Tyt Matematik Sayilar Ders Notlari Test Sorulari Ve Cevaplari

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 154

SAYILAR

SAYI KÜMELERĠ:

GĠRĠġ:
Nasıl atom maddenin, hücre canlının Z- = { …, -3, -2, -1 } Negatif tamsayılar.
temel taĢı ise sayılar da matematiğin
temel taĢlarıdır. Bu bölümde yalnızca En büyük Negatif tamsayı -1 dir.
atom veya hücreyi bir bütün olarak değil,
atomun elektronlarını ve çekirdeğini,
hücrenin çekirdeğini ve DNA larını da Z+ = { 1, 2, 3, … } Pozitif tamsayılar.
inceleyeceğiz. Sayma sayıları.

Sayılar, ana kurallar ile birlikte doğru


En küçük Pozitif tamsayı 1 dir.
kullanıldıklarında matematik seyretmesi
doyumsuz bir sanat eserine dönüĢür.
ÖSS Matematikte baĢarılı olmak isteyen
Z = Z-  {0}  Z+
öğrencinin sayılar ile arasının çok iyi
olması gerekir.
UYARI
0 sayısı Negatif bir tamsayı olmadığı gibi
Bu yüzden öncelikle sayı kümelerine kuĢ
Pozitif bir tamsayı da değildir.
bakıĢı bir göz atalım. Önemli
özelliklerinden birkaçını da vurgulayalım.

RASYONEL SAYILAR KÜMESĠ

DOĞAL SAYILAR KÜMESĠ


a
Q={ | a, b tamsayı, b  0 }
b
N = { 0, 1, 2, 3, … , n, n+1, n+2, … }
Kümesine Rasyonel sayılar kümesi denir.
Kümesine Doğal sayılar kümesi denir.

UYARI
En küçük doğal sayı 0 dır.
Ondalık sayılar,
0,23 ; 45,67 ; 123,4567 ; …

Devirli ondalık sayılar,


TAMSAYILAR KÜMESĠ 2,333… ; 36,232323… ; 0,125125…
birer Rasyonel sayıdır.
Z={…,-3,-2,-1, 0, 1, 2, 3,…, n, n+1, n+2,…}
Kümesine Tamsayılar kümesi denir.
Her Tamsayı, paydası 1 olan bir
Rasyonel sayıdır.
Her doğal sayı, aynı zamanda bir
Tamsayıdır. 𝑎
a Tamsayı olmak üzere; = 𝑎 dır.
N⊂Z 1

N⊂ Z ⊂ Q

1
ĠRRASYONEL SAYILAR KÜMESĠ DÖRT ĠġLEM:

a Matematikte baĢarılı olmanın temel


( a, b tamsayı, b  0 )
b koĢullarından biri de dört iĢlemi hatasız
Ģeklinde yazılamayan sayılara irrasyonel ve çabuk yapmaktır.
sayılar denir. Ġrrasyonel sayılar kümesi
Q’ ile gösterilir. Toplama, çıkarma, çarpma ve bölme
iĢlemlerini tüm sayı kümelerinde
2, 3
5,   3,14, ... , e  2,71 ... sıkılmadan, çok sayıda alıĢtırma yaparak
sayıları birer Ġrrasyonel sayıdır. pekiĢtirmek gerekir.

Rasyonel ve İrrasyonel sayı Biz öncelikle bu iĢlemlerin temel


özelliklerini belirtelim.
kümelerinin ortak elemanları yoktur.
Toplama ve çarpma iĢlemlerinin
Q  Q’ = Ø değiĢme özelliği vardır.
a+b = b+a
a.b = b.a

4+7=7+4=11
GERÇEK (REEL) SAYILAR KÜMESĠ 4.7=7.4=28

Rasyonel sayılarlar kümesi ile Ġrrasyonel Toplama ve çarpma iĢlemlerinin


sayılar kümesinin birleĢimine Gerçek birleĢme özelliği vardır.
sayılar kümesi denir. (a+b)+c = a+(b+c)
(a.b)c = a(b.c)
R = Q  Q’
(2+3)+4=2+(3+4)=2+3+4=9
(2.3)4=2(3.4)=2.3.4=24
Doğal sayılar, Tamsayılar, Rasyonel
ve İrrasyonel sayılar birer Gerçek Çarpma iĢleminin,toplama iĢlemi üzerine
dağılma özelliği vardır.
sayıdır.
(a+b)c = a.c+b.c
a(b+c) = a.b+a.c
N⊂Z⊂Q⊂R
(3+4)5=3.5+4.5=15+20=35
3(4+5)=3.4+3.5=12+15=27

Toplama iĢlemine göre;


Etkisiz (Birim) eleman 0 dır.
a+0 = 0+a = a

6+0=0+6=6
4+0=0+4=4

2
Çarpma iĢlemine göre; (-1)14=-14
Etkisiz (Birim) eleman 1 dir. (-1)(-12)=12
1.a = a.1 = a
Çarpanlardan birinin toplamsal tersi
1.7=7.1=7 alındığında; çarpımın toplamsal tersi
1.12=12.1=12 bulunur.
(-a)b = a(-b) = -(a.b)
Toplama iĢlemine göre; a gerçel sayısının
tersi (toplamsal tersi) -a sayısıdır. (-3).4=3(-4)=-(3.4)=-12
a+(-a) = 0 [-(-2)].3=(-2)(-3)=6

12+(-12)=12-12=0 Çarpanların ikisinin de toplamsal tersi


5+(-5)=5-5=0 alındığında; çarpım değiĢmez.
(-a)(-b) = a.b
Çarpma iĢlemine göre; sıfırdan farklı bir
a sayısının tersi (çarpımsal tersi) (-4)(-5)=4.5=20
1
a-1= 𝑎 sayısıdır. 6.(-7)=(-6).7=-42
1
a( ) = 1 (a  0) Sayının 0 ile çarpımı; her zaman 0 dır.
a
(0 sayısı, çarpma iĢleminde
1
8. 8 =1 Yutan elemandır.)
1 0.a = a.0 = 0
7. =1
7

0.2=2.0=0
Ġki sayının farkı; birinci sayı ile ikinci 0.15=15.0=0
sayının toplamsal tersinin toplamıdır.
a-b = a+(-b)
Kendinizi sınamak için aĢağıdaki dört
14-5=14+(-5)=9 iĢlem sorularını yapıp yanıtlarınızı
12-8=12+(-8)=4 kontrol ediniz.

Ġki sayının bölümü; bölünen sayı ile bölen 48+12 =? 48-12 =?


sayının çarpımsal tersinin çarpımıdır. 48.12 =? 48:12 =?
(Bir sayının 0 ile bölümü tanımsızdır)
a 1 8+0 =? 8-0 =?
= a:b=a.( ) (b  0)
b b 8.0 =? 8:0 =?
12 1
5
= 12: 5 = 12. 5 0+12 =? 0-12 =?
2 1
= 2: 3 = 2. 0.12 =? 0:12 =?
3 3

10+20 =? 10-20 =?
Sayının -1 ile çarpımı; o sayının toplamsal 10.20 =? 10:20 =?
tersine eĢittir.
(-1)a = -a 0+0 =? 0-0 =?
0.0 =? 0:0 =?

3
ÇÖZÜM DNA-1
48+12 =60 48-12 =36 , −6 + 14
48.12 =576 48:12 =4 3 − (−5)
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
8+0 =8 8-0 =8 ,
8.0 =0 8:0 =TANIMSIZ A)-2 B)-1 C)0 D)1 E)2

0+12 =12 0-12 =-12 ÇÖZÜM


0.12 =0 0:12 =0 -6+14=8
3-(-5)=3+5=8
10+20 =30 10-20 =-10 değerleri yerlerine yazıldığında;
10.20 =200 10:20 =0,5
−6+14 8
= =1 bulunur.
3−(−5) 8
0+0 =0 0-0 =0 Doğru Seçenek D dir.
0.0 =0 0:0 =TANIMSIZ

GENETĠK KOPYA-1
5 − 11
1 − (−5)
UYARI ĠĢleminin sonucu kaçtır?
0 sayısı ile iĢlem yaparken çok dikkatli
olunmalıdır. Matematik öğrenmenin en A)-2 B)-1 C)0 D)1 E)2
tatsız taraflarından biri sıfır sayısı ile
geçinmeyi öğrenmektir. Her öğrenilen
iĢlemi bir de 0 sayısı ile denemek insanın
hep aklını kurcalar. Bunların en kötüsü de
sıfırı, sıfıra bölmektir. Bu durumda
‘’Matematik bilen aslana, sıfır bölü sıfır
nedir? diye soran kiĢinin yaptığı ölümcül DNA-2
hatayı yapmıĢ oluruz’’. −2 + 2(−2)
1 + (−3)
a  0 için : ĠĢleminin sonucu kaçtır?
0
 0 dır. A)-3 B)-2 C)0 D)2 E)3
a

ÇÖZÜM
a -2+2(-2)=-2-4=-6
 TANIMSIZDIR. 1+(-3)=1-3=-2
0
değerleri yerlerine yazıldığında;

−2+2(−2) −6
0 = =3 bulunur.
1+(−3) −2
 TANIMSIZDIR.
0 Doğru Seçenek E dir.

4
GENETĠK KOPYA-2 DNA-4
3 − 3(−3)
−4 + (−2)
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

A)-2 B)-1 C)0 D)1 E)2 Buna göre A+B toplamı kaçtır?

A)5 B)6 C)7 D)8 E)9

ÇÖZÜM
DNA-3 73-AB=48 ⇒ 73-48=AB
⇒ AB=25 bulunur.
A=2 ve B=5 dir.
A+B=2+5=7 olmalıdır.
Doğru Seçenek C dir.

Buna göre, A+B toplamı aĢağıdakilerden


hangisidir? GENETĠK KOPYA-4

A)12 B)13 C)14 D)15 E)16

ÇÖZÜM Buna göre A+B toplamı kaçtır?


EĢitliğin bir tarafında toplam veya fark
durumundaki bir terim, eĢitliğin diğer A)10 B)11 C)12 D)13 E)14
tarafına iĢaret değiĢtirerek geçer.

74+AB=132 ⇒ AB=132-74
⇒ AB=58 olacağından,
A=5 ve B=8 dir.
A+B=5+8=13 olmalıdır. DNA-5
Doğru Seçenek B dir.

GENETĠK KOPYA-3

Yukarıdaki çarpma iĢleminde 1. Çarpan


kaçtır?

A)1234 B)1324 C)1243


Buna göre, A.B çarpımı aĢağıdakilerden D)1342 E)1432
hangisidir?

A)6 B)8 C)12 D)15 D)18

5
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
Çarpma iĢleminde; Toplamdaki sayıların birler
1.satır=(1. Çarpan)x(2. Çarpanın birler basamağındaki rakamların toplamı:
basamağı) A+B=6 veya A+B=16 olmalıdır.
Onlar basamağındaki rakamların toplamı:
2.satır=(1. Çarpan)x(2. Çarpanın onlar B+A=16 olursa, birler basamağındaki
basamağı) rakamlar toplamından gelen ‘’elde var 1’’
ile birlikte toplamın sonucu 176 olur.
3.satır=(1. Çarpan)x(2. Çarpanın yüzler Öyleyse; A+B=16 dır.
basamağı) Doğru Seçenek C dir.

olarak yazıldığından; GENETĠK KOPYA-6

(1. Çarpan)x3=3702 verilmiĢ.


EĢitliğin her iki tarafı 3 ile bölündüğünde
1.ç𝑎𝑟𝑝𝑎𝑛 .3 3702
=
3 3 Buna göre, A+B toplamı kaçtır?
(1.Çarpan) = 1234 bulunur.
Doğru Seçenek A dır. A)14 B)15 C)16 D)17 E)18

GENETĠK KOPYA-5

DNA-7

Buna göre, A-B farkı kaçtır?


Yukarıdaki çarpma iĢleminde 1. Çarpan
kaçtır?
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

A)876 B)867 C)786


ÇÖZÜM
D)687 E)678
Birler basamağındaki rakamlar farkı;
B-A=8 olduğu düĢünüldüğünde,
Onlar basamağındaki rakamlar farkı;
A-B bulunamaz.

Öyleyse; birler basamağı için, B’den


DNA-6
A çıkmaz, AB’nin onlar basamağı olan
A’dan bir onluk alıp;
10+B-A=8 ve 10-8=A-B
A-B=2 olmalıdır.
Buna göre, A+B toplamı kaçtır?
Onlar basamağında iĢlem yapıldığında;
A)14 B)15 C)16 D)17 E)18 A’dan bir alınmıĢtı,
A-1-B=1 ve A-B=2 olduğu görülür.
Doğru Seçenek B dir.

6
GENETĠK KOPYA-7 Dört iĢlem yaparken iĢlem önceliğine
dikkat edilmelidir.

Parantezli iĢlemlerde önce parantez


Buna göre, A-B farkı kaçtır? içindeki iĢlem yapılır.

A)1 B)2 C)7 D)8 E)9 Parantez yoksa; önce çarpma ve bölme,
sonra toplama ve çıkarma iĢlemleri
yapılır.

DNA-8 DNA-9
4+4.4-4:4-4
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

Buna göre, D+N+A toplamı kaçtır? A) 3 B) 12 C) 15 D) 16 E) 20

A)11 B)12 C)13 D)14 E)15 ÇÖZÜM


Önce çarpma ve bölme iĢlemlerini
yapalım; sonra toplama ve çıkarma
ÇÖZÜM
iĢlemlerini yapacağız
NA iki basamaklı sayısının kendisi ile
çarpımı (karesi), yine NA ile sonlanan
4+4.4-4:4-4 = 4+16-1-4 = 20-5 = 15
DNA üç basamaklı sayısına eĢit verilmiĢ.
Doğru Seçenek C dir.

25x25=625 eĢitliği dıĢında bu özelliği


sağlayan sayı yoktur.
GENETĠK KOPYA-9
3+3.3+3:3-3
25x25=625
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
NAxNA=DNA

A) 3 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
Bu durumda;
N=2, A=5 ve D=6 olup,
D+N+A=6+2+5=13 bulunur.
Doğru Seçenek C dir.
DNA-10
5-2(5-2)
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
GENETĠK KOPYA-8

A)-1 B)0 C) 1 D)3 E)13

ÇÖZÜM
Önce parantez içindeki iĢlemin sonucunu
Buna göre, A kaçtır?
bulalım, sonra çarpma ve çıkarma
iĢlemlerini yapacağız.
A)3 B)4 C)6 D)7 E)9
5-2(5-2) = 5-2(3) = 5-6 = -1
Doğru Seçenek A dır.

7
GENETĠK KOPYA-10 DNA-13
(5-2)5-2 1-2[3-4:(5-6)]
ĠĢleminin sonucu kaçtır? iĢleminin sonucu kaçtır?

A)-1 B)0 C) 1 D)3 E)13 A) -13 B) -3 C) 0 D) 3 E) 13

ÇÖZÜM
DNA-11 Ġçteki küçük parantezden baĢlanarak,
128:(2.4) adım adım dıĢa doğru iĢlem yapılır.
ĠĢleminin sonucu kaçtır? 1-2[3-4:(5-6)] =1-2[3-4:(-1)]
=1-2[3+4]=1-2[7]=1-14
A)2 B) 8 C)16 D)32 E)256 =-13
Doğru Seçenek A dır.
ÇÖZÜM
Önce parantez içindeki iĢlemi yaparız. GENETĠK KOPYA-13
128:(2.4)=128:8=16 6-5:[4-3(2-1)]
Doğru Seçenek C dir. iĢleminin sonucu kaçtır?

GENETĠK KOPYA-11 A) -13 B) -3 C) 0 D) 1 E) 13


(128:2).4
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
Sayı kümelerini biraz daha çeĢitlendirip,
A)2 B) 8 C)16 D)32 E)256 dört iĢlem yapmayı sürdürelim.

ÇĠFT SAYILAR
Ç={...-6,-4,-2,0,2,4,6,...,2n-2,2n,2n+2,...}
DNA-12
128:2.4
2’nin katı olan tamsayılardır.
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
Birler basamağı 0,2,4,6 veya 8 dir.

A)2 B) 8 C)16 D)32 E)256


TEK SAYILAR
T={ ...-5.-3,-1,1,3,5,...,2n-1,2n+1,2n+3,...}
ÇÖZÜM
Çarpma ve bölme iĢlemlerinin ardı ardına
Birler basamağı 1,3,5,7 veya 9 dur.
kullanıldığı parantezsiz iĢlemlerde; önce
soldaki iĢlem yapılır.
IġIK-1
128:2.4=64.4=256
T±T=Ç Ç±Ç=Ç
Doğru Seçenek E dir.

T.T=T Ç.Ç=Ç
GENETĠK KOPYA-12
128.2:4
T±Ç=T T.Ç=Ç
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

n pozitif tamsayısı için;


A)2 B) 8 C)32 D)64 E)256
Tn = T ve Çn = Ç dır.
( Ç0 = 1 )

8
DNA-14 GENETĠK KOPYA-15
a bir tamsayı olduğuna göre, n bir tek sayı olduğuna göre,
aĢağıdakilerden hangisinin sonucu aĢağıdakilerden hangisinin sonucu
kesinlikle tek sayıdır? çift sayıdır?

A)a+1 B)a2-1 C)a2+2a A)n2+3n B)3n+2 C)n2+5n+3


D)2a-3 E)a2+2a+1 D)3n-4 E)2n-3

ÇÖZÜM
a bir tek sayı ise;
a+1, a2-1 ve a2+2a+1 ifadeleri birer DNA-16
çift sayı, ArdıĢık üç çift sayıdan küçüğünün iki
a bir çift sayı ise; katı, ikinciden 20 fazladır.
a2+2a çift sayı gösterir. Üçüncü sayı kaçtır?
a ister tek, ister çift sayı olsun;
2a çift sayı, A)22 B)24 C)26 D)28 E)30
2a-3 kesinlikle bir tek sayıdır.
Doğru Seçenek D dir. ÇÖZÜM
Sayılardan küçüğüne x dersek,
Ġkinci sayı x+2,
GENETĠK KOPYA-14 üçüncü sayı x+4 olacaktır.
n bir tamsayı olduğuna göre, 2x = x+2 + 20 verilmiĢ.
aĢağıdakilerden hangisinin sonucu x=22 bulunur.
kesinlikle çift sayıdır? Üçüncü sayı x+4 = 22+4 =26 olur.
Doğru Seçenek C dir.
A)2n+6 B)n2+4 C)n3
D)3n+4 E)n2-2n+1
GENETĠK KOPYA-16
ArdıĢık dört tek sayıdan en küçüğünün
üç katı, en büyüğüne eĢittir.
Bu sayıların toplamı kaçtır?
DNA-15
x bir çift sayı olduğuna göre, A)22 B)24 C)26 D)28 E)30
aĢağıdakilerden hangisinin sonucu
tek sayıdır?

A)3x+2 B)x3+2 C)5x3


D)x2+3x E)4x+3

DNA-17
ÇÖZÜM ArdıĢık üç tek sayının toplamı 249 ise bu
x bir çift sayı iken; sayılardan en küçüğü kaçtır?
3x+2, x3+2, 5x3 ve x2+3x sayıları çift,
4x+3 sayısı tek sayıdır. A)79 B)81 C)83 D)85 E)87
Doğru Seçenek E dir.

9
ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-18
Sayılardan küçüğüne x dersek, x ve y ardıĢık tamsayılar olmak üzere,
Ġkinci sayı x+2, üçüncü sayı x+4 aĢağıdakilerden hangisi kesinlikle çift
olacaktır. sayıdır?
x + x+2 + x+4 = 249 verilmiĢ.
3x+6=249 A)x+y B)2x+y C)x+2y
3x=243 D)x+xy+y E)3xy
x=81 bulunur.
Doğru Seçenek B dir.
DNA-19
GENETĠK KOPYA-17 a,b,c doğal sayılar olmak üzere ;
ArdıĢık üç tek sayının toplamı 105 ise en a.b  3
c ise aĢağıdakilerden hangisi
büyüğü kaçtır? 2
A) 31 B) 33 C) 35 her zaman doğrudur?
D) 37 E) 39
A) a+b tek sayıdır.
B) a ve b çift sayıdır.
DNA-18 C) a ve b tek sayıdır.
a ve b ardıĢık doğal sayılar, D) c çift sayıdır.
x=ab+1 olduğuna göre, aĢağıdakilerden E) a ve b den biri tek sayıdır.
hangisi kesinlikle tek sayıdır ?
ÇÖZÜM
a.b+3
A) x(a+1) B) a(x+b) C) b(a-1) = c ⇒ a. b + 3 = 2c
2
D) x(a+b) E) b(x+a) EĢitliğinde, c ne olursa olsun 2c bir çift
sayıdır.
ÇÖZÜM a.b+3 sayısının çift sayı olması için,
ArdıĢık iki doğal sayıdan biri tek, a.b nin tek sayı olması gerekir.
diğeri çift olduğundan; a.b nin tek sayı olması, a ve b nin tek sayı
a+b Toplamları tek sayı, olması ile mümkündür.
ab Çarpımları çift sayıdır. Doğru Seçenek C dir.

ab çift sayı, x=ab+1 tek sayıdır. GENETĠK KOPYA-19


a tek ise, a+1 çift, x(a+1) çift sayıdır. x, y ve z birer tamsayı ve
a çift ise, a(x+b) çift sayıdır. 2x+1=y.z olduğuna göre,
b çift ise, b(a-1) çift sayıdır. aĢağıdakilerden hangisi doğrudur?
b çift ise, b(x+a) çift sayıdır.
x tek sayı, a+b tek sayı olduğundan, A)y ve z tek sayılardır.
x(a+b) tek sayıdır. B)y ve z çift sayılardır.
Doğru Seçenek D dir. C)y+z tek sayıdır.
D)y ve z den biri tek, diğeri çifttir.
E)x tek sayıdır.

10
KONU TESTĠ 7. A-B=C
Çıkarma iĢleminde;
1. 3.4+10:5-3=? A+B+C toplamının eĢiti aĢağıdakilerden
ĠĢleminin sonucu kaçtır? hangisidir?

A) 9 B)10 C)11 D)12 E)13 A)2A B)2B C)2C D)AB E)AC

2. 72:24+64:16=? 8. a, b, cdoğal sayıları için;


ĠĢleminin sonucu kaçtır? a+b tek sayı, c2 çift sayıdır.
AĢağıdakilerden hangisi kesinlikle
A)6 B)7 C)8 D)9 E)10 doğrudur?

A)c tek sayıdır. B)a+c tek sayıdır.


C)b+c çift sayıdır. D)a.b.c tek sayıdır.
3. 3+4.5-6:3=? E)a.b.c çift sayıdır.
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

A)13 B) 15 C) 28 D)21 E) 24
9. AĢağıdakilerden hangisi tek sayıdır?
A) 20072+3 B) 20083+4
C) 20072+5 D) 20083+7
4. 150:(6+3.8)-5=? E) 20072+9
iĢleminin sonucu kaçtır?

A) 0 B) 3 C) 5 D) 8 E) 18
10. x ve y pozitif tamsayılarından,
x çift , y tek sayıdır.
AĢağıdakilerden hangisi tek sayıdır?
5. 9-5:(8-3).2+6=?
ĠĢleminin sonucu kaçtır? A)x.y B)x+2y C)xy D)yx E)x3.y2

A)10 B)11 C)12 D)13 E)14

11. ArdıĢık iki tek sayıdan büyüğü


küçüğünün üç katıdır. Bu iki tek
6. 3-[5-(5-3)]=?
sayının toplamı kaçtır?
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

A)4 B)8 C)12 D)16 E)20


A)-10 B)-4 C)0 D)4 E)10

11
12. Tek sayılar T, çift sayılar Ç ile 16. A,B ve C farklı rakamlar olmak
gösterildiğinde; aĢağıdakilerden üzere; A2C8 ve C66B dört basamaklı,
hangisi yanlıĢtır? A79 üç basamaklı sayılardır.

A)DZÇ=Ç B)DZT=T C)T±T=Ç


D)ÇxÇ=Ç E)ÇxT=T

Çıkarma iĢlemindeki A+B+C toplamı


kaçtır?
13. x, y, z çift sayılar olduğuna göre,
A)12 B)14 C)15 D)16 E)18
aĢağıdakilerden hangisi her zaman
çift sayıdır?

𝑦−𝑧 𝑦 +𝑧 𝑥+𝑦+𝑧
A) 𝑥 + 2
B) 𝑥 − 2
C) 2
𝑥.𝑦.𝑧 𝑥+𝑦
D) E) −𝑧 YANITLAR
2 2

1.C 2.B 3.D 4.A 5.D


6.C 7.A 8.E 9.D 10.D
11.A 12.E 13.D 14.A
15.D 16.E
14. ArdıĢık dört tek sayının toplamı
K dır. Buna göre, bu sayılardan en
büyüğünün K türünden eĢiti
aĢağıdakilerden hangisidir?

𝐾 𝐾 𝐾
𝐴) +3 B) −3 C) +2
4 4 4

𝐾 𝐾
D) 4
−2 E) 8
+1

15. a,b ve c sayma sayıları ve a+b=c TENEFFÜS !!!


olduğuna göre;
a+b+c toplamı aĢağıdakilerden hangisi 1:2:3:4:5:6:7:8:9:10
olabilir? Yukarıdaki iĢlemde uygun yerlere,
istenildiği kadar parantez kullanarak
A)25 B)37 C)43 D)52 E)69
sonucun 7 olmasını sağlayabilirmisiniz?

12
Sayı kümelerini tanıyıp, dört iĢlemi Üç basamaklı, en küçük
pekiĢtirdikten sonra artık bu negatif tamsayı: -999
bilgilerimizi problem çözümlerinde
kullanmaya baĢlayalım. Üç basamaklı, rakamları farklı en küçük
negatif tamsayı: -987
Sayı kümelerinin varsa en küçük veya en
büyük elemanlarını bilmek, bizi sayı
problemlerinde doğru sonuca götürür. DNA-1
Ġki basamaklı, en büyük pozitif tek
Soru çözmeye geçmeden, sayılar tamsayı ile iki basamaklı, en küçük
arasında biraz daha dolaĢalım. negatif çift tamsayının toplamı kaçtır?

Ġki basamaklı, en küçük doğal sayı: 10 A)-1 B)0 C)1 D)89 E)90
en büyük doğal sayı: 99
ÇÖZÜM
Ġki basamaklı, rakamları farklı en büyük Ġki basamaklı, en büyük pozitif tek
doğal sayı: 98 tamsayı 99,
Ġki basamaklı, en küçük negatif çift
Üç basamaklı, en küçük doğal sayı: 100 tamsayı -98 olduğuna göre,
99+(-98)=99-98=1
Üç basamaklı, rakamları farklı en küçük Doğru Seçenek C dir.
doğal sayı: 102
GENETĠK KOPYA-1
Üç basamaklı, en büyük doğal sayı: 999 Ġki basamaklı en küçük pozitif çift
tamsayı ile iki basamaklı en büyük
Üç basamaklı, rakamları farklı en büyük negatif tek tamsayının toplamı kaçtır?
doğal sayı: 987
A)-1 B)0 C)1 D)9 E)10
En büyük negatif tamsayı: -1

Ġki basamaklı, en büyük


negatif tamsayı: -10 IġIK-1
Sonucu bilinen bir toplamda, toplanan
Ġki basamaklı, en küçük terimlerden birinin en büyük olması
negatif tamsayı: -99 isteniyorsa; diğerlerinin olabildiğince
küçük olması gerekir.
Ġki basamaklı, rakamları farklı en küçük Karşıtı da doğrudur.
negatif tamsayı: -98

Üç basamaklı, en büyük DNA-2


negatif tamsayı: -100 a,b Doğal sayıları için;
a+b = 14 ise
Üç basamaklı, rakamları farklı en büyük b’ nin en büyük değeri kaçtır?
negatif tamsayı: -102
A) 0 B) 1 C) 7 D) 13 E) 14

13
ÇÖZÜM UYARI
Ġki doğal sayının toplamında; Sayılar ile ilgili sorularda, kullanılan
b’nin en büyük değeri istendiğinden, sayıların hangi sayı kümesinin elemanı
a en küçük değerini almalıdır. olduğuna dikkat edilmelidir.
Doğal sayılar içinde en küçük değer 0
olduğundan a=0 olmalıdır.
Bu durumda; IġIK-2
a+b=14 eĢitliğinde; a=0 alındığında; Bir çıkarma iĢleminde;
0+b=14 ve b=14 olacaktır. Farkın küçük olması isteniyorsa, eksilen
Doğru Seçenek E dir. sayı küçük, çıkan sayı büyük olmalıdır.
Farkın büyük olması isteniyorsa, eksilen
GENETĠK KOPYA-2 sayı büyük, çıkan sayı küçük olmalıdır.
a,b Pozitif tamsayıları için;
a+b = 14 ise
b’ nin en büyük değeri kaçtır?
DNA-4
A)0 B) 1 C) 7 D) 13 E) 14 a,b sayma sayıları olmak üzere;
a-b=14 ise
a’nın en küçük değeri kaçtır?

DNA-3 A)0 B)7 C)13 D)14 E)15


a,b,c doğal sayıları için;
a+b+c=36 ise ÇÖZÜM
c’nin alabileceği en büyük değer kaçtır? Farkları sabit olduğundan, a’nın en küçük
olması için, b’nin de en küçük olması
A)11 B)12 C)13 D)35 E)36 gerekir.
En küçük sayma sayısı 1 olduğundan;
b=1 için; a-1=14 ve a=15 bulunur.
ÇÖZÜM
Doğru Seçenek E dir.
c’nin en büyük değeri alabilmesi için,
a ve b’nin en küçük değerlerini alması
GENETĠK KOPYA-4
gerekir.
a,b doğal sayılar olmak üzere;
En küçük doğal sayı 0 olduğundan,
a-b = 14 ise
a=b=0 alındığında;
a’ nin en küçük değeri kaçtır?
0+0+c=36
c=36 bulunur.
A)0 B) 7 C)7 D) 14 E) 15
Doğru Seçenek E dir.

Yukarıda verilen sorulara dikkat


GENETĠK KOPYA-3
edildiğinde, soruda kullanılan sayı
a,b,c farklı doğal sayılar olmak üzere;
kümeleri farklı ise, soruların yanıtları da
a+b+c=36 ise
farklı olmaktadır.
c’nin alabileceği en büyük değer kaçtır?

A)11 B)12 C)13 D)35 E)36

14
DNA-5 ÇÖZÜM
ĠkiĢer basamaklı iki tam sayının farkı Kutulardaki Ģeker sayılarını;
en çok kaç olabilir? x, x+1, x+2, x+3, x+4, x+5, x+6, x+7
olarak alalım.
A)89 B)90 C)180 D)198 E)200 Son kutudaki x+7 Ģeker diğer kutulara;
kutularda x+6’Ģar Ģeker bulunacak
Ģekilde 1, 2, 3, 4, 5, 6 tane dağıtılırsa;
ÇÖZÜM x+6, x+1+5, x+2+4, x+3+3, x+4+2, x+5+1
a-b farkının en büyük değeri alabilmesi her birinde Ģeker sayısı x+6 olacaktır.
için, a’nın en büyük, b’nin en küçük olması
gerekir. Dağıtılan Ģeker sayısı;
1+2+3+4+5+6 =21=x+7
Ġki basamaklı en büyük tamsayı: 99 BaĢlangıçta en çok Ģeker bulunan kutuda;
En küçük tamsayı: -99 olduğundan x+7=21 tane Ģeker vardır.
a-b=99-(-99)=99+99=198 bulunur. Doğru Seçenek D dir.
Doğru Seçenek D dir.
GENETĠK KOPYA-6
GENETĠK KOPYA-5 Her çocuğun en az bir kalem aldığı ve
ĠkiĢer basamaklı iki tam sayının farkı alınan kalem sayılarının farklı olduğu bir
en az kaç olabilir? dağıtımda; 15 kalem üç çocuğa
dağıtılıyor. En çok kalem alan çocuk kaç
A)0 B)-89 C)-180 D)-198 E)-200 kalem alabilir?

A)10 B)11 C)12 D)13 E)14

DNA-6
Sekiz Ģeker kutusunun her birinde farklı
sayıda Ģeker bulunmaktadır. HAZĠNE-1
Bu kutulardan rastgele biri boĢaltılıp Toplamları sabit iki Gerçek sayının
diğer kutulara uygun biçimde dağıtılınca çarpımlarının en büyük olması için
diğer yedi kutunun her birinde Ģeker sayıların eĢit olması gerekir.
sayısı aynı oluyor.
BaĢlangıçta en çok Ģeker bulunan kutuda Doğal sayılarda ve Tam sayılarda;
en az kaç Ģeker vardır?
sayılar eşit olamıyorlarsa en yakın

A)14 B)15 C)16 D)21 E)28 değerleri almalıdır.

DNA-7
a,b Gerçek sayılar olmak üzere;
a+b = 5 ise a.b çarpımının
en büyük değeri kaçtır?

A)2 B)2,5 C)3 D)6 E)6,25

15
ÇÖZÜM DNA-9
Toplamları 5 olan eĢit iki Gerçel sayı için Çevreleri sabit dikdörtgenler içinde alanı
a=b=2,5 alınırsa; en büyük olan karedir.
a.b=(2,5)(2,5)=6,25 bulunur. Dikdörtgen Ģeklindeki bir bahçe 60m.
Doğru Seçenek E dir. uzunluğundaki tel ile çevrilecektir.
Alanının en büyük değeri kaç olabilir?
GENETĠK KOPYA-7
a,b Gerçek sayılar olmak üzere; A)225 B)250 C)360
a+b = 8 ise a.b çarpımının D)400 E)640
en büyük değeri kaçtır?
ÇÖZÜM
A)4 B)8 C)12 D)16 E)20

DNA-8
a = 3-x ve b = x+7 ise, Çevre = 2a+2b = 60 ⟹ a+b = 30
a.b nin en büyük değeri kaçtır? Alan = a.b
Toplamı 30 olan iki sayının çarpımlarının
A)16 B)25 C)36 D)49 E)68 en büyük olması istendiğinden, sayılar
eĢit olmalıdır.
ÇÖZÜM 30
a=b= =15
2
a+b=(3-x)+(x+7)=10 a.b =15.15 = 225
a ve b nin toplamları x’e bağlı olmayıp alanın en büyük değeridir.
sabit olduğundan, çarpımlarının en büyük Doğru Seçenek A dır.
değeri alması için sayıların eĢit olması
gerekir.
10
a+b=10 ⟹ a=b= 2 = 5 olmalıdır. GENETĠK KOPYA-9
a.b=5.5=25 çarpımın en büyük değeridir Bir tarafı duvarla çevrili dikdörtgen
Doğru Seçenek B dir. Ģeklinde bir bahçe 60m uzunluğundaki
tel ile çevrilecektir.
Alanın en büyük değeri kaç olabilir?
GENETĠK KOPYA-8
x=a+9 ve y=5-a ise, A)225 B)250 C)360
x.y çarpımının en büyük değeri kaçtır? D)450 E)640

A)25 B)45 C)49 D)75 E)81

16
DNA-10 DNA-11
Bir kenarının tümü , diğer kenarının x,y  N için x.y = 36 ise
yarısı duvar örülmüĢ kalan kısmı tel ile x+x.y+y ifadesinin en küçük değeri
çevrili dikdörtgen bir bahçe yapılacaktır. kaçtır?
60m. uzunluğundaki tel ile çevrilecek
alan en çok kaç m2 olabilir ? A)36 B)42 C)48 D)54 E)60

A)225 B)250 C)360 ÇÖZÜM


D)450 E)600 x ve y doğal sayılarının çarpımları sabit
olduğundan,toplamlarının küçük olması
ÇÖZÜM için sayıların eĢit olması gerekir.
x.y =36 olduğundan ;
x=6 ve y=6 alınır.
x+x.y+y = 6+6.6+6 = 48 bulunur.
Doğru Seçenek C dir.

GENETĠK KOPYA-11
Kenar uzunlukları tamsayı ve alanı alanı
Tel kullanılacak kısmın uzunluğu; 25 birim kare olan bir dikdörtgenin
b+a+ =
b 3b
+ a = 60 çevresi en az kaç birim olabilir?
2 2

A)10 B)12 C)15 D)20 E)25


toplanan terimlerin eĢit olması
gerektiğinden;
3b
a=30, = 30 ⇒ 3b = 60 ⇒ b = 20
2
olur.
DNA-12
Alan =a.b=30.20=600 m2. dir. x,y tamsayıları için:
Doğru Seçenek E dir. x.y=36 ise
x+y toplamının en küçük değeri kaçtır?
GENETĠK KOPYA-10
a, b doğal sayılar olmak üzere; A)-37 B)-12 C)0 D)12 E)37
a+b = 6 ise
a2.b nin en büyük değeri kaçtır? ÇÖZÜM
Çarpımları 36 olan tamsayıların
A)18 B)27 C)32 D)34 E)36 toplamlarını alalım.
(-1).(-36)=36 ⇒ (-1)+(-36)=-37
(-2).(-18)=36 ⇒ -2)+(-18)=-20
(-3).(-12)=36 ⇒ -3)+(-12)=-15
HAZĠNE-2 ....................
Çarpımları sabit iki doğal sayının 1.36=36 ⇒ 1+36=37
toplamlarının en küçük olması için 2.18=36 ⇒ 2+18=20
sayıların eĢit (veya en yakın) olması 3.12=36 ⇒ 3+12=15
4.9=36 ⇒ 4+9=13
gerekir.
6.6=36 ⇒ 6+6=12

17
Görüldüğü gibi çarpanlar birbirine DNA-14
yaklaĢtıkça toplamın mutlak değeri a, b ve c pozitif tamsayıları için;
küçülmektedir. a.b=18
Çarpanlar negatif olabiliyorsa, toplamın a.c=24 olduğuna göre,
en küçük değeri bu çarpanların toplamı a+b+c toplamının en küçük değeri
ile bulunur. kaçtır?
Soruda çarpanlar -1 ve -36 olarak
alındığında elde edilen toplam en küçük A)-43 B)-42 C)0 D)13 E)43
olur.
(-1).(-36)=36 ⇒ (-1)+(-36)=-37 ÇÖZÜM
Doğru Seçenek A dır. Toplamın küçük olması için,
a, b ve c’nin küçük olması gerekir.
GENETĠK KOPYA-12 a sayısı her iki çarpımda ortak
x,y∈Z için, x.y=9 ise olduğundan, a’nın en büyük değeri olan 6
x+y toplamının en küçük değeri kaçtır? sayısı alınırsa, b ve c sayıları en küçük
değerleri alırlar.
A)-10 B)-6 C)0 D)6 E)10 6.b=18 ⇒ b=3
6.c=24 ⇒ c=4 bulunur.
a+b+c=6+3+4=13 olur.
DNA-13 Doğru Seçenek D dir.
a, b ve c tamsayıları için,
a.b=16
a.c=25 olduğuna göre, GENETĠK KOPYA-14
a+b+c toplamının en büyük değeri x, y ve z doğal sayıları için,
kaçtır? x.y.z=8 olduğuna göre,
x+y+z toplamı en az kaçtır?
A)13 B)14 C)41 D)42 E)53
A)5 B)6 C)7 D)8 E)9
ÇÖZÜM
Her iki eĢitliğin ortak çarpanı olan a’yı
en küçük aldığımızda, diğer çarpanlar
büyük olacaktır.
a=1 için; b=16 ve c=25 olur.
a+b+c=1+16+25=42 bulunabilecek en
büyük değerdir. DNA-15
Doğru Seçenek D dir. a, b ve c doğal sayıları için,
a-b=7
GENETĠK KOPYA-13 a-c=5 olduğuna göre,
a, b ve c tamsayıları için, a+b+c toplamının en küçük değeri
a.b=20 kaçtır?
a.c=24 olduğuna göre,
a+b+c toplamının en küçük değeri A)8 B)9 C)12 D)13 E)14
kaçtır?

A)15 B)-15 C)-30 D)-45 E)-60

18
ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-16
a-b=7 ⇒ a=b+7 T=(x+2)2+5
a-c=5 ⇒ a=c+5 eĢitliklerinde; Ġfadesinin alabileceği en küçük değer
a’nın küçük olabilmesi için b ve c’nin de kaçtır?
küçük olması gerekir.
b=0 seçilirse, a=0+7 ve a=7 A)-2 B)2 C)3 D)5 E)7
a=c+5 eĢitliğinden de
7=c+5 ve c=2 bulunur.
a+b+c=7+0+2 olur.
Doğru Seçenek B dir. DNA-17
Toplamları 72 olan üç farklı tamsayının
en büyüğü, en az kaçtır?
GENETĠK KOPYA-15
a, b ve c pozitif tamsayıları için, A)22 B)23 C)24 D)25 E)26
a-b=7
a-c=5 olduğuna göre, ÇÖZÜM
a+b+c toplamının en küçük değeri Sayıları eĢit düĢündüğümüzde;
kaçtır? 72:3=24=a olur.
Dağılım; a-1, a ve a+1 olarak
A)8 B)9 C)12 D)13 E)14 Yapıldığında, a+1 istenen koĢulu sağlar.
a+1=24+1=25 bulunur.
Doğru Seçenek D dir.

GENETĠK KOPYA-17
DNA-16 Toplamları 47 olan üç tamsayının
A=8-(x-3)2 ifadesi x’in hangi gerçek en küçüğü , en çok kaçtır?
değeri için en büyük olur?
A)13 B)14 C)15 D)16 E)17
A)0 B)1 C)2 D)3 E)8

ÇÖZÜM UYARI
Farkın büyük olması için; En küçük veya en büyük değer bulma
(x-3)2 ifadesi en küçük değerini sorularında kullanılan sayıların birbirine
almalıdır. en yakın (eĢit olabiliyorsa eĢit değerleri)
x’in gerçek değerleri için tam karenin ve birbirinden en farklı değerleri
alabileceği en küçük değer 0 dır. denenmelidir.
(x-3)2=0
x-3=0 Tamkare ifadelerin her zaman pozitif
x=3 bulunur. değerler aldığı, alabileceği en küçük
Doğru Seçenek D dir. değerin sıfır olduğu unutulmamalıdır.

19
KONU TESTĠ

6. a ve b tam sayılar olmak üzere;


1. a ve b pozitif tamsayıları için; (a-3)2+(b+1)2= 0 ise
a+b=11 olduğuna göre 2a+3b a + 2b toplamının değeri kaçtır?
toplamının en büyük değeri kaçtır?
A) -1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 3
A) 22 B) 23 C) 26 D) 32 E) 33

7. 12 tane kalem üç çocuğa


2. Çarpımları iki basamaklı en büyük çift dağıtılacaktır. Her çocuğun en az bir
sayıya eĢit olan iki doğal sayının tane kalem aldığı bu dağıtımda en çok
toplamının alabileceği en büyük değer kalem alan çocuk en az kaç kalem
kaçtır? alabilir?

A)20 B)21 C)34 D)51 E)99 A)3 B)4 C)5 D)6 E)7

8. a,b doğal sayılar olmak üzere;


3. Ġki basamaklı en büyük pozitif çift a+b = 10 ise a.b çarpımının
tamsayı ile iki basamaklı en büyük en büyük değeri kaçtır?
negatif tek tamsayının toplamı
kaçtır? A)5 B)10 C)20 D)25 E)50

A)87 B)88 C)97 D)98 E)99

9. a,b doğal sayılar olmak üzere;


a+b = 5 ise a.b çarpımının
4. a.b = 1200 ve b tek sayıdır. en büyük değeri kaçtır?
b’nin en büyük değeri için,
a+b toplamı kaç olur? A)2 B)3 C)5 D)6 E)10

A)91 B)243 C)324 D)432 E)1201

5. a, b, c tamsayılar, 10. a ve b doğal sayıları için;


a.b=16 ise,
a+b+c=12 olduğuna göre 1 1
+ 𝑏 toplamının
a2+b2+c2 toplamının en küçük değeri 𝑎
kaçtır? en küçük değeri kaçtır?

1 1 1 1
A)27 B)48 C)60 D)72 E)144 A) 16 B) 8 C) 4 D) 2 E) 1

20
11. x,y∈Z için, x.y=-16 ise 16. A ve B ikiĢer basamaklı iki
x+y toplamının en küçük değeri tamsayı olmak üzere,
kaçtır? A-B farkının en küçük değeri kaçtır?

A)-17 B)-15 C)0 D)15 E)17 A)-198 B)-188 C)-108


D)-100 E)-89

12. x ve y tamsayıları için,


x+y=9 olduğuna göre
x2+y2 toplamının alabileceği
en küçük değer kaçtır?

A)13 B)25 C)41 D)61 E)81

13. a ve b pozitif tamsayıları için; 1.D 2.E 3.A 4.A 5.B 6.C 7.C
a+b=11 olduğuna göre 2a+3b 8.D 9.D 10.D 11.B 12.C 13.B
toplamının en küçük değeri kaçtır? 14.D 15.A 16.A

A) 22 B) 23 C) 24 D) 25 E) 26

14. ĠkiĢer basamaklı iki doğal sayının


farkı en çok kaçtır?

A)100 B)99 C)90 D)89 E)88

15. A ve B ikiĢer basamaklı iki


tamsayı olmak üzere,
A-B farkı en çok kaçtır?

A)198 B)188 C)108 D)100 E)89

21
DOĞAL SAYILAR

TANIM IġIK-1
Sonlu kümelerin bire-bir eĢleme Herhangi iki veya daha fazla doğal
bağıntısına göre ortaya çıkan denklik sayının toplamı her zaman bir doğal
sınıflarından her birine bir sayıdır.
doğal sayı denir.
Herhangi iki veya daha fazla doğal
N = { 0, 1, 2, 3, … , n, n+1, n+2, … } sayının çarpımı her zaman bir doğal
Kümesinin elemanları birer doğal sayıdır. sayıdır.

Hiç elemanı olmayan kümeler denktir.


Denklik sınıfı 0 doğal sayısı ile gösterilir. ÇĠFT SAYILAR:

Bir elemanlı kümeler denktir. NÇ = { 0, 2, 4, 6, … , 2n, 2n+2, 2n+4, … }


Denklik sınıfları 1 doğal sayısı ile
gösterilir. En küçük çift Doğal sayı 0 dır.

Ġki elemanlı kümeler denktir.


Denklik sınıfları 2 doğal sayısı ile TEK SAYILAR:
gösterilir.
… NT = { 1,3,5,7, … , 2n-1, 2n+1, 2n+3, … }
n elemanlı kümeler denktir.
Denklik sınıfları n doğal sayısı ile
En küçük tek doğal sayı 1 dir.
gösterilir.

ARDIġIK SAYILAR
Doğal sayılar kümesinin alt kümelerini ve
n bir doğal sayı göstermek üzere;
özelliklerini inceleyelim.
n, n+1, n+2, … Ģeklindeki sayılara
ArdıĢık doğal sayılar denir.
SAYMA SAYILARI :
(Pozitif tamsayılar)
Genel olarak;
n bir tamsayı göstermek üzere;
N  = { 1, 2, 3, … , n, n+1, n+2, … }
Kümesinin elemanları birer sayma
ardıĢık çift sayılar
sayısıdır.
2n, 2n+2, 2n+4, …. Ģeklinde,
ardıĢık tek sayılar
En küçük sayma sayısı 1 dir. 2n+1, 2n+3, 2n+5, … Ģeklinde gösterilir.

22
DNA-1 Toplamlara baktığımızda;
ArdıĢık üç doğal sayıdan en küçüğü ile en Ortadaki sayı ile terim sayısının
büyüğünün toplamı 36 iken, bu üç sayının
çarpımının sonucu verdiğini
toplamı kaçtır?
görebiliriz.
A)18 B) 36 C)45 D)54 E) 63
Ortadaki sayı; en küçük terim ile en
ÇÖZÜM büyük terimin toplamının yarısıdır.
ArdıĢık doğal sayıları;
n, n+1, n+2 Ģeklinde gösterdiğimizde Yeni bir hazine bulunmuĢtur.
en küçüğü n, en büyüğü n+2 olduğundan
n + n+2 =36 verilmiĢ.
2n+2 = 36
2n = 34 HAZĠNE-1
n =17 bulunur. ArdıĢık ilk n tane Sayma sayısının
Sayılar : 17, 18 ve 19 dur. toplamı; toplamdaki son sayı ile
Toplamları: 17+18+19=54 bulunur. ardıĢığının çarpımının yarısına eĢittir.
Doğru Seçenek D dir.
𝑛 (𝑛+1)
1 + 2 + 3 + …. + n =
GENETĠK KOPYA-1 2

ArdıĢık üç çift doğal sayının toplamı 72


ise, en büyüğü kaçtır?

DNA-2
A)22 B)24 C)26 D)28 E)36
1 + 2 + 3 + … +99+ 100
Toplamının sonucu kaçtır?

A) 1000 B) 1050 C)5000


D)5050 E)6000

ÇÖZÜM
ArdıĢık doğal sayıların toplamının
HAZĠNE-1 den; son sayı 100, ardıĢığı
bulunması pek çok soruda karĢımıza
100+1=101 olduğundan istenen toplam;
çıkacağından, bunu kısa yoldan bulmanın
yollarını arayalım.
1 + 2 + 3 + … + 100 =
ĠĢe 1 den baĢlayarak ardıĢık sayma 100(100+1) 100.101
sayılarının toplamı ile baĢlayalım. 2
= 2
= 5050 dir.
Doğru Seçenek D dir.
1=1
1+2=3= 1,5 .2
1+2+3=6=2.3 GENETĠK KOPYA-2
1+2+3+4=10=2,5 . 4 1+2+3+ … +10
1+2+3+4+5=15=3.5 Toplamının sonucu kaçtır?
1+2+3+4+5+6=21=3,5 .6
1+2+3+4+5+6+7=28=4.7 A)50 B)55 C)60 D)75 E)100
…………..

23
HAZĠNE-2 D)1440 E)1500
a, (a+r), (a+2r), (a+3r), … , (a+nr) UYARI
Ģeklindeki dizilere Aritmetik dizi denir. Ortadaki sayı, toplanan terimlerden biri
olmayabilir.
r: Ortak fark

n+1: Terim sayısı =


Son terim −Ġlk terim
+1 DNA-4
Ortak fark
10+11+12+ … +19+20
İlk terim +Son terim Toplamının sonucu kaçtır?
Ortadaki sayı = 2

A)150 B)155 C)165 D)175 E)200


Bir aritmetik dizinin tüm terimlerinin
toplamı: ÇÖZÜM
Ġstenen toplam;
TOPLAM = 0rtadaki sayı x Terim sayısı 20 20+1
1+2+3+…+9+10+11+12+…+20 =
2

20.21
= 2
= 210

DNA-3 9(9+1) 9.10


13+16+19+ … +127+130 1+2+3+…+9 = = = 45
2 2
Toplamının sonucu kaçtır?

A)2500 B)2640 C)2860 10+11+12+…+20 = 210-45 = 165 olur.


D)2900 E)3210 Doğru Seçenek C dir.

YADA !!!
ÇÖZÜM 𝑖𝑙𝑘 𝑠𝑎𝑦 ı+𝑠𝑜𝑛 𝑠𝑎𝑦 ı 10+20
𝑇𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚 =
𝑖𝑙𝑘 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚 +𝑠𝑜𝑛 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚
. (𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚 𝑠𝑎𝑦ı𝑠ı) Ortadaki sayı= 2
= 2
=15
2

𝑠𝑜𝑛 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚 −𝑖𝑙𝑘 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚


Ortak fark = r = 3 Terim sayısı = 𝑜𝑟𝑡𝑎𝑘 𝑓𝑎𝑟𝑘
+1

𝑠𝑜𝑛 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚 −𝑖𝑙𝑘 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚 20−10


𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚 𝑠𝑎𝑦ı𝑠ı = +1 = 1
+ 1 = 11
𝑜𝑟𝑡𝑎𝑘 𝑓𝑎𝑟𝑘

𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚 𝑠𝑎𝑦ı𝑠ı =
130−13
+1=
117
+ 1 = 39 + Toplam=Ortadaki sayıxTerim sayısı
3 3
1 =15.11=165
= 40
Tercih sizin…
13+130 143
𝑇𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚 = . 40 = . 40 = 2860
2 2
Doğru Seçenek C dir. GENETĠK KOPYA-4
25+26+27+ … +74+75
Toplamının sonucu kaçtır?
GENETĠK KOPYA-3
18+22+26+ … +98+102 A)2500 B)2550 C)2600
Toplamının sonucu kaçtır? D)2650 E)2700

A)1230 B)1320 C)1380

24
DNA-5 DNA-6
4+8+12+ … +396+400 0,12112111211112111112…
Toplamının sonucu nedir? irrasyonel sayısında 0 dan sonraki
onikinci 2 den önce yazılan 1 lerin
A)20000 B)20100 C)20200 toplamı kaçtır?
D)20300 E)20400
A)12 B)24 C)48 D)78 E)96
ÇÖZÜM
Toplamdaki sayılar 4’ün katı olduğundan ÇÖZÜM
4 parantezine alınabilir. Verilen Ġrrasyonel sayıda;
4+8+12+ … +400 =4(1+2+3+ … +100) 2 rakamlarının önünde sırasıyla,
Parantez içindeki toplam DNA-2 de 1 tane, 2 tane, 3 tane, … , 12 tane
bulunmuĢtu. 1 bulunmaktadır.
Bu durumda;
4+8+12+ … +400 =4(1+2+3+ … +100) Soruda bizden istenen toplam:
1+2+3+ … +12 toplamıdır.
100(100+1) 100.101
=4. = 4. = 4.5050 12(12+1)
2 2
1+2+3+ … +12 = 2
= 78 bulunur.
=20200 olacaktır. Doğru Seçenek D dir.
Doğru Seçenek C dir.

YADA !!! GENETĠK KOPYA-6


𝑖𝑙𝑘 𝑠𝑎𝑦 ı+𝑠𝑜𝑛 𝑠𝑎𝑦 ı 4+400
Ortadaki sayı = 2
= 2
=202

𝑠𝑜𝑛 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚 −𝑖𝑙𝑘 𝑡𝑒𝑟𝑖𝑚


Terim sayısı = 𝑜𝑟𝑡𝑎𝑘 𝑓𝑎𝑟𝑘
+1

400−4
= + 1 = 100
4
En alt sırasında 15 tane bidon bulunan
Toplam=Ortadaki sayıxTerim sayısı Ģekildeki gibi bir istifte, toplam kaç
=202.100=20200 bidon vardır?

Tercihini yapamayanlar için… A)120 B)125 C)130 D)145 E)150

GENETĠK KOPYA-5
5+10+15+ … +495+500
Toplamının sonucu kaçtır?

A)2525 B)25250 C)252500


D)252600 E)252700

25
DNA-7 DNA-8
ArdıĢık ilk n sayma sayısının toplamını {1}, {2,3}, {4,5,6} , … küme dizisindeki
veren sayılara Üçgen sayılar denir. 100. kümenin :
en büyük elemanı kaçtır?
𝑛(𝑛+1)
1+2+3+ …. +n= 2
A)100 B)500 C)5000
n(n  1) D)5050 E)6000
n  N+ için Ģeklinde yazılabilen
2
sayılardır. 1, 3, 6, 10, 15, ... gibi. ÇÖZÜM
Kümelerin en büyük elemanlarına dikkat
edildiğinde;

1. Kümede 1
2. Kümede 3
3. Kümede 6
……
birer üçgen sayı olduğu görülür.
Bu durumda 100. kümenin en büyük
AĢağıdaki sayılardan hangisi üçgen
elemanı da 100. Üçgen sayı yani ilk 100
sayıdır?
sayma sayısının toplamı olan;

A)16 B)24 C)32 D)36 E)48 100(100+1) 100.101


2
= 2
= 5050 dir.
ÇÖZÜM Doğru Seçenek D dir.
𝑛(𝑛+1)
Üçgen sayılar, 𝑛 ∈ 𝑁 + 𝑖ç𝑖𝑛; 2
Ģeklinde yazılabilen sayılardır.
GENETĠK KOPYA-8
𝑛(𝑛+1) {1}, {2,3}, {4,5,6} , … küme dizisindeki
𝑛 ∈ 𝑁 + 𝑖ç𝑖𝑛; =36
2 100. kümenin :
en küçük elemanı kaçtır?
n(n+1) =2.36=72=8.9
A)100 B)4950 C)4951
n=8, n+1=9 D)5050 E)6000

Seçeneklerde; iki katı, ardıĢık iki doğal


sayının çarpımı olan 36 aranan sayıdır.
Doğru Seçenek D dir.

IġIK-2
GENETĠK KOPYA-7 n tane ardıĢık doğal sayının toplamının
1+2+3+ … +n=66 ise, n’e bölümü (aritmetik ortası) dizinin
n doğal sayısı kaçtır? ortasındaki sayıyı verir.

A)10 B)11 C)12 D)13 E)14

26
DNA-9 GENETĠK KOPYA-10
ArdıĢık beĢ doğal sayının toplamı 400 ise ArdıĢık 9 tane tamsayının toplamı 9 ise,
bu sayılardan en büyüğü kaçtır? bu sayılardan en büyüğü kaçtır?

A)79 B)80 C)81 D)82 E)83 A)4 B)5 C)6 D)7 E)8

ÇÖZÜM
𝑇𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚 400
𝐴𝑟𝑖𝑡𝑚𝑒𝑡𝑖𝑘 𝑜𝑟𝑡𝑎 = = = 80 DNA-11
𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚 𝑠𝑎𝑦 ı𝑠ı 5
n ve m pozitif tamsayılar olmak üzere:
Aritmetik orta = Ortadaki terim = 80 n+(n+1)+(n+2)+(n+3)+ … +(n+m)=1000
ise;
78, 79, 80, 81, 82 n+m toplamı kaçtır?
80 + 2 = 82 sayıların en büyüğüdür.
Doğru Seçenek D dir. A)15 B)45 C)60 D)70 E)85

ÇÖZÜM
GENETĠK KOPYA-9 Toplamda; m+1 tane n ve 1+2+3+…+m
11 tane ardıĢık pozitif tamsayının toplamı olduğundan;
toplamı 2002 ise en küçüğü kaçtır? 𝑚 (𝑚 +1)
(m+1)n+ = 1000
2
A)176 B)177 C)178
D)182 E)187 2(m+1)n+m(m+1) = 2000

(m+1)(2n+m) = 2000 = 24.53


DNA-10
ArdıĢık 17 tane tamsayının toplamı m+1 çift, 2n+m tek olacağından;
17 dir. m+1 = 24 = 16 ⟹ m = 15
Bu sayıların çarpımı kaçtır? 2n+m = 53 = 125 ⟹ 2n = 110 ⟹ n = 55
n+m = 55+15 = 70 bulunur.
A)-170 B)-17 C)0 D)17 E)170 Doğru Seçenek B dir.

ÇÖZÜM UYARI
𝐴𝑟𝑖𝑡𝑚𝑒𝑡𝑖𝑘 𝑜𝑟𝑡𝑎 =
𝑇𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚
=
17
=1 n ve m pozitif tam sayılar olmak üzere;
𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚 𝑠𝑎𝑦 ı𝑠ı 17

𝑚 +1 (2𝑛+𝑚 )
Aritmetik orta = Ortadaki sayı = 1 n+(n+1)+(n+2)+(n+3)+ …+(n+m)= 2

… , -2, -1, 0, 1, 2, 3, …
Ortadaki sayı 1 olduğundan, sayılardan GENETĠK KOPYA-11
biri de 0 sayısıdır. n bir doğal sayı olmak üzere, 63 sayısı,
63=n+(n+1)+ … +(n+k)
Tüm sayıların çarpımında, çarpanlardan biçiminde ardıĢık doğal sayıların toplamı
biri sıfır olduğundan, çarpım sıfır olur. olarak yazıldığında,
Doğru Seçenek C dir. n=8 ise, k kaçtır?

A)3 B)4 C)5 D)6 E)7

27
DNA-12 GENETĠK KOPYA-13
49 tane ardıĢık pozitif tamsayının n bir doğal sayı olmak üzere; 1 den n ye
toplamı 74 olduğuna göre, bu sayılardan kadar doğal sayıların toplamı A,
en küçüğü kaçtır? 5 ten n ye kadar doğal sayıların toplamı
B ile gösteriliyor.
A) 24 B) 25 C) 26 D) 27 E) 28 A+B=370 ise A nın değeri kaçtır?

ÇÖZÜM A)176 B)180 C) 184 D)190 E)192


𝑇𝑜𝑝𝑙𝑎𝑚 74 49.49
𝐴𝑟𝑖𝑡𝑚𝑒𝑡𝑖𝑘 𝑜𝑟𝑡𝑎 = 𝑇𝑒𝑟𝑖𝑚 𝑠𝑎𝑦 ı𝑠ı
= 49
= 49
= 49
DNA-14
Aritmetik orta = Ortadaki terim = 49 12+22+32+ ... +102=K
olarak veriliyor.
0rtadaki terim 49 olduğundan, Karesi alınan sayılar birer azaltılırsa
kendisinden küçük 24 teri, kendisinden toplamın sonucu kaç olur?
büyük 24 terim bulunur.
A)K-10 B)K-19 C)K-90
Sayılardan en küçüğü; 49-24=25 olur. D)K-100 E)K-101
Doğru Seçenek B dir.
ÇÖZÜM
Karesi alınan sayılardan birer
GENETĠK KOPYA-12 çıkarıldığında toplam;
1+2+3+ …. +n = 10n
EĢitliğini geçekleyen n doğal sayısı (1-1)2+(2-1)2+(3-1)2+ … +(10-1)2
kaçtır? =02+12+22+ ... +92 Ģekline dönüĢür ki
bu toplam K’dan 102=100 noksandır.
A)15 B)16 C)17 D)18 E)19 Doğru Seçenek D dir.

DNA-13
2+4+6+ … +100 =2550 olduğuna göre, GENETĠK KOPYA-14
1+3+5+ … +99 12+22+32+ ... +102=A
toplamının sonucu kaçtır? olarak veriliyor. Karesi alınan sayılar
birer artırılırsa toplamın sonucu kaç
A)2400 B)2450 C)2500 olur?
D)2550 E)2600
A)A+121 B)A+120 C)A+11
D)A+10 E)A+1
ÇÖZÜM
n(n+1) 100.101
1+2+3+4+5+6+ … +99+100 = 2
= 2

(1+3+5+… +99)+(2+4+6+…+100)=5050
(1+3+5+… +99)+(2550)=5050
1+3+5+… +99 =5050-2550=2500 olur.
Doğru Seçenek C dir.

28
DNA-15 GENETĠK KOPYA-16
A=1.2+2.3+3.4+ ... +n(n+1) 100-99+98-97+96-95+ … +4-3+2-1
B=2.3+3.4+4.5+ ... +(n+1)(n+2) ĠĢleminin sonucu kaçtır?
n=10 için B nin A türünden eĢiti
aĢağıdakilerden hangisidir? A)100 B)99 C)51 D)50 E)49

A)A+132 B)A+130 C)A+12


D)A+10 E)12.A DNA-17
102-92+82-72+62-52+42-32+22-12
ÇÖZÜM ĠĢleminin sonucu kaçtır?
n=10 için;
A=1.2+2.3+3.4+ … +10.11 A)35 B)45 C)55 D)65 E)75
B=2.3+3.4+4.5+ … +10.11+11.12 olur.
B sayısı, A’dan; 11.12-1.2 fazladır. ÇÖZÜM
B=A+130 olur. a2-b2=(a-b)(a+b) özdeĢliğinden;
Doğru Seçenek B dir. 102-92=(10-9)(10+9)=1.19=19
82-72=(8-7)(8+7)=1.15=15
GENETĠK KOPYA-15 62-52=(6-5)(6+5)=1.11=11
T = 2.5+3.6+4.7+ …. +10.13 42-32=(4-3)(4+3)=1.7=7
Toplamının her bir teriminin birinci 22-12=(2-1)(2+1)=1.3=3 olduğundan
çarpanı 1 azaltılırsa,
T sayısı ne kadar azalır? 102-92+82-72+62-52+42-32+22-12
=19+15+11+7+3 bulunur.
A)79 B)80 C)81 D)82 E)83
Ortadaki terim (aritmetik orta)=11
Terim sayısı=5 olduğundan, toplamın
DNA-16 sonucu; 11.5=55 tir.
1-2+3-4+5-6+ …. +19-20 Doğru Seçenek C dir.
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
IġIK-3
A)-11 B)-10 C)-9 D)-8 E)-7 ArdıĢık iki doğal sayıdan, büyüğünün
karesi ile küçüğünün karelerinin farkı,
sayıların toplamına eĢittir.
ÇÖZÜM
1-2+3-4+5-6+ …. +19-20 212-202=(21-20)(21+20)=1.41=41
ĠĢleminde gruplandırma yaparsak; 752-742=(75-74)(75+74)=1.149=149 gibi
=(1-2)+(3-4)+(5-6)+ …. +(19-20)
=(-1)+(-1)+(-1)+ … +(-1)
20 tane terimde, ikiĢerli 10 grup GENETĠK KOPYA-17
olacağından, 12-22+32-42+ … +192-202
=10(-1)=-10 bulunur. ĠĢleminin sonucu kaçtır?
Doğru Seçenek B dir.
A)-210 B)-190 C)-180
D)-160 E)-110

29
IġIK-4 GENETĠK KOPYA-18
ArdıĢık ilk n çift sayma sayısının toplamı: 1+3+5+ … +99
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
2  4  6  ...  2n  nn  1 dir.
A)250 B)2401 C)2500
IġIK-5 D)2601 E)5000
ArdıĢık ilk n tek sayma sayısının toplamı:

1  3  5  ...  2n  1  n 2 dir.
DNA-19
n  N için,
n2 Ģeklindeki sayılara Kare sayılar
denir.
DNA-18
0, 1, 4, 9, 16, … gibi.
ArdıĢık ilk 40 pozitif çift tamsayının
toplamı A,
ArdıĢık ilk 100 doğal sayıdan kaç tanesi
ardıĢık ilk 40 pozitif tek tamsayının
kare sayıdır (tam karedir) ?
toplamı B ise,
A-B farkı kaçtır?
A)8 B)9 C)10 D)11 E)12

A) 0 B) 1 C) 40 D) 400 E) 720
ÇÖZÜM
02=0, 12=1, 22=4, 32=9, … , 92=81,
ÇÖZÜM
102=100 olduğundan,
A=2+4+6+ … +80
Ġlk 100 doğal sayı içinde;
2n=80 ise n=40 olduğundan;
0, 1, 4, 9, 16, … , 81 olmak üzere 10 tane
A=n(n+1)=40(40+1)=40.41=1640
kare sayı vardır.
Doğru Seçenek C dir.
B=1+3+5+ … +79
2n-1=79 ise n=80 olduğundan;
B=n2=402=1600
GENETĠK KOPYA-19
AĢağıdaki sayılardan hangisi ardıĢık iki
A-B=1640-1600=40 bulunur.
üçgen sayının toplamı değildir?
Doğru Seçenek C dir.
A)4 B)9 C)16 D)25 E)75
YADA !!!
1+2+3+4+ … +79+80 Toplamında;
40 tane tek, 40 tane çift pozitif tamsayı
vardır.
ĠkiĢerli gruplandırdığımızda;
(1+2)+(3+4)+(5+6)+ … +(79+80)
Her grupta fark 1 olup, 40 grup vardır.
A-B=40.1=40 olur.

30
KONU TESTĠ 6. On bir tane ardıĢık tamsayının
toplamı 2002 ise en büyüğü kaçtır?

1. AĢağıdakilerden hangisi ardıĢık üç A)176 B)177 C)178 D)182 E)187


doğal sayının toplamı olamaz?

A)48 B)63 C)75 D)82 E)96


7. 1+2+3+ … +n ≤ 125
EĢitsizliğini sağlayan en büyük
2. ArdıĢık üç doğal sayının en küçüğü ile n doğal sayısı kaçtır?
en büyüğünün toplamı 88 dir.
Bu üç sayının toplamı kaçtır? A)14 B)15 C)16 D)17 E)18

A)130 B)131 C)132 D)134 E)135

8. ArdıĢık 2008 tane tamsayının çarpımı


3. ArdıĢık 13 tane tamsayının toplamı 0 dır.
13 tür. Bu sayılardan en büyüğü en çok
Bu sayıların en büyüğü kaçtır? kaçtır?

A)6 B)7 C)8 D)9 E)10 A)2010 B)2009 C)2008


D)2007 E)2006

4. 1+2+3+ … +n=A olduğuna göre,


n+(n+1)+(n+2)+ … +2n toplamının
9. a, b ve c ardıĢık üç doğal sayı,
A türünden eĢiti aĢağıdakilerden
a2+b2=c2 ise
hangisidir?
a+b+c toplamı kaçtır?

A)A B)2A C)3A D)A2 E)A3


A)7 B)12 C)15 D)18 E)24

5. n bir doğal sayı olmak üzere, 10. (33+44+55+66):11


ĠĢleminin sonucu kaçtır?
45 sayısı;
n+(n+1)+(n+2)+ … +(n+k)=45
A)7 B)9 C)11 D)18 E)24
biçiminde ardıĢık doğal sayıların
toplamı olarak yazıldığında, k’nın
alabileceği en büyük değer kaçtır?

A)4 B)5 C)8 D)9 E)14

31
11. (12+10+8+6+4+2):(6+5+4+3+2+1) 16. A=1211 ve B=1112 sayıları için
ĠĢleminin sonucu kaçtır? aĢağıdakilerden hangisi çift sayıdır?

A)2 B)4 C)6 D)8 E)12 A) A-B B) A+B C) (A+1)B


D) (A-1)B E)A.B

12. (2009+2008+2007)-
(2006+2005+2004)
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

A)3 B)6 C)9


D)2003 E)2004

YANITLAR

13. a,b,c,d ardıĢık dört tek sayı olmak 1.D 2.C 3.B 4.C 5.D 6.E
üzere; a<b<c<d için 7.B 8.D 9.B 10.D 11.A 12.C
(a-b)(c-d)(a-d)(b-c) 13.E 14.B 15.E 16.E
iĢleminin sonucu kaçtır?

A)16 B)24 C)32 D)40 E)48

14. ArdıĢık üç pozitif tamsayının


çarpımı, toplamlarının 21 katıdır.
Bu sayıların toplamı kaçtır?

A)23 B)24 C)25 D)26 E)27

15. n doğal sayısının ardıĢığı


( n’den sonra gelen doğal sayı)
n* ile gösterildiğine göre ;
(3.4*)* sayısının ardıĢığı kaçtır?

A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17

32
KONU TESTĠ 5. ArdıĢık dört çift sayının toplamı
aĢağıdakilerden hangisi olamaz?

1. ArdıĢık ilk 100 pozitif tam sayının A)84 B)100 C)116


karelerinin toplamı A dır. D)132 E)144
ArdıĢık ilk 100 pozitif çift tam
sayının karelerinin toplamı
aĢağıdakilerden hangisidir?

A) 2.A B) 4.A C) 2.A 2 6. ArdıĢık beĢ tek sayının toplamı 165


2
D) 4.A E) 200.A olduğuna göre,
bu sayılardan en büyüğü kaçtır?

A)33 B)35 C)37 D)39 E)41


2. 1 den 55 e kadar olan tamsayılar
soldan sağa doğru yazılarak
N=1234…9101112…5455
Ģeklinde 101 basamaklı bir N sayısı
oluĢturuluyor. 7. ArdıĢık üç tek sayının toplamı, üç
Buna göre, N nin soldan 55. rakamı basamaklı bir doğal sayıdır.
kaçtır? Bu sayılardan en küçüğü en az kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 6 E) 9 A)33 B)35 C)37 D)39 E)41

8. 1+3+5+ … +99=T ise


2+4+6+ … +100 toplamının
3. 1+3+7+9+13+15+19+ …. +61+63+67 T türünden eĢiti aĢağıdakilerden
Toplamının değeri kaçtır? hangisidir?

A)663 B)695 C)717 A)T B)2.T C)T+25


D)771 E)779 D)T+50 E)T+100

9. ArdıĢık dokuz tek sayının toplamı


4. ArdıĢık altı doğal sayıdan son
873 olduğuna göre,
dördünün toplamı 62 olduğuna göre,
bu sayıların en büyüğü kaçtır?
ilk dördünün toplamı kaçtır?
A)87 B)91 C)97 D)107 E)109
A)54 B)55 C)56 D)57 E)58

33
10. a, b ve c ardıĢık üç çift sayı olup, 15. 11+13+15+ … +41
a<b<c dir. Buna göre; Toplamının değeri kaçtır?
(a-b)+(a-c)+(b-c)
toplamı kaçtır? A)416 B)425 C)432
D)441 E)453
A)-10 B)-8 C)-6 D)-4 E)-2

16. 18+22+26+ … +82


11. 1+2+3+4+ … +99+100 Toplamının değeri kaçtır?
Ġfadesinde, tek sayıların her biri
1 artırılır, çift sayıların her biri A)800 B)820 C)830
2 azaltılırsa toplamdaki değiĢme için D)840 E)850
aĢağıdakilerden hangisi doğrudur?

A)100 azalır. B)50 azalır.


C)değiĢmez. D)50 artar.
E)100 artar.

12. ArdıĢık yedi tamsayının, en 1.B 2.B 3.D 4.A 5.E 6.C
küçüğü ile en büyüğünün toplamı 24 7.A 8.D 9.D 10.B 11.B 12.E
olduğuna göre, 13.C 14.B 15.A 16.E
bu yedi sayının toplamı kaçtır?

A)60 B)66 C)72 D)78 E)84

13. ArdıĢık beĢ çift sayının toplamı


100 ise,
bu sayıların en büyüğü ile en
küçüğünün toplamı kaçtır?

A)36 B)38 C)40 D)42 E)44

14. 1+2+3+ … +n = 190 ise,


n kaçtır?

A)18 B)19 C)20 D)21 E)22

34
BASAMAK ANALĠZĠ

RAKAMLAR UYARI
Doğal sayılar kümesinin alt kümelerinden Soruda;
biri olan; a’nın aldığı değerler, b’nin katsayısı olan
2 Ģer, 2 Ģer artarken,
{ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 } b’nin aldığı değerler, a’nın katsayısı olan
3 er, 3 er azalmaktadır.
kümesine Rakamlar kümesi, bu kümenin
elemanlarına da Rakam denir.
GENETĠK KOPYA-1
Rakamlar, ‘’Onluk sistemde’’ sayıları a ve b birer rakam olmak üzere;
yazmak için kullanılan sembollerdir. a+b=12 ise,
a’nın alabileceği kaç farklı değer vardır?
UYARI
Rakamlar, birer doğal sayıdır. A)4 B)5 C)6 D)7 E)8
Sayılar, rakamların bir arada yazılması
ile oluĢturulur.
22
304 ; -12 ; 4,5 ; 29 ; birer sayıdır. DNA-2
7
x, y ve z farklı rakamlar olmak üzere;
DNA-1 4x-3y+z ifadesinin alabileceği
a ve b birer rakam olmak üzere; en büyük ve en küçük değerlerin toplamı
3a+2b=22 ise, kaçtır?
a+b toplamının alabileceği kaç farklı
değer vardır? A)18 B)26 C)44 D)52 E)80

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 ÇÖZÜM


x ve z büyük (x’in katsayısı büyük
ÇÖZÜM olduğundan, x en büyük)
Bu tip sorularda; değiĢkenlerden birine y küçük alındığında ifade büyük değer
uygun değerler verilerek diğeri bulunur. alacağından;
2b ve 22 çift olduğundan, a’ya en küçük x=9 , y=0 , z=8 alınırsa
çift sayı değeri vermekle baĢlayalım. 4.9-3.0+8=44 en büyük değerdir.
a=0 için; 3.0+2b=22 ve b=11 olur.
b=11 bir rakam değildir, alınmaz. x ve z küçük (x’in katsayısı büyük
a=2 için; 3.2+2b=22 ve b=8 olduğundan, x en küçük)
a=4 için; 3.4+2b=22 ve b=5 y büyük alındığında ifade küçük değer
a=6 için; 3.6+2b=22 ve b=2 almaktadır.
a=8 için; 3.8+2b=22 ve b=-1 x=0 , y=9 , z=1 alınırsa
b=-1 bir rakam değildir, alınmaz. 4.0-3.9+1=-26 en küçük değeridir.
a+b toplamı;
2+8=10, 4+5=9 ve 6+2=8 olmak üzere En büyük ve en küçük değerlerin toplamı
3 farklı değer alır. 44+(-26)=44-26=18 dir.
Doğru Seçenek C dir. Doğru Seçenek A dır.

35
GENETĠK KOPYA-2 Genel olarak;
a, b ve c farklı rakamlar olmak üzere; Soldaki ilk basamağa; 0 dıĢında 9
a+2b-3c ifadesinin alabileceği en büyük rakamdan birini,
değer kaçtır? yanındaki basamağa; 10 rakamdan birini,
yanındaki basamağa; yine 10 rakamdan
A)24 B)25 C)26 D)27 E)28 birini yazabiliriz.

Matematiğin en önemli kurallarından biri


DNA-3 olan, çarpmanın temel ilkesi gereği,
a ve b birer rakam olmak üzere; yazılabilecek sayıların adedi;
2a-3b=0 ise, 9.10.10… dur.
Yazılabilecek en büyük ab iki basamaklı
sayısı kaçtır?

A)32 B)64 C)96 D)97 E)98


DNA-4
ÇÖZÜM Üç basamaklı, rakamları farklı kaç tane
Öncelikle; 2a-3b=0 eĢitliğinde, abc doğal sayısı yazılabilir?
a’ya verilecek değerler 3 ün katları,
b’nin değerleri de 2 nin katları olacaktır. A)9OO B)800 C)720 D)648 E)600

ab sayısını en büyük olması için; ÇÖZÜM


a büyük, b büyük olmalıdır. Soldaki ilk basamağa; 0 dıĢında 9
a’nın alabileceği en büyük değer 9, rakamdan birini yazabiliriz.
a’nın bu değeri için de b=6 olur. Ortadaki basamağa; a yerine yazılan
ab=96 yazılabilecek en büyük sayıdır. rakam dıĢında geriye kalan 9 rakamdan
Doğru Seçenek C dir. birini yazabiliriz.
Son basamağa; a ve b yerine yazılan iki
GENETĠK KOPYA-3 rakam dıĢında kalan 8 rakamdan biri
a ve b birer rakam olmak üzere; yazılabilir.
3a=4b eĢitliğini gerçekleyen kaçtane iki Sonuç olarak:
basamaklı ab sayısı yazılabilir? 9.9.8=648 tane üç basamaklı, rakamları
farklı doğal sayı vardır.
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 Doğru Seçenek D dir.

GENETĠK KOPYA-4
Sayıları oluĢturmaya baĢlamıĢ iken, kaçar Ġki basamaklı kaç tane çift doğal sayı
tane sayı yazılabileceğine de bir göz yazılabilir?
atalım.
Bir basamaklı; 10 tane doğal sayı, A)50 B)45 C)40 D)36 E)35
9 tane sayma sayısı,
Ġki basamaklı; 90 tane doğal sayı,
Üç basamaklı; 900 tane doğal sayı,
Dört basamaklı; 9 000 tane doğal sayı…
yazılabilir.

36
DNA-5 IġIK-1
543 sayfalık bir kitabın sayfalarını a, b, c, d birer rakam, a≠ 0 olmak üzere;
numaralandırmak için kaç tane rakam
kullanılır? Ġki basamaklı doğal sayılar;
ab = 10.a+b
A)15512 B)1521 C)1543 a onlar , b birler basamağıdır.
D)1598 E)1629
Üç basamaklı doğal sayılar;
ÇÖZÜM abc = 100.a+10.b+c
Bir basamaklı 9 tane sayma sayısı, a yüzler , b onlar , c birler basamağıdır.
Ġki basamaklı 90 tane sayma sayısı
olduğundan; Dört basamaklı doğal sayılar;
9+90=99 sayfa bir ve iki basamaklı abcd = 1000.a+100.b+10.c+d
sayılar ile numaralandırılır. a binler, b yüzler, c onlar, d birler
543-99=444 sayfa üç basamaklı sayılar basamağı olarak adlandırılır ve
ile numaralandırılmıĢtır. çözümlenir.
Bir basamaklı sayılarda: 9.1=9
Ġki basamaklı sayılarda: 90.2=180 ab0 üç basamaklı sayısı; ab.10
Üç basamaklı sayılarda: 444.3=1332 abc üç basamaklı sayısı;
tane rakam kullanılır. abc = ab0 + c =ab.10 + c veya
abc = a00 + bc = a.100 +bc
Toplam: 9+180+1332=1521 rakam biçimlerinde de gruplandırılabilir.
kullanılır.
Doğru Seçenek C dir. Örneğin;
abcd = ab00 + cd = 100.ab + cd gibi.
GENETĠK KOPYA-5
100 sayfalık bir kitabın sayfalarını
numaralandırırken 4 rakamı kaç kez SAYI DEĞERĠ
kullanılır? Bir doğal sayının yazılıĢında; rakamın
bulunduğu basamağa bağlı olmadan tek
A)10 B)18 C)19 D)20 E)21 baĢına gösterdiği değere, bu rakamın
sayı değeri denir.

HAZĠNE-1 BASAMAK DEĞERĠ


ai ler birer rakam, n sayma sayısı Rakamların bulundukları basamaklara
göstermek üzere; her A doğal sayısı göre aldığı değere, bu rakamın basamak
değeri denir.
n 1
A = a n 10 n +a n 1 10 + … +a 1 10+a 0

biçiminde gösterilebilir. 678 = 6.102+7.10+8


Bu gösterime A doğal sayısının = 600+70+8 sayısında;
çözümlenmiĢ Ģekli denir.
6, 7 ve 8 rakamların sayı değerleri,
A = anan-1…a1a0 doğal sayısı 600, 70 ve 8 rakamların basamak
n+1 basamaklı bir doğal sayıdır. değerleridir.

37
IġIK-2 GENETĠK KOPYA-6
Bir sayıyı oluĢturan rakamların basamak Kendisini oluĢturan rakamların, sayı
değerleri toplamı, sayının kendisini verir. değerlerinin toplamı 20 olan dört
basamaklı en büyük doğal sayının onlar
2 345 = 2.103+3.102+4.10+5 basamağında hangi rakam kullanılır?
= 2000+300+40+5
A)0 B)1 C)2 D)3 E)4
2, 3, 4 ve 5 rakamların sayı değerleri,
2000, 300, 40 ve 5 rakamların basamak
değerleridir. DNA-7
3,4,5,6,7 rakamları birer kez kullanılarak
2 345 = 2.103+3.102+4.10+5 yazılan abcde beĢ basamaklı sayısında;
=234.10+5 = 2340+5 a+b=d+e dir.
=23.102+45 = 2300+45 Bu koĢullara uyan kaç tane abcde sayısı
=2.103+345 = 2000+345 yazılabilir?
biçimlerinde de gruplara ayrılabilir.
A)4 B)12 C)18 D)24 E)28

ÇÖZÜM
KoĢula uygun rakam gruplarını bulalım.
DNA-6 4+7=5+6
Kendisini oluĢturan rakamların, sayı 3+7=4+6
değerlerinin çarpımı 40 olan dört 3+6=4+5
basamaklı en küçük doğal sayının birler Ģeklinde üç ana grup oluĢturulabilir.
basamağı kaçtır?
Ġlk grup için;
A)O B)1 C)2 D)5 E)8 c yerine kullanılmayan 3’ü yazar,
soluna 47 veya 74, sağına 56 veya 65
ÇÖZÜM olmak üzere 4 farklı sayı,
abcd dört basamaklı doğal sayısında; soluna 56 veya 65, sağına 47 veya 74
a.b.c.d=40 verilmiĢtir. olmak üzere 4 farklı sayı
yazılabileceğinden toplam 8 sayı vardır.
Sayının küçük olması istendiğinden;
soldaki basamaktaki rakamların sayı Diğer iki grup için de benzer iĢlemlerle
değerlerinin küçük olması gerekir. 8 er sayı yazılabileceğinden,

40=2.2.2.5=1.2.4.5=1.1.5.8 8+8+8=24 sayı yazılabilir?


yazılımlarından; Doğru Seçenek D dir
a=b=1 , c = 5 , d = 8 alınırsa ;
abcd = 1158 olacaktır.
Birler basamağındaki rakam 8 dir.
Doğru Seçenek E dir.

38
GENETĠK KOPYA-7 DNA-9
1,2,3,4 rakamları birer kez kullanılarak abab dört basamaklı sayısı, ab iki
yazılan abcd dört basamaklı sayısında; basamaklı sayısının kaç katıdır?
a+b=c+d dir.
Bu koĢulara uygun yazılabilecek en küçük A)10 B)11 C)100 D)101 E)110
abcd sayısında b+c toplamı kaçtır?
ÇÖZÜM
A)3 B)4 C)5 D)6 E)7 abab=1000.a+100.b+10.a+b
=1010.a+101.b
=101(10.a+b)
=101.ab
abab sayısı, ab sayısının 101 katıdır.
DNA-8 Doğru Seçenek D dir.
abc üç basamaklı sayısında;
a’nın sayı değeri 1 artırılır,
b’nin sayı değeri 1 azaltılır ve GENETĠK KOPYA-9
c’nin sayı değeri 2 artırıldığında; aaa üç basamaklı sayısı, a’nın kaç katıdır?
abc sayısının değeri kaç artar?
A)11 B)100 C)110 D)111 E)121
A)112 B)108 C)102 D)92 E)88

ÇÖZÜM
abc=100.a+10.b+c dir. DNA-10
(a+1).100+(b-1).10+c+2 ab ve ba iki basamaklı doğal sayıları için;
=100.a+100+10.b-10+c+2 ab+ba=132 olduğuna göre,
=100.a+10.b+c+100-10+2 ab sayısının en büyük değeri için
=abc+92 a.b çarpımı kaçtır?
Sayının değeri 92 artmıĢtır.
Doğru Seçenek D dir. A)81 B)72 C)54 D)36 E)27

ÇÖZÜM
Sayıları çözümlediğimizde;
GENETĠK KOPYA-8 ab+ba=132
abc üç basamaklı sayısında; 10.a+b+10.b+a=132
a, b ve c’nin sayı değerleri 2 Ģer 11.a+11.b=132
artırıldığında, 11(a+b)=132
abc sayısının değeri kaç artar? a+b=12 bulunur.

A)2 B)22 C)188 D)200 E)222 a=9 ve b=3 için aranan koĢullar sağlanır
ab=93 yazılabilecek en büyük sayıdır.
a.b=9.3=27 olur.
Doğru Seçenek E dir.

39
GENETĠK KOPYA-10 DNA-12
ab ve ba iki basamaklı doğal sayıların ab iki basamaklı bir doğal sayı,
toplamı aĢağıdakilerden hangisi olamaz? x bir gerçel sayı olmak üzere:
a.x = 94 ve b.x = 141 ise
A)11 B)22 C)33 D)44 E)55 ab.x çarpımı kaçtır?

A)1024 B) 1081 C)1212


D)1425 E)1437

DNA-11 ÇÖZÜM
xy ve yx iki basamaklı doğal sayılar, ab=10.a+b çözümlemesi kullanıldığında;
xy+yx = 66 ise ab.x = (10.a+b)x = 10.a.x+b.x bulunur.
xy-yx farkı en çok kaçtır? a.x = 94 ve b.x = 141 yazılırsa
ab.x = 10.94+141 = 940+141 = 1081 olur.
A)12 B)18 C)24 D)36 E)44 Doğru Seçenek B dir.

ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-12


xy = 10.x+y ab iki basamaklı bir doğal sayı,
yx = 10.y+x olarak çözümlendiğinde; x bir gerçel sayı olmak üzere:
xy+yx=(10.x+y)+(10.y+x)=11(x+y)=66 a.x = 52 ve b.x = 91 ise
x+y=6 bulunur. ab.x çarpımı kaçtır?

xy-yx=(10.x+y)-(10.y+x)=9(x-y) A)143 B)438 C)611


farkının büyük olması istenmektedir. D)4732 E)5291
x’in büyük, y’nin küçük olması gerekir.
Toplamları 6 olan iki rakamdan DNA-13
x =5 ve y =1 için ab iki basamaklı sayısının rakamları yer
aranan koĢullar sağlanır. değiĢtirildiğinde, elde edilen iki
xy=51 ve yx=15 olmalıdır. basamaklı sayının değeri, verilen sayıdan
xy-yx=51-15=36 aranan 27 fazla olmaktadır.
en büyük farktır. b-a farkı kaçtır?
Doğru Seçenek D dir.
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

GENETĠK KOPYA-11 ÇÖZÜM


ab ve ba iki basamaklı doğal sayılar Önce sözlü ifadeyi eĢitlik halinde
arasındaki fark aĢağıdakilerden hangisi yazalım;
olamaz? ba sayısı, ab sayısından 27 fazla ise
ba=ab+27 yazılabilir.
A)9 B)18 C)27 D)36 E)46 Çözümleme yapıldığında;
10.b+a=10.a+b+27
9.b-9.a=27
9(b-a)=27
b-a=3 bulunur.
Doğru Seçenek B dir.

40
GENETĠK KOPYA-13 DNA-15
ab iki basamaklı sayısının rakamları yer Rakamları toplamı 10 olan iki basamaklı
değiĢtirildiğinde, elde edilen iki bir sayının üç katının iki eksiği, sayının
basamaklı sayının değeri, verilen sayıdan ters yazılıĢına eĢit olduğuna göre,
36 noksan olmaktadır. bu sayının birler basamağındaki rakam
a-b farkı kaçtır? kaçtır?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 A)1 B)2 C)4 D)5 E)8

ÇÖZÜM
DNA-14 ab iki basamaklı sayısı için;
aa ve bb iki basamaklı sayıları için; verilenleri eĢitlik durumunda yazarsak;
aa.bb = 2178 olduğuna göre a+b=10
a+b toplamının en büyük değeri kaçtır? 3.ab-2=ba olur.

A)9 B)10 C)11 D)12 E)13 Çözümleme yaptığımızda;


3(10.a+b)-2=10.b+a
ÇÖZÜM 30.a+3.b-2=10.b+a
aa=10.a+a=11.a 30.a+3.b-10.b-a=2
bb=10.b+b=11.b 29.a-7.b=2 bulunur.
çözümlemeleri kullanılırsa
aa.bb=11.a.11.b=121.a.b=2178 Bulunan eĢitlikler
a.b=18 bulunur. a=2 ve b=8 değerleri için sağlanır.
ab=28 sayısının birler basamağı 8 dir.
Çarpımları 18 olan iki sayının Doğru Seçenek E dir.
çarpımlarının büyük olması için, sayıların
bir birinden uzak olması gerektiğinden;
a=2 ve b=9 alınmalıdır. GENETĠK KOPYA-15
a+b=11 en büyük değerdir. Basamaklarının sayı değerlerinin toplamı
Doğru Seçenek C dir. 8 olan iki basamaklı bir sayının rakamları
yer değiĢtirdiğinde, sayı 36
azalmaktadır.
Bu iki basamaklı sayı kaçtır?
GENETĠK KOPYA-14
aa ve bb iki basamaklı sayıları için; A)26 B)35 C)53 D)62 E)71
aa+bb=176 olduğuna göre,
a.b çarpımının en büyük değeri kaçtır?

A)16 B)24 C)52 D)63 E)64

41
DNA-16 DNA-17
a4b2 sayısı, a2b4 sayısından 2abc dört basamaklı doğal sayısının
kaç fazladır? 4 katı, dört basamaklı cba2 doğal sayısı
ise; a+b+c toplamı kaçtır?
A)168 B)178 C)188 D)198 E)208
A)15 B)16 C)17 D)18 E)19
ÇÖZÜM
Sayılar çözümlendiğinde; ÇÖZÜM
a4b2=1000.a+100.4+10.b+2 4.2abc=cba2
a2b4=1000.a+100.2+10.b+4 4(2000+100.a+10.b+c)=1000.c+100.b+10.a
+2
a4b2-a2b4 = 1000.a+100.4+10.b+2 eĢitliği düzenlediğimizde;
-(1000.a+100.2+10.b+4) 498.c+30.b-195.a=3999 bulunur.
=400+2-(200+4) EĢitliği gerçekleyen a, b, c değerleri
=198 olur. arandığında
Doğru Seçenek D dir. a=8, b=7 ve c=1 için doğrulandığı
YADA !!! görülür.
a4b2 sayısının yüzler basamağı, a+b+c=8+7+1=16 dır.
a2b4 sayısının yüzler basamağından Doğru Seçenek B dir.
2 fazla olduğundan;
ikinci sayıdan 200 fazla, GENETĠK KOPYA-17
benzer Ģekilde birler basamağı 2 az abc üç basamaklı sayısı ac iki basamaklı
olduğundan, sayıdan 2 azdır. sayısının yedi katıdır.
200-2=198 fazladır. a+b+c toplamı kaçtır?

A)5 B)6 C)7 D)8 E)9


GENETĠK KOPYA-16
xyz üç basamaklı sayısının her
basamağının sayı değeri, kendisi kadar
artırıldığında sayı 143 artıyor.
x+y+z toplamı kaçtır?
Bu bölümde üslü sayılarla iĢlemler
A)6 B)7 C)8 D)9 E)12 yapacağımızdan, üslü sayılarla ilgili
kuralları bir hatırlayalım.

an.am=am+n

an.bn=(a.b)n

(an)m=an.m

42
UYARI IġIK-4
10n-1 sayısı, sondan n-1 basamağı 0 olan, m ve n basamaklı iki doğal sayının
n basamaklı en küçük doğal sayıdır. çarpımı;
m+n-1 veya m+n basamaklı bir doğal
sayıdır.

UYARI
n
10 -1 sayısı, n tane 9 rakamı ile yazılan, Soldaki ilk basamaklarında bulunan
n basamaklı en büyük doğal sayıdır. rakamların, sayı değerlerinin çarpımı iki
basamaklı ise çarpım m+n basamaklıdır.

DNA-19
A sayısı 666 tane 3 ten,
B sayısı 666 tane 6 dan oluĢmuĢtur.
A.B çarpımı kaç basamaklıdır?
IġIK-3
A sayısı m basamaklı pozitif bir tamsayı
A)18 B)1331 C)1332
ve n bir doğal sayı olmak üzere ;
D)1334 E)1335
N = A.10n Ģeklinde yazılabilen bir doğal
sayı;
ÇÖZÜM
sonunda n tane 0 bulunan
Soldaki ilk basamakları 6 ve 6 dır.
m+n basamaklı bir sayıdır.
6.6=32 sayısı iki basamaklıdır.
Bu yüzden A.B çarpımı m+n basamaklı
123.104=1230000 sayısı, sonunda 4 tane
olacağından 666+666=1332 basamaklıdır.
sıfır bulunan, 7 basamaklı bir sayıdır.
Doğru Seçenek C dir.

DNA-18
GENETĠK KOPYA-19
A=21999.52001 sayısı kaç basamaklıdır?
5 123 476 . 4 134 567 . 44 311 207
çarpımından elde edilen sayı
A)1999 B)2000 C)2001
kaç basamaklıdır?
D)2002 E)2003

A)18 B)19 C)20 D)21 E)22


ÇÖZÜM
21999.51999.52 = 25.(2.5)1999 =25.101999
Sondan 1999 basamağı sıfır olan
2001 basamaklı bir sayıdır.
Doğru Seçenek C dir.

GENETĠK KOPYA-18
A = 412.2511 sayısı kaç basamaklıdır?

A)11 B)12 C)21 D)22 E)23

43
KONU TESTĠ 6. 1999 yılının rakamları toplamı
28 dir. Takip eden X yılındaki
1. 1025-25 sayısının rakamlar toplamı 28 olacaktır.
rakamları toplamı kaçtır? Buna göre X-1999 farkı kaçtır?

A)218 B)219 C)220 D)221 E)222 A) 9 B) 90 C) 900 D) 909 E) 999

2. Ġki basamaklı ab sayısının rakamları 7. A=212.58 sayısı


yer değiĢtirdiğinde sayının değeri kaç basamaklıdır?
36 azalmaktadır.
Bu koĢulu sağlayan iki basamaklı A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
ab sayılarının en büyüğü için
a+b toplamı kaçtır?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14
8. Üç basamaklı 6ab sayısı,
üç basamaklı ab8 sayısından
349 fazladır.
3. 1 den 123 e kadar ( 1 ve 123 dahil) Buna göre a+b toplamı kaçtır?
doğal sayıların yan yana yazılmasıyla
elde edilen sayı kaç basamaklıdır? A) 7 B) 8 C) 9 D) 12 E) 14

A) 123 B) 171 C) 249


D) 258 E) 261 9. abc ve def üç basamaklı doğal
sayılardır.
abc-def = 222 eĢitliğinde,
4. 2, 4, 6 ve 8 rakamlarını birer kez a rakamı 1 azaltılır,
kullanarak yazılabilen iki basamaklı e rakamı 2 artırıldığında sonuç kaç
ab ve cd doğal sayılarının toplamının olur?
en büyük değeri kaçtır?
A) 122 B) 112 C) 102
A) 128 B) 130 C) 134 D) 92 E) 82
D) 146 E) 152

10. a, b, c, d, e farklı birer rakamdır.


abc üç basamaklı, de iki basamaklı
5. abc üç basamaklı sayısının rakamları doğal sayıları için:
kullanılarak yazılabilecek altı tane iki abc-de farkının en küçük değeri
basamaklı sayının toplamı T ise; kaçtır?
T
oranı kaçtır? A) 1 B) 4 C) 6 D) 12 E) 25
abc

A) 11 B) 22 C) 33 D) 44 E) 55

44
11. 10100-101 sayısının rakamları 15. Üç basamaklı bir doğal sayının, iki
toplamı kaçtır? basamaklı bir doğal sayı ile çarpımı
en çok m, en az n basamaklı ise,
A) 89 B) 90 C) 99 m+n toplamı kaçtır?
D) 899 E) 900
A)4 B)6 C)9 D)12 E)20

12. 34a üç basamaklı bir sayıdır. Bu


sayının rakamları yer değiĢtirilerek
yazılabilecek altı üç basamaklı sayının 16. ab ve cd iki basamaklı sayıları
toplamı 3108 ise a kaçtır? için;
a+b=6 ve c.d=6 dır.
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 ab-cd farkının en büyük değeri
kaçtır?

A)32 B)36 C)44 D)48 E)55


13. Birbirlerinden farklı, üç
basamaklı iki doğal sayının toplamı T
dir.
Buna göre, T kaç farklı değer
alabilir?

YANITLAR
A)1795 B)1796 C)1797
D)1780 E)1782 1.B 2.E 3.E 4.D 5.B 6.C
7.C 8.C 9.C 10.B 11.D 12.C
13.C 14.B 15.C 16.C

14. aa ve bb iki basamaklı doğal


sayılardır.
(aa)2+(bb)2=1573
olduğuna göre,
a+b toplamı kaçtır?

A)4 B)5 C)6 D)7 E)13

45
KONU TESTĠ 6. Soldan sağa ve sağdan sola okunuĢları
aynı olan sayılara yansıyan sayılar
denir.
1. abc üç basamaklı sayısında;
a ve c yer değiĢtirdiğinde sayının değeri Örneğin; 747, 6556, 62326, ….
495 azalmaktadır. sayıları yansıyandır.
Buna göre a-c farkı kaçtır?

BeĢ basamaklı kaç tane yansıyan çift


A)-5 B)-4 C)4 D)5 E)6
doğal sayı vardır?

A)400 B)800 C)1000


D)2000 E)4000
2. Ġki basamaklı kaç tane doğal sayı
yazılabilir?

A)89 B)90 C)91 D)99 E)100 7.


18 = 8
38 = 24
24 = 8
3. Ġki basamaklı doğal sayıların tümü 46 = 24
yazılırken 5 rakamı kaç kez 42 = 8
kullanılır?
Yukarıda verilen eĢitlikler bir kurala
A)9 B)10 C)11 D)19 E)20 göre verilmiĢtir.
Aynı kurala göre 26 sayısının eĢiti nedir?

A)8 B)12 C)16 D)18 E)24

4. Dört basamaklı,rakamları farklı en


küçük doğal sayının rakamları toplamı
kaçtır?
8. ab , ba ve c4 iki basamaklı doğal
A)1 B)6 C)7 D)8 E)9 sayılar olmak üzere ;
ab – ba = c4 ise c kaçtır?

A) 9 B) 8 C) 7 D) 5 E) 3

5. Karesi dört basamaklı bir doğal sayı


olan en küçük iki basamaklı doğal
sayının rakamları çarpımı kaçtır? 9. 11.22.33.44.55.66.77.88.99.1010 = N
sayısının sonunda kaç tane 0 vardır?
A)3 B)4 C)6 D)8 E)9
A)14 B)15 C)16 D)17 E)18

46
10. 1234567891011121314... 14. 444 444 sayısının eĢiti
ġeklinde pozitif tamsayıların ardarda aĢağıdakilerden hangisidir?
yazılması ile elde edilen 100 basamaklı
sayının birler basamağında hangi rakam 10 6 −1 10 5 −1 10 6 −1
A) 9
B) 9
C) 9
.4
bulunur? 10 5 −1
D) 9
.4 E) 4(10 − 1)
6

A)1 B)3 C)4 D)5 E)6

15. 437 sayfalık bir kitabın sayfa


numaraları yazılırken kaç tane rakam
11. Ġki basamaklı bir doğal sayı;
kullanılır?
rakamları toplamı ile rakamları
çarpımının toplamına eĢittir. A)1203 B)1206 C)1208
Bu koĢula uygun iki basamaklı en büyük D)1209 E)1210
doğal sayı kaçtır?

A)19 B)39 C)89 D)98 E)99

16. ArdıĢık ilk 2008 pozitif tek


sayının çarpımı N dir.
N in birler basamağındaki rakam
aĢağıdakilerden hangisidir?
12. ab iki basamaklı sayısı için;
ab.a =265 ve ab.b = 159 ise A) 0 B) 1 C) 4 D) 5 E) 9
a+b toplamı kaçtır?

A)5 B)6 C)7 D)8 E)9


YANITLAR

1.D 2.B 3.D 4.B 5.C 6.A 7.B


8.D 9.B 10.D 11.E 12.D 13.E
14.C 15.A 16.D

13. ab iki basamaklı, bxa üç


basamaklı doğal sayıları için;
7.ab = bxa ise a.b çarpımı kaçtır?

A)2 B)3 C)4 D)6 E)8

47
TABAN ARĠTMETĠĞĠ
A)75 B)85 C)89 D)92 E)96

Kullandığımız 10 luk sayma sisteminde ÇÖZÜM


sayılar {0,1,2,3,4,5,6,7,8,9} kümesinin (324)5 = 3.52+2.51+4.50
elemanları (Rakam) kullanılarak yazılır. = 3.25+2.5+4.1
= 75+10+4
En büyük elemanı 9 olan, = 89 bulunur.
Doğru Seçenek C dir.
10 elemanlı bir kümedir.

GENETĠK KOPYA-1
Onluk sistemde; sayının çözümlenmiş 2, sayı tabanını göstermek üzere;
şeklinde, 10’un kuvvetleri kullanılır. (110111)2 sayısının 10 sayı tabanındaki
yazılıĢı hangisidir?
Sayının değeri; kendisini oluşturan
A)22 B)33 C)44 D)55 E)66
rakamların basamak değerlerinin
toplamıdır.
DNA-2
2 1 0
435 = 4.10 +3.10 +5.10 6, sayı tabanını göstermek üzere;
= 400 + 30 + 5 (1234)6 sayısının 10 sayı tabanındaki
Dört yüz+ Otuz+ BeĢ yazılıĢı hangisidir?

A)204 B)234 C)308 D)310 E)326


SAYI TABANI
n sayı tabanında sayılar; ÇÖZÜM
{0, 1, 2, … , n-1} kümesinin elemanları (1234)6 = 1.63+2.62+3.61+4.60
kullanılarak yazılır. (n>1) = 216+2.36+3.6+4.1
=216+72+18+4
En büyük elemanı (n-1) olan, =310 bulunur.
n elemanlı bir kümedir. Doğru Seçenek D dir.

GENETĠK KOPYA-2
HAZĠNE-1
9, sayı tabanını göstermek üzere;
n sayı tabanında verilmiĢ bir sayının,
(432)9 sayısının 10 luk sistemdeki
10 luk sistemdeki değeri;
karĢılığı kaçtır?
a,b,c,d < n olmak üzere;

A)324 B)326 C)351 D)353 E)357


(abcd)n = a.n3+b.n2+c.n1+d.n0 dır.

DNA-3
5, sayı tabanını göstermek üzere;
DNA-1
2(abc)5 = (cba)5 ise
5, sayı tabanını göstermek üzere;
a+b+c toplamı kaçtır?
(324)5 sayısının 10 sayı tabanındaki
yazılıĢı hangisidir?
A)5 B)6 C)8 D)9 E)10

48
ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-4
(abc)5 ve (cba)5 sayılarının 10 sayı 3 sayı tabanında yazılabilecek üç
tabanındaki karĢılıkları; basamaklı sayının, 10 luk sistemdaki
(abc)5=a.52+b.5+c karĢılığı kaçtır?
(cba)5=c.52+b.5+a dır.
Bu değerler verilen eĢitlikte yerlerine A)26 B)27 C)39 D)40 E)42
yazıldığında;
2(abc)5 = (cba)5
2(a.52+b.5+c) = c.52+b.5+a IġIK-1
50a+10b+2c = 25c+5b+a (abcd)n sayısının on tabanındaki
49a+5b = 23c eĢitliği karĢılığı:
a =1, b =4, c =3 için doğrulanır.
a+b+c = 1+4+3 = 8 bulunur. n çift ise d’ye bağlıdır: d tek ise tek,
Doğru Seçenek C dir. çift ise çifttir.

GENETĠK KOPYA-3 n tek ise a+b+c+d toplamına bağlıdır:


a sıfırdan farklı bir rakamı, toplam tek ise tek, çift ise çifttir.
4 ve n sayı tabanını göstermek üzere,
(aaa)4 = (aa)n olduğuna göre,
n kaçtır? DNA-5
9, sayı tabanını göstermek üzere;
A)16 B)18 C)20 D)24 E)25 (23a)9 sayısının on tabanındaki karĢılığı
çift sayı ise,
a’nın alabileceği değerler toplamı kaçtır?
DNA-4
5 sayı tabanında üç basamaklı kaç tane A)12 B)14 C)16 D25 E)26
sayı yazılabilir?
ÇÖZÜM
A)25 B)50 C)75 D)100 E)125 9, tek sayı olduğundan;
2+3+a toplamının çift olması gerekir.
ÇÖZÜM
5 sayı tabanında kullanılacak rakamlar Toplamı çift yapan a değerleri:
{0,1,2,3,4} kümesinden alınır. 1, 3, 5 ve 7 dir.
(abc)5 sayısında; 1+3+5+7=16 bulunur.
a’yı 0 dıĢında 4 rakamdan biri, Doğru Seçenek C dir.
b’yi 5 rakamdan biri,
c’yi 5 rakamdan biri olarak
seçebileceğimizden, GENETĠK KOPYA-5
4.5.5=100 sayı yazılabilir. 7 sayı tabanında verilen
Doğru Seçenek D dir. (65a3)7 sayısının, 10 tabanındaki karĢılığı
tek sayı ise,
a’nın alabileceği kaç farklı değer vardır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

49
DNA-6 ÇÖZÜM
8 sayı tabanında verilen 15 in 7 ile bölümünden kalan 1 olduğundan
(7654a)8 sayısının, 10 tabanındaki terimlerin 7 ile bölümlerinden kalanlar:
karĢılığı tek sayı ise
14.15
a’nın alabileceği değerlerin toplamı 1+2+3+ ... +13+14 = =105
2
kaçtır? toplamının 7 ile bölümünden kalandır.

A)12 B)14 C)16 D)25 E)26 105=7.15+0 olup, kalan 0 dır.


Doğru Seçenek A dır.
ÇÖZÜM
8, çift olduğundan;
a’nın tek sayı olması, sayının 10 GENETĠK KOPYA-7
tabanındaki karĢılığının tek sayı olmasını 6 sayı tabanında verilen
gerektirir. (234a)6 sayısının 10 tabanındaki
a’nın alabileceği tek değerler; karĢılığının 5 ile bölünebilmesi için
1,3,5 ve 7 dir. a kaç olmalıdır?
1+3+5+7=16 bulunur.
Doğru Seçenek C dir. A)0 B)1 C)2 D)3 E)5

GENETĠK KOPYA-6
6, sayı tabanıdır.
(1234a)6 sayısının, 10 tabanındaki IġIK-3
karĢılığı çift sayı ise, 10 sayı tabanında verilen sayıyı,
a’nın alabileceği değerlerin toplamı n sayı tabanında yazmak için verilen
kaçtır? sayının içinde n’in kuvvetleri aranır.

A)4 B)6 C)7 D)8 E)9 29 un 2 tabanında yazılıĢını bulmak için;


29 ard arda 2 ye bölünür.
IġIK-2 29=2.14+1
n sayı tabanında verilen 14=2.7+0
(abcde)n sayısının, 10 tabanındaki 7=2.3+1
karĢılığının (n-1) sayısına bölünebilmesi 3=2.1+1
için; rakamlar toplamının (n-1) sayısına 1=2.0+1
bölünebilmesi gerekir. En son kalandan baĢlayarak diğerleri sıra
ile yazıldığında, 29 sayısının 2 tabanında
DNA-7 yazılıĢı bulunmuĢ olur.
[123456789(10)(11)(12)(13)(14)]15
sayısı 15 tabanında yazılmıĢtır. 29=(11101)2 dir.
10 tabanındaki karĢılığı:
1513+2.1512+3.1511+…+13.15+14
olduğuna göre bu sayının 7 ile
İlk bölme işleminden bulunan kalan,
bölümünden kalan kaçtır?
sağdaki ilk basamağı verir.
A)0 B)1 C)2 D)3 E)6

50
DNA-8 DNA-9
22 sayısı 3, 4 ve 5 sayı tabanlarında 216-1 sayısı 4 sayı tabanında yazıldığında
yazıldığında kaç basamaklı olur?
kaç kez 2 rakamı kullanılır?
A)6 B)8 C)12 D)15 E)16
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6
ÇÖZÜM
ÇÖZÜM 216-1 = 22 8 − 1
22 sayısını ard arda 3 ile bölüp, en son = 48-1
kalandan baĢlayarak elde edilen kalanları 4 sayı tabanında, 48 sayısını yazarken;
sıra ile yazalım. 48 in katsayısı 1, diğer kuvvetlerinin
22=3.7+1 katsayısı 0 olacağından
7=3.2+1 48 = (100 000 000)4 yazılır.
2=3.0+2
48-1 = (100 000 000)4 -1
22=(211)3 2 rakamı 1 kez kullanıldı. = (33 333 333)4
8 basamaklıdır.
Aynı iĢlemleri 4 için yapalım. Doğru Seçenek B dir.
22=4.5+2
5=4.1+1 GENETĠK KOPYA-9
1=4.0+1
22008-1 sayısı 2 sayı tabanında
yazıldığında oluĢan sayının rakamları
22=(112)4 2 rakamı 1 kez kullanıldı.
toplamı kaçtır?

Aynı iĢlemleri 5 için yapalım.


A) 1 B) 25 C) 208
22=5.4+2
D) 2007 E) 2008
4=5.0+4

22=(42)5 2 rakamı 1 kez kullanıldı.

2 rakamı toplam 3 kez kullanıldı.


IġIK-3
Doğru Seçenek B dir.
10 luk sistemdeki dört iĢlem kuralları,
n sayı tabanında verilen sayılar için de
aynen geçerlidir. 10 luk sistemdeki 10 lu
GENETĠK KOPYA-8
demetler yerine, n sayı tabanında n li
25 sayısının, 2 sayı tabanında yazılmıĢ
demetler kullanılır.
Ģekli aĢağıdakilerden hangisidir?
(201)5+(44)5 toplama iĢleminde;
A)(111)2 B)(1011)2 C)(1101)2
1+4=5=1.5+0 olduğundan,
D)(11100)2 E)(11001)2
1+4=5 değil, 0 yazılıp, elde 1 var
denilecek ve iĢlem 0+4=4, elde 1 vardı,
4+1=5=1.5+0 dan, 0 yazılıp tekrar elde 1
var deyip, 2+1=3 diyerek sonlanacaktır.
(201)5+(44)5=(300)5 bulunur.

51
(201)5-(44)5 çıkarma iĢleminde; GENETĠK KOPYA-10
6, sayı tabanıdır.
Gerekirse diğer basamaklardan 5 lik (345)6+(15)6
desteler alınır. ĠĢleminin sonucunun, 6 sayı tabanındaki
1 den 4’ü değil, 5+1=6 dan 4’ü çıkarıp yazılımı aĢağıdakilerden hangisidir?
birler basamağına 2 yazılacaktır.
(201)5-(44)5 = (102)5 bulunur. A)(403)6 B)(404)6 C)(405)6
D)(414)6 E)(423)3
(865)9.(71)9 çarpma ve yapılacak
toplama iĢlemlerinde de; her 9 luk deste
için elde 1 var denilecektir. DNA-11
7.5=35 değil, 35=3.9+8 olduğundan; 7, sayı tabanıdır.
kalan 8’i yazıp, elde 9’un katsayısı olan 3 (654)7-(25)7
var diyerek iĢlem yapılacaktır. ĠĢleminin sonucunun, 7 sayı tabanındaki
(865)9.(71)9 = (68055)9 bulunur. yazılımı aĢağıdakilerden hangisidir?

A)(606)7 B)(616)7 C)(626)7


DNA-10 D)(636)7 E)(641)7
5 sayı tabanı olmak üzere;
(234)5+(23)5 ÇÖZÜM
ĠĢleminin 5 tabanına göre sonucu Sağdaki ilk basamaklardan çıkarma
aĢağıdakilerden hangisidir? iĢlemine baĢladığımızda;
4 den 5 çıkmaz, 654 ün 5 olan ikinci
A)(212)5 B)(222)5 C)(312)5 basamağı 7 nin katsayısı olduğundan bir
D)(322)5 E)(332)5 yedilik deste aldığımızda;
7+4=11 ve 11-5=6 olacaktır.
ÇÖZÜM
Sağdaki ilk basamaklardan toplamaya 654 ün 5 olan ikinci basamağından 1
baĢladığımızda; alınmıĢtı, 5-1=4 kaldı.
4+3=7 4-2=2 sonucun ikinci basamağıdır.
7=1.5+2 Son basamakta iĢlem yapılmadığı için,
Sonucun ilk basamağı 2 olup, elde 1 var aynen kalır ve 6 dır.
denilecektir.
(654)7-(25)7=(626)7 bulunur.
3+2=5 ikinci basamaklar toplamı. Doğru Seçenek C dir.
5+1=6 elde 1 vardı.
6=1.5+1 GENETĠK KOPYA-11
Sonucun ikinci basamağı 1 olup, elde 1 var 4, sayı tabanı olmak üzere;
(100)4 sayısının bir eksiği, aynı sayı
Sonucun son basamağı; tabanında hangisidir?
2+1=3 elde 1 vardı,
A)(10)4 B)(11)4 C)(22)4
(234)5+(23)5=(312)5 bulunur. D)(30)4 E)(33)4
Doğru Seçenek C dir.

52
DNA-12 GENETĠK KOPYA-12
9, sayı tabanı olmak üzere; 6, sayı tabanıdır.
(865)9.(71)9 (55)6 sayısının iki katı, aynı tabanda
ĠĢleminin sonucunun, 7 sayı tabanındaki kaça eĢittir?
yazılımı aĢağıdakilerden hangisidir?
A)111 B)124 C)134 D)144 E)154
A)58045 B)68045 C)68055
D)68145 E)68155

ÇÖZÜM DNA-13
a sayı tabanıdır.
(62)a.(14)a = (808)a ise a kaçtır?

A)9 B)10 C)11 D)12 E)13

ÇÖZÜM
(62)a=6.a+2
(14)a=a+4 ve
Yukarıdaki iĢlemi dillendirdiğimizde; (808)a=8.a2+8 olduğundan

865 in 1 ile çarpımı 865 dir. (62)a.(14)a = (808)a


865 i, 7 ile çarparken; (6a+2)(a+4) = 8a2+8
7.5=35=3.9+8 6a2+26a+8 = 8a2+8
8 yazılır, elde 3 var denir. a2-13a = 0
7.6=42, 42+3=45=5.9+0 a(a-13)=0
0 yazılır, elde 5 var denir. a=0 alınamayacağından
7.8=56, 56+5=61=6.9+7 a-13=0 ve a =13 tür.
61 in 9 tabanındaki karĢılığı 67 yazılır. Doğru Seçenek E dir.
Ġkinci çarpım; 8067 dir.

Son olarak uygun toplama iĢlemi yapalım; GENETĠK KOPYA-13


5 aĢağıya alınır, n sayı tabanı olmak üzere;
6+8=14=1.9+5, 5 aĢağıya, elde 1 var, (13)n+(31)n = 24 ise n kaçtır?
8+0=8, 8+1=9=1.9+0
0 yazılır, elde 1 var, A)4 B)5 C)6 D)7 E)7
7+1=8
8 yazılır.
6 aĢağıya alınır.

SONUÇ; 68055 bulunur.


Doğru Seçenek C dir.

53
DNA-14 ÇÖZÜM
b ve c sayı tabanıdır. (abc)9=a.92+b.9+c=81.a+9.b+c
(32)b = (21)c ve (cba)7=c.72+b.7+a=49.c+7.b+a
(21)b = (13)c ise Sayıların 10 luk sistemdeki karĢılıklarıdır
b+c toplamı kaçtır?
(abc)9 = (cba)7
A)8 B)12 C)13 D)14 E)15 81.a+9.b+c=49.c+7.b+a
80.a+2.b-48.c=0
ÇÖZÜM 40.a+b-24.c=0 eĢitliği
(32)b=3.b+2 ve (21)c=2.c+1 a=1, b=8 ve c=2 için sağlanır.
3.b+2=2.c+1
a+b+c=1+8+2=11 bulunur.
(21)b=2.b+1 ve (13)c=c+3 Doğru Seçenek D dir.
2.b+1=c+3

2.b+1=c+3 ⇒ c=2b-2 GENETĠK KOPYA-15


3.b+2=2.c+1 ⇒ 3.b+2=2(2b-2)+1 b sayı tabanında
⇒ b=5 ve c=2.5-2 ⇒ c=8 bulunur. (121)b= 81 ise
b kaçtır?
b+c=5+8=13 olur.
Doğru Seçenek C dir. A) 7 B) 8 C) 9 D) 6 E) 5

GENETĠK KOPYA-14
DNA-16
11 ve 9 sayı tabanı olmak üzere ;
2 ve 8 sayı tabanını göstermektedir.
(ab)11 = (ba)9 ise
(111 110 101 011 010)2 = (X)8 ise
b – a farkı kaçtır?
X hangisidir?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
A)76543 B)76532 C)76521
D)976510 E)76432

ÇÖZÜM
8=23 olduğundan her üç basamağın 10
sayı tabanındaki karĢılıkları sıralanırsa,
sayının 8 sayı tabanındaki karĢılığı
yazılmıĢ olur.
DNA-15
(111)2 = 22+2+1 = 7
7 ve 9 sayı tabanıdır.
(110)2 = 22+2 = 6
(abc)9 = (cba)7 ise
(101)2 = 22+1 = 5
a+b+c toplamı kaçtır?
(011)2 = 2+1 = 3
(010)2 = 2
A)8 B)9 C)10 D)11 E)12
(X)8 = (76532)8
Doğru Seçenek B dir.

54
GENETĠK KOPYA-16 DNA-18
2 sayı tabanında yazılan on basamaklı en 0,5 ondalık sayısının 2 sayı tabanındaki
büyük sayının, 8 sayı tabanında yazılıĢı gösterimi aĢağıdakilerden hangisidir?
aĢağıdakilerden hangisidir?
A)0,1 B)0,01 C)0,1 D)0,101 E)0,10
A) 777 B) 1177 C) 1717
D) 1777 E) 7777 ÇÖZÜM
n sayı tabanında verilmiĢ
𝑎𝑏𝑐, 𝑑𝑒 … 𝑛 sayısının,
10 sayı tabanındaki karĢılığı
𝑎. 𝑛2 + 𝑏. 𝑛1 + 𝑐. 𝑛0 + 𝑑. 𝑛−1 + 𝑒. 𝑛−2 + ⋯
DNA-17 olduğundan;
16 ve 4 sayı tabanıdır.
(199)16 = ( X )4 eĢitliğini sağlayan 5 1
0,5 = 10 = 2 = 2−1 = 0,1 2 dir.
X aĢağıdakilerden hangisidir? Doğru Seçenek A dır.

A) 1212 B) 2121 C) 12121


GENETĠK KOPYA-18
D) 21212 E) 12221
5 sayı tabanında verilen
(0,24)5 sayısının, ondalık sayı karĢılığı
ÇÖZÜM nedir?
(199)16 sayısının her basamağı ayrı ayrı
4 sayı tabanında yazılır. A)0,5 B)0,6 C)0,56
Bulunan ifadelerin yan yana yazılmasıyla, D)0,65 E)0,7
sayı 4 tabanına çevrilmiĢ olur.

9=2.4+1=(21)4
9=2.4+1=(21)4
1=0.4+1=(01)4=(1)4

(199)16 =(1 21 21)4 bulunur.


Doğru Seçenek C dir.

GENETĠK KOPYA-17
9 ve 3 sayı tabanıdır.
(57)9=(X)3 eĢitliğinin sağlayan X,
aĢağıdakilerden hangisidir?

A)121 B)212 C)221


D)1221 E)1222

55
KONU TESTĠ 7. 8 sayı tabanıdır.
[(33)8]2 sayısının aynı tabandaki eĢiti
1. x sayı tabanıdır. hangisidir?
(41)x =3.(14)x ise x kaçtır?

A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 A)121 B)131 C)232


D)1331 E)2332

2. 3 ve 10 sayı tabanıdır.
(12012)3=(x)10 ise x kaçtır?
8. b sayı tabanıdır.
A) 110 B) 120 C) 130 (23)b.(14)b = (333)b ise b kaçtır?

D) 140 E) 150 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

3. 3 sayı tabanında, üç basamaktan


daha az basamakla yazılabilen kaç tane
9. b sayı tabanıdır.
doğal sayı vardır?
(321)b = 86 ise (123)b sayısının
A)6 B)7 C)8 D)9 E)10 onluk sistemde değeri kaçtır?

A) 27 B) 38 C) 51 D) 66 E) 83

4. 22008-1 sayısı 2 sayı tabanında


yazıldığında kaç tane 0 rakamı
kullanılır?
10. b sayı tabanında , c2 sayısı
A)0 B)1 C)2 D)2007 E)2008
10 olarak yazılıyorsa ;
b2 sayısının c sayı tabanında
yazılıĢı aĢağıdakilerden hangisidir?

5. 6 ve 10 sayı tabanıdır A) 100 B) 1000 C) 10000


(33)6+(22)6=(X)10 ise X nedir?
D) 100000 E) 1000000

A)15 B)25 C)35 D)45 E)55

11. a  3 ve a pozitif tamsayı iken;


(a+1)2 nin a sayı tabanında yazılıĢı
6. 84-1 sayısı 4 sayı tabanında
aĢağıdakilerden hangisidir?
yazıldığında kullanılan tüm rakamların
toplamı kaçtır?
A)11 B)22 C)121 D)222 E)1111

A) 1 B) 3 C) 9 D) 18 E) 27

56
12. 2,3,5,9 ve 12 sayı tabanıdır. 16. n ve 2n sayı tabanıdır.
AĢağıdaki sayılardan en büyüğü (8888)n=(A)2n ise,
hangisidir? A aĢağıdakilerden hangisidir?

A) (0,10)2 B) (0,12)3 C) (0,21)5 A)1248 B)1334 C)1428


D)1532 E)1543
D) (0,42)9 E) (0,53)12

13. 9 sayı tabanıdır.


(33)9.(44)9 çarpımının eĢiti
aĢağıdakilerden hangisidir?

A)(5500)9 B)(1573)9
C)(1452)9 D)(1200)9
E)(700)9
1.E 2.D 3.D 4.A 5.C 6.D
7.D 8.B 9.B 10.C 11.C 12.B
13.B 14.B 15.B 16.A
14. a sayı tabanıdır.
A=(1254)a ve 2.A=(2541)a ise,
a kaçtır?

A)6 B)7 C)8 D)9 E)10

15. 6 ve 10 sayı tabanıdır.


(33)6.(22)6=(X)10 ise,
X aĢağıdakilerden hangisidir?

A)250 B)294 C)350


D)454 E)556

57
FAKTÖRĠYEL

TANIM GENETĠK KOPYA-1


Pozitif ilk n tam sayının çarpımı 7.8.9…..36
1.2.3…n = n! biçiminde gösterilir. Ġfadesinin eĢiti aĢağıdakilerden
n Faktöriyel okunur. hangisidir?

1!=1 A)6! B)35! C)34!


36!
2!=1.2=2 D) 6! E) 36! – 6!
3!=1.2.3=6
4!=1.2.3.4=24
5!=1.2.3.4.5=120 gibi. DNA-2

Özel olarak;
iĢleminin sonucu kaçtır?
0! = 1 olarak tanımlanmıĢtır.

A)10 B)100 C)1000


IġIK-1
D)10000 E)100000
n! = n.(n-1)!
n! =n.(n-1)(n-2)!
ÇÖZÜM
101!−100! 101.100!−100! 100!(101−1)
6!=6.5! 99!
= 99!
= 99!
6!=6.5.4! gibi.
100!.100 100.99!.100
= 99!
= 99!
= 100.100 = 10000
Doğru Seçenek D dir.
HAZĠNE-1
Faktöriyel iĢleminin, toplama, çıkarma,
çarpma ve bölme iĢlemleri üzerine GENETĠK KOPYA-2
dağılma özelliği yoktur. 𝟏𝟑!−𝟏𝟐!
𝟏𝟎!+𝟏𝟏!

2! + 3! ≠ 5! Ġfadesinin eĢiti aĢağıdakilerden


2! + 3! = 1.2 + 1.2.3 = 2 + 6 = 8 dir. hangisidir?

23
A)11 B)12 C)23 D)132 E)
22

DNA-1
𝟏𝟐!
iĢleminin sonucu kaçtır?
𝟖!.𝟒!

DNA-3
A)45 B)55 C)99 D)120 E)495 𝟑𝒏+𝟏 !
𝟑𝒏−𝟏 !
ifadesinin eĢiti aĢağıdakilerden

ÇÖZÜM hangisidir?
12! 12.11.10.9.8! 12.11.10.9
= = =11.5.9 = 495
8!.4! 8!.4.3.2.1 4.3.2.1 A)n(n+1) B)3n(n+1) C)3n(3n-1)
Doğru Seçenek E dir.
D)3n(3n+1) E)3n

58
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
3𝑛+1 ! 3𝑛+1 3𝑛 3𝑛−1 !
= 2.4.6…..100=(2.1)(2.2)(2.3)…..(2.50)
3𝑛−1 ! 3𝑛−1 !
=2.2.2…2.1.2.3…..50
= 3𝑛(3𝑛 + 1)
Doğru Seçenek D dir.
olduğu hatırlandığında;
GENETĠK KOPYA-3
𝟐𝐧+𝟑 ! =250.50! bulunur.
𝟐𝐧+𝟏 !
Doğru Seçenek D dir.
ifadesinin eĢiti aĢağıdakilerden
hangisidir?
GENETĠK KOPYA-5
3.6.9……300
A)(2n+3)(2n+2) B)(2n+3)(2n+1)
Çarpımının eĢiti aĢağıdakilerden
C)2n(2n+1) D)2n+2 E)2
hangisidir?

A)3.100! B)3.300! C)300.100!


50 100
D)3 100! E)3 .100!
DNA-4
77!+78! toplamı, 77! in kaç katıdır?

A)8 B)37 C)77 D)78 E)79


DNA-6
x,y doğal sayıları için;
ÇÖZÜM
77!+78! = 77!+78.77! = 77!(1+78) = 79.77! 20.x! = y! olduğuna göre;
y nin alabileceği değerlerin toplamı
OluĢan son çarpımda, istenen toplamın kaçtır?
77! Ġn 79 katı olduğu görülür.
Doğru Seçenek E dir. A)20 B)23 C)25 D)26 E)27

ÇÖZÜM
GENETĠK KOPYA-4 IġIK-1 de;
67!-66! farkı, 66! in kaç katıdır? n.(n-1)!=n! özelliği kullanılırsa;
20.19!=20! olacağından,
A)33 B)34 C)65 D)66 E)67 x=19 vee y=20 olur.

n(n-1)(n-2)!=n! özelliği kullanılırsa;


5.4.3!=5! Olacağından,
x=3 ve y=5 olur.
DNA-5 y’nin alabileceği değerlerin toplamı;
2.4.6…..100 20+5=25 dir.
Çarpımının eĢiti aĢağıdakilerden Doğru Seçenek C dir.
hangisidir?

A)2.50! B)2.100! C)100.50!


50 100
D)2 .50! E)2 .50!

59
GENETĠK KOPYA-6 GENETĠK KOPYA-7
a ve b doğal sayıları için, 1!+3!+5!+……+2009! Toplamının birler
a! = 30.b! olduğuna göre; basamağı kaçtır?
b’nin alabileceği değerlerler toplamı
kaçtır? A)0 B)4 C)6 D)7 E)8

A)29 B)30 C)32 D)33 E)34 IġIK-3


n! sayısının içinde bulunan tüm x (x, asal
sayı) çarpanlarının sayısı:
n’in ard arda x’e bölümlerinden elde
DNA-7 edilen bölümler toplamı kadardır.
0!+1!+2!+…+2008! toplamının birler
basamağı kaçtır? n! sayısının içinde bulunan tüm x
çarpanlarının (x=a.b, a ve b asal) sayısı,
A)0 B)3 C)4 D)7 E)8 a<b için, b çarpanlarının sayısı kadardır.

ÇÖZÜM DNA-8
0!=1 a ve b pozitif tamsayılar olmak üzere;
1!=1 10! = a.2b eĢitliğinde,
2!=1.2=2 b’nin alabileceği değerler toplamı kaçtır?
3!=1.2.3=6
4!=1.2.3.4=24 A)8 B)15 C)21 D)25 E)36
5!=1.2.3.4.5=120
6!=1.2.3.4.5.6=720 ÇÖZÜM
………… IġIK-3 den, 10 sayısı ard arda 2 ye
EĢitliklerine bakıldığında; bölünerek, bölümler toplamı aranır.
5! ve sonrası 0 ile sonlanmaktadır. 10=2.5
( birler basamağı 0 dır. ) 5=2.2+1
2=2.1
0!+1!+2!+…+2008! 5+2+1=8
Toplamının birler basamağını 4! e kadar b’nin alabileceği en büyük değerdir.
olan sayılar belirler.
YADA !!!
0!+1!+2!+3!+4!+ … +2008! 10! = 10.9.8.7.6.5.4.3.2.1
=1+1+2+6+24+120+….. =(2.5).9.(23).7.(2.3).5.(22).3.2.1
=34+120+720+… =5.9.7.3.5.3.1.(28)
a=5.9.7.3.5.3.1
Toplamın birler basamağı, b=8 alınabileceği gibi,
4+0+0+0+….+0=4 bulunur. eĢitlik b’nin 8’den küçük değerleri için de
Doğru Seçenek C dir. doğru olur.
b’nin alabileceği değerler:
IġIK-2 1,2,3,4,5,6,7 ve 8 dir.
n ≥ 5 için; n! sayısının birler basamağı
0 dır. 1+2+3+4+5+6+7+8=36 aranan toplamdır.
Doğru Seçenek E dir.

60
GENETĠK KOPYA-8 IġIK-4
100!=K.5x n! sayısının sonundaki 0 ların sayısı,
EĢitliğinde, K ve x pozitif tam sayılar n! sayısı içindeki 10 çarpanlarının
olmak üzere, (10=2.5 ve 2<5 olduğundan,
x’in en büyük değeri kaçtır? tüm 5 çarpanlarının) sayısı kadardır.

A)20 B)24 C)25 D)26 E)50


DNA-10
DNA-9 2008! sayısının sonunda kaç tane
𝟏𝟐!
sayısını tamsayı yapan n’in 0 vardır?
𝟔𝒏
en büyük doğal sayı değeri kaçtır?
A)400 B)480 C)498 D)499 E)500
A)4 B)5 C)6 D)8 E)10
ÇÖZÜM
ÇÖZÜM 2008 sayısı içindeki 5 çarpanlarını
6=2.3 olduğundan, arayacağız.
IġIK-3, 2 ve 3 çarpanları için uygulanır. 2008=5.401+3
12=2.6 401=5.80+1
6=2.3 80=5.16
3=2.1+1 16=5.3+1
6+3+1=10 tane 2 çarpanı, 401+80+16+3=500 tane 5 çarpanı,
12=3.4 500 tane 10 çarpanı ve bundan dolayı da
4=3.1+1 2008! Sayısının sonunda 500 tane 0
4+1=5 tane 3 çarpanı vardır. vardır.
210.35=25.25.35=25(2.3)5=25.65 Doğru Seçenek E dir.
olduğundan, 5 tane 6 çarpanı
oluĢturulabilir. GENETĠK KOPYA-10
n’in en büyük değeri 5 tir. 999! sayısının sonunda kaç tane
0 vardır?
Yalnız 3 çarpanlarının sayısını bulmak
yeterlidir. Çünkü 3 çarpanlarının sayısı, A)199 B)200 C)245 D)246 E)250
2 çarpanlarının sayısından azdır.
Doğru Seçenek B dir.
IġIK-5
GENETĠK KOPYA-9 n!-1 sayısının sonundaki 9 ların sayısı,
𝟑𝟎! n! sayısının sonundaki 0 ların sayısı
𝟏𝟓𝐧
kadardır.
sayısını tamsayı yapan n’in
en büyük doğal sayı değeri kaçtır?

DNA-11
A)2 B)6 C)7 D)14 E)21
[(3!)!]!-1 sayısının sonunda kaç tane
9 vardır?

A)177 B)178 C)179 D)180 E)181

61
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
[(3!)!]!-1 sayısının sonundaki 9 ların 1.1!+2.2!+3.3!+...+n.n! = (n+1)!-1
sayısı, olduğu bilindiğine göre;
[(3!)!]! sayısının sonundaki 0 ların sayısı 1.(1!)+2.(2!)+3.(3!)+ … +10.(10!)=(10+1)!-1
kadardır. =11!-1 dir.

[(3!)!]! = [6!]! = 720! 11=5.2+1


720! =1.2.3…..720 sayısı içinde Olduğundan, 11! sayısının sonunda
10 =2.5 çarpanlarının sayısını bulacağız. 2 tane 0, 11!-1 sayısının sonunda da
2 tane 9 vardır.
Bunun için 720 sayısını ard arda 5’e
bölüp, bölümler toplamı alınmalıdır. GENETĠK KOPYA-12
720=144.5 T=1.1!+2.2!+3.3!+ … +19.19!
144=28.5+4 olduğuna göre,
28=5.5+3 T+1 sayısının sonunda kaç tane 0 vardır?
5=1.5
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
144+28+5+1 = 178 tane 5 çarpanı vardır.

720! =A.10178 sayısının sonunda DNA-13


178 tane 0 rakamı vardır. 12!
a,b  Z  ve çift tamsayı ise
2 a .3b
720! – 1 = A.10178 – 1 sayısının a+b nin en büyük değeri kaçtır?
sonunda da 178 tane 9 rakamı bulunur.
Doğru Seçenek B dir. A)9 B)10 C)14 D)15 E)16

ÇÖZÜM
GENETĠK KOPYA-11 12! = 1.2.3…12 sayısı içinde 2 ve 3
100!-1 çarpanlarının kaçar tane olduğunu bulmak
Sayısının sonunda kaç tane 9 vardır? için;

A)2 B)23 C)24 D)25 E)26 12 sayısı ard arda 2 ye bölünüp, bölenler
toplamı alınır. 12!=A.2a biçiminde yazılır.
12=6.2
6=3.2
3=1.2+1
DNA-12
1.1!+2.2!+3.3!+...+n.n! = (n+1)!-1 6+3+1=10 tane 2 çarpanı vardır.
olduğu bilindiğine göre;
1.(1!)+2.(2!)+3.(3!)+ … +10.(10!) = A 12 sayısı ard arda 3’e bölünüp, bölenler
sayısının sonunda kaç tane 9 vardır? toplamı alınır. 12!=B.3b biçiminde yazılır.
12=4.3
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 4=1.3+1

4+1=5 tane de 3 çarpanı vardır.

62
a=10 alınır ve 12! içindeki tüm 2 GENETĠK KOPYA-14
çarpanları ile sadeleĢtirilirse, elde edilen 99!=9n.A eĢitliğinde,
sayı tek sayı olacağından a=9 alınmak A ve n pozitif tamsayıları için
zorundadır. n’in en büyük değeri kaçtır?
a+b=9+5=14 bulunur.
Doğru Seçenek C dir. A)11 B)24 C)33 D)34 E)35

GENETĠK KOPYA-13

𝟐𝟎!
𝟐𝐧
DNA-15
Ġfadesinin bir tek sayı gösterdiği 5, 10, 15, … , 95, 100 Aritmetik
bilindiğine göre, dizisinin tüm terimlerinin çarpımı olan
N doğal sayısının değeri kaçtır? sayının sondan kaç basamağı 0 dır?

A)10 B)15 C)17 D)18 E)19 A)18 B)19 C)20 D)21 E)22

ÇÖZÜM
5.10.15……100=(5.1)(5.2)(5.3)…..(5.20)
=520.20!
DNA-14
𝟖𝟖! Sayının içindeki 10=2.5 çarpanlarının
𝟖𝐧
sayısı aranacak.
Sayısının bir tamsayı olduğu bilindiğine
20=2.10
göre,
10=2.5
n pozitif tamsayısının en büyük değeri
5=2.2+1
kaçtır?
2=2.1

A)11 B)12 C)22 D)27 E)28


10+5+2+1=18 tane 2 çarpanı var.

ÇÖZÜM
20=5.4
8=23 olduğundan;
520.54=524 24 tane 5 çarpanı var.
88! sayısı içindeki 2 çarpanlarını arayalım
88=2.44
218.524=218.518.56=(2.5)18.56=56.1018
44=2.22
Sayının son 18 basamağı 0 dır.
22=2.11
Doğru Seçenek A dır.
11=2.5+1
5=2.2+1
GENETĠK KOPYA-15
2=2.1
23!+24!
44+22+11+5+2+1=85 tane 2 çarpanı,
sayısının sonunda kaç tane 0 vardır?
(23)28.2=828.2 olduğundan,
28 tane 8 çarpanı vardır.
A)4 B)6 C)7 D)9 E)11
n’in en büyük değeri 28 dir.
Doğru Seçenek E dir.

63
DNA-16 ÇÖZÜM
K=44!-4! 50=5.10
K sayısının son üç basamağı 10=5.2
aĢağıdakilerden hangisidir? 10+2=12 tane 5 çarpanı,
50! sayısının sonunda 12 tane 0 var.
A)000 B)996 C)076
D)976 E)006 60=5.12
12=5.2+2
ÇÖZÜM 12+2=14 tane 5 çarpanı,
44! Sayısı; 60! sayısının sonunda 14 tane 0 var.
44=5.8+4
8=5.1+3 50!+60! sayısının sonunda, 50! sayısının
Sonunda 8+1=9 tane sıfı bulunan bir sayı, sonundaki 0 sayısı kadar, 12 tane 0
4!=4.3.2.1=24 olduğundan vardır.
Doğru Seçenek C dir.
K=44!-4! = …0000-24= …9976
Son üç basamak 976 dır.
Doğru Seçenek D dir. GENETĠK KOPYA-17
75!-70!-1
ĠĢleminden elde edilen sayının sondan
kaç basamağı 9 dur?
GENETĠK KOPYA-16
A=75!-5 A)31 B)30 C)16 D)15 E)14
Sayısının son iki basamağı
aĢağıdakilerden hangisidir?

A)00 B)05 C)70 D)85 E)95

UYARI
n! ± m! sayısının sonundaki 0 sayısı,
n-m ≥5 için, m! in sonundaki 0 sayısı
kadardır.

DNA-17
50!+60!
ĠĢleminden elde edilen sayının sondan
kaç basamağı 0 dır?

A)2 B)10 C)12 D)14 E)26

64
KONU TESTĠ

1. x,y  N ve 12.x! = y! olduğuna 6. 15!.25!


sayısı tek sayı ise
göre; y nin alabileceği değerlerin 2n
toplamı kaçtır? n kaçtır?

A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 16 A) 11 B) 22 C) 33 D) 44 E) 242

2. x ! y !  25 eĢitliğini sağlayan 7. A= 80! sayısının sonunda kaç tane


x! 40!
en büyük x sayısı kaçtır? sıfır vardır?

A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24 A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

  3!!!  k.n! 8. n!5! = 6! ise n kaçtır?


3. ( k∈ Z+ )
3!
eĢitliğini sağlayan en büyük n sayısı A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
için n kaçtır?

A) 718 B) 719 C) 720


D)721 E) 722 9. 6!.7!
Çarpımının eĢiti aĢağıdakilerden
hangisidir?

4. A = 33! – 3! olduğuna göre; A)8! B)8!+1 C)9!


A sayısının son iki basamağı D)10! E)7!+8’
aĢağıdakilerden hangisidir?
10. (1!)2+(2!)2+(3!)2+ … +(10!)2
A) 00 B) 04 C) 06 D) 94 E) 96 toplamından elde edilen sayının birler
basamağı kaçtır?

A) 0 B) 3 C) 6 D) 7 E) 9
5. 2008!
sayısının sonunda kaç
(1004!) 2
tane 0 vardır?

A) 0 B) 2 C) 4 D) 200 E) 400

65
11. 7!+8!+9!+ ... +2008! A)5! B)10! C)145
Toplamının onlar basamağında hangi D)154 E)720
rakam bulunur?

A)1 B)3 C)4 D)6 E)9 16. 𝟏𝟎𝟎!


𝟐𝟓𝟎 .𝟓𝟏𝟎

Sayısının sonunda kaç tane 0 vardır?

A)16 B)14 C)12 D)10 E )8


12. 500! Sayısının sonunda kaçtane 0
vardır?

A)124 B)218 C)432


D)500 E)615

13. 48! Sayısı 6 sayı tabanında


yazıldığında sondan kaç basamağı 0 1.E 2.D 3.B 4.D 5.B 6.C
olur? 7.C 8.C 9.D 10.D 11.C 12.A
13.B 14.D 15.C 16.B
A)20 B)22 C)24
D)25 E)26

14. 1000! Sayısı 7n ile


bölünebilmektedir.
n'in en büyük tamsayı değeri kaçtır?

A)144 B)146 C)152


D)164 E)168

15. 1!+4!+5!
Toplamının eĢiti aĢağıdakilerden
hangisidir?

66
UYARI
BÖLME - BÖLÜNEBĠLME
Pek çok arkadaĢınızın düĢtüğü;
234 sayısının ilk iki basamağı olan
TANIM 23 de, bölen 23 sayısı 1 defa var,
A,B,C,D ∈ N ve B≠0 için; Bölüm 1, kalan 4 tür YANLIġına
düĢmeyin.

Bu durumda;
234=23.1+4 eĢitliğinin doğru olmadığına
dikkat edilmelidir.
A : BÖLÜNEN B : BÖLEN
C : BÖLÜM D : KALAN Bölme iĢlemi sırasında; bölünen sayıdan
basamak indirildiğinde, ilk kalanla
birlikte bölenden küçük ise bir basamak
HAZĠNE-1 daha indirmeden, bölüme 0 basamağının
BÖLÜNEN = BÖLENxBÖLÜM + KALAN eklenmesi unutulmamalıdır.

GENETĠK KOPYA-1
ab3 gibi üç basamaklı bir sayı, ab gibi iki
basamaklı bir sayıya bölünüyor.
Bölüm ile kalanın toplamı kaçtır?

A)3 B)4 C)10 D)12 E)13


DNA-1

IġIK-1
0≤D<B
Kalan, bölenden küçüktür ve pozitiftir.
Yukarıdaki bölme iĢlemine göre;
bölüm ile kalanın toplamı kaçtır?
DNA-2
A)4 B)5 C)10 D)14 E)15 abcd gibi dört basamaklı bir sayı,
19 sayısına bölünüyor.
ÇÖZÜM Kalanın alabileceği değerlerin toplamı
Bölme iĢlemi, Bölüm ÖzdeĢliği Ģeklinde
kaçtır?
yazıldığında;
A)18 B)37 C)171 D)190 E)201

BÖLÜNEN = BÖLENxBÖLÜM + KALAN


ÇÖZÜM
234=23.BÖLÜM+KALAN
IġIK-1 den, kalan 19 dan küçük her doğal
EĢitliği sağlayan sayılar; sayı olabilir.
BÖLÜM = 10 18.19
1+2+3+ … +18 = 2 = 171 olur.
Kalan = 4 olur.

BÖLÜM + KALAN = 10 + 4 = 14
Doğru Seçenek D dir.

67
GENETĠK KOPYA-2 IġIK-3
BeĢ basamaklı bir doğal sayı, üç A-D ve A+(B-D) sayıları,
basamaklı bir doğal sayıya bölündüğünde, B sayısına tam bölünür.
kalan sayı en çok kaç olabilir? Bölünenden, kalan çıkarılır veya
Bölünene , bölen ile kalanın farkı
A)9 B)98 C)99 D)998 E)999 eklenirse elde edilen yeni sayı bölenin
katı olur.

IġIK-2
D = 0 ise A = B.C olur. DNA-4
B sayısına, A nın bir böleni denir. 2018 sayısından büyük, 26 sayısına
(ya da A ya B nin katıdır denir.) bölünebilen en küçük sayının tüm
Kısaca; ‘’a sayısı, b sayısına bölünebilir’’ rakamları toplamı kaçtır?
diyerek ifade edilir.
Tam bölünmelerde ; kalan sıfıra eĢittir. A)9 B)10 C)12 D)13 E)16

ÇÖZÜM
DNA-3 2018 sayısını 26 ya bölme iĢleminde;
a,b ve c farklı rakamlar olmak üzere; 2018=26.77+16 olduğundan,
abc üç basamaklı sayısı, ab iki basamaklı Bölüm:77, Kalan:16 dır.
sayısına tam olarak bölünebiliyorsa,
abc sayısının en büyük ve en küçük Bölen ile kalanın farkı: 26-16=10
değerlerinin toplamı kaçtır? Bölünen ile farkın toplamı:2018+10=2028
Sayısı, 26 nın katı olan, 2018 den büyük,
A)860 B)980 C)1000 en küçük sayıdır.
D)1100 E)1200 Rakamları toplamı: 2+0+2+8=12 dir.
Doğru Seçenek D dir.
ÇÖZÜM
abc=ab0+c=ab.10+c GENETĠK KOPYA-4
çözümlemesi ile bölüm özdeĢliği 2018 sayısından küçük, 26 sayısına
karĢılaĢtırıldığında; bölünebilen en büyük sayının tüm
tam bölünmelerde kalan 0 olacağından, rakamları toplamı kaçtır?
c=0 olmalıdır.
A)4 B)10 C)12 D)13 E)16
ab0 ın en büyük değeri; 980
en küçük değeri; 120 dir.
Toplam: 980 + 120 = 1100 olur.
Doğru Seçenek D dir.
IġIK-4
D < C ise B ile C aralarında
GENETĠK KOPYA-3 yer değiĢtirebilir.
abcabc altı basamaklı sayısı, abc üç
basamaklı sayısının kaç katıdır?

A)11 B)101 C)111 D)1001 E)1111

68
DNA-5 IġIK-5
a b ve b c ise a c dir.
a sayısı b nin bir böleni ve b sayısı da
c nin bir böleni ise;
Yukarıdaki bölme iĢleminde kalan kaçtır? a sayısı c ninde bir bölenidir.

A)2 B)3 C)4 D)6 E)8 DNA-6


A pozitif tamsayısı, B sayısının 4 katı,
ÇÖZÜM B sayısı da C sayısının 6 katı ise
A sayısı, C sayısının kaç katıdır?

A)4 B)6 C)12 D)24 E)48

ÇÖZÜM
olduğundan; 9 < 75 tir. A pozitif tamsayısı, B sayısının 4 katı;
Soruda; bölüm, bölenden küçük A=4.B
olduğundan, yer değiĢtirebilirler.
Kalan 3 tür. B sayısı da C sayısının 6 katı;
Doğru Seçenek B dir. B=6.C

GENETĠK KOPYA-5 EĢitlikleri bir arada kullandığımızda;


A=4.B=4.(6.C)=24.C olur.

A sayısı, C nin 24 katıdır.


Yukarıdaki bölme iĢleminde kalan ile Doğru Seçenek D dir.
bölenin toplamı kaçtır?
GENETĠK KOPYA-6
A)72 B)75 C)78 D)80 E)82 A, B, C Pozitif tamsayıları göstermek
üzere;
A sayısı B nin 3 katı, B sayısı da C nin
4 katı ise
2. TANIM
a , b  N ve b  0 ise 𝐀+𝐁
iĢleminin sonucu kaçtır?
𝟔.𝐂
a = b.q + r olacak Ģekilde ve tek türlü
belirlenen q , r  Z vardır.
A)2 B)3 C)4 D)6 E)12
(0  r<b)

Eğer a = b.q olacak Ģekilde bir


q  N varsa
IġIK-6
b sayısına a nın bir böleni
a b , a c ve m , n  Z ise
( yada a ya b nin bir katı ) denir.
b a yazılır. a (mb+nc) dir.

Kısaca; ‘’a sayısı, b sayısına bölünebilir’’ a sayısı b ve c nin bir böleni ise bunların
diyerek ifade edilir. katlarının toplamının (farkının) da bir
bölenidir.

69
DNA-7 DNA-8
a ve b pozitif tamsayılarının 7 ile a + aa + aaa
bölümünden kalanlar sırası 3 ve 4 tür. toplamı 3.a sayısının kaç katıdır?
4.a+5.b toplamının 7 ile bölümünden
kalan kaçtır? A)11 B)13 C)17 D)23 E)41

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 ÇÖZÜM


Sayılarını çözümlediğimizde;
ÇÖZÜM aa = 10.a+a = 11.a
a=7.x+3 aaa = 100.a+10.a+a=11.a
4.a=4(7x+3)=28x+12 a+aa+aaa = a+11.a+111.a = 123.a = 3.41.a
123.a sayısı, 3.a nın 41 katıdır.
b=7.y+4 Doğru Seçenek E dir.
5.b=5(7y+4)=35y+20
bölüm özdeĢlikleri yazıldığında; GENETĠK KOPYA-8
ab iki basamaklı sayısının 7 ile
4.a+5.b=(28x+12)+(35y+20) bölümünden kalan 1 dir. ab sayısının her
=28x+35y+32 rakamının sayı değeri 3 artırılırsa,
=7(4x+5y+4)+4 bulunan yeni sayının 7 ile bölümünden
Toplamın 7 bölümünde bölüm; 4x+5y+4 kalan kaç olur?
kalan; 4 tür.
Doğru Seçenek C dir. A)4 B)5 C)6 D)7 E)8

GENETĠK KOPYA-7 DNA-9


A doğal sayısı 8’e bölündüğünde Dört basamaklı bir sayı 131 ile
5 kalanını, bölündüğünde 112 kalanını ,
B doğal sayısı 8’e bölündüğünde 132 ile bölündüğünde 98 kalanını
x kalanını veriyor. vermektedir.
A+B toplamı 8’e bölündüğünde 3 kalanını Bu sayı kaçtır ?
verdiğine göre x kaçtır?
A)1945 B)1946 C)1947
A)4 B)5 C)6 D)7 E)8 D)1948 E)1949

ÇÖZÜM
Bölüm özdeĢliği gereğince;
IġIK-7
A = 131x+112
a b ve b  0 ise 0< a  b dir.
A = 132y+98 yazılır.
a sayısı b nin bir böleni ise b den küçük Ġkinci eĢitlikte;
veya eĢittir. A = 132y+98 = (131+1)y+98 = 131y+y+98
ĠĢlemleri yapılır ve birinci eĢitlik ile
karĢılaĢtırılırsa
IġIK-8 x = y ve y+98 =112 den
a b ve b a ise a=  b dir. x = y = 14 bulunur.
a sayısı b nin , b sayısı da a nın bir böleni A = 131.14+112 = 1946 dır.
ise sayılar mutlak değerce eĢittir. Doğru Seçenek B dir.

70
GENETĠK KOPYA-9 DNA-11
Üç basamaklı bir sayı 12 ile 111222333 … 888999 sayısının
bölündüğünde 9 kalanını, 111 sayısına bölümü kaç basamaklıdır?
13 ile bölündüğünde 1 kalanını
vermektedir. A) 8 B) 9 C) 10 D) 24 E) 25
Bu üç basamaklı sayının rakamları
toplamı kaçtır? ÇÖZÜM
BÖLÜNEN=BÖLEN.BÖLÜM+KALAN
A)4 B)5 C)6 D)7 E)8 Bölüm özdeĢliğinde;
Bölünen sayı, bölen ile bölümün
çarpımından oluĢtuğuna göre,
DNA-10 basamak sayısı, bölen ve bölümün
x43y ve x34y dört basamaklı sayıları basamak sayıları toplamına eĢit veya bir
sırası ile 9 un A ve B katıdır. küçüğü olacaktır.
A-B farkı kaçtır? Bölen ve bölünenin soldaki ilk
basamakları küçük olduğundan,
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11 toplamın bir eksiği olur.
Bölünen sayı; 27 basamaklı
ÇÖZÜM Bölen sayı; 3 basamaklı olduğuna göre
x43y=x.1000+4.100+3.10+y 27=3+x-1 den x=25 bulunur.
x34y=x.1000+3.100+4.10+y Bölüm 25 basamaklıdır.
çözümlemeleri taraf tarafa Doğru Seçenek D dir.
çıkarıldığında;
x43y-x34y=(x.1000+430+y) -
(x.1000+340+y) GENETĠK KOPYA-11
x43y-x34y=90 30000007 sayısı 37 ile bölündüğünde,
bölüm kaç basamaklı bir sayı olur?
x43y=9.A
x34y=9.B bölüm özdeĢlikleri. A)2 B)3 C)4 D)5 E)6
x43y-x34y=9.A-9.B
90=9(A-B)
A-B=10 bulunur.
Doğru Seçenek D dir.

GENETĠK KOPYA-10
5a3b ve 2a4b dört basamaklı sayıları DNA-12
sırası ile 20 nin x ve y katıdır. 1≤n≤25 tamsayıları için,
x-y farkı kaçtır? 2n+1 sayıları 3 ile tam bölünebilmektedir.
KoĢulu sağlayan n tamsayılarının 3 ile
A)35 B)73 C)94 D)127 E)149 bölümünden kalan kaçtır?

A)-2 B)-1 C)0 D)1 E)2

71
ÇÖZÜM
2n+1 sayısının 3 ile tam olarak
bölünebilmesi, 3 ün katı olması demektir.
2n+1=3.k (k∈Z)
2n=3.k-1
2n sayısı, 3 ile bölündüğünde 2 kalanını
veriyor.
n sayısı, 3 ile bölündüğünde 1 kalanını
verir.
Doğru Seçenek D dır.

GENETĠK KOPYA-12
1≤n≤25 tamsayıları için,
2n+1 sayıları 3 ile tam bölünebilmektedir.
KoĢulu sağlayan kaç tane n tamsayısı
vardır?
A)7 B)8 C)9 D)10 E)11

72
KONU TESTĠ 6. A ve B doğal sayıları için;
1. n pozitif tamsayısının 5 ile
bölümünden kalan 3 tür.
AĢağıdaki sayılardan hangisi 5 ile
olduğuna göre;
bölünebilir?
A-B farkı kaçtır?

A)n+3 B)n+2 C)n+1 A)108 B)113 C)119


D)n-1 E)n-2 D)121 E)149

7. Ġki basamaklı bir sayının, rakamları


2. 1170 sayısının en az kaç katı toplamına bölümünden kalan en çok
60 ile tam bölünür? kaç olabilir?

A) 2 B) 3 C) 5 D) 6 E) 9 A)12 B)13 C)14 D)15 E)16

3. 7.n sayısı, 5 ile bölündüğünde 3


kalanını vermektedir. n’in en küçük
pozitif tam sayı değeri kaçtır? 8. Dört basamaklı abcd sayısı üç
basamaklı abc sayısına bölündüğünde
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 bölüm ile kalanın farkı 6 olduğuna
göre,
Bölüm ile kalanın toplamı kaçtır?

A)14 B)15 C)16 D)17 E)18


4. Bir N sayısının X’e bölümünden kalan
24 tür. 2.N sayısının X’e bölümünden
kalan 11 ise,
X kaçtır?
9. a ve b farklı rakamlar olmak üzere,
A)13 B)35 C)37 D)42 E)59 1a3 üç basamaklı sayısı b6 iki
basamaklı sayısına bölündüğünde
bölüm 5, kalan 13 olmaktadır.
a+b toplamının en büyük değeri
kaçtır?
5. n tamsayısının 8’e bölümünden kalan
3 tür. A)6 B)9 C)12 D)15 E)16
6.n sayısının 8’e bölümünden kalan
kaç olur?

A)0 B)1 C)2 D)3 E)4

73
10. ab ve cd iki basamaklı sayılarının 14. 1717 sayısının 17 ye bölümünden
9 ile bölümlerinden elde edilen bölüm kaç olur?
kalanlar sırasıyla 7 ve 5 tir.
abcd dört basamaklı sayısının 9 ile A)10 B)11 C)100 D)101 E)110
bölümünden kalan kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
15. Bir A doğal sayısı 3 ile
bölündüğünde bölüm x, kalan2,
x sayısı 4 ile bölündüğünde kalan
1 dir.
11. M sayısının 9 ile bölümünden Buna göre, A sayısının 12 ile
kalan 6, bölümünden kalan kaçtır?
N sayısının 27 ile bölümünden kalan 9
olduğuna göre, A)2 B)3 C)4 D)5 E)7
M.N çarpımının 27 ye bölümünden
kalan kaç olur?
16. A ve x pozitif tamsayılar olmak
A)0 B)6 C)9 D)15 E)18 üzere,
A sayısı 6 ile bölündüğünde, bölüm
2x+1, kalan 1 dir.
A sayısı 7 ile bölündüğünde, bölüm 9,
kalan x-1 olduğuna göre,
12. 242 sayısı X’e bölündüğünde 8
A sayısı kaçtır?
kalanını, 698 sayısı X’e bölündüğünde
9 kalanını vermektedir.
A)67 B)71 C)72 D)75 E)83
242 ve 698 sayılarının toplamının
aynı sayıya bölümünden kalan 4 ise
ortak bölen kaçtır?

A)11 B)13 C)17 D)19 E)23 YANITLAR

1.B 2.A 3.D 4.C 5.C 6.B


7.D 8.A 9.C 10.A 11.A
12.B 13.D 14.D 15.D 16.A
13. Pozitif iki sayıdan biri diğerinin
üç katıdır. 54 sayısının her iki sayıya
bölümünden elde edilen bölümler
arasındaki fark 4 tür.
Buna göre bu iki sayı arasındaki fark
kaçtır?

A)5 B)9 C)12 D)18 E)27

74
BÖLÜNEBĠLME KURALLARI DNA-1
AĢağıdaki sayılardan hangisi 3 ile
Bu bölümde; verilen bir doğal sayının, bölünebilir?
hangi doğal sayılar ile bölünebileceğini ve
bölme iĢlemi sonucunda kalanın ne A)43 B)76 C)125 D)542 E)2841
olacağını bölme iĢlemi yapmadan bulma
yöntemleri anlatılacaktır. ÇÖZÜM
2841 sayısının basamaklarındaki
Bu yöntemleri bilmek, pek çok soruda rakamların sayı değerleri toplamı
bize büyük kolaylıklar sağlar. 2+8+4+1=15 olup, 3’ün katıdır.

IġIK-1 2841 sayısı, 3 ile bölünebilir.


En küçük doğal sayı olan 0 ile baĢlayalım. Doğru Seçenek E dir.
Hangi sayılar 0 ile bölünebilir ?
sorusunun yanıtı ‘’0 sayısı ile bölme GENETĠK KOPYA-1
457a dört basamaklı sayısının, 3 ile
işlemi tanımsız’’ olmalıdır.
bölünebilmesi için;
Herhangi bir sayının, 0 sayısı ile a’nın alabileceği değerlerin toplamı
bölümünden söz edilemez. kaçtır?

UYARI A)8 B)9 C)12 D)15 E)18


𝑎
𝑎 ≠ 0 için =TANIMSIZ
𝑜

𝟎
𝟎
= TANIMSIZ
DNA-2
IġIK-2 56a8 dört basamaklı sayısının, 3 ile
Doğal sayıların tümü, 1 ile bölünebilir. bölümünden kalanın 1 olduğu bilindiğine
Bir doğal sayının 1’e bölümü, kendisine göre;
eĢittir. a’nın alabileceği kaç farklı değer vardır?

𝒂
=𝒂 𝒂. 𝟏 = 𝟏. 𝒂 = 𝒂 A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
𝟏

IġIK-3 ÇÖZÜM
Birler basamağı çift (0,2,4,6,8) olan 56a8 sayısının basamaklarındaki
sayılar, 2 ile bölünebilir. rakamların sayı değerleri toplamı
5+6+a+8=19+a dır.
IġIK-4 Sayının 3 ile bölümünden kalanın 1 olması
Rakamları toplamı 3 ve 3’ün katı olan için, rakamları toplamının 3’e bölümünden
sayılar, 3 ile bölünebilir. kalanın 1 olması gerekir.
19+a=3k+1 (k∈ 𝑍) olmalıdır.
Rakamları toplamının 3’e bölümünden a=0,3,6,9 için koĢul sağlanır.
bulunacak kalan, sayının 3’e bölümünden a, 4 farklı değer alabilir.
bulunacak kalanı verir. Doğru Seçenek D dir.

75
GENETĠK KOPYA-2 GENETĠK KOPYA-3
4A12 dört basamaklı sayısının, 3 ile 73A2 dört basamaklı sayısının 4 ile
bölümünden kalanın 2 olduğu bilindiğine bölünebilmesi için A’nın alabileceği kaç
göre; farklı değer vardır?
A’nın alabileceği değerlerin toplamı
kaçtır? A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

A)7 B)9 C)12 D)15 E)18

IġIK-5 DNA-4
Bir doğal sayının onlar ve birler 8765a beĢ basamaklı sayısı 4 ile
basamağındaki rakamların oluĢturduğu iki bölündüğünde 3 kalanını vermektedir.
basamaklı sayı, 4 ün katı ise; bu doğal a’nın alabileceği değerler toplamı kaçtır?
sayı 4’e bölünebilir.
A)9 B)10 C)12 D)15 E)19
Son iki basamağın 4’e bölümündeki kalan,
sayının 4’e bölümündeki kalanı verir. ÇÖZÜM
8765a sayısının son iki basamağının
Onlar basamağındaki sayının iki katı ile oluĢturduğu 5a iki basamaklı sayısının 4
birler basamağının toplamı 4’ün katı olan ile bölümünden 3 kalanı bulunmalıdır.
sayılar, 4’e bölünebilir. 5a=4k+3 (k∈ 𝑍) olmalıdır.
(2a1+ao toplamı, 4 ün katı ise) a=1,5,9 için koĢul sağlanır.
1+5+9=15 a’nın alabileceği değerler
UYARI toplamıdır.
Ard arda iki kez 2 ile bölünebilen sayılar, Doğru Seçenek D dir.
4 ile bölünebilir.
GENETĠK KOPYA-4
123a dört basamaklı sayısının 4’e
bölümünden kalan 1 ise,
a’nın alabileceği kaç farklı değer vardır?

DNA-3 A)1 B)2 C)3 D)4 E)5


AĢağıdaki sayılardan hangisi 4 ile
bölünebilir?

A)134 B)238 C)312 D)526 E)622

ÇÖZÜM
312 sayısının son iki basamağı 12 olup, DNA-5
12=3.4 sayısı 4’ün katıdır. 2327 sayısından en az kaç çıkarılırsa
bulunan sayı 2, 3 ve 4 ile tam olarak
312 sayısı, 4 ile bölünebilir. bölünebilir?
Doğru Seçenek C dir. A) 11 B) 12 C) 16 D) 26 E) 102

76
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
4 ile bölünebilen sayılar, 2 ile de Birler basamağı 6 olan sayıların, tüm
bölünebilir. kuvvetlerinin birler basamağı 6 dır.
2 ile bölünebilenler, 4 ile de 20067 ve 20068 kuvvetlerinin de birler
basamağı 6 dır.
bölünebilir denilemez.
6 nın 5’e bölümünden kalan 1 olduğundan;
Hem 2, hem de 4 ile bölünebilen sayılar
20067 ve 20068 in 5’e bölümünden
için; 4 ile bölünebilenleri bulmak
kalanlar 1 dir.
yeterlidir.
Toplamın 5’e bölümünden kalan
Hem 3, hem de 4 ile bölünebilen en
1+1=2 dir.
küçük pozitif tamsayı 12 dir.
Doğru Seçenek C dir.
12 ile bölünebilen sayılar, hem 3, hem 4
ve hem de 2 ile bölünebilir.
GENETĠK KOPYA-6
2327=12.193+11 olduğundan,
2009.2008-2007.2006
2327 nin 12 ile bölümünden kalan 11 dir.
Sayısının 5 ile bölümünden kalan kaçtır?
Sayıdan 11 çıkarıldığında (veya 1
eklendiğinde) bulunan sayı 12 ile (2,3 ve
A)0 B)1 C)2 D)3 E)4
4 ile) bölünebilir.
Doğru Seçenek A dır.

GENETĠK KOPYA-5 DNA-7


12 ye bölündüğünde, 11 kalanını veren Rakamları birbirinden farklı olan, üç
pozitif bir tamsayının 3 ile bölümünden basamaklı 4ab sayısı 3 ve 5 ile kalansız
kalan a, 4 ile bölümünden kalan b ise, bölünebiliyor.
a+b toplamı kaçtır? Buna göre a kaç farklı değer alabilir?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 A)3 B)4 C)5 D)6 E)7

ÇÖZÜM
3 ile bölünebilmesi için rakamları toplamı
3’ün katı olmalıdır.
IġIK-6 4+a+b=3k (k∈ 𝑍)
Birler basamağı 0 veya 5 olan sayılar,
5 ile bölünebilir. 5 ile bölünebilmesi için birler basamağı
0 veya 5 olmalıdır.
Birler basamağının 5’e bölümündeki b=0 veya b=5
kalan, sayının 5’e bölümünden kalanı
verir. b=0 için; 4+a+0=3k a=2,5,8 olabilir.
b=5 için; 4+a+5=3k a=0,3,6,9 olur.

DNA-6 Rakamları farklı olacağından;


20067+20068 sayısının 5 ile bölümünden a=2,5,8,0,3,6,9 olmak üzere 7 farklı
kalan kaçtır? değer alabilir?
Doğru Seçenek E dir.
A)0 B)1 C)2 D)3 E)4 4ab sayısı 15 ile bölünebilir.

77
GENETĠK KOPYA-7 DNA-9
4 ve 5 ile bölünebilen iki basamaklı kaç AĢağıdaki sayılardan hangisi 2,3,4,5 ve 6
tane doğal sayı yazılabilir? sayıları ile bölünebilen en küçük pozitif
tamsayıdır?
A)3 B)4 C)5 D)6 E)8
A)24 B)36 C)60 D)75 E)120

ÇÖZÜM
IġIK-7 6 ya bölünebilen sayılar, 2 ve 3’e
2 ve 3 ile bölünebilen sayılar, 6 ile 4’e bölünebilen sayılar, 2 ye bölünebilir.
bölünebilir. 4 ve 6 ya bölünebilen sayılar 12 ile
Rakamları toplamı 3’ün katı olan, çift 12 ve 5’e bölünebilen sayılar 60 ile
sayılar 6 ile bölünebilir. bölünebilir.
Doğru Seçenek C dir.

DNA-8 GENETĠK KOPYA-9


abc üç basamaklı sayısının 6 katı xy02 6 ile bölünebilen iki basamaklı en büyük
ise x+y toplamı kaç farklı değer alır? doğal sayı ile iki basamaklı en küçük
doğal sayının toplamı kaçtır?
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6
A)96 B)102 C)108 D)114 E)120
ÇÖZÜM
6.abc = xy02 verildiğinden
xy02 sayısı 6 ile bölünebilir.
(6 nın katıdır.) IġIK-8
Bir doğal sayının yüzler,onlar ve birler
2 ve 3 ile bölünebilmelidir. basamağındaki rakamların oluĢturduğu üç
Birler basamağı 2 olduğundan sayı çifttir basamaklı sayı 8 in katı ise; bu doğal sayı
8’e bölünebilir.
x+y+0+2=3.k (3 ün katı olacak)
k=1,2,3, … için x+y toplamı 1, 4, 7, 10, Yüzler basamağı çift olanlarda;
13, 16 ??? olabilir. Son iki basamağın oluĢturduğu sayı 8’in
6.999=5994 olduğundan xy02 sayısında katı olanlar,
x+y toplamı en çok (5+9=14) 14 olabilir. Yüzler basamağı tek olanlarda;
Doğru Seçenek D dir. Son iki basamağın oluĢturduğu sayının 4
eksiği 8’in katı olanlar, 8 ile bölünebilir.

Son üç basamağın 8’e bölümündeki kalan,


GENETĠK KOPYA-8 sayının 8’e bölümündeki kalanı verir.
5aaaa beĢ basamaklı sayısı 6 ile
bölünebiliyorsa a kaçtır? UYARI
Ard arda üç kez 2 ile bölünebilen sayılar,
A)0 B)2 C)4 D)6 E)8 8 ile bölünebilir.

78
DNA-10 ÇÖZÜM
1, 3, 6 rakamları birer kez kullanılarak 23A5B sayısı 8 ile bölünebiliyorsa;
yazılabilecek üç basamaklı farklı A çift iken; 5B sayısı 8’in katı olmalıdır.
sayılardan; 4 ile bölünebilen A sayısının, B=6 için 56=7.8
8 ile bölünebilen B sayısı ile toplamı kaç
olabilir? A tek iken; 5B sayısının 4 eksiği 8’in katı
olmalıdır.
A)136 B)180 C)316 D)452 E)496 B=2 için 52-4=48=6.8

ÇÖZÜM B’nin alabileceği değerler 6 ve 2 dir.


A ve B sayıları, sırası ile 4 ve 8 ile Toplam: 6+2=8 olur.
bölüneceğinden öncelikle 2 ile Doğru Seçenek B dir.
bölünebilmelidirler.
Bunun için birler basamakları çift GENETĠK KOPYA-11
olmalıdır. 9876A sayısının 8 ile bölümü 3 kalanını
Sayı 6 ile bitmelidir. verdiğine göre,
A kaç olmalıdır?
316:2=158 158:2=79
316 sayısı iki kez 2 ile bölünebildiğinden, A)1 B)3 C)5 D)7 E)9
A=316 sayısı 4 ile bölünebilir.

136:2=68 68:2=34 34:2=17 IġIK-9


136 sayısı üç kez 2 ile bölünebildiğinden, Rakamları toplamı 9 un katı olan sayılar,
B=136 sayısı 8 ile bölünebilir. 9 ile bölünebilir.
A+B=316+136=452 olur.
Doğru Seçenek D dir. Rakamları toplamının 9’a bölümünden
bulunacak kalan, sayının 9’a bölümünden
bulunacak kalanı verir.
GENETĠK KOPYA-10
476 476 sayısının 8 ile bölümünden kalan
kaç olur?
DNA-12
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 3A4A5A altı basamaklı sayısı 9 ile
bölünebilmektedir.
A’nın alabileceği değerlerin toplamı
kaçtır?

DNA-11 A)8 B)10 C)15 D)18 E)24


23A5B beĢ basamaklı sayısı 8 ile
bölünebilmektedir. ÇÖZÜM
B’nin alabileceği değerler toplamı kaçtır? 3+A+4+A+5+A = 12+3A = 9.k olmalıdır.
k’nın 2,3 ve 4 değerleri için;
A)6 B)8 C)10 D)12 E)16 A rakamı 2,5 ve 8 olabileceğinden;
2+5+8=15 olur.
Doğru Seçenek D dir.

79
GENETĠK KOPYA-12 IġIK-10
[3(230+x)]2 = 492a04 ise Birler basamağı 0 olan sayılar, 10 ile
a kaç olmalıdır? bölünebilir.

A)1 B)3 C)6 D)7 E)8 Sayının birler basamağındaki rakamın


sayı değeri, verilen sayının 10 ile
bölümündeki kalandır.

DNA-13
DNA-14
7 357 26a sayısının 9 ile bölümünden
1+9+92+93+…+92007 toplamının birler
kalan 1 dir.
basamağı kaçtır?
Aynı sayı 8 sayı tabanında yazıldığında
birler basamağı kaç olur?
A)0 B)1 C)6 D)7 E)9

A)1 B)2 C)3 D)5 E)7


ÇÖZÜM
Toplamdaki terimleri teker teker
ÇÖZÜM
incelediğimizde;
7 357 26a sayısının 9 ile bölümünden
9’un tek kuvvetlerinin 9,
kalan 1 ise;
9, 93=729, 95=59049, …..
7+3+5+7+2+6+a=9k+1 dir.
30+a=9k+1
9’un çift kuvvetlerinin 1,
k=4 için a=7 olmalıdır.
92=81, 94=6561, …
ile sonlandığını görebiliriz.
7357267 sayısını 8 sayı tabanında
yazarken birler basamağına,
Toplamdaki terimlerin yarısının birler
7357267 sayısının 8’e bölümünden
basamağı 1, diğer yarısının birler
bulunan kalan geleceğinden,
basamağı 9 olduğundan;
267 sayısında, 2 çift,
Toplamın tümünün birler basamağı
67=8.8+3 olduğundan aranan rakam 3 tür
1+9=10 olduğundan 0 dır.
Doğru Seçenek C dir.
Doğru Seçenek A dır.

GENETĠK KOPYA-13 GENETĠK KOPYA-14


23A5B beĢ basamaklı sayısının 9 ile 20052006+20062007
bölümünden kalan 4 olduğuna göre, Toplamını veren sayının birler basamağı
A+B toplamı kaç farklı değer alabilir? kaçtır?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 A)0 B)1 C)5 D)6 E)9

80
DNA-15 Tek numaralı basamaktaki rakamlar
4, 5, 6, 8, 10 sayılarına bölündüğünde 3 toplamı ile çift numaralı basamaktaki
kalanını veren en küçük pozitif üç rakamlar toplamının farkının 11’e
basamaklı tam sayının rakamları toplamı bölümünden kalan, sayının 11’e
kaçtır? bölümünden kalanı verir.

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
DNA-16
ÇÖZÜM 58 246 3a7 sayısının
8’e bölünebilen sayılar, 4’e 11’e bölünebilmesi için a kaç olmalıdır?
10’a bölünebilen sayılar, 5’e
6 ve 8’e bölünebilen sayıların da 24’e A)0 B) 1 C)3 D)7 E)9
bölünebilir.
ÇÖZÜM
24 ve 10’a bölünebilen sayılar 120 ye 58 246 3a7
bölünebilir. (8+4+3+7) – (5+2+6+a) = 22-(13+a)
= 9-a = 11.k
4, 5, 6, 8 ve 10 sayılarına bölünebilen en k=0 için 9-a=0 ve a=9 olmalıdır.
küçük pozitif tamsayı 120, Doğru Seçenek E dir.
4,5,6,8 ve 10 sayılarına bölündüğünde 3
kalanını veren en küçük pozitif tamsayı
123 tür. GENETĠK KOPYA-16
123 ün rakamları toplamı: 1+2+3=6 olur. 27381a altı basamaklı sayısının 11’e
Doğru Seçenek D dir. bölünebilmesi için a kaç olmalıdır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5


GENETĠK KOPYA-15
8 ve 10 sayılarına bölündüğünde 7
kalanını veren üç basamaklı en büyük DNA-17
doğal sayının rakamları toplamı kaçtır? 22227777 sayısının iki basamaklı
en büyük böleni kaçtır?
A)15 B)16 C)18 D)19 E)22
A)11 B)33 C)66 D)77 E)99

ÇÖZÜM
22227777 sayısında;
IġIK-11 2+2+2+2+7+7+7+7=36=4.9 olduğundan
Tek numaralı basamaktaki rakamlar Sayı 9 ile bölünebilir.
toplamı ile çift numaralı basamaktaki
rakamlar toplamının farkı 11 in katı olan (2+2+7+7)-(2+2+7+7)=18-18=0=0.11
sayılar, 11 ile bölünebilir. Olduğundan sayı 11 ile de bölünebilir.

(N= 100A+B için A+B sayısı 11 in katı ise, 9 ve 11 ile bölünebilen sayılar 99 ile
N sayısı 11 ile bölünebilir) bölünebilir.
Doğru Seçenek E dir.

81
GENETĠK KOPYA-17 TANIM
Rakamları farklı, 9 basamaklı, 11 ile 1 den baĢka ortak böleni olmayan doğal
bölünebilen en küçük doğal sayı sayılara, aralarında asaldır denir.
aĢağıdakilerden hangisidir?
7 ; 13 12 ; 25
A)102345678 B)102347586 24 ; 29 4 ; 6 ; 27
C)123456789 D)123458596 Sayıları aralarında asaldır.
E)123456798

DNA-18 IġIK-12
Dört basamaklı, tam kare doğal sayılar 3 ve 4 ile bölünebilen sayılar, 12 ile
arasında sadece bir tanesi aabb bölünebilir.
biçimindedir.
a+b toplamı kaçtır? UYARI
3 ve 4 sayıları aralarında asal olup,
A) 6 B) 9 C) 11 D) 13 E) 14 12=3.4 tür.

ÇÖZÜM 12=2.6 olduğu halde, 2 ve 6 aralarında


aabb=a.1000+a.100+b.10+b=1100.a+11.b asal olmadığından, 2 ve 6 için
=11(100.a+b) uygulanamaz.
=11.a0b
Çözümlemesinden elde edilen çarpımın
bir tam kare olması için, a0b sayısı DNA-19
içinde 11 çarpanı bulunmalıdır. (sayı 11’in 5613a8 sayısı 12 ile bölünebiliyorsa
katı olmalıdır) a kaçtır?
a0b sayısının 11 ile bölünebilmesi için de
(a+b)-0=11k A)3 B)4 C)5 D)6 E)7
a+b=11 olmalıdır.
Doğru Seçenek C dir. ÇÖZÜM
4 ve 3 ile bölünebilmelidir.
GENETĠK KOPYA-18
AĢağıdaki doğal sayılardan hangisi bir 4 ile bölünebilmesi için;
doğal sayının karesidir? a8 sayısı 4 ün katı olmalıdır.
a’nın alabileceği değerler: 0, 2, 4, 6, 8
A)4477 B)5566 C)6655
D)7744 E)3388 3 ile bölünebilmesi için;
5+6+1+3+a+8 = 23+a=3.k olmalıdır.
a’nın alabileceği değerler : 1, 4, 7

a’nın her iki koĢulu da sağlayan değeri


4 tür.
Doğru Seçenek B dir.

82
GENETĠK KOPYA-19 DNA-21
A321B beĢ basamaklı, rakamları farklı 7 168 sayısı 2,3,4,5,6,8,9,10 ve 12
doğal sayısının 12 ile bölünebilmesi için sayılarından kaç tanesi ile bölünebilir?
A kaç olmalıdır?
A)3 B)4 C)6 D)8 E)9
A)3 B)4 C)6 D)8 E)9
ÇÖZÜM
Birler basamağı 8 dir.
2 ile bölünebilir.
DNA-20
n pozitif tam sayısı, 3, 5 ve 12 ile Rakamlar toplamı:
bölünebilmektedir. 7+1+6+8=22 dir.
AĢağıdakilerden hangisi aynı sayılar ile 22 sayısı 3’ün katı olmadığından,
bölünebilir? bölenlerinden biri 3 değildir.

A)n-2 B)n-1 C)n+1 D)n+15 E)n+60 Son iki basamağı 68 dir.


68=4.17 olup, 4 ile bölünebilir.
ÇÖZÜM
12=3.4 olduğundan, 12 ile bölünebilen Birler basamağı 0 veya 5 olmadığından,
sayılar 3 ile bölünebilir. bölenlerinden biri 5 değildir.

5 ve 12 ile bölünebilen sayılar, 5 ve 12 3 ile bölünemediğinden, 6 bölenlerinden


aralarında asal olduğundan biri değildir.
5.12=60 ile bölünebilirler.
Son üç basamak 168 dir.
3,5 ve 12 ile bölünebilen en küçük pozitif Yüzler basamağı 1 ve tek,
tam sayı 60 tır. 68+4=72
72=9.8 olup, 8 ile bölünebilir.
n sayısı aranan koĢulu sağladığından,
n+60 sayısı aranan sayıdır. Rakamlar toplamı:
Doğru Seçenek E dir. 7+1+6+8=22 dir.
22 sayısı 9’un katı olmadığından,
bölenlerinden biri 9 değildir.
GENETĠK KOPYA-20 (3 ile bölünemediğinden, 9 ile de
n pozitif tam sayısı, 4, 8 ve 12 ile bölünemez)
bölünebilmektedir.
AĢağıdakilerden hangisi aynı sayılar ile Birler basamağı 0 olmadığından, 10
bölünebilir? bölenlerinden biri değildir.

A)n+12 B)n+16 C)n+24 7168 için (7+6)-(1+8)=13-9=4


D)n+32 E)n+36 4 sayısı 11’in katı olmadığından,
bölenlerinden biri 11 değildir.

3 ile bölünemediğinden, 12 bölenlerinden


biri değildir.

83
2, 4 ve 8 olmak üzere üç tanesi ile GENETĠK KOPYA-22
bölünebilir. BeĢ basamaklı A234B sayısı 15 ile
Doğru Seçenek A dır. bölünebildiğine göre,
A+B toplamının en büyük değeri kaçtır?

GENETĠK KOPYA-21 A)9 B)10 C)12 D)14 E)15


12 345 sayısı 2,3,4,5,6,8,9,10 ve 12
sayılarından kaç tanesi ile bölünebilir?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 DNA-23


a  b olmak üzere abab dört basamaklı
sayısı 18 ile bölünebilmektedir.
DNA-22 a nın alabileceği değerlerin toplamı
Dört basamaklı 8A6B sayısının 15 ile kaçtır?
bölünebilmesi için a+b toplamının en
büyük değeri kaç olmalıdır? A)16 B)17 C)20 D)22 E)25

A)8 B)10 C)12 D)13 E)15 ÇÖZÜM


18=2.9 ve 2 ile 9 aralarında asal
ÇÖZÜM olduğundan verilen sayının 18 ile
15=3.5 ve 3 ile 5 aralarında asal bölünebilmesi için;
olduğundan verilen sayının 15 ile 2 ve 9 ile bölünebilmesi gerekir.
bölünebilmesi için,
3 ve 5 ile bölünebilmesi gerekir. 2 için: b = 0, 2, 4, 6, 8 olabilir.
9 için: a+b+a+b = 2a+2b = 2(a+b)
8A6B sayısının 5 ile bölünebilmesi için toplamı 9 un katı olmalıdır.
B=0 veya B=5 olmalıdır. b=0 ise a=9
b=2 ise a=7
8A6B sayısının 3 ile bölünebilmesi için b=4 ise a=5
8+A+6+B=3k b=6 ise a=3
14+A+B=3k olmalıdır. b=8 ise a=1 olacaktır.
a’nın alabileceği değerlerin toplamı
B=0 için; 9+7+5+3+1=25 bulunur.
14+A+0=3k Doğru Seçenek E dir.
14+A=3k
A=1,4,7 olabilir.
GENETĠK KOPYA-23
B=5 için; BeĢ basamaklı 234ab sayısı 18 ile
14+A+5=3k bölünebildiğine göre,
19+A=3k a’nın alabileceği en küçük değer kaçtır?
A=2,5,8 olabilir.
A)0 B)1 C)2 D)3 E)4
A+B nin en büyük değeri;
8+5=13 olur.
Doğru Seçenek D dir.

84
DNA-24 ÇÖZÜM
BeĢ basamaklı 9876AB sayısı 20 ile 24=3.8 ve 3 ile 8 aralarında asal
bölünebildiğine göre, olduğundan verilen sayının 24 ile
AB iki basamaklı sayısının en büyük bölünebilmesi için
değeri kaçtır? 3 ve 8 ile bölünebilmesi gerekir.
A)20 B)40 C)60 D)80 E)90
23A5B sayısı 8 ile bölünebiliyorsa;
ÇÖZÜM A çift iken; 5B sayısı 8’in katı olmalıdır.
20=4.5 ve 4 ile 5 aralarında asal B=6 için 56=7.8
olduğundan verilen sayının 20 ile
bölünebilmesi için A tek iken; 5B sayısının 4 eksiği 8’in katı
4 ve 5 ile bölünebilmesi gerekir. olmalıdır.
B=2 için 52-4=48=6.8
5 için; B=0 veya B=5 olmalıdır.
4 için; AB sayısının 4 ile bölünebilmesi B’nin alabileceği değerler 6 ve 2 dir.
gerekir. B çift olmalıdır.
B=0 için AB nin 4’e bölünebilmesi, 23A5B sayısı 3 ile bölünebiliyorsa;
Son iki basamağın 00, 20, 40, 60, 80 2+3+A+5+B=10+A+B=3k olmalıdır.
20 nin katı olması ile mümkündür.
Sayının 20 ile bölünebilmesi için; A tek iken,
B=2 için; 10+A+2=12+A=3k
son iki basak 20 nin katı olmalıdır.
A=3,9

En büyük değeri 80 dir


A çift iken,
Doğru Seçenek D dir.
B=6 için; 10+A+6=16+A=3k
A=2,8
olmak üzere A, 4 farklı değer alabilir.
GENETĠK KOPYA-24
Doğru Seçenek B dir.
20 ile bölündüğünde 18 kalanını veren bir
sayının, 4 ve 5 ile bölündüğünde a ve b
kalanlarını verdiği bilindiğine göre,
GENETĠK KOPYA-25
a+b toplamı kaçtır?
A543B beĢ basamaklı sayısı 24 ile
bölünebilmektedir.
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6
A’nın alabileceği değerlerin toplamı
kaçtır?

A)7 B)8 C)11 D)12 E)13


DNA-25
23A5B beĢ basamaklı sayısı 24 ile
bölünebilmektedir.
A, kaç farklı değer alabilir?

A)3 B)4 C)6 D)8 E)9

85
DNA-26 9 için: 7+a+9+b=16+a+b=9k
Dört basamaklı, 25 ile bölünebilen kaç b=2 ise 16+a+2=18+a=9k
tane doğal sayı vardır? a, 0 veya 9
b=6 ise 16+a+6=22+a=9k
A)90 B)180 C)270 D)360 E)450 a, 5 olmalıdır.

ÇÖZÜM a+b=0+2=2
Sayının 25 ile bölünebilmesi için a+b=9+2=11
a+b=5+6=11 olacağından
son iki basamağı: 00, 25, 50,75
en büyük değeri 11 dir.
olmalıdır. Doğru Seçenek C dir.

abcd dört basamaklı sayısında, GENETĠK KOPYA-27


a yerine 9 rakam, b yerine 10 rakam 3A4B sayısı 36 ile bölünebiliyorsa,
yazılabileceğinden son iki basamağı cd a kaç farklı değer alabilir?
olan 9.10=90 sayı yazılabilir.
Her birinden 90 tane sayı olacağından A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
4.90=360 tane sayı vardır.
Doğru Seçenek D dir.

GENETĠK KOPYA-26 DNA-28


12345 sayısının 25 ile bölümünden x01y sayısı 72 ile bölünebiliyorsa,
kalan kaçtır? x+y toplamı kaçtır?

A)5 B)10 C)15 D)20 E)21 A)8 B)9 C)10 D)11 E)17

ÇÖZÜM
72=8.9 ve 8 ile 9 aralarında asal
olduğundan verilen sayının 72 ile
DNA-27 bölünebilmesi için
7a9b sayısı 36 ile bölünebiliyorsa 8 ve 9 ile bölünebilmesi gerekir.
a+b toplamının en büyük değeri kaçtır?
8 için; 01y, 8 in katı olmalıdır.
A)9 B)10 C)11 D)12 E)13 y=6 olmalı.

ÇÖZÜM 9 için; x+0+1+y=x+0+1+6=x+7=9k


36=4.9 ve 4 ile 9 aralarında asal x=2 olmalı.
olduğundan verilen sayının 36 ile
bölünebilmesi için x+y=2+6=8 olur.
4 ve 9 ile bölünebilmesi gerekir. Doğru Seçenek A dır.

4 için; 9b sayısı 4 ün katı olacağından,


b, 2 veya 6 olmalı,

86
GENETĠK KOPYA-28 DNA-30
A34B sayısı 72 ile bölünebiliyorsa
A+B toplamı kaçtır?
toplamının 11 ile bölümünden kalan 8 ise
A)7 B)8 C)9 D)11 E)12 a kaçtır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

ÇÖZÜM
Basamak sayısı çift olanlar 11 ile
DNA-29 bölünebilir.
6 ya tam olarak bölünemeyen pozitif Örneğin; aaaa sayısı için
tamsayılar küçükten büyüğe doğru (a+a)-(a+a)=0=11k
sıralanıyor. Basamak sayısı tek olanların 11 ile
Bu sıralamadaki 100. sayı bölümünden kalan a dır.
aĢağıdakilerden hangisidir? Örneğin; aaaaa sayısı için
(a+a+a)-(a+a)=a
A)109 B)111 C)119 D)123 E)125
1,3,5,7,9 ve 11 basamaklı sayıların her
ÇÖZÜM birinden kalan a olduğundan,
ArdıĢık her 6 pozitif tamsayıdan biri Toplamın 11’e bölümünden kalan 6.a dır.
6 ya tam olarak bölünebilir, diğer beĢ 6.a=11k+8 olması için a=5 olmalıdır.
tanesi bölünemez. Doğru Seçenek E dir.
Bu durumda sayıları beĢer beĢer
gruplandırdığımızda;
100:5=20 tane beĢli gurup bulunur.
GENETĠK KOPYA-30
Her grup 6 sayı için yazıldığından
AĢağıdaki sayılardan kaç tanesi
20.6=120 sayı için oluĢturulmuĢtur.
11 ile bölünebilir?
Son grup içindeki son sayı 119 dur.
Doğru Seçenek C dir.
I.616 II.264 III.4596
IV.4562 V.2090

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5


GENETĠK KOPYA-29
4 e tam olarak bölünemeyen tamsayılar
küçükten büyüğe doğru sıralanıyor.
Bu sıralamadaki 50. Sayı aĢağıdakilerden
hangisidir?

A)61 B)62 C)63 D)65 E)66

87
KONU TESTĠ 6. [3(460+x)]2 = 1971a16
eĢitliğinin doğru olması için a = ?
1. 387A42 sayısı 3 ile bölünebiliyor. A
nın alabileceği kaç farklı değer A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
vardır?
A)2 B)3 C)4 D)5 E)9

7. 800 ile 1000 sayıları arasında 7 ve


2. 5A427B altı basamaklı bir doğal 8 ile bölünebilen kaç doğal sayı
sayıdır. Sayı 6 ile bölünebiliyorsa
vardır?
A+B toplamı kaç farklı değer alabilir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

3. A < B olmak üzere, üç basamaklı 8. Bir A sayısının rakamlarının sayı


5AB sayısının 5 ile bölümünden kalan değerlerinin toplamı 16 dır. Buna
3 tür. Bu sayının 4 ile bölünebilmesi göre, A2 sayısının 9 ile bölümünden
için A nın alabileceği değerlerin kalan kaçtır?
toplamı kaçtır?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
A) 6 B) 8 C) 12 D) 16 E) 21

4. 2006.2005-2004.2003 iĢleminden 9. ab ve cd iki basamaklı sayılarının 9 ile


elde edilen sayının bölümlerinden
9 ile bölümünden kalan kaçtır? kalanlar sırasıyla 7 ve 5 tir.
abcd dört basamaklı sayısının 9 ile
A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 8 bölümünden kalan kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

5. 45672+56782 toplamının
9 ile bölümünden kalan kaçtır?
10. a6a41 beĢ basamaklı sayısı 9 ile
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 bölünebiliyorsa a kaçtır?

A) 3 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

88
11. A=66-1 sayısı aĢağıdakilerden 15. n tamsayısının 8’e bölümünden
hangisine tam bölünemez? kalan 3 tür.
6.n sayısının 8’e bölümünden kalan
A) 5 B) 7 C) 31 D)36 E) 43 kaç olur?

A)0 B)1 C)2 D)3 E)4

12. n pozitif tamsayısının 5 ile


bölümünden kalan 3 tür. 16. n bir tamsayı olmak üzere,
AĢağıdaki sayılardan hangisi 5 ile (2n+2)2 sayısının 4 ile bölümünden
bölünebilir? kalan kaç olur?

A)n+3 B)n+2 C)n+1 A)0 B)1 C)2 D)3 E)4


D)n-1 E)n-2

13. n tamsayısı3, 5 ve 12 ile


bölünebilmektedir. n den küçük ve bu
sayılarla bölünebilen büyük sayı
aĢağıdakilerden hangisidir?

A)n-3 B)n-5 C)n-12


D)n-15 E)n-60 1.C 2.E 3.C 4.E 5.E 6.C
7.B 8.A 9.A 10.E 11.D
12.B 13.E 14.C 15.C 16.A
14. 5, 7 ve 20 ile bölünebilen en
küçük pozitif tamsayı
aĢağıdakilerden hangisidir?

A)35 B)70 C)140


D)200 E)280

89
KONU TESTĠ 6. Yalnızca 1 ve 0 rakamları kullanılarak
yazılabilecek doğal sayılardan 225 ile
1. Rakamları toplamı 9 olan, 3 ile bölünebilen en küçük sayı kaç
bölünebilen iki basamaklı en küçük basamaklıdır?
doğal sayı aĢağıdakilerden
hangisidir? A)3 B)9 C)10 D)11 E)12

A)27 B)33 C)72 D)18 E)90

7. 6A6B dört basamaklı doğal sayısı 72


ile bölünebildiğine göre, A’nın
2. AĢağıdaki sayılardan hangisi 3 ile alabileceği değerlerin çarpımı kaçtır?
bölünemez?
A)10 B)12 C)14 D)16 E)18
A)339 B)342 C)552
D)1111 E)672

8. AĢağıdaki sayılardan hangisi 99 ile


bölünebilir?
3. {1,2,3,4,5,6} kümesinin elemanları ile
yazılan, rakamları tekrarsız beĢ
basamaklı doğal sayılardan kaç tanesi A)3744 B)721809 C)7177788
4 ile bölünebilir?
D)88228299 E)99229288

A)144 B)168 C)192


D)216 E)240
9. aab üç basamaklı sayısı 12 ile
bölünebilmektedir.
a < 4 olduğuna göre, b nin alabileceği
4. 351n ve 352n sayıları 7 ile
değerlerin toplamı kaçtır?
bölündüklerinde aynı kalanı
vermektedir.
A)6 B)8 C)10 D)12 E)14
Buna göre n’in en küçük pozitif
tamsayı değeri kaçtır?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 10. Altı basamaklı 65a43b doğal
sayısı 12 ile bölünebilmektedir.
Buna göre, a kaç farklı değer
alabilir?
5. 9+92+93+ … +98
Toplamının 6 ile bölümünden kalan
A)3 B)4 C)5 D)6 E)7
kaçtır?

A)0 B)2 C)3 D)4 E)5

90
11. 34+35+36+37 16. Üç basamaklı abc doğal sayısı
Toplamı aĢağıdaki sayılardan hangisi 5 ile bölünebilmektedir. 9 ile
ile tam bölünemez? bölümünden kalan 1 ise, a.b çarpımının
en büyük değeri kaçtır?
A)2 B)3 C)21 D)27 E)40
A)15 B)24 C)48 D)49 E)56

12. Dört basamaklı a01b doğal sayısı


8 ve 9 ile bölünebilmektedir.
Buna göre a+b toplamı kaçtır?

A)5 B)6 C)7 D)8 E)10

13. BeĢ basamaklı 12a3b doğal sayısı


a≠b için 4 ve 9 ile bölünebildiğine
göre, 1.D 2.D 3.C 4.B 5.A 6.C 7.C 8.B
a kaçtır? 9.E 10.E 11.C 12.D 13.A 14.B 15.C
16.D
A)1 B)2 C)3 D)6 E)7

14. Dört basamaklı abba doğal sayısı


15 ile bölünebildiğine göre, b nin
alabileceği değerler toplamı kaçtır?

A)9 B)12 C)18 D)23 E)30

15. BeĢ basamaklı 561xy doğal sayısı


45 ile bölünebildiğine göre, x’in en
büyük değeri kaçtır?

A)1 B)5 C)6 D)7 E)8

91
KONU TESTĠ 6. Üç basamaklı doğal sayılardan kaç
tanesi 27 ile bölünebilir?
1. {0,1,2,3,4,5} rakamları kullanılarak
yazılabilen, rakamları tekrarsız, A)30 B)31 C)32 C)33 E)34
4 basamaklı, 3 ile bölünebilen en
büyük sayı 4,5,6,8,9 sayılarından kaç
tanesi ile bölünebilir?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5


7. 9A407B altı basamaklı sayısı 12 ile
bölünebilmektedir.
A-B farkının en büyük değeri kaçtır?

2. Her hangi bir tek sayının karesinin, A)7 B)6 C)5 D)4 E)3
8’e bölümünden kalan kaçtır?

A)0 B)1 C)2 D)3 E)4

8. 5A55B beĢ basamaklı sayısı 72 ile


bölünebiliyor.
A kaçtır?
3. 87ab6 sayısı 8 ile bölünebilen beĢ
basamaklı bir sayıdır. A)1 B)2 C)3 D)4 E)6
a+b toplamının alabileceği en büyük
değer kaçtır?

A)12 B)14 C)15 D)16 E)17


9. A3640548981279644B
18 basamaklı sayısı 99 ile
bölünebiliyor.
A+B toplamı kaçtır?
4. A84B84 altı basamaklı sayısı 72 ile
bölünebiliyor. A)6 B)8 C)10 D)12 E)14
A’nın alabileceği kaç farklı değer
vardır?

A)1 B)3 C)4 D)5 E)6


10. 150 sayısı 2,3,4,5,6,7,8,9,10
sayılarından kaç tanesi ile
bölünebilir?
A)4 B)5 C)6 D)7 E)8

5. Ġlk 200 pozitif tamsayı içinde


3,4,5 ve 6 ile bölünebilen kaç tane
sayı vardır?

A)3 B)4 C)5 D)6 E)7

92
11. 168 sayısı 2,3,4,5,6,7,8,9,10 16. n! sayısının 9’a bölünebilmesi için
sayılarından kaç tanesi ile n’in en küçük değeri kaç olmalıdır?
bölünebilir? ( n! = 1.2.3….n alınacaktır )

A)4 B)5 C)6 D)7 E)8 A)3 B)4 C)5 D)6 E)9

12. AĢağıdaki sayılardan hangisi 7 ile


bölünebilir?

A)673 B)694 C)745 D)756 E)827 1.B 2.B 3.E 4.D 5.A 6.E
7.E 8.A 9.C 10.B 11.A 12.D
13.C 14.D 15.A 16.D

13. 5,7 ve 20 ile bölünebilen en küçük


pozitif tam sayı aĢağıdakilerden
hangisidir?

A)35 B)70 C)140 D)200 E)280

14. 7, 10, 15, 21 ve 28 ile bölünebilen


beĢ basamaklı en büyük doğal sayı
aĢağıdakilerden hangisidir?
A)99840 B)99900 C)99920
D)99960 E)99990

15. aaaa dört basamaklı sayısı, 6 ile


bölünebilmektedir.
Verilen sayının, 6 ile bölümünden elde
edilen bölümün rakamları toplamı kaçtır?

A)4 B)6 C)12 D)24 E)32

93
ASAL SAYILAR

ÇÖZÜM
TANIM
100 sayısından küçük en büyük asal sayı
1 ve kendisinden baĢka hiç bir doğal
97 dir.
sayıya bölünemeyen 1 den büyük doğal
100 sayısından büyük en küçük asal sayı
sayılara asal sayılar denir.
101 dir.
2, 3, 5, 7, 11, … gibi.
100 asal sayı değildir.
98, 99, 101 sayılarından küçük asal
En küçük asal sayı 2 dir.
sayılar 25 tanedir.
2 sayısı dıĢında, diğer asal sayılar tek Doğru Seçenek B dir.
sayıdır.

GENETĠK KOPYA-2
DNA-1 ..., 59, 53, 47, ? , …
a,b,c asal sayılar ve a< b< c dir. Asal sayı dizisinde ? yerine hangi sayı
a+b+c = 22 ve a.b+b.c+c.a = 131 ise yazılabilir?
b.c çarpımı kaçtır?
A)37 B)41 C)43 D)45 E)46
A)7 B)13 C)14 D)26 E)91

ÇÖZÜM HAZĠNE-1
a+b+c = 22 toplamı çift olduğundan a,b,c, … farklı asal sayılar,
sayılardan en az biri çift olmalıdır. p,q,r, … sayma sayıları olmak üzere ;
Bu durumda kesinlikle a =2 olmalıdır. N > 1 için her bir N doğal sayısı
2.b+b.c+2.c=131 N = ap.bq.cr… olacak Ģekilde
2(b+c)+b.c=131 eĢitliğinde deneme ile tek türlü asal çarpanlarına ayrılır.
b =7 ve c =13 olacağı bulunur.
b.c = 7.13 = 91 olacaktır. UYARI
Doğru Seçenek E dir. Atom parçalandığında ortaya çıkan büyük
enerji, Matematikte bir Doğal sayının
GENETĠK KOPYA-1 asal çarpanlara ayrılması ile eĢ değerli
x ve y asal sayılar olmak üzere, olabilir.
2x+y=16 ise,
Bu yüzden sayı problemlerinin pek
x+y toplamı kaçtır?
çoğunda çözüme, verilen Doğal
A)5 B)7 C)9 D)11 E)13 sayıları asal çarpanlara ayırmakla
başlamakta yarar vardır.

DNA-2 DNA-3
100 sayısından küçük 25 tane asal sayı 540 sayısının asal çarpanlara ayrılmıĢ
vardır. 100 den farklı kaç tane n biçimi aĢağıdakilerden hangisidir?
tamsayısı için n den küçük asal sayıların
sayısı 25 tir? A)22.33.5 B)22.32.5 C)23.32.5
D)2.33.5 E)2.33.5
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

94
ÇÖZÜM DNA-5
540 sayısını, en küçük asal sayı olan 2 ile a,b,c asal sayılar,
bölmeye baĢlar ve içindeki tüm asal sayı a = 3b-2.13c-2 olduğuna göre ;
bölenlerini ararız. a+b+c toplamının alabileceği en küçük
değer kaçtır?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)8

ÇÖZÜM
a'nın asal sayı olması için, 3b-2 veya 13c-2
den birinin 1 olası gerekir.
Toplamın küçük olması istendiğinden;
13c-2 =1 ve 3b-2 =3 olmalıdır.

Doğru Seçenek A dır. a≠ 0 için; a0=1 ve a1=a olduğundan

GENETĠK KOPYA-3 c-2=0, c=2, 13c-2 =130=1


72 sayısının asal çarpanlara ayrılmıĢ b-2=1, b=3, 3b-2 =31=3
biçimi aĢağıdakilerden hangisidir?
a = 3b-2.13c-2, a=3.1=3 olmalıdır.
2 2 2
A)2.3 B)2 .3 C)2 .3
3 2 3 3
D)2 .3 E)2 .3 a+b+c =3+3+2=8 bulunur.
Doğru Seçenek E dir.

GENETĠK KOPYA-5
DNA-4 a,b,c birbirinden farklı asal sayılar,
250 sayısının en küçük iki asal çarpanının N = a2.b3.c4 eĢitliği veriliyor.
toplamı kaçtır? N in en küçük değeri için
a+b+c toplamı kaçtır?
A)2 B)5 C)7 D)10 E)12
A)5 B)7 C)8 D)10 E)12
ÇÖZÜM
250=2.53 Ģeklinde çarpanlara
ayrıldığında, en küçük iki asal çarpanının
2 ve 5 olduğu görülür.
2+5=7 bulunur.
Doğru Seçenek C dir.

DNA-6
GENETĠK KOPYA-4 x,y ∈ N ve x2-y2 = 13 ise
90 sayısının tüm asal çarpanlarının x kaç olmalıdır?
toplamı kaçtır?
A)5 B)6 C)7 D)8 E)9
A)2 B)5 C)7 D)10 E)12

95
ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-7
a2-b2=(a-b)(a+b) özdeĢliğinden; Asal olmayan 1 den büyük tamsayılara
birleĢik tamsayı denir.
x2-y2 = (x-y)(x+y) AĢağıdakilerden hangisi birleĢik tamsayı
x ve y doğal sayı olduğundan, değildir?
x+y ve x-y de doğal sayı olacaktır.
13 bir asal sayı olduğundan, ancak A)12 B)18 C)21 D)23 E)25
1.13 biçiminde iki doğal sayının çarpımı
olarak yazılabilir.

x2-y2 = (x-y)(x+y)=1.13 DNA-8


x-y = 1 ve x+y = 13 olmak zorundadır. n doğal sayı olmak üzere,
n
Sistem çözüldüğünde; 22 +1 biçiminde yazılabilen asal sayılara
x =7 ve y =6 bulunur. Fermat asalı denir.
Doğru Seçenek C dir. AĢağıdakilerden hangisi Fermat asalıdır?

GENETĠK KOPYA-6 A)7 B)15 C)17 D)23 E)29


a,b doğal sayıları için;
a2-b2=7 ise ÇÖZÜM
b kaçtır? n=0 için;
n 0
22 +1= 22 +1 = 21+1=2+1=3
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6
n=1 için;
n 1
22 +1= 22 +1 = 22+1=4+1=5
DNA-7
1 den büyük asal olmayan bir tamsayının n=2 için;
rakamlarının toplamı, sayı asal
n 2
22 +1= 22 +1 = 24+1=16+1=17 sayısı
çarpanlarına ayrılarak yazıldığında, bu Fermat asalıdır.
yazılıĢta bulunan tüm asal çarpanlarının Doğru Seçenek C dir.
rakamlarının toplamına eĢit oluyorsa bu
tür sayılara Smith sayısı adı verilir. GENETĠK KOPYA-8
Örneğin, 728 sayısı asal çarpanlarına n doğal sayı olmak üzere,
728=2.2.2.7.13 biçiminde ayrılır. 2n -1 biçiminde yazılabilen asal sayılara
7+2+8=2+2+2+7+1+3 olduğundan 728 bir Mersenne asalı denir.
Smith sayısıdır. AĢağıdakilerden hangisi Mersenne
Bu tanıma göre, aĢağıdaki sayılardan asalıdır?
hangisi bir Smith sayısıdır?
A)5 B)11 C)13 D)31 E)37
A)21 B)24 C)27 D)36 E)45

ÇÖZÜM
27=3.3.3
2+7=3+3+3 olduğundan 27 bir Smith
sayısıdır.
Doğru Seçenek C dir

96
DNA-9 ÇÖZÜM
a,n  N+ için a =2 ve n asal sayı ise Ġki asal sayının toplamı da bir asal sayı
an-1 asaldır. ise bu sayılardan küçüğü 2 dir.

23-1 = 7 a+b=19 eĢitliğinde 19 asal sayı,


25-1 =31 a ve b de asal sayı olduğundan;
a=2 dir.
Doğru Seçenek A dır.
AĢağıdaki sayılardan hangisi asaldır?

A)225-1 B)226-1 C)227-1


GENETĠK KOPYA-10
D)228-1 E)229-1
k pozitif tamsayı olmak üzere,
4k+1 biçiminde yazılabilen sayılara
ÇÖZÜM
Hilbert asalı denir.

229-1 ifadesinde n=29 asal olduğundan AĢağıdakilerden hangisi Hilbert asalıdır?


229-1 sayısı da asaldır.
Doğru Seçenek E dir A)3 B)7 C)11 D)17 E)19

GENETĠK KOPYA-9
n! + 1 < p < n! + n koĢulunu sağlayan
p lerden hiçbiri asal değildir.
Asal sayıların birkaç güzel özelliğini de
örneklerle verelim.
5!+1 < p < 5!+5 koĢulunu sağlayan bir
p asal sayısı yoktur.
2 den büyük bütün çift doğal sayılar,
iki asal sayının toplamı olarak yazılabilir.
36=7+29=13+23
12!+1 < X < 12!+12 koĢulunu sağlayan kaç
tane asalsayı vardır?

Tüm çift doğal sayılar, iki asal sayının


A)0 B)1 C)2 D)3 E)4
farkıdır.
12=23-11

5 den büyük tüm pozitif tamsayılar,


DNA-10
üç asal sayının toplamı olarak yazılabilir.
a ve b asal sayılar, a < b olmak üzere,
a+b=19 ise,
a kaçtır? 35=5+11+19

A)2 B)3 C)5 D)7 E)11

97
ARALARINDA ASAL SAYILAR
56=7.8 7 ye bölünür.
TANIM 88=11.8 11 e bölünür.
1 den baĢka ortak böleni olmayan doğal 105=3.35 3 e bölünür.
sayılara, aralarında asaldır denir. 156=11.15 11 e bölünür.

7 ; 13 12 ; 25 Seçenekler içinde 3’e, 7’ye ve 11’e


24 ; 29 4 ; 6 ; 27 bölünemeyen sayı 1001 ile aralarında
Sayıları aralarında asaldır. asaldır.
128 aranan sayıdır.
UYARI Doğru Seçenek D dir.
ArdıĢık doğal sayılar aralarında asaldır.

14 ; 15 18 ; 19 GENETĠK KOPYA-11
AĢağıdaki sayılardan hangisi 72 sayısı ile
UYARI aralarında asaldır?
Aralarında asal sayıların toplamları ve
çarpımları da aralarında asaldır. A)24 B)36 C)50 D)75 E)125

7+13=20 7.13=91
20 ve 91 sayıları aralarında asaldır.

UYARI
ArdıĢık iki sayının toplamı ile bunların DNA-12
karelerinin toplamı aralarında asaldır. 1  n  100 koĢulunu sağlayan doğal
sayılardan;
4+5=9 42+52=41 Kaç tanesi 15 sayısı ile aralarında
9 ve 41 sayıları aralarında asaldır. asaldır?

A)20 B)33 C)47 D)53 E)67

ÇÖZÜM
DNA-11 Verilen doğal sayılardan,
AĢağıdaki sayılardan hangisi 1001 sayısı 15 ile aralarında asal olanlar;
ile aralarında asaldır? 15 = 3.5 olduğundan (bölenleri 3 ve 5)
3 ve 5 sayılarından herhangi birine
A) 56 B) 88 C) 105 D) 128 E) 156 bölünmemelidir. (1 den baĢka ortak
bölenleri olamaz)
ÇÖZÜM
Aralarında asal olmaları için, Bu sayıları bulmak için biz önce 3’e ve 5’e
1 den baĢka ortak bölenleri olmamalıdır. bölünebilenlerin sayısını bulmalıyız.

1001=3.7.11 olduğundan, Verilen 100 doğal sayı içinde,


Bölenleri; 3, 7 ve 11 dir. 3’e bölünebilen sayıların adedi;

98
100’ün, 3’e bölümünden bulunacak bölüm ÇÖZÜM
kadardır. a+b+c toplamının küçük olması için
100 = 3.33+1 den 33 tanesi 3 ile, sayılar küçük seçilmelidir.
En küçük asal sayı 2 olduğundan
Benzer Ģekilde; 5 sayısı için a=2 seçildiğinde
100 = 5.20 den 20 tanesi 5 ile, c=4a
c=4.2=8 olur.
3 ve 5 ile bölünebilen sayılar 15 ile de b=3 alındığında, kendisi asal olup,
bölünebileceğinden; c=8 sayısı ile de aralarında asaldır.
100 = 15.6+10 dan 6 tanesi 3 ve 5 ile
bölünebilir. a+b+c=2+3+8=13 toplamın en küçük
değeridir.
Kümelerin eleman sayıları için; Doğru Seçenek E dir.
s(A∪B)=s(A)+s(B)-s(A∩B) olduğundan

3 veya 5 ile bölünebilen sayılar; GENETĠK KOPYA-13


33+20-6 = 47 tanedir. a, b, c ardıĢık üç asal sayıdır.
a+b+c toplamı en az kaçtır?
Ne 3’e ne de 5’e bölünemeyen, 15 sayısı
ile aralarında asal olan sayılar da; A)6 B)8 C)10 D)12 E)19
100-47 = 53 tanedir.
Doğru Seçenek D dir.

GENETĠK KOPYA-12
1  n  100 koĢulunu sağlayan doğal
sayılardan;
Kaç tanesi 6 sayısı ile aralarında asaldır?

A)16 B)28 C)33 D)42 E)50

DNA-13
a ve b asal sayılar, b ve c sayıları da
aralarında asal sayılardır.
c=4a ise a+b+c toplamının en küçük
değeri kaçtır?

A)9 B)10 C)11 D)12 E)13

99
KONU TESTĠ

1. Sıfırdan farklı bir doğal sayının 13 5. 504 sayısının kaç tane farklı asal sayı
katı ile 17 katı toplanıyor. çarpanı vardır?
Bu toplamın en az kaç farklı asal
çarpanı vardır? A)2 B)3 C)4 D)5 E)7

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

6. 100 den küçük ve 100 ile aralarında


asal kaç tane doğal sayı vardır?
2. AĢağıdaki sayılardan hangisi 12 sayısı
ile aralarında asaldır? A) 32 B) 36 C) 40 D) 45 E) 49

A)8 B)9 C)10 D)11 E)14

7. 60 ile 70 arasındaki dokuz


tamsayıdan kaç tanesi 12 sayısı ile
3. 1≤ n ≤ 100 koĢulunu sağlayan doğal aralarında asaldır?
sayılardan;
Kaç tanesi 8 sayısı ile aralarında A)2 B)3 C)4 D)5 E)6
asaldır?

A)12 B)38 C)50 D)62 E)88

8. x ve y doğal sayıları için;


x2-y2=13 ise,
x+y toplamı kaçtır?
4. Rakamlarının karelerinin toplamı 1
olan sayılara Mutlu sayılar denir. A)12 B)13 C)14 D)26 E)28
Örneğin; 13 sayısı için,
12+32=10 12+02=1

AĢağıdakilerden hangisi Mutlu 9. x ve y pozitif tamsayıları için;


sayıdır? x.y =13 ise, x+y toplamı kaçtır?

A)21 B)23 C)102 D)201 E)202 A)13 B)14 C)16 D)20 E)26

100
10. x asal sayısı için 17x+1 ifadesi 15. a,b ve c farklı rakamlar, ab ve bc
tam kare ise, aralarında asal iki basamaklı
x kaçtır? sayılardır.
ab+bc toplamının en küçük değeri
A) 15 B) 17 C) 19 D) 23 E) 29 için;
ab-bc farkı kaçtır?

A)7 B)8 C)9 D)10 E)11

11. 87!+88! Sayısının en büyük asal


sayı böleni kaçtır?
16. 18, 45, 79, 90, 97
A)87 B)88 C)89 D)90 E)91 Sayılarından kaç tanesi asal sayıdır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

12. Aralarında asal üç sayının çarpımı


720 dir.
Bu üç sayının toplamının en küçük
değeri kaçtır? 1.B 2.D 3.C 4.B 5.B 6.C
7.B 8.B 9.B 10.B 11.C 12.B
A)22 B)27 C)30 D)45 E)62 13.C 14.B 15.B 16.B

13. 7, 5 ve 3 sayıları,
a.b+c=22 eĢitliğinde yerlerine
yazıldığında, a,b,c sıralaması için
aĢağıdakilerden hangisi doğrudur?

A)7,5,3 B)7,3,5 C)3,5,7


D)3,7,5 E)5,7,3

14. 1 ve 0 rakamlarını kullanarak


yazılabilecek asal sayının rakamları
toplamı kaçtır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

101
DOĞAL SAYI BÖLENLERĠ GENETĠK KOPYA-1
Bu bölümde; bir doğal sayıyı asal 72 sayısının kaç tane doğal sayı böleni
çarpanlara ayırmanın bize sağladığı vardır?
baĢka kolaylıkları inceleyeceğiz.
A)3 B)4 C)6 D)7 E)12
Örneğin;
N = 120 doğal sayısının kaç tane doğal
sayı böleni vardır?sorusunu çözmek için;
1,2,3,4,5,6, ….., 120 diyerek tüm DNA-2
bölenlerini bulmak oldukça zamanımızı A=150.60.90 sayısının kaç tane doğal
alacaktır. sayı böleni vardır?

HAZĠNE-1 A)64 B)80 C)100 D)125 E)150


N = ap.bq.cr… sayısının,
(p+1)(q+1)(r+1)… tane doğal sayı böleni ÇÖZÜM
vardır. A=150.60.90=(2.3.52)(22.3.5)(2.32.5)
=21+2+1.31+1+2.52+1+1=24.34.54
IġIK-1 ġeklinde asal çarpanlara ayrıldığında;
Doğal sayı bölenlerinin toplamsal tersleri
de N sayısının bir böleni olacağından; (4+1)(4+1)(4+1)=5.5.5=125 tane doğal
N’in tam sayı bölenlerinin sayısı, doğal sayı böleni vardır.
sayı bölenlerinin iki katı kadardır. Doğru Seçenek D dir.

DNA-1 GENETĠK KOPYA-2


120 sayısının kaç tane doğal sayı böleni N=122 sayısının kaç tane doğal sayı
vardır? böleni vardır?

A)12 B)13 C)14 D)15 E)16 A)3 B)4 C)6 D)13 E)15

ÇÖZÜM
N = 120 = 23.3.5 olarak yazıldığında;
kural gereği
(3+1)(1+1)(1+1)=4.2.2=16 tane Doğal sayı
böleni vardır.

Ġlk soru olduğu için bir kez bu bölenleri


tek tek yazalım ve biraz da irdeleyelim.
DNA-3
Bölenler; 1001 ile aralarında asal abc üç basamaklı
1,2,3,4,5,6,8,10,12,15,20,24,30,40,60,12 sayısının 12 tane pozitif tamsayı böleni
0 olmak üzere 16 tanedir. varsa abcabc altı basamaklı sayısının kaç
Doğru Seçenek E dir. tane pozitif tam sayı böleni vardır?

A)24 B)36 C)48 D)72 E)96

102
ÇÖZÜM Bu yüzden;
abcabc sayısını çözümleyelim. 1800 = 23.32.52 = 2.5.(22.32.5)
abcabc = yazdığımızda; 10 çarpanı dıĢında
= 100000a+10000b+1000c+100a+10b+c 22.32.5 in (2+1)(2+1)(1+1) =3.3.2= 18
= 100100a+10010b+1001c tane doğal sayı böleni vardır.
= 1001(100a+10b+c)
= 1001.abc = 7.11.13.abc Bu 18 tane bölen 10 ile çarpıldığında;
abc sayısının 12 tane pozitif tam sayı 1800 ün 10 un katı olan 18 tane böleni
böleni olduğundan, asal çarpanlarının bulunur.
üslerinin birer fazlasının çarpımı 12 dir. Doğru Seçenek D dir.

abcabc = 7.11.13.abc sayısının, pozitif GENETĠK KOPYA-4


tam sayı bölenlerinin sayısını bulmak için; 120 sayısının doğal sayı bölenlerinden
tüm asal çarpanlarının üslerinin birer kaç tanesi tek sayıdır?
fazlası çarpılacağından
A)4 B)6 C)12 D)18 E)24
(1+1)(1+1)(1+1).12 = 96 tane pozitif tam
sayı böleni vardır.
Doğru Seçenek E dir.

GENETĠK KOPYA-3
1200…0 sayısının 96 tane doğal sayı DNA-5
böleni olduğu bilindiğine göre; 7! Sayısının doğal sayı bölenlerinden kaç
verilen sayının sondan kaç basamağı tanesi tek sayıdır?
O dır?
A) 4 B) 6 C) 19 D) 12 E) 24
A)3 B)4 C)5 D)6 E)7
ÇÖZÜM
7! =1.2.3.4.5.6.7 = 2.3.22.5.2.3.7
=24.32.5.7

Tek sayıların içinde 2 çarpanı


DNA-4
olmayacağından;
1 800 sayısının doğal sayı bölenlerinden
7! = 24(32.5.7) ifadesinde parantez
kaç tanesi 10 un katıdır?
içindeki sayının doğal sayı bölenleri
tektir.
A)12 B)14 C)16 D)18 E)20

(2+1)(1+1)(1+1)=3.2.2=12 tane tek doğal


ÇÖZÜM
sayı böleni vardır.
1800 sayısını asal çarpanlarına ayıralım.
Doğru Seçenek D dir.
1800 = 23.32.52 olur.

Bölenlerinin 10 un katı olması için;


A=10.B=(2.5).B Ģeklinde yazılabilmelidir.

103
GENETĠK KOPYA-5 DNA-7
10! Sayısının kaç tane tamsayı böleni Kendisinden farklı pozitif çarpanlarının
vardır? toplamı, kendisine eĢit olan pozitif tam
sayıya mükemmel sayı denir.
A)128 B)256 C)270 6 , 28 , 496 ,… gibi.
D)512 E)540
6 nın bölenleri ; 1,2,3,6 1+2+3=6
28 in bölenleri ; 1,2,4,7,14,28
1+2+4+7+14=28

2n-1 asal ise 2n-1(2n-1) mükemmel


DNA-6
sayıdır.
N2=3602 sayısının doğal sayı
bölenlerinden kaç tanesi N sayısından
AĢağıdaki sayılardan hangisi hem
küçüktür?
mükemmel sayı, hem de üçgen sayıdır?

A)24 B)48 C)52 D)96 E)105


A)7 B)21 C)28 D)36 E)45

ÇÖZÜM
ÇÖZÜM
N2=(23.32.5)2=26.34.52 olduğundan;
28 in bölenleri ; 1,2,4,7,14,28
N2 sayısının (6+1)(4+1)(2+1)=7.5.3=105
1+2+4+7+14=28 Mükemmel sayı.
tane doğal sayı böleni vardır.
1+2+3+4+5+6+7=28 Üçgen sayı.
Bu 105 tane bölenden biri N olduğundan
Doğru Seçenek C dir.
geriye kalan 105-1=104 tane böleninden
Yarısı N den küçük, yarısı N den
büyüktür.
GENETĠK KOPYA-7
6+1 4+1 2+1 −1 7.5.3−1 105−1 104 Kendisinden farklı pozitif çarpanlarının
= = = = 52
2 2 2 2 toplamı, kendisinden büyük olan pozitif
tanedir. tam sayıya güçlü sayı denir.
Doğru Seçenek C dir. 12, 30 , 36 , … gibi.

12 nin bölenleri ; 1,2,3,4,6,12


GENETĠK KOPYA-6 1+2+3+4+6=16 > 12
A=250 doğal sayısının karesinin doğal 30 un bölenleri; 1,2,3,5,6,10,15,30
sayı bölenlerinden kaç tanesi A dan 1+2+3+5+6+10+15=42 > 30
büyüktür?
En küçük tek abundant sayı 945 tir.
A)6 B)7 C)8 D)10 E)12
AĢağıdaki sayılardan hangisi güçlü sayı
değildir?

A)12 B)15 C)18 D)20 E)24

104
DNA-8 Yukarıda, bölenlerinin sayısı ve toplamı
Kendisinden farklı pozitif çarpanlarının ile doğal sayılar arasında yapılan
toplamı, kendisinden küçük olan pozitif tanımlar, ders kitaplarında olmadığı
tam sayıya güçsüz sayı denir. halde geçmiĢ yıllarda ÖSS sorusu olarak
8, 15, 35, … gibi. sorulmuĢtur.
Bu yüzden, konunun ayrıntılarına
8 in bölenleri ; 1,2,4,8 1+2+4=7 < 8 değinmiĢ olduk.
15 in bölenleri;1,3,5,15 1+3+5=9 < 15

AĢağıdaki sayılardan hangisi güçsüz sayı DNA-9


değildir? 360 sayısının pozitif tamsayı
bölenlerinden kaç tanesi tam karedir?
A)4 B)5 C)6 D)8 E)16

ÇÖZÜM A)3 B)4 C)5 D)6 E)7


4 ün bölenleri: 1,2,4
1+2=3 < 4 ÇÖZÜM
360=23.32.5
5 in bölenleri: 1,5 olarak asal çarpanlarına ayrıldığında;
1<5 22=4, 32=9 ve (2.3)2=62=36
0lmak üzere 3 tane tam kare böleni var.
6 nın bölenleri ; 1,2,3,6 Doğru Seçenek A dır.
1+2+3=6 Mükemmel sayı.

8 in bölenleri: 1,2,4,8 GENETĠK KOPYA-9


1+2+4=7 < 8 x  Z+ için x3 sayısı 40 000 in bir
bölenidir.
16 nın bölenleri: 1,2,4,8,16 x in en büyük değeri kaçtır?
1+2+4+8=15 < 16
Doğru Seçenek C dir. A)10 B)12 C)15 D)20 E)25

GENETĠK KOPYA-8
Kendisinden küçük tüm doğal sayılar
içinde en çok doğal sayı böleni olan
sayılara çok bölenli sayı denir.
6, 12, 24, …. gibi.

DNA-9
AĢağıdaki sayılardan hangisi güçsüz sayı Kenar uzunlukları tamsayı ve alanı 180
değildir? cm2 olan kaç farklı dikdörtgen vardır?

A)4 B)6 C)12 D)16 E)24 A)6 B)8 C)9 D)12 D)18

105
ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-10
Kenar uzunlukları a ve b olan 28 sayısının, asal sayı bölenleri dıĢında
dikdörtgenin alanı a.b dir. tam sayı bölenlerinin toplamı kaçtır?
A)-28 B)-9 C)O D)9 E)19
a.b=180
eĢitliğinde a ve b sayıları, 180 in
bölenleridir.

180=22.32.5 olduğundan, HAZĠNE-2


(2+1)(2+1)(1+1)=3.3.2=18 tane N = ap.bq.cr… sayısının doğal sayı
(a,b) pozitif tamsayı ikilisi yazılabilir. bölenlerinin toplamı;
Kenar uzunlukları (a,b) ve (b,a) olan
dikdörtgenler aynı sayılacağından: (1+a+a2+…+ap)(1+b+b2+…+bq)(1+c+c2+…+cr)..
18:2=9 farklı dikdörtgen vardır.
Doğru Seçenek C dir. a p 1  1 b q 1  1 c r 1  1
= . . … dir.
a 1 b 1 c 1

GENETĠK KOPYA-9
1 ile 1 000 arasında en çok doğal sayı
böleni olan sayı aĢağıdakilerden DNA-11
hangisidir? 144 sayısının doğal sayı bölenlerinin
toplamı kaçtır?
A)720 B)750 C)840 D)864 E)960
A)0 B)144 C)223 D)288 E)367

ÇÖZÜM
144 sayısını asal çarpanlara ayıralım.
DNA-10 144=122=(22.3)2=24.32
72 sayısının tam sayı bölenlerinin toplamı 5.4=20 tane doğal sayı böleni var.
kaçtır? Bu bölenlerin toplamı;
(1+2+22+23+24)(1+3+32)=31.13=223
A)0 B)60 C)72 D)123 E)132
Veya doğrudan;
ÇÖZÜM
72=23.32 olduğundan, 24+1 −1 32+1 −1
. =
32−1 27−1
. = 31.13 = 223
2−1 3−1 1 2
72 sayısının 4.3=12 tane doğal sayı
Doğru Seçenek C dir.
böleni ve bu bölenlerin negatif olanları
ile birlikte 12+12=24 tane tamsayı
böleni vardır.
GENETĠK KOPYA-11
625 sayısının doğal sayı bölenlerinin
(-72)+(-36)+(-24)+ … +24+36+72=0 dır.
toplamı kaçtır?

Bir doğal sayının tüm tamsayı


bölenlerinin toplamı 0 dır. A)125 B)156 C)225
D)250 E)624
Doğru Seçenek A dır.

106
HAZĠNE-3 DNA-13
N = ap.bq.cr… sayısı kendisinden küçük A=25.52 ve A sayısının bütün doğal sayı
1 1 1 bölenlerinin çarpımı B ise Ax=B eĢitliğini
ap.bq.cr…(1- )(1- )(1- )… tane sayı ile
a b c sağlayan x sayısı kaçtır?
aralarında asaldır.
A)3 B)4 C)6 D)9 E)12
DNA-12
20 sayısı kendisinden küçük kaç tane ÇÖZÜM
doğal sayı ile aralarında asaldır? A’nın doğal sayı bölenlerinin çarpımını
B = 800 (51)( 21) = 8006.3 = 80018
A)2 B)3 C)4 D)6 E)8 = 8009 olarak buluruz.
A =8009
x

ÇÖZÜM x =9 bulunur.
20 = 4.5=22.5 olduğundan; Doğru Seçenek D dir.
1 1 1 4
22 . 5 1 − 2 1 − 5 = 22 . 5. 2 . 5 = 8
tane sayı ile aralarında asaldır. GENETĠK KOPYA-13
512 sayısının pozitif tamsayı bölenlerinin
YADA !!! çarpımı kaçtır?
Ne 2 ne de 5 ile bölünmemelidir.
20:2=10 tanesi 2 ile,
20:5=4 tanesi 5 ile, A)252 B)245 C)243 D)242 E)236
20:10=2 tanesi de hem 2, hem de 5 ile
bölünebilmektedir.
10+4-2=12 tanesi 2 veya 5 ile
bölünebildiğinden;
DNA-14
20-12=8 tanesi 20 sayısı ile aralarında
Kenar uzunlukları tamsayı ve alanı sayıca
asaldır.
çevresine eĢit olan dikdörtgenlerden
Doğru Seçenek E dir.
alanı en büyük olan kaç birim karedir?
GENETĠK KOPYA-12
A)9 B)12 C)16 D)18 E)24
72 sayısı kendisinden küçük kaç tane
doğal sayı ile aralarında asaldır?
ÇÖZÜM
Dikdörtgenin kenar uzunluklarını a ve b
A)12 B)18 C)24 D)30 E)36
ile gösterelim.
Alan = a.b
Çevre = 2(a+b)

HAZĠNE-4 a.b = 2(a+b) verilmiĢ.


N = ap.bq.cr… sayısının doğal sayı a.b = 2a+2b
bölenlerinin çarpımı; a.b-2b=2a
N ( p 1)( q 1)( r 1)... dir. b(a-2)=2a

2𝑎 2 𝑎−2 +4 4
b = 𝑎−2 = 𝑎−2
= 2 + 𝑎−2

107
a ve b, kenar uzunluğu gösterdiği için GENETĠK KOPYA-15
𝟔
pozitif tam sayı olmalıdır. ifadesini tamsayı yapan kaç tane n
𝐧+𝟏
b nin pozitif tam sayı olması için, tamsayısı vardır?
a-2 nin 4’ün böleni olması gerekir.
4’ün bölenleri; -4, -2, -1, 1, 2, 4 A)4 B)6 C)8 D)10 E)12

a-2=-4 için; a=-2 olamaz.


a-2=-2 için; a=0 olamaz.
a-2=-1 için; a=1, b=-2 olamaz. DNA-16
a-2=1 için; a=3, b=6 ve a.b=18 180.x = y3 eĢitliğini sağlayan
a-2=2 için; a=4, b=4 ve a.b=16 en küçük pozitif y sayısı kaçtır?
a-2=4 için; a=6, b=3 ve a.b=18
A)30 B)90 C)150 D)270 D)300
alanın en büyük değeri; kenarlardan biri
3 birim, diğeri 6 birim olduğunda 18 ÇÖZÜM
birim kare olarak bulunur. 180 sayısını asal çarpanlara ayıralım.
Doğru Seçenek D dir. 180 = 22.32.5 olur.
x = 2a.3b.5c alınırsa;
GENETĠK KOPYA-14
a ve b pozitif tam sayılar ve 180.x = (22.32.5)(2a.3b.5c)
𝟔
a+ = 10 =2a+2.3b+2.5c+1 = y3 olacağından
𝒃
olduğuna göre, a’nın alabileceği değerler a+2, b+2, c+1 sayıları
toplamı kaçtır? 3 ün katı olmalıdır.
a =1 , b =1 , c =2 için:
A)12 B)14 C)16 D)24 E)28 x = 2.3.52 = 150 ve
y = 2.3.5 = 30 bulunur.
Doğru Seçenek A dır.
DNA-15
100
ifadesinin en küçük doğal sayı
2n  1
değeri için n doğal sayısı kaç olmalıdır? GENETĠK KOPYA-16
1260.x = N3 eĢitliğinde
A)1 B)3 C)13 D)20 E)25 x ve N pozitif tamsayılardır.
En küçük x sayısı kaçtır?
ÇÖZÜM
100 A) 210 B) 420 C) 630
2n  1 ifadesinin bir doğal sayı olması D) 2450 E) 7350
için, 2n-1 in bölen olması gerekir.
100 ün bölenleri:1,2,4,5,10,20,25,50 ve
100 dür.
En küçük doğal sayı olması için de
paydanın büyük olması gerekir.
100 ve 50 için, n doğal sayı değildir.
2n-1=25 n=13 olmalıdır.
Doğru Seçenek C dir.

108
DNA-17 GENETĠK KOPYA-18
x, y, A, B pozitif tam sayıları için; a.10.12.15 çarpımı bir doğal sayının
90.x = A2 ve 90.y = B3 ise kübüdür.
x+y toplamının en küçük değeri kaçtır? a sayısının en küçük pozitif tamsayı
değeri kaçtır?
A)300 B)310 C)320 D)360 E)400
A)8 B)12 C)15 D)18 E)24
ÇÖZÜM
90=2.32.5
2.32.5.x=A2
x=2.5=10 olmalıdır.

2.32.5.y=B3
y=22.3.52=300 olmalıdır.

x+y=10+300=310 bulunur.
Doğru Seçenek B dir.

GENETĠK KOPYA-17
n,x,y pozitif tam sayıları için;
14.n = x2 ve 21.n = y3 ise
n’in en küçük değeri kaçtır?

A)2.3.7 B)22.33.55 C)23.32.7


D)23.32.7 E)23.32.75

DNA-18
m ve n sayma sayıları olmak üzere;
n! + 1 = m2
eĢitliğini sağlayan en küçük
m+n toplamı kaçtır?

A)7 B)9 C)11 D)15 E)16

ÇÖZÜM
n = 1,2,3,4, … değerleri eĢitlikte
kullanıldığında,
n=4 için m=5
n=5 için m=11 ve
n=7 için m=71 bulunur.
m+n=5+4=9 toplamın en küçük değeridir.
Doğru Seçenek B dir.

109
KONU TESTĠ

1. a, b ve c pozitif tamsayılar, 6. 12 tane pozitif tamsayı böleni olan en


2 2 2
a +b =c ise, büyük iki basamaklı pozitif tamsayı
(a,b ve c Pisagor Sayıları iken) kaçtır?
AĢağıdaki sayılardan hangisi
(c-b)(c+b) çarpımının pozitif tamsayı A) 84 B) 90 C) 92
bölenlerinin sayısı olamaz? D) 96 E) 99

A)9 B)17 C)25 D)36 E)45

7. Ġki basamaklı tam kare sayılardan


2. 2006 sayısının n sayısına hangisinin 9 tane doğal sayı böleni
bölümünden kalan 6 dır.
vardır?
KoĢulu sağlayan kaç tane n pozitif
tamsayısı vardır? A)25 B)36 C)49 D)64 E)81

A) 8 B) 10 C) 12 D) 16 E) 20

8. Dört tane doğal sayı böleni olan en


küçük doğal sayı A , altı tane doğal
3. Ġlk beĢ asal sayının toplamı kaçtır? sayı böleni olan en küçük doğal sayı B
ise A+B toplamı kaçtır?
A)26 B)27 C)28 D)29 E)30
A) 10 B) 12 C) 16 D) 18 E) 24

4. 9! Sayısının kaç tane pozitif tamsayı


böleni vardır?

A)16 B)80 C)160 D)240 E)512 9. A=6x.2x-2 doğal sayısının 40 tane


tamsayı böleni olduğuna göre,
A kaçtır?

A)108 B)144 C)208


D)216 E)432
5. Sekizer tane pozitif tamsayı böleni
olan üç farklı doğal sayının toplamı en
az kaçtır?
10. x.y=840
A)72 B)94 C)118 D)124 E)136 eĢitliğini gerçekleyen kaç tane (x,y)
pozitif tamsayı ikilisi yazılabilir?

A)16 B)32 C)48 D)64 E)96

110
11. m ve n pozitif tamsayılar olmak 15. 10 ile bölünemeyen a ve b pozitif
üzere, tam sayıları için
60.m=n3 eĢitliğini gerçekleyen m’nin a.b = 10 000 ise a+b toplamı
en küçük değeri kaçtır? kaçtır?

A)45 B)50 C)90 D)225 E)450 A)520 B)641 C)1258


D)2504 E)5002

12. AĢağıdaki sayılardan hangisinin


kendisinden farklı pozitif tamsayı
çarpanlarının toplamı, kendisinden 16. m ve n pozitif tamsayılar olmak
küçüktür? üzere; m2+49 = n2 dir.

n-m kaç farklı değer alabilir?


A)12 B)30 C)36 D)45 E)60

A)1 B)2 C)3 D)4 E)7

13. x ve y pozitif tamsayılardır.


4𝑥+3
𝑦= eĢitliğini sağlayan
𝑥
y değerlerinin toplamı kaçtır?

A)5 B)7 C)12 D)17 E)19


1.D 2.D 3.C 4.C 5.B 6.D
7.B 8.D 9.E 10.B 11.E
12.D 13.C 14.E 15.B 16.A

14. 504 sayısının asal çarpanlara


ayrılmıĢ biçimi aĢağıdakilerden
hangisidir?

A)2.3.7 B)22.33 C)22.32.7


D)22.33.7 E)23.32.7

111
ORTAK BÖLENLERĠN EN BÜYÜĞÜ: 180-168 = 12
Sayılarınfarkı, ortak bölene tam
Ġki yada daha fazla sayma sayısının her
birini tam bölen en büyük sayma sayısına olarak bölünür.
En Büyük Ortak Bölen denir. (O.B.E.B)
Bölümler: 14 ve 15 aralarında
HAZĠNE-1
asaldır.
Verilen sayılar asal çarpanlarına
ayrıldığında;
asal çarpanlarından ortak olanlarının en GENETĠK KOPYA-1
küçük üslülerinin çarpımı, sayıların 504 ve 540 sayılarının ortak
O.B.E.B’ini verir. bölenlerinden en büyüğü kaçtır?

DNA-1 A)4 B)9 C) 12 D)24 E)36


168 ve 180 sayılarının ortak
bölenlerinden en büyüğü kaçtır?

A)2 B)3 C)6 D)12 E)18 ORTAK KATLARIN EN KÜÇÜĞÜ:

ÇÖZÜM Ġki yada daha fazla sayma sayısının


Öncelikle verilen sayıları asal hepsinin katı olan en küçük sayma
çarpanlarına ayırmak gerekir. sayısına En küçük ortak kat denir.
(O.K.E.K)
168=23.3.7
180=22.32.5

Ortak asal çarpanları; 2 ve 3’tür. HAZĠNE-2


23 ve 22 den küçük olanı 22, Verilen sayılar asal çarpanlarına
3 ve 32 den küçük olanı 3’tür. ayrıldığında;
asal çarpanlarından ortak olanlarının en
168 ve 180 sayılarının ortak büyük üslüleri ile ortak olmayanlarının
2
bölenlerinden en büyüğü; 2 .3=12 dir. tümünün çarpımı, sayıların O.K.E.K’ini
verir.
O.B.E.B(168, 180)=22.3=12 dir.
Doğru Seçenek D dir.

DNA-2
UYARI 12, 18 ve 30 sayılarının ortak katlarından
168 = 12.14 en küçüğü kaçtır?
180 = 12.15
A)60 B)90 C)120 D)180 E)240
12 Sayısı, 168 ve 180 sayılarını
bölen ortak bölenlerin en büyüğüdür.

112
ÇÖZÜM DNA-3
Öncelikle verilen sayıları asal a ve b sayıları için;
çarpanlarına ayırmak gerekir. OKEK(a,b) =108 ve OBEB(a,b) =3 ise
a.b çarpımı kaçtır?
12=22.3
18=2.32 A)108 B)111 C)216 D)324 E)972
30=2.3.5
ÇÖZÜM
Ortak asal çarpanlar; 2 ve 3’tür. Sayıların çarpımı, OBEB ve OKEK lerinin
22 ve 2 den büyük olanı 22, çarpımına eĢit olduğundan;
3 ve 32 den büyük olanı 32 dir.
Ortak olmayan çarpan; 5 a.b = OBEB(a, b).OKEK(a, b)
a.b = 3.108 = 324 bulunur.
12, 18 ve 30 sayılarının ortak katlarından Doğru Seçenek D dir.
en küçüğü; 22.32.5=180 dir.

O.K.E.K(12, 18, 30)=180 GENETĠK KOPYA-3


Doğru Seçenek D dir. OBEB(6,21)=A ve OKEK(6,21)=B ise,
A.B çarpımı kaçtır?
UYARI
180 = 12.15 A)36 B)42 C)84 D)126 E)252
180 = 18.10
180 = 30.6

180 sayısı, 12, 18 ve 30


IġIK-2
sayılarınınkatı olan en küçük sayıdır.
Aralarında asal sayıların OKEK’i bu
sayıların çarpımı , OBEB’i ise 1 dir.
Bölümler: 15, 10 ve 6 sayıları
aralarında asaldır.

DNA-4
GENETĠK KOPYA-2 24 ve 25 sayılarının ortak bölenlerinin
168 ve 180 sayılarının ortak katlarından en büyüğü ile ortak katlarının en
en küçüğü kaçtır? küçüğünün toplamı kaçtır?

A)12 B)360 C)1440 A)49 B)491 C)600


D)2520 E)2800 D)601 E)720

ÇÖZÜM
24 ve 25 sayıları 1 den baĢka ortak
IġIK-1
bölenleri olmadığından aralarında
A ve B gibi iki sayının çarpımı bu
asaldır.(ardıĢık doğal sayılar aralarında
sayıların OBEB ve OKEK lerinin
asaldır)
çarpımına eĢittir.

113
OBEB(24,25)=1 IġIK-3
OKEK(24,25)=24.25=600 Hem A ve hem de B gibi iki doğal sayıya
OBEB(24,25)+OKEK(24,25)=1+600=601 da bölünebilen sayılar , bunların OKEK’i
Doğru Seçenek D dir. ile bölünebilen sayılardır.

GENETĠK KOPYA-4
DNA-6
8 ve 21 sayılarının ortak bölenlerinin en
x sayısı 30, 45, 75 sayılarını tam
büyüğü ile ortak katlarının en küçüğünün
bölüyor,
toplamı kaçtır?
12, 18, 24 sayıları da y doğal sayısını
tam bölüyor.
A)168 B)169 C)216 D)217 E)321
x’in en büyük değeri ile,
y’nin en küçük değerinin toplamı kaçtır?

A)72 B)87 C)102 D)117 E)132


DNA-5
5 ile x aralarında asal sayılar,
ÇÖZÜM
OKEK(5x, 5+x) = 520 ise
3O, 45 ve 75 sayılarını tam bölen en
x in değeri aĢağıdakilerden hangisidir?
büyük sayı, bunların OBEB’idir.
30=22.3.5
A)6 B)8 C)12 D)16 E)20
45=32.5
75=3.52 olduğundan;
ÇÖZÜM
x = OBEB(30, 45, 75) = 3.5=15
Aralarında asal sayıların, toplamları ve
çarpımları da aralarında asal olduğundan;
y doğal sayısı, 12, 18 ve 24 sayılarına
5x ve 5+x sayıları da aralarında
bölünebilen en küçük sayı ise bunların
asaldır.
OKEK’idir.
12=22.3
OKEK(5x, 5+x) = 5x.(5+x) = 520
18=2.32
x.(5+x) = 104
24=23.3
x2+5x-104=0
y=OKEK(12,18,24)=23.32=72
(x-8)(x+13)=0
x-8=0 x1 = 8
x+y = 15+72 = 87 bulunur.
x+13=0 x2=-13
Doğru Seçenek B dir.
-13 doğal sayı olmadığından;
x=8 olur.
Doğru Seçenek B dir.
GENETĠK KOPYA-6
A sayma sayısı 12 , 18 , 30 sayılarına tam
GENETĠK KOPYA-5 bölünmekte , B doğal sayısı bu sayıları
A sayma sayısıdır. tam bölmektedir.
OKEK(A, A+1)+A = 48 ise A kaçtır? A
nin en küçük değeri kaçtır?
B
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
A)12 B)15 C)24 D)30 E)36

114
DNA-7 DNA-8
Boyutları 8 ve 12 metre olan dikdörtgen Boyutları 8 ve 12 metre olan dikdörtgen
halılar ile kare Ģeklinde bir alan Ģeklindeki bir salon kare Ģeklindeki eĢ
kaplanacaktır. halılar ile kaplanacaktır.
En az kaç halı gerekir? En az kaç halı gerekir?

A)4 B)6 C)8 D)9 E)12 A)3 B)6 C)8 D)9 E)12

ÇÖZÜM ÇÖZÜM
Kare Ģeklindeki alanın kenar uzunlukları Salonun kenar uzunlukları, kare
8 ve 12 nin katı olmalıdır. Ģeklindeki halıların kenar uzunluklarına
8=23 bölünebilmelidir.
12=22.3 olduğundan 8=23
OKEK(8,12)=23.3=8.3=24 bulunur. 12=22.3 olduğundan
OBEB(8,12)=22=4 bulunur.
8:4=2 12:4=3
2.3=6 tane halı gerekir.

!!! Dikdörtgenlerden kare oluşturuldu.

!!! Dikdörtgen karelere bölündü.


Karenin alanı=24.24=576
Bir halının alanı=8.12=96
Salonun alanı=8.12=96 m2.
𝐾𝑎𝑟𝑒𝑛𝑖𝑛 𝑎𝑙𝑎𝑛 ı 576 Bir halının alanı=4.4=16 m2.
Halı sayısı=𝐵𝑖𝑟 ℎ𝑎𝑙 ı𝑛ı𝑛 𝑎𝑙𝑎𝑛 ı = 96
= 6 olur.
𝑆𝑎𝑙𝑜𝑛𝑢𝑛 𝑎𝑙𝑎𝑛 ı 96
Halı sayısı = 𝐵𝑖𝑟 ℎ𝑎𝑙 ı𝑛ı𝑛 𝑎𝑙𝑎𝑛 ı = 16 = 6 olur.
Doğru Seçenek B dir.
Doğru Seçenek B dir.

GENETĠK KOPYA-8
GENETĠK KOPYA-7
Kenar uzunlukları 15 m. ve 20 m. olan
15 cm. ve 20 cm. kenar uzunluğu olan
dikdörtgen Ģeklindeki bir bahçenin
seramikler ile kare Ģeklinde bir yüzey
çevresine eĢit aralıklarla ağaçlar
oluĢturulacaktır.
dikilecektir. KöĢelere de ağaçların
En az kaç seramik gerekir?
dikildiği bu ağaçlandırmada en az kaç
ağaç dikilebilir?
A)7 B)9 C)12 D)15 E)20

A)7 B)12 C)14 D)16 E)20

115
DNA-9 GENETĠK KOPYA-9
91 ve 126 cm. uzunluğundaki iki ayrı Ġzmirden Ankaraya 9 ve 12 saatte bir
demir çubuk eĢit uzunlukta parçalara otobüs gönderen iki Ģirket aynı saatte
ayrılacaktır. ilk otobüslerini gönderiyor. Ġkinci kez
birlikte aynı saatte otobüs
Çubuklar ayrı ayrı en az kaç yerden gönderdiklerinde toplam kaç sefer
kesilmelidir? yapılmıĢ olur?

A)28 B)29 C)30 D)31 E)32 A)5 B)7 C)8 D)9 E)12

ÇÖZÜM
Kesilecek parçaların uzunlukları,
91 ve 126 nın böleni olmalıdır. DNA-10
91=7.13 1040 ve 2030 sayılarının kaç tane pozitif
126=7.18 tam sayı ortak böleni vardır?
OBEB(91,126)=7
A)1271 B)1800 C)2000
Kesilecek parçaların uzunlukları 7 Ģer D)2501 D)2701
cm. olmalıdır.
91 cm. uzunluğundaki demir çubuk
ÇÖZÜM
91=7.13 olduğundan 12 yerden,
Ortak bölenlerin sayısı, ortak
126 cm. uzunluğundakidemir çubuk
bölenlerinden en büyüğünün pozitif ortak
126=7.18 olduğundan 17 yerden
bölenlerinin sayısı kadardır.
kesilmelidir.
1040=(2.5)40=240.540
12+17=29 kesim yapılacak ve 31 parça
2030=(22.5)30=260.530
oluĢacaktır.
OBEB(1040,2030)=240.530
Doğru Seçenek B dir.

(40+1)(30+1)=41.31=1271
UYARI
Tane pozitif ortak böleni vardır.
Ağaç dikme sorularında;
Doğru Seçenek A dır.
15 m.uzunluğundaki bir yola,
5 m. aralıklarla 4 ağaç dikileceği
(15=5.3 GENETĠK KOPYA-10
bölüm=3 24 ve 30 sayılarının kaçtane ortak
ağaç sayısı=3+1=4) pozitif tamsayı böleni vardır?

Parça kesme sorularında; A)2 B)3 C)4 D)6 E)8


15 cm.lik çubuğu, 5 cm.lik parçalara
ayırmak için, 2 yerden kesim yapılacağı
(15=5.3
Bölüm=3
Kesim sayısı=3-1=2)

Gözardı edilmemelidir.

116
DNA-11 DNA-12
5, 7 ve 9’a bölündüğünde sırasıyla 1, 3 ve 99, 141 ve 204 sayılarını böldüğünde aynı
5 kalanını veren en küçük pozitif tamsayı kalanı veren pozitif tamsayının rakamları
kaçtır? toplamı kaçtır?

A)311 B)315 C)319 D)323 E)327 A)3 B)4 C)5 D)6 E)8

ÇÖZÜM ÇÖZÜM
5’e bölündüğünde 1 kalanını veren sayı; Ortak böleni A ile gösterdiğimizde;
A=5x+1 Bölüm özdeĢliği 99 = A.B+K Bölüm özdeĢliği
7’ye bölündüğünde 3 kalanını veren sayı; 141 = A.C+K
A=7y+3 204 = A.D+K elde edilir.
9’a bölündüğünde 5 kalanını veren sayı; EĢitliklerini taraf tarafa çıkardığımızda;
A=9z+5 biçiminde yazılabilir.
141-99 = A(C-B) = 42 = 21.2 ve
EĢitliklerin her iki tarafına 204-141 = A(D-C) = 63 = 21.3
4 eklendiğinde; olduğundan A sayısı 42 ve 63 ün OBEB’i
A+4=5x+5=5(x+1) dir.
A+4=7y+7=7(y+1) OBEB(42,63)=21
A+4=9z+9=9(z+1) elde edilir. A = 21 dir. Rakamları toplamı 3 tür.
Doğru Seçenek A dır.
Bu eĢitlikler bize A+4 sayısının 5,7 ve 9’a
bölünebildiğini gösterir.
UYARI
A+4 sayısı, 5,7 ve 9’un OKEK’idir.
Verilen sayıların ortak böleninin,
(veya OKEK’in bir katıdır)
farklarının ortak böleni olduğuna dikkat
OKEK(5,7,9)=315
ediniz.
A+4=315
A=311 bulunur.
Doğru Seçenek A dır.
GENETĠK KOPYA-12
22022 ve 20222 sayıları aynı üç
basamaklı sayıya bölündüğünde aynı
GENETĠK KOPYA-11
kalanı vermektedir.
Bir sınıftaki öğrenciler dörderli, beĢerli
En büyük bölen ile ortak kalanın farkı
ve altıĢarlı sıralandıklarında sırasıyla 3,
kaçtır?
4 ve 5 öğrenci artmaktadır. Bu sınıfta en
az kaç öğrenci vardır?
A)422 B)478 C)900
D)1216 E)1800
A) 59 B) 60 C) 61 D) 62 E) 63

117
DNA-13 DNA-14
Ortak katlarının en küçüğü 60 olan farklı Ortak bölenlerinin en büyüğü 12 olan
iki sayının toplamı en çok A ve en az B farklı iki sayının toplamı en az kaçtır?
olduğuna göre,
A+B toplamı kaçtır? A)24 B)30 C)36 D)42 E)48

A)60 B)90 C)107 D)120 E)132 ÇÖZÜM


OBEB(a,b)=12
ÇÖZÜM a+b toplamının en küçük olması için;
OKEK(a,b)=60 a=12
a+b toplamının en büyük olması için; b=24 olmalıdır.
a=60 Sayılardan biri OBEB, diğeri OBEB
b=30 olmalıdır.
in iki katıdır.
A=a+b=60+30=90 olur.
Sayılardan biri OKEK, diğeri OKEK
a+b=12+24=36 bulunur.
in yarısıdır.
Doğru Seçenek C dir.

a+b toplamının en küçük olması için;


a=5 GENETĠK KOPYA-14
b=12 olmalıdır. Ortak bölenlerinin en büyüğü 15 olan
B=a+b=5+12=17 olur. farklı iki sayının toplamı en az kaçtır?
Çarpımları OKEK olan aralarında
A)30 B)45 C)60 D)75 E)90
asal, biri birine en yakın iki sayı.

A+B=90+17=107 olur.
Doğru Seçenek C dir.

DNA-15
GENETĠK KOPYA-13 5! ve 6! sayılarının ortak bölenlerinden
Ortak katlarının en küçüğü 45 olan farklı en büyüğü kaçtır?
iki sayının toplamı en çok A ve en az B
olduğuna göre, A)5 B)6 C)5! D)6! E)7.6!
A+B toplamı kaçtır?
ÇÖZÜM
A)60 B)74 C)82 D)90 E)105 5!=1.2.3.4.5
6!=1.2.3.4.5.6
1.2.3.4.5 sayısı her ikisinin de bölenidir.

OBEB(5!,6!)=5! dir.
Doğru Seçenek C dir.

118
GENETĠK KOPYA-15 GENETĠK KOPYA-17
5! ve 6! sayılarının ortak katlarından en 24 ve a sayılarının OBEB’i 6 dır.
küçüğü kaçtır? 0 < a < 50 olduğuna göre a kaç farklı
değeri alabilir?
A)5 B)6 C)5! D)6! E)7.6!
A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

DNA-16
217 ve 218 sayılarının ortak katlarından
en küçüğü kaçtır? DNA-18
Biri diğerini bölmeyen a ve b doğal
A)2 B)18 C)217 D)218 E)3.217 sayıları için,
OBEB(a,b) = 12 ve OKEK(a,b) = 432
ÇÖZÜM olduğuna göre a+b toplamı kaçtır?
218=2.217 olarak düĢünüldüğünde;
218 sayısı, 217 sayısının da katıdır. A)108 B)124 C)148 D)156 E)164
OKEK(217,218)=218
(ortak asal çarpanlardan üssü büyük ÇÖZÜM
olan) a.b=OBEB(a,b).OKEK(a,b) IġIK-1
Doğru Seçenek D dir. a.b=12.432=(22.3)(24.33)=26.34

a=OBEB(a,b).x=12.x=22.3.x
GENETĠK KOPYA-16 b=OBEB(a,b).y=12.y=22.3.y
217 ve 218 sayılarının ortak bölenlerden x ve y sayıları aralarında asal. DNA-1
en büyüğü kaçtır?
eĢitlikler bir arada düĢünüldüğünde;
17 18 17
A)2 B)18 C)2 D)2 E)3.2 (22.3.x)( 22.3.y)= 26.34
24.32.x.y=26.34
x.y=22.32

DNA-17 x=22 ve y=32 olmalıdır.


OBEB(x,192) =32 ve x< 192 ise x’in Bu durumda;
alabileceği değerlerin toplamı kaçtır? a=22.3.x=22.3.22=48
b=22.3.y=22.3.32=108
A)160 B)192 C)224 D)256 E)288
a+b=48+108=156 bulunur.
ÇÖZÜM Doğru Seçenek D dir.
192=32.6
x=32.a
6 ve a sayıları aralarında asal olmalıdır.
a=1 ve a=5 olabilir.
x=32 veya x=160
32+160=192 bulunur.
Doğru Seçenek B dir.

119
GENETĠK KOPYA-18 DNA-20
OBEB(a,b) = 6 ve OKEK(a,b) = 36 a ve b sayıları için;
olduğuna göre, OBEB(a,b) =20 ise
a+b toplamının en küçük değeri kaçtır? OBEB(a4, b3) değeri kaçtır?

A)24 B)30 C)36 D)42 E)48 A)20 B)24.53 C)26.53


D)26.54 E)28.54

ÇÖZÜM
a=20.x=22.5.x
DNA-19 b=20.y=22.5.y DNA-1
a ile b aralarında asal iki sayıdır.
60 a4=(22.5)4.x4=28.54.x4
OKEK(a,b)=345 ve a+  27 ise
b b3=(22.5)3.y3=26.53.y3
b sayısı aĢağıdakilerden hangisidir? x ve y aralarında asal olduğundan
HAZĠNE-1 den;
A)5 B)15 C)23 D)36 E)69 OBEB(a4, b3) = 26.53 dir.
Doğru Seçenek C dir.
ÇÖZÜM
a ile b aralarında asal iki sayı olduğundan
OKEK(a,b)=a.b dir. IġIK-2 GENETĠK KOPYA-20
345=a.b a ve b sayıları için;
OBEB(a,b) =2 ise
345=1.345 OBEB(a2, b3) değeri kaçtır?
345=3.115
345=5.96 A)2 B)4 C)6 D)8 E)10
345=15.23
EĢitliklerinden,
a=23 ve b=15 sayıları verilen eĢitliği
sağlar.
DNA-21
b=15 olmalıdır. a, b ve c sayıları için;
Doğru Seçenek B dir. OBEB(a,b) = 4
OBEB(b,c) = 6 ve
OBEB(a,c) = 10 ise
a+b+c toplamı kaçtır?
GENETĠK KOPYA-19
a ve b aralarında asal iki sayma sayısı, A)20 B)32 C)50 D)62 E)70
OBEB(a,b) = x ve OKEK(a,b) =y ise
a.b  1 ÇÖZÜM
? değeri kaçtır?
x y OBEB(a,b) = 4 ise;
a=4.x ve b=4.y DNA-1
A)1 B)2 C)x D)y E)x.y
OBEB(b,c) = 6 ise;
b=6.m ve c=6.n

120
OBEB(a,c) = 10 ise; EĢitliklere dikkat edildiğinde,
a=10.p ve c=10.k A-3 sayısının 4,5,6,7 ve 8 e bölünebildiği
görülür.
eĢitlikler bir arada düĢünüldüğünde; Bu durumda;
A-3=OKEK(4,5,6,7,8)=840
a=4.x=10.p =20 =OKEK(4,10) IġIK-3 A=843
b=4.y=6.m =12 =OKEK(4,6)
c=6.n=10.k =30 =OKEK(6,10) olur. 8+4+3=15 bulunur.
Doğru Seçenek A dır.
a+b+c=20+12+30=62 bulunur.
Doğru Seçenek D dir.
GENETĠK KOPYA-22
1000 den büyük, 8, 9 ve 10 ile
GENETĠK KOPYA-21 bölündüğünde 2 kalanını veren en küçük
a, b ve c sayıları için; doğal sayı kaçtır?
OBEB(a,b) = 2
OBEB(b,c) = 4 ve
OBEB(a,c) = 6 ise A)1080 B)1082 C)1172
a+b+c toplamı kaçtır? D)1442 E)1632

A)18 B)22 C)24 D)26 E)30

DNA-23
a, b ve c pozitif tamsayılar,
c=a+b dir.
DNA-22 a ve b nin en büyük ortak böleni
4,5,6,7 ve 8 e bölündüğünde hep 4 olduğuna göre,
3 kalanını veren 3 ten büyük en küçük AĢağıdakilerden hangisi kesinlikle çift
pozitif tamsayının rakamları toplamı sayıdır?
kaçtır?
c a−b c−a c.b c+b
A) 4 B) 4
C) 4
D) 4
E) 4
A) 15 B) 16 C) 17 D) 18 E) 19
ÇÖZÜM
ÇÖZÜM a=4x ve b=4y DNA-1
A=4x+3 c=a+b=4x+4y
A=5y+3
A=6z+3 a, b ve c nin bu değerleri seçeneklerde
A=7m+3 yerlerine yazıldığında;
A=8n+3 Bölüm özdeĢliği c.b 4x+4y 4y
4
= 4
= 4x + 4y y = 4 x + y y

A-3=4x
Kesinlikle çift sayıdır.
A-3=5y
Doğru Seçenek D dir.
A-3=6z
A-3=7m YADA
A-3=8n a, b ve c yerine 8, 12 ve 20 gibi uygun
değerler verilerek seçenekler denenir.

121
GENETĠK KOPYA-23 DNA-25
a, b ve c pozitif tamsayılar, a ve b ardıĢık iki pozitif çift tamsayıdır.
a=b+c dir. OKEK(a,b)-OBEB(a,b)=22
b ve c nin en büyük ortak böleni olduğuna göre,
3 olduğuna göre, a+b toplamı kaçtır?
AĢağıdakilerden hangisi kesinlikle 6 ile
bölünebilir? A)14 B)18 C)22 D)26 E)30

A)a B)b C)a+b D)a+c E)a+b+c ÇÖZÜM


n sayma sayısı olmak üzere,
a=2n ve b=2n+2 dir.
a=2.n ve b=2(n+1)
DNA-24 n, n+1 ardıĢık doğal sayılar olup
a, b ve c doğal sayılar, aralarında asaldır.
a≠b≠c≠1 a ve b sayılarının ortak bölenlerinden en
OKEK(a,b,c)=30 olduğuna göre, büyüğü 2 dir.
a+b+c toplamının en küçük değeri
kaçtır? Ardışık çift sayıların ortak
bölenlerinden en büyüğü 2 dir.
A)6 B)8 C)10 D)12 E)15

ÇÖZÜM a ve b sayılarının ortak katlarından en


30=a.x küçüğü 2n(n+1) dir.
30=b.y
30=c.z DNA-2 OKEK(a,b)-OBEB(a,b)=22
2n(n+1)-2=22
a, b ve c nin küçük olması için, n(n+1)=12
x, y ve z nin büyük ve aralarında asal n=3
olması gerekir. a=2n=2.3=6
x=15, y=10 ve z=6 için b=2n+2=2.3+2=8 bulunur.
a=2, b=3 ve c=5 bulunur.
a+b+c=2+3+5=10 olur. a+b=6+8=14 olur.
Doğru Seçenek C dir. Doğru Seçenek A dır.

GENETĠK KOPYA-24 GENETĠK KOPYA-25


a, b ve c doğal sayılarının ortak a ve b ardıĢık iki pozitif çift tamsayıdır.
katlarından en küçüğü OKEK(a,b,c)=30 OKEK(a,b)+OBEB(a,b)=22
olduğuna göre, olduğuna göre,
a+b+c toplamının en büyük değeri a+b toplamı kaçtır?
kaçtır?
A)14 B)18 C)22 D)26 E)30
A)45 B)50 C)55 D)60 E)75

122
DNA-26 DNA-27
a ve b ardıĢık iki pozitif tek tamsayıdır. OKEK(63, 84, N)=126
OKEK(a,b)+OBEB(a,b)=64 KoĢulunu sağlayan kaç tane N pozitif
olduğuna göre, tamsayısı vardır?
a+b toplamı kaçtır?
A)12 B)13 C)14 D)15 E)16
A)8 B)12 C)16 D)20 E)24
ÇÖZÜM
ÇÖZÜM 63=(2.3)3=23.33
n, sayma sayısı olmak üzere, 84=(23)4=212
a=2n-1 ve b=2n+1 dir. 126=(22.3)6=212.36

Ardışık tek sayılar aralarında asal HAZĠNE-2 den;


N sayısı 36 çarpanını içermek zorundadır.
olduğundan,
Diğer çarpan 20,21,22, ... ,212 olmak
OBEB(a,b)=1 ve OKEK(a,b)=a.b dir. üzere 13 farklı N sayısı vardır.
Doğru Seçenek B dir.
OKEK(a,b)+OBEB(a,b)=64
a.b+1=64
(2n-1)(2n+1)=63
n=4 olur. GENETĠK KOPYA-27
OKEK(66, 88, N)=1212
a=2n-1=2.4-1=7 KoĢulunu sağlayan kaç tane N pozitif
b=2n+1=2.4+1=9 dur. tamsayısı vardır?

a+b=7+9=16 bulunur. A)12 B)13 C)16 D)24 E)25


Doğru Seçenek C dir.

GENETĠK KOPYA-26
a ve b ardıĢık iki pozitif tek tamsayıdır.
OKEK(a,b)-OBEB(a,b)=98
olduğuna göre,
a+b toplamı kaçtır?

A)8 B)12 C)16 D)20 E)24

123
KONU TESTĠ 6. 5!, 15! ve 25! Sayılarının ortak
bölenlerinden en büyüğü
aĢağıdakilerden hangisidir?
1. 12a3b2c4 , 5abcd , 6ac6
ifadelerinin OKEK’i hangisidir? A)5 B)5! C)15! D)25 E)25!

A) ac B) ac6 C) a3b2c6d
D) 12a3b2c6d E) 60a3b2c6d
7. 44, 4! ve 44 sayılarının ortak
katlarından en küçüğü
aĢağıdakilerden hangisidir?
2. 24x4y ve 30x3y5 sayılarının OBEB’i
axbyc ise, A)8448 B)16896 C)33792
a+b+c toplamı kaçtır? D)270336 E)322128

A)10 B)19 C)129 D)139 E)140

3. a, b, c, d farklı asal sayılar olmak 8. OBEB(1001, 2007)=X


OKEK(1001, 2007)=Y ise
üzere,
X.Y çarpımı kaçtır?
a4b3c2d, a7b5c3d ve a5b4c3d2
sayılarının OKEK’inin kaç tane pozitif
A)2009007 B)2009006
tamsayı böleni vardır?
C)2009005 D)2009004
E)2009008
A)120 B)210 C)576
D)654 E)1080

9. 5 ile bölündüğünde 2 kalanını,


4. 95 ve 152 sayılarının ortak 7 ile bölündüğünde 3 kalanını veren
katlarından en küçüğü kaçtır? en küçük iki pozitif tamsayının
toplamı kaçtır?
A)304 B)760 C)1520
D)14440 E)28880 A)34 B)69 C)70 D)104 E)139

5. 72 ve 210 sayılarının ortak 10. x ve y birbirinden farklı doğal


bölenlerinden en büyüğü kaçtır? sayılar ve
OBEB(x, y)=21 olduğuna göre,
x+y toplamı en az kaçtır?
A)4 B)6 C)7 D)9 E)12
A)22 B)42 C)63 D)84 E)99

124
11. 3, 5 ve 6 sayılarına 15. Toplamları 46 olan a ve b pozitif
bölündüğünde hep 2 kalanını veren en tamsayılarının en küçük ortak katı
küçük doğal sayının rakamları toplamı 385 tir.
kaçtır? Buna göre 𝑎 − 𝑏 kaçtır?

A)12 B)20 C)24 D)25 E)26


A)1 B)5 C)11 D)12 E)14

16. Ortak katlarının en küçüğü 105


olan farklı iki sayının toplamı en çok
kaçtır?
12. 85, 98 ve 123 sayılarını
böldüğünde, sırasıyla A)15 B)108 C)112
1, 2 ve 3 kalanını veren en büyük D)140 E)210
doğal sayı kaçtır?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 12 E) 15

13. OBEB(288, 720)=A 1.E 2.A 3.C 4.B 5.B 6.B 7.A
OKEK(288, 720)=B ise, 8.A 9.B 10.C 11.B 12.D 13.C
A+B toplamı kaçtır? 14.B 15.C 16.D

A)1456 B)1520 C)1584


D)1728 E)1840

14. OBEB(3,6,8)=X
OKEK(3,6,8)=Y ise,
X.Y çarpımı kaçtır?

A)18 B)24 C)36 D)48 E)144

125
KONU TESTĠ 6. Ortak katlarının en küçüğü 42 olan
farklı iki sayının toplamı en az
1. x ve y aralarında asal doğal kaçtır?
sayılardır.
OBEB(x2, y3).OKEK(x2, y3)=500 A)7 B)10 C)12 D)13 E)15
olduğuna göre,
x+y toplamı kaçtır?

A)3 B)5 C)6 D)7 E)54

7. 34 , 56 , 78 sayıları ile tam bölünebilen üç


basamaklı en büyük sayı kaçtır?

2. Ġki ayrı otobüs Ģirketi A ve B A)105 B)210 C)315


kentleri arasında sefer yapmaktadır. D)840 E)945
ġirketlerden biri 12 günde bir, diğeri
15 günde bir sefer yapmaktadır.
Bu Ģirketler aynı gün sefer yaptıktan
en az kaç gün sonra tekrar aynı gün
sefer yaparlar?
8. X ve 16 sayılarının OBEB’i 16 dır.
A)24 B)30 C)60 D)75 E)90 X<100 olduğuna göre, X’in alabileceği
değerlerin toplamı kaçtır?

A)32 B)64 C)160


D)336 E)356
3. OKEK(X,52)=624 olduğuna göre, X’in
en küçük pozitif tamsayı değeri
kaçtır?
9. 18, 36, 54 sayılarına bölündüğünde
A)42 B)48 C)68 D)96 E)144 13 kalanını veren üç basamaklı en
küçük doğal sayı kaçtır?

A)108 B)121 C)134 D)147 E)160


4. a.b=150 ve OBEB(a,b)=5 ise
OKEK(a,b) kaçtır?

A)20 B)25 C)30 D)40 E)50

10. 1059, 1417 ve 2312 sayıları


d>1 sayısına bölündüğünde aynı
5. a.b=160ve OKEK(a,b)=40 ise r kalanını vermektedir.
OBEB(a,b) kaçtır? d-r farkı kaçtır?

A)4 B)5 C)8 D)10 E)20 A)12 B)13 C)14 D)15 E)16

126
11. 3’e bölündüğünde 2, 14. Hem 6 ya, hem de 8 e bölünebilen
8’e bölündüğünde 7 kalanını veren bir doğal sayılar aĢağıdakilerden hangisi
sayı, 12’ye bölündüğünde kalan kaç ile daima bölünebilir?
olur?
A)5 B)9 C)11 D)16 E)24
A)1 B)5 C)8 D)9 E)11

15. 10 a bölündüğünde 9,
12. A,B∈Z ve A > B olduğuna göre, 9 a bölündüğünde 8,
aĢağıdakilerden hangisi yanlıĢtır? 8 e bölündüğünde 7, ... ,
2 ye bölündüğünde 1 kalanını veren
A)1≤OBEB(A,B)≤A-B en küçük pozitif tam sayı kaçtır?
B)1≤OBEB(A,B)≤B
C)A≤OKEK(A,B) ≤A.B A)2509 B)2519 C)2529
D)A.B=OBEB(A,B).OKEK(A,B) D)2539 E)2549
E)OKEK(A,B) < OBEB(A,B)

16. a ve b doğal sayılar,


𝑏
a=2b+8 ve tamsayı ise,
8
13. 72 sayısının doğal sayı OBEB(a,b) kaçtır?
bölenlerinin kümesi A ile
gösterildiğinde ; A)4 B)6 C)8 D)12 E)16
m,n  A için m|n (m, n’i böler)
koĢulunu sağlayan kaç tane (m,n)
ikilisi yazılabilir?

A)12 B)24 C)27 D)36 E)60

1.D 2.C 3.B 4.C 5.A 6.D


7.A 8.D 9.B 10.D 11.E 12.E
13.E 14.E 15.B 16.C

127
KONU TESTĠ 5. 22007 ve 22008 sayılarının ortak
bölenlerinden en büyüğü
aĢağıdakilerden hangisidir?
1. 48, 64 ve 160 sayılarının ortak
bölenlerinin en büyüğü ile ortak A)1 B)2 C)22007
katlarının en küçüğünün toplamı D)2 2008 4015
E)2
kaçtır?

A)824 B)888 C)976


D)1042 E)1210
6. n pozitif tamsayı olmak üzere;
𝑛 𝑛
12
+ 18 ifadesinin alabileceği en
küçük tamsayı değeri kaçtır?

2. 2 ye, 4 e ve 5 e bölündüğünde A)2 B)3 C)5 D)6 E)7


1 kalanını veren, 3 e tam bölünebilen
100 den küçük en büyük tamsayının
rakamları çarpımı kaçtır?

A)6 B)8 C)9 D)12 E)24

7. a ve b pozitif tamsayılarının en büyük


ortak böleni
EBOB(a,b)=1 dir.
a.b=400 olduğuna göre,
kaç farklı (a,b) sıralı ikilisi
3. a ve b sayıları için: bulunabilir?
OKEK(a,b)=4.OBEB(a,b) ve a.b=36 ise
a+b toplamı kaçtır?
A)2 B)3 C)4 D)6 E)8

A)9 B)13 C)15 D)16 E)24

8. 3, 7 ve 8 ile kalansızbölünebilen
2000 den küçük sayıların en
4. 242 sayısı X’e bölündüğünde 8 büyüğünün onlar basamağındaki
kalanını, 698 sayısı X’e bölündüğünde rakam kaçtır?
9 kalanını vermektedir.
242 ve 698 sayılarının toplamının A)2 B)4 C)6 D)7 E)8
aynı sayıya bölümünden kalan 4 ise
ortak bölen kaçtır?

A)11 B)13 C)17 D)19 E)23

128
9. 100! ve 102! Sayılarının ortak 14. Kenar uzunlukları 6 cm. ve 10 cm.
bölenlerinin en büyüğü kaçtır? olan dikdörtgenler ile bir kare
oluĢturulmak isteniyor.
A)2 B)100 C)10200 En az kaç dikdörtgen kullanılmalıdır?
D)100! E)102!
A)10 B)12 C)15 D)16 E)20

10. 56 ve 72 sayılarının ortak 15. 8 e bölündüğünde 2, 12 ye


katlarından en küçüğü kaçtır? bölündüğünde 6 kalanını veren iki
basamaklı en büyük doğal sayının
A)168 B)252 C)504 rakamları toplamı kaçtır?
D)1008 E)1260
A)8 B)9 C)10 D)12 E)15

11. 6 lık, 12 lik ve 24 lük paketlerde 16. OBEB(30,36)+OKEK(30,36)


satılan sodalardan 90 tane almak Toplamının değeri kaçtır?
isteyen bir kiĢi en az kaç paket
almalıdır? A)180 B)186 D)172
D)180 E)192
A)4 B)5 C)6 D)8 E)15

1.C 2.B 3.C 4.B 5.C 6.C


7.C 8.B 9.D 10.C 11.B 12.D
12. 12, 15 ve 21 sayılarının ortak
13.B 14.C 15.B 16.B
katlarından en küçüğü kaçtır?

A)180 B)210 C)390


D)420 E)530

13. 3700 sayısının en az kaç fazlası


4, 5 ve 6 sayıları ile kalansız
bölünebilir?

A)10 B)20 C)30 D)40 E)50

129
TAMSAYILAR

TANIM
7.12 = 84
m , n , p , q  N için ;
(-7).(-12) = 84
(m,n)  (p,q)  m+q=n+p
bağıntısıyla belirli denklik sınıflarından Aynı işaretli tamsayıların çarpımı
her birine bir tamsayı denir. pozitiftir.

(0,0) ≈(1,1) ≈(2,2) ≈…≈(n,n) =0 7.(-12) = -84


(1,0) ≈(2,1) ≈(3,2) ≈…≈ (n,n-1) =1 (-7).12 = -84
(2,0) ≈(3,1) ≈…… =2
Ters işaretli tamsayıların çarpımı

(n,0) ≈ …… =n negatiftir.

(0,1) ≈ (1,2) ≈ ….. = -1


(0,2) ≈(1,3) ≈ … = -2 DNA-1
7-3(7-3)
(0,n) ≈ ….. = -n ĠĢleminin sonucu kaçtır?

Z = { …-3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, … } A)-5 B)-2 C)0 D)5 E)16

Z = Z-∪ {0}∪ Z+ ÇÖZÜM


Önce parantez içindeki iĢlem yapılır.
Tamsayılar kümesi, Negatif 7-3=4
7-3(7-3) = 7-3.4 = 7-12 = -5
tamsayılar, sıfır sayısı ve Pozitif
Doğru Seçenek A dır.
tamsayılardan oluşur.

Tam sayılarda, dört iĢlemi yaparken GENETĠK KOPYA-1


sonucun iĢaretine dikkat edilmelidir. 9 – (5 – 2)
Birkaç örnekle hatırlayalım. ĠĢleminin sonucu kaçtır?

7 + 12 = 19 A)-6 B)-5 C)4 D)5 E)6


(-7) + (– 12) = -7-12 = -19
Pozitif tamsayıların toplamı pozitif,
DNA-2
Negatif tamsayıların toplamı
9 - (-3+2)
negatiftir. ĠĢleminin sonucu kaçtır?

7 + (– 12) =7-12= -5 A)-9 B)-8 C)8 D)10 E)12


(-7) + 12 = -7+12=5
ÇÖZÜM
Ters işaretli tamsayıların toplamının
9 - (-3+2) = 9-(-1) = 9+1 =10
işareti, mutlak değerce büyük olanın Doğru Seçenek D dir.
işaretidir. ( 𝟑 = 𝟑 , −𝟑 = 𝟑 )

130
GENETĠK KOPYA-2 GENETĠK KOPYA-4
7-(-4+3) Yedi tane ardıĢık tamsayının toplamı -7
ĠĢleminin sonucu kaçtır? ise bu sayıların en küçüğü kaçtır?

A)-8 B)-7 C)7 D)8 E)9 A)-5 B)-4 C)-3 D)-2 E)-1

DNA-3 HAZĠNE-1
3-4(5-6) Bir çarpımın sonucu 0 ise; çarpanlardan
ĠĢleminin sonucu kaçtır? en az biri 0 dır.

A)-1 B)1 C)6 D)7 E)8 a.b = 0 ise a=0 veya b=0 dır.

ÇÖZÜM
3-4(5-6) = 3-4(-1) = 3+4 = 7
Doğru Seçenek D dir. DNA-5
ArdıĢık 2007 tane tam sayının çarpımları
0 olsun.
GENETĠK KOPYA-3 Bu sayılardan en küçüğü en az kaç
2-4(6-8) olabilir?
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
A)-2007 B)-2006 C)0
A)-10 B)-8 C)-4 D)8 E)10 D)2006 E)2007

ÇÖZÜM
Çarpımlarının 0 olması için çarpanlardan
DNA-4 biri 0 olmalıdır.
Dokuz tane ardıĢık tamsayının toplamı ArdıĢık sayılardan en büyüğünü 0 alırsak,
9 ise bu sayıların çarpımı kaçtır. en küçüğü -2006 olur.
Doğru Seçenek B dir.
A)-9 B)-1 C)0 D)1 E)9

ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-5


Aritmetik orta (sayıların toplamının, sayı ArdıĢık 2008 tane tamsayının çarpımları
adedine bölümü), ortadaki sayıyı 0 olsun.
vereceğinden; Bu sayılardan en büyüğü en çok kaç
9:9 = 1 ortadaki sayıdır. olabilir?
-3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, 4, 5
1’den önce gelen tamsayı 0 dır. A)-2007 B)-2006 C)0
D)2007 E)2008
Çarpanlardan biri 0 olduğundan çarpımın
sonucu 0 dır.
Doğru Seçenek C dir.

131
DNA-6 YADA
1-x , 2-x , 3-x , … , 100-x x, y ve z ardıĢık sayıları için;
sayılarının;
x+z
x = 18 için çarpımları kaçtır? = y ve x+z = 2y özelliği kullanılır.
2

A) 0 B) 1 C) 9 D) 18 E) 180 x−y+z
=
2y−y
=
y
=
1
bulunur.
x+y+z 2y+y 3y 3

ÇÖZÜM
Verilen sayı dizisinde bulunan 18-x de;
GENETĠK KOPYA-7
x yerine 18 yazıldığında x-18=18-18=0
a, b, c ardıĢık üç pozitif çift tamsayıdır.
olacaktır.
Diğer sayılar ne olursa olsun, a+b+c
terimlerden biri 0 olduğundan çarpım
a−b+c
0 dır. ĠĢleminin sonucu kaçtır?
Doğru Seçenek A dır.
A)1 B)2 C)3 D)4 E)6

GENETĠK KOPYA-6
x+1, x+2, x+3, .... , x+2008
sayılarının; HAZĠNE-2
x=-1990 için çarpımları kaçtır? Ġki (veya daha fazla) Doğal sayının
toplamı 0 ise; toplamdaki terimlerin her
A) 0 B) 1 C) 9 D) 18 E)2008 biri 0 dır.

a,b  N için
a+b=0 ise a=0 ve b=0 dır.

DNA-7 DNA-8
x, y, z ardıĢık üç negatif tek sayıdır. x ve y tamsayılar olmak üzere;
x yz (x-3)2+(y+2)2=0 ise
 ? iĢleminin sonucu nedir?
x yz 4x+5y toplamının değeri kaçtır?

A) − 2
1 1
B) − 3 C)0
1
D) 3
1
E) 2 A)0 B)2 C)3 D)4 E)5

ÇÖZÜM
ÇÖZÜM
Bir tamsayının karesinin alabileceği
ArdıĢık üç negatif tamsayı olarak;
x=-5, y=-3, z=-1 alındığında, en küçük değer sıfırdır.

x−y+z −5 − −3 + (−1) (x-3)2+(y+2)2=0 ise


=
x+y+z −5 + −3 + (−1) (x-3)2=0 x-3=0 x=3
2
(y+2) =0 y+2=0 y=-2
−5 + 3 − 1 −3 −3 . 1 1 olmalıdır.
= = =
−5 − 3 − 1 −9 −3 . 3 3 4x+5y=4.3+5(-2)=12-10=2 bulunur.
Doğru Seçenek D dir. Doğru Seçenek B dir.

132
GENETĠK KOPYA-8 ÇÖZÜM
a ve b tamsayılar olmak üzere, x2+y2 toplamının alabileceği tüm
(a+4)2+(b+1)2=0 ise değerleri araĢtıralım.
a+b toplamı kaçtır?
x2+y2 =0 (0, 0)
A)-5 B)-4 C)-3 D)-2 E)-1 x2+y2 =1 (-1, 0), (1, 0), (0, -1), (0, 1)
x2+y2 =2 (-1, -1), (-1, 1), (1, -1), (1, 1)
x2+y2 =3 yok.
x2+y2 =4 (-2, 0), (2, 0), (0, -2), (0, 2)

DNA-9 olmak üzere 13 tanedir.


A=5-(a+2)2 Doğru Seçenek D dir.
Ġfadesinin alabileceği en büyük değer
kaçtır? Analitik çözüm: Analitik düzlemde ;
x2+y2 =4 çemberi içinde veya üzerinde
A)3 B)4 C)5 D)6 E)7 koordinatları tamsayı olan noktalar.
(O merkezli, 2 birim yarıçaplı çember)
ÇÖZÜM
Farkın büyük olabilmesi için
(a-2)2 ifadesi en küçük değeri olan GENETĠK KOPYA-10
0 değerini almalıdır. x2+y2 > 1
(a+2)2=0 a+2=0 a=-2 için, koĢulunu sağlamayan kaç tane farklı
2 2
A=5-(a+2) =5-(-2+2) =5-0=5 olur. (x,y) tamsayı ikilisi vardır?
Doğru Seçenek C dir.
A)1 B)4 C)5 D)9 E)13

GENETĠK KOPYA-9
B=(b-3)2-4
Ġfadesinin alabileceği en küçük değer
kaçtır?

A)-7 B)-4 C)-1 D)3 E)7 Ġlerideki bölümlerde ayrıntılı olarak


iĢlenecek olmasına karĢın, sıklıkla
kullanılan bazı özdeĢlikleri burada
hatırlatalım.

DNA-10 IġIK-1
x2+y2  4 koĢulunu sağlayan kaç tane a2-b2=(a-b)(a+b) iki kare farkı
farklı (x,y) tamsayı ikilisi vardır?
(a-b)2=a2-2ab+b2
A)4 B)5 C)12 D)13 E)16 (a+b)2=a2+2ab+b2 tam kare

133
DNA-11 DNA-12
a2-b2 = 124 eĢitliğini sağlayan kaç x2-y2 = 44 eĢitliğini sağlayan kaç
(a, b) pozitif tam sayı ikilisi vardır? (a, b) tam sayı ikilisi vardır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

ÇÖZÜM ÇÖZÜM
a2-b2 = (a-b)(a+b) = 124 x2-y2=(x-y)(x+y)=44

124=2.2.31 44=2.2.11
124’ü; 1.124, 2.62, 4.31 44’ü;
olarak çarpanlara ayırdığımızda; 1.44, 2.22, 4.11, 11.4, 22.2, 44.1
Bir tek 2.62 de çarpanların toplamı çift olarak çarpanlara ayırdığımızda;
sayıdır. 2.22 ve 22.2 çarpanlarının toplamı çift
sayıdır.
(-2)(-22) ve (-22)(-2) çarpımlarının da
Bu tür tamsayı sorularında;
koĢulları sağladığı göz önüne alındığında
çarpanlar toplamı çift olmalıdır.
x-y=2 x-y=22
Pozitif tamsayılarda çözüm x+y=22 x+y=2
arandığından; a-b çarpanı küçük,
x-y=-2 x-y=-22
a+b çarpanı büyük alınmıştır.
x+y=-22 x+y=-2

Bu durumda; denklem sistemlerinin çözümünden;


a-b=2 ve
a+b=62 olur. (12,10), (12,-10), (-12,10) ve (-12,-10)
olmak üzere dört tane tamsayı ikilisi
a=b+2 ve b+2+b=62 den bulunabilir.
a=32 ve b=30 bulunur. Doğru Seçenek D dir.

(32,30) ikilisi eĢitliği sağlar.


Doğru Seçenek D dir.
GENETĠK KOPYA-12
Farkları 1 den büyük x ve y tamsayıları
GENETĠK KOPYA-11 için,
a2-b2 = 15 eĢitliğini sağlayan kaç x2-y2=187 olduğu bilindiğine göre,
(a, b) pozitif tam sayı ikilisi vardır? x.y çarpımı kaçtır?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5 A)30 B)36 C)40 D)42 E)54

134
DNA-13 (y’nin katsayısı -2 olduğundan, y’yi daha
a, b, c, d, e farklı tamsayılar olmak üzere küçük seçtik)
(6-a)(6-b)(6-c)(6-d)(6-e)=45 ise 3x-2y-z=3.2-2(-2)-(-1)=6+4+1=11
a+b+c+d+e toplamı kaçtır? bulunabilecek en büyük değerdir.
Doğru Seçenek B dir.
A)5 B)17 C)25 D)27 E)30
GENETĠK KOPYA-14
ÇÖZÜM {-2,-1,0,1,2} kümesinin birbirinden farklı
45 sayısı farklı 6 tamsayının çarpımı x, y ve z elemanları için
biçiminde; 3x-2y-z
45=(-1).1.(-3).3.5 yazılabilir. Ġfadesinin en küçük değeri kaçtır?
6-a=-1 ⟹ a=7
6-b=1 ⟹ b=5 A)-15 B)-14 C)-13 D)-11 E)-10
6-c=-3 ⟹ c=9
6-d=3 ⟹ d=3
6-e=5 ⟹ e=1 DNA-15
a+b+c+d+e=7+5+9+3+1=25 bulunur. 2x+7y = 1 000 eĢitliğini sağlayan kaç
Doğru Seçenek C dir tane (x,y) pozitif tamsayı ikilisi vardır?

A)69 B)70 C)71 D)72 E)73


GENETĠK KOPYA-13
x ve y tamsayıları için: ÇÖZÜM
x.y=15 ise Bilinmeyen sayısının, denklem
x+y toplamı kaç farklı değer alabilir?
sayısından fazla olduğu sorularda;

A)1 B)2 C)3 D)4 E)6 bilinmeyenlerden birine değerler


verilerek, diğerleri aranır.

y’ye çift değerler vererek araĢtırmaya


DNA-14 baĢlayalım;
{-2,-1,0,1,2} kümesinin birbirinden farklı
x, y ve z elemanları için y=2 için x=493
3x-2y-z y=4 için x=486
Ġfadesinin en büyük değeri kaçtır? y=6 için x=479
...
A)10 B)11 C)12 D)14 E)15 y=140 için x=10
y=142 için x=3 bulunur.
ÇÖZÜM
Ġfadenin büyük değer alması için; 71 tane (x,y) pozitif tamsayı ikilisi vardır
katsayıları pozitif olanlar büyük, negatif Doğru Seçenek C dir.
olanlar küçük seçilmelidir.
y'nin aldığı değerler, x’in katsayısı
En büyük eleman 2 olduğundan x=2,
En küçük eleman -2 olduğundan y=-2 ve olan 2 şer artarken,
z=-1 seçilmelidir. x’in aldığı değerler, y’nin katsayısı
olan 7 şer azalmaktadır.

135
Analitik çözüm: Analitik düzlemde GENETĠK KOPYA-16
1. Bölgede 2x+7y = 1000 doğrusu x ve y tamsayıları için,
üzerinde koordinatları tamsayı olan 2x+3y=0 ise
noktalar. x+y toplamının en küçük pozitif değeri
kaçtır?

GENETĠK KOPYA-15 A)1 B)2 C)3 D)4 E)5


3x+5y=501 denklemini sağlayan kaç tane
(x,y) pozitif tamsayı ikilisi vardır?

A)31 B)32 C)33 D)34 E)35 DNA-17


a ve b tamsayıları için,
a2-b2=24 ise
a+b toplamının en küçük değeri kaçtır?
DNA-16
a ve b negatif tamsayılar olmak üzere, A)-25 B)-12 C)-11 D)-10 E)-6
2a-5b=0 olduğuna göre,
a+b toplamının en büyük değeri kaçtır? ÇÖZÜM
a2-b2=(a-b)(a+b)=24
A)-3 B)-4 C)-5 D)-6 E)-7
24=1.24=2.12=3.8=4.6=6.4=8.3=12.2=24.1
ÇÖZÜM ve bu çarpanların negatif olanlarından,
Toplamın büyük olması için, a ve b büyük toplamları çift olanlar
değerler almalıdır. karĢılaĢtırıldığında
a+b toplamının enküçük değeri -12 dir.
2a-5b=0 Doğru Seçenek B dir.
2a=5b

a'nın alabileceği değerler, b’nin GENETĠK KOPYA-17


katsayısının katları, m ve n pozitif tamsayılar olmak
b’nin alabileceği değerler, a’nın üzere;
katsayısının katlarıdır. m2+49 = n2 dir.

Negatif tamsayılar içinde koĢulu n-m kaç farklı değer alabilir?


sağlayan en büyük sayılar;
a=-5 ve b=-2 dir. A)1 B)2 C)3 D)4 E)7

a+b=(-5)+(-2)=-5-2=-7 bulunur.
Doğru Seçenek E dir.

136
KONU TESTĠ 6. x=-2 için
1. 4-5[4+8(7-9)] x{x[x(x+1)+1]+1}+1
ĠĢleminin sonucu kaçtır? Ġfadesinin sayısal değeri kaçtır?

A)-20 B)-12 C)24 D)36 E)64 A)9 B)10 C)11 D)12 E)13

2. Çarpımları 342 olan ardıĢık iki 7. x ve y pozitif tamsayıları için;


tamsayıdan en küçüğü kaçtır? 7x+11y=100 ise
x+y toplamı kaçtır?
A)-19 B)-18 C)17 D)18 E)19
A)10 B)11 C)12 D)13 E)14

3. a-b-[a-3b-(2a-5b)]
ĠĢleminin eĢiti aĢağıdakilerden
hangisidir? 8. (x+1) + (x-2) + (x+3) + (x-4) + …+
(x+99) + (x-100)
A)a-b B)2a-b C)a-2b iĢleminin sonucu kaçtır?
D)2a-3b E)3a-2b
A) x-50 B) x+50 C) 100x-50
D) 100x+50 E) x+500

4. x, y ve z farklı pozitif tam sayılar


olmak üzere,
x+y2+z3 toplamının
en küçük değeri kaçtır? 9. (x-3)(3x+4) = 0
Denkleminin Tam sayılardaki çözüm
A)7 B)8 C)9 D)10 E)12 kümesi aĢağıdakilerden hangisidir?
4
A) ∅ B) {3} C) {− }
3
4
D) {-3} E) {3, − 3 }
x 2 y x  2
5. x=-2 ve y=4 için =?
3x  4 y
Ġfadesinin sayısal değeri kaçtır?
10. a, b ve c pozitif tamsayılar olmak
A)-1 B)0 C)1 D)2 E)4 üzere,
3a-2b+c=0 ise
a+b+c toplamının en küçük değeri
kaçtır?

A)3 B)4 C)5 D)6 E)7

137
11. a,b,c birbirinden farklı pozitif 15. x2y-y3 = 105 eĢitliğini sağlayan
tamsayılardır. (x,y) pozitif tam sayıları için
Buna göre, 3a+2b+c=30 denklemini x+y toplamı kaçtır?
sağlayan en büyük c sayısı kaçtır?
A)7 B)8 C)9 D)15 E)17
A)20 B)21 C)22 D)23 E)24

16. 6 dan küçük kaç tane x tamsayısı


12. Karelerinin farkı 72 olan pozitif için 6 + x ifadesi bir tamsayı
iki tamsayının toplamı en az kaçtır. gösterir?

A)6 B)8 C)9 D)12 E)17 A) 1 B)2 C)3 D)4 E)5

1.E 2.A 3.D 4.B 5.B 6.C


7.C 8.C 9.B 10.B 11.D 12.D
13. Çarpımları 342 olan ardıĢık iki 13.D 14.D 15.D 16.D
Pozitif tamsayıdan küçüğü kaçtır?

A)-19 B)-18 C)17 D)18 E)19

14. 2008 tane pozitif tamsayısının


çarpımı 2008 dir.
Bu sayıların toplamının en büyük
değeri kaçtır?

A)2007 B)2008 C)2009


D)4015 E)4016

138
RASYONEL SAYILAR

TANIM GENETĠK KOPYA-1


x−y+1
K = {(p:q) p,q  Z ve q  0 } x−4
= 0 ise
kesirler kümesinde ; aĢağıdakilerden hangisi kesinlikle
doğrudur?
(p:q)  (r:s)  p.s=q.r
denklik bağıntısının ayırdığı denklik A)x=4 B)x=-1 C)y=-1
sınıflarından her birine bir rasyonel sayı D)x  5 E) y  5
denir.

𝑝
(p, q) 𝜖 K ifadesi 𝑞
Ģeklinde gösterilir.
p’ye kesrin payı, q’ya kesrin paydası DNA-2
2 𝑥
denir. 5
= 15 eĢitliğini sağlayan x sayısı
𝑝
kesri, p bölü q Ģeklinde okunur. aĢağıdakilerden hangisidir?
𝑞

A)4 B)6 C)8 D)10 E)12


IġIK-1
p r ÇÖZÜM
= ⇔ p. s = q. r
q s IġIK-1 den,

2 𝑥
5
= 15 ⇔ 2.15=5.x
DNA-1
a b3
0 ise 5x=30
a 1 x=6 bulunur.
aĢağıdakilerden hangisi kesinlikle Doğru Seçenek B dir.
doğrudur?

A) a=-1 B) a=3 C) b  -1 GENETĠK KOPYA-2


D) b  4 E) a+b  3 −12 9
𝑥
= 3 eĢitliğini sağlayan x sayısı
aĢağıdakilerden hangisidir?
ÇÖZÜM
Kesrin 0’a eĢit olması için payının;
A)-4 B)-3 C)1 D)3 E)4
a+b-3=0 olması gerekir.

Kesrin tanımlı olması için paydanın;


a+1≠ 0 olması gerekir.

DNA-3
a+1 ≠ 0 ⇒ a ≠ -1 olmalıdır.
n3
ifadesini tamsayı yapan
a=-1 olsa idi;
n3
kaç tane n tamsayısı vardır?
a+b-3=-1+b-3=b-4=0 ⇒ b=4 olurdu.

A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 2
a ≠ -1 olacağından b ≠ 4 olmalıdır.
Doğru Seçenek D dir.

139
ÇÖZÜM ÇÖZÜM
𝑎 2
Kesrin tam sayı göstermesi için; = ⇔ 3a=2b
𝑏 3
payın, paydaya bölünebilmesi gerekir.
𝑏 b 4
𝑛+3 𝑛−3+6 𝑛−3 6 6
=4 ⇔ = ⇔ b=4c
𝑐 c 1
𝑛−3
= 𝑛−3
= 𝑛−3
+ 𝑛−3
=1+ 𝑛−3

Toplamın küçük olması için a, b ve c nin


6 sayısının tamsayı bölenleri; küçük seçilmesi gerekir.
-6, -3, -2, -1, 1, 2, 3, 6 olmak üzere
8 tanedir. 3a=2b eĢitliğinde a=2k ve b=3k (kϵZ+)
n-3=-6 ⇒ n=-3 n-3=-3 ⇒ n=0 olmalıdır.
n-3=-2 ⇒ n=1 n-3=-1 ⇒ n=2
n-3=1 ⇒ n=4 n-3=2 ⇒ n=5 b=4c 3k=4c eĢitliğinde
n-3=3 ⇒ n=6 n-3=6 ⇒ n=9 k=4m ve c=3m (mϵZ+) olmalıdır.
olmak üzere n’in alabileceği 8 tamsayı
değeri vardır. m=1 için;
Doğru Seçenek A dır. c=3m=3.1=3
k=4m=4.1=4
b=3k=3.4=12
GENETĠK KOPYA-3 a=2k=2.4=8 bulunur.
a+b+c=8+12+3=23 olur.
n+2
n−2
ifadesini tamsayı yapan Doğru Seçenek E dir.

kaç tane n tamsayısı vardır?


GENETĠK KOPYA-4
A)2 B)3 C)4 D)6 E)8 a, b ve c pozitif tamsayıları için

a 3 b 3
b
=4 ve c
=2 ise

a+b+c toplamının en küçük değeri


DNA-4 kaçtır?
a, b, c pozitif tamsayılar,

𝑎 2 𝑏
A)8 B)9 C)12 D)29 E)32
𝑏
= 3 ve 𝑐
=4 olduğuna göre,

a+b+c toplamının en küçük değeri


kaçtır?
DNA-5
A)9 B)12 C)15 D)20 E)23 a, b pozitif tamsayılar ve

𝑎
3
+𝑏 = 5 olduğuna göre;

a’nın alabileceği en büyük değer kaçtır?

A)3 B)6 C)9 D)12 E)15

140
ÇÖZÜM DNA-6
108 108
Toplanan terimlerden birinin büyük kesrinin eĢiti
144 144
olması isteniyorsa, diğerinin küçük olması aĢağıdakilerden hangisidir?
gerekir.
2 3 4 7 11
A) 3 B) 4 C) 9
D) 9
E) 12
b=1 için

𝑎 ÇÖZÜM
+𝑏 = 5
3 Pay ve paydayı asal çarpanlarına ayırıp
𝑎
kısaltmaları yapalım.
3
+1=5
108 108=22.33.7.11.13
𝑎
3
=4 144 144=24.32.7.11.13

a=12 bulunur. 108 108 22 .33 .7.11.13 3 3


= = = bulunur.
144 144 24 .32 .7.11.13 22 4
Doğru Seçenek D dir. Doğru Seçenek B dir.

GENETĠK KOPYA-5 GENETĠK KOPYA-6


x ve y pozitif tamsayılar, 420
630
y
x+ = 4 olduğuna göre kesrinin eĢiti aĢağıdakilerden hangisidir?
4

2 3 4 7 11
y nin alabileceği en büyük değer kaçtır? A) 3 B) 4 C) 9
D) 9
E) 12

A)4 B)8 C)12 D)16 E)20

IġIK-3
𝑎 𝑐
Rasyonel sayılarla, dört iĢlem kurallarını ve 𝑑 rasyonel sayıları için;
𝑏
hatırlayıp, örneklerle pekiĢtirelim.
𝑎 𝑐 𝑎.𝑑∓𝑏.𝑐
∓ =
𝑏 𝑑 𝑏.𝑑

UYARI
IġIK-2 𝑎 𝑏
𝑎 ve rasyonel sayıları için;
𝑏
rasyonel sayı ve n≠ 0 için; 𝑘 𝑘

𝑎 𝑏 𝑎∓𝑏
𝑎 𝑛.𝑎 ∓ =
𝑏
= 𝑛.𝑏 𝑘 𝑘 𝑘

Bir kesrin pay ve paydası sıfırdan farklı


bir sayı ile çarpılır veya bölünürse,
kesrin değeri değiĢmez.

141
DNA-7 DNA-8
1 1 1
1- + − 5
3 9 27
2  5 5
iĢleminin sonucu kaçtır? x 2
x
A) 27
13
B) 27
17
C) 27
20
D) 9
5 5
E) 6 ise x kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
ÇÖZÜM
1 1 1 1 1 1 1
1-3 + 9 − 27 = 1 − 3 + 9 − 27
ÇÖZÜM
5 5 5
5 5 1 5 𝑥 5.1 5.𝑥
Kesirlerin paydalarını eĢitlemek için;
2
𝑥
+ 2 = 2
𝑥 + 1
2 = 2 . 𝑥 + 1 . 2 = 2.𝑥 + 1.2
𝑥 1 𝑥
Birinci kesrin pay ve paydasını 27 ile,
Ġkinci kesrin pay ve paydasını 9 ile, 5 5𝑥 5.2+2𝑥.5𝑥 10+10𝑥 2
= 2𝑥 + = =
Üçüncü kesrin pay ve paydasını 3ile 2 2𝑥.2 4𝑥

çarpalım; 2(5+5𝑥 2 ) 5+5𝑥 2


= 2.2𝑥
= 2𝑥
1.27 1.9 1.3 1 27 9 3 1
=1.27 − 3.9 + 9.3 − 27 = 27 − 27 + 27 − 27
5
IġIK-3 ve UYARI uygulandığında; 2  5 5
x 2
27−9+3−1 20 x
= 27
= 27 bulunur.
Doğru Seçenek C dir. 5+5𝑥 2
2𝑥
=5 ⇒ 5+5x2=5.2x

GENETĠK KOPYA-7 5(1+x2)=5.2x ⇒ 1+x2=2x


1 3
2- 2 − 4
iĢleminin sonucu kaçtır? x2-2x+1=0

1 2 1 3 (x-1)2=0 ⇒ x-1=0 ⇒ x=1


A) 2 B) 3 C) 4 D) 4 E) 1
Doğru Seçenek A dır.

IġIK-4
𝑎 𝑐
ve 𝑑 rasyonel sayıları için;
𝑏 GENETĠK KOPYA-8
3
𝑎 𝑐
.
𝑎.𝑐
= 𝑏.𝑑 4+3
𝑏 𝑑
5 4
5
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

9 1
IġIK-5 A)3 B)310 C)4 D)45 E)5
𝑎 𝑐
𝑏
ve 𝑑 rasyonel sayıları için;

𝑎 𝑐 𝑎 𝑑 𝑎.𝑑
:
𝑏 𝑑
= 𝑏.𝑐 = 𝑏.𝑐

142
UYARI GENETĠK KOPYA-9
a, b ve c tamsayıları için;
7
7−
𝑏 𝑏 5
𝑎𝑐 𝑖𝑙𝑒 𝑎. 𝑐 farklı gösterimlerdir. 1
3+
2
𝑏 𝑏 𝑎 𝑏 𝑎.𝑐+𝑏 iĢleminin sonucu kaçtır?
𝑎 =𝑎+ = + =
𝑐 𝑐 1 𝑐 𝑐

𝑏 𝑎 𝑏 𝑎.𝑏 3 3 8
𝑎. 𝑐 = 1 . 𝑐 = 𝑐
A) 5
B) 8 C) 1 D) 5 E) 2

4 4 3.5+4 19
35 = 3 + 5 = 5
= 5

4 3.4 12
3. = =
5 5 5

Yukarıda görüldüğü gibi farklı


DNA-10
gösterimler, farklı sayıları gösterir. 4
kesrinin pay ve paydasına x sayısı
5
eklendiğinde, kesrin çarpımsal tersi elde
edilmektedir.
x sayısı kaçtır?
DNA-9
1 1 A)-9 B)-6 C)1 D)6 E)9
2−2 3−3 2
− :
1 1 3
2+
2
3+
3 ÇÖZÜM
4 5
5
kesrinin çarpımsal tersi 4
olduğundan
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
4+𝑥 5
5+𝑥
=4
3 2 3 3 3
A) − B) − C) − D) E)
5 5 1𝑂 5 1𝑂
4(4+x)=5(5+x)
16+4x=25+5x
ÇÖZÜM x=-9 bulunur.
1 1 2.2−1 3.3−1
2− 3− 2 2 Doğru Seçenek A dır.
2
1 − 3
1 : = 2
2.2+1 − 3
3.3+1 :
2+ 3+ 3 3
2 3 2 3

3 8
2 3 2 8 3 3
= 2
5 − 3
10 : = . − . . GENETĠK KOPYA-10
3 2 5 3 10 2 2
2 3
3
kesrinin pay ve paydasından kaç
3.2 8.3 3 3 8 3 çıkarılırsa, kesrin çarpımsal tersi elde
= 2.5
− 3.10 . 2 = 5
− 10 . 2 edilebilir?

3 2.4 3 3 4 3 3−4 3
= 5
− 2.5 . 2 = 5
− 5 .2 = 5
.2 A)2 B)3 C)4 D)5 E)6

−1 3 −1.3 −3 3
= .
5 2
= 5.2
= 10
= − 10
Doğru Seçenek C dir.

143
DNA-11 DNA-12
9 10 11 (2:3):[(4:5):6]
  K ise
10 11 12 ĠĢleminin sonucu kaçtır?

1
1 1 1 A) 5 B) 1 C) 5 D) 10 E) 50
  toplamının K türünden
10 11 12
eĢiti aĢağıdakilerden hangisidir? ÇÖZÜM
Önce küçük parantezler içindeki
A)K-1 B)1-K C)K-3 D)3-K E)3K iĢlemleri, sonra diğer parantez içindeki
iĢlemleri yaparız.

ÇÖZÜM (2:3):[(4:5):6] =
9 10 11 2 4 2 4 1
  K :[ : 6]  :[ . ]
10 11 12 3 5 3 5 6
2 4 2 30 60
1 1 1  :[ ]  .  5
  =A 3 30 3 4 12
10 11 12 Doğru Seçenek C dir.
EĢitlikleri taraf tarafa toplandığında;

9 10 11 1 1 1
GENETĠK KOPYA-12
10
+ 11 + 12 + 10 + 11 + 12 = 𝐾 + 𝐴 2:[3:(4:5)]
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
Soldaki ifade gruplandığında
9 1 10 1 11 1 8 2
10
+
10
+
11
+
11
+
12
+
12
=𝐾+𝐴 A) 15
B) 3 C) 1 D) 3 E) 5

9+1 10+1 11+1


10
+ 11
+ 12
=𝐾+𝐴

10
+
11
+
12
=1+1+1=3=𝐾+𝐴 DNA-13
10 11 12
[2-3(2-3)-1]-1
A=3-K bulunur.
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
Doğru Seçenek D dir.
1
A) 5 B) 1 C) 5 D) 10 E) 50
GENETĠK KOPYA-11
12 13 14
A=11 + 12 + 13 ise ÇÖZÜM
Küçük parantezden iĢleme baĢlayacağız.
1 1 1 Sayının -1 inci kuvvetini almak, sayının
+ + toplamının A türünden eĢiti
11 12 13 çarpımsal tersini yazmaktır.
aĢağıdakilerden hangisidir?
𝟏
a-1= dır.
A)A-1 B)A-3 C)1-A D)3-A E)3A 𝐚

[2-3(2-3)-1]-1 = [2-3(-1)-1]-1
1
= [2+3]-1 = 5-1 =
5
Doğru Seçenek A dır.

144
GENETĠK KOPYA-13 GENETĠK KOPYA-14
[9-10(9-10)-1]-1 = ? 1
1 ?
ĠĢleminin sonucu kaçtır? 1
1
1
1
1 1 1
A) -19 B) - C) 1
19 19 2
D) 19 E) 20 ĠĢleminin sonucu kaçtır?

5 4
A)1 B)1 8 C) 1 5 D)2 E)3
DNA-14
2
5 ?
5
3
3
2
2
5
3
ĠĢleminin sonucu kaçtır? IġIK-6
𝑎 𝑑
4 3 𝑏
𝑣𝑒 𝑐
rasyonel sayıları için;
A)2 B)2 7 C)3 D)3 5 E)4
a c OKEK (a, c)
ÇÖZÜM OKEK( , )=
b d OBEB (b, d )
Merdivenli kesirlerde en alt (üst)
basamaktan iĢleme baĢlanır ve adım adım
a c OBEB (a, c)
devam ettirilerek sonuca gidilir. OBEB( , )=
b d OKEK (b, d )
2 15−2 13
5− = = bulunur.
3 3 3
Yerine yazalım
3 3 9
13 = 3. = olur.
13 13
3
Bunu da yerine yazdığımızda;
9 26−9 17
2 − 13 = 13 = 13 bulunur. DNA-15
2 4
Her yeni bulunan sayıyı yerine ve in katı olan
3 5
yazacağımızdan;
en küçük doğal sayı kaçtır?
5 13 65
= 5. 17 = 17 ve
17
13
A)1 B)2 C)4 D)8 E)15

65 51−65 14
3 − 17 = = − 17 olur. ÇÖZÜM
17
2 4 OKEK (2,4) 4
OKEK( , )=  4
2 17 17 3 5 OBEB (3,5) 1
14 = 2. − 14 = − 7

17 Doğru Seçenek C dir.
17 17 35−17 18
5+ − 7
=5− 7
= 7
= 7

2.7+4 4 4
= 7
= 2 + 7 = 2 7 dir.
Doğru Seçenek B dir.

145
GENETĠK KOPYA-15 TANIM
8 12
ve 25 sayıları ile tambölünebilen en a bir tamsayı, n bir sayma sayısı olmak
49
küçük pozitif tam sayı kaçtır? üzere;
𝑎
10 𝑛
biçiminde yazılabilen sayılara
A)24 B)36 C)48 D)56 E)72 ondalık rasyonel sayı denir.

1 1.5 5
2
= 2.5 = 10 = 0,5
DNA-16
a ve b doğal sayılar ve 1
=
1.2
=
2
= 0,2
1 1 5 5.2 10
+ =1
𝑎 𝑏 1 1.25 25
olduğuna göre, = = = 0,25 gibi.
4 4.25 100
a+b toplamı kaçtır?

A)2 B)3 C)4 D)5 E)6 UYARI


ab,cd ondalık sayısının çözümlenmiĢ Ģekli
ÇÖZÜM
1 1 𝑎+𝑏 𝑐 𝑑
+ =1 ⇒ = 1 ⇒ 𝑎 + 𝑏 = 𝑎. 𝑏 ab,cd =a.10+b.100+ + dir.
𝑎 𝑏 𝑎.𝑏 10 10 2

Toplamları, çarpımlarına eşit olan iki


pozitif tam sayı; a=2 ve b=2 dir.
2+2=2.2
DNA-17
𝑎
𝑎 = 𝑎. 𝑏 − 𝑏 ⇒ 𝑎 = 𝑏 𝑎 − 1 ⇒ 𝑏 = 𝑎−1 x  0,5 y  0,5 z  0,5
   4,5 ise
x y z
𝑎−1+1 1
𝑏= ⇒ 𝑏 = 1 + 𝑎−1 1 1 1
𝑎−1    ? değeri kaçtır?
x y z
Son eĢitlikte;
b’nin doğal sayı olması için, A)1 B)1,5 C)2 D)2,5 E)3
a-1=1 ⇒ a=2 ve
a=2 için de b=2 değerini alır. ÇÖZÜM
𝑥+0,5 𝑦+0,5 𝑧+0,5
𝑥
+ 𝑦 + 𝑧
a+b=2+2=4 bulunur.
Doğru Seçenek C dir. 𝑥 0,5 𝑦 0,5 𝑧 0,5
=𝑥+ 𝑥
+𝑦 + 𝑦
+𝑧 + 𝑧

0,5 0,5 0,5


GENETĠK KOPYA-16 =1+ 𝑥
+1+ 𝑦
+1+ 𝑧
a ve b doğal sayıları için;
a+b=6 olduğuna göre =3+
0,5
+
0,5
+
0,5
= 4,5
1 1 𝑥 𝑦 𝑧
𝑎
+𝑏 toplamının alabileceği en küçük
değer kaçtır? 0,5
+
0,5
+
0,5
= 1,5 iki tarafı da
𝑥 𝑦 𝑧
1 1 2 3 2 ile çarpalım
A) B) C) D) E) 1
3 2 3 4

146
1 1 1
+ + =3 bulunur. DNA-18
𝑥 𝑦 𝑧
0,04  0,004
?
x 0,5 y 0,5 z 0,5 0,02
      4,5
x x y y z z ĠĢleminin sonucu kaçtır?

0,5 0,5 0,5 A) 2 B)2,1 C)2,2 D)2,3 E)2,4


   1,5 eĢitliğini 2 ile
x y z
ÇÖZÜM
çarparsak yanıt 3 bulunur. 4 2
Doğru Seçenek E dir. 0,04 = 0,02 =
90 90

4
0,004 = 900 değerlerini yerine yazalım.

GENETĠK KOPYA-17
4 4 40 4 44
0,04+0,004 + +
0,02
= 90 900
2 = 900 900
2 = 900
2
90 90 90
1 0,2 0,5
+ : 44 90 22
0,1 0,02 5 = 900 . = 10 = 2,2
2
iĢleminin sonucu kaçtır?
Doğru Seçenek C dir.

A)0,2 B)0,3 C)20 D)30 E)200

GENETĠK KOPYA-18
a
a  3,1 ve b  1, 3 için ?
b
değeri kaçtır?
HAZĠNE-1
Her rasyonel sayının bir devirli ondalık
A)2 B)2,1 C)2,1 D)2,3 E) 2,3
açılımı vardır.
KarĢıt olarak her devirli ondalık açılım
bir rasyonel sayı belirtir.

1 DNA-19
= 0,333 … = 0, 3
3 a ve b pozitif tam sayılar,
a
25 3, 45  için a+b toplamının
99
= 0,252525 … = 0, 25 gibi. b
en küçük değeri kaçtır?

𝑥 = 0,2555 … = 0,25 A)38 B)43 C)49 D)52 E)55


100𝑥 = 25,555 …
10𝑥 = 2,555 …
ÇÖZÜM
90𝑥 = 23 345−3 342 9.38 38
23 3, 45 = = = 9.11 = 11
𝑥 = 90 gibi. 99 99

a=38 ve b=11
IġIK-7
𝐷𝑒𝑣𝑖𝑟𝑙𝑖 𝑜𝑛𝑑𝑎𝑙ı𝑘 𝑠𝑎𝑦ı = a+b=38+11=49 bulunur.
𝑜𝑛𝑑𝑎𝑙 ı𝑘 𝑘ı𝑠𝑚 ı𝑛 𝑡𝑎𝑚𝑎𝑚 ı−𝑑𝑒𝑣𝑟𝑒𝑡𝑚𝑒𝑦𝑒𝑛 𝑘ı𝑠𝑚 ı
Doğru Seçenek C dir.
𝑑𝑒𝑣𝑟𝑒𝑑𝑒𝑛 𝑏𝑎𝑠𝑎𝑚𝑎𝑘 𝑘𝑎𝑑𝑎𝑟 9,𝑑𝑒𝑣𝑟𝑒𝑡𝑚𝑒𝑦𝑒𝑛 𝑏𝑎𝑠𝑎𝑚𝑎𝑘 𝑘𝑎𝑑𝑎𝑟 0

147
GENETĠK KOPYA-19 IġIK-9
a ve b pozitif tam sayılar, Paydaları eĢit pozitif rasyonel
a
2,2 1 = için a-b farkının sayılardan,
b
en küçük değeri kaçtır? payı büyük olan sayı diğerinden büyüktür.

A)9 B)10 C)11 D)12 E)13 8



7

6
 ... gibi.
13 13 13

IġIK-8 IġIK-10
Bir devirli ondalık sayıda, devreden sayı Payları eĢit pozitif rasyonel sayılardan,
9 ise; kendisinden önce gelen basamağı paydası büyük olan sayı diğerinden
1 arttırır. küçüktür.

0,9 = 1 17 17 17
   ... gibi.
8 7 6
0,29 = 0,3 gibi.

IġIK-11
Payı ile paydasının farkı eĢit olan
rasyonel sayılardan;
DNA-20 1 den küçük sayılarda payı büyük olan
99, 9  9, 9  0, 9  ? sayı diğerinden büyük,
15 12
Toplamının değeri kaçtır? 
16 13
A)110,7 B)111 C) 111,7
D)112 E)120 1 den büyük sayılarda payı büyük olan
sayı diğerinden küçüktür.
43 15
ÇÖZÜM  gibi.
Devreden basamak 9 olduğu için; 42 14
99, 9 = 100
9, 9 = 10
0, 9 = 1 yazıldığında;

99, 9 + 9, 9 + 0, 9 = 100 + 10 + 1 = 111 DNA-21


Doğru Seçenek B dir. m  N  için

m3 m5 m7


x , y , z
m2 m4 m8
GENETĠK KOPYA-20
8, 9 + 0,89 sayıları arasındaki sıralama nasıldır?
0,9
iĢleminin sonucu kaçtır? A) x<y<z B) x<z<y C) z<x<y
D) z<1<y<x E) z<y<1<x
A)9 B)10 C)11 D)12 E)13

148
ÇÖZÜM GENETĠK KOPYA-22
x ve y nin payları, paydalarından büyük 4x  1
K= ifadesi veriliyor.
olduğundan, x ve y sayıları 1 den 2x  1
büyüktür.
K’ yı 0 yapan x değeri kaçtır?
x ve y nin payları ile paydalarının farkı
1 1 3
eĢit olduğundan, payı büyük olan y sayısı A) − B)0 C) D) E)2
4 2 2
x den küçüktür.

z nin payı, paydasından küçük olduğundan


1 den ve diğer sayılardan küçüktür.
DNA-23
Bu durumda sıralama; 4x  1
z<1<y<x olur. K= ifadesi veriliyor.
2x  1
Doğru Seçenek D dir.
x kaç olursa olsun, K’nın alamayacağı
değer kaçtır?
GENETĠK KOPYA-21
11 121 1221
A= B= C= A)0
1
B) 2 C) 1 D)
3
E)2
12 122 1222 2

Olduğuna göre, aĢağıdaki sıralamalardan ÇÖZÜM


hangisi doğrudur? K=
𝑎𝑥 +𝑏
ifadesinde, x değiĢkeni hangi
𝑐𝑥 +𝑑

A)a<b<c B)a<c<b C)b<c<a


değeri alırsa alsın, K için x lerin
D)c<b<a E)c<a<b 𝑎
katsayılarının oranı olan 𝑐
değeri
bulunamaz.

x’lerin katsayılarının oranı, K’ nın değeri


olamaz.
DNA-22
4
K , K  2 dir.
4x  1 2
K= ifadesi veriliyor. Doğru Seçenek E dir.
2x  1

Ġfadeyi tanımsız yapan x değeri kaçtır?

1 3
A)0 B) 2 C) 1 D) E)2
2 GENETĠK KOPYA-23
4x  1
ÇÖZÜM K= ifadesi veriliyor.
2x  1
Paydayı 0 yapan x değerleri için
tanımsızdır.
K’yı tamsayı yapan x tamsayılarının
2x-1=0
1 toplamı kaçtır?
x=2 için tanımsızdır.
Doğru Seçenek B dir. A)-1 B)0 C)1 D)2 E)3

149
DNA-24 DNA-25
Ali 0 ile 3 arasında 1’den farklı 100 tane
4x  1 pozitif rasyonel sayı, Oya da Ali’nin
K= ifadesi veriliyor.
2x  1 yazdığı sayıların çarpımsal terslerini
yazsın.
Hem K’yı ve hem de çarpımsal tersini Bu 200 sayının kaç tanesi 0 ile 1
tamsayı yapan x değerlerinin toplamı arasındadır?
kaçtır?
A) 49 B)50 C)51 D)99 E)100
A)-2 B)-1 C)0 D)1 E)2
ÇÖZÜM
ÇÖZÜM 0 ile 1 arasındaki rasyonel sayıların
Hem kendisi, hem de çarpımsal tersi çarpımsal tersleri 1 den büyük,
tamsayı olan iki sayı vardır. 1 ile 3 arasındaki rasyonel sayıların
Bu sayılardan biri 1, diğeri -1 dir. çarpımsal tersleri, 0 ile 1 arasındadır.

4x  1 Ali, 0 ile 1 arasında x tane, 1 ile 3


1
2x  1 arasında 100-x tane sayı yazmıĢ olsun.

2x-1=4x+1 0ya, 100-x tane 0 ile 1 arasında,


2x=-2 x tane de 1 den büyük sayı yazmak
x=-1 zorundadır.

4x  1 0 ile 1 arasındaki sayıların adedi;


 1
2x  1 x+(100-x)=100 dür.
Doğru Seçenek E dir.
-2x+1=4x+1
6x=0
x=0 GENETĠK KOPYA-25
Çarpımsal tersi kendisine eĢit olan kaç
-1+0=-1 aranan toplamdır. tane rasyonel sayı vardır?
Doğru Seçenek B dir.
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

GENETĠK KOPYA-24
2a−3 5a+6
ve
5a+6 2a−3

Ġfadelerinin bir tamsayı olduğu


bilindiğine göre,
a nın alabileceği değerlerden biri
aĢağıdakilerden hangisidir?

A)-6 B)-3 C)1 D)3 E)6

150
KONU TESTĠ 6. (2-1+3-1)-1
ĠĢleminin sonucu kaçtır?

1. 16:4+8.2-8 A) 5 B) 1/6 C) 6
ĠĢleminin sonucu kaçtır? D) 2/3 E) 6/5

A) 10 B) 12 C) 14 D) 16 E) 18

7. [2-(2: 2 -2)]: 1 +3
2. 𝟐
1:{[(𝟑:4):5]:6} 3 2
ĠĢleminin sonucu kaçtır? ĠĢleminin sonucu kaçtır?

1
A) 5 B) 1 C) 5 D) 10 E) 180 A) 6/7 B) 3 C) 5 D) 6 E) 7

3. {[2:(3.4)-5]6-7}:(8.9) 8. a ve b doğal sayıları için; a.b=6 ise


1 1
ĠĢleminin sonucu kaçtır? 𝑎
+𝑏 toplamının en küçük değeri
kaçtır?
1 1
A)− 2 B)0 C) 2
D)1 E)2
1 1 2 5
A) 3
B) 2 C) 3 D) 6 E) 1

4. 5  2(5  2)
(5  2)5  2
iĢleminin sonucu nedir? 9. 2 1 1
1 − 2 + 3 1 − 3 + … + 10 1 − 10
1

ĠĢleminin sonucu kaçtır?


1 1
A) -13 B) - C)
13 13 A)45 B)49 C)50 D)54 E)55
D) 1 E) 13

1 3
5. (128 : 2).4 +
128 : (2.4) 10. 31 52

iĢleminin sonucu kaçtır? 4 9
ĠĢleminin sonucu kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 4
168 144 7 96 140
D) 16 E) 256 A) 5
B) 5
C)270 D)35 E)9

151
3 3
11. 7 : 7 15. 1
1
1
?
2+ 5 5+ 1
1+ 5 1
6 1
ĠĢleminin sonucu kaçtır? 2
iĢleminin sonucu nedir?
9 11 6 13
A) B)1 C) D) E)
10 10 5 10
7 7 3
A) B) C) D) 3 E) 4
17 10 4

12. A,B,C ve D sayıları {1,2,3,4}


kümesinin farklı elemanları olmak üzere;
 1 1  1  5
 2  3 . 4  : 6
𝐴
𝐵
𝐶
− 𝐷 = 1 ise, A+C toplamı kaçtır? 16.   

A)3 B)4 C)5 D)6 E)7 iĢleminin sonucu kaçtır?

1 1 5 1 1
A) B) C) D) E)
4 5 12 12 20

1 1
(3  )  (1  )
13. 2
1 3
2
(4  )  (  1)
4 4
iĢleminin sonucu kaçtır? 1.B 2.E 3.A 4.B 5.D 6.E
7.C 8.C 9.A 10.A 11.C 12.E
A)
3
B) 3
1
C)
1
D)
4
E) 2 13.D 14.A 15.E 16.E
4 2 4 7

 3 
 3 1
14.  4 : 1
 3 
 1 3  12
 4 
iĢleminin sonucu kaçtır?

A) 145 B) 144 C) 143 D) 13 E) 12

152
KONU TESTĠ
5.  2  1  3  1
1  
 2 4  3
1. 1  1
1 ĠĢleminin sonucu kaçtır?
1
1 x
zincir kesrinin kısaltılmıĢı A)
19
B)
17
C)
16
D)
14
E)
13
aĢağıdakilerden hangisidir? 3 3 3 3 3

A) x-1 B) –x C) x-1
D) 1-x E) 1+x
6. 3

n 32

17 68 51
eĢitsizliğini sağlayan kaç tane n doğal
sayısı vardır?

2. 1  1 1  1 1  1 ...1  1 


? A) 28 B)29 C)30 D)32 E)34
 2  3  4  100 

ĠĢleminin sonucu kaçtır?

A)0,001 B)0,01 C)0,1 D)1 E)10 7. Bir sayıyı 0,75 ile bölmek, hangi sayı
ile çarpmak demektir?

3 4
A) 4 B) 3 C) 3 D) 4 E) 6

1
  2 1  3 1 
3.         ?
 3  2 
8. 0,65+(0,2+ 1 ) 0,5
ĠĢleminin sonucu kaçtır? 2
iĢleminin sonucu kaçtır?
6 5 5 6
A)-6 B) − 5 C) − 6 D) 6
E )5
A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1

x
4. x2 ?
x 9. 1
(0,18  0, 04)
1 0, 01
x2 iĢleminin sonucu kaçtır?
Ġfadesinin eĢiti aĢağıdakilerden
hangisidir? A)0,14 B)1,4 C)14 D)140 E)1400
1 𝑥
A) 2 B) 2
C) 2 D) x E)2x

153
1
10. 0, 4 ifadesinin eĢiti hangisidir? 14. 1 − 1
1+ 1
1−
2
A) 0, 2 B) 0, 20 C) 0, 60 iĢleminin sonucu kaçtır?

D) 0, 6 E) 0, 40 3 3 2 8
𝐴) B) C) D) E) 4
5 8 3 5

11. 8
7
?
5
6
3 15. a, b ve c farklı pozitif tamsayıları
4 için
2 1 2 3
+ 𝑏 + 𝑐 toplamının alabileceği en büyük
ĠĢleminin sonucu kaçtır? 𝑎
değer kaçtır?
1 1
A)2 B)2 2 C)3 D) 3 2 E)4
13 25 9
A)4 B) C) D) E) 5
3 6 2

12. 1
6
sayısının eĢiti aĢağıdakilerden 16. A yüksekliğinden bırakılan bir top
hangisidir? yüksekliğinin r (r< 1) ile çarpımı
kadar yükseliyorsa denge durumuna
A)0, 6 B)0, 16 C)0,16 gelinceye kadar aldığı toplam yol:
D)0,16 E)0, 3
1+r
A.1−r dir.

6 metre yüksekliğinden bırakılan bir top


yüksekliğinin yarısı kadar yükseliyorsa
denge durumuna gelinceye kadar alacağı
1 2 4  5 7  8
13.   toplam yol kaç metredir?
3 6 9 x
eĢitliğinde x kaç olmalıdır?
A)6 B)9 C)12 D)15 E)18

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

1.A 2.B 3.E 4.B 5.E 6.C


7.B 8.E 9.C 10.D 11.B 12.D
13.C 14.C 15.B 16.E

154

You might also like