SAYISAL LOJİK DERSİ

Deney Raporu -3

201403037
Murat PALA

Bahar 2022
AMAÇ: Doğruluk tablosu verilen bir sayısal devrenin tasarımı ve kurulumu amaçlanmıştır.

EKİPMANLAR :
DC Güç Kaynağı
3 adet 74HC00
Breadboard
1 adet 100 Ω direnç
1 adet kırmızı led
4 adet anahtar

YÖNTEM:

F denklemi verilen denklemi karnaugh haritası yardımıyla çıkarıp board üzerine kuracağız. Bunun için
önce sadece ve-değil kapıları ile oluşturduğunuz devreyi veri kağıdına çizeceğiz. Daha sonra anahtarlar ile 1
(5 V), 0 (0 V) kontrolünü yapacağınız breadboard üstünde 4 girişi (𝐴,𝐵,𝐶,𝐷) oluşturunuz. Daha sonra sadece
ve-değil kapıları kullanarak 𝐹 devresini oluşturacağız. Son olarak 𝐹 çıkışına kırmızı led ve buna seri olarak
100 Ω’luk direnç bağlayıp. Güç kaynağını 5 V’a ayarlayacağız. 𝐴,𝐵,𝐶,𝐷 girişlerinin bütün durumlarını
oluşturarak 𝐹 çıkışındaki led’in yanma sönme durumlarını veri kağıdına yazacağız.

𝐹(𝐴,𝐵,𝐶,𝐷)= Σ(0,1,3,4,5,7,8,9,12,13,14) Verilen F denklemi;

VERİLER:

𝐹(𝐴,𝐵,𝐶,𝐷)= Σ(0,1,3,4,5,7,8,9,12,13,14) öncelikle verilen F denklemini Karnaugh haritasına yerleştirip F

‘nin denklemini çıkaracağız.Daha sonra Çıkardığımız denklemden yola çıkarak F devresini
çıkaracağız.(Şekil 1.) Ardından çıkardığımız devreyi sadece ve-değil kapısı kullanarak yeniden
tasarlayacağız.Tasarladığımız devreyi board üzerine kurarak yanma (1) ve sönme(0) durumlarını yazacağız.
Ardından çıkardığımız F denklemini teorik olarak yapacağımız doğruluk tablosuyla board üzerine
kurduğumuz devrenin yanma (1) ve sönme(0) durumlarıyla kaarşılaştıracağız.
Şekil 1. Verilen F denkleminin Karnaugh haritasıyla en sade halinin bulunması ve Devre çıkarımı.

Şimdi de çıkardığımız devreyi sadece 2 girişli nand(ve-değil) kapısına çevireceğiz. Bunun için öncelikle;
Gördümüz inv(dönüştürücü) kapıları yerine 2 girişli nand kapısı kullanacağız.(Şekil 2.)

Şekil 2.
Şimdide Şekil 2.’ de görülen ara kablolara 2 adet inv(dönüştürücü) ekliyoruz(Şekil 3.)

Şekil 3.

Daha sonra eklediğimiz 2 adet inv(dönüştürücü) lerden 1 tanesi and(ve) kapısını nand(ve-değil) kapısına
dönüştürüyoruz(Şekil 4.)

Şekil 4.
De Morgan dan yararlanarak ara kabloların bağlı olduğu or(veya) kapısını nanda çevireceğiz.(Şekil 5.)

Şekil 5.

Şimdide gördüğümüz 3 girişli nand(ve-değil) kapılarını 2 girişli nand(ve-değil) kapılarına çevirmek için
Şekil 6.’da verileni uygularsak sadece 2 girişli nand(ve-değil) kapılarını kullanarak oluşturduğumuz
devremiz tamamlanmış olacaktır.(Şekil 7.)

Şekil 6. 3 girişli nand(ve-değil) kapılarını 2 girişli nand(ve-değil) kapılarına çevirmek için kullanacağımız
yöntem.
Şekil 6. ‘da verilen yöntemi kullanırak yaptığımız sadece 2 girişli nand(ve-değil ) devremiz (Şekil 7.)

Şekil 7. Sadece 2 girişli nand(ve-değil) kullanılarak oluşturulan devre.

Karnaugh haritasından elde ettiğimiz F’nin (Şekil 1.) en sade halinin doğruluk tablosu (Tablo1)
TABLO 1
A B C D C’ A’.D A.D’.B F=(C’)+(A’.D)+(A.D’.B)

0 0 0 0 1 0 0 1
0 0 0 1 1 1 0 1
0 0 1 0 0 0 0 0
0 0 1 1 0 1 0 1
0 1 0 0 1 0 0 1
0 1 0 1 1 1 0 1
0 1 1 0 0 0 0 0
0 1 1 1 0 1 0 1
1 0 0 0 1 0 0 1
1 0 0 1 1 0 0 1
1 0 1 0 0 0 0 0
1 0 1 1 0 0 0 0
1 1 0 0 1 0 1 1
1 1 0 1 1 0 0 1
1 1 1 0 0 0 1 1
1 1 1 1 0 0 0 0

Şimdi de boarda kuracağımız sadece iki girişli nand(ve-değil) kapılarından yaptığımız devrenin(Şekil 7.)
tablosu(Tablo2)
 TABLO 2
A B C D F
0 0 0 0 1 (yandı)
0 0 0 1 1 (yandı)
0 0 1 0 0 (söndü)
0 0 1 1 1 (yandı)
0 1 0 0 1 (yandı)
0 1 0 1 1 (yandı)
0 1 1 0 0 (söndü)
0 1 1 1 1 (yandı)
1 0 0 0 1 (yandı)
1 0 0 1 1 (yandı)
1 0 1 0 0 (söndü)
1 0 1 1 0 (söndü)
1 1 0 0 1 (yandı)
1 1 0 1 1 (yandı)
1 1 1 0 1 (yandı)
1 1 1 1 0 (söndü)

Tablo 2’den de görüleceği üzere A,B,C,D girişlerinin bütün ihtimallerinin olduğu tablo ve ihtimallere karşı
devrenin yaptığı tepki (yanma,sönme) Tablo 2 ‘de gösterilmiştir.

ANALİZ:
Deneyimizin Analiz kısmında teorik olarak bulduğumuz F’nin en sade halinin tüm ihtimallerinin doğruluk
tablosunu Tablo 1’de göstermiştik. Sadece 2 girişli nand (ve-değil ) kapısını kullanarak yaptığımız boarda
kurduğumuz devrenin Doğruluk tablosunuda Tablo 2’de gösterdik. Bu kısımda Teorik olarak yaptığımız
doğruluk tablosu ile boarda kurduğumuz devrenin doğruluk tablosunu karşılaştıracağız.(Tablo 3)
TABLO 3
A B C D F (Teorik F (Breadboard)
0 0 0 0 1 1 (yandı)
0 0 0 1 1 1 (yandı)
0 0 1 0 0 0 (söndü)
0 0 1 1 1 1 (yandı)
0 1 0 0 1 1 (yandı)
0 1 0 1 1 1 (yandı)
0 1 1 0 0 0 (söndü)
0 1 1 1 1 1 (yandı)
1 0 0 0 1 1 (yandı)
1 0 0 1 1 1 (yandı)
1 0 1 0 0 0 (söndü)
1 0 1 1 0 0 (söndü)
1 1 0 0 1 1 (yandı)
1 1 0 1 1 1 (yandı)
1 1 1 0 1 1 (yandı)
1 1 1 1 0 0 (söndü)

Tablo 3 ‘ten de görüleceği üzere Teorik olarak yaptığımız tablo breadboardun üzerine kurduğumuz devreyle
aynı sonucu verdiğini görmekteyiz. Buda bizim sadece iki girişli nand(ve-değil) a doğru bir şekilde
çevirdiğimizi kanıtlıyor.
SONUÇ:
Bu deneyde verilen F için durumlarını karnaugh haritasına aktarmayı karnaugh haritasından devreyi
çıkarmayı, çıkarılan devrenin sadece 2 girişli nand(ve-değil) kullanarak yenşden tasarlamayı öğrendik.
Teorik olarak yaptığımız doğruluk tablosunu board üzerine kurduğumuz sadece 2 girişli nand(ve-değil)
devresiyle karşılaştıdık. Ve teorik olarak çıkan doğruluk tablosu ile board üzerinde kurduğumuz doğruluk
tablosunun birebir aynı olduğunu gördük.