық қосылыстар, олар адам
ағзасының 0,6 %-ын құрайды
7. Көміртек, сутек, азот, оттек, күкірт сияқты элементтер кіретін күрделі органикалық зат
A) май B) глюкоза C) май қышқылы D) глицерин E) аминқышқылы
8. Адамға қандай зат жетіспеген жағдайда қан құрамы, ішкі мүшелердің қызметі бұзылады,
иммунитет төмендейді?
A) көмірсулар B) майлар C) минералдар D) нәруыздар E) дәрумендер
9. Көздің тор қабығында жинақталған элемент
10. Адам денесі массасының шамамен неше пайызын көміртек, сутек, оттек, азот құрайды?
A) 0,6 % B) 19 % C) 96 % D) 30 % E) 15-20 %
11. Құрамына 20 аминқышқылы кіретін күрделі органикалық қосылыстар
12. Адам ағзасына кальций жетіспеген жағдайдағы сыртқы көріністері
A) жүректің аритмиясы B) жүректің қысылуы C) көздің бадыраюы
D) балаларда мешелдіктің пайда болуы E) тістің бүлінуі
13. Қалқанша безде жинақталған элемент
14. Майлар адам массасының неше пайызын құрайды?
A) 0,6 % B) 19 % C) 96 % D) 30 % E) 15-20 %
15. Адам ағзасына йод жетіспеген жағдайдағы сыртқы көріністері
33
16. Ұйқы безінде жинақталған элемент
17. Әрбір ересек адамда кем дегенде неше грамм микроэлемент болады?
A) 5 г B) 22 г C) 6 г D) 16 г E) 18 г
18. Қан плазмасындағы қандай элемент мөлшерінің төмендеуі жүрек инфаркті ауруының
пайда болуына соқтырады?
A) барий B) йод C) стронций D) молибден E) мырыш
19. Адам ағзасына магний жетіспеген жағдайдағы сыртқы көріністері
20. Қанда қандай элемент мөлшерінің азаюы-гипертониялық сырқаттардың пайда болуының
көрсеткіші?
A) калий B) стронций C) натрий D) литий E) кальций
Тыныс алу процесі

(107-109 беттер)
1. Жұтылған ауаның құрамындағы қосылыстардың үлестері қандай болады?

A) оттек - 16,3 % B) көмірқышқыл газы - 0,03 % C) азот және т.б. – 79,7 %
D) көмірқышқыл газы - 4 % E) оттек – 20,94 %
2. Фотосинтез процесінің теңдеуі
A) көмірқышқыл газы+су→май+оттек
B) көмірсу+оттек → көмірқышқыл газы+су +энергия
C) көмірқышқыл газы+су→глюкоза+оттек
D) май+оттек → көмірқышқыл газы+су +энергия
E) көмірқышқыл газы+су→нәруыз+оттек
3. Адамға оттек жетіспеген жағдайда энергия да жетіспейді. Адам ағзасындаболатын
өзгерістер
A) ұйқы басады B) есте сақтау артады C) жөтеледі
D) ойлау процесі нашарлайды E) жұмыс істеу қабілеті артады
4. Ересек адам минутына неше рет тыныс алады?
A) 20-30 B) 15 C) 40-60 D) 13 E) 18
5. Адам сирек тыныс алады
A) су ішкенде B) жұмыс істегенде C) таза ауада серуендегенде
D) тамақтанғанда E) адам ұйықтағанда
6. Органикалық қосылыстардың оттек әсерінен қарапайым заттарға ыдырау процесі ... деп
аталады
A) жану B) фотосинтез C) тотығу D) айырылу E) шіру
7. Жануарлар мен өсімдіктер өрганизміндегі ең маңызды процесс
A) қоректену B) көбею C) өсу D) тыныс алу E) қозғалу
8. Адам тағамсыз қанша уақат өмір сүре алады?
A) бірнеше минут B) екі апта C) екі тәулік D) бес тәулік E) бес апта
9. Кішкентай балалар минутына неше рет тыныс алады?
A) 20-30 B) 15 C) 40-60 D) 13 E) 18
10. Тыныс шығарған ауаның құрамындағы қосылыстардың үлестері қандай болады?
A) оттек - 16,3 % B) көмірқышқыл газы - 0,03 % C) азот және т.б. – 79,03 %
D) көмірқышқыл газы - 4 % E) оттек – 20,94 %
34
11. Тотығу процесінің теңдеулері
A) көмірқышқыл газы+су→май+оттек B) көмірсу+оттек → көмірқышқыл газы+су
+энергия
C) көмірқышқыл газы+су→глюкоза+оттек D) май+оттек → көмірқышқыл газы+су
+энергия
E) көмірқышқыл газы+су→нәруыз+оттек
12. Фотосинтез процесі жүреді
A) адамдарда B) құстарда C) өсімдіктерде D) балықтарда E) ауада
13. Адамда тыныс алу жиілейді
A) су ішкенде B) тамақтанғанда C) таза ауада серуендегенде
D) адам ұйықтағанда E) физикалық күш түскенде
14. Адам сусыз қанша уақат өмір сүре алады?
A) бірнеше минут B) екі апта C) екі тәулік D) бес тәулік E) бес апта
15. Ауамен түсетін шаң-тозаңды, зиянды микроорганизмдерді ұстап қалады мұрын
қуысындағы
A) кілегейлі қабық B) бұлшық еттер C) майда түктер
D) сүйектер E) танау тесігі
16. Мұрын және ауыз қуыстарында жұтылған ауа
A) құрғатылады B) жылынады C) газдарға жіктеледі
D) суытылады E) ылғалданады
17. Тыныс алу процесіне қатысатын мүшелердің реттілігін көрсет
A) ауыз қуысы, кеңірдек, көмекей, өкпе B) ауыз қуысы, көмекей, өкпе, кеңірдек
C) ауыз қуысы, өкпе, кеңірдек, көмекей D) ауыз қуысы, көмекей, кеңірдек, өкпе
E) өкпе, көмекей, кеңірдек, ауыз қуысы
18. Жас нәресте минутына неше рет тыныс алады?
A) 20-30 B) 15 C) 40-60 D) 13 E) 18
19. Тыныс алу реттеледі
A) ми арқылы B) өкпе арқылы C) жүрек арқылы D) тері арқылы E) қан
арқылы
20. Ауа жұтылады
A) өкпемен B) мұрынмен C) ауыз қуысымен D) терімен E) көмеймен
35
Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар /7cынып/
(112-114 беттер)
1. Жер астынан балқып шыққан заттардан пайда болған тау жыныстары

A) минерал B) магмалық тау жыныстары C) метаморфтық тау жыныстары
D) шөгінді тау жыныстары E) кендер
2. Жердің жалпы массасының 75 %-ын құрайтын екі элемент
A) темір B) алюминий C) кремний D) сутек E) оттек
3. Жердің терең қойнауында жоғары температура мен үлкен қысым жағдайында түзілетін,
газға бай, балқыған отты қоймалжың зат
A) құмтас B) минерал C) мәрмәр D) магма E) әктас
4. Метаморфтық тау жыныстары
A) тақтатас B) әктас C) мәрмәр D) гранит E) құмтас
5. Саф минералдарды көрсетіңдер
A) кварц B) алмаз C) көмір D) кальцит E) күкірт
6. Жер қыртысында кең таралған элементтер саны
A) 46 B) 8 C) 64 D) 2 E) 75
7. Тау жыныстарының құрамы мен қасиеті өзгеріске ұшырауынан пайда болған тау
жыныстары
8. Табиғатта сұйық күйде кездесетін минералдар
A) құм B) мұнай C) көмірсутектер D) сынап E) көмір
9. Магмалық тау жынысы
10. Жыныс түзуші минералдар
A) тальк B) күкірт C) корунд D) топаз E) алтын
36
11. Жерде ең кең таралған минерал
A) гипс B) кальцит C) базальт D) гранит E) кварц
12. Астұзының құрамына кіретін элементтер
A) натрий B) темір C) магний D) хлор E) оттек
13. Жер қыртысының беткі қабатында су, жел, мұздық т.б. сыртқы күштер әсерінен пайда
болған тау жыныстары
14. Шөгінді тау жыныстары
15. Табиғатта қатты күйде кездесетін минералдар
A) құм B) мұнай C) көмірсутектер D) сынап E) көмір
16. Адам үшін қауіпті минералдар
A) корунд B) чароит C) кварц D) гранит E) киноварь
17. Магнитті теміртас құрамына кіретін элементтер
A) натрий B) темір C) магний D) оттек E) хлор
18. Ең қымбат минерал
A) алмаз B) кварц C) көмір D) кальцит E) күкірт
19. Жер қабатын құрайтын барлық тау жыныстары тегіне қарай үлкен үш топқа бөлінеді.
Оларды анықта
D) кендер E) шөгінді тау жыныстары
20. Табиғатта газ күйінде кездесетін минералдар
A) құм B) мұнай C) көмірсутектер D) күкірсутек газы E) көмір
Кен және металдарды алу /7cынып/

(116-119 беттер)
1. Металл құймалары
A) болат B) шойын C) алтын D) қола E) күміс
2. Қазақстанда металдар және олардың құймаларын өндіретін зауыттар
A) Алматы B) Атырау C) Павлодар D) Шымкент E) Балқаш
3. Павлодар металлургиялық комбинатында өндірілетін металл
A) болат B) алюминий C) мыс D) темір E) шойын
4. Жер қыртысында ең көп таралған металл
A) темір B) кальций C) магний D) алюминий E) натрий
5. Б.з.д. 3000-4000 жыл бұрын дамыған металлургиялар
A) мыс B) қалайы C) сурьма D) темір E) алюминий
6. Табиғатта саф күйінде кездесетін металдар
A) натрий B) платина C) кальций D) магний E) күміс
7. Тутанхамон перғауынының табытынан табылған темірден жасалған бұйымдар
A) жастықша B) сақина C) садақ D) тұмар E) найза
8. Өркениетте ең алғаш адамзат танысқан металдар
A) темір B) алтын C) мыс D) сынап E) күміс
9. Табиғатта натрий қандай қосылыстың құрамында кездеседі?
A) NaCl B) Na2S C) Na2CO3 D) CH3COONa E) Na3PO4
10. Темірден жасалған бұйымдар қай қолданылған кезең
A) б.з.д. 1200 жыл бұрын B) б.з. 1300 жылы C) б.з.д. 3000-4000 жыл бұрын
D) б.з.д. 1300 жыл бұрын E) б.з. 1200 жылы
11. Алюминий табиғатта қандай қосылыстың құрамында кездеседі
A) АІСІ3 B) Al2(SO4)3 C) АІ2S3 D) AlBr3 E) АІ2О3
12. Адамзат таза күйінде қолданатын металдар
A) натрий B) титан C) калий D) алюминий E) кальций
37
13. Тутанхамон перғауынының табытынан табылған қылыш, кішкене кескіш жасалған
металл
A) темір B) алтын C) мыс D) сынап E) күміс
14. Табиғатта калий қандай қосылыстың құрамында кездеседі?
A) КCl B) К2S C) К2CO3 D) CH3COOК E) К3PO4
15. Темір табиғатта қандай қосылыстың құрамында кездеседі
A) ҒеСІ3 B) Ғе2(SO4)3 C) Ғе2S3 D) ҒеBr3 E) Ғе2О3
Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар /7cынып/

(120-122 беттер)
1. Кенсіз пайдалы қазбалар

A) асбест B) полиметалдар C) ас тұзы D) сирек металдар E)
фосфориттер
2. Қазақстанда өндірілетін қара және түсті металдар экспортқа шығарылатын елдер
A) Өзбекстан B) Ресей C) Туркменстан D) Қытай E) Қырғызстан
3. Сатпаевит минералы табылған жер
A) Қаратау B) Хантау C) Алатау D) Алтай тауы E) Мұғалжар тауы
4. Қазақстан дүниежүзінде алтын өндіруден алатын орны
A) бесінші B) бірінші C) үшінші D) алтыншы E) төртінші
5. Хромның сапасы жоғары кендері кездеседі
A) Қашар кен орындарында B) Кемпірсай кен орындарында C) Лисаков кен
орындарында
D) Соколов-Сарыбай кен орындарында E) Донская кен орындарында
6. Жанғыш пайдалы қазбалар
A) мұнай B) кокс C) табиғи газ D) көмір E) кокс газы
7. Менделеев кестесіндегі өндірісте қолданысқа енген элементтер саны
A) 70 B) 60 C) 118 D) 99 E) 80
8. Ең алғаш мұнай бұрқағы атқылады
A) Доссорда B) Сарыарқада C) Қарашұңғылда D) Қарашығанақта E)
Мақатта
9. Қазақстандағы Қаратау мен Ақтөбе облысындағы Мұғалжар тауларындағы ірі кен
орындары бар
A) ас тұзының B) алюминийдің C) асбесттің D) мыстың E)
фосфориттің
10. Темірдің ең маңызды кендері
A) Қашар кені B) Кемпірсай кені C) Лисаков кені
D) Соколов-Сарыбай кені E) Донская кені
11. Қарашығанақ, Жаңажол, Қызылой кен орындарынан өндіріледі
A) кокс B) көмір C) кокс газы D) табиғи газ E) мұнай
12. Қазақстан дүниежүзінде қандай кен өндіруден үшінші орында?
A) күміс B) мыс C) флюорит D) қорғасын E) хромит
13. Сирек металдар
A) молибден, сурьма, висмут B) вольфрам, темір, ванадий
C) висмут, алюминий, ванадий D) мыс, сурьма, күміс E) алтын, күміс, мыс
14. Қазақстан ТМД-да қандай кендер қоры бойынша І орында?
A) алюминий B) қалайы C) хром D) алтын E) қорғасын
15. Қазақстан дүниежүзінде қандай пайдалы қазбалар бойынша ІІ орында?
A) хромит B) фосфорит C) вольфрам D) уран E) марганец
16. Қазақстандағы таскөмірдің қоры
A) 176,6 млн т B) 1,7 трлн т C) 176,6 млрд т D) 2,8 млрд т E) 1,7 млрд т
17. Бозшакөлде қандай кеннің орасан көп қоры бар?
38
A) алюминийдің B) темірдің C) марганецтің D) мыстың E) алтынның
18. Қазақстан дүниежүзінде қандай кен өндіруден екінші орында?
A) күміс B) мыс C) флюорит D) қорғасын E) хромит
19. Қоры 17 млрд т болатын пайдалы қазба
A) таскөмір B) темір кені C) мұнай D) марганец E) фосфорит
20. Қазақстандағы негізгі көмір базасы
A) Қарағанды көмір бассейні B) Павлодар көмір бассейні C) Екібастұз көмір
бассейні
D) Қостанай көмір бассейні E) Жезқазған көмір бассейні
Пайдалы қазбаларды өндірудің экологиялық аспектілері /7cынып/

(124-127 беттер)
1. Қалпына келетін табиғи ресурстар
A) өсімдіктер B) табиғи газ C) жануарлар
D) құнарлы топырақ E) көмір және мұнай
2. Табиғат ресурстар жіктеледі
A) қолданылатын B) сарқылатын C) қолданылмайтын
D) қорға жиналатын E) сарқылмайтын
3. Экологиялық және табиғатты қорғау мәселелеріне жатады
A) табиғат ресурстарын тиімді пайдалану
B) көліктер мен зауыттар санын азайту
C) мұнай өнімдерін толық пайдалану
D) қоршаған ортаны ластанудан қорғау
E) еліміздің байлығын болашақ ұрпақтарға қалдыру
4. Ғарыштық табиғат ресурстары
A) атмосфералық ауа энергиясы B) күн сәулесі энергиясы C) Дүниежүзілік мұхит
суы
D) теңіздің толысу және қайту энергиясы E) жел энергиясы
5. Сарқылатын табиғат ресурстар бөлінеді
A) қалпына келмейтін B) ғарыштық C) қалпына келетін D) климаттық E)
су
6. 100 мың т уран, торий қалдықтары жиналған комбинат
A) Балқаш B) Қаратау C) Ембі D) Үлбі E) Кентау
7. Қалпына келмейтін табиғи ресурстар
A) өсімдіктер B) табиғи газ C) жануарлар D) металдар E) көмір және
мұнай
8. Климаттық табиғат ресурстары
A) атмосфералық ауа энергиясы
B) күн сәулесі энергиясы
C) Дүниежүзілік мұхит суы
D) теңіздің толысу және қайту энергиясы
E) жел энергиясы
9. Қалалардағы ауаның ластану деңгейінің жоғары болу себептері
A) көгалдандыру жұмыстарының жүйелі жүргізілмеуі
B) өндірістік технологияның ескіруі
C) пайдаланылатын отынның сапасының төмен болуы
D) ірі қалалардағы автомобиль санының тез өсуі
E) ормандардың қалпына келтірілмеуі
10. Қазақстан Республикасындағы қауіпті экологиялық мәселелердің бірі
A) су ресурстарының азаюы
39
B) таскөмір ресурстарының азаюы
C) табиғи газ ресурстарының азаюы
D) мұнай ресурстарының азаюы
E) металдар ресурстарының азаюы
11. Сарқылмайтын табиғат ресурстар бөлінеді
A) қалпына келмейтін B) ғарыштық C) қалпына келетін
D) климаттық E) су
12. Су табиғат ресурстары
A) атмосфералықауа B) күн сәулесі энергиясы C) Дүниежүзілік мұхит суы
D) теңіздің толысу және қайту энергиясы E) жел энергиясы
13. Каспий теңізінің көтерілуі себебі
A) Әмудария суларын дұрыс пайдаланбау
B) Қара-Бұғазкөл шығанағын құрғату жөніндегі ойланбай қабылданған шешім
C) Балқаш көлінің деңгейінің төмендеуі
D) Сырдария суларын дұрыс пайдаланбау
E) Жауынның көп болуы
14. Балқаш көлінің деңгейі 10-15 жыл ішінде неше метрге төмендеді?
A) 1,3-2 м-ге B) 13 м-ге C) 8 м-ге D) 11 м-ге E) 2,8-3 м-ге
15. Ядролық сынақтар жүргізілген полигон
A) Байқоңыр B) Талдықорған C) Алматы D) Семей E) Көкшетау
16. Арал теңізінің тартылу себептері
A) Әмудария суларын дұрыс пайдаланбау
B) Қара-Бұғазкөл шығанағын құрғату жөніндегі ойланбай қабылданған шешім
C) Балқаш көлінің деңгейінің төмендеуі
D) Сырдария суларын дұрыс пайдаланбау
E) Жауынның көп болуы
17. Су ресурстарын дұрыс пайдаланбау Арал теңізінің деңгейін неше метрге дейін
төмендеуіне
алып келді?
A) 1,3-2 м-ге B) 13 м-ге C) 8 м-ге D) 11 м-ге E) 2,8-3 м-ге
18. Табиғат ресурстары
A) өнеркәсіптің қазіргі дамуында өсімдіктер қажеттілігін қанағаттандыру үшін
қолданылатын
табиғат байлықтары
B) өнеркәсіптің қазіргі дамуында көліктердің қажеттілігін қанағаттандыру үшін
C) өнеркәсіптің қазіргі дамуында қоғамның қажеттілігін қанағаттандыру үшін
D) өнеркәсіптің қазіргі дамуында зауыт қажеттілігін қанағаттандыру үшін қолданылатын
E) өнеркәсіптің қазіргі дамуында жануарлар қажеттілігін қанағаттандыру үшін
19. Қазақстанның әрбір тұрғынының қажеттілігін қанағаттандыру үшін жыл сайын
өндірілетін түрлі
пайдалы қазбалар мөлшері
A) 20 т B) 12 т C) 8 т D) 10 т E) 18 т
40
20. Күрделі экологиялық мәселелердің бірі
A) су ресурстарының азаюы B) таскөмір ресурстарының азаюы
C) табиғи газ ресурстарының азаюы D) ҚР аумағындағы радиациялық ластану
E) мұнай өнімдерімен табиғаттың ластануы
Атомда электрондардың таралуы /8 cынып/ (5-7 беттер)

1. Фтор атомының құрылысын көрсетіңдер
A) (9р+; 11n0)9e– B) (9р+; 12n0)9e– C) (11р+; 11n0)12e–
D) (9р+; 10n0)9e– E) (9р+; 9n0)10e–
2. Энергия қорлары шамалас электрондар орналасады
A) нейтрондармен бірге B) ядродан бірдей қашықтықта C) ядроның ішкі
қабатында
D) протондармен бірге E) әртүрлі энергетикалық деңгейлерде
3. n-мәні анықталады
A) элементтің орналасқан тобының нөмірімен B) элементтің реттік нөмірімен
C) элементтің орналасқан периодының нөмірімен D) элементтің ядро зарядының
нөмірімен
E) элементтің электрон санымен
4. Периодтың нөмірі көрсетеді
A) энергетикалық деңгейлер санын B) элементтің жоғары валенттілігін
C) ядродағы протондар санын D) энергетикалық деңгейлерде орналасқан
электрондар санын E) ядродағы нейтрондар санын
5. Сәйкестендіріңдер
элементтер протон сандары
1) оттек а) 12
2) азот b) 26
3) темір c) 8
4) магний d) 20
5) кальций e) 7
A) 1a 2e 3d 4c 5b B) 1c 2e 3b 4a 5d C) 1e 2c 3b 4a 5d
D) 1d 2a 3b 4c 5e E) 1b 2e 3c 4a 5d
6. Белгісіз Х элементін табыңдар. Бұл элементтің протон, нейтрон және электрон
сандарының қосындысы 28-ге тең. Нейтрон саны протон санынан 1-ге артық. Х қай
элемент?
A) кремний B) оттек C) азот D) неон E) фтор
7. №35 элемент атомындағы энергетикалық деңгейлер санын анықтаңдар
A) 5 B) 3 C) 7 D) 4 E) 6
8. Әрбір энергетикалық деңгейдегі электрондар саны анықталатын формула
A) N(e–)=2n B) n(e–)=2N2 C) N(e–)=2n2 D) n(e–)=2N E) N(e–)=n2
9. Атомдағы электрондардың энергиялары әртүрлі, тәжірибе көрсеткендей, олардың
біреулері ядроға күшті, басқалары әлсіз тартылады. Атом ядросынан алыстаған сайын
A) электронның энергия қоры артады B) электронның ядроға тартылу
күші артады
C) электронның энергия қоры өзгеріссіз қалады D) электронның энергия қоры
азаяды
E) электронның ядроға тартылу күші азаяды
10. Бор диаграммасы бойынша қандай элемент атомдарының құрылысы көрсетілген?
A) бериллий B) литий C) бор D) сутек E) гелий
41
11. Электрон ядроны одан белгілі бір қашықтықта айналып жүру мүмкіндігі ең жоғары
кеңістіктің бөлігі ... деп аталады
A) орбиталь-электрондық бұлт B) кванттық ұяшық C) спин
D) энергетикалық деңгей E) атом
12. Бесінші энергетикалық деңгейдің электрондық сыйымдылығын анықтаңдар
A) 8 B) 50 C) 32 D) 2 E) 18
13. s, p-орбитальдарында қанша электрондар болады?
A) 2 және 8 B) 2 және 4 C) 1 және 3 D) 2 және 6 E) 1 және 4
14. Үшінші энергетикалық деңгейде ең көп дегенде қанша электрон орналасады?
A) 2 B) 50 C) 8 D) 32 E) 18
15. Электронның өз білігінен айналуын ... деп атайды.
A) орбиталь-электрондық бұлт B) кванттық ұяшық C) спин
D) энергетикалық деңгей E) атом
16. Қозғалыстағы электрон бұлтының пішіні шар тәрізді электронның белгіленуі
A) p B) f C) b D) s E) d
17. s, p-орбитальдарына сәйкес келетін кванттық ұяшықтар
A) B) C) D) Е)
18. Атомдағы электрондардың энергиялары әртүрлі, тәжірибе көрсеткендей, олардың
біреулері ядроға күшті, басқалары әлсіз тартылады. Атом ядросына жақындаған сайын
A) электронның энергия қоры артады
B) электронның ядроға тартылу күші артады
C) электронның энергия қоры өзгеріссіз қалады
D) электронның энергия қоры азаяды
E) электронның ядроға тартылу күші азаяды
19. Қозғалыстағы электрон бұлтының пішіні гантель тәрізді электронның белгіленуі
A) p B) f C) b D) s E) d
20. Әр энергетикалық деңгейдің ядродан қашықтығын көрсетеді
A) диаметр B) орбиталь C) ұяшық D) диаграмма E) радиус
Энергетикалық деңгейлер /8 cынып/

(7-9 беттер)
1. Валенттік электрондар саны бірдей, қасиеттері ұқсас элементтердің тік қатары
A) период B) валенттік электрон C) топ
D) қатар E) энергетикалық деңгей
2. Энергетикалық деңгейлері аяқталған элементтер
A) неон B) натрий C) магний D) гелий E) калий
3. s-элементтер
A) ІІІ - VІІІ топтың қосымша топшаларының элементтері
B) І, ІІ топтың негізгі топшаларының элементтері
C) І - VІІ топтың негізгі топшаларының элементтері
D) ІІІ - VІІІ топтың негізгі топшаларының элементтері
E) І, ІІ топтың қосымша топшаларының элементтері
4. Атомдарының сыртқы энергетикалық деңгейінде 7 электрон болатын элементтер
A) литий B) бериллий C) фтор D) магний E) хлор
5. Сілтілік металдан басталып, бекзат газбен аяқталатын элементтердің көлденең қатары
A) период B) валенттік электрон C) топ
D) қатар E) энергетикалық деңгей
6. Электрондарының энергия қорлары бірдей элементтер
A) неон B) натрий C) калий D) гелий E) магний
7. Ішкі үш қабаты аргонның электрондық құрылысын қайталайтын элементтер
A) хлор B) кальций C) калий D) натрий E) литий
8. Валенттік электроны 3s23p3 болатын элемент
A) фосфор B) күкірт C) азот D) оттек E) хлор
9. р-элементтер
A) ІІІ - VІІІ топтың қосымша топшаларының элементтері
B) І, ІІ топтың негізгі топшаларының элементтері
42
C) І - VІІ топтың негізгі топшаларының элементтері
D) ІІІ - VІІІ топтың негізгі топшаларының элементтері
E) І, ІІ топтың қосымша топшаларының элементтері
10. Бор элементінің валенттік электронын көрсет
A) 2s22p2 B) 2s22p5 C) 2s22p3 D) 2s22p4 E) 2s22p1
11. Элементтердің қосылыстардағы валенттіліктерін анықтайтын электрондар
A) периодтар B) валенттік электрондар C) топтар
D) қатарлар E) энергетикалық деңгейлер
12. Валенттік электрондары бірдей элементтер
A) бор B) көміртек C) магний D) алюминий E) калий
13. Электрондарының орналасуы қандай элементтерге сәйкес келеді?
A) күкірт B) фосфор C) аргон D) хлор E) натрий

14. Атомдарының сыртқы энергетикалық деңгейінде 2 электрон болатын элементтер
A) литий B) бериллий C) фтор D) магний E) хлор
15. Фтордың электрондық формуласы
A) 1s22s22p1 B) 1s22s22p3 C) 1s22s22p5 D) 1s22s22p2 E) 1s22s22p4
16. СІ элементінің сыртқы электрон қабатындағы электрондар саны
A) 7 B) 17 C) 8 D) 5 E) 10
17. Химиялық тұрақты келетін элементтер
A) сыртқы энергетикалық деңгейінде 1-2 электоны бар элементтер
B) сыртқы энергетикалық деңгейінде 6-7 электоны бар элементтер
C) сыртқы энергетикалық деңгейінде 3-5 электоны бар элементтер
D) сыртқы энергетикалық деңгейінде 6-8 электоны бар элементтер
E) энергетикалық деңгейлері аяқталған элементтер
18. Энергетикалық деңгейлер (электрондық қабаттар) саны
A) элементтің электрон санына сәйкес келеді
B) элемент орналасқан топ нөміріне сәйкес келеді
C) элементтің ядро зарядына сәйкес келеді
D) элемент орналасқан период нөміріне сәйкес келеді
E) элементтің периодтық жүйедегі реттік нөміріне сәйкес келеді
19. Энергетикалық деңгейлер саны бірдей элементтер
A) натрий B) сутек C) кремний D) калий E) күміс
20. Энергетикалық деңгейлер (электрондық қабаттар) саны 2-ге тең элементтер
A) күкірт B) бериллий C) алюминий D) көміртек E) оттек
Атомдағы электрондардың қозғалысы /8 cынып/ (10-14 беттер)

1. Бірінші период элементтерінің бұлттары
A) сфера пішінді B) сопақ қауын пішінді C) гантель пішінді
D) эллипс пішінді E) әрі сфера, әрі гантель пішінді
2. Атомдағы электрон қозғалатын кеңістік ... деп аталады
A) энергетикалық деңгей B) атом радиусы C) ядролық орбиталь
D) атомдық орбиталь E) электрондық қабат
3. Бірдей пішінді орбитальдардың жиынтығын ... деп аталады
A) электрондық бұлттар B) энергетикалық деңгейшелер C) электрондық қабаттар
D) энергетикалық деңгейлер E) электрондық қауыздар
4. Электрон бұлты шар тәрізді электрондар
А) d-электрондар В) s-электрондар С) p-электрондар
D) f- электрондар E) k-электрондар
5. Атомның бірінші электрон қабатында болатын орбитальдардың типі мен саны
43
А) p-типті 3 орбиталь В) барлығы 1 орбиталь С) барлығы 4 орбиталь
D) s-типті 1 орбиталь E) барлығы 9 орбиталь F) d-типті 5 орбиталь
6. Атомның екінші электрондық қабатында болатын орбитальдар
А) 2ру В) 1s С) 2рх D) 2s E) 3рх F) 2рz
7. Электрон бұлты гантель тәрізді электрондар
А) d-электрондар В) s-электрондар С) p-электрондар
D) f- электрондар E) k-электрондар
8. Атомның екінші электрон қабатында болатын орбитальдардың типі мен саны
9. Орбитальдар бірігіп түзеді
A) электрондық бұлттар B) энергетикалық деңгейлер C) атом радиусын
D) энергетикалық деңгейшелер E) электрондық қабаттар
10. s-деңгейшелердегі электрондардың максималды саны
A) 14 B) 18 C) 10 D) 8 E) 2 Ғ) 6
11. Калий элементінің р-орбитальдарында орналасқан жалпы электрондардың саны
A) 1 B) 19 C) 6 D) 12 E) 2
12. Атомның үшінші электрон қабатында болатын орбитальдардың типі мен саны
13. d- деңгейшелердегі электрондардың максималды саны
A) 14 B) 18 C) 10 D) 8 E) 2 Ғ) 6
14. Натрий элементінің s-орбитальдарында орналасқан жалпы электрондардың саны
A) 6 B) 5 C) 1 D) 11 E) 2
15. Әр орбитальда орналаса алады
A) энергиялары шамалас, спиндері бірдей екі электрон
B) максималды түрде энергиялары мен спиндері бірдей екі электрон
C) энергиялары мен спиндері әртүрлі екі электрон
D) максималды түрде энергиялары бірдей, бірақ спиндері әртүрлі екі электрон
E) максималды түрде энергиялары әртүрлі, бірақ спиндері бірдей екі электрон
16. f- деңгейшелердегі электрондардың максималды саны
A) 14 B) 18 C) 10 D) 8 E) 2 Ғ) 6
17. Орбитальдарында жұптаспаған 2 р электроны бар элементтер
A) азот B) бор C) кремний D) алюминий E) көміртек
18. Энергия қоры ең аз электрондар орналасатын энергетикалық деңгей
А) екінші знергетикалық деңгей В) бірінші знергетикалық деңгей
С) бесінші знергетикалық деңгей D) жетінші знергетикалық деңгей
E) төртінші знергетикалық деңгей F) үшінші знергетикалық деңгей
19. p- деңгейшелердегі электрондардың максималды саны
A) 14 B) 18 C) 10 D) 8 E) 2 Ғ) 6
20. Орбитальдарында жұптаспаған 3 р электроны бар элементтер
A) азот B) оттек C) натрий D) фосфор E) күкірт
Иондардың түзілуі /8 cынып/

1. Ядродағы бөлшектер бір-бірімен ерекше ядролық күштермен байланысқан. Протондар мен
нейтрондардың өзара тартылу күштеріне қарағанда электрондар (ядроның протондары мен
нейтрондарынан ерекшелігі)
A) басқа атомдарға қосыла алмайды B) ядроға әлсіз тартылады C) ядроға күшті
тартылады
D) атомдардан оңай бөлініп кете алады E) басқа атомдарға қосыла алады
2. Электрондардың ауысуы нәтижесінде түзіледі
A) атомдар B) протондар C) иондар D) нейтрондар E) ядро
3. Оң зарядты ион
A) катион B) электрон C) нейтрон D) анион E) протон
4. Период бойынша солдан оңға қарай
A) бейметалдық қасиет кемиді
44
B) металдық қасиет кемиді
C) металдық қасиеттерінде өзгеріс болмайды
D) бейметалдық қасиет біртіндеп артады
E) металдық қасиет біртіндеп артады
5. Электрон беріп неонның электрондық құрылысын алатын үдерістер
A) К0-1ē → К+ B) Si0-4ē → Si4+ C) Na0-1ē →Na+
0 2+
D) Ca -2ē → Ca E) Al0-3ē → Al3+
6. Атомның электрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде түзілген зарядталған
бөлшектер
A) нейтрондар B) атомдар C) протондар D) ядро E) иондар
7. Теріс зарядты ион
A) катион B) электрон C) нейтрон D) анион E) протон
8. Атом радиустары кемуімен орналасқан қатар
A) Al, Si, P, S B) P, Al, Si, S C) Si, Al, P, S D) S, Al, Si, P E) S, P, Si, Al
9. Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) бейметалдық қасиеттерінде өзгерісболмайды B) металдық қасиет кемиді
C) металдық қасиеттерінде өзгеріс болмайды D) бейметалдық қасиет біртіндеп
артады
E) металдық қасиет артады
10. Элементтердің сыртқы қабатындағы электрондар саны артуымен орналасқан қатар
A) P, Al, Si, Mg B) Mg, Al, Si, P C) Si, Al, P, Mg D) Al, Mg, Si, P E) P, Si, Al,
Mg
11. Металдар
A) электронын оңай беріп жібереді B) электрондарды қосып алуға ұмтылады
C) оң зарядталған иондарға айналады D) протонын оңай береді
E) электронды қосып алып, анион деп аталатын теріс зарядталған ионға айналады
12. Электрондарын беруі немесе қосып алуы нәтижесінде аргонның атом күйіне көшкен
иондар
A) Na+ B) Р3– C) АІ3+ D) СІ – E) К+ F) O2–
13. Si4 – - ионындағы протон мен электрон саны
A) 18р, 18ē B) 14р, 10ē C) 14р, 18ē D) 10р, 10ē E) 14р, 14ē
14. Электрон беріп аргонның электрондық құрылысын алатын үдерістер
A) К0-1ē → К+ B) Si0-4ē → Si4+ C) Na0-1ē →Na+ D) Ca0-2ē → Ca2+ E) Al0-3ē →
3+
Al
15. O2– - ионының электрондық формуласы
A) 1s22s22p4 B) 1s22s22p3 C) 1s22s22p6 D) 1s22s22p5 E) 1s22s22p2
A) электронын оңай беріп жібереді
B) электрондарды қосып алуға ұмтылады
C) протондарды қосып алуға ұмтылады
D) протонын оңай береді
E) электронды қосып алып, анион деп аталатын теріс зарядталған ионға айналады
17. Электрон қосып аргонның электрондық құрылысын алатын үдерістер
A) Ғ0+1ē → Ғ – B) Si0+4ē → Si4 – C) N0+3ē →Na3 –
0 2– 0 –
D) О +2ē → О E) Сl +1ē → Сl
4+
18. Si - ионындағы протон мен электрон саны
A) 18р, 18ē B) 10р, 10ē C) 14р, 18ē D) 14р, 10ē E) 14р, 14ē
19. Электрондарын беруі немесе қосып алуы нәтижесінде неонның атом күйіне көшкен
иондар
A) Na+ B) Р3– C) АІ3+ D) СІ – E) К+ F) O2–
20. Электрон қосып неонның электрондық құрылысын алатын үдерістер
A) Ғ0+1ē → Ғ – B) Si0+4ē → Si4 – C) N0+3ē →N3 – D) О0+2ē → О2 – E) Сl0+1ē →
Сl –
Қосылыстардың формулаларын құру /8 cынып/

45
1. Алюминийдің заряды +3, ал көміртектікі – 4 болса, оның формуласын құрыңдар
A) АІ2С3 B) АІ4С3 C) АІ8С6 D) АІС3 E) АІ4С
2. Фосфор қышқылындағы (Н3РО4) фосфордың дәрежесін «нөлдік қосынды» әдісімен
A) +3 B) – 5 C) +7 D) +5 E) – 3
3. Si3N4 cәйкес келетін атау
A) кремний (IV) нитриді B) кремний нитриді C) кремний (III) нитриді
D) кремний (IІ) нитриді E) кремний (VI) нитриді
4. Кремний элементінің латынша атының түбірі
A) «оксид» B) «силицид» C) «силиц» D) «сульф» E) «карб»
5. Натрий сульфидінің формуласы
A) Na2Sі B) Na2SО3 C) Na2SіО3 D) Na2SО4 E) Na2S
6. Дұрыс тұжырымдарды көрсетіңдер
A) атом электрондарды қосып алса, оң тотығу дәрежесіне ие болады
B) жай заттардың тотығу дәрежесі 0-ге тең
C) атом электрондарын берсе, теріс тотығу дәрежесіне ие болады
D) атом электрондарды қосып алса, теріс тотығу дәрежесіне ие болады
E) атом электрондарын берсе, оң тотығу дәрежесіне ие болады
7. Сутектің тотығу дәрежесі – 1-ге қосылыстар
A) NaН B) НСІ C) СаН2 D) NН3 E) НІ
8. Оттектің тотығу дәрежесі +2-ге тең қосылыс
A) ҒеО B) Н2О C) СО2 D) ОҒ2 E) Н2О2
9. Тотығу дәрежесінің мәні тең болады
A) элементтің валентілігіне B) элементтің периодтық кестедегі орналасқан период
нөміріне
C) элементтің периодтық кестедегі реттік нөміріне D) элементтің қосылыстардағы
индексіне
E) элементтің периодтық кестедегі орналасқан топ нөміріне
10. Қосылыстарда тек оң тотығу дәрежесін көрсететін элементтер
A) күкірт B) натрий C) фосфор D) кальций E) фтор
11. Металл мен бейметалдардан тұратын бинарлы қосылыстардың формулаларын құрастыру
алгоритмінің реттілігін анықтаңдар
1. әдетте, бірінші орында металл таңбасы жазылады;
2. элементтерден кейін «нөлдік қосынды»алынатындай индекстер қойылады;
3. әр элементтің иондарының заряды жазылады;
4. элементтердің таңбалары тізбектеліп жазылады.
A) 1 3 2 4 B) 3 2 4 1 C) 4 1 3 2 D) 2 4 1 3 E) 4 1 2 3
12. Магнийдің үш атомы мен екі азот атомынан тұратын магний нитридіндегі азоттың
тотығу дәрежесін анықтаңдар
A) +5 B) – 3 C) +2 D) +3 E) – 5
13. Оттектің тотығу дәрежесі –1-ге тең қосылыс
A) ҒеО B) Н2О C) СО2 D) ОҒ2 E) Н2О2
14. Қай қосылыс құрамындағы хлордың тотығу дәрежесі ең төмен
A) КСІО B) КСІО4 C) КСІО2 D) КСІ E) КСІО3
15. Қосылыстарда кейде оң, кейде теріс тотығу дәрежелерін көрсететін элементтер
16. Алюминийдің төрт атомы мен көміртектің үш атомынан тұратын алюминий карбидіндегі
көміртектің тотығу дәрежесін анықтаңдар
A) +4 B) +3 C) – 4 D) +2 E) – 3
17. Көміртек элементінің латынша атының түбірі
A) «карб» B) «көмір» C) «силиц»
D) «сульф» E) «карбон»
18. Бейметалл мен бейметалдардан тұратын бинарлы қосылыстардың формулаларын

құрастыру алгоритмінің реттілігін анықтаңдар
1. әр элементтің иондарының заряды жазылады;
46
2. элементтерден кейін «нөлдік қосынды»алынатындай индекстер қойылады;
3. элементтердің таңбалары тізбектеліп жазылады;
4. әдетте, бірінші орында электртерістілігі төмен бейметалдың таңбасы жазылады.
A) 1 3 2 4 B) 3 2 4 1 C) 4 1 3 2 D) 2 4 1 3 E) 3 4 1 2
19. Қай қосылыс құрамындағы хлордың тотығу дәрежесі ең жоғары
A) НСІО B) НСІО4 C) НСІО2 D) НСІ E) НСІО3
20. Қосылыстарда тек теріс тотығу дәрежесін көрсететін элемент
Химиялық формулалар бойынша есеп шығару /8 cынып/

1. Калий силикаты (К2SіО3) мен натрий сульфатының (Na2SО4) салыстырмалы молекулалық
массасын есептеңдер
A) 126 B) 142 C) 152 D) 124 E) 154
2. Ортофосфор қышқылы (Н3РО4) мен күкірт қышқылының (Н2SО4) құрамындағы атом
сандарының қатынасын анықтаңдар
A) 3:31:64 B) 2:1:3 C) 3:1:4 D) 1:16:32 E) 2:1:4
3. Зат құрамына кіретін элементтердің массаларының қатынастары 6:7:12 және 3:4:6 болатын
химиялық қосылыстар
A) Na2SіО3 B) MgSО3 C) Na2SО3 D) MgSіО3 E) К2SіО3
4. Кальций хлоридінің (СаСІ2) молекуласының массасын есептеңдер
A) 184,26*10 – 27 кг B) 111 C) 1,8426*10 – 22 г
– 24
D) 1,8426*10 г E) 111 г/моль
5. Массасы 43,5 г калий сульфатында К2SО4 неше грамм калий бар?
A) 18,5 B) 15,9 г C) 9,25 г D) 15,8 г E) 19,5 г
6. Натрий нитратындағы (NaNO3) элементтердің массалық үлесін есептеңдер
A) Na-27,06 %; N-56,47 %; O-16,47 % B) Na-16,47 %; N-27,06 %; O-56,47 %
C) Na-56,47 %; N-16,47 %; O-27,06-% D) Na-27,06 %; N-16,47 %; O-56,47 %
E) Na-16,47 %; N-56,47 %; O-27,06 %
7. Құрамындағы калий-49,37 %, күкірт-20,25 %, оттек-30,38 % болатын қосылыстың
формуласын анықтаңдар
A) К2СО3 B) К2SО3 C) К3РО4 D) К2SіО3 E) К2SО4
8. Салыстырмалы молекулалық массасы 98-ге тең қосылыстар
A) Cu(OH)2 B) H2SО3 C) Н3РО4 D) Н2SО4 E) Н3РО3
9. Атом сандарының қатынасы 2:1:4-ке сәйкес келетін формулалар
A) Na2SО4 B) Н2SО4 C) К3РО4 D) Na3РО3 E) К2SО4
10. Мыс (ІІ) сульфаты (CuSО4) мен күкірт қышқылының (Н2SО4) құрамына кіретін
элементтердің массаларының қатынасын анықтаңдар
A) 1:1:4 B) 2:1:2 C) 2:1:4 D) 1:16:32 E) 3:1:4
11. Молекуласының массасы 1,66*10– 25 кг тең қосылыстарды анықтаңдар
A) СаSіО3 B) MgSО3 C) СаСО3 D) К2SіО3 E) MgSіО3
12. Массасы 16,1 г натрий қанша натрий карбонатында (Na2СО3) болады?
A) 37,1 г B) 15,58 г C) 31,7 г D) 74,2 г E) 18,55 г
13. Калий карбонатындағы (К2СO3) элементтердің массалық үлесін есептеңдер
A) К-8,69 %; С-56,52 %; O-34,78 % B) К-56,52 %; С-8,69 %; O-34,78 %
C) К-34,78 %; С-8,69 %; O-56,52 % D) К-8,69 %; С-34,78 %; O-56,52 %
E) К-56,52 %; С-34,78 %; O-8,69 %
14. Құрамындағы калий-28,16 %, хлор-25,63 %, оттек-46,21 % болатын қосылыстың
формуласын анықтаңдар
A) КСІО3 B) КСІ C) КСІО2 D) КСІО4 E) КСІО2
15. Салыстырмалы молекулалық массасы 158-ге тең қосылыстар
A) К2СО3 B) КMnО4 C) К2SіО3 D) К2MnО4 E) К2SО3
16. Магний хлоридінің (MgСІ2) молекуласының массасын есептеңдер
A) 1,577*10 – 22 г B) 95 C) 157,7*10 – 27 кг D) 1,577*10 – 24 г E) 95 г/моль
47
17. Мына қосылыстарды олардағы фосфордың массалық үлесінің арту ретімен
орналастырыңдар:
1. Р2О5 2. Н3РО3 3. Р2О3 4. Н3РО4 5. Са3(РО4)2
A) 42135 B) 13542 C) 21354 D) 54213 E) 35421
18. Массасы 87 г калий сульфатында К2SО4 неше грамм оттек бар?
A) 3,2 г B) 16 г C) 64 г D) 1,6 г E) 32 г
19. Молекуласының массасы 1,6268*10– 25 кг тең қосылыстарды анықтаңдар
A) Cu(OH)2 B) H2SО3 C) Н3РО4 D) Н2SО4 E) Н3РО3
20. Мына қосылыстарды олардағы күкірттің массалық үлесінің кему ретімен
орналастырыңдар:
1. SO2 2. Н2SО4 3. H2S 4. BaSО4 5. СаSО4 6. SO3
A) 254316 B) 316254 C) 431625 D) 625431 E) 543162
Химиялық реакциялардың теңдеулерін құру /8 cынып/

1. Бір заттардың басқа заттарға айналу құбылысы

A) физикалық құбылыс B) химиялық теңдеу C) реакция өнімі
D) физикалық өзгеріс E) химиялық реакция
2. Химиялық реакция теңдеуін құрастыру алгоритмінің реттілігін көрсетіңдер
1. ЕКОЕ-ні индекстерге бөліп, алынған коэффициенттерді формулалардың алдына жазу
2. химиялық реакцияның оң және сол бөлігіндегі әр элемент атомының санын анықтау
3. атомдар санын қайта есептеп, қажет болған жағдайда әрекетті қайталау
4. қай элементтің атом санында өзгешелік барын тауып, ЕКОЕ-ні есептеу
A) 3241 B) 2413 C) 2134 D) 4132 E) 1324
3. Ғе+О2→Ғе2О3 реакция теңдеуін теңестіріп, реагенттердің коэффициенттерінің
қосындысын анықтаңдар
A) 9 B) 4 C) 2 D) 7 E) 3
4. ...АІ+...НСІ→...АІСІ3+...Н2 белгісіз коэффициенттерді анықтаңдар
A) 1 3 1 3 B) 2 3 2 6 C) 2 6 2 3 D) 2 3 2 3 E) 2 4 2 2
5. Химиялық реакцияларды формулалармен және математикалық таңбалармен шартты түрде
жазу ... деп аталады
A) физикалық құбылыс B) химиялық теңдеу C) реакция өнімі
D) физикалық өзгеріс E) химиялық реакция
6. Көрсетілген реакция теңдеулерін теңестіріп, оларды коэффициенттердің қосындыларының
арту ретімен орналастырыңдар
1. Mg+O2→MgO 2. Ғе+О2→Ғе2О3 3. C+O2→CO2 4. N2+O2→NO 5. P+O2→P2O5
A) 34125 B) 12534 C) 53412 D) 41253 E) 25341
7. АІ+О2→АІ2О3 реакция теңдеуін теңестіріп, алюминийдің алдына қойылатын
коэффициентті анықтаңдар
A) 3 B) 2 C) 5 D) 1 E) 4
8. Барлық коэффициенттерінің қосындысының сан мәні ең жоғары реакция теңдеуі
A) P+O2→P2O5 B) АІ+Ғе3О4→АІ2О3+Ғе C) АІ+НСІ→АІСІ3+Н2
D) Ғе+СІ2→ҒеСІ3 E) АІ+Cr2О3→АІ2О3+Cr
9. Реакцияларға қатысатын бастапқы заттар
A) реагенттер B) химиялық теңдеу C) реакция өнімі
D) физикалық зат E) химиялық формула
10. АІ+НСІ→АІСІ3+Н2 реакция теңдеуіндегі реакция өнімдері коэффициенттерінің
қосындысын анықтаңдар
A) 8 B) 7 C) 11 D) 5 E) 9
11. АІ+Mn3О4→АІ2О3+Mn реакция теңдеуіндегі барлық коэффициенттердің қосындысын
A) 11 B) 18 C) 24 D) 21 E) 13
12. Реагенттердің коэффициенттерінің қосындысы реакция өнімінің коэффициенттеріне тең
болатын реакция теңдеуі
A) Mg+O2→MgO B) Ғе+О2→Ғе2О3 C) C+O2→CO2
48
D) N2+O2→NO E) P+O2→P2O5
13. Көрсетілген реакция теңдеулерін теңестіріп, оларды коэффициенттердің
қосындыларының кему ретімен орналастырыңдар
1. P+O2→P2O5 2. АІ+Ғе3О4→АІ2О3+Ғе 3. АІ+НСІ→АІСІ3+Н2
4. Ғе+СІ2→ҒеСІ3 5. АІ+Cr2О3→АІ2О3+Cr
A) 52314 B) 23145 C) 45231 D) 31452 E) 14523
14. P+O2→P2O5 реакция теңдеуіндегі оттек атомдарын теңестіру кезінде қолданылатын
ЕКОЕ-ні анықтаңдар
A) 5 B) 20 C) 2 D) 7 E) 10
15. Реакция нәтижесінде түзілетін заттар
A) реагенттер B) химиялық теңдеу C) реакция өнімі
D) физикалық зат E) химиялық формула
16. Реакция өнімдерінің коэффициенттерінің қосындысы реагенттердің коэффициенттерінің
қосындысынан артық болатын реакция теңдеуі
A) P+O2→P2O5 B) АІ+Ғе3О4→АІ2О3+Ғе C) АІ+НСІ→АІСІ3+Н2
D) Ғе+СІ2→ҒеСІ3 E) АІ+Cr2О3→АІ2О3+Cr
17. Атомдар санын теңестіруді қажет етпейтін рекция теңдеулері
A) C+O2→CO2 B) Ғе+СІ2→ҒеСІ3 C) АІ+Ғе2О3→АІ2О3+Ғе
D) CаСО3→СаO+CO2 E) НgO → Нg+O2
18. 4Ғе+3О2=2Ғе2О3 реакция теңдеуінің оқылуы
A) төрт атом темір плюс үш молекула оттегі тең болады екі молекула темір (ІІ) оксиді
B) төрт молекула темір плюс үш молекула оттегі тең болады екі молекула темір (ІІІ)
оксиді
C) төрт молекула темір плюс үш молекула оттегі тең болады екі молекула темір (ІІ)
оксиді
D) төрт атом темір плюс екі молекула оттегі тең болады екі молекула темір (ІІІ) оксиді
E) төрт атом темір плюс үш молекула оттегі тең болады екі молекула темір (ІІІ) оксиді
19. ...АІ+...Ғе3О4→...АІ2О3+...Ғе белгісіз коэффициенттерді анықтаңдар
A) 4 3 2 9 B) 6 2 3 5 C) 8 3 4 9 D) 6 2 4 6 E) 8 2 4 5
20. Реакция теңдеулерін теңестіріп, жалпы оттек атомдарының саны 24-ке тең реакция
теңдеуін анықтаңдар
A) P+O2→P2O5 B) АІ+Ғе3О4→АІ2О3+Ғе C) Ғе+О2→Ғе2О3
D) К+О2→К2О E) АІ+Cr2О3→АІ2О3+Cr
Химиялық реакциялардың теңдеулерін құру /8 cынып/

1. «Табиғатта жүретін күллі өзгерістің мәні мынада: бір денеден қанша кемісе, басқасына
сонша қосылады» заң тұжырымының иесі
A) Д.Менделеев B) Я.Берцелиус C) М.Ломоносов D) Э.Резерфорд E) Р.Бойль
2. Зат массасының сақталу заңын қайта ашқан ғалым
A) Э.Резерфорд B) Д.Менделеев C) Р.Бойль D) А.Лавуазье E)
Я.Берцелиус
3. Зат массасының сақтақталу заңының қазіргі тұжырымдамасы
A) химиялық реакциялар нәтижесінде атомдар жойылмайды және жаңадан пайда
болмайды, олар
тек қайта топтасады, реакцияға дейін және кейін де атомдардың саны өзгермейтін
болғандықтан, массалары да өзгермей қалады
B) химиялық реакцияға түскен заттардың массасы реакция нәтижесінде түзілген
заттардың
массасына тең болады
C) химиялық реакцияға түскен заттардың массасы реакция нәтижесінде түзілген
заттардың
массасынан артық болады
D) молекула құрылысты химиялық таза заттың құрамы алыну әдісіне байланыссыз
тұрақты
болады
49
E) табиғатта жүретін күллі өзгерістің мәні мынада: бір денеден қанша кемісе, басқасына
сонша
қосылады
4. Массаның сақталу заңы негізінде құрылған реакция теңдеуі
A) АІ+3НСІ→АІСІ3+Н2 B) 2АІ+3НСІ→2АІСІ3+Н2 C) 2АІ+6НСІ→АІСІ3+3Н2
D) 2АІ+6НСІ→2АІСІ3+4Н2 E) 2АІ+6НСІ→2АІСІ3+3Н2
5. Массасы 6,2 г фосфор жанғанда (4P+5O2→2P2O5) түзілетін фосфор (V) оксидінің массасын
есептеңдер
A) 14,2 г B) 42,6 г C) 7,1 г D) 28,4 г E) 21,3 г
6. Зат массасының сақталу заңының маңызы
A) барлық химиялық теңдеулер осы заң негізінде құрылады
B) химиялық формулалар осы заң негізінде құрылады
C) осы заңды пайдаланып химиялық элементтердің валенттіліктері анықталады
D) бұл заң жаратылыстың жалпы заңының бір көрінісі: жоқтан бар болмайды, бар нәрсе
із-түзсіз
жоғалып кетпейді
E) осы заңды пайдаланып, сандық есептер шығаруға болады
7. Мына теңдіктердің дұрыс орындалғандарын анықтаңдар
A) 2P+5O2→P2O5 B) 8АІ+3Ғе3О4→4АІ2О3+9Ғе C) 2АІ+6НСІ→2АІСІ3+3Н2
D) 2Ғе+4СІ2→2ҒеСІ3 E) АІ+Cr2О3→АІ2О3+Cr
8. Атом-молекулалық ілім тұрғысынан массаның сақталу заңының түсіндірілуі
болмайды,
олар тек қайта топтасады, реакцияға дейін және кейін де атомдардың саны өзгермейтін
заттардың
заттардың
тұрақты
болады
сонша
қосылады
9. Зат массасының сақталу заңын алғаш ашқан ғалым
A) Э.Резерфорд B) Д.Менделеев C) Р.Бойль D) М.Ломоносов E) Я.Берцелиус
10. 2АІ+6НСІ→2АІСІ3+3Н2 реакция теңдеуіне сәйкес 10,8 г алюминий тұз қышқылымен
әрекеттескенде неше грамм сутек түзіледі?
A) 2,4 г B) 1,8 г C) 1,2 г D) 3,0 г E) 0,6 г
11. 2К+Н2SO4→K2SO4+Н2 реакция теңдеуіне сәйкес 19,5 г калий күкірт қышқылымен
әрекеттескенде
неше грамм калий сульфаты (K2SO4) түзіледі?
A) 4,35 г B) 87 г C) 21,75 г D) 8,7 г E) 43,5 г
12. Массасы 31 г фосформен әрекеттесетін оттектің (4P+5O2→2P2O5) массасын есептеңдер
A) 40 г B) 32 г C) 48 г D) 4 г E) 16 г
13. Массасы 34,3 г күкірт қышқылы (Н2SO4) натрий металымен әрекеттескенде
(2Na+Н2SO4→Na2SO4+Н2) неше грамм натрий сульфаты (Na2SO4) түзіледі?
A) 99,4 г B) 49,7 г C) 37,275 г D) 47,9 г E) 74,55 г
14. Массасы 42,9 г калиймен әрекеттесетін күкірт қышқылының (Н2SO4) массасын
есептеңдер. (2К+Н2SO4→K2SO4+Н2)
A) 59,3 г B) 39,5 г C) 53,9 г D) 93,5 г E) 35,9 г
15. Массасы 100,8 г темірмен әрекеттесетін оттектің массасын есептеңдер (4Ғе+3О2→2Ғе2О3)
A) 42,3 г B) 34,2 г C) 24,3 г D) 43,2 г E) 32,4 г
50
Әрекеттесуші заттардың массаларының қатынасы. Құрам тұрақтылық заңы /8 cынып/ (26-28
беттер)
1. Құрам тұрақтылық заңы
болмайды, олар
тек қайта топтасады, реакцияға дейін және кейін де атомдардың саны өзгермейтін
заттардың
заттардың
тұрақты
болады
сонша
қосылады
2. Магний мен оттегінің әрекеттесу реакция теңдеуін жазып, реакцияға алынған заттардың
массаларының қатынасын есептеңдер.
A) 2:3 B) 2:1 C) 3:2 D) 1:3 E) 3:1
3. Судың синтездеу теңдеуін құрып, сутек пен оттегінің массаларының қатынасын
есептеңдер.
A) 1:8 B) 2:8 C) 8:1 D) 4:1 E) 2:1
4. Массасы 10 г магний оксидін алу үшін неше грамм магний мен оттегі қажет?
A) 9,6 г Mg, 0,4 г O2 B) 6 г Mg, 4 г O2 C) 0,4 г Mg, 9,6 г O2
D) 4 г Mg, 6 г O2 E) 8 г Mg, 2 г O2
5. Құрам тұрақтылық заңын ашқан ғалым
A) А.Лавуазье B) Я.Берцелиус C) М.Ломоносов D) Р.Бойль E) Ж.Пруст
6. Массасы 6 г магний мен 10 г күкіртті араластырып қыздырғанда қай элемент қанша
мөлшерде артық қалады?
A) 2 г Mg B) 4 г S C) заттар толық жұмсалады D) 2 г S E) 4 г Mg
7. Темір мен күкірттің қоспасын қыздырып, мына реакцияны жүргізу нәтижесінде Ғе+S=FeS
массасы 11 г FeS мен 2 г Ғе қоспасы түзілген болса, реакцияға алынған темір мен күкірттің
массаларының қатынасын анықтаңдар
A) 7:4 B) 7:2 C) 9:4 D) 7:6 E) 9:6
8. Кальций мен оттегінің әрекеттесу реакция теңдеуін жазып, реакцияға алынған заттардың
массаларының қатынасын есептеңдер.
A) 5:3 B) 5:2 C) 3:5 D) 2:5 E) 2:1
9. Темір мен күкірттің қоспасын қыздырып, мына реакцияны жүргізу нәтижесінде Ғе+S=FeS
массасы 11 г FeS мен 6 г S қоспасы түзілген болса, реакцияға алынған темір мен күкірттің
массаларының қатынасын анықтаңдар.
A) 4:13 B) 10:7 C) 7:4 D) 13:4 E) 7:10
10. Массасы 16,8 г кальций оксидін алу үшін неше грамм кальций мен оттегі қажет?
A) 12г Са, 4,8г O2 B) 6г Са, 8,8г O2 C) 4,8г Са, 12г O2 D) 10г Са, 6,8г O2 E) 8г Са,
4,8г O2
11. Массасы 12 г кальций мен 8 г күкіртті араластырып қыздырғанда қай элемент қанша
мөлшерде артық қалады?
A) 2 г Са B) 4 г S C) заттар толық жұмсалады D) 2 г S E) 4 г Са
12. Темір мен күкірттің қоспасын қыздырып, мына реакцияны жүргізу нәтижесінде
Ғе+S=FeS массасы 22 г FeS мен 3 г Ғе қоспасы түзілген болса, реакцияға алынған темір мен
күкірттің массаларының қатынасын анықтаңдар
A) 11:14 B) 14:11 C) 7:4 D) 17:8 E) 8:17
13. Темір мен күкірттің қоспасын қыздырып, мына реакцияны жүргізу нәтижесінде
Ғе+S=FeS массасы 33 г FeS мен 4 г S қоспасы түзілген болса, реакцияға алынған темір мен
күкірттің массаларының қатынасын анықтаңдар.
51
A) 21:12 B) 12:24 C) 21:16 D) 24:12 E) 16:21
14. Массасы 12 г кальций мен 8 г оттекті әрекеттестіргенде қай элемент қанша мөлшерде
артық
қалады?
A) 4 г Са B) 3,2 г О2 C) заттар толық жұмсалады D) 4 г О2 E) 3,2 г Са
15. Магнийр мен күкірттің қоспасын қыздырып, мына реакцияны жүргізу нәтижесінде
Mg+S=MgS
массасы 14 г MgS мен 3 г Mg қоспасы түзілген болса, реакцияға алынған магний мен
күкірттің
массаларының қатынасын анықтаңдар
A) 8:9 B) 11:6 C) 3:4 D) 6:11 E) 9:8
Химиялық реакциялардың типтері /8 cынып/

1. Орынбасу реакциясы
A) бір күрделі зат айырылып, нәтижесінде бірнеше жай немесе күрделі заттар түзілетін
реакция
B) жай және күрделі заттар әрекеттесіп, жай зат атомдары күрделі зат құрамындағы бір
элементтің орнын баса жүретін реакция
C) бір жай заттан жаға бір жай зат түзіле жүретін реакция
D) екі немесе одан да көп заттардан бір күрделі зат түзілетін реакция
E) екі күрделі заттың құрамбөліктерінің алмасуы арқылы жүретін реакция
2. Ертеректе қараңғы бөлмеде суретке түсіру үшін пайдаланылған реакция
A) 2Mg+O2=2MgO B) AgNO3+NaCl=AgCl↓+NaNO3 C)
4HNO3=4NO2+2H2O+O2
D) Fe+CuSO4=FeSO4+Cu E) CaCO3+CO2+H2O=Ca(HCO3)2 F) CaCO3=CaO+CO2
3. Қосылу реакциялары
A) AB→А+В B) А+В+С→ D C) А+ВС→АС+В
D) AB+CD→AD+CB E) А+В→С F) ABC→A+B+C
4. Екі немесе одан да көп заттардан бір күрделі зат түзілетін реакция теңдеуі
A) 2АІ+Ғе2О3→АІ2О3+2Ғе B) 2КСІО3→2КСІ+3О2 C) 2Са+О2→2СаО
D) 3О2→2О3 E) 2НСІ+Na2S→H2S+2NaCl
5. Айырылу реакциясы
реакция
6. А+В+С→D типті қосылу реакциясы
4HNO3=4NO2+2H2O+O2
8. Жай және күрделі заттар әрекеттесіп, жай зат атомдары күрделі зат құрамындағы бір
элементтің орнын баса жүретін реакция теңдеуі
9. Алмасу реакциясы
реакция
52
10. А+ВС→АС+В типті орынбасу реакциясы
4HNO3=4NO2+2H2O+O2
11. Айырылу реакциялары
12. Екі күрделі заттың құрамбөліктерінің алмасуы арқылы жүретін реакция теңдеуі
4HNO3=4NO2+2H2O+O2
14. Қосылу реакциясы
реакция
16. Реакцияға қатысқан заттардың және өнімнің саны және құрамына байланысты
реакциялар 4
типті болады
A) қосылу, айырылу, орынбасу, алмасу
B) қосылу, тотығу, орынбасу, алмасу
C) қосылу, айырылу, тотықсыздану, алмасу
D) қосылу, айырылу, орынбасу, тотығу
E) тотықсыздану, айырылу, орынбасу, алмасу
17. ABC→A+B+C типті айырылу реакциясы

4HNO3=4NO2+2H2O+O2
18. Fe+CuSO4=FeSO4+Cu реакция теңдеуі бойынша массасы 32 г мыс (ІІ) сульфатынан
(CuSO4)
алынатын мыстың массасын есептеңдер
A) 18,2 г B) 128 г C) 12,6 г D) 12,8 г E) 126 г
19. Бір күрделі зат айырылып, нәтижесінде бірнеше жай немесе күрделі заттар түзілетін
реакция
теңдеуі
20. Массасы 14 г кальций оксидін (СаО) алу үшін қажетті әктастың (CaCO3) массасын
A) 52 г B) 50 г C) 12,5 г D) 40 г E) 25 г
Табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакциялар /8 cынып/
1. Кір сабынның кермек суда кір ашпайтындығы
53
A) сабын судағы калий, магний тұздарымен әрекеттесіп, суда ерімейтін қосылыстар
түзілуімен
түсіндіріледі
B) сабын судағы кальций, магний тұздарымен әрекеттесіп, суда ерімейтін қосылыстар
түзуімен
C) сабын судағы калий, натрий тұздарымен әрекеттесіп, суда жақсы еритін қосылыстар
түзуімен
D) сабын судағы кальций, магний тұздарымен әрекеттесіп, суда жақсы еритін
қосылыстар
түзуімен түсіндіріледі
E) сабын судағы кальций, натрий тұздарымен әрекеттесіп, суда ерімейтін қосылыстар
түзуімен
2. Қантты қатты қыздырғанда күйеленуі жүретін реакция теңдеуі
A) 6СО2+6Н2О→С6Н12О6+6О2 B) CnH2n+2+(3n+1)/2 O2→nСО2+(n+1)Н2О
C) С12Н22О11→12С+11Н2О D) С12Н22О11+12О2→12СО2+11Н2О
E) С6Н12О6+6О2→6СО2+6Н2О
3. Қантты заттардың ашуы кезінде жүретін реакциялар қолданылады
A) айран-шалап өндірісінде B) ауылшаруашылығында C) техникада
D) сусын өндірісінде E) нан-тоқаш өндірісінде
4. Жазды күні найзағай ойнағанда ауа тазарып, тыныс алу жеңілдейтін себебі
A) ауа салқын болғандықтан B) озон түзілетіндіктен C) ауа ылғал болғандықтан
D) оттегі түзілетіндіктен E) азот түзілетіндіктен
5. Біздің планетамыздың қалқаны болып табылады
A) озон B) су C) азот D) оттегі E) көмірқышқыл газы
6. Глюкозаның тотығу реакциясы
A) 6СО2+6Н2О→С6Н12О6+6О2
B) CnH2n+2+(3n+1)/2 O2→nСО2+(n+1)Н2О
C) С12Н22О11→12С+11Н2О
D) С12Н22О11+12О2→12СО2+11Н2О
E) С6Н12О6+6О2→6СО2+6Н2О
7. Озон атмосфераның жоғарғы қабаттарында жиналып озон қабатын түзеді. Ол
A) біздің планетамызды бактериялардан қорғайды
B) күн сәулесінің құрамындағы ультрасәулелерді ұстап қалады
C) біздің планетамызды суып кетуден қорғайды
D) күн сәулесінің құрамындағы инфрақызыл сәулелерді ұстап қалады
E) біздің планетамызды ысып кетуден қорғайды
8. Табиғатта қоршаған ортадан сіңірілген бейорганикалық заттардан органикалық заттар
түзіліп отырады, бұл үдеріс жүреді
A) жасыл жапырақтарда B) бактерияларда C) вирустарда
D) балдырларда E) жануарларда
9. Шіру-баяу тотығу үдерісі. Шіру үдерісі жүруі үшін қажет
A) ыстықтың болуы B) сутектің болуы C) ылғалдың болуы
D) озонның болуы E) микроағзалардың қатысуы
10. Кез келген көліктің қозғалтқышында жүретін реакция
E) С6Н12О6+6О2→6СО2+6Н2О
11. Шай қайнағанда шәйнектің түбіне біраздан кейін қақ тұрып қалатыныда белгілі. Сол
кезде жүретін реакциялар нәтижесінде ыдыс түбіне пайда болатын суда ерімейтін
A) СаСО3 B) Na2СО3 C) MgСО3 D) NaHСО3 E) К2СО3
12. Шәйнектегі қақты кетіру үшін
A) шәйнекке тұз қышқылы қосылған су құйып қайнатады
B) шәйнекке күкірт қышқылы қосылған су құйып қайнатады
54
C) шәйнекке азот қышқылы қосылған су құйып қайнатады
D) шәйнекке сірке суы қосылған су құйып қайнатады
E) шәйнекке көмір қышқылы қосылған су құйып қайнатады
13. Заттардың оттекпен әрекеттесуі ... деп аталады
A) қосылу реакциясы B) тотықсыздану реакциясы C) жану D) ашу E) тотығу
реакциясы
14. Баяу тотығу реакциялары
A) көмірдің жануы B) сүттің шіруі C) газдың жануы
D) темірдің таттануы E) ағаштың жануы
15. Табиғатта найзағай ойнағанда жүретін реакциялар
A) S+O2=SO2 B) 2H2+O2=2H2O C) N2+O2=2NO D) C+O2=CO2 E) 3O2=2O3
16. Күн сәулесінің құрамындағы фотондардың және жасыл жапырақтың құрамындағы
хлорофил ферменттінің әсерлерінен жүретін реакция
E) С6Н12О6+6О2→6СО2+6Н2О
17. Заттар тотығып жылу және жарық шығара жүретін химиялық реакция ... деп аталады
A) қосылу реакциясы B) тотықсыздану реакциясы C) жану реакциялары
D) ашу реакциялары E) айырылу реакциясы
18. Химиялық тұрғыдан тыныс алу
A) бейорганикалық заттардың оттегімен тотығу үдерісі болып табылады
B) органикалық заттардың сутегімен тотықсыздану үдерісі болып табылады
C) бейорганикалық заттардың сутегімен тотықсыздану үдерісі болып табылады
D) органикалық заттардың ауамен тотығу үдерісі болып табылады
E) органикалық заттардың оттегімен тотығу үдерісі болып табылады
19. Заттардың оттекпен әрекеттесуі кезінде жылу мен жарық байқалмай, баяу жүретін
реакцияларда кездеседі. Мұндай процесс ... деп аталады
A) баяу тотықсыздану B) баяу шіру C) баяу ыдырау D) баяу тотығу E) баяу жану
20. Бейорганикалық заттардан органикалық заттың түзілу реакциясы
A) CnH2n+2+(3n+1)/2 O2→nСО2+(n+1)Н2О B) 6СО2+6Н2О→С6Н12О6+6О2
C) С12Н22О11→12С+11Н2О D) С12Н22О11+12О2→12СО2+11Н2О E)
С6Н12О6+6О2→6СО2+6Н2О
Металдардың оттегімен және сумен әрекеттесуі /8 cынып/

1. Металдардың сыртқы қоршаған орта әсерінен өздігінен бүлінуі ... дап аталады
A) түрлену B) жемірілу C) физикалық құбылыс D) түс өзгерту E) коррозия
2. Реакция нәтижесінде оксид және сутек газын түзе отырып қыздырғанда сумен
әрекеттесетін
металдар қатарын көрсетіңіз.
A) K, Na, Ag B) Mg, Zn, Cu C) Na, Li, K D) Fe, Mg, Zn E) Na, Li, Ғе
3. Кейбір металдар ауада оттегімен әрекеттесіп, оксидтік қабат түзеді. Бұл оксид қабаты оны
әрі қарай бұзылудан сақтайды. Мұндай жағдай тән металдар
A) хром B) кальций C) алюминий D) калий E) темір
4. Оттегімен тек қыздырғанда әрекеттесетін металдар
A) натрий B) мыс C) алтын D) темір E) калий
5. S, Mg, Cl, Al, Na, H, Ca, N, O, Ag, P, Au, Fe қатарындағы металдар санын анықтаңдар
A) 6 B) 8 C) 5 D) 9 E) 7
6. Металдардың оттегімен әрекеттесуі реакцияның қай типіне жатады?
A) қосылу B) орынбасу C) барлығы дұрыс D) айырылу E) алмасу
7. Қалыпты жағдайда жүретін реакциялар
A) Na+НОН→ B) Mg+O2→ C) Cu+HOH→ D) Са+О2→ E) Fe+HOH→ Ғ)
Au+O2→
8. Реакция нәтижесінде гидроксид және сутек газын түзе отырып қыздырғанда сумен
әрекеттесетін металдар қатарын көрсетіңіз.
A) K, Na, Ag B) Mg, Zn, Cu C) Na, Li, K D) Fe, Mg, Zn E) Na, Li, Ғе
9. Оттегімен қалыпты жағдайда әрекеттесетін металдар
55
A) натрий B) мыс C) алтын D) темір E) калий
10. Металдардың сумен әрекеттесуі реакцияның қай типіне жатады?
A) қосылу B) орынбасу C) барлығы дұрыс D) айырылу E) алмасу
11. Іске аспайтын реакциялар
A) Na+НОН→ B) Mg+O2→ C) Cu+HOH→ D) Са+О2→ E) Au+O2→ Ғ)
Fe+HOH→
12. Ақ түсті, жұмсақ, мыспен қоспасы қола түзетін металл
A) қалайы B) магний C) қорғасын D) кальций E) алюминий
13. Сумен әрекеттеспейтін металдар қатары
A) K, Na, Са B) Mg, Zn, К C) Na, Li, K D) Сu, Аg, Аu E) Na, Li, Ғе
14. Na+НОН→ реакция нәтижесінде түзілетін заттар
A) Н2О B) NaОН C) О2 D) Н2 E) Na2О
15. Оттегімен әрекеттеспейтін металдар
A) натрий B) мыс C) алтын D) темір E) платина
16. Көгілдір-сұр түсті ауыр металл, ауада жемірілмейді, атом реакторларын қаптайды. Адам
ағзасына зиянды металл
A) қалайы B) магний C) қорғасын D) кальций E) алюминий
17. Күнделікті тұрмыста қолданыс табатын металдар
A) мырышпен қапталған металдар B) никельмен қапталған металдар
C) магниймен қапталған металдар D) хроммен қапталған металдар
E) темірмен қапталған металдар
18. Қыздырғанда жүретін реакциялар
A) Na+НОН→ B) Mg+O2→ C) Cu+HOH→ D) Са+О2→ E) Au+O2→ Ғ)
Fe+HOH →
19. Металдарды коррозиядан қорғау үшін
A) ылғал тимейтін жерлерде қолданылады B) металдарды бояйды C) суда сақтайды
D) металдарды майлайды E) металдарды басқа металмен қаптайды
20. Mg+НОН→ реакция нәтижесінде түзілетін заттар
A) Н2 B) Mg(ОН)2 C) О2 D) Н2O E) MgО
Металдардың қышқыл ерітінділерімен әрекеттесуі. Металдардың химиялық белсенділік

қатары
/8 cынып/ (41-42 беттер)
1. Металдардың белсенділік қатарын жасаған ғалым
A) Я.Берцелиус B) А.Лавуазье C) Ж.Пруст D) Н.Бекетов E) Р.Бойль
2. Металдар қышқылдармен әрекеттескенде түзіледі
A) оксид B) сутегі C) гидроксид D) оттегі E) тұз
3. Металдардың қышқылдармен әрекеттесу реакциясының типі
A) айырылу B) қосылу C) орынбасу D) алмасу E) қосылу, орынбасу
4. АІ+?→Al2(SO4)3+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) Н2SO4 B) Н2O C) К D) Н2 E) К2SO4
5. Ғе+?→ҒеСl2+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) Na B) НСІ C) Н2 D) СІ2 E) NaCl
6. Қышқылдардың құрамынан сутегіні ығыстыратын металдар қатары
A) Na, Mg, Cu B) Cu, Ag, Hg C) K, Hg, Zn
D) Ca, Al, Аg E) Ca,Zn, Fe
7. Төрт сынауық алып, оның біріншісіне магний, екіншісіне мырыш, үшіншісіне қалайы,
төртіншісіне мыс түйіршіктерін салып, үстіне тұз қышқылының сұйытылған ерітіндісін
қосқан кезде, реакция баяу жүретін сынауықтың нөмірі.
A) екінші сынауықта B) үшінші сынауықта C) барлығы бірдей жүреді
D) төртінші сынауықта E) бірінші сынауықта
8. Cu+H2SO4(сұйытылған)→?+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) CuSO4 B) SO2 C) H2 D) реакция жүрмейді E) H2O
9. Іс жүзінде жүрмейтін реакция теңдеуі
A) Ba+HCІ(сұйытылған)→ B) Ғе+H2SO4(сұйытылған)→ C) Cu+HСІ(сұйытылған)→
D) Mg+H2SO4(сұйытылған)→ E) Сa+HCІ(сұйытылған)→
56
10. Қышқылдардың құрамынан сутегіні ығыстыра алмайтын металдар қатары
A) Na, Mg, Cu B) Cu, Ag, Hg C) K, Hg, Zn D) Ca, Al, Аg E) Ca,Zn, Fe
қосқан кезде, қышқыл құйған сәттен бастап реакция жүре бастайтын сынауықтың нөмірі.
12. Реагенттер мен өнімдерді сәйкестендіріңдер
1 Ba+HCІ(сұйытылған)→ a. реакция жүрмейді
2 Ғе+H2SO4(сұйытылған)→ b. барий сульфаты мен
сутегі
3 Ba+H2SO4(сұйытылған)→ c. темір (ІІ) хлориді мен
сутегі
4 Cu+H2SO4(сұйытылған)→ d. барий хлориді мен сутегі
5 Fe+HСІ(сұйытылған)→ e. темір (ІІ) сульфаты мен
сутегі
f. мыс (ІІ) сульфаты мен
сутегі
A) 1d 2e 3b 4f 5c B) 1d 2e 3b 4f 5a C) 1d 2e 3a 4f 5c D) 1d 2e 3b 4a 5c E) 1a 2e
3b 4f 5c
13. Ғе+НСІ(сұйытылған)→? +? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) ҒеСl2 B) реакция жүрмейді C) Н2 D) СІ2 E) ҒеСl3
14. Іс жүзінде жүретін реакция теңдеуі
A) Аg+HCІ(сұйытылған)→ B) Au+H2SO4(сұйытылған)→ C) Cu+HСІ(сұйытылған)→
D) Hg+H2SO4(сұйытылған)→ E) Zn+HCІ(сұйытылған)→
қосқан кезде, реакция тек қыздырған кезде басталатын сынауықтың нөмірі.
16. Сұйытылған күкірт қышқылы ерітіндісімен әрекеттеспейтін металдар жұбы.
A) алюминий, магний B) темір, күміс C) алтын, мырыш D күміс, сынап E)
мырыш, мыс
17. Адам алақанында балқитын металдар
A) литий B) цезий C) натрий D) алюминий E) галлий
18. Сұйытылған тұз қышқылы ерітіндісімен әрекеттесетін металдар жұбы.
A) алюминий, магний B) темір, күміс C) алтын, мырыш
D) күміс, сынап E) мырыш, мыс
қосқан кезде, қыздырғанда да реакция жүрмейтін сынауықтың нөмірі.
A) екінші сынауықта
B) үшінші сынауықта
C) барлығы бірдей жүреді
D) төртінші сынауықта
E) бірінші сынауықта
20. Б.з.д. IV ғасырда А.Македонсий әскері Үндістанға бет алды. Үнді өзенінің жағасында
әскерлер асқазан-ішек ауруымен жаппай ауырып, індет тарай бастайды, бірақ әскери
қолбасшылардың бірде-біреуі ауырмайды. Оның себебін іздегенде қарапайым әскерлер
жезден жасалған ыдысты, ал командирлер ... ыдысты пайдаланғаны белгілі болды.
Командирлер қандай металдан жасалған ыдысты пайдаланған?
A) алтын B) темір C) күміс D) хром E) алюминий
Металдардың тұз ерітіндісімен реакциясы /8 cынып/
57
1. Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру үшін қолдануға болмайтын металдар қатары
A) литий, натрий, мыс, күміс B) литий, натрий, калий, кальций
C) темір, натрий, мыс, қорғасын D) литий, натрий, калий, күміс
E) мырыш, темір, қорғасын, мыс
2. Қайсы реакция жүретінін анықтаңдар?
A) Ғе+CuSO4→ B) Hg+CuSO4→ C) Ғе+ZnSO4→ D) Cu+ZnSO4→ E)
Ag+CuSO4→
3. Дұрыс тұжырымды көрсетіңдер
A) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің оң жағында тұрған металды оның
тұзының
құрамынан ығыстырмайды
B) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің сол жағында тұрған металды оның
тұзының
құрамынан ығыстырады
C) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің оң жағында тұрған металды оның
тұзының
құрамынан ығыстырады
D) барлық жағдайда реакциялар жүреді
E) белсенділік қатарында тұрған әр металл өзінің сол жағында тұрған металды оның
тұзының
құрамынан ығыстырмайды
4. Берілген металдардың ішінде қайсы металл тұз ерітіндісінен металды ығыстырып
шығарады.
Мүмкін болатын реакциялардың тұсына « + » таңбасын қойып, жүретін реакциялардың
жалпы
санын анықтаңдар
тұз \металл темір марганец қорғасын мырыш
темір (II) нитраты
марганец (ІІ) нитраты
қорғасын (II) нитраты
мырыш нитраты
A) 5 B) 9 C) 7 D) 6 E) 8
5. Тұз+металл (белсенді)=тұз (жаңа)+металл (белсенділігі төмен) типті реакциялар жүру
үшін орындалатын шарттар
A) белсенділік қатарында тұрған металды өзінен бұрын тұрған металдардың тұздарына
қосу
керек
B) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімтал болуы керек
C) барлық жағдайда реакция жүре береді
D) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімейтін болуы керек
E) белсенділік қатарында тұрған металды өзінен кейін тұрған металдардың тұздарына
қосу керек
6. Металдардың тұз ерітіндісімен әрекеттесу реакциясыны типі
A) қосылу B) алмасу C) орынбасу D)айырылу E) қосылу, орынбасу
7. Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру үшін қолдануға болатын металдар қатары
A) литий, натрий, мыс, күміс B) литий, натрий, калий, кальций
C) темір, натрий, мыс, қорғасын D) литий, натрий, калий, күміс
E) мырыш, темір, қорғасын, мыс
8. Жүзеге аспайтын реакция теңдеуі
A) Ғе+CuSO4→ B) Мg+CuSO4→ C) Zn+ҒеSO4→ D) Cu+ZnSO4→ E)
Cu+AgNO3→
9. Массасы 11,2 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың
A) 12,8 г B) 9,6 г C) 18,2 г D) 25,6 г E) 6,4 г
58
10. Массасы 32,2 г мырыш сульфатын алу үшін мырышпен әрекеттесетін темір (ІІ)
сульфатының
(ҒеSO4) массасын есептеңдер
A) 40,3 г B) 30,4 г C) 12,5 г D) 15,2 г E) 34,0 г
11. Cu+ZnSO4→?+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) Zn B) CuSO3 C) CuSO4 D) SO2 E) реакция жүрмейді
12. Pb(NO3)2+Fe→?+? белгісіз заттарды анықтаңдар
A) PbO B) Fe(NO3)2 C) NO2 D) Pb E) Fe(NO2)2
13. Массасы 5,6 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың
A) 12,8 г B) 9,6 г C) 6,4 г D) 25,6 г E) 18,2 г
14. Массасы 16,1 г мырыш сульфатын алу үшін мырышпен әрекеттесетін темір (ІІ)
сульфатының
(ҒеSO4) массасын есептеңдер
A) 40,3 г B) 30,4 г C) 12,5 г D) 15,2 г E) 34,0 г
15. Металдар мен олардың құймаларының қоршаған орта әсерінен бүлінуі ... деп аталады
A) жемірілу B) түссіздену C) физикалық құбылыс D) түс өзгеруі E) таттану
16. Жемірілумен күрес шаралары
A) металдарды ашық ауада сақтау B) металдардың бетін қаптау
C) металдарды пластмассалармен алмастыру D) жемірілуге қарсы берік құймалар
жасау
E) қоршаған ортаның құрамын өзгерту
17. Қышқыл, сілті және тұз ерітінділері әсерінен жүретін жемірілу
A) биологиялық B) физикалық C) электрхимиялық D) химиялық E)
механикалық
18. Темір және оның құймаларының жемірілуі ... деп аталады
A) жемірілу B) түссіздену C)физикалық құбылыс D) түс өзгеруі E) таттану
19. Металдар бетінің құрғақ оттектің немесе басқа газдардың әсерінен жүретін жемірілу
A) электрхимиялық B) химиялық C) газдық жемірілу D) биологиялық E)
физикалық
20. Жемірілудің түрлері
A) химиялық B) физикалық C) механикалық D) электрхимиялық E) биологиялық
1. Массасы 14 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың

Шешуі: 14 г Хг
Fe+CuSO4=FeSO4+Cu
56 г 64 г
56 Ғе атомдық массасы, периодтық жүйеден алынады
64 Cu атомдық массасы, периодтық жүйеден алынады
Пропорциямен есепті шығарамыз
14 г∗64 г
X= =16 г мыс түзілген
56 г
2. Массасы 56,35г мырыш сульфатын алу үшін мырышпен әрекеттесетін темір (ІІ)
сульфатының (ҒеSO4) массасын есептеңдер
Шешуі
Хг 56,35 г
Zn + FeSO4 = ZnSO4 + Fe
152 г 161 г
152 FeSO4 салыстырмалы молекулалық массасы
Mr(FeSO4)=1*56+1*32+4*16=56+32+64=152
161 ZnSO4 салыстырмалы молекулалық массасы
Mr(ZnSO4)=1*65+1*32+4*16=65+32+64=161
59
Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Заттардың молярлық массасы /8 cынып/
1. Моль-
A) массасы 12 г (0,012 кг) көміртекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар)
болса, сонша
бөлшектері бар заттың мөлшері (бөлігі)
B) массасы 12 г (0,012 кг) оттекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса,
сонша бөлшектері
бар заттың мөлшері (бөлігі)
C) массасы 12 г (0,012 кг) сутекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса,
D) массасы 12 г (0,012 кг) күкіртте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса,
E) массасы 12 г (0,012 кг) көміртекте қанша бөлшектер (атомдар мен молекулалар) болса,
сонша
бөлшектері бар заттың массасы (бөлігі)
2. Заттың 1 молінің массасын ... деп атайды
A) зат массасы B) салыстырмалы молекулалық масса C) зат мөлшері
D) молярлық масса E) құрылымдық бөлшек
3. Зат мөлшері белгіленеді
A) Мr B) N C) M D) V E) ν
4. Молярлық массаны есептеу формуласы
A) ν=m/M B) ν=N/NA C) M=m/ ν D) N= ν*NA E) m= ν*M
5. Авогадро саны
A) 6,02*1023 г B) 6,02*1023 моль – 1 C) 6,02*1023 л D) 6,02*1023 E) 6,02*1023
моль
6. Бөлмеде 2,408*1026 молекула оттек бар. Оттектің зат мөлшерін есептеңдер
A) 380 моль B) 420 моль C) 360 моль D) 410 моль E) 400 моль
7. Бір стақанда 11 моль су бар. Стақандағы судың молекула санын есептеңдер
A) 66,22*1023 B) 6,622*1022 C) 66,22*1025 D) 6,622*1024 E) 66,22*1022
8. 5 моль судағы сутек пен оттектің атомдар санын есептеңдер
A) 60,2*1024 B) 3,01*1024 C) 6,02*1024 D) 30,1*1024 E) 6,02*1023
9. Зат мөлшерінің бірлігі
A) г/моль B) г C) моль/г D) моль E) кг
10. Стақанға 1,5 моль қант сыяды. Стақандағы қанттың молекула санын анықтаңдар
A) 6,02*1023 B) 9,03*1022 C) 3,01*1023 D) 12,04*1023 E) 9,03*1023
11. Ауа шарында 0,903*1024 молекула азот болады. Азоттың зат мөлшерін есептеңдер
A) 1,5 моль B) 0,3 моль C) 0,15 моль D) 0,45 моль E) 0,75 моль
12. Салмағы 55 кг жасөспірімнің денесінде шамамен 2,50432*1026 атом көміртек болады.
Жасөспірімнің денесіндегі көміртектің зат мөлшері қанша?
13. Молярлық массаның бірлігі
A) кг B) г C) моль/г D) моль E) г/моль
14. Көмірқышқыл газының а) 0,3 моль; ә) 0,2 моль зат мөлшерінде қанша атом оттек
болатынын есептеңдер
A) 1,806*1023 B) 2,408*1023 C) 3,01*1023 D) 3,612*1023 E) 1,204*1023
15. Тыныштықта бір рет тыныстаған жасөспірімнің өкпесіне шамамен 300 мл (онда 0,0026
моль оттек
бар) ауа кіреді. Осы оттектің 22 %-ы өкпеге сіңіріліп, қалғаны сыртқа шығады. Бір рет
тыныстағанда жасөспірім қанша молекула оттекті жұтады?
A) 3,44*1021 B) 34,4*1022 C) 3,44*1020 D) 34,4*1020 E) 3,44*1023
16. Ғылымға «молекула» және «молекулалық салмақ» ұғымдарын енгізген ғалым
A) Д.Менделеев B) А.Авогадро C) Я.Берцелиус D) Ж.Пруст E) М.Ломоносов
17. 0,2 моль пропан (С3Н8) молекуласындағы көміртек пен сутектің атомдарының санын
60
A) 3,612*1023 B) 4,816*1023 C) 36,12*1023 D) 1,806*1023 E) 9,632*1023
18. 0,8 моль күкірт қышқылы (Н2SO4) молекуласындағы сутек пен оттек атомдарының санын
A) 4,816*1023 B) 3,612*1023 C) 19,264*1023
D) 9,632*1023 E) 1,806*1023
19. Азот қышқылы (HNO3) молекуласының құрамында 3,612*1023 атом оттек бар екені
белгілі. Азот
қышқылының зат мөлшерін есептеңдер
20. Фосфор қышқылы (H3РO4) молекуласының құрамында 28,896*1023 атом сутек бар екені
белгілі.
Фосфор қышқылының зат мөлшерін есептеңдер
Есеп үлгісі
1. Бөлмеде 1,204*1023 молекула оттек бар. Оттектің зат мөлшерін есептеңдер
Шешуі:
ν(О2)=N(O2)/NA=1,204*1023/6,02*1023 моль – 1 =0,2 моль
Жауабы: ν(О2)=0,2 моль
2. Бір стақанда 15 моль су бар. Стақандағы судың молекула санын есептеңдер
Шешуі:
N(Н2O)= ν(Н2О)*NA=15 моль*6,02*1023 моль – 1 =90,3*1023 (немесе 9,03*1024)
Жауабы: N(Н2O)= 90,3*1023 (немесе 9,03*1024)
Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс /8 cынып/
1. Зат мөлшері 2 моль судың массасын табыңдар
A) 36 г B) 18 г C) 3,6 г D) 27 г E) 54 г
2. Массасы 17,6 г көмірқышқыл газы (СО2) неше моль болады?
A) 0,2 моль B) 4 моль C) 1,2 моль D) 0,4 моль E) 2 моль
3. Массасы 160 г затта 1,204*1024 молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
A) 32 г/моль B) 80 г/моль C) 64 г/моль D) 8 г/моль E) 40 г/моль
4. Бір шегеде неше моль темір болатынын есептеңдер. Бір шегенің массасы 28 г.
A) 0,2 моль B) 0,6 моль C) 1 моль D) 0,7 моль E) 0,5 моль
5. Дәрілік йодтың спирттегі ерітіндісінде 5 г йод (І2) болады. Бір құтыдағы йодтың молекула
санын табыңдар.
A) 1,185*1022 B) 1,185*1021 C) 11,85*1021 D) 1,185*1023 E) 11,85*1020
6. 1 атом йод 131 І изотопының массасы неге тең?
A) 2,176*10 22 г B) 21,76*10 – 23 г C) 2,176*10 24 г D) 2,176*10 – 22 г E) 21,76*10 23 г
7. Таразының сол жақ табақшасында 18,06*1023 мыс атомы бар. Таразыны теңестіру үшін
екінші табақшасына қанша грамм күкірт салу қажет?
A) 32 г B) 128 г C) 192 г D) 160 г E) 64 г
9. Массалары 10 г сутек және 48 г оттек берілген. Олардың әрекеттесуінен кейін қай зат және
қандай мөлшерде артылып қалады?
A) 1 моль сутек B) 0,5 моль оттек C) 2 моль сутек D) 1 моль оттек E) 3 моль
сутек
10. Зат мөлшері 5 моль су неше грамм болады?
A) 18 г B) 90 г C) 36 г D) 9 г E) 45 г
11. Көлемі 1 л суда неше молекула бар, ол қанша моль болады?
A) 0,0445 моль B) 2,6875*1023 молекула C) 55,56 моль
22 25
D) 2,6875*10 молекула E) 3,34*10 молекула
12. Массасы 50 г қанттың (С12Н22О11) құрамында қанша молекула бар?
A) 4,4*1022 B) 0,88*1023 C) 0,22*1023 D) 8,8*1022 E) 0,44*1023
14. Мына заттарды 40 г-да болатын зат мөлшерлерінің кему ретіне сәйкес орналастырыңдар:
61
1. H2SO4 2. NaCl 3. MgO 4. H2O 5. FeS
A) 15234 B) 51432 C) 43251 D) 25143 E) 32514
15. Магнийдің тығыздығы – 1,74 г/см3, күмістікі 10,5 г/см3 болса, көлемі 150 см3 металл
кесектеріндегі олардың зат мөлшерін есептеңдер.
16. Массаларының қатынасы 3:16-ға тең болатын көміртекпен күкірт қосылысының
қарапайым
формуласын құрыңдар. Осы қосылыстың 0,2 молінің массасын, молекула санын
A) 12,04*1023 молекула B) 76 г C) 15,2 г D) 1,204*1023 молекула E) 152 г
17. Мына заттарды 80 г-да болатын зат мөлшерлерінің өсу ретіне сәйкес орналастырыңдар:
1. H3РO4 2. КCl 3. СаO 4. СО2 5. FeО
A) 32514 B) 51432 C) 43251 D) 25143 E) 12534
18. Магнийдің тығыздығы – 1,74 г/см3, күмістікі 10,5 г/см3 болса, көлемі 450 см3 металл
кесектеріндегі олардың зат мөлшерін есептеңдер.
A) 43,75 моль B) 36,225 моль C) 45,37моль D) 32,625 моль E) 32,256 моль
19. 1 атом магний 25Mg изотопының массасы неге тең?
A) 2,08*10 22 г B) 4,15*10 – 23 г C) 2,08*10 24 г D) 2,08*10 – 23 г E) 0,415*10 –22 г
20. Массаларының қатынасы 7:16-ға тең болатын азотпен оттек қосылысының қарапайым
формуласын құрыңдар. Осы қосылыстың 0,25 молінің массасын, молекула санын
A) 1,505*1023 молекула B) 23 г C) 11,5 г D) 1,505*1022 молекула E) 115 г
Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс /8 cынып/

1. Зат мөлшері 2 моль судың массасын табыңдар
2. Массасы 17,6 г көмірқышқыл газы (СО2) неше моль болады?
4. Бір шегеде неше моль темір болатынын есептеңдер. Бір шегенің массасы 28 г.
Есеп үлгісі
1. Зат мөлшері 1,2 моль судың массасын табыңдар
Шешуі:
Ar(H)=1; Ar(O)=16
Mr(H2О)=2*1+1*16=2+16=18
M(H2О)=18 г/моль
m(H2О)= ν (H2О)* M(H2О)=1,2 моль*18 г/моль= 21,6 г
Жауабы: m(H2О)= 21,6 г
2. Массасы 22,4 г күкірт (IV) оксиді (SО2) неше моль болады?
Шешуі:
Ar(S)=32; Ar(O)=16
Mr(SО2)=1*32+2*16=32+32=64
M(SО2)=64 г/моль
ν (SО2)= m(SО2)/M(SО2)=22,4 г / 64 г/моль =0,35 моль
Жауабы: ν (SО2)= 0,35 моль
3. Массасы 19,8 г затта 2,709*1023 молекула болса, оның молярлық массасы қанша?
Шешуі:
ν (зат)= N(зат)/ NA=2,709*1023/6,02*1023 моль – 1 =0,45 моль
M(зат)= m(зат)/ ν (зат)=19,8 г/0,45 моль=44 г/моль
Жауабы: M(зат)= 44 г/моль
4. Бір шегеде неше моль темір болатынын есептеңдер. Бір шегенің массасы 1,4 г.
Шешуі:
ν(Ғе)= m(Ғе)/М(Ғе)=1,4 г/56г/моль =0,025 моль
62
Жауабы: ν(Ғе)= 0,025 моль
Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/

1. Массасы 9,2 г натрий хлормен әрекеттескенде қанша натрий хлориді (ас тұзы) түзіледі?
A) 11,7 г B) 234 г C) 58,5 г D) 23,4 г E) 117 г
2. Массасы 72 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?
A) 0,3 моль B) 6 моль C) 4 моль D) 0,6 моль E) 3 моль
3. Реакция нәтижесінде 8 г сутек бөліну үшін қанша мырыш (Zn) тұз қышқылымен
әрекеттесуі қажет?
A) 325 г B) 195 г C) 260 г D) 65 г E) 130 г
4. Массасы 44,4 г малахит [Cu(OH)]2CO3 айырылғанда түзілетін мыс оксиді мен
көмірқышқыл газының зат мөлшерлері мен массасын есептеңдерю ([Cu(OH)] 2CO3→2CuO+
H2О+CO2)
A) 0,4 моль CO2 B) 16 г CuO C) 0,4 моль CuO D) 8,8 г CO2
E) 0,2 моль CuO Ғ) 32 г CuO G) 0,2 моль CO2 H) 17,6 г CO2
5. Заттардың 10 г ыдырауынан бөлінген көмірқышқыл газының зат мөлшерін арту ретімен
орналастыр
1. CaCO3→CaO+CО2 2. H2CO3→H2O+CО2
3. MgCO3→MgO+CО2 4. 2NaHCO3→Na2CO3+CO2+H2O
A) 2314 B) 1324 C) 4231 D) 3241 E) 4132
6. Массасы 22,4 г темір артық мөлшердегі хлормен әрекеттескенде түзілетін темір (ІІІ)
хлоридінің массасын есептеңдер
A) 65 г B) 32,5 г C) 325 г D) 650 г E) 130 г
7. Реакция нәтижесінде 0,8 моль алюминий оксидін алу үшін оттекпен әрекеттесетін
алюминийдің массасын есептеңдер
A) 42,3 г B) 24,3 г C) 32,4 г D) 43,2 г E) 23,4 г
8. Массасы 6,2 г фосфордың жануына қажетті оттектің зат мөлшерін есептеңдер
9. Зат мөлшері 1,6 моль оттек сутекпен толық әрекеттесті. Түзілген судың зат мөлшерін
10. Күкіртсутек оттекте шала жанғанда күкірт түзіледі: 2H2S+O2=2S+2H2O
Реакция нәтижесінде 4 моль күкірт түзілсе, реакцияға оттектің қандай массасы қатысқан?
A) 16 г B) 64 г C) 3,2 г D) 6,4 г E) 32 г
11. Массасы 13 г мырыш сұйытылған тұз қышқылымен әрекеттесті. Түзілген мырыш
хлоридінің массасы мен зат мөлшерін есептеңдер.
A) 27,2 г B) 0,4 моль C) 0,2 моль D) 54,4 г E) 0,1 моль
12. Мырыш пен темірдің 40 г қоспасына (қоспадағы мырыштың массалық үлесі 65%) тұз
қышқылымен әсер етті. Түзілген сутектің массасын және зат мөлшерін есептеңдер.
A) 2,6 г B) 0,65 моль C) 2,6 моль D) 1,3 моль E) 1,3 г
13. Темір мен күкірт 7:4 массалық қатынаста әрекеттеседі. Массасы 2,8 кг темір ұнтағымен
әрекеттесетін күкірттің массасын есептеңдер.
A) 0,8 кг B) 4,0 кг C) 2,4 кг D) 1,6 кг E) 3,2 кг
14. Массасы 10,8 г алюминий хлормен әрекеттескенде түзілетін алюминий хлоридінің зат
мөлшерін есептеңдер
15. Реакция нәтижесінде 0,4 моль темір (ІІІ) оксидін алу үшін оттекпен әрекеттесетін
темірдің массасын есептеңдер
A) 22,4 г B) 16,8 г C) 44,8 г D) 33,6 г E) 48,4 г
16. Массасы 18,6 г фосфордың жануына қажетті оттектің зат мөлшерін есептеңдер
17. Зат мөлшері 2,4 моль оттек сутекпен толық әрекеттесті. Түзілген судың зат мөлшерін
63
18. Массасы 26 г мырыш сұйытылған тұз қышқылымен әрекеттесті. Түзілген мырыш
хлоридінің массасы мен зат мөлшерін есептеңдер.
A) 27,2 г B) 0,4 моль C) 0,2 моль D) 54,4 г E) 0,1 моль
19. Мырыш пен темірдің 80 г қоспасына (қоспадағы мырыштың массалық үлесі 65%) тұз
қышқылымен әсер етті. Түзілген сутектің массасын және зат мөлшерін есептеңдер.
A) 2,6 г B) 0,65 моль C) 2,6 моль D) 1,3 моль E) 1,3 г
20. Темір мен күкірт 9:16 массалық қатынаста әрекеттеседі. Массасы 2,7 кг темір ұнтағымен
әрекеттесетін күкірттің массасын есептеңдер.
A) 0,8 кг B) 4,0 кг C) 4,8 кг D) 1,6 кг E) 3,2 кг
Авогадро заңы, молярлық көлем /8 cынып/ (56-61 беттер)

1. Авогадро заңы
A) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде массалары бірдей болады
B) бірдей жағдайда алынған газдардың тең молекулаларының көлемдері бірдей болады
C) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде зат мөлшерлері бірдей болады
D) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде молярлық массалары бірдей
болады
E) бірдей жағдайда алынған газдардың тең көлемдерінде молекула сандары бірдей
болады
2. Молярлық көлем
A) кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайда алатын массасы
B) кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайдағы молекулалар саны
C) кез келген газдың 1 молінің қалыпты жағдайда алатын көлемі
D) кез келген газдың 1 грамының қалыпты жағдайда алатын көлемі
E) кез келген газдың 1 килограмының қалыпты жағдайда алатын көлемі
3. Қалыпты жағдай
A) t°C=0°C B) p=1 атм=103,1 кПа C) t°C=25°C
D) p=1 атм=101,3 кПа E) t°C=20°C
4. Көлемдері 56 л оттегі мен көмірқышқыл газы қалыпты жағдайда өлшенген, олардағы
молекулалар санын және массасын есептеңдер.
A) 7,525*1023 B) 110 г C) 15,05*1023 D) 40 г E) 80 г
5. Массасы 8,8 г көмірқышқыл газының қалыпты жағдайда алатын көлемін есептеңдер
A) 4,48 л B) 8,96 л C) 2,24 л D) 6,72 л E) 3,36 л
6. Стандартты жағдай
A) t°C=0°C B) p=1 атм=103,1 кПа C) t°C=25°C D) p=1 атм=101,3 кПа E)
t°C=20°C
7. Көлемі 6,72 л оттегінің қалыпты жағдайдағы массасын есептеңдер
A) 14,4 г B) 9,6 г C) 7,2 г D) 19,2 г E) 4,8 г
8. Зат мөлшері 0,5 моль аммиактың көлемі мен молекула санын есептеңдер
A) 5,6 л B) 3,01*1022 C) 11,2 л D) 1,12 л E) 3,01*1023
9. Күкіртті газдың (SO2) молекула саны 3,01*1024, оның көлемін және массасын есептеңдер
A) 112 л B) 32 г C) 33,6 л D)11,2 л E) 320 г
10. Көлемі 1,12 л сутегінің молекула санын есептеңдер
A) 3,01*1023 B) 3,01*1022 C) 6,02*1023 D) 0,301*1023 E) 6,02*1022
11. Аммиактың (қ.ж.) 1 литрінің массасын есептеңдер
A) 0,7859 г B) 0,8579 г C) 0,7589 г D) 0,8597 г E) 0,9578 г
12. Қалыпты жағдайда тығыздығы 1,3393 г/л болатын газдың молярлық массасын есептеңдер
13. Массасы 4,68 г калий сумен әрекеттескенде бөлінген сутегінің (қ.ж.) көлемін табыңдар.
A) 1,344 л B) 1,12 л C) 0,672 л D) 2,24л E) 3,36 л
14. Көлемі 89,6 л хлордың массасын есептеңдер
A) 355 г B) 142 г C) 71 г D) 284 г E) 213 г
15. Газдың 1 л (қ.ж.) массасы 1,9643 г болса, осы газға сәйкес келетін қосылыстарды
анықтаңдар.
A) NO B) CO2 C) C3H6 D) N2O E) C3H8
16. Метанның (СН4) 3,01*1024 молекуласының массасын есептеңдер
A) 8 г B) 32 г C) 80 г D) 64 г E) 16 г
64
17. Массасы 128 г күкірт (ІV) оксидінің (қ.ж.) көлемі мен молекула санын есептеңдер
A) 12,04*1022 B) 44,8л C) 12,04*1024 D) 22,4 л E) 1,204*1024
18. Газдың 1 л (қ.ж.) массасы 1,25 г болса, осы газға сәйкес келетін қосылыстарды
анықтаңдар.
A) CO B) NO C) C2H4 D) N2 E) C2H6
19. Медицинада қолданылатын оттек жастықшасының көлемі 10 л, р(О2)=1,43 г/л болса,
оның массасы қанша болғаны?
A) 32 г B) 14,3г C) 34,1 г D) 13,4 г E) 43,1 г
20. Массасы 1,38 г натрий сумен әрекеттескенде бөлінген сутегінің (қ.ж.) көлемін табыңдар.
A) 1,344 л B) 1,12 л C) 0,672 л D) 2,24л E) 3,36 л
Газдардың салыстырмалы тығыдығы /8 cынып/

1. Газдардың салыстырмалы тығыздығының есептеу формулалары
A) Dx(у)=М(у)/М(х) B) Dx(у)=m(у)/m(х) C) Dx(у)=М(x)/М(y)
D) Dx(у)=m(x)/m(y) E) Dx(у)= ρ(у)/ρ(х)
2. Газдардың қалыпты жағдайдағы тығыздығын есептеу формуласы
A) ρ(х)= m(х)/Vm B) ρ(х)=Мr(х)/Vm C) ρ(х)=М(х)/Vm
D) ρ(х)=М(х)/М(y) E) ρ(х)= Vm/М(х)
3. Көмірқышқыл газы мен оттегінің сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығын есептеңдер
A) 16 B) 44 C) 8 D) 22 E) 32
4. Белгісібір газдың сутегімен салыстырғандағы тығыздығы 17-ге, екінші газдыңауамен
салыстырғандағы тығыздығы 2,76 болса, олардың молярлық массаларын есептеңдер
5. Көлемі 56 л (қ.ж.) белгісіз газдың ауамен салыстырмалы тығыздығы 0,5863 болса, оның
массасын және сутегімен салыстырмалы тығыздығын есептеңдер.
A) 17 B) 42,5 г C) 37,95 г D) 8,5 E) 85 г
6. Көлемі 1 л газдың массасы 1,429 г. Бұл газдың салыстырмалы молекулалық массасын және
сутегімен салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 16 B) 64 C) 80 D) 8 E) 32
7. Ауамен салыстырғандағы тығыздығы 0,552-ге тең, осы газдың оттегімен салыстырғандағы
тығыздығын есептеңдер
A) 0,25 B) 0,75 C) 0,5 D) 0,625 E) 1,0
8. Белгісіз газдың сутегімен салыстырғандағы тығыздығы 32-ге тең болса, оның метанмен
(СН4) салыстырғандағы тығыздығы қандай?
A) 2 B) 8 C) 6 D) 4 E) 10
9. Белгісіз газдың (қ.ж.) тығыздығы ρ=1,52 г/л болса, оның 15 л массасын есептеңдер
A) 30,4 г B) 22,8 г C) 45,6 г D) 11,4 г E) 15,2 г
10. Берілген газдардың 50 грамы алатын көлемдерінің (қ.ж.) кему ретімен орналастырыңдар.
1. H2S 2. NH3 3. HCl 4. H2 5. O2
A) 25134 B) 51342 C) 13425 D) 34251 E) 42513
11. Берілген газдарды сутегімен салыстырғандағы тығыздығының арту ретімен
орналастырыңдар
1. Н2S 2. SО2 3. Cl2 4. N2 5. СO2
A) 41523 B) 23415 C) 15234 D) 34152 E) 52341
12. Көлемі 2,8 л (қ.ж.) белгісіз газдың сутегімен салыстырғандағы тығыздығы 15-ке тең.
Газдың массасын есептеңдер.
A) 3,57 г B) 7,53 г C) 5,37 г D) 3,75 г E) 7,35 г
13. Көлемі 14 л, оттекпен салыстырғандағы тығыздығы 1,8125-ке тең газдың массасын және
қалыпты жағдайдағы тығыздығын есептеңдер.
A) 2,985 г/л B) 36,25 г C) 2,589 г/л D) 32,65 г E) 2,895 г/л
14. Мына теңдеу бойынша СН4+2О2→СО2+2Н2О көлемі 280 л метанды жағу үшін қанша литр
(қ.ж.) ауа қажет? Ауаның құрамында көлемі бойынша 20 % оттегі бар.
A) 1400 л B) 672 л C) 560 л D) 448 л E) 2800 л
15. Белгісіз газдың оттегімен салыстырғандағы тығыздығы 2-ге тең болса, оның сутегімен
салыстырғандағы тығыздығы қандай?
A) 32 B) 8 C) 16 D) 40 E) 10
65
16. Белгісіз газдың (қ.ж.) тығыздығы ρ=1,25 г/л болса, оның 12 л массасын есептеңдер
A) 30 г B) 7,5 г C) 15 г D) 22,5 г E) 37,5 г
17. Мына теңдеу бойынша С3Н8+5О2→3СО2+4Н2О көлемі 140 л пропанды (С3Н8) жағу үшін
қанша литр (қ.ж.) ауа қажет? Ауаның құрамында көлемі бойынша 20 % оттегі бар.
A) 700 л B) 3500 л C) 280 л D) 7000 л E) 1400 л
18. Көлемі 1 л газдың массасы 2,5 г. Бұл газдың салыстырмалы молекулалық массасын және
сутегімен салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 56 B) 70 C) 14 D) 28 E) 42
19. Оттегімен салыстырғандағы тығыздығы 1,25-ке тең, осы газдың гелиймен
салыстырғандағы тығыздығын есептеңдер
A) 20 B) 7,5 C) 5 D) 6,25 E) 10
20. Мына теңдеу бойынша С3Н8+5О2→3СО2+4Н2О көлемі 56 л пропанды жағу үшін қанша
литр (қ.ж.) оттегі қажет?
A) 280 л B) 560 л C) 1400 л D) 2800 л E) 140 л
Газдардың көлемдік қатынас заңы /8 cынып/ (64-66 беттер)

1. Гей-Люссактың көлемдік қатынас заңы
A) химиялық реакциядағы әрекеттесетін газдар мен түзілген өнім көлемдерінің қатынасы
кіші
бүтін сандар болады
B) реакцияласушы және реакциядан шығатын газдардың массаларының қатынасы
кішкене бүтін
сандар қатынасындай болады
C) химиялық реакциядағы әрекеттесетін газдар мен түзілген өнім молярлық
массаларының
қатынасы кіші бүтін сандар болады
D) реакцияласушы және реакциядан шығатын газдардың көлемдерінің қатынасы кішкене
бүтін
сандар қатынасындай болады
E) ) химиялық реакциядағы әрекеттесетін газдар мен түзілген өнім массаларының
қатынасы кіші
бүтін сандар болады
2. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар: Н 2 (г)+О2
(г)→Н2О (г)
A) 1:1:1 B) 2:1:1 C) 1:1:2 D) 2:2:2 E) 2:1:2
3. Мына реакция теңдеуі бойынша: 2SO2+O2=2SO3 көлемі 16 л күкірт (ІV) оксидін күкірт (VІ)
оксидіне дейін тотықтыру үшін қанша оттегі жұмсалады?
A) 2 л B) 8 л C) 12 л D) 16 л E) 10 л
4. Көлемі 10 л метанды жағуға қанша көлем оттек жұмсалады?
A) 10 л B) 15 л C) 20 л D) 25 л E) 5 л
5. 2 моль күкірткөміртек CS2 жанғанда түзілетін газдардың көлемдері (қ.ж.) қандай?
CS2+3О2→СО2+2SО2
A) 89,6 л SО2 B) 8,96 л СО2 C) 44,8 л SО2 D) 89,6 л СО2 E) 44,8 л СО2
6. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар: N 2(г) + О2(г)
→ NО(г)
A) 1:1:1 B) 2:1:1 C) 1:1:2 D) 2:2:2 E) 2:1:2
7. Мына реакция теңдеуі бойынша: 4NH3+5O2→4NО+6Н2O көлемі 24 л аммиак (NH3) оксидін
азот (ІІ) оксидіне дейін тотықтыру үшін қанша оттегі жұмсалады?
A) 36 л B) 28 л C) 32 л D) 30 л E) 40 л
8. Нәтижесінде төрт валентті азот оксиді түзілетін болса, әрекеттесетін азот (ІІ) оксиді мен
оттек газдарының көлемдік қатынастарын (қ.ж.) табыңдар.
A) 1:2 B) 2:1 C) 1:1 D) 3:1 E) 2:2
9. Мына теңдеу бойынша 2С2Н6+7О2→4СО2+6Н2О көлемі 6 л этанды жағы үшін қанша литр
(қ.ж.) оттегі қажет?
A) 21 л B) 14 л C) 42 л D) 28 л E) 7 л
10. Газдар арасындағы теңдеуді теңестіріп, көлемдік қатынастарын анықтаңдар:
CO(г)+О2(г)→CO2 (г)
66
A) 1:1:1 B) 2:1:1 C) 1:1:2 D) 2:2:2 E) 2:1:2
11. Мына реакция теңдеуі бойынша: 2NО+O2→2NО2 азот (ІІ) оксидін тотықтыруға 8 л оттегі
жұмсалған болса, түзілген азот (ІV) оксидінің көлемін есептеңдер
A) 16 л B) 32 л C) 12 л D) 8 л E) 24 л
NH3(г)+O2(г)→N2(г)+ Н2O(г)
A) 4:2:3:6 B) 4:3:2:6 C) 4:5:2:6 D) 4:3:2:3 E) 2:3:2:6
13. Мына теңдеу бойынша 2С4Н10+13О2→8СО2+10Н2О көлемі 8 л бутанды жағы үшін қанша
литр
(қ.ж.) оттегі қажет?
A) 39 л B) 26 л C) 65 л D) 13 л E) 52 л
N2 (г)+H2 (г)→NН3 (г)
A) 1:1:3 B) 2:3:1 C) 3:1:2 D) 1:3:2 E) 2:1:2
15. Мына реакция теңдеуі бойынша: 4NH3+5O2→4NО+6Н2O аммиакты тотықтыруға 15 л
оттегі
жұмсалған болса, түзілген азот (ІІ) оксидінің көлемін есептеңдер
A) 15 л B) 9 л C) 12 л D) 21 л E) 18 л
Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару
A) 11,7 г B) 234 г C) 58,5 г D) 23,4 г E) 117 г
2. Массасы 72 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?
A) 0,3 моль B) 6 моль C) 4 моль D) 0,6 моль E) 3 моль
A) 325 г B) 195 г C) 260 г D) 65 г E) 130 г
A) 65 г B) 32,5 г C) 325 г D) 650 г E) 130 г
Есеп үлгілері
Шешуі: Ar(Na)=23 Ar(Cl)=35,5
Mr(NaCl)=1*23+1*35,5=23+35,5=58,5
36,8 г Хг
2Na+Cl2=2NaCl
2*23 г 2*58,5 г
36 , 8 г∗2∗58 ,5 г
Х= =93,6 г
2∗23 г
Жауабы: 93,6 г NaCl
2. Массасы 14,4 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?

Шешуі: Ar(С)=12
14,4 г Х моль
С+О2=СО2
12 г 1 моль
14 , 4 г∗1 моль
Х= =1,2моль
12 г
Жауабы: 1,2 моль CO2
67
Шешуі: Ar(Zn)=65 Ar(H)=1
Mr(H2)=2*1=2
Хг 22 г
Zn+2HCl=ZnCl2+H2
65 г 2г
65 г∗22 г
Х= =715 г
2г
Жауабы: 715 г Zn
Шешуі: Ar(Fe)=56 Ar(Cl)=35,5
Mr(FeCl3)=1*56+3*35,5=56+106,5=162,5
33,6 г Хг
2Fe+3Cl2=2FeCl3
2*56 г 2*162,5 г
33 ,6 г∗2∗162, 5 г
Х= =97,5 г
2∗56 г
Жауабы: 97,5 г FeCl3
Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/

1D 2B 3C 4А
Отынның жануы және энергияның бөлінуі /8 cынып/

1. Іс жүзінде кездесетін отынның агрегаттық күйлері
A) газ B) өсімдіктекті C) қатты D) сұйық E) жануартекті
2. Жасанды отындар
A) қоңыр көмір B) керосин C) мазут D) шымтезек E) бензин
3. Отын негізінен екі элемент топтарынан тұрады. Бірінші топ элементтері
A) көміртек, сутек B) күкірт, азот C) сутек, азот
D) күкірт, оттек E) азот, көміртек
4. Массасы 1 кг қатты және сұйық отын, ал газ тәріздес отынның 1 м3 жанғанда бөлінетін
жылу мөлшері отынның ... деп аталады.
A) жануы B) жылу бөлгіштігі C) отынның түзілуі
D) отын энергиясы E) меншікті жану жылуы
5. Ұстаханаларда қолданылатын отын
A) таскөмір B) қоңыр көмір C) кокс D) шымтезек E) ағаш көмірі
6. Қатты отындар
A) антрацит B) бензин C) керосин D) таскөмір E) шымтезек
7. Табиғи отындар
A) жанғыш сланец B) таскөмір C) мазут D) шымтезек E) бензин
8. Бу қазандықтарын жылыту үшін қолданылатын отын
A) жеңіл бензин B) кокс газы C) мазут D) ауыр бензин E) керосин
9. Сутегі-болашақтың отыны. Отынның басқа түрлеріне қарағанда сутегінің тиімділігі
A) сутегі қалдықсызжанады, зиянды қосымша өнімдер түзілмейді
B) өндіру технологиясы бойынша суды айыруға электрэнергиясы көп жұмсалады
C) сақтау тәсілі, оның үлкен көлем алуында
D) сутектің табиғи көзі су болғандықтан, оны өндіру мүмкіндігі шексіз
E) сутегінің ауадағы оттегімен қопарылғыш қоспасын түзуінде
10. Сұйық отындар
68
A) табиғи газ B) бензин C) мазут D) мұнайға серік газ E) керосин
11. Отын негізінен екі элемент топтарынан тұрады. Екінші топ элементі
A) оттек B) күкірт C) сутек D) азот E) көміртек
12. Жанғанда көп мөлшерде жылу бөлетін заттар ... деп аталады.
A) отын B) қатты заттар C) энергиялы заттар D) сұйық заттар E) газтәрізді заттар
13. Ұшақтарда жанармай ретінде қолданылады
A) керосин B) кокс газы C) мазут D) ауыр бензин E) жеңіл бензин
14. Сутегі-болашақтың отыны. Олай болса, неліктен сутегі отын ретінде қолданыс таба
алмай отыр?
A) сутегі қалдықсызжанады, зиянды қосымша өнімдер түзілмейді
B) өндіру технологиясы бойынша суды айыруға электрэнергиясы көп жұмсалады
C) сақтау тәсілі, оның үлкен көлем алуында
D) сутектің табиғи көзі су болғандықтан, оны өндіру мүмкіндігі шексіз
E) сутегінің ауадағы оттегімен қопарылғыш қоспасын түзуінде
15. Газ күйіндегі отындар
A) табиғи газ B) кокс C) өнеркәсіп газдары D) ағаш E) мұнайға серік газдар
16. Отынның жылу бөлгіштігі
A) таскөмірдің жылу бөлгіштігі 7000 ккал/кг
B) табиғи газдың жылу бөлгіштігі 10000 ккал/м3
C) таскөмірдің жылу бөлгіштігі 15000 ккал/кг
D) мазуттың жылу бөлгіштігі 10000 ккал/кг
E) табиғи газдың жылу бөлгіштігі 15000 ккал/м3
17. Автокөліктерде жанармай ретінде қолданылады
A) жеңіл бензин B) кокс газы C) мазут D) ауыр бензин E) керосин
18. Металлургиялық үдерістер жүргізу үшін қажетті отын
A) таскөмір B) қоңыр көмір C) кокс D) шымтезек E) ағаш көмірі
19. 1 м 3 немесе 1 кг отын жанғанда бөлінетін жылу мөлшері оның меншікті жану жылуы деп
аталады. Мысалы,
A) табиғи газдың меншікті жану жылуы 33500 ккал/м3
B) қоңыр көмірдің меншікті жану жылуы 13000 кДж/моль
C) табиғи газдың меншікті жану жылуы 13000 кДж/моль
D) қоңыр көмірдің меншікті жану жылуы 13000 ккал/кг
E) табиғи газдың меншікті жану жылуы 33500 кДж/моль
20. Керосин қолданылады
A) бу қазандықтарын жылыту үшін B) автокөліктердің жанармайы ретінде
C) трактор және реактивті ұшақтарға қажетті отын болып табылады
D) ұшақтардың жанармайы ретінде E) бензин алу үшін
Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар /8 cынып/

1. Химиялық реакциялар кезінде жылудың бөліуі немесе сіңірілуіне байланысты реакциялар
бөлінеді
A) термохимиялық B) экзотермиялық C) жану жылуы
D) түзілу жылуы E) эндотермиялық
2. 1 ккал неше Дж-ге тең?
A) 4,1868 Дж B) 4,8168 Дж C) 4,6188 Дж D) 4,8861 Дж E) 4,8816 Дж
3. Экзотермиялық реакция кезінде
A) температура төмендейді
B) дененің ішкі энергиясы кемиді
C) зат бөлшектері үлкен жылдамдықпен қозғалады
D) заттардың кинетикалық энергиясы жоғары болады
E) молекулалар баяу қозғалатын болғандықтан, кинетикалық энергия кемиді
4. Калориметр
A) химиялық реакцияның жылдамдығын өлшейтін құрал
B) химиялық реакцияның жылу эффектісін өлшейтін құрал
C) химиялық реакцияның бағытын анықтайтын құрал
D) химиялық реакцияның көлемін өлшейтін құрал
69
E) химиялық реакцияның қысымын өлшейтін құрал
5. Жылу эффектісі тәуелді болады
A) температураға
B) ыдыстың көлеміне
C) бастапқы заттардың және өнімдердің табиғатына
D) реакция жүретін ыдыстың түріне
E) реагенттер мен өнімдердің агрегаттық күйлеріне
6. 1 моль күрделі зат жай заттардан түзілгенде сіңірілетін немесе бөлінетін жылу мөлшері
A) жылу эффектісі B) эндотермиялық C) термохимиялық
D) түзілу жылуы E) экзотермиялық
7. Жылу бөле жүретін реакция
8. Энергияның сақталу заңы
A) күрделі заттың 1 көлемі жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру
үшін
сонша жылу сіңіріледі
B) күрделі заттың 1 кг жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін
сонша
жылу сіңіріледі
C) күрделі заттың 1 молі жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру
үшін сонша
D) күрделі заттың 1 м3 жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру үшін
сонша
E) күрделі заттың 1 грамы жай заттардан түзілгенде қанша энергия бөлінсе, оны айыру
үшін
сонша жылу сіңіріледі
9. Экзотермиялық реациялар
A) 3СаО+Р2О5=Ca3(PO4)2+Q B) 2NH3=N2+3H2-Q C) 2NO+O2 – Q =2NO2
D) Cu(OH)2+Q =CuO+H2O E) CaO+H2O=Ca(OH)2+Q
10. Реакциялардың теңдеулерін теңестіріп, реакцияның жылу эффектісі заттың түзілу жылуы
болатын реакциялардың көрсетіңдер
A) NO+O2 →NO2+Q B) S+H2→H2S+Q C) N2+H2→ NH3+Q
D) N2+O2→NO-Q E) C+O2→CO2+Q
11. Жылу сіңіре жүретін реакциялар
12. Су буының түзілу жылуы
A) +285,8 кДж B) –241,8 кДж C) +214,8 кДж D) +241,8 кДж E) –285,8 кДж
13. Берілген реакциялардағы термохимиялық теңдеулерден қайсысы экзотермиялық екенін
А) N2+O2=2NO – Q В) НСІ+NaOH=NaCI+H2O+Q С) CaCO3=CaO+CO2– Q
D) N2+3H2=2NH3 + Q E) 2H2O+ Q =2H2+O2 F) 2SO2+O2– Q =2SO3
14. Эндотермиялық реациялар
A) 3СаО+Р2О5=Ca3(PO4)2+Q B) 2NH3=N2+3H2-Q C) 2NO+O2 – Q =2NO2
D) Cu(OH)2+Q =CuO+H2O E) CaO+H2O=Ca(OH)2+Q
15. Экзотермиялық реакциялар
A) көмірдің жануы B) табиғи газдың жануы C) судың айырылуы
D) фотосинтез процесі E) бензиннің жануы Ғ) әктасты өртеу
16. Химиялық реакция кезінде бөлінетін немесе сіңірілетін жылу мөлшері химиялық
реакцияның ...
деп аталады
D) жылу эффектісі E) түзілу жылуы
70
17. Эндотермиялық реакция кезінде
A) температура төмендейді
B) дененің ішкі энергиясы кемиді
C) зат бөлшектері үлкен жылдамдықпен қозғалады
D) заттардың кинетикалық энергиясы жоғары болады
E) молекулалар баяу қозғалатын болғандықтан, кинетикалық энергия кемиді
18. Берілген реакциялардағы термохимиялық теңдеулерден қайсысы эндотермиялық екенін
А) N2+O2=2NO – Q В) НСІ+NaOH=NaCI+H2O+Q С) CaCO3=CaO+CO2– Q
D) N2+3H2=2NH3 + Q E) 2H2O+ Q =2H2+O2 F) 2SO2+O2– Q =2SO3
19. Эндотермиялық реакциялар
A) көмірдің жануы B) табиғи газдың жануы C) судың айырылуы
D) фотосинтез процесі E) бензиннің жануы Ғ) әктасты өртеу
20. Сұйық судың түзілу жылуы
A) +285,8 кДж B) –241,8 кДж C) +214,8 кДж D) +241,8 кДж E) –285,8 кДж
Термохимиялық реакциялар теңдеулері бойынша есептеулер /8 cынып/

1. Массасы 3,2 г метан жанғанда қанша жылу бөлінеді, егер СН4+2O2=СO2+2H2O+892 кДж
болса.
A) 178,4 кДж B) 446 кДж C) 1784 кДж D) 44,6 кДж E) 892 кДж
2. Реакция теңдеуі бойынша массасы 64 г Ғе2О3 түзілгенде 328,88 кДж жылу бөлінсе, заттың
түзілу жылуы қандай? 2Ғе+1/2О2= Ғе2О3
A) 82,22 кДж B) 228,2 кДж C) 282,2 кДж D) 222,8 кДж E) 822,2 кДж
3. Теңдеу бойынша NH3(газ)+HCl(газ)=NH4Cl(крист.)+176,93кДж, 884,65 кДж жылу бөлінсе, неше
моль аммиак реакцияға қатысқан?
4. Адам ағзасында жүретін глюкозаның 1 молінің тотығу үдерісі кезінде 2870 кДж жылу
бөлетін болса, массасы 45 г глюкоза қанша жылу береді?
5. Реакция нәтижесінде 532,2 кДж жылу сіңірілсе, қанша кальций карбонаты айырылған
және қанша кальций оксиді мен көмірқышқыл газы түзіледі? Реакция теңдеуі
СаСО3=СаО+СО2 – 177,4 кДж
A) 600 г СаСО3, 336 г СаО, 264 г СО2 B) 300 г СаСО3, 168 г СаО, 132 г СО2
C) 450 г СаСО3, 252 г СаО, 198 г СО2 D) 200 г СаСО3, 112 г СаО, 88 г СО2
E) 100 г СаСО3, 56 г СаО, 44 г СО2
6. Массасы 8 г күкірт жанғанда 74,25 кДж жылу бөлінсе, реакцияның термохимиялық
теңдеуін құрыңдар
A) S+O2=SO2+148,5 кДж B) S+O2=SO2+927 кДж C) S+O2=SO2+297 кДж
D) S+O2=SO2+495 кДж E) S+O2=SO2+594 кДж
7. Массасы 32 г мыс оттегіде тотыққанда 81,05 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның жылу
эффектісін есептеңдер 2Cu+O2=2CuO
8. Көлемі 56 л (қ.ж.) күкіртті газ түзілгенде қанша жылу бөлінеді? S+O2=SO2+297 кДж
9. Массасы 12,4 г фосфор жанғанда 298,4 кДж жылу бөлінсе, 1 моль фосфор (V) оксиді
түзілгенде қанша жылу бөлінеді?
A) 746 кДж B) 1294 кДж C) 764 кДж D) 1942 кДж E) 1492 кДж
10. Массасы 7,2 кг таскөмір жанғанда қанша жылу бөлінеді? С+О2=СO2+393,5 кДж
A) 114,771 кДж B) 236100 кДж C) 144771 кДж D) 236,1 кДж E) 263,1 кДж
11. Зат мөлшері 0,4 моль көміртек (ІІ) оксиді жанғанда 115,4 кДж жылу бөлінеді.
Реакцияның термохимиялық теңдеуін құрастырыңдар.
A) 2СО+O2=2СO2+577 кДж B) 2СО+O2=2СO2+288,5 кДж C)
2СО+O2=2СO2+144,25 кДж
D) 2СО+O2=2СO2+1154 кДж E) 2СО+O2=2СO2+432,75 кДж
71
12. Массасы 28 г темір күкіртпен әрекеттескенде 48,7 кДж жылу бөлінді. Темір (ІІ) сульфиді
түзілуінің жылу эффектісін есептеңдер
13. Массасы 13 г мырыш жанғанда 69,6 кДж жылу бөлінеді. Реакцияның термохимиялық
теңдеуін құрастырыңдар
A) 2Zn+O2=2ZnO+348 кДж B) 2Zn+O2=2ZnO +669 кДж C) 2Zn+O2=2ZnO +696
кДж
D) 2Zn+O2=2ZnO +438 кДж E) 2Zn+O2=2ZnO +966 кДж
14. Көлемі 56л (қ.ж.) сутек жанғанда қанша жылу бөлінеді? Реакцияның термохимиялық
теңдеуі: 2Н2+О2=2Н2O+572 кДж
A) 1430 кДж B) 357,5 кДж C) 2145 кДж D) 715 кДж E) 1072,5 кДж
15. Көмірдің жануы нәтижесінде 33500 кДж жылу бөлінсе, реакцияның термохимиялық
теңдеуі бойынша жанған көмірдің массасын табыңдар: С+O2=СO2+402 кДж
A) 500 г B) 100 г C) 800 г D) 400 г E) 1000 г
16. Зат мөлшері 0,6 моль көміртек (ІІ) оксиді жанғанда 173,1 кДж жылу бөлінеді.
Реакцияның термохимиялық теңдеуін құрастырыңдар.
A) 2СО+O2=2СO2+1154 кДж B) 2СО+O2=2СO2+288,5 кДж C)
2СО+O2=2СO2+144,25 кДж
D) 2СО+O2=2СO2+577 кДж E) 2СО+O2=2СO2+432,75 кДж
17. Көлемі 112 л (қ.ж.) күкіртті газ түзілгенде қанша жылу бөлінеді? S+O2=SO2+297 кДж
18. Массасы 12,4 г фосфор жанғанда 298,4 кДж жылу бөлінсе, 2 моль фосфор (V) оксиді
түзілгенде қанша жылу бөлінеді?
19. Массасы 32 г метан жанғанда қанша жылу бөлінеді, егер СН4+2O2=СO2+2H2O+892 кДж
болса.
A) 178,4 кДж B) 446 кДж C) 892 кДж D) 44,6 кДж E) 1784 кДж
20. Реакция теңдеуі бойынша массасы 32 г Ғе2О3 түзілгенде 164,44 кДж жылу бөлінсе, заттың
түзілу жылуы қандай? 4Ғе+3О2= Ғе2О3
Жылыжай эффектісі /8 cынып/ (76-79 беттер)

1. Жаһандық жылынудың себептері
A) суды ауылшаруашылығында көп пайдалануда
B) адамдар көмірдің, мұнайдың, газдың көп мөлшерін жағуда, сондай-ақ жаңа атом
электрстансаларын салуда
C) ауаның құрамындағы оттек газы мөлшерінің күрт азайып кетуінде
D) маусымдық жаз айының 3 айдан артық болуында
E) органикалық отынды жағу, сонымен қатар ормандарды жою салдарынан атмосферада
көмірқышқыл газы жиналуда
2. Соңғы уақытта метеорологтер Жер атмосферасы салыстырмалы түрде әлдеқайда жылдам
қызуда деп дабыл қағуда. ХХ ғасырдың басынан бастап температураның көтерілуі құрайды
A) 0,78±0,28°С B) 0,24±0,18°С C) 0,46±0,14°С D) 0,74±0,18°С E) 0,54±0,08°С
3. Жер атмосферасындағы СО2-нің 2017 жылғы мөлшері, %
A) 0,0406 B) 0,0380 C) 0,0317 D) 0,0346 E) 0,0403
4. Инфрақызыл сәулелерді белсенді түрде жұтып, ғарышқа шығуға тиісті жылудың бір
бөлігін ұстап қалатын қосылыстар
A) оттек B) су буы C) азот оксидтері D) инертті газдар E) көмірқышқыл газы
5. Шолпан ғаламшары атмосферасының 96 % тұрады
A) су буынан B) оттектен C) азоттан D) көмірқышқыл газынан E) сутектен
6. Егерғалымдардың болжағанындай, ХХІ ғасырда температура тағы 1-3,5°С-қа көтерілсе,
полярлық мұздықтардың еруіне байланысты
A) дүниежүзілік мұхиттың деңгейі көтеріледі
B) өсімдіктер мен жануарлардың көптеген түрлері көбейеді
C) құрғақшылық көбейеді және жердің шөлейттену процесі күшейе түседі
D) құрғақшылық азаяды және жердің шөлейттену процесі төмендейді
72
E) өсімдіктер мен жануарлардың көптеген түрлері жойылады, дауылдар жиілейді
7. Ауа құрамындағы көміртек (ІV) оксидінің мөлшері
A) 10 % болғанда адамның бірден қимыл-әрекеті тоқтайды
B) 3 % болғанда адамның тыныс алуы жиілейді
C) 3 % болғанда адам есінен айырылады
D) 20 % болғанда адамның бірден қимыл-әрекеті тоқтайды
E) 10 % болғанда адам есінен айырылады
8. Экологтардың болжауынша, жаһандық жылыну процесін баялатуға мынадай шаралар
көмектеседі
A) қазба отын түрлерінің бағасын арттыру
B) қоршаған ортаға тасталатын қалдықтарға салық салмау
C) қазба отынның түрлерін экологиялық таза отынмен алмастыру
D) энергия үнемдеуші және қалдықсыз технологияларды дамыту
E) қазба отын түрлерінің бағасын төмендету
9. Жер атмосферасындағы СО2-нің 2005 жылғы мөлшері, %
A) 0,0406 B) 0,0380 C) 0,0317 D) 0,0346 E) 0,0403
10. Экологтардың болжауынша, жаһандық жылыну процесін баялатуға мынадай шаралар
көмектеседі
A) азот газын сіңіру және байланыстыру технологияларын енгізу
B) ағаш отырғызу
C) экологиялық оқу-ағарту жұмыстарын жүргізу
D) қазба отынның түрлерін арттыру
E) көмірқышқыл газын сіңіру және байланыстыру технологияларын енгізу
Сутек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы /8 cынып/

1. Сутегінің тазалығын тексеру үшін
A) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз,
сонда
сутегі таза болса «пах» деген дыбыс қаттырақ естіледі
B) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз,
сонда
сутегі таза болмаса «пах» деген дыбыс қаттырақ естіледі
C) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз,
сонда
сутегі таза болса «пах» деген дыбыс қаттырақ естіледі
D) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз,
сонда
сутегі таза болса баяу «пах» деген дыбыс шығарады
E) жанып тұрған спирт шамына немесе шырпыға сутек жиналған сынауықты апарамыз,
сонда
сутегі таза болмаса баяу «пах» деген дыбыс шығарады
2. Сутегі табиғатта таралуы бойынша нешінші орында тұрады?
A) 5-інші B) 8-інші C) 7-нші D) 6-ншы E) 9-ыншы
3. Сутекке «Hydrogenium» атауын берген ғалым
A) А.Лавуазье B) Д.Менделеев C) А. Штон де Морво D) Г.Кавендиш E)
Ж.Менье
4. «Жанғыш ауа»
A) сутегі B) табиғи газ C) оттегі D) көмірқышқыл газы E) азот
5. Жер бетінде сутек байланысқан күйде кездеседі
A) құмда B) суда C) ауада D) таскөмірде E) мұнайда
6. Cутектің өндірісте алыну реакция теңдеуі
A) 2H2O→2H2+O2 B) Zn+2HCl→ZnCl2+H2 C) Mg+H2O→MgO+H2
D) Zn+H2O→ ZnO+H2 E) Mg+H2SO4→MgSO4+H2
7. Зертханада сутекті алу үшін қолданылатын қосылыстар
73
A) H2СO3, H2SO4 B) Zn, Mg C) НСІ, H2SO4 D) Cu, Pb E) Zn, Нg
8. Сутекті алғаш рет мырыш пен тұз және күкірт қышқылын әрекеттестіру арқылы алған
ғалым
Ж.Менье
9. Сутектің жалпы сипаттамасы
A) сутек қосылыстарында үнемі бір валентті
B) салыстырмалы атомдық массасы 1-ге тең
C) салыстырмалы молекулалық массасы 1-ге тең
D) сутек қосылыстарында бір және екі валентті болады
E) периодтық жүйедегі бірінші элемент
10. Сутектің физикалық қасиеттері
A) түссіз, иіссіз, дәмсіз, өте жеңіл газ
B) суда нашар ериді (100 көлем суда 3 көлем сутек ериді)
C) tқайн= –252,76°С және tбалқу= –259,2°С
D) суда нашар ериді (100 көлем суда 2 көлем сутек ериді)
E) tқайн= –259,2°С және tбалқу= –252,76°С
11. Cутектің жерде кездесетін ең мол көзі
A) табиғи газ B) су C) тау жыныстары D) мұнай E) таскөмір
12. Зертханада сутекті судың астында жинауға болады, өйткені
A) сутегі ауадан жеңіл B) сутегі суда жақсы ериді C) сутегі судан ауыр
D) сутегі суда нашар ериді E) сутегі ауадан ауыр
13. Суды айырып, ол оттек және сутек элементтерінен тұратынын анықтады
Ж.Менье
14. Өте белсенді металдардың сумен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) Zn+HOН→ ZnO+H2 B) 2К+2HОН→2КОН+H2 C) Mg+HOН→MgO+H2
D) Са+2HOН→ Са(ОН)2+H2 E) 2Na+2HОН→2NaОН+H2
15. Cутектің зертханада алыну реакция теңдеулері
16. Массасы 24 г сутегінің зат мөлшері мен молекула сандарын табыңдар
A) 12 моль B) 15 моль C) 7,224*1024 молекула D) 1,2 моль E) 72,24*1024 молекула
17. Сутектің изотоптары
A) 31Н тритий B) 12Н дейтерий C) 11Н протий D) 21Н дейтерий E) 13Н тритий
18. Массасы 11,2 г темір сұйытылған тұз қышқылымен әрекеттескенде түзілетін сутегінің
(қ.ж.) көлемін анықтаңдар
A) 22,4 л B) 4,48 л C) 33,6 л D) 2,24 л E) 44,8 л
19. Зертханада сутекті ауаны ығыстыру арқылы жинауға болады. Сутегіні жинайтын ыдыс
төңкеріліпұсталуы тиіс, себебі,
A) сутегі ауадан ауыр B) сутегі суда жақсы ериді C) сутегі судан ауыр
D) сутегі суда нашар ериді E) сутегі ауадан жеңіл
20. Алғаш рет А.Лавуазье мен Ж.Менье қыздыру арқылы іске асырған реакция теңдеуі
21. Массасы 4,6 г натрий сумен әрекеттескенде қанша сутегі шығады?
A) 0,1 г B) 0,2 моль C) 0,2 г D) 0,4 г E) 0,1 моль
22. Сутектің жеңілдігі үшін «флогистон» деп атаған ғалым
Ж.Менье
23. Массасы 9,8 г күкірт қышқылымен әрекеттесетін мырыштың зат мөлшері мен массасын
A) 6,5 моль B) 0,1 моль C) 1,3 г D) 0,1 г E) 6,5 г
24. Зертханалық әдістен ерекшелігі-өнеркәсіпте сутекті табиғи арзан шикізаттан мынадай
әдістермен
алады
A) метанды айыру
74
B) метанның су буымен әрекеттестіру
C) металдарды сумен әрекеттестіру
D) жоғары температурада көмірді су буымен әрекеттестіру
E) металдарды қышқылдармен әрекеттестіру
25. Сутекті жинау әдісі қай суретте бейнеленген?
A) а, ә B) барлық суретте C) а, б D) тек б E) ә, б
Сутектің химиялық қасиеттері, қолданылуы /8 cынып/

1. «Күркіреуік газ» қоспасы сутек пен оттектің қандай көлемдік қатынастанынан тұрады?
A) V(H2):V(O2)=2:10 B) V(H2):V(O2)=2:1 C) V(H2):V(O2)=1:10
D) V(H2):V(O2)=1:2 E) V(H2):V(O2)=1:5
2. Сутегі белсенді металдармен түзетін қосылыс
A) гидраттар B) оксидтер C) тұздар D) қышқылдар E) гидридтер
3. Сутектің тарихи атаулары қалыптасқан қосылыстары
A) су B) хлорлы сутек C) силан D) аммиак E) күкіртті сутек
4. Өткір иісті газ түзіле жүретін реакция
A) 2H2+O2→2H2O B) H2+S→H2S C) CuO+H2→Cu+H2O
D) H2+Cl2→2HCl E) 2Na+H2→2NaH
5. Массасы 4 г мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыру үшін қанша сутегі қажет?
A) 100 г B) 1 г C) 0,1 г D) 0,01 г E) 10 г
6. Массасы 22,3 г қорғасын (ІІ) оксидін (PbO) тотықсыздандыру үшін қанша сутегі керек?
A) 0,2 г B) 6 г C) 0,4 г D) 2 г E) 0,6 г
7. Массасы 10,8 г алюминий тұз қышқылымен әрекеттескенде бөлінген сутегі (массасын
есептеңдер) оттегімен әрекеттеседі, нәтижесінде қанша су түзіледі?
A) 5,4 г H2O B) 1,2 г Н2 C) 1,8 г Н2 D) 10,8 г H2O E) 0,6 г Н2
8. Қызыл түсті зат түзілуімен жүретін реакция
9. Көлемі 2,24 л (қ.ж.) сутегі неше грамм мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыруға жетеді?
A) 16 г B) 4 г C) 24 г D) 20 г E) 8 г
10. Сутек қолданылады
A) аммиак және тұз қышқылын алу үшін
B) әуе техникасы мен медицинада
C) тыныс алу және зымыран отыны ретінде
D) металдарды кесу, пісіру және ауыр балқитын металдарды алу үшін
E) қопарылғыш заттар мен химия өнеркәсібінде
11. Көлемі 6,72 л (қ.ж.) сутегі неше грамм мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыруға жетеді?
A) 16 г B) 4 г C) 24 г D) 20 г E) 8 г
12. Жағымсыз иісті (шіріген жұмыртқаның иісіндей) газ түзілуімен жүретін реакция
13. Массасы 66,9 г қорғасын (ІІ) оксидін (PbO) тотықсыздандыру үшін қанша сутегі керек?
A) 0,2 г B) 6 г C) 0,4 г D) 2 г E) 0,6 г
14. Массасы 21,6 г алюминий тұз қышқылымен әрекеттескенде бөлінген сутегі (массасын
есептеңдер) оттегімен әрекеттеседі, нәтижесінде қанша су түзіледі?
A) 21,6 г H2O B) 1,2 г Н2 C) 1,8 г Н2 D) 2,4 г Н2 E) 10,8 г H2O
15. Сутек қолданылады
A) тыныс алу және медицинада B) қопарылғыш заттар мен химия
өнеркәсібінде
C) машинелік отын мен пластмасса жасау үшін D) қопарылғыш заттар өндіру үшін
75
E) тыңайтқыш және мұнай өнімдерін алу үшін
16. Көзге көрінбейтін жалынмен жүретін реакция теңдеуі
17. Массасы 24 г мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыру үшін қанша сутегі қажет?
A) 600 г B) 6 г C) 0,6 г D) 0,06 г E) 60 г
A) 2H2+O2→2H2O B) H2+S→H2S C) 2Na+H2→2NaH
D) CuO+H2→Cu+H2O E) H2+Cl2→2HCl
19. Аэростаттар мен дирижабльдерді толтыруға қолданылатын газ қоспасы
A) оттек пен неон қоспасы B) сутек пен гелий қоспасы C) оттек пен сутек қоспасы
D) сутек пен неон қоспасы E) оттек пен гелий қоспасы
20. Сутегі өте белсенді металдармен әрекеттескенде гидридтер деп аталатын тұз тәрізді
қатты заттар түзіледі. Тиісті реакция теңдеуі
Оттек, алынуы, табиғатта таралуы /8 cынып/

1. Табиғатта ең көп таралған элемент
A) сутек B) кремний C) алюминий D) темір E) оттек
2. Мұхит сулары массасының неше пайызы оттектен тұрады?
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
3. Оттегін сынап (ІІ) оксидін (HgO) айырып алған ғалым
A) А.Лавуазье B) К.Шееле C) Мартин ван Маррум D) Д.Пристли E) Ж.Менье
4. Газдарды зертханада жинайтын құрал
A) термометр B) ареометр C) газометр D) барометр E) газөлшегіш
5. Оттектің сипаттамасы
A) оттек-бейметалл, р-элемент
B) оттек қосылыстарында екі валентті
C) салыстырмалы атомдық массасы 32-ге тең
D) жай зат күйінде екі және үш атомнан О2 мен О3 молекулаларын құрайды
E) оттек-бейметалл, s-элемент
6. Оттек жай зат ретінде ауа массасының неше пайызын құрайды?
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
7. Табиғатта оттектің қатысуымен жүретін бүліну процестері
A) тоттану B) булану C) шіру D) тұнбаға түсу E) ашу
8. Оттегінің атмосферадағы қоры
A) 1,5*1012 т B) 1*1010 т C) 2,5*1015 т D) 1,5*1015 т E) 5,1*1015 т
9. Зертханада бөлінген оттекті жинау әдістері
A) азотты ығыстыру B) ауаны ығыстыру C) қысып сұйылту
D) сутекті ығыстыру E) суды ығыстыру
10. Оттектің өнеркәсіпте алынуы
A) ауаны қысып сұйылтады да, көмірқышқыл газы мен оттектің қайнау
температурасының
айырмашылығына қарай буландырып бөліп алады
B) ауаны қысып сұйылтады да, сутек пен оттектің қайнау температурасының
айырмашылығына
қарай буландырып бөліп алады
C) ауаны қысып сұйылтады да, азот пен оттектің қайнау температурасының
айырмашылығына
қарай буландырып бөліп алады
D) ауаны қысып сұйылтады да, инертті газдар мен оттектің қайнау температурасының
E) ауаны қысып сұйылтады да, азот оксидтері мен оттектің қайнау температурасының
11. Адам ағзасының ... пайызын оттек құрайды
76
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
12. Оттекті ең алғаш ашқан ғалым
A) А.Лавуазье B) К.Шееле C) Мартин ван Маррум D) Д.Пристли E) Ж.Менье
13. Жеке ағзаның өмір сүруі мен эволюция (даму)үшін өте маңызды үдерістер
A) шіру B) тоттану C) булану D) ашу E) тыныс алу
14. Зертханада оттектің алыну реакция теңдеулері
A) 2H2O→2Н2+O2 B) 2KMnO4→ K2MnO4+MnO2+O2 C) 2H2O2→2Н2O+O2
D) 2NaNO3→2NaNO2+O2 E) 2KСІO3→ 2KСІ+3O2
15. Көлемі 1,344 л оттегіні алу үшін қанша грамм калий хлоратын (KСІO3) айыру керек?
A) 4,9 г B) 7,35 г C) 2,45 г D) 14,7 г E) 9,8 г
16. Оттек байланысқан күйде жер қыртысының шамамен ... алады.
A) 89 % B) 23 % C) 49 % D) 65 % E) 56 %
17. Оттекті зертханада алу үшін қолданылатын қосылыстар
A) NaNO3 B) KMnO4 C) H2O D) H2O2 E) KClO3
18. Массасы 71,1 г калий перманганатын (KMnO4) айырғанда қанша көлем оттегі алуға
болады?
A) 5,04 л B) 6,57 л C) 4,05 л D) 2,52 л E) 10,08 л
19. Марганец (ІV) оксиді (MnO2) өршіткі ретінде қолданылатын реакциялар
A) 2H2O→2Н2+O2 B) 2KMnO4→ K2MnO4+MnO2+O2 C) 2H2O2→2Н2O+O2
D) 2NaNO3→2NaNO2+O2 E) 2KСІO3→ 2KСІ+3O2
20. Көлемі 3,36 л оттегіні алу үшін қанша грамм перманганатын (KMnO4) айыру керек?
A) 44,7 г B) 74,4 г C) 37,2 г D) 47,4 г E) 72,3 г
21. Реакцияның жылдамдығын өзгертетін, бірақ өзі жұмсалмайтын зат.
A) өршіткі B) ингибитор C) басытқы D) тежегіш E) инициатор
22. Оттектің қайнау температурасы.

A) – 183°С B) + 196°С C) – 218°С D) – 196°С E) + 183°С
23. Ауа құрамындағы оттектің көлемдік үлесі
A) 65 % B) 23 % C) 89 % D) 21 % E) 49 %
Оттектің қасиеттері /8 cынып/ (90-93 беттер)

1. Автогендік әдіспен металдарды кесу мен жалғауда жүретін реакция
A) С3Н8+5О2=3CO2+4H2O B) 2ZnS+3О2=2ZnO+2SO2 C) 2С2Н2+5О2=4CO2+2H2O
D) 3Fe+2О2=Fe3O4 E) Cu2S+2О2=2CuO+SO2
2. Спиртшамның жалынына көмір түйірін қатты қыздырып, оны оттек бар шыны ыдысқа
салса
А) ашық көкшіл жалын түзе жанады
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен жанады
С) жалын және түтін шығармай шатырлап жанады
D) жанбастан баяу тотығып, қара түсті ұнтаққа айналады
E) жанбайды, өзгеріске ұшырамайды
F) жалынсыз, түтінсіз жанады
3. Оттектің физикалық қасиеттері
А) иіссіз, түссіз В) суда жақсы ериді С) көкшіл түсті газ
D) ауадан жеңіл E) суда аз ериді
4. Біреуі оттек болып келетін, екі элементтен құралған қосылыстар
А) негіздер В) оксидтер С) қышқылдар D) тұздар E) кешенді
5. 0°С-та және 1 атм қысымда оттек пен ауаның 1 литрінің массалары тартады
А) 1,34 г В) 1,39 г С) 1,43 г D) 1,23 г E) 1,29 г F) 1,24 г
6. Темір қасықтың ішіне бір түйір күкірт салып, оны алдымен спиртшамның жалынында
қыздырып,
күкірт жана бастағанда ішінде оттек толы шыны ыдысқа батырса
77
7. Металлургия өндірісінің өртеу пештерінде жүретін күрделі заттардың тотығу реакциялары
A) С3Н8+5О2=3CO2+4H2O B) 2ZnS+3О2=2ZnO+2SO2
C) 2С2Н2+5О2=4CO2+2H2O D) 3Fe+2О2=Fe3O4
E) Cu2S+2О2=2CuO+SO2
8. Оттектің сұйылу және қату температураларына сәйкес келеді
А) -196°С В) -183°С С) +218°С
D) -218°С E) +183°С F) +196°С
9. Ғе2О3-тің аталуы
А) темір оксиді В) дитемір триоксиді С) темір (ІІ) оксиді
D) темір (ІІІ) оксиді E) темір монооксиді
10. Димарганец гептаоксидінің формуласы
А) MnO2 В) MnO3 С) Mn2O3
D) MnO E) Mn3O4 F) Mn2O7
11. Темір қасыққа салынған қызыл фосфордың бір түйірін ауада жағып алып, оттек бар
ыдысқа
батырғанда
В) көз қаратпайтын жарық шығарып, ашық жалынмен ақ түтін түзіп жанады
12. О2 пен СО2 газдарының қалыпты жағдайдағы тығыздықтарын есептеңдер
А) 1,96 г/мл В) 1,43 г/л С) 1,43 г/см3 D) 1,96 г/см3 E) 1,43 г/мл F) 1,96
г/л
13. Тамақ пісіргенде ас үйдегі газ пешінде қолданылатын пропанның жануы
A) С3Н8+5О2=3CO2+4H2O B) 2ZnS+3О2=2ZnO+2SO2 C) 2С2Н2+5О2=4CO2+2H2O
D) 3Fe+2О2=Fe3O4 E) Cu2S+2О2=2CuO+SO2
14. Болат сымның ұшына шағылмаған сіріңке шырпысын бекітіп, сіріңкені тұтаса сала, оттек
бар
ыдысқа батырса
15. Оттек бойынша тығыздығы 1,375 болатын газ(дар)ды анықтаңдар
А) СН4 В) СО2 С) SO2 D) H2S E) С3Н8 F) N2O
16. Қалыпты жағдайда 20°С-та және 1 атм қысымда 100 көлем суда еритін оттектің көлемі
А) 5,1 көлем В) 2,1 көлем С) 1,1 көлем D) 3,1 көлем E) 4,1 көлем F)
6,1 көлем
17. Оттекті қосылыстары белгісіз элементтер
A) гелий B) алтын C) неон D) фтор E) аргон
18. Мысты оттекте қатты қыздырғанда
19. CrO3-ті халықаралық атау бойынша екітүрлі тәсілмен атаңдар
А) хром (ІІІ) оксиді В) хром оксиді С) хром триоксиді
D) дихром триоксиді E) хром (VI) оксиді
20. Оттек тікелей әрекеттеспейтін элементтер
78
A) алтын, платина B) фтор, хлор C) темір, күкірт D) бром, йод E) фосфор, мыс
Оттегі және озон /8 cынып/

1. Озонның формуласы
A) N2 B) O2 C) NO D) O3 E) NO2
2. Озоннан молекулалық және атом күйіндегі оттек бөлінеді, соңғысы күштірек
тотықтырғыш, ауадағы бактерияларды жояды. Озон осы қасиетіне қарай қолданылады
A) ауызсуды, құдықтарды тазарту үшін B) ағартқыш зат ретінде
C) металдарды тотықтыру үшін D) ультракүлгін сәулелерден қорғау үшін
E) өндірістік сарқын суларды тазарту үшін
3. Озон оттегіне қарағанда белсенді зат. Ол тіпті ... сияқты асыл металдарды да тотықтыра
алады.
A) платина B) мыс C) күміс D) алтын E) сынап
4. Озонның атмосферадағы мөлшері
A) 0,003 % B) 0,004 % C) 0,001 % D) 0,005 % E) 0,002 %
5. Найзағайлы жаңбырдан кейін орманға барсақ, онда ауа тазарып дем алу жеңілдейді.
Өйткені
A) ауада озон көбейеді B) озон оттекке қарағанда тыныс алуды жеңілдетеді
C) ауа ылғал болғандықтан D) жаңбырдан кейін ауадағы шаң-тозаң басылады
E) ауада пайда болған озон айырылып, ауаны тазартады
6. Озонды анықтаған ғалым
A) Мартин ван Маррум B) А.Лавуазье C) Д.Пристли D) К.Шееле E) Г.Кавендиш
7. Озонның бактерицидтік, ағартқыштық қасиеттері бар. Ол түсіндіріледі
A) озон молекуласындағы оттек атомдары көп болғандықтан
B) озонның ыдырауы нәтижесінде молекула күйіндегі оттек бөлінуімен
C) озон 3 атом оттектен тұратындықтан
D) озонның ыдырауы нәтижесінде атом күйіндегі оттек бөлінуімен
E) озон молекуласы тек оттек атомдарынан тұратындықтан
8. Озонның физикалық қасиеттері
A) ауадан 1,655 есе, оттегіден 1,5 есе жеңіл B) ашық көк түсті
C) өзіне тән иісі бар D) суда жақсы еритін газ E) 100 көлем суда 3 көлем озон
ериді
9. Судың 100 көлемінде 0°С-та еритін оттектің көлемі
A) 5 көлем B) 2 көлем C) 1 көлем D) 4 көлем E) 3 көлем
10. Оттек қолданылады
A) аммиак және тұз қышқылын алу үшін
B) әуе техникасы мен медицинада
C) тыныс алу және зымыран отыны ретінде
D) металдарды кесу, пісіру және ауыр балқитын металдарды алу үшін
E) қопарылғыш заттар мен химия өнеркәсібінде
11. Оттегі қатысатын үдерістер
A) тыныс алу, шіру B) тотықсыздану, тыныс алу C) шіру, тотықсыздану
D) тотығу, жану E) тотығу, металдарды алу
12. Озонның қайнау және балқу температуралары
А) -196°С В) -112°С С) -183°С D) -218°С E) -193°С F) -78°С
13. Аллотропия
A) екі элементтің бірнеше күрделі зат күйінде болу құбылысы
B) бір элементтің бірнеше күрделі зат күйінде болу құбылысы
C) бір элементтің бірнеше жай зат күйінде болу құбылысы
D) бір элементтің бірнеше валенттілік көрсету құбылысы
E) бір элементтің тұрақты валенттілікте болу құбылысы
14. Озонға тән сипаттама
A) газ күйінде қою-көк түсті B) газ күйінде түссіз
C) қатты күйінде көктен қара-күлгін түске дейін боялады D) қатты күйінде қою-көк
түсті
E) газ күйінде көктен қара-күлгін түске дейін боялады
79
15. Оттек қолданылады
A) тыныс алу және медицинада
B) қопарылғыш заттар өндіру мен химия өнеркәсібінде
C) машинелік отын мен пластмасса жасау үшін
D) металдарды кесу, пісіру мен қара және түсті металлургияда
E) тыңайтқыш және мұнай өнімдерін алу үшін
Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымы /8 cынып/

1. Д.И.Менделеевтің периодтық заңы (1869 жылы тұжырымдалған)
А) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің салыстырмалы атомдық массаларына периодты түрде тәуелді болады
В) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол
элементтердің
атомдарының ядро зарядтарына периодты тәуелділікте болады
С) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің атомдарының электрондарына периодты түрде тәуелді болады
D) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол
атомдарының протондар санына периодты тәуелділікте болады
E) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол
атомдарының нейтрондар санына периодты тәуелділікте болады
2. Периодтық жүйедегі периодтар саны
A) 10 B) 3 C) 8 D) 4 E) 7
3. Периодтар жіктеледі
A) негізгі период B) үлкен период C) қосымша период D) кіші период E)
аралас период
4. Топ дегеніміз
A) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған көлденең қатар
B) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының кемуіне қарай орналастырылған көлденең қатар
C) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған
тік
бағаны
D) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған тік бағаны
E) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған
көлденең қатар
5. Үшінші период элементінің сутекті қосылысының формуласы Н2Э болса, ол қай элемент?
Осы заттың салыстырмалы молекулалық массасын табыңдар
A) күкірт B) 18 C) сутек D) оттек E) 34
6. ІІІ периодта, ІІ топтың негізгі топшасында орналасқан элементтің оксидінің формуласын
жазып, элементтің массалық үлесін есептеңдер
A) СаО B) 60 % C) ВеО D) 71,4 % E) MgO
7. Топтар жіктеледі
A) негізгі топша B) үлкен топша C) қосымша топша
D) кіші топша E) аралас топша
8. ІІ период 4 топтың негізгі топшасы элементі оксидінің (ЭО2) және сутекті қосылысының
(ЭН4) формуласын құрып, олардағы элементтердің массаларының қатынасын табыңдар
A) 7:8 B) 3:1 C) 3:7 D) 3:8 E) 7:1
9. Қосымша топша элементтері
A) мыс B) калий C) темір D) кальций E) мырыш
10. Негізгі топша элементтеріне
A) үлкен де, кіші де период элементтері кіреді
B) тек үлкен период элементтері кіреді
80
C) тек бейметалдар кіреді
D) тек кіші период элементтері кіреді
E) газдар мен қатты заттар кіреді
11. Қай элементтің оксидінің (Э2О3) салыстырмалы молекулалық массасы 70-ке тең болады?
A) алюминий B) азот C) галлий D) фосфор E) бор
12. Д.И.Менделеевтің периодтық заңы (қазіргі заманғы)
А) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің салыстырмалы атомдық массаларына периодты түрде тәуелді болады
В) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол
атомдарының ядро зарядтарына периодты тәуелділікте болады
С) элементтер және олардың қосылыстарындағы химиялық қасиеттері мен құрамы осы
элементтердің атомдарының электрондарына периодты түрде тәуелді болады
D) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол
атомдарының протондар санына периодты тәуелділікте болады
E) элементтер мен олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері сол
атомдарының нейтрондар санына периодты тәуелділікте болады
13. Период дегеніміз
A) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған көлденең қатар
B) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының кемуіне қарай орналастырылған көлденең қатар
C) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған
тік
бағаны
D) сілтілік металдан басталып инертті газдармен аяқталатын элементтердің атомдық
массаларының артуына қарай орналастырылған тік бағаны
E) қасиеттері ұқсас элементтердің атомдық массасының артуына қарай орналастырылған
көлденең қатар
14. Элемент (ІІ А) оксидіндегі олардың массаларының қатынасы 3:2-ге, салыстырмалы
молекулалық массасы 40-қа тең болса, элементті табыңдар.
A) бор B) кальций C) көміртек D) магний E) бериллий
15. Қосымша топша элементтеріне
A) үлкен де, кіші де период элементтері кіреді B) тек үлкен период элементтері кіреді
C) тек бейметалдар кіреді D) тек кіші период элементтері кіреді
E) газдар мен қатты заттар кіреді
16. Мына қосылыстың Э(ОН)2 салыстырмалы молекулалық массасы 74 болса, бұл қай
элемент?
A) магний B) бериллий C) кальций D) көміртек E) бор
17. Период нөмірі сипаттайды
А) жалпы электрондар санын В) атомдағы электрондық қабаттар санын
С) сыртқы қабаттағы электрондар санын D) жалпы протондар санын
E) ядроның оң зарядын F) оттекті қосылыстарындағы жоғары
валенттілігін
18. Негізгі топша элементтері
A) натрий B) сынап C) күміс D) оттек E) бром
19. Қышқылдардың формулалары Н3ЭО4 және Н2ЭО4 болса, олардың салыстырмалы
молекулалық массалары 98-ге тең. Қышқыл түзуші элемент (Э)
A) азот B) фосфор C) көміртек D) кремний E) күкірт
20. Топ нөмірі сипаттайды
А) жалпы электрондар санын В) атомдағы электрондық қабаттар санын
С) сыртқы қабаттағы электрондар санын D) жалпы протондар санын
E) ядроның оң зарядын F) оттекті қосылыстарындағы жоғары
валенттілігін
81
Химиялық элемент атомдарының қасиеті мен кейбір
сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі /8 cынып/
(100-102 беттер)
1. Топ бойынша негізгі топшада жоғарыдан төмен қарай
A) атом радиусы артады
B) энергетикалық деңгейлер саны артады
C) металдық қасиеті кемиді
D) соңғы энергетикалық деңгейдегі электрондарды бөліп алуға жұмсалатын энергияның
мөлшері
азаяды
E) атом радиусы кемиді
2. Қосымша топша элементтерінің барлығы металдар. Олардың көпшілігінің

A) сыртқы қабаттарында үш электрондары бар
B) төменгі валенттіліктері үш, жоғарғы валенттілігі топтың нөміріне тең
C) сыртқы қабаттарында екі электрондары бар
D) төменгі валенттіліктері бір, жоғарғы валенттілігі 3-ке тең
E) төменгі валенттіліктері екі, жоғарғы валенттілігі топтың нөміріне тең
3. Жүйедегі әр периодтың
A) соңында орналасқан бейметалдардың оксидтері-негіздік оксидтер, гидроксидтері
негіздер
B) бастапқы элементтерінің оксидтері-негіздік оксидтер, сәйкес келетін гидроксидтері
негіздер
C) бастапқы элементтерінің оксидтері-қышқылдық оксидтер, сәйкес келетін
гидроксидтері
қышқылдар
D) соңында орналасқан бейметалдардың оксидтері-қышқылдық оксидтер, гидроксидтері
қышқылдар
E) шамалы ортадағы элементтердің оксидтері мен гидроксидтері екіұдайылық қасиет
көрсетеді
4. Бір периодта орналасқан элементтердің
A) энергетикалық деңгейлерінің саны бірдей
B) атом радиусы солдан оңға қарай артады
C) ядро зарядтарының артуына байланысты ядроның электронды тарту күші артады
D) атом радиусы солдан оңға қарай кемиді
E) ядро зарядтарының артуына байланысты ядроның электронды тарту күші кемиді
5. Периодтарда солдан оңға қарай элементтердің
A) сыртқы қабаттағы электрондар саны артады B) металдық қасиеттері әлсірейді
C) сыртқы қабатындағы электрондар саны өзгермейді D) металдық қасиеті артады
E) бейметалдық қасиеті артады
6. Металдар(дың)
A) сыртқы энергетикалық деңгейлері аяқталуға жақын B) электрондары өзгеріссіз
қалады
C) сыртқы қабаттарында электрондар саны аз болады D) электрондарын беруге бейім
келеді
E) электрондарды қосып алуға бейім келеді
7. Периодтарда солдан оңға қарай
A) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 8-ге дейін өседі
B) сутекпен қосылысындағы валентілігі өзгермейді
C) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 4-ке дейін өседі
D) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі өзгермейді
E) сутекпен қосылысындағы валентілігі кемиді
8. Негізгі топшаларда жоғарыдан төмен қарай

A) ядро заряды өседі B) металдық қасиеті кемиді C) атом радиусы өседі
D) бейметалдық қасиеті өседі E) салыстырмалы атомдық массасы өседі
82
9. Периодтарда элементтердің реттік нөмірі артқан сайын
A) металдық қасиеті өседі B) салыстырмалы атомдық массасы өседі C) ядро заряды
өседі
D) атом радиусы кемиді E) бейметалдық қасиеті кемиді
10. Периодтарда оңнан солға қарай
A) металдық қасиеті өседі B) салыстырмалы атомдық массасы өседі C) ядро заряды
өседі
D) атом радиусы кемиді E) бейметалдық қасиеті кемиді
A) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 8-ге дейін өседі
B) сутекпен қосылысындағы валентілігі өзгермейді
C) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі 1-ден 4-ке дейін өседі
D) оттекпен қосылыстарындағы валенттілігі өзгермейді, топ нөміріне тең
E) сутекпен қосылысындағы валентілігі кемиді
12. Бейметалдар(дың)
A) сыртқы энергетикалық деңгейлері аяқталуға жақын B) электрондары өзгеріссіз
қалады
C) сыртқы қабаттарында электрондар саны аз болады D) электрондарын беруге бейім
келеді
E) электрондарды қосып алуға бейім келеді
13. Негізгі топшаларда төменнен жоғары қарай
A) ядро заряды өседі B) металдық қасиеті кемиді C) атом радиусы өседі
D) бейметалдық қасиеті өседі E) салыстырмалы атомдық массасы өседі
14. Периодтарда элементтердің реттік нөмірі артқан сайын
A) металдық қасиеті кемиді B) салыстырмалы атомдық массасы кемиді C) ядро
заряды кемиді
D) атом радиусы өседі E) бейметалдық қасиеті өседі
A) ядро заряды кемиді B) металдық қасиеті өседі C) атом радиусы кемиді
D) бейметалдық қасиеті кемиді E) салыстырмалы атомдық массасы кемиді
Периодтық жүйедегі орнына қарай элементті және оның қосылыстарын сипаттау /8 cынып/
(103-105 беттер)
1. Хлор оксидтерінің формулалары
A) СІ2О7 B) СІ2О C) СІО3 D) СІО5 E) СІ2О3
2. Калийдің валенттілік электрондар саны және оның формуласы
A) 3s23p5 B) 1 C) 3s23p3 D) 4s1 E) 7
3. Элементтердің электрондарды қосып алу қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) P, S, Cl, Si B) O, N, F, C C) Si, P, S, Cl D) N, F, C, O E) F, O, N, C
4. Қышқылдардың формуласы Н2ЭО3 болса, оның салыстырмалы молекулалық массалары
62-ге тең. Қышқыл түзуші элемент (Э)
A) көміртек B) фосфор C) азот D) кремний E) күкірт
5. Бейметалдық қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) F, Cl, Br B) Br, F, Cl C) Se, Br, As D) Cl, Br, F E) As, Se, Br
6. ІІІ период элементінің оттекті қосылысының формуласы ЭО2 болса, осы элементтің
сутекті қосылысының формуласын анықтаңдар
A) NН3 B) SіН4 C) РН3 D) СН4 E) Н2S
7. Хлор қосылыстарында көрсететін валенттіліктері
A) тек І B) II, IV C) II, III, VI D) I, III, V, VII E) II, IV, VII
8. Қай элементтің қату температурасы ( –273°С) абсолюттік нөл деп қабылданған?
A) сутек B) цезий C) гелий D) неон E) литий
9. Элементтердің электрондарды беру қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) Ca, Mg, Ba, Sr B) Sr, Ba, Ca, Mg C) Ba, Sr, Ca, Mg D) Ca, Ba, Mg, Sr E) Mg,
Ca, Sr, Ba
10. Ең жұмсақ (0,2), ең оңай балқитын (t°=28,5°C) металл
A) цезий B) калий C) рубидий D) натрий E) литий
83
11. Хлордың валенттілік электрондар саны және оның формуласы
A) 3s23p5 B) 1 C) 3s23p3 D) 4s1 E) 7
12. Металдық қасиеті артуымен орналасқан элементтер қатары
A) Li, Na, K B) Na, Mg, Al C) Na, Li, K D) Mg, Na, Al E) Li, K, Na
13. Айна өндірісінде қолданылатын металл
A) алтын B) мыс C) платина D) күміс E) сынап
14. Алтын атын жамылған қосылыс (шіркеулердің күмбезін бояу үшін қолданылады)
A) S B) SnS2 C) Cu D) Sn E) CuS
15. Бейметалдық қасиеті кемуімен орналасқан элементтер қатары
A) F, Cl, Br B) Br, F, Cl C) As, Se, Br D) Cl, Br, F E) Se, Br, As
16. ІV периодта орналасқан жоғары валенттілігіне сай оксидінің формуласы ЭО3 болатын
элементті анықтап, оның сутекті қосылысының формуласын анықтаңдар
A) Н2Те B) SіН4 C) Н2Sе D) СН4 E) Н2S
17. СІ2О3 оксидіне сәйкес келетін қышқыл
A) НСІО B) НСІО4 C) НСІО3 D) НСІ E) НСІО2
18. Металдық қасиеті кемуімен орналасқан элементтер қатары
A) Li, Na, K B) Na, Mg, Al C) Na, Li, K D) Mg, Na, Al E) Li, K, Na
19. Хирургияда сүйек сынықтарын біріктіру үшін және сүйектегі тесіктерді бітеу үшін
қолданылатын металл
A) никель B) хром C) мыс D) тантал E) күміс
20. НСІО3 қышқылына сәйкес келетін оксид
A) СІ2О5 B) СІ2О C) СІ2О3 D) СІО3 E) СІ2О7
Химиялық элементтердің табиғи ұяластары және олардың қасиеттері. Сілтілік металдар /8

cынып/
(108-110 беттер)
1. Литий қолданылады
A) сезімтал фотоқағаздар дайындауда B) қорғасынды құймалар алу үшін
C) фотоэлементтер жасауда D) алюминийлі құймалар алу үшін
E) пергамент қағаздарын дайындауда
2. Жалынның түсін карминді қызыл түске бояйтын металл
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий
3. Екіұдайлы (амфотерлі) қосылыстар түзетін элементтер
A) Be B) Li C) Al D) Zn E) Cu
4. Сілтілік металдардың валенттілік электрондарының жалпы формуласы
A) ns2np1 B) ns1 C) ns2np3 D) ns2 E) ns2np2
5. Радибелсенді элемент
A) натрий B) цезий C) калий D) рубидий E) литий Ғ) франций
6. Р.Бунзен ашқан элементтер
A) Cs B) Li C) Na D) Rb E) K
7. Жалынның түсін ашық күлгін түске бояйтын металдар
8. Сілтілік металдардың периодтық жүйеде орналасқан орны
A) І В топшада B) ІІ А топшада C) ІІІ А топшада D) ІІ В топшада E) І А топшада
9. Рубидий мен цезий қолданылады
A) сезімтал фотоқағаздар дайындауда B) қорғасынды құймалар алу үшін
C) фотоэлементтер жасауда D) алюминийлі құймалар алу үшін
E) пергамент қағаздарын дайындауда
10. Атом радиусы ең үлкен сілтілік металл
11. Массасы 8,4 г калий гидроксидін толық бейтараптауға жұмсалатын күкірт қышқылының
A) 7,53 г B) 5,37 г C) 3,75 г D) 7,35 г E) 3,57 г
12. Жалынның түсін сары түске бояйтын металл
13. Массасы 12 г натрий гидроксидін толық бейтараптауға жұмсалатын азот қышқылының
84
A) 19,8 г B) 8,19 г C) 18,9 г D) 8,91 г E) 9,18 г
14. Сумен енжарлау әрекеттесетін металл
15. Сілтілік металдар
A) калий, натрий B) барий, цезий C) литий, франций
D) натрий, кальций E) рубидий, цезий
16. А.Арфведсон ашқан элемент
17. Жалынның түсін күлгін түске бояйтын металл
18. Оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеті жоғары элемент
A) K B) Li C) Na D) Cs E) Rb
19. Судың бетінде қалқып жүретін металдар
20. Г.Дэви ашқан элементтер
A) Li B) Na C) Rb D) K E) Cs
Галогендер, инертті газдар /8 cынып/

(110-113 беттер)
1. Кәдімгі жағдайда молекулалары бір атомнан тұратын газдар
A) гелий B) фтор C) хлор D) неон E) аргон
2. Жер атмосферасында инертті газдардың ішінде көбірек кездесетіні
A) неон B) ксенон C) аргон D) криптон E) гелий
3. Неон мен аргонның изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
4. Галогендер
A) гелий, фтор B) неон, хлор C) астат, бром D) фтор, йод E) хлор
5. Қосылыстар түзуге бейімді инертті газдар
6. Галогендердің валенттілік электрондарының жалпы формуласы
A) ns2np5 B) ns2np1 C) ns2np3 D) ns2np4 E) ns2np2
7. «Тұз түзуші» деген түсінікке сәйкес келетін топтың аты
A) пниктогендер B) гидрогендер C) галогендер
D) халькогендер E) инертті газдар
8. Гелийдің изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
9. Галогендердің топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) бейметалдық қасиеті артады B) атом радиусы артады
C) қайнау температурасы артады D) ядросының электрон тарту күші артады
E) тығыздығы артады
10. Жасылдау сары түсті галоген
A) фтор B) бром C) астат D) хлор E) йод
11. Космостық элемент
12. Агрегаттық күйі газ болатын VII A топша элементтері
13. Ксенонның изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
14. Қызыл қоңыр түсті сұйық галоген
15. Оксид түзбейтін галоген
A) йод B) астат C) хлор D) фтор E) бром
16. Инертті газдардың салыстырмалы атомдық массалары артқан сайын
A) инертті газдардың қайнау және балқу температуралары артады
B) инертті газдардың судағы ерігіштігі кемиді және адсорбциялану қасиеті артады
C) инертті газдардың судағы ерігіштігі артады және адсорбциялану қасиеті кемиді
D) инертті газдардың қайнау және балқу температуралары кемиді
85
E) инертті газдардың судағы ерігіштігі және адсорбциялану қасиеті артады
17. Жасыл түсті газбен күлгін қатты күйде болатын галогендер
18. Металдарды пісіру кезінде инертті атмосфера жасау үшін және арнайы физикалық
зерттеу жұмыстарын жасаған кезде төмен температура жасау үшін қолданыс тапқан газдар
19. Криптонның изотоптарының саны
A) 3 B) 8 C) 6 D) 2 E) 9
20. Галогендердің топ бойынша жоғарыдан төмен қарай
A) бейметалдық қасиеті кемиді B) атом радиусы кішірейеді C) қайнау
температурасы кемиді
D) ядросының электрон тарту күші азаяды E) тығыздығы кемиді
Металдар мен бейметалдар /8 cынып/

(113-115 беттер)
1. Металдардың
A) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны аз, негізінен (1-3)
B) валенттік электрондары ns2np2-6 C) атомдық радиусы үлкен
1-2 1-2
D) валенттік электрондары ns np E) атомдық радису кіші
Ғ) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны көп, негізінен (4-7)
2. Металдардың қосылыстары көбірек кездеседі
A) стратосферада B) литосферада C) гидросферада D) атмосферада E)
ноосферада
3. Негізгі топшада орналасқан металдардың оксидтері
A) екіұдайлы оксидтер, оларға негіздерде, қышқылдарда сәйкес келеді
B) қышқылдық оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
C) негіздік оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
D) қышқылдық оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
E) негіздік оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
A) металдардың металдық қасиеті артады
B) элементтердің қасиеттерінде өзгеріс болмайды
C) металдардың металдық қасиеті кемиді
D) бейметалдардың бейметалдық қасиеті кемиді
E) бейметалдардың бейметалдық қасиеті артады
5. Металдар
A) электр тогы мен жылуды жақсы өткізеді
B) көпшілігі аморфты заттарға жатады
C) металл жылтыры болады
D) электр тогын өткізбейді
E) оңай жаншылып-тапталады, созылады, иіледі
6. Сұйық металл
A) темір B) сынап C) күміс D) алтын E) қалайы
7. Газ күйіндегі бейметалдар
A) I2, S B) Br2 C) N2, O2 D) H2, F2 E) C, Si
8. Металдар табиғатта кездесу жиілігіне қарай бөлінеді
A) бағалы, қара, түсті B) макроэлементтер C) ультрамикроэлементтер
D) микроэлементтер E) сирек, шашыраңқы
A) электр тогы мен жылуды жақсы өткізеді B) көпшілігі аморфты заттарға жатады
C) металл жылтыры болады D) электр тогын өткізбейді
E) оңай жаншылып-тапталады, созылады, иіледі
10. Бейеталдардың
A) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны аз, негізінен (1-3)
B) валенттік электрондары ns2np2-6
C) атомдық радиусы үлкен
D) валенттік электрондары ns1-2np1-2
86
E) атомдық радису кіші
Ғ) сыртқы энергетикалық деңгейлеріндегі электрондар саны көп, негізінен (4-7)
11. Бейметалдардың қосылыстары көбірек кездеседі
A) стратосферада B) литосферада C) гидросферада
D) атмосферада E) ноосферада
12. Негізгі топшада орналасқан бейметалдардың оксидтері
A) екіұдайлы оксидтер, оларға негіздерде, қышқылдарда сәйкес келеді
B) қышқылдық оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
C) негіздік оксидтер, оларға қышқылдар сәйкес келеді
D) қышқылдық оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
E) негіздік оксидтер, оларға негіздер сәйкес келеді
13. Топ бойынша төменнен жоғары қарай
A) металдардың металдық қасиеті артады
B) элементтердің қасиеттерінде өзгеріс болмайды
C) металдардың металдық қасиеті кемиді
D) бейметалдардың бейметалдық қасиеті кемиді
E) бейметалдардың бейметалдық қасиеті артады
14. Қатты бейметалдар
15. Бейметалдардың қосылыстары кеңінен пайдаланылады
A) тағам өндірісінде B) ауыр индустрияда C) мата өндірісінде
D) қағаз өндірісінде E) бояу өндірісінде
16. Бейметалдар металдармен қосылыс күйінде кездеседі
A) ғарышта қосылыс түрінде
B) теңіз, мұхит суларында минерал түрінде
C) жер қыртысында минерал түрінде
D) ауада қосылыс түрінде
E) теңіз, мұхит суында қосылыс түрінде
17. Металдардың қосылыстары көбірек қолданыс табады
A) тағам өндірісінде B) ауыр индустрияда C) мата өндірісінде
D) қағаз өндірісінде E) бояу өндірісінде
18. Сұйық бейметалдар
19. Негіздік қасиет көрсететін сутекті қосылыстар
A) NH3 B) H2S C) HBr D) PH3 E) HCl
20. Бейметалдар тірі ағзалардағы мөлшеріне байланысты бөлінеді
A) бағалы, қара, түсті B) макроэлементтер C) ультрамикроэлементтер
D) микроэлементтер E) сирек, шашыраңқы
87
Электртерістілік /8 cынып/
(117-120 беттер)
1. Электртерістілік мәні тәуелді

A) элементтердің валенттілік электрондарының құрылысына
B) элемент атомдарының протон сандарына
C) элемнт атомдарының радиусына
D) элемент атомының ядро зарядына
E) элемент атомдарының электрон сандарына
2. Салыстырмалы электртерістілік түсінігін ғылымға енгізген ғалым
A) Ж.Пруст B) Л.Полинг C) Р.Бойль
D) А.Лавуазье E) Я.Берцелиус
3. Бір топта орналасқан элементтердің
A) электрондық қабат саны жоғарыдан төмен қарай кемиді
B) валенттілік электрондар саны бірдей
C) атом радиустары жоғарыдан төмен қарай кішірейеді
D) электрондық қабат саны жоғарыдан төмен қарай артады
E) атом радиустары жоғарыдан төмен қарай артады
4. Электртерістілік мәні ең аз элемент
A) фтор B) сутек C) цезий D) оттек E) литий
5. Электртерістілік дегеніміз
A) элемент атомдарының сыртқы қабатына электрондарды тарту арқылы аяқталған
электрондық
қабат түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
B) элемент атомдарының сыртқы қабатына протондарды беру арқылы аяқталған
протондық қабат
түзу мүмкіндігін сипаттайтын шама
C) элемент атомдарының сыртқы қабатына нейтрондарды тарту арқылы аяқталған
нейтрондық
D) элемент атомдарының бірінші қабатына электрондарды тарту арқылы аяқталған
электрондық
E) элемент атомдарының бірінші қабатына протондарды тарту арқылы аяқталған
протондық
6. Период бойынша солдан оңға қарай
A) бейметалдық қасиет біртіндеп кемиді B) металдық қасиет кемиді
C) қасиеттер өзгермейді D) бейметалдық қасиет біртіндеп артады
7. Периодтың басында орналасқан элементтің
A) сыртқы қабатындағы электрондар саны көп
B) аяқталуға жетпей тұрған электрондарды қосып, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
электрондық қабатын қабылдайды
C) сыртқы қабатындағы электрондар саны аз болады
D) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
аяқталған электрондық құрылысын алады
E) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзіне дейін тұрған бекзат газдың
аяқталған
электрондық құрылысын алады
8. Атом радиусы кемуімен орналасқан қатар 1) литий 2) көміртек 3) бериллий 4) азот 5) бор
A) 52413 B) 13524 C) 41352 D) 24135 E) 35241
88
9. Электртерістілік мәні ең жоғары элемент
A) фтор B) сутек C) цезий D) оттек E) литий
A) бейметалдық қасиет кемиді B) металдық қасиет кемиді
C) қасиеттер өзгермейді D) бейметалдық қасиет артады
11. 1 электронды беріп, Ne-ның электрондық құрылысын алатын элемент
A) калий B) литий C) фтор D) натрий E) хлор
12. Период бойынша оңнан солға оңға қарай
A) бейметалдық қасиет біртіндеп кемиді B) металдық қасиет кемиді
C) қасиеттер өзгермейді D) бейметалдық қасиет біртіндеп артады
13. 3 электронды қосып, Ar құрылысын алатын элемент
A) азот B) бор C) фосфор D) күкірт E) алюминий
14. Кремнийдің бекзат газдың электрондық құрылысын алу тәсілдері
A) 5 электронды қосып, Ar құрылысын алады
B) 4 электронды беріп, Ne-ның электрондық құрылысын алады
C) 3 электронды қосып, Ar құрылысын алады
D) 3 электронды беріп, Ne-ның электрондық құрылысын алады
E) 4 электронды қосып, Ar құрылысын алады
15. Периодтың соңын ала орналасқан элементтің
A) сыртқы қабатындағы электрондар саны көп
B) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
аяқталған электрондық құрылысын алады
C) сыртқы қабатындағы электрондар саны аз болады
D) аяқталуға жетпей тұрған электрондарды қосып, өзінен кейін тұрған бекзат газдың
электрондық қабатын қабылдайды
E) сыртқы қабатындағы электрондарын беріп жіберіп, өзіне дейін тұрған бекзат газдың
аяқталған
электрондық құрылысын алады
16. Дара электрондар саны 1-ге тең элементтер
A) фосфор B) күкірт C) натрий D) магний E) хлор
17. Топ бойынша төменнен жоғары қарай
A) бейметалдық қасиет кемиді B) металдық қасиет кемиді C) қасиеттер өзгермейді
D) бейметалдық қасиет артады E) металдық қасиет артады
18. 1 электронды қосып, Ne-ның электрондық құрылысын алатын элемент
A) калий B) литий C) фтор D) натрий E) хлор
19. 3 электронды беріп, Ne құрылысын алатын элемент
A) азот B) бор C) фосфор D) күкірт E) алюминий
20. Элементтердің салыстырмалы электртерістілігі артуымен орналасқан қатар
1) литий 2) көміртек 3) бериллий 4) азот 5) бор
A) 52413 B) 13524 C) 41352 D) 24135 E) 35241
Коваленттік байланыс /8 cынып/

(120-123 беттер)
1. Коваленттік байланыс
A) иондар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен түзілетін байланыс
B) байланыстырушы атомдар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен
түзілетін байланыс
C) иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
D) әр аттас иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
E) байланыстырушы атомдар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
2. Бірдей атомдардың арасындағы байланыс ... деп аталады
A) коваленттік полюсті B) иондық C) металдық D) коваленттік полюссіз E)
сутекті
3. Полярлы молекулалы қосылыстар
A) НСІ B) H2 C) Н2О D) NH3 E) N2
89
4. Коваленттік полюссіз байланыста
A) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары электртерістілігі басым элемент
атомына қарай
ығыса орналасады
B) байланыстырушы электрон жұбының бұлты ядролардан бірдей қашықтықта
орналасады
C) байланыстырушы атомдар жұбының протондары электртерістілігі басым элемент
атомына
қарай ығыса орналасады
D) байланыстырушы электрон жұбының бұлты электртерістілігі басым элемент атомына
қарай
E) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары бірдей қашықтықта орналасады
5. Коваленттік полюссіз байланысты қосылыстар санын анықтаңдар:
НСІ, H2, Н2О, NH3, N2, НІ, О2, СН4, NО, Ғ2
A) 4 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
6. Коваленттік полюсті байланысты қосылыстар
A) НСІ, СО B) H2, N2 C) Н2О, NH3 D) СН4, NО E) О2, Ғ2
7. Коваленттік полюсті байланысты қосылыстар санын анықтаңдар:
НСІ, H2, Н2О, NH3, N2, НІ, О2, СН4, NО, Ғ2, СО
A) 4 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
8. Молекула құрамына электртерістіктері әртүрлі элемент атомдары кірсе, онда байланыс ...
болады
A) коваленттік полюсті B) иондық C) металдық
D) коваленттік полюссіз E) сутекті
9. Коваленттік полюсті байланыста
A) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары электртерістілігі басым элемент
атомына қарай
B) байланыстырушы электрон жұбының бұлты ядролардан бірдей қашықтықта
орналасады
C) байланыстырушы атомдар жұбының протондары электртерістілігі басым элемент
атомына
қарай ығыса орналасады
D) байланыстырушы электрон жұбының бұлты электртерістілігі басым элемент атомына
қарай
E) байланыстырушы атомдар жұбының ядролары бірдей қашықтықта орналасады
10. Коваленттік полюссіз байланысты қосылыстар
A) НСІ, СО B) H2, N2 C) Н2О, NH3 D) СН4, NО E) О2, Ғ2
11. Байланыстырушы электрон жұбының бұлты ядродан бірдей қашықтықта орналасқан
A) І2, О3 B) Н2О, РH3 C) СН4, NО D) Н2, Ғ2 E) НІ, СО2
12. Химиялық байланыстың неше түрі бар?
A) 5 B) 2 C) 4 D) 6 E) 3
13. Полюссіз молекулалы қосылыстар
A) НСІ B) H2 C) Н2О D) NH3 E) N2
14. Сутек пен оттек атомдарының электрондық формулалары
A) 1s22s22p4 B) 1s2 C) 1s22s22p2 D) 1s1 E) 1s22s1
15. Байланыстырушы электрон жұбының бұлты электртерістілігі басым элемент атомына
қарай ығыса орналасқан қосылыстар
A) І2, О3 B) Н2О, РH3 C) СН4, NО D) Н2, Ғ2 E) НІ, СО2
Иондық байланыс /8 cынып/

(123-125 беттер)
1. Оң зарядты ион
A) протон B) катион C) электрон D) анион E) нейтрон
90
2. Иондық байланыс
A) иондар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен түзілетін байланыс
B) байланыстырушы атомдар арасында электрстатикалық тартылыс күшінің әсерінен
түзілетін
байланыс
C) иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
D) әр аттас иондар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
E) байланыстырушы атомдар арасында ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс
3. Электрондық формуласы 1s22s22p6 болатын катиондарды анықтаңдар
A) K+ B) O2 – C) Mg2+ D) N 3 – E) Na+
4. Катиондарды көрсетіңдер
A) OН – B) АІ 3+ C) Са 2+ D) Ғ – E) NН4 +
5. K+ ионының электрондық формуласы
A) 1s22s22p63s23p64s1 B) 1s22s22p63s23p6 C) 1s22s22p63s23p5
D) 1s22s22p63s23p64s2 E) 1s22s22p63s23p4
6. Иондық байланысты қосылыстар
A) Ғ2 B) НҒ C) NaҒ D) ОҒ2 E) СаҒ2
7. Электрондық формуласы 1s22s22p6 болатын аниондарды анықтаңдар
A) Ғ – B) O2 – C) Mg2+ D) N 3 – E) Na+
8. Иондар
A) электрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядсыз
бөлшектер
B) протондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядты бөлшектер
C) электрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядты
бөлшектер
D) нейтрондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядсыз
бөлшектер
E) протондарды беруі немесе қосып алуы нәтижесінде пайда болған зарядсыз бөлшектер
9. СІ – ионының электрондық формуласы
A) 1s22s22p63s23p64s1 B) 1s22s22p63s23p4 C) 1s22s22p63s23p5
2 2 6 2 6 2
D) 1s 2s 2p 3s 3p 4s E) 1s22s22p63s23p6
10. Теріс зарядты ион
A) протон B) катион C) электрон D) анион E) нейтрон
11. Аниондарды көрсетіңдер
A) OН – B) АІ 3+ C) Са 2+ D) СО3 2 – E) NН4 +
–
12. СІ ионының сыртқы энергетикалық деңгейінде қанша электрон айналады?
A) 17 B) 8 C) 16 D) 18 E) 7
13. S 2– ионындағы протон, нейтрон, электрон сандарын анықтаңдар
A) 16 протон, 32 нейтрон, 16 электрон B) 16 протон, 18 нейтрон, 16 электрон
C) 18 протон, 16 нейтрон, 16 электрон D) 16 протон, 18 нейтрон, 18 электрон
E) 16 протон, 16 нейтрон, 18 электрон
14. Са 2+ ионының сыртқы энергетикалық деңгейінде қанша электрон айналады?
A) 20 B) 2 C) 8 D) 4 E) 18
15. Mg2+ ионындағы протон, нейтрон, электрон сандарын анықтаңдар
A) 12 протон, 12 нейтрон, 10 электрон B) 10 протон, 12 нейтрон, 12 электрон
C) 14 протон, 12 нейтрон, 12 электрон D) 12 протон, 10 нейтрон, 12 электрон
E) 12 протон, 14 нейтрон, 12 электрон
Кристалдық тор түрлері /8 cынып/
(125-127 беттер)
1. Атомдық кристалдық торлы заттар
A) С B) Si C) I2 D) Br2 E) SiO2 F) CO
2. Ионды кристалдық торлы заттар
A) тор түйіндерінде иондар орналасқан
B) қыздырғанда оңай балқиды немесе температура әсерінен ыдырап кететін беріктігі
нашар
C) суда жақсы ериді
91
D) тор түйіндерінде молекулалар орналасқан
E) ерітінділері мен балқымалары электр тогын жақсы өткізеді
Ғ) көпшілігі қалыпты жағдайда газ күйінде кездеседі
3. Бөлшектердің арасындағы байланыс типі ковалентті, балқу температурасы жоғары,
ерімейтін кристалл тор типі
A) молекулалық B) бейметалдық C) ионды D) атомдық E) металдық
A) барлық газдар
B) металдар мен бейметалдардан тұратын заттар
C) қышқылдық оксидтер, қышқылдар
D) гидроксидтер
E) тұздар
Ғ) органикалық заттар
5. кристалл торға сәйкес бөлшектердің арасындағы байланыс типі
A) ковалентті B) иондық C) атомдық D) сутекті E) әлсіз молекулааралық

6. Бөлшектердің арасындағы байланыс типі әлсіз молекулааралық байланыс, балқу
температурасы төмен, органикалық еріткіштер мен суда еритін кристалл тор типі
7. Молекулалық кристалдық торлы заттар
A) КСІ B) Si C) I2 D) Br2 E) СаҒ2 F) CO
A) тор түйіндерінде иондар орналасқан
B) қыздырғанда оңай балқиды немесе температура әсерінен ыдырап кететін беріктігі
нашар
C) суда жақсы ериді
D) тор түйіндерінде молекулалар орналасқан
Ғ) көпшілігі қалыпты жағдайда газ күйінде кездеседі
9. кристалл торға сәйкес бөлшектердің арасындағы байланыс типі
A) ковалентті B) иондық C) атомдық D) сутекті E) әлсіз молекулааралық

10. Бөлшектердің арасындағы байланыс типі иондық, балқу температурасы жоғары, суда
ерімтал
кристалл тор типі
A) барлық газдар B) металдар мен бейметалдардан тұратын
заттар
C) қышқылдық оксидтер, қышқылдар D) гидроксидтер
E) тұздар Ғ) органикалық заттар
12. Күкіртті, йодты сынауықта қыздырғанда оның біріншісі-балқып, қызыл-сары буға,
екіншісі-қою қызыл буға айналады. Бұл қасиет қандай кристалдық торлы заттарды
сипаттайды?
A) ионды B) бейметалдық C) молекулалық D) атомдық E) металдық
A) КСІ B) Si C) I2 D) Br2 E) СаҒ2 F) CO
14. Атомдық кристалдық торлы заттар
A) тор түйіндерінде иондар орналасқан B) балқу температурасы жоғары
C) ерігіштігі өте нашар заттар D) тор түйіндерінде молекулалар орналасқан
Ғ) қалыпты жағдайда олардың барлығықатты заттар
92
15. Кристалдық торлар түйіндеріндегі бөлшектердің табиғатына қарай жіктеледі. Олардың
неше түрі белгілі?
A) 3 B) 5 C) 1 D) 4 E) 2
Заттардың суда еруі. Ерігіштік /8 cынып/

(129-130 беттер)
1. Ерітінді деп атайды
A) берілген температурада еріткіштің (су) 100 немесе 1000 грамында ери алатын зат
массасымен
анықталатын шаманы
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шаманы
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатынын
білдіретін шаманы
D) еріткіш пен еріген заттан тұратын біртекті жүйені
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтынын
білдіретін
шаманы
2. Ерігіштік қисығы
A) еріткіштің температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
B) ерігіштіктің температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
C) ерітіндінің температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
D) еріген заттың температураға тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
E) ерігіштіктің еріткішге тәуелділігін көрсететін сызбанұсқа
3. Газдардың ерігіштігі
A) қысым артқанда артады B) қысыммен температураға тәуелді емес
C) температураны арттырғанда кемиді D) қысым артқанда кемиді
E) температураны арттырған артады
4. Каспий теңізінің 1 литрінде неше грамм тұз болады?
A) 260 г B) 130 г C) 19 г D) 26 г E) 13 г
5. Аса қанық ерітінді деп аталады
анықталатын шама
B) еріген зат мөлшері белгілі температурада қаныққан ерітіндіден де артық болса
білдіретін шама
D) ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын
шама
шама
6. Газ күйіндегі заттар үшін ерігіштік тәуелді болады
A) көлемге B) массаға C) қысымға D) тығыздыққа E) температураға
7. Қара теңіздің 1 литрінде болатын тұздың мөлшері
A) 260 г B) 130 г C) 26 г D) 19 г E) 13 г
8. Ерігіштік
B) еріген зат массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шама
C) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әліде ери алатын
шама
шама
93
шама
9. Өлі теңіз суының 1 литрінде болатын тұз мөлшері
A) 260 г B) 130 г C) 19 г D) 26 г E) 13 г
10. Қанықпаған ерітінді
болса
шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтын болса
11. Суда нашар еритін заттар
A) қант B) бор C) ас тұзы D) әк E) спирт
12. Ерігіштік қандай әріппен белгіленеді
A) S B) P C) E D) W E) m
13. Біршама инертті биологиялық еріткіш сұйықтық
A) сірке қышқылы B) су C) спирт D) мүсәтір спирті E) бензин
14. Қаныққан ерітінді
болса
шама
E) берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада ери алмайтын болса
15. Суда жақсы еритін заттар
A) қант B) бор C) спирт D) әк E) бензин
«Ерігіштік» тақырыбына есеп шығару /8 cынып/

(132-134 беттер)
1. Калий нитратының 30°С-да ерігіштігі 45 г / 100 г болса, 580 г қаныққан ерітінді дайындау
үшін қанша зат, қанша су керек?
A) 160 г калий нитраты; 420 г су B) 180 г калий нитраты; 400 г су
C) 200 г калий нитраты; 380 г су D) 90 г калий нитраты; 490 г су
E) 45 г калий нитраты; 535 г су
2. Қорғасын нитратының 30°С-да ерігіштігі 69 г / 100 г болса, 400 г суда қанша зат еруі
керек?
A) 69 г B) 345 г C) 207 г D) 276 г E) 138 г
3. Калий нитратының 70°С-да ерігіштігі 140 г / 100 г болса, 700 г затты еріту үшін қанша су
керек?
A) 1200 г B) 100 г C) 800 г D) 600 г E) 500 г
4. Калий хлоридінің 50°С-да ерігіштігі 20 г / 100 г болса, 450 г ерітінді әзірлеу үшін қанша
зат және қанша су қажет?
A) 75 г КСІ; 375 г Н2О B) 150 г КСІ; 300 г Н2О C) 50 г КСІ; 400 г Н2О
D) 125 г КСІ; 325 г Н2О E) 20 г КСІ; 430 г Н2О
5. Ерігіштік қисығын пайдаланып 20°С-да калий нитратының
(KNO3) қанық ерітіндісін дайындау үшін 300 г суда қанша
калий нитратын еріту керек екенін есептеңдер
A) 60 г B) 45 г C) 90 г D) 75 г E) 30 г
6. Ерігіштік қисығын пайдаланып 70°С-да калий хлоратының
(KСІO3) қанық ерітіндісін дайындау үшін 45 г тұзды еріту
94
қанша су керек екенін есептеңдер
A) 100 г B) 225 г C) 375 г D) 150 г E) 250 г
7. Ерігіштік қисығын пайдаланып 10°С-да калий нитратының
(KNO3) қанық ерітіндісін дайындау үшін 80 г суда қанша
калий нитратын еріту керек екенін есептеңдер
A) 16 г B) 20 г C) 18 г D) 22 г E) 14 г
8. Ерігіштік қисығын пайдаланып 100°С-да ас тұзының
(NaСІ) қанық ерітіндісін дайындау үшін 10 г тұзды еріту қанша су керек екенін есептеңдер
A) 30 г B) 25 г C) 15 г D) 20г E) 35 г
9. Ерігіштік қисығын пайдаланып, 40°С-да ерігіштіктерді арту ретімен орналастырыңдар
1. NaСІ 2. KСІO3 3. KNO3 4. K2Cr2O7 5. CuSO4*5H2O
A) 51324 B) 13245 C) 24513 D) 45132 E) 32451
10. 30°С-да қаныққан ерітінді алу үшін 250 г суда 25 г белгісіз тұз ерітілді. Есептеу және
ерігіштік қисығын пайдаланып белгісіз тұзды анықтаңдар
A) K2Cr2O7 B) KNO3 C) NaСІ D) CuSO4*5H2O E) KСІO3
11. Массасы 820 г 40°С-да калий нитратының қанық ерітіндісі берілген (S40°CKNO3=64 г /100 г
Н2О). Осы ерітіндіден буландыру арқылы 74 г суды буландырған кезде қай
температурадағы қанық ерітіндіге айналады? Ерігіштік қисығы бойынша температураны
A) 50°С B) 45°С C) 60°С D) 55°С E) 65°С
12. Ерігіштік қисығын пайдаланып, 60°С-да ерігіштіктерді кему ретімен орналастырыңдар
1. NaСІ 2. KСІO3 3. KNO3 4. K2Cr2O7 5. CuSO4*5H2O
A) 51234 B) 12345 C) 23451 D) 34512 E) 45123
13. Калий хлоридінің 50°С-да ерігіштігі 20 г / 100 г болса, 900 г ерітінді әзірлеу үшін қанша
зат және қанша су қажет?
A) 100 г КСІ; 800 г Н2О B) 300 г КСІ; 600 г Н2О C) 150 г КСІ; 750 г Н2О
D) 250 г КСІ; 650 г Н2О E) 40 г КСІ; 860 г Н2О
14. 60°С-да қаныққан ерітінді алу үшін 350 г суда 140 г белгісіз тұз ерітілді. Есептеу және
ерігіштік қисығын пайдаланып белгісіз тұзды анықтаңдар
A) NaСІ B) KСІO3 C) KNO3 D) K2Cr2O7 E) CuSO4*5H2O
15. Массасы 660 г 30°С-да калий хлоратының қанық ерітіндісі берілген (S30°CKСІO3=10 г /100 г
Н2О). Осы ерітіндіден буландыру арқылы 400 г суды буландырған кезде қай
температурадағы қанық ерітіндіге айналады? Ерігіштік қисығы бойынша температураны
A) 70°С B) 55°С C) 60°С D) 75°С E) 65°С
Еріген заттың массалық үлесі /8 cынып/

(135-137 беттер)
1. Ерітіндінің концентрациясы
шама
шама
2. Еріген заттың массалық үлесін есептеу формулалары
A) mер-ді=mер.з*100%/ω B) mер.з = mер-ді*ω/100% C) ω=mер.з*100%/ρер-ді*Vер-ді
D) mер-ді =ρер-ді*Vер-ді E) mер.з =ρер-ді*Vер-ді*ω /100% Ғ) ω=mер.з*100%/mер-ді
G) Vер-ді=mер.з*100%/ ρер-ді*ω
95
3. Массасы 45 г тұзды 180 г суда еріткенде түзілген ерітіндідегі еріген заттың массалық
үлесін табыңдар
A) 20 % B) 50 % C) 30 % D) 40 % E) 60 %
4. Егер адамның қанының құрамындағы тұз 1 % болса, 5,25 кг қанда қанша тұз болғаны?
A) 5,25 г B) 15,75 г C) 10,5 г D) 31,5 г E) 52,5 г
5. Еріген заттың массалық үлесі
шама
шама
6. Еріген заттың массасын есептеу формулалары
7. Зат мөлшері 0,2 моль Na2SO4, 471,6 г суда ерігенде түзілген ерітіндінің концентрациясын
A) 2,84 % B) 11,36 % C) 1,42 % D) 5,68 % E) 4,26 %
8. Баспамен (ангина) ауырғанда тамақты шаю үшін 2 %-дық 200 г ерітіндіні дайындау үшін
қанша тұз бен су керек?
A) 2 г тұз бен 198 г су B) 6 г тұз бен 194 г су C) 4 г тұз бен 196 г су
D) 10 г тұз бен 190 г су E) 8 г тұз бен 192 г су
9. Ерітіндідегі еріген заттың шамасына қарай ерітінділер ... деп аталады
A) сұйық немесе концентрлі ерітінділер B) қаныққан немесе сұйық ерітінділер
C) қанықпаған немесе концентрлі ерітінділер D) аса қаныққан немесе концентрлі
ерітінділер
E) сұйық немесе аса қаныққан ерітінділер
10. Массасы 5 г ас тұзын 45 г суда ерітті. Ерітіндідегі тұздың массалық үлесін (%)
A) 5 % B) 12 % C) 8 % D) 15 % E) 10 %
11. Ерітіндінің массасын есептеу формулалары
12. Теңіз суындағы тұздардың массалық үлесі 3,5 %-ға жетеді. 300 г теңіз суын буландырды.
Қалдықтың массасын есептеңдер
A) 7 г B) 17,5 г C) 10,5 г D) 14 г E) 3,5 г
13. Ауру адамға 150 мл (ρ=1,003 г/мл) 1шөлмек 0,85 % -дық физиологиялық ерітінді
құйғанда, оның ағзасына қанша ас тұзы барады?
A) 12,78825 г B) 1,278825 мг C) 127,8825 г D) 1,278825 кг E) 1,278825 г
14. Жарақатты «марганцовканың» KMnO4 5%-дық ерітіндісімен дезинфекциялайды. 200 г
ерітінді дайындау үшін судың және марганцовканың қандай массаларын алу қажет?
A) 180 г су мен 20 г марганцовка B) 190 г су мен 10 г марганцовка C) 160 г су мен 40
г марганцовка D) 10 г су мен 190 г марганцовка E) 170 г су мен 30 г марганцовка
15. Ерітіндінің көлемін есептеу формуласы
D) Vер-ді= mер-ді /ρер-ді E) mер.з =ρер-ді*Vер-ді*ω/100% Ғ) ω=mер.з*100%/mер-ді
G) Vер-ді=mер.з*100%/ρер-ді*ω Н) mер-ді =ρер-ді*Vер-ді
Ерітіндідегі заттардың молярлық концентрациясы /8 cынып/

(137-139 беттер)
96
1. Молярлы концентрацияның өлшем бірлігі
A) моль/л B) моль/г C) л/моль D) г/моль E) г/л
2. Молярлы концентрацияны есептеу формулалары
A) mзат(x) = С(x)*M(x)*V
B) С(x)=ν(x)/V
C) M(x) = mзат(x) / С(x)* V
D) V = mзат(x) /С(x)*M(x)
E) С(x)=mзат(x)/M(x)*V
3. Ерітіндінің молярлы концентрациясы дегеніміз
A) ерітіндінің 1 килограмында еріген заттың мөлшерімен анықталатын шама
B) ерітіндінің 1 литрінде еріген заттың көлемімен анықталатын шама
C) ерітіндінің 1 литрінде еріген заттың массасымен анықталатын шама
D) ерітіндінің 1 литрінде еріген заттың мөлшерімен анықталатын шама
E) ерітіндінің 1 килограмында еріген заттың көлемімен анықталатын шама
4. Натрий гидроксидінің 1,2 грамы 100 мл ерітіндіде болса, осы ерітіндінің молярлы
концентрациясы қандай?0
A) 0,1 моль/л B) 0,5 моль/л C) 0,3 моль/л D) 0,4 моль/л E) 0,2 моль/л
5. Концентрациясы 0,1 моль/л 200 мл калий гидроксидінің ерітіндісін дайындау үшін қанша
калий гидроксиді қажет?
A) 2,24 г B) 2,8 г C) 1,4 г D) 4,2 г E) 1,12 г
6. Массасы 4,04 г калий нитратынан (КNO3) концентрациясы 0,5 моль/л қанша көлем ерітінді
дайындауға болады?
A) 0,08 л B) 100 мл C) 0,18 л D) 80 мл E) 0,1 л
7. Концентрациясы 0,3 моль/л, көлемі 200 мл сода Na2CO3*10H2O ерітіндісін әзірлеуге
қажетті соданың массасын және зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,03 моль B) 8,58 г C) 0,06 моль D) 0,02 моль E) 17,16 г
8. Концентрациясы 0,1 моль/л күкірт қышқылының ерітіндісінен пипетка көмегімен 40 мл
ерітіндісі басқа ыдысқа құйылып алынды. Осы ерітіндідегі күкірт қышқылының
молекулалар санын есептеңдер
A) 1,204*10 21 молекула B) 2,408*10 21 молекула C) 1,204*10 23 молекула
D) 2,408*10 23 молекула E) 2,408*10 22 молекула
9. Көлемі 25 мл, концентрациясы 0,25 моль/л фосфор қышқылын толық бейтараптау үшін
қанша грамм калий гидроксиді (КОН) қажет?
A) 1,05 г B) 0,85 г C) 0,95 г D) 0,75 г E) 1,15 г
10. Концентрациясы 0,5 моль/л азот қышқылы (НNO3) 40 мл ерітіндісіндегі массасын
A) 1,62 г B) 0,63 г C) 1,36 г D) 1,26 г E) 0,36 г
11. Массасы 17 г натрий нитратынан (NаNO3) концентрациясы 0,5 моль/л қанша көлем
ерітінді дайындауға болады?
A) 0,8 л B) 400 мл C) 0,12 л D) 800 мл E) 0,4 л
12. Концентрациясы 0,3 моль/л, көлемі 250 мл күкірт қышқылының ерітіндісін әзірлеуге
қажетті күкірт қышқылының массасын және зат мөлшерін есептеңдер
A) 0,075 моль B) 14,7 г C) 7,35 г D) 0,15 моль E) 2,94 г
13. Концентрациясы 0,2 моль/л натрий гидроксидінің ерітіндісінен пипетка көмегімен 25 мл
ерітіндісі басқа ыдысқа құйылып алынды. Осы ерітіндідегі натрий гидроксидінің
молекулалар санын есептеңдер
14. Көлемі 50 мл, концентрациясы 0,4 моль/л күкірт қышқылын толық бейтараптау үшін
қанша грамм натрий гидроксиді (NаОН) қажет?
A) 1,5 г B) 1,6 г C) 1,9 г D) 1,7 г E) 1,8 г
15. Концентрациясы 0,8 моль/л күкірт қышқылы (Н2SO4) 50 мл ерітіндісіндегі массасын
A) 3,92 г B) 0,98 г C) 1,47 г D) 1,96 г E) 2,45 г
16. Массасы 6,09 г калий сульфатынан (К2SO4) концентрациясы 0,2 моль/л қанша көлем
ерітінді дайындауға болады?
A) 0,175 л B) 350 мл C) 0,7 л D) 175 мл E) 0,35 л
97
17. Концентрациясы 2,5 моль/л, көлемі 800 мл калий гидроксидінің (КОН) ерітіндісін
әзірлеуге қажетті калий гидроксидінің массасын және зат мөлшерін есептеңдер
A) 3 моль B) 168 г C) 2 моль D) 0,2 моль E) 112 г
18. Концентрациясы 0,5 моль/л тұз қышқылының ерітіндісінен пипетка көмегімен 20 мл
ерітіндісі басқа ыдысқа құйылып алынды. Осы ерітіндідегі тұз қышқылының молекулалар
санын есептеңдер
19. Көлемі 250 мл, концентрациясы 0,2 моль/л азот қышқылын толық бейтараптау үшін
қанша грамм калий гидроксиді (КОН) қажет?
A) 1,4 г B) 7,2 г C) 2,8 г D) 5,6 г E) 4,2 г
20. Концентрациясы 0,35 моль/л натрий гидроксидінің (NаОН) 600 мл ерітіндісіндегі
A) 6,3 г B) 8,4 г C) 12,6 г D) 14,7 г E) 4,2 г
«Ерітінді концентрациясы» тақырыбына есеп шығару /8 cынып/

(140-147 беттер)
1. Массасы 300 г 40 % -дық ерітінді әзірлеу үшін қанша тұз, қанша су керек?
A) 12 г тұз бен 288 г су B) 120 г тұз бен 180 г су C) 140 г тұз бен 160 г су
D) 180 г тұз бен 120 г су E) 100 г тұз бен 200 г су
2. Массасы 32,318 г Na2SO4 –нан 14,3 %-дық 1,13 г/мл қанша ерітінді әзірлеуге болады?
A) mер-ді= 113 г; Vер-ді=100мл B) mер-ді=339 г; Vер-ді=300мл C) mер-ді= 226 г; Vер-
ді=200мл
D) mер-ді= 169,5 г; Vер-ді=150мл E) mер-ді= 22,6 г; Vер-ді=20мл
3. Массалық үлесі 25 % -дық ерітінді дайындау үшін көлемі 360 мл суға қанша зат еріту
керек?
A) mер. з=120 г B) mер. з=240 г C) mер. з=12 г D) mер. з=180 г E) mер. з=24 г
4. Массасы 6 г нартий гидроксидінен концентрациясы 0,3 моль/л қанша көлем ерітінді
дайындауға болады?
A) 400 мл B) 200 мл C) 100 мл D) 500 мл E) 300 мл
5. Күкірт қышқылының 40 % -дық (ρ=1,307 г/мл) концентрациясын молярлы концентрацияға
айналдырыңдар
A) 2,33 моль/л B) 4,33 моль/л C) 1,33 моль/л D) 3,33 моль/л E) 5,33 моль/л
6. Мырыш 12 % -дық (ρ=1,083 г/мл) күкірт қышқылының 100 мл ерітіндісімен әрекеттесуі
нәтижесінде бөлінген сутегінің (қ.ж.) көлемін есептеңдер.
A) 5,94л B) 2,97 л C) 1,485 л D) 11,88 л E) 2,79 л
7. Концентрациясы 0,25 моль/л натрий гидроксидінің ерітіндісінен 20 % -дық (ρ=1,12 г/мл)
50 мл азот қышқылын бейтараптауға қанша керек, қанша натрий нитраты түзіледі?
A) 711 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 15,11 г натрий нитраты
B) 911 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 17,11 г натрий нитраты
C) 511 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 13,11 г натрий нитраты
D) 811 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 16,11 г натрий нитраты
E) 611 мл натрий гидроксиді ерітіндісі мен 14,11 г натрий нитраты
8. Заттың 12 % -дық 400 г ерітіндісіне оның 24 % -дық 200 г ерітіндісін қосқанда түзілген
ерітіндінің концентрациясын есептеңдер.
A) 18 % B) 15% C) 19 % D) 17% E) 16 %
9. Массасы 500 г 16 % -дық ерітіндісіне 300 г су қосқанда түзілген ерітіндінің
концентрациясын есептеңдер
A) 6 % B) 14 % C) 10 % D) 8 % E) 12 %
10. Массасы 250 г 18,4 % -дық ерітіндіге 50 г зат қосқанда түзілген ерітіндінің
концентрациясын есептеңдер
A) 28 % B) 36 % C) 44 % D) 32 % E) 40 %
11. Массасы 700 г 24 % -дық ерітіндіні буландырғанда массасы 200 г су буланып кетсе,
қалған ерітіндінің концентрациясы қандай?
A) 22,4 % B) 43,6 % C) 53,6 % D) 23,6 % E) 33,6 %
98
12. Көлемі 300 мл суға 36 % -дық 500 г тұз қышқылының ерітіндісі араластырылғаннан
кейінгі ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеңдер
A) 23,5 % B) 26,5 % C) 24,5 % D) 22,5 % E) 25,5 %
13. Көлемі 400 мл, концентрациясы 0,2 моль/л ерітінді әзірлеу үшін қанша (г) мыс купоросы
(CuSO4*5H2O) қажет?
A) 25 г CuSO4*5H2O B) 20 г CuSO4*5H2O C) 30 г CuSO4*5H2O
D) 40 г CuSO4*5H2O E) 35 г CuSO4*5H2O
14. Көлемі 20 мл, концентрациясы 0,15 моль/л калий гидроксиді ерітіндісін бейтараптау үшін
концентрациясы 0,25 моль/л тұз қышқылы ерітіндісінен қанша керек?
15. Ауру адамға 200 мл (ρ=1,003 г/мл) 1шөлмек 0,85 % -дық физиологиялық ерітінді
құйғанда, оның ағзасына қанша ас тұзы барады?
A) 1,5071 г B) 1,7150 г C) 1,7051 г D) 1,5701 г E) 1,7015 г
16. Адамда шамамен 5 л қан және қандағы глюкозаның мөлшері 0,1 % болса, (ρ=1,05 г/мл)
адам ағзасында қанша глюкоза бар?
A) 5,25 г B) 3,25 г C) 4,25 г D) 2,25 г E) 6,25 г
17. Барий гидроксидінің 70°С-дағы ерігіштігі 20 г / 100 г су болса, осы ерітіндінің
концентрациясы қандай?
A) 15,67 % B) 14,67 % C) 17,67 % D) 13,67 % E) 16,67 %
18. Массасы 274 г ерітіндіде 15°С-да 74 г ас тұзы еріген болса, оның ерігіштігі мен массалық
үлесін есептеңдер
A) 27 г / 100 г су; 37 % B) 37 г / 100 г су; 47 % C) 37 г / 100 г су; 27 %
D) 47 г / 100 г су; 27 % E) 47 г / 100 г су; 37 %
19. Көлемі 500 мл 23 %-дық (ρ=1,3 г/мл) және көлемі 200 мл 42 %-дық (ρ=1,7 г/мл) ерітіндіні
араластырғанда пайда болған ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеңдер
A) 28,5 % B) 26,5 % C) 30,5 % D) 29,5 % E) 27,5 %
20. Көлемі 400 мл 23 %-дық (ρ=1,3 г/мл) және көлемі 300 мл 42 %-дық (ρ=1,7 г/мл) ерітіндіні
араластырғанда пайда болған ерітіндідегі заттың массалық үлесін есептеңдер
A) 34,4 % B) 32,4 % C) 36,4 % D) 30,4 % E) 38,4 %
Оксидтер:жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (149-152 беттер)

1. Оксидтер
A) үш элементтен тұратын, оның біреуі оттек болып келетін күрделі заттар
B) екі элементтен тұратын, оның біреуі сутек болып келетін күрделі заттар
C) екі элементтен тұратын, оның біреуі оттек болып келетін күрделі заттар
D) үш элементтен тұратын, оның біреуі сутек болып келетін күрделі заттар
E) екі элементтен тұратын, оның біреуі көміртек болып келетін күрделі заттар
2. Тұз түзбейтін оксидтер
A) NO B) NO2 C) CO2 D) N2O E) CO
3. Қышқылдық оксидтер
A) ZnO B) CaO C) SO3 D) BeO E) CO2
4. Екіұдайлы оксидтерге сәйкес келеді
A) тек негіздер B) тұздар C) тек қышқылдар
D) қышқылдар да, негіздер де E) дұрыс жауап жоқ
5. Негіздік оксидтер
A) MgO B) Al2O3 C) CaO D) Na2O E) CO2
6. H2SO4-ке сәйкес келетін оксид
A) SO4 B) SO3 C) CO2 D) S2O E) SO2
7. Оксидтер бөлінеді
A) 4-ке B) 6-ға C) 3-ке D) 5-ке E) бөлінбейді
8. Екіұдайлы оксидтер
A) BeO B) SO2 C) Al2O3 D) Nа2O E) ZnO
9. ZnO-ға сәйкес келетін негіз бен қышқыл
A) H2ZnO2 B) Zn(OH)3 C) Zn(OH)4 D) H3ZnO3 E) Zn(OH)2
10. Агрегаттық күйі қатты оксидтер
A) CO2, SO2 B) CuO, Fe2O3 C) H2O, N2O3 D) CO, NO2 E) CaO, P2O5
11. «Көңілдендіргіш» газдың формуласы
99
A) NO B) NO2 C) CO2 D) N2O E) CO
12. Халықаралық атауы диалюминий триоксиді деп аталатын оксидтің қарапайым атауы
A) глинозем B) гематит C) корунд D) иіс газы E) темір таты
13. Түстері қызыл-қоңыр және қою көк түсті оксидтер
A) Ғе2О3 B) CuO C) SnO D) ZnO E) MgO Ғ) Cr2О3
14. СО2-ның атауы
A) иіс газы B) көміртек (IV) оксиді C) көміртек монооксиді
D) көміртек диоксиді E) көміртек (ІІ) оксиді
15. Қарапайым атауы гематитке сәйкес келетін оксидтің халықаралық атауы
A) темір монооксиді B) темір (ІІІ) оксиді C) темір (ІІ) оксиді
D) дитемір триоксиді E) темір (ІІ), (ІІІ) оксидтері
16. Агрегаттық күйі газ болатын оксидтер
17. Тұншықтырғыш иісті оксидтер
A) NO2 B) SO3 C) CO2 D) NO E) SO2
18. Түстері қою қоңыр және жасыл түсті оксидтер
A) MnO2 B) CuO C) SnO D) ZnO E) MgO Ғ) Cr2О3
19. Түстері қара және ақ түсті оксидтер
A) Ғе2О3 B) CuO C) SnO D) ZnO E) MgO
20. Агрегаттық күйі сұйық оксидтер
21. Массасы 90 г суда болатын молекулалар саны қанша алюминий оксидіне сәйкес келеді?
А) 105 г В) 420 г С) 510 г D) 315 г Е) 525 г
22. Массасы 17,6 г көмірқышқыл газы (CO2) неше моль болады?
А) 0,2 моль В) 4 моль С) 0,3 моль D) 0,4 моль Е) 2 моль
23. Зат мөлшері 2,5 моль NO қанша көлем алады?
А) 28 л В) 56 л С) 44,8 л D) 75 л Е) 22,4 л
24. Массасы 16 г мыс (ІІ) оксиді қанша күкірт қышқылында ериді? Реакция теңдігінің
сұлбасы:
CuO+H2SO4=CuSO4+H2O
А) 9,8 г В) 14,7 г С) 29,4 г D) 24,5 г Е) 19,6 г
25. Қосылыстың құрамындағы элементтердің массаларының қатынасы m(N):m(O)=7:4 болса,
оксидтің формуласын анықтаңдар
А) N2O В) N2O3 С) NO2 D) NO Е) N2O5
Оксидтердің химиялық қасиеттері /8 сынып/

(152-154 беттер)
1. Екіұдайлы оксидтердің қасиеттерін сипаттайтын реакциялар
A) SO2+H2O=H2SO3 B) MgO+H2SO4=MgSO4+H2O C)
ZnO+2HCl=ZnCl2+H2O
D) SO3+Ba(OH)2=BaSO4+H2O E) ZnO+2NaOH=Na2ZnO2+H2O F)
Na2O+H2O=2NaOH
2. Негіздік оксидтер әрекеттеседі
A) қышқылдық оксидтермен B) негіздік оксидтермен C) екіұдайлы оксидтермен
D) сілтілермен E) қышқылдармен
3. «сілті + екіұдайлы оксид = тұз+су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
ZnO+2HCl=ZnCl2+H2O
Na2O+H2O=2NaOH
4. Кальций оксидімен СаО әрекеттесетін қосылыстар
A) H2O B) H2SO4 C) Na2O D) НСІ E) Ва(ОН)2
5. Қышқылдық оксидтердің қасиеттерін сипаттайтын реакциялар
ZnO+2HCl=ZnCl2+H2O
Na2O+H2O=2NaOH
100
6. Қышқылдық оксидтер әрекеттеседі
A) қышқылдық оксидтермен B) негіздік оксидтермен C) екіұдайлы оксидтермен
D) сілтілермен E) қышқылдармен
7. Мырыш оксиді негіздік қасиет көрсетіп әрекеттеседі
A) НСІ B) NaOH C) H2O D) H2SO4 E) КOH
8. «екіұдайлы оксид+қышқыл = тұз+су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
ZnO+2HCl=ZnCl2+H2O
Na2O+H2O=2NaOH
9. Күкірт (ІV) оксидімен SО2 әрекеттесетін қосылыстар
A) H2O B) H2SO4 C) Na2O D) НСІ E) Ва(ОН)2
10. «Белсенді металл оксиді + су = сілті»-ге сәйкес реакция теңдеуі
A) SO2+H2O=H2SO3 B) MgO+H2SO4=MgSO4+H2O C) CO2+CaO=CaCO3
D) SO3+Ba(OH)2=BaSO4+H2O E) Na2O+H2O=2NaOH
11. Негіздік оксидтердің қасиеттерін сипаттайтын реакциялар
ZnO+2HCl=ZnCl2+H2O
Na2O+H2O=2NaOH
12. Мырыш оксиді қышқылдық қасиет көрсетіп әрекеттеседі
A) НСІ B) NaOH C) H2O D) H2SO4 E) КOH
13. «Негіздік оксид + қышқыл = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
14. Массасы 9,6 г күкірт диоксидіндегі күкірттің массасы қандай күкірт триоксидінде
болады?
A) 8 г B) 10 г C) 12 г D) 6 г E) 4 г
15. Массасы 20,4 г алюминий оксидін ерітуге қажетті тығыздығы 1,332 г/мл 30 %-дық натрий
гидроксидінің ерітіндісінің көлемін табыңдар
A) 102,02 мл B) 120,12 мл C) 122,01 мл D) 112,02 мл E) 121,02 мл
16. «Қышқылдық оксид + су = қышқыл»-ға сәйкес реакция теңдеуі
17. Массасы 3,2 г күкірт диоксидіндегі күкірттің массасы қандай күкірт триоксидінде
болады?
A) 8 г B) 10 г C) 12 г D) 6 г E) 4 г
18. «Қышқылдық оксид + сілті = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
19. Көлемі 8,96 л (қ.ж.) күкірт (IV) оксидін сіңіру үшін 20 %-дық, ρ=1,225 г/мл натрий
гидроксидінің ерітіндісінің көлемі қанша болуы керек? Реакция теңдігінің сұлбасы:
2NaOH+SO2=Na2SO3+H2O
A) 110,6 мл B) 130,6 мл C) 55,3 мл D) 65,3 мл E) 120,6 мл
20. «Қышқылдық оксид + негіздік оксид = тұз»-ға сәйкес реакция теңдеуі
Қышқылдар, олардың құрамы, жіктелуі, аталуы /8 сынып/ (156-161 беттер)

1. Орташа күшті қышқылдар
A) күкіртті қышқылы B) азотты қышқыл C) күкіртті сутек қышқылы
D) фосфор қышқылы E) тұз қышқылы
2. Бірнегізді қышқылдар
A) азот қышқылы B) күкірт қышқылы C) фосфор қышқылы
D) көмір қышқылы E) тұз қышқылы
3. Хлорлы қышқылындағы қышқыл түзуші элементтің валенттілігі нешеге тең?
A) IV B) V C) III D) II E) VII
101
4. Халықаралық номенклатура бойынша тетраоксотригидрофосфат деп аталатын
қышқылдың тарихи атауы
A) балқытқыш қышқыл B) сутектің ортофосфаты C) тұз қышқылы
D) фосфор қышқылы E) сутектің карбонаты
5. Валенттіліктері І тең қышқыл қалдықтары
A) гидросульфид B) дигидрофосфат C) гидрофосфат D) карбонат E) нитрат
6. Әлсіз қышқылдар
A) көмір қышқылы B) азотты қышқыл C) күкіртті сутек қышқылы
7. Қышқыл дегеніміз
A) металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше оттек атомдарынан және
қышқыл
қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
B) металл атомдарымен алмаса алмайтын сутек атомдарынан тұратын күрделі заттар
C) металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше металл атомдарынан және
қышқыл
D) металл атомдарымен алмаса алатын бір немесе бірнеше сутек атомдарынан және
қышқыл
8. Оттекті қышқылдар
A) тұз қышқылы B) азот қышқылы C) күкіртті сутек қышқылы
D) күкірт қышқылы E) көмір қышқылы
9. Валенттіліктері ІІ тең қышқыл қалдықтары
A) сульфид B) фосфат C) гидрофосфат D) сульфат E) нитрат
10. Ұшқыш қышқылдар
A) кремний қышқылы B) хлорсутек C) көмір қышқыл
D) күкіртті қышқыл E) бромды сутек
11. Қатты қышқылдар
A) бор қышқылы B) күкірт қышқылы C) азот қышқылы
12. Көпнегізді қышқылдар
A) азот қышқылы B) күкіртті қышқылы C) фосфор қышқылы
D) күкірт қышқылы E) тұз қышқылы
13. Күкіртті қышқылының формуласы
A) Н2SіO3 B) Н2SO4 C) Н2СO3 D) Н2S E) Н2SO3
14. Тұрақсыз қышқылдар
A) бор қышқылы B) күкіртті қышқылы C) кремний қышқылы
D) көмір қышқылы E) тұз қышқылы
15. Массасы 72 г магниймен қанша күкірт қышқылы әрекеттеседі?
A) 196 г B) 98 г C) 294 г D) 147 г E) 245 г
16. Ерімейтін қышқыл
A) кремний қышқылы B) хлорсутек C) көмір қышқыл
D) күкіртті қышқыл E) бромды сутек
17. Сұйық қышқылдар
A) бор қышқылы B) күкірт қышқылы C) азот қышқылы
18. Азотты қышқылының формуласы
A) HNO3 B) KNO2 C) NaNO3 D) HNO2 E) KNO3
19. Күшті қышқылдар
A) азот қышқылы B) күкіртті қышқылы C) фосфор қышқылы
D) күкірт қышқылы E) тұз қышқылы
20. Мырыш түз қышқылымен әрекеттескенде көлемі 134,4 л сутек бөліну үшін қанша
қышқыл керек?
A) 73 г B) 438 г C) 146 г D) 219 г E) 292 г
21. Хлор және азот қышқылдарындағы қышқыл түзуші элементтің валенттілігін анықтаңдар
A) IV B) III C) V D) II E) VII
102
22. Қышқыл түзуші элементтің валенттілігі беске тең болатын қатар
A) H3PO4, HNO3, HClO3 B) H2SO4, HNO3, HCl C) НСІО4, НСІО3, Н2СО3
D) HCl, H2SiO3, HNO2 E) HBr, H2SiO3, HClO
23. Көлемі 10 м3 хлорлы сутек газын алу үшін қанша (м3) сутек қажет?
A) 10 м3 B) 5 м3 C) 7,5 м3 D) 15 м3 E) 2,5 м3
24. Мына оксидтерге сәйкес келетін қышқылдар қатары: N2O3, Cl2O5, SO3
A) HNO2, HClO3, H2SO3 B) HNO3, HClO3, H2SO4 C) HNO2, HClO2, H2SO4
D) HNO2, HClO3, H2SO4 E) HNO3, HClO3, H2SO3
25. Қышқыл түзуші элементтің валенттілігі үшке тең болатын қатар
A) HNO3, HClO3 B) H2SO4, HNO3 C) H2SiO3, HClO
D) H2SiO3, HNO2 E) НСІО2, HNO2
Қышқылдардың химиялық қасиеттері, қолданылуы /8 сынып/

(161-164 беттер)
1. «Қышқыл + тұз = жаңа тұз + жаңа қышқыл»-ға сәйкес реакция теңдеуі
A) Н2SіO3 = SіO2+H2O B) Mg+2HСІ=MgСІ2+H2 C) CaO + 2НСІ=CaCІ2 + Н2O
D) НСІ+AgNO3=AgСІ+HNO3 E) НСІ+NaOН =NaСІ + H2O
2. Қыздырғанда айырылатын қышқылдар
A) Н2SіO3 B) Н2SO4 C) Н2СO3 D) НСІO3 E) Н2SO3
3. НСІO3 қышқылға сәйкес келетін оксид
A) Cl2O3 B) Cl2O5 C) Cl2O D) Cl2O7 E) ClO3
4. Қышқылдардың металл оксидтерімен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) MgО+2HСІ=MgСІ2+H2О B) 2НСІ+Cu(OН)2 =CuСІ2 + 2H2O C) НСІ+NaOН
=NaСІ + H2O
D) CaO + 2НСІ=CaCІ2 + Н2O E) НСІ+AgNO3=AgСІ+HNO3
5. «Қышқыл + негіз = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
D) 2НСІ+СaСO3=СaСІ2+H2O+СО2↑ E) НСІ+NaOН =NaСІ + H2O
6. Реакцияны жүргізгенде қара түстің жойылып, жасылдау түс пайда болатын реакция
теңдеуі
A) 2HСІ + СuО =CuСІ2+H2О B) H2SO4+BaCl2 = BaSO4+2HCl C) НСІ+NaOН =NaСІ
+ H2O
D) 2НСІ+СaСO3=СaСІ2+H2O+СО2 E) НСІ+AgNO3=AgСІ+HNO3
7. «Белсенді металл + қышқыл = тұз + сутегі »-ге сәйкес реакция теңдеуі
8. Қышқылдардың негіздермен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) MgО+2HСІ=MgСІ2+H2О B) 2НСІ+Cu(OН)2 =CuСІ2 + 2H2O
C) НСІ+AgNO3=AgСІ+HNO3 D) CaO + 2НСІ=CaCІ2 + Н2O E) НСІ+NaOН =NaСІ +
H2O
9. «Қышқыл + негіздік оксид = тұз + су »-ға сәйкес реакция теңдеуі
10. Массасы 500 г 7,3 %-дық тұз қышқылы кальций карбонатымен әрекеттескенде неше литр
(қ.ж.) көмірқышқыл газы бөлінеді?
A) 11,2 л B) 5,6 л C) 16,8 л D) 22,4 л E) 28 л
11. Газ бөліне жүретін реакция теңдеулері
D) 2НСІ+СaСO3=СaСІ2+H2O+СО2 E) НСІ+NaOН =NaСІ + H2O
12. Қышқылдардың тұздармен әрекеттесу реакция теңдеулері
+ H2O
D) 2НСІ+СaСO3=СaСІ2+H2O+СО2↑ E) НСІ+AgNO3=AgСІ+HNO3
13. Тұнба түзіле жүретін реакция теңдеулері
+ H2O
D) 2НСІ+СaСO3=СaСІ2+H2O+СО2 E) НСІ+AgNO3=AgСІ+HNO3
103
14. Массасы 300 г 20 %-дық күкірт қышқылымен әрекеттесу үшін 25,8 %-дық тығыздығы
1,285 г/мл натрий гидроксиді ерітіндісінің қанша көлемі жұмсалады?
A) 174,738мл B) 147,387 мл C) 174,837 мл D) 147,738 мл E) 147,378 мл
15. «Қышқыл = қышқылдық оксид + су »-ға сәйкес реакция теңдеуі
Негіздер, құрамы, аталуы /8 сынып/ (165-168 беттер)

1. Негіздердің физикалық қасиеттері
A) судағы ерітінділері индикатордың түсін өзгертпейді
B) негіздердің судағы ерітінділері қолға сабындалып тұрады
C) қышқыл дәм береді
D) майтәрізді ауыр сұйықтық
E) матаны, теріні, қағазды күйдіреді
2. Суда аз еритін негіздер
A) Cu(OH)2, NaOH B) CsOH, Fe(OH)2 C) Zn(OH)2, Al(OH)3
D) Cа(OH)2, Mg(OH)2 E) Ca(ОН)2, NaOH
3. Негіз дегеніміз
A) молекула құрамында бейметалл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше
гидроксотоп
(ОН) бар күрделі қосылыстар
B) молекула құрамында металл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше
гидроксотоп (ОН)
бар күрделі қосылыстар
C) молекула құрамында металл және бейметалл атомдарымен байланысқан бір немесе
бірнеше
гидроксотоп (ОН) бар күрделі қосылыстар
D) молекула құрамында металл атомдарымен байланысқан бір немесе бірнеше оттегі
атомы бар
күрделі қосылыстар
4. Гидроксотоптың валенттілігі тең
A) ІІ B) V C) І D) IV E) ІІІ
5. Күйдіргіш натр мен сөндірілген әктің формуласын көрсетіңдер
A) Са(ОН)2 B) Na2SO4 C) СаСО3 D) NaОН E) СаО
6. Негіз қалдығының валенттілігі ІIІ ке тең формула
A) Fe(OH)2 B) АІ C) АІОН D) Na E) CuOH
7. Салыстырмалы молекулалық массасы 98 және 90-ға тең негіздер қатары
D) Ca(ОН)2, RbOH E) Cu(OH)2, Fe(OH)2
8. Суда еритін негіздер
A) Cu(OH)2, Fe(OH)2 B) Cu(OH)2, NaOH C) CsOH, Fe(OH)2
D) Ca(ОН)2, RbOH E) Zn(OH)2, Al(OH)3
9. Негіздердің қышқылдылығы анықталады
A) гидроксотоптардың санымен B) сутектің санымен C) металдың санымен
D) оттектің санымен E) металдың валенттілігімен
10. Негіздердің қалдықтарының валенттілігі анықталады
A) гидроксил топтарымен алмасқан сутек атомдарының санымен
B) қышқыл қалдықтарына алмасқан сутегі атомдарының санымен
C) қышқыл қалдықтарына алмасқан гидроксил топтарының санымен
D) гидроксил топтарымен алмасқан қышқыл қалдықтарының санымен
E) гидроксил топтарымен алмасқан оттек атомдарының санымен
11. Fe(OH)2 халықаралық номенклатура бойынша атауы
A) темір гидроксиді B) темір дигидроксиді C) темір үшоксиді
D) темір диоксиді E) темір үшгидроксиді
12. Салыстырмалы молекулалаық массаларының айырмасы 8-ге тең негіздер жұбы
A) Cu(OH)2, Fe(OH)2 B) Cu(OH)2, NaOH C) КOH, Fe(OH)2
D) Ca(ОН)2, NaOH E) Zn(OH)2, Ғе(OH)2
104
13. Химиялық формулалардың молекуладағы атомдарының байланысу реті мен
элементтердің валенттілігін көрсететін түрі
A) молекулалық формула B) электрондық формула C) жалпы формула
D) құрылымдық формула E) жинақталған формула
14. Негіз қалдығының валенттілігі ІІ ге тең формула
A) Fe(OH)2 B) CuOH C) АІОН D) Na E) АІ
15. Суда ерімейтін негіздер
A) Cu(OH)2, NaOH B) CsOH, Fe(OH)2 C) Са(OH)2, Al(OH)3
16. Fe(OH)3 халықаралық номенклатура бойынша атауы
A) темір гидроксиді B) темір дигидроксиді C) темір үшоксиді
D) темір диоксиді E) темір үшгидроксиді
17. Күйдіргіш сілтілер
A) КОН, NaOH B) CsOH, Fe(OH)2 C) Zn(OH)2, Al(OH)3
D) Cu(OH)2, RbOH E) Cu(OH)2, Fe(OH)2
18. Екіұдайлы гидроксидтер
19. Көлемі 13,44 л көмірқышқыл газын әк суынан Са(ОН)2 өткізгенде қанша тұнба түзіледі?
Са(ОН)2+СО2=CaCO3↓+H2O
A) 300 г B) 600г C) 120 г D) 60 г E) 30 г
20. Массасы 14,7 г мыс (ІІ) гидроксидін еріту үшін неше моль тұз қышқылы қажет?
Негіздердің химиялық қасиеттері /8 сынып/

(168-170 беттер)
1. «Сілті + тұз = тұз + негіз»-ге сәйкес реакция теңдеуі
A) Ва(ОН)2 +Na2SO4 = ВаSO4↓+ 2NaОН B) Са(ОН)2+СО2=СаСО3↓+H2О
C) Ғе(ОН)3 + 3НСІ=ҒеCІ3 + 3Н2O D) 2КОН +Н2SO4 = К2SO4 +2H2O E) Сu(OH)2
=CuO + H2O
2. Күшті негіздер мен күшті қышқылдар арасындағы реакциялар ... реакциясы деп аталады
A) орынбасу B) қосылу C) айырылу D) бейтараптану E) тотығу
3. Барлық негіздерге ортақ қасиет
A) қышқылдармен әрекеттесіп, тұз және негіз түзуі
B) қышқылдармен әрекеттесіп, тұз және су түзуі
C) тұздармен әрекеттесіп, қышқыл және су түзуі
D) қышқылдармен әрекеттесіп, жаңа негіз және су түзуі
E) тұздармен әрекеттесіп, жаңа тұз және су түзуі
4. Реакция нәтижесінде қызыл қоңыр тұнба түзілуімен жүретін реакция теңдеуі
A) Ва(ОН)2+Na2SO4 = ВаSO4↓+2NaОН B) Са(ОН)2+СО2=СаСО3↓+H2О
C) ҒеCІ3+3NaOH =Ғе(ОН)3↓+3NaСІ D) 2КОН+Н2SO4 = К2SO4 +2H2O E) Сu(OH)2
=CuO+H2O
5. Сынауыққа жаңадан әзірленген әк суынан аздап құйып алып, оған шыны түтікпен үрлесек,
біраздан кейін лай пайда болады. Себебі
A) біз тыныс алғанда бөлінген оттегі газы реакцияға түседі
B) біз тыныс алғанда бөлінген азот газы реакцияға түседі
C) біз тыныс алғанда бөлінген су буы реакцияға түседі
D) біз тыныс алғанда бөлінген көмірқышқыл газы реакцияға түседі
E) біз тыныс алғанда бөлінген иіс газы реакцияға түседі
6. «Сілті + қышқылдық оксид = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеуі
C) Ғе(ОН)3 + 3НСІ=ҒеCІ3 + 3Н2O D) 2КОН +Н2SO4 = К2SO4 +2H2O E) Сu(OH)2 =CuO
+ H2O
7. Сынауыққа натрий гидроксиді ерітіндісін құйып, оны темір (ІІІ) хлоридімен
әрекеттестіргенде түзіледі
105
A) сары түсті темір (ІІІ) гидроксиді B) жасыл түсті темір (ІІ) гидроксиді
C) қызыл қоңыр түсті натрий хлориді D) сары түсті натрий хлориді
E) қызыл қоңыр түсті темір (ІІІ) гидроксиді
8. Мырыш гидроксидінің негіздік қасиет көрсететін реакция теңдеулері

A) Zn(ОН)2+2NaOH =Na2ZnO2+2H2О B) Zn(OH)2 =ZnO + H2O
C) Zn(ОН)2+2НСІ=ZnCІ2+2Н2O D) Zn(ОН)2+2KOH =K2ZnO2+2H2О
E) Zn(ОН)2+ Н2SO4=Zn Н2SO4+2Н2O
9. Реакция нәтижесінде ақ тұнба түзілуімен жүретін реакция теңдеуі
A) Ғе(ОН)3 + 3НСІ=ҒеCІ3 + 3Н2O B) Ва(ОН)2+Na2SO4 = ВаSO4↓+2NaОН
C) ҒеCІ3+3NaOH =Ғе(ОН)3↓+3NaСІ D) 2КОН+Н2SO4 = К2SO4 +2H2O E) Сu(OH)2
=CuO+H2O
10. Мырыш гидроксиді қандай қосылыстармен әрекеттескенде негіздік қасиет көрсетеді?
A) НСІ B) NaOH C) Н2SO4 D) Na2SO4 E) КOH
11. Суда ерімейтін негіздердің ерекше қасиетін сипаттайтын реакция теңдеуі
+ H2O
12. Мырыш гидроксидінің қышқылдық қасиет көрсететін реакция теңдеулері
A) Zn(ОН)2+2NaOH =Na2ZnO2+2H2О B) Zn(OH)2 =ZnO + H2O
C) Zn(ОН)2+2НСІ=ZnCІ2+2Н2O D) Zn(ОН)2+2KOH =K2ZnO2+2H2О
E) Zn(ОН)2+ Н2SO4=Zn Н2SO4+2Н2O
C) 2Ғе(ОН)3=Ғе2О3 + 3Н2O D) 2КОН +Н2SO4 = К2SO4 +2H2O E) Сu(OH)2 =CuO +
H2O
14. Мырыш гидроксиді қандай қосылыстармен әрекеттескенде қышқылдық қасиет көрсетеді?
A) НСІ B) NaOH C) Н2SO4 D) Na2SO4 E) КOH
15. Жаңа әзірленген әк суына шыны түтікпен ауа үрлесек, біраздан кейін ерітіндіде лай
пайда болады. Тиісті реакция теңдеуі
A) 2Ғе(ОН)3=Ғе2О3 + 3Н2O B) Ва(ОН)2 +Na2SO4 = ВаSO4↓+ 2NaОН
C) 2КОН +Н2SO4 = К2SO4 +2H2O D) Сu(OH)2 =CuO + H2O E)
Са(ОН)2+СО2=СаСО3↓+H2О
16. «Негіз + қышқыл = тұз + су»-ға сәйкес реакция теңдеулері
+ H2O
17. Массасы 80 г күкірт қышқылының ерітіндісін бейтараптау үшін 11,2 г күйдіргіш кали
қажет
болса, қышқылдың концентрациясы қандай болғаны?
A) 12,25 % B) 10,25 % C) 14,25 % D) 11,25 % E) 13,25 %
18. Көлемі 160 мл 25,8 %-дық (ρ=1,285 г/мл) натрий гидроксидін күкірт қышқылымен толық
бейтараптағанда қанша тұз шығады?
A) 95,14 г B) 94,15 г C) 91,45г D) 94,51 г E) 95,41 г
19. Барий гидроксидінің 20°-температурада 3,66 %-дық қанық ерітіндісі берілсе, оның
ерігіштігі қандай?
A) 5,8 г/100 г B) 1,8 г/100 г C) 4,8 г/100 г D) 2,8 г/100 г E) 3,8 г/100 г
20. Массасы 40 г тұз қышқылының ерітіндісін бейтараптау үшін 4 г күйдіргіш натр қажет
болса,
қышқылдың концентрациясы қандай болғаны?
A) 10,125 % B) 6,125 % C) 9,125 % D) 8,125 % E) 7,125 %
Тұздар, жіктелуі, аталуы (172-176 беттер)

1. Орта тұздар қатарын анықтаңдар
A) Na2SO4, ВаSO4, ҒеCІ3 B) Са(НСО3)2, К2SO4, Ғе(ОН)2СІ C) NаНСО3, КHSO4,
Na2HPO4
D) Са(OН)СI, Al(OH)SO4, Ғе(ОН)2СІ E) Mg(НСО3)2, Na2SO4, Al(ОН)СІ2
106
2. Тұздар-
A) металл атомдары және гидроксотоптан тұратын күрделі заттар
B) сутегі атомдары және қышқыл қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
C) металл және оттегі атомдарынан тұратын күрделі заттар
D) металл атомдары және қышқыл қалдықтарынан тұратын күрделі заттар
E) металл және сутегі атомдарынан тұратын күрделі заттар
3. Қара түсті тұздар қатарын көрсет
A) CdS, PbS, Ag2S B) CuS, PbS, Ag2S C) CuS, PbS, FeSO4
D) CuS, PbI2, Ag2S E) CuSO4, PbS, Ag2S
4. Тұздар жіктеледі
A) негіздік тұздар B) орта тұздар C) суда еритін тұздар
D) қышқылдық тұздар E) суда ерімейтін тұздар
5. Натрий сульфатының формуласы
A) Na2SO3 B) NaНSO4 C) NaНSO3 D) Na2S E) Na2SO4
6. Қайсы реакция нәтижесінде Ғе(ОН)2СІ түзіледі
A) Ғе(ОН)3 + 3НСІ= ? + 3Н2O B) Ғе(ОН)3 + 2НСІ=? + 2Н2O C) Ғе(ОН)3 + НСІ=?
+ Н2O
D) Ғе(ОН)2 + НСІ=? + Н2O E) Ғе(ОН)2 + 2НСІ=? +2Н2O
7. NaНSO3 тұзының атауы
A) натрий гидросульфиті B) натрий сульфиді C) натрий гидросульфаты
D) натрий гидросульфиді E) натрий сульфиті
8. Қышқылдық тұздар қатарын анықтаңдар
A) Na2SO4, ВаSO4, ҒеCІ3 B) Са(НСО3)2, К2SO4, Ғе(ОН)2СІ
C) NаНСО3, КHSO4, Na2HPO4 D) Са(OН)СI, Al(OH)SO4, Ғе(ОН)2СІ
E) Mg(НСО3)2, Na2SO4, Al(ОН)СІ2
9. Орта тұздар түзіледі
A) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
B) қышқыл құрамындағы сутек атомдары металл атомдарына түгелдей алмасқанда
C) қышқылдың құрамындағы сутек атомдары оттек атомдарына толық алмаспағанда
D) негіздердің құрамындағы гидроксотоптар толығымен қышқыл қалдықтарына
алмаспағанда
E) қышқылдың құрамындағы оттек атомдары металл атомдарына толық алмаспағанда
10. Қышқылдық тұз түзілуімен жүретін реакция теңдеулері
A) АІ(ОН)3 + 3НСІ=АІСІ3 + 3Н2O B) 2КОН + Н3РО4=К2НРО4 + 2Н2O
C) Ғе(ОН)2 + НСІ=Ғе(ОН)СІ + Н2O D) Са(ОН)2 + Н3РО4= СаНРО4 + 2Н2O
E) Ғе(ОН)2 + 2НСІ=ҒеСІ2 +2Н2O
11. Ғе(ОН)2СІ тұзының атауы
A) темірдің (ІІІ) гидроксохлориді B) темірдің (ІІ) гидроксохлориді C) темірдің (ІІІ)
хлориді
D) темірдің (ІІ) хлориді E) темірдің (ІІІ) дигидроксохлориді
12. Судағы ерігіштігі өте төмен тұздар
A) барий сульфаты, натрий карбонаты B) қорғасын сульфиді, кальций нитраты
C) кальций карбонаты, күміс хлориді D) натрий нитраты, калий хлориді
E) варий сульфаты, натрий сульфаты
13. Негіздік тұздар қатарын анықтаңдар
A) Na2SO4, ВаSO4, ҒеCІ3 B) Са(НСО3)2, К2SO4, Ғе(ОН)2СІ
C) NаНСО3, КHSO4, Na2HPO4 D) Са(OН)СI, Al(OH)SO4, Ғе(ОН)2СІ
E) Mg(НСО3)2, Na2SO4, Al(ОН)СІ2
14. Қышқылдық тұздар түзіледі
15. Орта тұз түзілуімен жүретін реакция теңдеулері
107
C) Ғе(ОН)2 + НСІ=Ғе(ОН)СІ + Н2O D) Са(ОН)2 + Н3РО4= СаНРО4 + 2Н2O
16. Сары түсті тұздар қатарын анықта
A) K2CrO4, PbS B) PbI2, K2CrO4 C) PbI2, K2Cr2O7 D) K2CrO4, CrCl3 E) PbI2, CdS
17. Келтірілген тұздардан негіздік түздардың санын анықта:
KНCO3, PbS, Cr(ОН)Cl2, CdS, СаНРО4, Ғе(ОН)СІ, АІСІ3, К2НРО4, Mg(ОН)NO3,
Mg(НСО3)2
A) 2 B) 6 C) 3 D) 5 E) 4
18. Келтірілген тұздардан қышқылдық түздардың санын анықта:
KНCO3, PbS, Cr(ОН)Cl2, CdS, СаНРО4, Ғе(ОН)СІ, АІСІ3, К2НРО4, Mg(ОН)NO3,
Mg(НСО3)2
A) 4 B) 1 C) 5 D) 4 E) 6
19. Негіздік тұздар түзіледі
20. Негіздік тұз түзілуімен жүретін реакция теңдеулері
C) Ғе(ОН)2 + НСІ=Ғе(ОН)СІ + Н2O D) Са(ОН)2 + НNO3= Са(OН)NО3 + Н2O
21. Массасы 80 г мыс (ІІ) сульфаты темірмен әрекеттескенде қанша темір (ІІ) сульфаты
түзіледі?
A) 76 г B) 80 г C) 74 г D) 78 г E) 82г
22. Көлемі 200 мл 40 %-дық, тығыздығы 1,424 г/мл калий гидроксиді фосфор қышқылымен
әрекеттескенде қанша калий гидрофосфаты алынады?
A) 167,89 г B) 179,68 г C) 167,98 г D) 176,98 г E) 186,97 г
23. Массасы 13,9 г темір (ІІ) сульфатының кристалдарын қатты қыздырғанда кристалдық су
буланып ұшып, массасы 6,3 грамға азайған. Кристаллогидраттың формуласын құрыңдар
A) FeSO4*5H2O B) FeSO4*2H2O C) FeSO4*7H2O D) FeSO4*10H2O E)
FeSO4*6H2O
24. Массасы 2,87 г күміс хлоридін алу үшін 2 %-дық күміс нитратынан қанша керек?
A) 34 г B) 170 г C) 85 г D) 17 г E) 340 г
25. Металдарды бір-біріне дәнекерлегенкезде дәнекерлеу сұйықтығын пайдаланады. Оны
былай әзірлейді: тұз қышқылының ерітіндісіне мырышты салып, реакция аяқталғанша
жүргізеді. Реакция теңдеуін жазып, массасы 13 г мырышпен әрекеттесетін 12 % -дық тұз
қышқылы ерітіндісінің (тығыздығы 1,059 г/мл) көлемі мен түзілетін тұз массасын
A) 114,89 мл HCl, 22,7 г ZnCl2 B) 184,19 мл HCl, 27,2 г ZnCl2 C) 124,89 мл HCl, 17,2
г ZnCl2
D) 914,89 мл HCl, 72,2 г ZnCl2 E) 114,89 мл HCl, 27,2 г ZnCl2
Тұздардың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (178-181 беттер)

1. «Тұз + қышқыл = тұз (жаңа) + қышқыл(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
A) BaCl2 + Na2SO4= BaSO4 + 2NaCl B) CaSiO3=CaO+SiO2
C) CuSO4+5H2O=CuSO4*5H2O D) 2Na3PO4+3Ca(OH)2=Ca3(PO4)2+6NaOH
E) CuSO4+Fe=Cu+FeSO4 F) 2NaCl+H2SO4=Na2SO4+2HCl
2. Ақ түсті мыс сульфатының кристалдарына су тамызған кезде жүретін реакцияның жүру
белгілері
A) көк түсті тұнба түседі B) жылу бөлінеді C) ерітінді жасылдаутүске өтеді
D) көк түсті ерітінді пайда болады E) жылу сіңіріледі
3. «Тұз + тұз = тұз (жаңа) + тұз(жаңа)» типті реакциялардың жүру шарттары
A) түзілген тұздардың біреуі тұнбаға түсуі керек
B) белсенділік қатарында бұрын тұрған металл өзінен кейін тұрған металдарды олардың
тұздарынан ығыстырады
108
C) реакцияға қатысатын тұздардың екеуі де ерімтал болуы керек
D) реакцияға қатысқан қышқыл реакция нәтижесінде түзілетін қышқылдан күшті және
тұрақты
болу керек
E) реакцияға алынған және түзілген тұз ерімтал болу керек
4. Кальцийленген соданың формуласы
A) CuSO4*5H2O B) Na2SO4*10H2O C) Na2СO3 D) FeSO4*7H2O E)
Na2СO3*10H2O
5. «Тұз + тұз = тұз (жаңа) + тұз(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
6. Сынауыққа барий хлоридінің ерітіндісін құйып, оған натрий сульфатының ерітіндісін
қосқанда болатын өзгеріс
A) көк түсті тұнба пайда болады B) қоңыр түсті тұнба пайда болады C) жасылдау
түсті тұнба пайда болады D) ақ түсті тұнба пайда болады E) көгілдір түсті тұнба
пайда болады
7. Натрий сульфатының Na2SO4 құрамындағы күкірттің (S) массалық үлесін анықтаңдар
A) 22,53 % B) 25,23 % C) 35,22 % D) 23,25 % E) 32,25 %
8. «Тұз + металл = тұз (жаңа) + металл(жаңа)» типті реакциялардың жүру шарттары
тұрақты
болу керек
9. «Тұз + негіз = тұз (жаңа) + негіз(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
10. Темір сульфаты ақ түсті, ауадағы суды қосып темір купоросы FeSO4*7H2O қандай түске
өтеді?
A) көк түске өтеді B) қызыл түске өтеді C) жасылдау түске өтеді
D) қызғылт түске өтеді E) қоңыр түске өтеді
11. Көк түсті кристаллогидраттың формуласы
Na2СO3*10H2O
12. Кейбір тұздар қыздырғанда ыдырайды. Тиісті реакция теңдеуі
13. Ас тұзының кристалдарына концентрлі күкірт қышқылын құйғанда қандай қосылыс
газкүйінде түзіледі?
A) натрий сульфаты B) натрий хлориді C) су
D) күкірт қышқылы E) хлорлы сутегі
14. Сынауыққа мыс сульфатының ерітіндісін құйып, оған темір шеге салынса, оның беті
қапталады
A) сары мыспен B) ақ темірмен C) қызыл мыспен
D) ақ мыспен E) қоңыр темірмен
15. CuSO4*5H2O тұзының аталуы
A) мыс сульфаты B) темір купоросы C) күкірт купоросы
D) мыс купоросы E) мыс сульфиті
16. «Тұз + металл = тұз (жаңа) + металл(жаңа)»-ға сәйкес келетін реакция теңдеуі
109
17. Натрий карбонатының Na2СO3 құрамындағы көміртектің (С) массалық үлесін анықтаңдар
A) 11,32 % B) 12,31 % C) 32,12 % D) 13,21 % E) 11,23 %
18. «Тұз + қышқыл = тұз (жаңа) + қышқыл(жаңа)» типті реакциялардың жүру шарттары
тұрақты
болу керек
19. Глаубер тұзының формуласы
Na2СO3*10H2O
20. Көптеген тұздар суда ерігенде онымен химиялық әрекеттесіп кристаллогидраттар түзеді.
Тиісті реакция теңдеуі
A) BaCl2 + Na2SO4= BaSO4 + 2NaCl
B) CaSiO3=CaO+SiO2
C) CuSO4+5H2O=CuSO4*5H2O
D) 2Na3PO4+3Ca(OH)2=Ca3(PO4)2+6NaOH
E) CuSO4+Fe=Cu+FeSO4
F) 2NaCl+H2SO4=Na2SO4+2HCl
Бейорганикалық қосылыстар арасындағы генетикалық байланыс /8 cынып/
1. Өзгерістерді жүзеге асыруға болатын реакциялардың теңдеулерін жазыңдар:

Ғе→Fe2O3→FeCl3→Fe(OH)3→Fe2(SO4)3
Өзгерістер сызбасында неше бағдарша (→) болса, сонша реакция теңдеуі құрылады. Бізде 4
бағдарша тұр. Демек 4 реакция теңдеуі құрылады.
1. Ғе→Fe2O3 мына өзгерісті іске асырайық. Бағдаршадан кейін оттек пайда болды. Демек
оттек қосу керек
Ғе+О2→Fe2O3 енді теңестіреміз. 4Ғе+3О2→2Fe2O3
2. Fe2O3→FeCl3 оттектің орнына хлор пайда болып қалды. Хлордың жеке өзін қосуға
болмайды. Құрамында хлоры
бар қышқыл қосамыз.
Fe2O3+НСІ→FeCl3+Н2О оттек пен хлор орын ауысты.
Fe2O3+6НСІ→2FeCl3+3Н2О
3. FeCl3→Fe(OH)3 хлордың орнына гидроксил топ пайда болды. Демек не КОН немесе
NaOH қосу керек.
FeCl3+КОН→Fe(OH)3 +КСІ хлор мен гидроксил топ орын ауысты.
FeCl3+3КОН→Fe(OH)3 +3КСІ
4. Fe(OH)3→Fe2(SO4)3 гидроксил топтың орнында сульфат пайда болды. Н2SO4 қосамыз.
Fe(OH)3+ Н2SO4→Fe2(SO4)3 +НОН -ОН пен = SO4 орын ауысты.
2Fe(OH)3+ 3Н2SO4→Fe2(SO4)3 +6НОН
Реакция теңдеулері осы реттілікпен құрастырылады.
Реакциядан кейін -СІ пайда болса НСІ қосу керек.
Реакциядан кейін –NO3 пайда болса HNO3 қосу керек.
Реакциядан кейін = SO4 пайда болса Н2SO4 қосу керек.
Тапсырма:
А) Zn→ZnO→Zn(NO3)2→Zn(OH)2→ZnSO4
Ә) Mg→MgO→MgSO4→Mg(OH)2→ Mg(NO3)2
Көміртектің жалпы сипаттамасы. Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістері /8 сынып/

(189-191 беттер)
110
1. Нанотехнология қайда пайдаланылатын кристалдарды әзірлеуге мүмкіндік береді
A) ұшақтарда B) компьютер техникасында C)көліктерде
D) кемелерде E) электроникада
2. Көміртектің табиғатта бос күйінде кездесетін аллотропиялық түрөзгерістері
A) графит B) фуллерен C) графен D) алмаз E) карбин
3. Көміртектің улы қосылыстары
A) мәрмәр B) төртхлорлы көміртек C) иіс газы
D) магнезит E) күкіртті көміртек
4. Көміртектің валенттік электрондары негізгі жағдайда көрсететін валенттілігі
A) І B) ІІІ C) V D) ІІ E) IV
5. Футбол добы сияқты құрылысты көміртектің аллотропиялықтүрөзгерісі
A) графит B) фуллерен C) графен D) алмаз E) карбин
6. Көміртек атомындағы электрондар саны
A) 6 B) 12 C) 5 D) 9 E) 7
7. Көміртек алынады
A) органикалық заттарды өртеу арқылы B) таскөмірді тотықтыру арқылы
C) ағашты ауасыз ыдырату арқылы D) мұнайды айдау арқылы
E) органикалық заттардың көмірленуі нәтижесінде
8. Графит қандай жағдайда карбинге айналады
A) 1000°С-да B) төмен қысымда C) қалыпты жағдайда
D) 2000°С-да E) жоғары қысымда
9. Көміртектің электрондық формуласы
A) 1s22s22d2 B) 1s22s22p3 C) 1s22s22p2 D) 1s22s22p4 E) 1s22s2
10. Өз бетіне газдарды, сұйықтарды сіңіретін қасиеті бар зат
A) аморфты көміртек B) таскөмір C) карбин
D) фуллерен E) алмаз
11. Көміртектің валенттік электрондары қозған жағдайда көрсететін валенттілігі
A) І B) ІІІ C) V D) ІІ E) IV
12. Көміртектің периодтық жүйеде орналасқан орны
A) негізгі топша B) IV топ C) қосымша топша
D) ІІ период E) IV период Ғ) ІІ топ
13. Байланысқан күйде көміртек кездеседі
A) топырақта B) мұнайда C) табиғи газда D) суда E) көмірде
14. Аморфты көміртек алынады
A) таскөмірді ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқылы
B) табиғи газды ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқылы
C) мұнайды ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқылы
D) ағашкөмірін ауа қатысынсыз құрғақ айдау арқы
E) таскөмірді тотықтыру арқылы
15. Көміртектің табиғи қосылыстары
A) CCl4 B) СаСО3 C) CS2 D) СаСО3*MgCO3 E) MgCO3
16. Көміртектің валенттік электрондары қозған жағдайда көрсететін валенттілігіне сәйкес
келетін қосылыстары
A) CН4 B) СО C) CО2 D) СоО E) CаO
17. Көміртек ерте заманнан адамзатқа қандай зат түрінде белгілі болған
A) мұнай B) күйе C) графит D) көмір E) карбин
18. Май тәрізді жылтыр сұр түсті жұмсақ зат
A) аморфты көміртек B) алмаз C) карбин D) фуллерен E) графит
19. Активтелген көмірдің түйіршіктері қолданылады
A) спиртті тазарту үшін B) қара бояуалу үшін C) отын ретінде
D) УЗИ-ге түсірерде алдын ала дайындық үшін E) зертханада отын ретінде
20. Көміртектің валенттік электрондары негізгі жағдайда көрсететін валенттілігіне сәйкес
келетін қосылысы
A) CН4 B) СО C) CО2 D) СоО E) CаO
Көміртектің химиялық қасиеттері. Көміртек оксидтері /8 сынып/ (191-193 беттер)

1. Қандай жағдайда көміртектен көміртек (ІІ) оксиді түзіледі?
111
A) көміртек толық жанғанда B) оттегі жетіспегенде C) оттек қатысынсыз
тотыққанда
D) оттегі артық мөлшерде болғанда E) көміртегі толық жанбағанда
2. Графит қолданылады
A) бұрғылар жасау үшін B) газтұтқыштар әзірлеуде C) қарындаштар өзегін
дайындауда
D) электродтар дайындауда E) әшекейлі заттар дайындауда
3. Домна пештерінде жүретін реакция теңдеуі
A) С+2СІ2→ССІ4 B) 2С+Са→СаС2 C) 3С+Ғе2О3→2Ғе+3СО
D) 3С+4АІ→АІ4С3 E) С+Н2О→СО+Н2
4. Графенді зерттегендері үшін Нобель сыйлығының лауреаттары атанған ғалымдар
A) К.Новоселов B) Жак де Лассан C) А.Лавуазье D) А.Гейм E) М.Кюри
5. Графен
A) көміртек атомдары өзара бір түзу бойымен байланысқан
B) көміртек атомдарынан тұратын графиттің бір қабаты
C) көміртек атомдары өзара тік төртбұрыш болып байланысқан
D) көміртек атомдарынан тұратын алмаздың бір қабаты
E) көміртек атомдары өзара ара ұясындағыдай болып байланысқан
6. Болашақта графен қолданылады
A) микросұлбаларда кремнийді алмастырады
B) ауа батареялары мен қатты сенсорлы дисплейлерді дайындауда
C) ғарышта және әуе кеңістігінде алюминий сымдарын алмастырады
D) ғарышта және әуе кеңістігінде ауыр мыс сымдарын алмастырады
E) жеке молекулаларды синтездейтін сенсор ретінде
7. Көміртекпен әрекеттеспейтін қосылыс
A) Н2SO4 (конц) B) Н2О C) Н2SO4 (сұйық) D) Ғе2О3 E) НNO3 (конц)
8. Тек жарық сәулесінің әсерінен жүретін реакция теңдеуі
9. Активтелген көмір қолданылады
10. Қандай жағдайда көміртектен көміртек (ІV) оксиді түзіледі?
A) көміртек толық жанғанда B) оттегі жетіспегенде C) оттек қатысынсыз
тотыққанда
D) оттегі артық мөлшерде болғанда E) көміртегі толық жанбағанда
11. Су газы бөліне жүретін реакция теңдеуі
12. Болашақта графен қолданылады
A) микросұлбаларда магнийді алмастырады
B) күн батареялары мен жұмсақ сенсорлы дисплейлерді дайындауда
C) ғарышта және әуе кеңістігінде алюминий сымдарын алмастырады
D) ғарышта және әуе кеңістігінде ауыр темір сымдарын алмастырады
E) жеке молекулаларды табатын сенсор ретінде
13. Массасы 48 г темір (ІІІ) оксиді қанша моль көміртекпен әрекеттеседі?
14. Зат мөлшері 2 моль қызған көмір сумен әрекеттескенде қанша көлем (қ.ж.) су газы
түзіледі?
A) 89,6 л B) 22,4 л C) 134,4 л D) 67,2 л E) 44,8 л
15. Көміртектің күрделі заттармен әрекеттесу реакция теңдеулері
16. Алмаз қолданылады
112
17. Көміртек бар 120 г таза көмірді жаққанда түзілген газды сіңіру үшін қанша кальций
гидрокссиді қажет?
A) 370 г B) 740 г C) 1295 г D) 647,5 г E) 185 г
18. Массасы 24 г темір (ІІІ) оксиді қанша моль көміртекпен әрекеттеседі?
19. Зат мөлшері 1,5 моль қызған көмір сумен әрекеттескенде қанша көлем (қ.ж.) су газы
түзіледі?
A) 89,6 л B) 22,4 л C) 134,4 л D) 6,72 л E) 67,2 л
20. Карбидтер түзілетін реакция теңдеулері
Көміртек оксидтері /8 сынып/

(194-198 беттер)
1. Көміртек (ІІ) оксидімен (иіс газымен) уланғанда байқалатын белгілер
A) қанның қара қою болуы B) бастың қатты айналуы, шектен тыс бозару
C) теріде қара дақтардың пайда болуы D) көздің қатты қызаруы
E) естен танып қалу, жүрегі айнып құсу
2. Көміртек (ІІ) оксиді (иіс газы) әрекеттеспейді
A) O2 B) CuO C) SiO2 D) H2O E) Fe2O3
3. Көмірқышқыл газының зиянсыз шамасының концентрациясы (ЗШК)
A) 0,08 мл/л B) 0,04 мл/л C) 0,02 мл/л D) 0,06 мл/л E) 0,10 мл/л
4. Ең алғаш француз ғалымы Жак де Лассан алған зат
A) СО B) көміртек (IV) C) графит D) СО2 E) көміртек (ІІ) оксиді
5. Иіс газының физикалық қасиеттері
A) ауадан ауыр B) түссіз улы газ C) суда нашар ериді
D) ауадан сәл жеңіл E) жануды қолдамайды
6. Көміртек (IV) оксиді қолданылады
A) өртсөндіргіштерде B) тоңазытқыштарда
C) органикалық синтезде D) газдандырылған сулар алғанда
E) көбінесе жоғары температурада тотықсыздандырғыш ретінде домна пешінде
7. Көмірқышқыл газының концентрациясының ауадан шектен тыс артуы «жылыжай
эффектісін» тудырады, ол табиғатқа қандай өзгеріс әкеліп соғады?
A) температураның төмендеуіне B) жауынның артуына C) мұздықтардың еруіне
D) құрғақшылыққа E) температураның артуына
8. Көмірқышқыл газына сапалық реакция жасайтын реагент
A) кальций гидроксиді B) әктас C) кальций оксиді D) әк суы E) кальций
карбонаты
9. Құрғақ мұз
A) СО B) СО2 C) Н2О D) Н2СО3 E) С
10. Көмірқышқыл газы оттегі газынан неше есе ауыр?
A) 1,375 есе B) 1,735 есе C) 1,357 есе D) 1,753 есе E) 1,537 есе
11. Құрғақ мұз қолданылады
A) әуе шарларын толтыруда B) қоймаларды зиянкестерден қорғау үшін
C) балмұздақты суыту үшін D) отын ретінде E) газдалған сулар өндірісінде
12. Көміртек (IV) оксидінің физикалық қасиеттері
A) ауадан ауыр B) түссіз, иіссіз газ C) суда нашар ериді
D) ауадан сәл жеңіл E) жануды қолдамайды
13. Көміртек (IV) оксидінің химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулері
A) SiO2+CO→Si+2CO2 B) СО2+СаО→СаСО3 C) CuO+CO→Cu+CO2
D) СаСО3+Н2О+СО2→Са(НСО3)2 E) 2C+O2→2CO
14. Көмірқышқыл газы ауадан неше есе ауыр?
A) 1,52 B) 1,32 C) 1,62 D) 1,42 E) 1,72
15. Көлемі 44,8 л (қ.ж.) көмірқышқыл газының молекула санын анықтаңдар
A) 12,04*10 22 B) 6,02*10 23 C) 1,204*10 23 D) 6,02*10 22 E) 12,04*10 23
113
16. Сублимация (возгонка) бұл
A) қатты заттың тікелей газ күйіне көшуі B) газдың сұйық затқа айналуы
C) газдың тікелей қатты затқа айналуы D) сұйық заттың буға айналуы
E) сұйық заттың қатты затқа айналуы
17. Иіс газының қауіпті шамасы
A) 3 % B) 2 % C) 4 % D) 0,02 % E) 5 %
18. Көміртек (IІ) оксидінің химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулері
A) SiO2+CO→Si+2CO2 B) СО2+СаО→СаСО3 C) CuO+CO→Cu+CO2
D) СаСО3+Н2О+СО2→Са(НСО3)2 E) 2C+O2→2CO
19. Көміртек (IІ) оксиді қолданылады
A) өртсөндіргіштерде B) тоңазытқыштарда
C) органикалық синтезде D) газдандырылған сулар алғанда
E) көбінесе жоғары температурада тотықсыздандырғыш ретінде домна пешінде
20. Көлемі 40 л 8%-дық тығыздығы 1,05 г/мл NaHCO3-ның ерітіндісі бар өртсөндіргіштен
қанша көлем (қ.ж.) СО2 бөлінеді?
A) 0,896 л B) 448 л C) 0,224 л D) 896 л E) 0,448 л
Табиғаттағы су. /8 сынып/ (201-205 беттер)

1. Айдау арқылы тазарылған су
A) қар суы B) бұлақ суы C) жаңбыр суы D) жерасты суы E) дистилденген су
2. Тірі ағзалардың неше пайызы судан тұрады?
A) 70-80 % B) 60-70 % C) 70 % D) 90 % E) 60 %
3. Судың мольдік массасын есептеңдер
A) 18 B) 18 моль C) 18 г/моль D) 18 г E) 18 мл
4. Мұз неліктен судың бетінде қалқып жүреді?
A) мұз қатты болғандықтан B) мұздың тығыздығы судың тығыздығынан үлкен
болғандықтан
C) су сұйық болғандықтан D) мұздың тығыздығы судың тығыздығынан кіші
болғандықтан
E) табиғаттағы су ерітінді болғандықтан
5. Су жер бетіне тараған жылудың неше пайызын ұстап қалады?
A) 60 % B) 90 % C) 60-70 % D) 70-80 % E) 70 %
6. Дистилденген су қолданылады
A) арнайы зерттеу жұмыстарында B) сусындар дайындау үшін C) дәрі-дәрмек
өндірісінде
D) автокөліктердің аккумуляторларына электролиттер дайындауда E) кондитер
өндірісінде
7. Қысым мен температураның арақатынасына қарай судың агрегаттық күйлері
A) плазма B) тұман C) ерітінді D) қоспа E) бұршақ
8. Сұйық су мұзға айналғанда оның көлемі неше пайызға артады?
A) 6 % B) 9 % C) 7 % D) 8 % E) 10 %
9. Судың физикалық қасиеттері
A) түссіз, иіссіз, дәмсіз сұйықтық B) қалыпты қысымда 100°С-та қайнайды
C) көк түсті сұйық зат D) 0°С-та мұзға айналады E) өзіне тән дәмі бар
10. Судың сандық құрамы
A) екі оттек атомы мен бір сутек атомынан тұрады B) сутек пен оттектен тұрады
C) екі сутек атомы мен бір оттек атомынан тұрады D) сутек пен көміртектен тұрады
E) екі сутек атомы мен бір күкірт атомынан тұрады
11. CuSO4*5H2O салыстырмалы молекулалық массасы нешеге тең?
A) 160 B) 90 C) 180 D) 286 E) 250
12. Су қоры ең мол өзен
A) Есіл B) Сырдария C) Ертіс D) Іле E) Жайық
13. 5 моль судың массасы нешеге тең?
A) 90 г B) 5г C) 18 г D) 45 г E) 9 г
14. Na2SO4*10H2O салыстырмалы молекулалық массасы нешеге тең?
A) 142 B) 322 C) 161 D) 180 E) 284
15. Жауын мен еріген қар суларында кездесетін газдар
114
A) О2, СО2, NO2, SO3 B) О2, СО2, NO, SO2 C) О2, СО, NO2, SO2
D) О2, СО2, NO2, SO2 E) О3, СО2, NO2, SO2
16. Суды зиянды бактериялардан тазарту үшін қолданылатын әдістер
A) хлорлау B) озондау C) қайнату D) тұз қосу E) қараңғы жерде сақтау
17. Суды ерімейтін заттардан тазарту үшін қолданылатын әдістер
A) айдау B) тұндыру C) дистилдау D) сүзу E) хроматография
18. Массасы 14 г магний сульфатынан 40°С-да ерітінді алу үшін қанша көлем су қажет?
S40°MgSO4=35 г/100г Н2О
A) 40 мл B) 50 мл C) 42,5 мл D) 47,5 мл E) 45 мл
40°
19. Температура 40°С-да қаныққан магний сульфаты (S MgSO4=35 г/100г Н2О) ерітіндісіндегі
заттың
массалық үлесін есептеңдер.
A) 29,5 % B) 0,592 C) 25,9 % D) 0,295 E) 0,259
20. Массасы 400 г 6 %-дық түз ерітіндісін қыздырғанда 16 %-дық ерітіндіге айналса,
ерітіндіден
ұшқан су көлемін есептеңдер.
Судың химиялық қасиеттері /8 сынып/ (206-208 беттер)

1. Глаубер тұзы
A) CaSO4*2H2O B) Na2SO4*10H2O C) CuSO4*5H2O D) FeSO4*7H2O E)
MgSO4*7H2O
2. Судың қолданылуы
A) Еріткіш ретінде, күнделікте тұрмыста
B) сутекті, негіздерді, қышқылдарды алу үшін
C) дәрі-дәрмектер, бояулар алу үшін
D) бу қозғалтқыштарында, ауылшаруашылығында егісті суару үшін
E) тыңайтқыштар алу үшін
3. Бейметалл оксидтерінің сумен әрекеттесу реакция теңдеулері
A) Na2O+H2O=2NaOH B) Cl2O+H2O=2HClO C) N2O3+H2O=2HNO2
D) CaO+H2O=Ca(OH)2 E) SO2+H2O=H2SO3
4. Судың формуласын алғаш рет берген ғалым
A) Я.Берцелиус B) А.Лавуазье C) Г.Кавендиш D) С.Аррениус E)
Ж.Пристли
5. Су Эверест шыңында қайнайтын температурасы
A) 71°С B) 87°С C) 100°С D) 92°С E) 108°С
6. Мыс купоросы
MgSO4*7H2O
7. Судың ең көп мөлшері көздің шыны тәріздес денесінде болады. Ол неше пайызды
құрайды?
A) 97 % B) 99 % C) 96 % D) 98 % E) 100 %
8. Химиялық белсенді металдардың оксидтерімен судың әрекеттесу реакция теңдеулері
A) Na2O+H2O=2NaOH B) Cl2O+H2O=2HClO C) N2O3+H2O=2HNO2
D) CaO+H2O=Ca(OH)2 E) SO2+H2O=H2SO3
9. Судың ең аз мөлшері тіс кіреукесінде болады. Оның пайыздық мөлшері
A) 0,02 % B) 0,04 % C) 0,05 % D) 0,01 % E) 0,03 %
10. Судың бейметалдармен әрекеттесуі
A) Mg+H2O=MgO+H2 B) Na2O+H2O=NaOH C) Cl2+HOH=HCl+HClO
D) CaH2+2H2O=Ca(OH)2+H2 E) C+HOH=CO+H2
11. Сүйектің құрамындағы судың мөлшері ... құрайды
A) 27 %-ды B) 30 %-ды C) 28 %-ды D) 29 %-ды E) 31 %-ды
12. Судың күрделі заттармен әрекеттесуі
13. Белсенді металдардың оксидтерімен судың әрекеттесу реакциясының типі
A) қосылу B) алмасу C) айырылу D) орынбасу E) жану
115
14. Темір купоросы
MgSO4*7H2O
15. Cудың металдармен әрекеттесу реакциясының типі
A) қосылу B) орынбасу C) айырылу D) алмасу E) жану
16. Судың жай заттармен әрекеттесуін сипаттайтын реакциялар
17. Массасы 28,4 г сусыз натрий сульфаты глаубер тұзын Na2SO4*10H2O түзгенде қанша су
қосады?
A) 10 моль B) 36 г C) 1 моль D) 2 моль E) 18 г
18. Массасы 14,8 г кальций гидроксидін Ca(OH)2 алу үшін қажетті кальций оксидінің
массасын есептеңдер CaО+H2O=Ca(OH)2
A) 11,2 г B) 5,6 г C) 16,8 г D) 22,4 г E) 8,4 г
19. Сусыз барий хлоридінен ВаСІ2 дайындалған ерітінді концентрациясы 26 %-дық. Осыны
кристаллогидратқа ВаСІ2*2Н2О шағып есептеңдер
A) 28,5 % B) 31,5 % C) 30,5 % D) 29,5 % E) 27,5 %
20. Массасы 2,44 г сусыз магний сульфаты 5 г кристаллогидрат түзсе, оның молекулалық
формуласы қандай?
A) MgSO4*5H2O B) MgSO4*10H2O C) MgSO4*2H2O
D) MgSO4*7H2O E) MgSO4*12H2O
19-ыншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі:

Сусыз мыс (ІІ) сульфатынан CuSO4 дайындалған ерітінді концентрациясы 36 %-дық. Осыны
кристаллогидратқа CuSO4*5Н2О шағып есептеңдер
Тапсырманы орындау үшін қолданылатын формуланы жазып аламыз
ω( CuSO 4) ω(CuSO 4∗5 H 2O)
= =˃ ω (CuSO 4∗5 H 2 O) =
М (CuSO 4 ) М (CuSO 4∗5 H 2 O)
ω( CuSO 4)
∗М (CuSO 4∗5 H 2O)
М (CuSO 4 )
36 %
ω (CuSO 4∗5 H 2 O) = ∗250 г / моль=56,25 %
160 г / моль
Жауабы: ω (CuSO 4∗5 H 2 O) =56,25 %
20-ншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі:

Массасы 3,542 г сусыз мырыш сульфаты 6,314 г кристаллогидрат түзсе, оның молекулалық
формуласы қандай?
Судың массасын анықтап аламыз: m(H2O)= m(ZnSO4*nH2O)- m(ZnSO4)=6,314 г-3,542
г=2,772 г
3,542 г 2,772 г
ZnSO4 + nH2O = ZnSO4*nH2O
161 г 18n г
18n*3,542=161*2,772 =˃ 63,756 n=446,292
n=446,292:63,756=7 демек кристаллогидраттың формуласы ZnSO4*7H2O
Судың ластану себептері. Судың кермектігі /8 cынып/

(209-212 беттер)
1. Жалпы кермектікті кетіреді
A) сазбен B) ионалмастырғыштар көмегімен C) қышқылдармен
D) құммен E) сілтілермен
2. Экологиялық ахуалы ауырлап қалған қалалар
A) Тараз, Теміртау B) Алматы, Талдықорған C) Шымкент, Павлодар
D) Балқаш, Өскемен E) Ақтөбе, Маңғыстау
116
3. «Экология» түсінігін ғылымға енгізді
A) А.Лавуазье B) М.Ломоносов C) Э.Резерфорд D) Ж.Пристли E) Э.Геккель
4. Теңіз, мұхит, өзеннің экожүйесін ластау туындайды
A) мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау кезінде
B) жеңіл автокөліктерді тасымалдау кезінде
C) азық-түлік өнімдерін тасымалдау кезінде
D) өнеркәсіптік қалдықтар, радиоактивті заттарды тасымалдау кезінде
E) Туристтік кемелердің көп қатынауынан
5. Кермектіктің түрлері
A) тұрақты (карбонатты) B) уақытша (карбонатты) C) жалпы кермектік
D) уақытша (карбонатсыз) E) тұрақты (карбонатсыз)
6. Қоршаған ортаны қорғау мақсатында әртүрлі шаралар қолданылады. Олар
A) кенді кешенді пайдалану
B) өндірісте тек теңіз суын пайдалану
C) өндірісте технологияның циркуляциялық принципін пайдалану
D) өсімдіктердің жаңатүрлерін көбейту
E) көліктердің саныназайту
7. Уақытша кермектікті тудыратын тұздар
A) MgCl2 B) Ca(HCO3)2 C) CaCl2
D) Mg(HCO3)2 E) MgSO4
8. Судың кермектігін тудыратын иондар
А) Mg2+ В) Zn2+ С) Fe2+
2+ 2+
D) Ca E) Mn F) Cr2+
9. Mg(HCO3)2 мен Ca(HCO3)2 тудыратын кермектік
А) тұрақты В) ауыспалы С) уақытша
D) карбонатсыз E) сульфатты F) карбонатты
10. Тұрақты кермектікті жою реакция теңдеулері
А) Са(НСО3)2 →СаСО3+СО2+Н2О B) CaSO4+Na2CO3→ CaCO3+Na2SO4
C) Са(НСО3)2+Ca(ОН)2 →2СаСО3+Н2О D) Mg(НСO3)2+Na2CO3→ MgCO3
+2NaНСО3
E) 3MgSO4+ 2Na3PO4→Mg3(PO4)2+3Na2SO4
11. «Экология» грек сөзінен аударғанда
A) «үй туралы ғылым» дегенді білдіреді
B) «қоныс туралы ғылым» дегенді білдіреді
C) «тіршілік көзі туралы ғылым» дегенді білдіреді
D) «тұрақты мекенжайы туралы ғылым» дегенді білдіреді
E) «тіршілік туралы ғылым» дегенді білдіреді
12. Судың кермектігін жою үшін қолданылатын қосылыстар
А) калий сульфаты В) сода С) натрий хлориді
D) ас содасы E) әк суы F) натрий фосфаты
13. Тұрақты кермектікті тудыратын тұздар
A) MgCl2 B) Ca(HCO3)2 C) CaCl2 D) Mg(HCO3)2 E) MgSO4
14. Қоршаған ортаны қорғау мақсатында қолданылатын шаралар
A) экологиялық таза энергия көзін алу және оның жолдарын іздестіру
B) өндірістік газ тәріздес қалдықтарды ұстайтын сүзгілер, сіңіргіш заттарды ойластыру
C) өндірісте технологияның циркуляциялық принципін пайдалану
D) өндірістік және ағын сулардың сапасын жақсартатын жаңа технологияларды
пайдалану
E) көліктердің санын азайту
15. Кермек суды жұмсарту үшін қолданылатын қосылыстар
А) NaOH В) H2SO4 С) Na3PO4 D) Ca(OH)2 E) Na2SO4 F) Na2CO3
16. Уақытша кермектікті жою реакция теңдеулері
А) Са(НСО3)2 →СаСО3+СО2+Н2О B) CaSO4+Na2CO3→ CaCO3+Na2SO4
C) Са(НСО3)2+Ca(ОН)2 →2СаСО3+Н2О D) Mg(НСO3)2+Na2CO3→ MgCO3
+2NaНСО3
E) 3MgSO4+ 2Na3PO4→Mg3(PO4)2+3Na2SO4
17. MgCl2, MgSO4 мен CaСІ2 тудыратын кермектік
117
А) тұрақты В) ауыспалы С) уақытша D) карбонатсыз
E) сульфатты F) карбонатты
18. Ғалымдар химиялық өндірістің табиғатқа әсерінің туындау себептерін төмендегідей етіп
жіктейді
A) өндірісте технологияның циркуляциялық принципін пайдалану
B) табиғаттан химиялық заттарды алу (кен өндіру)
C) табиғаттың өндірістік, шаруашылық, тұрмыстық іс-әрекет нәтижесінде қалдықтармен
ластануы
D) өндірістік және ағын сулардың сапасын жақсартатын жаңа технологияларды
пайдалану
E) адам тіршілігі барысында үлкен қашықтықтарға таралатын синтездік жолмен алынған
химиялық белсенді заттардың биосфераға таралуы
19. Көлемі 400 мл кермек судағы магний гидрокарбонатымен әрекеттесуге концентрациясы
0,2 моль/л тұз қышқылынан 20 мл жұмсалса, судағы тұздың молярлы концентрациясын
A) 0,005 моль/л B) 0,0028 моль/л C) 0,0056 моль/л D) 0,0025 моль/л E) 0,0112
моль/л
20. Кермек судағы көлемі 400 мл молярлы концентрациясы 0,008 моль/л кальций
гидрокарбонатымен әрекеттесетін концентрациясы 0,2 моль/л тұз қышқылының к-лемін
19-ыншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі

Көлемі 200 мл кермек судағы магний гидрокарбонатымен әрекеттесуге концентрациясы
0,15 моль/л тұз қышқылынан 15 мл жұмсалса, судағы тұздың молярлы концентрациясын
ν
Молярлы концентрацияның есептеу формуласынан CM= заттың мөлшерін есептеу
V
үшін
формуланы түрлендіріп аламыз ν=CM*V. Көлем литрде есептеледі, демек
V(Mg(HCO3)2) =200 мл=0,2 л;
V(HCІ) =15 мл=0,015 л.
0,2*Х моль 0,15*0,015 моль
Mg(HCO3)2 + 2HCl = MgCl2 + 2CO2 + 2H2O
1 моль 2 моль
0,2*Х*2=1*0,15*0,015
0,4*Х=0,00225
Х=0,005625 моль/л
Жауабы: CM(НСІ)=0,005625 моль/л
20-ншы тестке ұқсас тапсырма және оның шешуі

Кермек судағы көлемі 250 мл молярлы концентрациясы 0,006 моль/л магний
гидрокарбонатымен
әрекеттесетін концентрациясы 0,4 моль/л тұз қышқылының көлемін есептеңдер.
0,25*0,006 моль 0,4*Х моль

Mg(HCO3)2 + 2HCl = MgCl2 + 2CO2 + 2H2O
1 моль 2 моль
0,25*0,006*2=1*0,4*Х
0,003=0,4*Х
Х=0,0075 л =7,5 мл Жауабы: V(НСІ)=7,5 мл
118
Химия пәні. Заттар және олардың Таза заттар және қоспалар Физикалық және химиялық
қасиеттері /7cынып/ /7cынып/ құбылыстар /7cынып/
(8-10 беттер) (12-16 беттер) (24-27 беттер)
1B 6D 1 BD 6 ABD 11 ACE 16 AD 1 D 6 ACD 11 ACD 16 A
2D 7 BE 2C 7 CE 12 BCE 17 BCE 2 AC 7 D 12 BD 17 BCE
3 ACD 8 C 3E 8 ADE 13 AD 18 AE 3B 8A 13 CE 18 D
4 CE 9 ADE 4 ACD 9 BCD 14 BDE 19 A 4 AE 9 BDE 14 ABD 19 B
5 ABE 10 BC 5 BE 10 AD 15 ACD 20 B 5 BE 10 C 15 E 20 E
Заттың агрегаттық күйі /7cынып/ Атомдар мен молекулалар. Жай Химиялық элементтер және
(28-32 беттер) және күрделі заттар /7cынып/ олардың таңбалары /7cынып/
1E 6 CE 11 ACD 16 C (40-42 беттер) (43-46 беттер)
2 ADF 7 ACF 12 F 17 A 1 AD 6 E 11 B 16 E 1 ACD 6 D 11 ACD 16 AD
3 BEF 8 A 13 E 18 DE 2B 7C 12 D 17 BC 2 BE 7 E 12 BE 17 C
4D 9B 14 D 19 C
3 CE 8 B 13 AC 18 AD 3 AD 8 BCE 13 D 18 B
5 A 10 BCE 15 B 20 BD
4A 9 ABE 14 BDE 19 BE 4C 9A 14 E 19 A
5 BDE 10 D 15 D 20 A 5 B 10 BCE 15 B 20 D
Атом құрамы мен құрылысы. Ауа және оның құрамы /7cынып/ Жану /7cынып/
Изотоптар /7cынып/ (52-54 беттер) (55-57 беттер)
(47-50 беттер) 1A 6D 11 BE 1 C 6 E 11 A 16 ADE
1 BCE 6 C 11 E 16 BC 2 BDE 7 C 12 C 2 B 7 C 12 BCD 17 D
2 AD 7 ADE 12 B 17 AE 3C 8 ACD 13 ABE 3 D 8 A 13 E 18 BE
3B 8A 13 C 18 D 4B 9D 14 A 4 E 9 B 14 ACE 19 AD
4 CE 9 D 14 ABD 19 AD
5 AE 10 BE 15 AD 5 A 10 D 15 ABD 20 BCE
5 BD 10 CE 15 ADE 20 C
Негіздік және қышқылдық Табиғи қышқылдар мен сілтілер Қышқылдардың химиялық
оксидтердің түзілуі. /7cынып/ /7cынып/ қасиеттері /7cынып/
1E 6 ACD 1D 6A 11 C 16 A 1 ACD 6 А 11 BCE
2A 7A 2 BCE 7 BDE 12 ACD 17 CE 2B 7 B 12 E
3E 8В 3 AD 8 E 13 B 18 B 3E 8 D 13 С
4 BDE 9 Е 4 ABD 9 C 14 D
4B 9 ABD 14 ACE 19 ACE
5 C 10 С 5 C 10 A 15 B
5 BCE 10 CE 15 BDE 20 D
Химиялық элементтердің жіктелуі Периодтық жүйенің құрылымы Химиялық элементтердің табиғи
/7cынып/ /7cынып/ топтары /7cынып/
1A 6 BCE 11 C 16 C 1 ACD 6 E 11 A 16 E 1 ACE 6 ABD 11 B 16 D 21
2 BDE 7 C 12 D 17 A 2E 7 C 12 D 17 B C
3C 8 ACD 13 ABE 18 B 3B 8 D 13 C 18 C 2D 7 AC 12 D 17 C 22
4 CE 9 B 14 AD 19 C
4D 9A 14 AD 19 CD A
5 A 10 CE 15 B 20 E
5 ABE 10 E 15 E 20 AE 3 BCE 8 BDE 13 AC 18 BD 23
B
4A 9 ACD 14 BE 19 B 24
D
5 BD 10 AD 15 ACF 20 AE 25
E
Химиялық элементтердің Химиялық формулалар. Адам организміндегі химиялық
салыстырмалы атомдық Валенттілік. Салыстырмалы элементтер
119
массасы /7cынып/ молекулалық масса. /7cынып/
(90-91 беттер) (92-97 беттер) 1C 6B 11 A 16 B
1 AC 6 BD 11 CE 1 ABD 6 D 11 C 16 A 21 BDE 2E 7E 12 D 17 A
2E 7A 12 D 2C 7 BF 12 D 17 C 22 ACF 3A 8D 13 E 18 E
3 BD 8 ACE 13 A 3 AC 8 E 13 A 18 E 23 ACF 4D 9A 14 B 19 B
4 AE 9 AC 14 BE 4D 9 BD 14 B 19 B 24 B 5C 10 C 15 C 20 D
5 C 10 B 15 AD 5B 10 A 15 BD 20 D 25 E
Тыныс алу процесі Пайдалы геологиялық химиялық Кен және металдарды алу /7
1 ВЕ 6С 11 ВD 16 BЕ қосылыстар сынып/
2С 7D 12 С 17 D (112-114 беттер) /7 сынып/ (116-119 беттер)
3 AD 8 В 13 E 18 С 1B 6A 11 E 16 BE 1 ABD 6 BE 11 E
4В 9A 14 D 19 А 2 CE 7 C 12 AD 17 BD 2 CE 7 AD 12 BD
5Е 10 АD 15 АC 20 ВС 3 D 8 BD 13 D 18 A 3B 8 BCE 13 A
4D 9A 14 C
4 AC 9 D 14 АBE 19 BCE
5 AC 10 D 15 E
5 BE 10 ACD 15 AE 20 CD
Пайдалы геологиялық химиялық Пайдалы қазбаларды өндірудің
қосылыстар /7cынып/ экологиялық аспектілері /7cынып/
(120-122 беттер) (124-127 беттер)
1 ACE 6 ACD 11 D 16 C 1 ACD 6 D 11 BDE 16 AD
2 BD 7 B 12 BC 17 D 2 BE 7 BDE 12 C 17 B
3A 8C 13 A 18 ADE 3 ADE 8 AE 13 B 18 C
4D 9E 14 CE 19 B
4 BD 9 BCD 14 E 19 A
5 BE 10 ACD 15 ABD 20 A
5 AC 10 A 15 D 20 D
Атомда электрондардың таралуы Энергетикалық деңгейлер /8 Атомдағы электрондардың

/8 cынып/ cынып/ қозғалысы /8 cынып/
1D 6E 11 A 16 D 1 C 6 BE 11 B 16 A 1 A 6 ACDF 11 D 16 A
2B 7D 12 B 17 AC 2 AD 7 BC 12 AD 17 E 2D 7C 12 ADEF 17 CE
3C 8C 13 D 18 BD 3 B 8 A 13 ACE 18 D 3 B 8 ACD 13 C 18 B
4 A 9 AE 14 E 19 A 4 CE 9 D 14 BD 19 AC 4 B 9 BE 14 B 19 F
5 B 10 BDE 15 C 20 E 5 A 10 E 15 C 20 BDE 5 D 10 E 15 D 20 AD
Иондардың түзілуі /8 cынып/ Қосылыстардың формулаларын Химиялық формулалар бойынша
(11-14 беттер) құру /8 cынып/ есеп шығару /8 cынып/
1 BDE 6 E 11 AC 16 BE (15-17 беттер) (19-22 беттер)
2C 7 D 12 BDE 17 BE 1 B 6 BDE 11 C 16 C 1 BE 6 D 11 CE 16 AC
3A 8 A 13 C 18 D 2 D 7 AC 12 B 17 A 2 CE 7 B 12 A 17 D
4 BD 9 E 14 AD 19 ACF 3A 8D 13 E 18 E 3 BD 8 ACD 13 B 18 E
5 BCE 10 B 15 C 20 ACD 4 C 9 AE 14 D 19 B 4 AC 9 ABE 14 D 19 ACD
5 E 10 BD 15 AC 20 E 5 E 10 BD 15 BE 20 B
Химиялық реакциялардың Химиялық реакциялардың Әрекеттесуші заттардың
теңдеулерін құру /8 cынып/ теңдеулерін құру /8 cынып/ массаларының қатынасы. Құрам
(23-24 беттер) (23-24 беттер) тұрақтылық заңы /8 cынып/
1 E 6 A 11 C 16 B 1 C 6 ADE 11 E (26-28 беттер)
2 B 7 E 12 D 17 AD 2 D 7 BC 12 A 1 D 6 D 11 A
3 D 8 B 13 B 18 E 3B 8A 13 B 2 C 7 C 12 D
4 C 9 A 14 E 19 C 4E 9D 14 C 3 A 8 B 13 C
5 B 10 D 15 C 20 B 5 A 10 C 15 D 4 B 9 E 14 B
5 E 10 A 15 E
Химиялық реакциялардың Табиғаттағы және тірі ағзалар Металдардың оттегімен және
типтері /8 cынып/ мен адам тіршілігіндегі сумен әрекеттесуі /8 cынып/
(31-32 беттер) химиялық реакциялар /8 cынып/ (38-40 беттер)
1 B 6 E 11 AF 16 A (33-36 беттер) 1 BE 6 A 11 CE 16 C
2 A 7 C 12 E 17 C 1B 6 E 11 AC 16 A 2 D 7 AD 12 A 17 ABD
3 BE 8 A 13 B 18 D 2C 7 BC 12 D 17 C 3 AC 8 C 13 D 18 BE
4 C 9 E 14 D 19 B 3 ADE 8 AD 13 E 18 E 4 BD 9 AE 14 BD 19 BDE
5 A 10 D 15 D 20 E 4 B 9 CE 14 BD 19 D 5 E 10 B 15 CE 20 AE
5 A 10 B 15 CE 20 B
Металдардың қышқыл Металдардың тұз ерітіндісімен Зат мөлшері. Моль. Авогадро
ерітінділерімен әрекеттесуі. реакциясы /8 cынып/ саны. Заттардың молярлық
Металдардың химиялық (44-45 беттер) массасы /8 cынып/
120
белсенділік қатары /8 cынып/ 1 B 6 C 11 E 16 BDE (48-49 беттер)
(41-42 беттер) 2 A 7 E 12 BD 17 C 1 A 6 E 11 A 16 B
1 D 6 E 11 E 16 D 3 CE 8 D 13 C 18 E 2 D 7 AD 12 C 17 AE
2 BE 7 A 12 D 17 BE 4 D 9 A 14 D 19 BC 3 E 8 BC 13 E 18 CD
3 C 8 D 13 AC 18 A 5 BE 10 B 15 A 20 AD 4 C 9 D 14 BD 19 A
4 AD 9 C 14 E 19 D 5 B 10 E 15 C 20 B
5 BC 10 B 15 B 20 C
Масса, молярлық масса және зат Химиялық реакция теңдеулері Авогадро заңы, молярлық
мөлшері арасындағы байланыс /8 бойынша есептер шығару /8 көлем /8 cынып/
cынып/ cынып/ (56-61 беттер)
(50-52 беттер) (53-55 беттер) 1E 6 CD 11 C 16 C
1 A 6 BD 11 CE 16 CD 1D 6 A 11 AC 16 B 2C 7 B 12 E 17 BE
2 D 7 C 12 BD 17 E 2B 7 D 12 BE 17 E 3 AD 8 CE 13 A 18 ACD
3 B 8 E 13 A 18 AD 3C 8 E 13 D 18 BD 4 BCE 9 AE 14 D 19 B
4 E 9 A 14 C 19 BE 4 CDFG 9 C 14 A 19 AD 5 A 10 BD 15 BDE 20 C
5 AC 10 B 15 BE 20 AC 5E 10 B 15 C 20 C
Газдардың салыстырмалы Газдардың көлемдік қатынас Отынның жануы және
тығыдығы /8 cынып/ заңы /8 cынып/ энергияның бөлінуі /8 cынып/
1 ABE 6 AE 11 A 16 C 1 AD 6 C 11 A 1 ACD 6 ADE 11 D 16 ADE
2C 7 C 12 D 17 B 2 E 7 D 12 B 2 BCE 7 ABD 12 A 17 D
3 AD 8 D 13 BC 18 AD 3 B 8 B 13 E 3 AD 8 CE 13 E 18 C
4 CE 9 B 14 E 19 E 4 C 9 A 14 D 4 BE 9 AD 14 BCE 19 BE
5 BD 10 E 15 A 20 A 5 AE 10 E 15 C 5E 10 BCE 15 ACE 20 AC
Экзотермиялық және Термохимиялық реакциялар Жылыжай эффектісі /8 cынып/
эндотермиялық реакциялар /8 теңдеулері бойынша (76-79 беттер)
cынып/ есептеулер /8 cынып/ 1 BE 6 ACE
(70-72 беттер) (73-75 беттер) 2D 7 BDE
1 BE 6 D 11 E 16 D 1 A 6 C 11 A 16 D 3A 8 ACD
2A 7B 12 D 17 ABE 2 E 7 A 12 B 17 C 4 BCE 9 B
3 CD 8 C 13 BDF 18 ACE 3 C 8 D 13 C 18 A 5 D 10 BCE
4B 9 ACE 14 BD 19 CDF 4 D 9 E 14 D 19 E
5ACE 10 BE 15 ABE 20 A 5 B 10 B 15 E 20 B
Сутек, алынуы, қасиеттері, Сутектің химиялық қасиеттері, Оттек, алынуы, табиғатта
қолданылуы /8 cынып/ қолданылуы /8 cынып/ таралуы /8 cынып/
1 BD 6 A 11 B 16 AC 21 CE 1B 6 A 11 C 16 A 1E 6 B 11 D 16 C 21 А
2 E 7 BC 12 D 17 ACD 22 D 2E 7 BD 12 B 17 C 2A 7 ACE 12 B 17 BDE 22 А
3 C 8 D 13 AE 18 B 23 BE 3 ACD 8 C 13 E 18 D 3D 8D 13 AE 18 A 23 D
4 A 9 ABE 14 BDE 19 E 24 ABD 4D 9 E 14 AD 19 B 4 CE 9 BE 14 BCE 19 CE
5 BDE 10 ACD 15 BE 20 A 25 C 5 C 10 AD 15 CE 20 E 5 ABD 10 C 15 A 20 D
Оттектің қасиеттері /8 cынып/ Оттегі және озон /8 cынып/ Химиялық элементтердің
(90-93 беттер) (94-95 беттер) периодтық жүйесінің
1C 6 A 11 B 16 D 1D 6A 11 AD құрылымы /8 cынып/
2 F 7 BE 12 BF 17 ACE 2 ABE 7 D 12 BE (98-99 беттер)
3 AE 8 BD 13 A 18 D 3 ACD 8 BCD 13 C 1 A 6 BE 11 E 16 C
4 B 9 BD 14 C 19 CE 4B 9A 14 AC 2 E 7 AC 12 B 17 B
5 CE 10 F 15 BEF 20 ABD 5 E 10 BCE 15 ABD 3 BD 8 BD 13 A 18 ADE
4 C 9 ACE 14 D 19 BE
5 AE 10 A 15 B 20 CF
Химиялық элемент атомдарының Периодтық жүйедегі орнына Химиялық элементтердің табиғи
қасиеті мен кейбір қарай элементті және оның ұяластары және олардың
сипаттамаларының периодты қосылыстарын сипаттау /8 қасиеттері. Сілтілік металдар /8
түрде өзгеруі /8 cынып/ cынып/ cынып/
1 ABD 6 CD 11 BD 1 ABE 6 B 11 AE 16 C 1 BD 6 AD 11 D 16 B
2 CE 7 AE 12 AE 2 BD 7 D 12 A 17 E 2E 7 BD 12 A 17 C
3 BDE 8 ACE 13 BD 3 C 8 C 13 D 18 B 3 ACD 8 E 13 C 18 D
4 ACD 9 BCD 14 AE 4A 9 E 14 B 19 D 4B 9 C 14 B 19 ACE
5 ABE 10 AE 15 BD 5 E 10 A 15 A 20 A 5 F 10 B 15 ACE 20 BD
Галогендер, инертті газдар /8 Металдар мен бейметалдар /8 Электртерістілік /8 cынып/
cынып/ cынып/ (117-120 беттер)
(110-113 беттер) (113-115 беттер) 1 AC 6 BD 11 D 16 CE
1 ADE 6 A 11 E 16 AE 1 ACD 6 B 11 D 16 CE 2B 7 CE 12 AE 17 BD
2C 7C 12 AD 17 AE 2B 7 CD 12 B 17 B 3 BDE 8 B 13 C 18 C
3A 8 D 13 E 18 ACE 3E 8 AE 13 CE 18 B 4C 9 A 14 BE 19 E
4 CDE 9 BCE 14 B 19 C 4 AD 9 BD 14 AE 19 AD 5 A 10 AE 15 AD 20 B
121
5 BD 10 D 15 D 20 AD 5 ACE 10 BEF 15 ACD 20 BCD
Коваленттік байланыс /8 cынып/ Иондық байланыс /8 cынып/ Кристалдық тор түрлері /8
(120-123 беттер) (123-125 беттер) cынып/
1E 6 ACD 11 AD 1 B 6 CE 11 AD (125-127 беттер)
2D 7C 12 C 2 A 7 ABD 12 B 1 ABE 6 A 11 ACF
3 ACD 8 A 13 BE 3 CE 8 C 13 E 2 ACE 7 CDF 12 C
4B 9D 14 AD 4 BCE 9 E 14 C 3D 8 BDF 13 AE
5 A 10 BE 15 BCE 5 B 10 D 15 A 4 BDE 9 E 14 BCF
5A 10 C 15 D
Заттардың суда еруі. Ерігіштік /8 «Ерігіштік» тақырыбына есеп Еріген заттың массалық үлесі /8
cынып/ шығару /8 cынып/ cынып/
1 D 6 CE 11 BD 1 B 6 D 11 B 1 D 6 BE 11 AD
2 B 7 D 12 A 2 D 7 A 12 D 2 CF 7 D 12 C
3 AC 8 A 13 B 3 E 8 B 13 C 3 A 8 C 13 E
4 E 9 A 14 E 4 A 9 C 14 E 4 E 9 A 14 B
5 B 10 C 15 AC 5 C 10 E 15 A 5 B 10 E 15 DG
Ерітіндідегі заттардың молярлық «Ерітінді концентрациясы» Оксидтер:жіктелуі, аталуы /8
концентрациясы /8 cынып/ тақырыбына есеп шығару /8 сынып/
(137-139 беттер) cынып/ (149-152 беттер)
1 A 6 AD 11 BE 16 AD (140-147 беттер) 1C 6B 11 D 16 AD 21
2 BE 7 CE 12 AC 17 CE 1 B 6 B 11 E 16 A С
3 D 8 B 13 D 18 A 2 C 7 A 12 D 17 E 2 ADE 7 C 12 AC 17 ABE 22
4 C 9 A 14 B 19 C 3 A 8 E 13 B 18 C D
5 E 10 D 15 A 20 B 4 D 9 C 14 A 19 D 3 CE 8 ACE 13 AC 18 AF 23
5 E 10 D 15 C 20 B В
4D 9 AE 14 BD 19 BDE 24
E
5 ACD 10 ВE 15 BD 20 C 25
А
Оксидтердің химиялық Қышқылдар, олардың Қышқылдардың химиялық
қасиеттері /8 сынып/ құрамы,жіктелуі, аталуы /8 қасиеттері, қолданылуы /8
(152-154 беттер) сынып/ сынып/
1 CE 6 BСD 11 ВҒ 16 A (156-161 беттер) (161-164 беттер)
2 AСE 7 AD 12 ВЕ 17 E 1 АВD 6 AC 11 AD 16 A 21 1D 6 А 11 BD
3E 8C 13 B 18 D СЕ 2 АСЕ 7 В 12 BDE
4 АВD 9 AСE 14 С 19 B 2 AE 7 D 12 BCD 17 BCE 3 В 8 ВЕ 13 ВЕ
5 AD 10 E 15 B 20 C 22 А 4 AD 9 C 14 D
3 C 8 BDE 13 E 18 D 5 E 10 А 15 A
23 В
4 B 9 АCD 14 BD 19 ADE
24 D
5 АВE 10 BE 15 С 20 B
25 Е
Негіздер, құрамы, аталуы /8 Негіздердің химиялық Тұздар, жіктелуі, аталуы /8

сынып/ қасиеттері /8 сынып/ сынып/
1 ВЕ 6 В 11 В 16 Е 1 А 6 В 11 Е 16 СD 1A 6C 11 E 16 B 21
2D 7 Е 12 А 17 А 2 D 7 Е 12 АD 17 А А
3В 8 D 13 D 18 С 3 В 8 CE 13 D 18 В 2D 7A 12 C 17 C 22
4С 9 А 14 С 19 D 4 С 9 В 14 ВЕ 19 Е D
5 AD 10 С 15 Е 20 В 5 D 10 АС 15 Е 20 С 3B 8C 13 D 18 A 23
C
4 ABD 9 B 14 A 19 D 24
B
5E 10 BD 15 AE 20 CD 25 E
Тұздардың химиялық Көміртектің жалпы Көміртектің химиялық

қасиеттері /8 сынып/ сипаттамасы. қасиеттері. Көміртек
(178-181 беттер) Көміртектің аллотропиялық оксидтері /8 сынып/
1 F 6 D 11 A 16 E түрөзгерістері /8 сынып/ (191-193 беттер)
2 BD 7 A 12 B 17 A (189-191 беттер) 1 BE 6 AD 11 E 16 AE
3 AC 8 BE 13 E 18 D 1 BE 6 A 11 E 16 AC 2 CD 7 C 12 BE 17 B
4 E 9 D 14 C 19 B 2 ADE 7 CE 12 ABD 17 BD 3C 8A 13 D 18 C
5 A 10 C 15 D 20 C 3 BCE 8 BD 13 BCE 18 E 4 AD 9 B 14 A 19 E
4D 9C 14 AD 19 AD 5 BЕ 10 AD 15 CE 20 BD
122
5 B 10 A 15 BDE 20 B
Көміртек оксидтері /8 сынып/ Табиғаттағы су. Судың Судың химиялық қасиеттері /8
(194-198 беттер) химиялық қасиеттері /8 сынып/ сынып/
1 BE 6 ABD 11 СE 16 A (201-205 беттер) (206-208 беттер)
2D 7 CE 12 ABE 17 B 1 E 6 ACD 11 E 16 AВ 1B 6 С 11 E 16 ACE
3C 8 AD 13 BD 18 AC 2 B 7 BE 12 С 17 BD 2 ABD 7 B 12 BD 17 BD
4 AE 9 B 14 A 19 CE 3C 8B 13 A 18 A 3 ВCЕ 8 AD 13 A 18 A
5 BCD 10 A 15 E 20 D 4 D 9 ABD 14 B 19 CE 4D 9 А 14 D 19 C
5 A 10 C 15 D 20 D 5 A 10 CE 15 B 20 D
Судың ластану себептері. Судың
кермектігі /8 cынып/
(209-212 беттер)
1В 6 АС 11 D 16 ACD
2 ACD 7 ВD 12 ВЕҒ 17 AD
3Е 8 AD 13 АСЕ 18 ВСЕ
4 AD 9 СҒ 14 AВD 19 А
5 ВЕ 10 ВЕ 15 СDҒ 20 D
Катиондарға сапалық реакциялар
Катион Реактив Байқалатын реакция

Н+ Индикатор
Лакмус қызыл түске боялады
Метилоранж қызарады
Ме (белсенді) 2Н+ + Ме→Н2↑+Ме
Na+ Жалында сары түске боялады
K+ Жалында күлгін түске боялады
Ca2+ Жалында қызыл кірпіш түске боялады
Ag+ Хлоридтер Ag++СІ – → AgСІ↓ақ тұнба
бромидтер Ag++Br – → AgBr↓сары тұнба
иодидтер Ag++І – → AgІ↓сары тұнба
NH4+ сілті, қыздыру NН4++ОН – → NН3↑+Н2О аммиак бөлінеді
Ba2+ сульфат ионы бар Ва2++ SO4 2–→ ВаSO4↓ ақ тұнба
Cu2+ гидроксид-ион Cu2++2ОН–→ Cu(ОН)2↓ көк түсті тұнба
Al3+ гидроксид-ион АІ 3++3ОН–→ АІ(ОН)3↓ ақ тұнба
сілтінің артық мөлшерінде ериді
Fe2+ гидроксид-ион Ғе2++2ОН–→ Ғе(ОН)2↓ жасыл тұнба
К3[Ғе(СN)6] қызыл қан тұзы 3Ғе2++2[Ғе(СN)6]3+ → Ғе3[Ғе(СN)6]2↓
көк түсті тұнба (турнбулл көгі)
Fe3+ гидроксид-ион 3+ –
Ғе +3ОН → АІ(ОН)3↓ қызыл-қоңыр түсті тұнба
К4[Ғе(СN)6] сары қан тұзы 4Ғе3++3[Ғе(СN)6]4+ → Ғе4[Ғе(СN)6]3↓
123
көк тұнба (берлин көгі)
3+ –
Роданид-көк Ғе +3СNS → Ғе[СNS]3↓
қызыл қан түсті ерітінді
Аниондарға сапалық реакция
Анион Реактив Байқалатын реакция

ОН – Индикатор
Лакмус көк түске боялады
Метилоранж сары түске боялады
Фенолфталеин таңқурай түсе боялады
СІ– AgNO3 Ag++СІ – → AgСІ↓ақ тұнба
Br – Ag++Br – → AgBr↓сары тұнба
I– Ag++І – → AgІ↓сары тұнба
S2– Қорғасынның ерігіш Pb2++ S2-→ PbS↓қара тұнба
тұздары Pb(NO3)2
NO3– Н2SO4 (конц), ҒеSO4 Ғе(NO)SO4 –сақинасының түзілуі темір (ІІ)
нитрозосульфаты. Бояуы: күлгіннен қоңырға дейін
CO32– Әкті барит суы:
Са(ОН)2, Са2++ СO3 2–→ СаСO3↓ ақ тұнба
Ва(ОН)2 Ва2++ СO3 2–→ ВаСO3↓ ақ тұнба
SO32– Н+ ионы 2Н++ SO32 – → Н2О+ SO2↑
SO2 иісінің пайда болуы
SO42– Барийдің ерігіш тұздары: Ва2++ SO4 2–→ ВаSO4↓ ақ тұнба
ВаСІ2, Ва(NO3)2
PO43– AgNO3 3Ag++РО43–→ Ag3РО4↓сары тұнба
Сары Барийдің ерігіш тұздары: Ва2++ CrO4 2–→ ВаCrO4↓ cары тұнба
124
CrO42– ВаСІ2, Ва(NO3)2
Cr2O72–
қызылсары
Органикалық қосылыстардың сапалық реакциялары
Қосылыс Реактив Байқалатын реакциялар

Алкандар Жану көгілдір түсті жалынның түзілуі
Бром суы ерітіндінің түссізденуі
Алкендер KMnO4 ерітіндісі қоңыр тұнбасының түзілуі
Жану сарғыш түсті жалынмен жанады
Бром суы ерітіндінің түссізденеді
Алкиндер [Ag(NH3)2]OH AgCl – ақ тұнба
[Cu(NH3)2]Cl CuCl– қызыл тұнба
Бензол Br2 (FeBr3) түссізденеді
Жануы күйеленіп жанады
Спирттер Na сутегі бөлінеді
Жану ашық көгілдір түсті жалынмен жанады
Көп атомды Cu(OH)2 көк түске боялады
спирттер
Бром суы түссізденеді, ақ тұнба түзеді
Фенол Na2CO3 газ бөлінеді
FeCl3 күлгін түсті кешенді қосылыс түзеді
Альдегидтер [Ag(NH3)2]OH Күміс айна түзіледі
Cu(OH)2 Сu2O – қызыл тұнба
Карбон Лакмус қызыл түске боялады
125
қышқылдары құмырсқа қышқылы күміс айна рекциясын береді
олеин қышқылы – бром суын түссіздендіреді
Аминдер Лакмус Көгереді
HСl, НҒ тұз түзіледі
Анилин Бром суы түссізденеді, ақ тұнба түзеді
HҒ тұз түзеді
Крахмал І2-тің КІ-тағы көк түске боялады
ерітіндісі
Белоктор Конц. HNO3 сары түске боялады
Cu(OH)2 ашық күлгін түс пайда болады
126

Химия тест 7,8

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Химия тест 7,8

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

№5 тест Азот

4. Реакция нәтижесінде күкірт тотықсыздандырғыш болатын реакция үрдісі:

1.Алюминийді өнеркәсіпте алуға

2.Сілтілік-жер металдар қатары

1).Уақытша кермектікті жою әдісінің химиялық теңдеуін көрсетіңіз:

2).Сілтілік металдар сутекпен әрекеттескенде не түзіледі?

3).Сілтілік және сілтілік-жер металдардың ұқсас қасиеттерін айқындаңыз.

4).Ca→Ca(OH)2→CaCO3→CaO→CaCl2 реакциялар тізбегіндегі жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жағдайларды реактивтер

Физикалық және химиялық құбылыстар /7cынып/

1. Жай заттардан күрделі зат алу әдісі

Заттың агрегаттық күйі /7cынып/

A) кристалдану B) сублимация C) балқу D) конденсация E) қайнау

Атомдар мен молекулалар. Жай және күрделі заттар /7cынып/

1. Заттарды жай заттарға жіктеу арқылы олардың құрамын анықтау әдісі

Химиялық элементтер және олардың таңбалары /7cынып/

Атом құрамы мен құрылысы. Изотоптар /7cынып/

A) оттек B) күкірт C) көміртек D) азот E) бор

Ауа және оның құрамы /7cынып/ (52-54 беттер)

Жану /7cынып/ (55-57 беттер)

Табиғи қышқылдар мен сілтілер /7cынып/

Қышқылдардың химиялық қасиеттері /7cынып/

Химиялық элементтердің жіктелуі /7cынып/

Периодтық жүйенің құрылымы /7cынып/

Химиялық элементтердің табиғи топтары /7cынып/

Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы /7cынып/

Химиялық формулалар. Валенттілік. Салыстырмалы молекулалық масса. /7cынып/ (92-97

Адам организміндегі химиялық элементтер

Тыныс алу процесі

1. Жұтылған ауаның құрамындағы қосылыстардың үлестері қандай болады?

1. Жер астынан балқып шыққан заттардан пайда болған тау жыныстары

Кен және металдарды алу /7cынып/

Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар /7cынып/

1. Кенсіз пайдалы қазбалар

Пайдалы қазбаларды өндірудің экологиялық аспектілері /7cынып/

Атомда электрондардың таралуы /8 cынып/ (5-7 беттер)

A) бериллий B) литий C) бор D) сутек E) гелий

Энергетикалық деңгейлер /8 cынып/

A) күкірт B) фосфор C) аргон D) хлор E) натрий

Атомдағы электрондардың қозғалысы /8 cынып/ (10-14 беттер)

Иондардың түзілуі /8 cынып/

Қосылыстардың формулаларын құру /8 cынып/

18. Бейметалл мен бейметалдардан тұратын бинарлы қосылыстардың формулаларын

Химиялық формулалар бойынша есеп шығару /8 cынып/

Химиялық реакциялардың теңдеулерін құру /8 cынып/

1. Бір заттардың басқа заттарға айналу құбылысы

Химиялық реакциялардың теңдеулерін құру /8 cынып/

Химиялық реакциялардың типтері /8 cынып/

17. ABC→A+B+C типті айырылу реакциясы

Металдардың оттегімен және сумен әрекеттесуі /8 cынып/

Металдардың қышқыл ерітінділерімен әрекеттесуі. Металдардың химиялық белсенділік

Металдардың тұз ерітіндісімен реакциясы /8 cынып/

1. Массасы 14 г темір мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісімен әрекеттескенде түзілетін мыстың

Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс /8 cынып/

Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/

Авогадро заңы, молярлық көлем /8 cынып/ (56-61 беттер)

Газдардың салыстырмалы тығыдығы /8 cынып/

Газдардың көлемдік қатынас заңы /8 cынып/ (64-66 беттер)

Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару

2. Массасы 14,4 г көмір жанғанда неше моль көмірқышқыл газы түзіледі?

Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару /8 cынып/

Отынның жануы және энергияның бөлінуі /8 cынып/

Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар /8 cынып/

Термохимиялық реакциялар теңдеулері бойынша есептеулер /8 cынып/

18n3,542=1612,772 =˃ 63,756 n=446,292

0,250,006 моль 0,4Х моль