2020

ऐसे मजेदार मेगेजीन पढ़ने के लिये हमारी टेिीग्राम चेनि से जुडे इसके लिए टेिीग्राम मं सचच करे @booksmag
ओर join पर क्लिक करे
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
https://telegram.me/booksmag
ऐसे मजेदार मेगेजीन पढ़ने के लिये हमारी टेिीग्राम चेनि से जुडे इसके लिए टेिीग्राम मं सचच करे @booksmag ओर join पर क्लिक करे
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
søkk {¤ðkÚke Ãký søkk Ãkwhkíke LkÚke

yuf MktçktÄeLkk yk÷eþkLk {fkLk{kt VrLko[h yLku yðLkðe MkøkðzkuLke Mkòðx òuíkkt òuíkkt ËkËkSLkk
ag
Ãk÷tøk ÃkkMku Úkt¼e sELku swðkLk Ãkkiºku nMkíkkt nMkíkkt fÌkwt, ‘ËkËkS sþu yux÷u yk søkk ¾k÷e Ãkzþu. ÃkAe yk
¾tzLku LkkLkfzku rMkLku{k-Y{ çkLkkðe ËEþwt. ËkËkS òÞ yux÷e s ðkh Au.’
ËkËkSyu ðuËLkk¼ÞwO nMkeLku fÌkwt : ‘çkuxk, nwt Ãký sðkLke s hkn òuðwt Awt, Ãký WÃkhðk¤ku íkuzwt s õÞkt
{kuf÷u Au? íkwt ¼økðkLkLku «kÚkoLkk fh fu {khk ËkËkSLku s÷Ëe çkku÷kðe ÕÞku! ¼økðkLk {khe ðkík íkku Mkkt¼¤íkku
sm
LkÚke, Ãký íkkhe ðkík Mkkt¼¤þu!’
ËkËkSLkk ÃkkiºkLku ÚkÞwt fu ËkËkSLku {kXwt ÷køÞwt Au yux÷u yuýu fÌkwt : ‘ËkËkS nwt íkku y{Míkku {òf fhwt
Awt! øk{u íkux÷kt Lkkýk ¾h[íkktÞ Ãkqhíke søkk {¤íke LkÚke íkuLke s yk hk{kÞý Au!’
Ëhuf Sðíkku {kýMk søkk þkuÄu Au, fkuEf Lkkufhe {kxu søkk þkuÄu Au. fkuEf ÄtÄk {kxu søkk þkuÄu Au,
fkuEf hnuðk {kxu søkk þkuÄu Au, søkk Au, Ãký Ãkqhíke LkÚke {kxu Úkkuzef ðÄkhu søkkLke Ít¾Lkk fhu Au. søkk
ok
þkuÄíke íkuLke Lksh õÞkt õÞkt rçkLksYhe Ëçkký Au íkuLke íkÃkkMk ykËhu Au. søkkLkkt ykðkt Ëçkký þkuÄíke
ykt¾ õÞkhuf ËkËkSLkk ËkËe{kLkk Ãk÷tøk Ãkh Úkt¼e òÞ Au. õÞkhuf ÷ktçkk Mk{ÞÚke çke{kh fkuEf MðsLk fu
yÃktøk çkk¤fLkk rçkAkLkk Ãkh íku hkufkE òÞ Au. søkkLkwt yk Ëçkký sYhe Au ¾hwt?
bo
rçk[khk ËkËkSLku yk¾ku Ënkzku Ãk÷tøk{kt Ãkzâk hnuðwt fu{ øk{íkwt nþu? øk{u íkux÷e Ëðk fhðk{kt ykðu íkku
Ãký ËkËkS íkku Vhe nhíkkVhíkk ÚkE þfðkLkk s Lknª! Ëkõíkhku yuðwt fnu Au! yutMke ð»koLke ô{hLkku {kýMk
ËðkykuLkk xufu shkf çkuXku ÚkkÞ íkku Ãký ÷ktçkwt [k÷e þfðkLkku LkÚke s! yu fE heíku yksLke ËwrLkÞk MkkÚku
Ëkuze þfðkLkku? ykðk ÷kufkuyu økk{zk{kt [kÕÞk sðwt òuEyu - økk{zkt ¾k÷e Au yLku þnuhku Q¼hkÞ Au.
e/
yux÷u 60 ð»koLke ô{hLkkt ík{k{ †e-Ãkwhw»kkuyu MðiÂåAf heíku økúk{SðLk yÃkLkkðe ÷uðwt òuEyu! fux÷kf
swðkLkkuLkk yLku fux÷kf «kiZkuLkk {kUyu Mkkt¼¤u÷e yk ÷køkýeyku Au.
rnLËwMíkkLk {kLkð-®sËøke «íÞuLkk ykËh{kt, ðze÷ku yLku ðÞkuð]ØkuLkk {kLkMkL{kLk{kt {kLkLkkhku Ëuþ Au,
.m
Ãký ËwrLkÞkLke fw÷ s{eLkLke çku xfk s{eLk{kt ¼khík Au. ßÞkhu ËwrLkÞkLke fw÷ ðMkíkeLke Mkku¤ xfk ðMkíke
¼khík{kt ðMku Au! [khu çkksw ÷kufku søkk þkuÄu Au. ykðe ÂMÚkrík{kt ®sËøke «íÞu ykËh õÞktÚke «økxu? ÷kufku
yufçkeòLke nzVuxu [zâk ðøkh fu{ hnu? su{Lke ‘WÃkÞkurøkíkk’ Ãkqhe ÚkE økE nkuÞ, su{Lke ‘ðksçke’
ykðhËk Ãkqhe ÚkE økE nkuÞ íku{Lke ®sËøke ð¾íkMkh Mk{kÃík ÚkE òÞ íku þwt ÞkuøÞ LkÚke? ykðe Ë÷e÷ Ãký
m
fux÷kf fhu Au, Ãký {kýMkLke ®sËøkeLke çkkçkík{kt ‘WÃkÞkurøkíkk’ yLku ‘ðksçke {wËík’Lkk {kÃkËtz [k÷e
þfíkk s LkÚke yLku [k÷e Ãký Lkk þfu.
søkkLke íktøkeLke VrhÞkË fhLkkhkykuLke VrhÞkË{kt ½ýwçkÄwt íkÚÞ Au, Ãký íkuyku ßÞkhu rðþu»k søkk
ra
Vks÷ Ãkkzðk {kxu ‘rçkLksYhe’ Ëçkký þkuÄu Au yLku ykðk Ëçkkýku{kt ßÞkhu ‘Sðíkkt {kýMkku’Lkku Mk{kðuþ
fhu Au íÞkhu íkuyku ®sËøkeLkk økrýíkLkku yuf ¾kuxku Ëk¾÷ku økýe hÌkk nkuÞ Au íku{ [ku¬Mk ÷køku Au.
søkkLke íktøkeðk¤k yLku ð»kkuoÚke {wtçkE{kt ðMkíkkt yuf MktçktÄeyu ðkíkðkík{kt fÌkwt fu y{khk ^÷ux{kt {khe ð]Ø
leg
{kíkkLke ÃkÚkkhe Ãkh yLkuf ðkh {khe fXkuh Lksh Ãkzíke níke. nwt Mkøkku Ãkwºk yLkuu Aíkkt {khe Lksh yu
rçkAkLkkLku nxkððk çkuíkkçk çkLkíke níke. Auðxu yuf rËðMk {kíkk íkku [k÷e økE. ^÷uxLkku yuf ¾qýku ¾k÷e
Ãkzâku, ¾qxíke søkk {¤e økE. {kíkkLkk Ãk÷tøkLkk MÚkkLku MkhMk zkR®Lkøk xuçk÷ økkuXðíkkt ftEf ykLktËLke
÷køkýe Ãký ÚkE, Ãký ÃkAe ¾çkh Ãkze fu {kýMk òÞ Au íÞkhu Úkkuzef s søkk {¤u Au, Ãký MkkÚku-MkkÚku
{kuxe ¾kux Ãký Ãkzu Auu! Úkkuzef Vks÷ søkk {¤e òÞ ÃkAe Ãký søkkLke íktøkeLkku «&™ Wfu÷kE síkku LkÚke,
/te
fu{ fu QA¤íke-fqËíke yLku ykøk¤ ðÄíke ®sËøkeLku íkku sux÷e søkk ykÃkku íkux÷e ykuAe s ÃkzðkLke Au
yLku Ëhuf ð]Ø yøkh çke{kh ÔÞÂõíkLku nxkðe ËuðkÚke {LkÃkMktË {kuf¤kþ ÃkuËk ÚkðkLke s LkÚke! Úkkuzef søkk
ÚkkÞ Au, Ãký {kuxe ¾kux Ãkzu Au!
yk {twçkErLkðkMke ¼kE {kuzku-{kuzku Ãký Mkk[ku ¼uË Ãkk{e þõÞk Au íkuðwt LkÚke ÷køkíkwt? ¾hu¾h ykðwt s
s:/
LkÚke çkLkíkwt? Úkkuzef søkk {¤u Au, Ãký {kuxe ¾kux Ãkzu Au! yk MktMkkh{kt ¾hu¾h fkuý fux÷ku sYhe Au,
fux÷ku WÃkÞkuøke Au, SððkLke fux÷e ÷kÞfkíkðk¤ku Au íkuLkk rLkýoÞLkk fkuE rMkØktíkku ykÃkýe ÃkkMku LkÚke.
ËhufLku Úkkuze s ðÄw søkkLke sYh Au. søkk {kxu õÞktf Ëçkký nxkððwt Ãkzu íku{ nkuE þfu,
Ãký Ëçkký nxkððwt s nkuÞ íkku ykÃkýe ®sËøke{kt ykÃkýk {fkLk{kt su
tp
rLkSoð {k÷Mkk{kLkLkk Zøk÷k Ãkzâk Au íkuLkku rð[kh fheyu.

Mkk{kLk shkf nxkðeyu - Ëqh fheyu. ykx÷k çkÄk
Mkk{kLkLke sYh LkÚke. Mkk{kLkLku Úkkuzkuf Mktfku[eyu íkku
ht
s {kýMkLkk òLk {kxu søkk Úkþu - ¾wË ík{khk

ÃkkuíkkLkk òLk {kxu Ãký.
04 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
ík{khk {kxu, ík{khe MkkÚku, Mkíkík...

yLkw¢{
18 yur«÷ 2020 15
ag
ð»ko: 35 ytf: 46 Mk¤tøk ytf: 1775
÷kìfzkWLk{ktÚke {wÂõíkLkku
{køko ÷tçkkÞ Au íÞkhu...
÷kìfzkWLk ¼÷u ÷tçkkððk{kt ykðu,
sm
ÃkÚkËþof: Mð. ¼qÃkík ðzkuËrhÞk
Ãký íkuLku y{ÞkoË Mk{Þ MkwÄe [k÷w
íktºke : íkhwý Ë¥kkýe
(Ãkeykhçke yuõx nuX¤ Mk{k[kh MktÃkkËLk {kxu sðkçkËkh) hk¾e þfkþu Lknª... ÷kìfzkWLk
fkuÃke yurzxh : nuík÷ ¼è
÷tçkkððkLke ònuhkík ÚkkÞ íÞkhu íkuLke MkkÚku s ÷kìfzkWLk{ktÚke íkçk¬kðkh
{wÂõíkLke YÃkhu¾k Ãký ònuh fhðk{kt ykðu... yux÷wt s Lknª íkku {wÂõíkLkk
ok
{wtçkE : ÷ríkfk Mkw{Lk
y{ËkðkË : Lkhuþ {fðkýk, nuík÷ hkð Mk{Þu çknkh Lkef¤íkk ÷kufkuyu VhrsÞkík Ãkk¤ðkLke yk[khMktrníkk Ãký
¼ws : Mkwr[íkk çkku½kýe fLkh
íkiÞkh fhe íkuLku yøkkWÚke s ònuh fhðk{kt ykðu.
r¢yurxð zkÞhuõxh : {kiLkf [kðzk
bo
hrsMxzo ykìrVMk : Mk{¼kð nkWMk,
35 fkuhkuLkkLkk fnuh ðå[u
[eV sÂMxMk çktøk÷kuLke Mkk{u, çkkuzfËuð,
y{ËkðkË-380 01Ãk {kLkðíkkLke {nuf
e/
VkuLk : 2687 3914, 2687 3916, 2687 3917
VuõMk : 2687 3922
38 fkuhkuLkkLkk fnuh ðå[u
fåA{kt ðne MkuðkLke Mkhðkýe
{wtçkE fkÞko÷Þ : Mk{¼kð {erzÞk r÷r{xuz,
.m
714, yu ®ðøk, r¢Mx÷ Ã÷kÍk, ELkrVrLkxe {ku÷ Mkk{u,
LÞw ÷ªf hkuz, ytÄuhe (ðuMx) {wtçkE-400053
40 støk÷{kt hnuðwt yLku ®MknÚke
fu{ zhðwt?
ðk[fkuLkk «rík¼kð : 18 ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚ -
abhiyaan@sambhaav.com
m
2020{kt ¼khŒ
ðuçkMkkEx :
www.abhiyaanmagazine.com
ra
ðkŠ»kf ÷ðks{ : Ëuþ{kt Yk. 1275/-

Foreign Subscription : Rs. 6375 (Air Mail)
yr¼ÞkLkLkku Ëhuf ytf ÃkkuMx{kt EMÞw íkkhe¾
leg
«{kýu {kuf÷ðk{kt ykðu Au.

MkõÞwo÷uþLk :
079 26873914-15-16, 022 28678769
circulation@sambhaav.com
24 fkuhkuLkk Mkk{u ykøkkuíkhwt
/te
Marketing
Mumbai : Ph. : 022-67995316 ykÞkusLk fhLkkh økk{
Ahmedabad : Ph : 079-2687 3914/16/17
Delhi : Ph : 011 - 2371 8171
marketing@sambhaav.com
44 fkuhkuLkk ðkRhMkLkk ¼ÞÚke
s:/
yLkuf Mk{MÞk MkòoÞ Au

{wÿf yLku «fkþf rðsÞ Ãkhe¾u
Mk{¼kð {erzÞk r÷r{xuz ðíke nkRMfuLk «k.r÷.,
nkRMfuLk yuMxux, Mkh¾us-çkkð¤k nkRðu, [ktøkkuËh, rLkÞr{ík fku÷{
y{ËkðkË-382 213, ¾kíku AkÃÞwt yLku yr¼ÞkLk nkWMk,
tp
4 yu/çke, økðLko{uLx RLzrMxÙÞ÷ yuMxux, [khfkuÃk, 04 Ãkt[k{]ík

fktrËð÷e (ðuMx), {wtçkR - 67 ¾kíkuÚke «rMkØ fÞwO. 08 ríkfz{T
11 [‹Lkøk ½kx
ht
26 ðMkwtÄhkLke çkhçkkËeLkk MkwÄkh 42 nMkíkkt hnuòu hks

{kxu ®Mknkð÷kufLkLke ûký 51 Lkð÷fÚkk
Mk{¼kð økúqÃk
ykí{eÞíkk
15 Vuçkúwykhe, 2020
ag
RBÞqrLkxe : {kMxh fe... fhðe yLku yLÞ økúk{ðkMkeykuLku íku{kt
‘[‹Lkøk ½kx’ fku÷{Lkk ÷u¾ku {LkLkeÞ hnu òuíkhðk íku ¾hu¾h ykðfkhËkÞf Au.
Au. 2019Lkku Lkkuðu÷ fkuhkuLkkLkwt yuÃke MkuLxh ykuøkuorLkf Vk‹{økLkk rðrÄMkhLke {krníke
[eLkLkwt ðwnkLk þnuh LkeféÞwt. íÞktLke {kxu rþrçkhkuLkwt yðLke siLk ykÞkusLk fhu
sm
Mkhfkhe «Þkuøkþk¤k s ¼M{kMkwh Mkkrçkík Au. {rnLkk Ënkzk {kxu LkkLkku Ã÷kux huLx Ãkh
ÚkE. [eLkLkku ¼Þkðn [nuhku Mkk{u ykÔÞku. hk¾e Vk‹{økLke xÙu®Lkøk ykÃku Au. ‘yr¼ÞkLku’
ßÞkhu Mkt¢r{ík hkuøk Mkk{u ¼khíkeÞ ykÞwðuoË ¾hu¾h {rn÷kykuLku ÃkkuíkkLkk Ãkøk¼h ÚkðkLke
RBÞqrLkxeLku ÷ksðkçk Mkkrçkík ÚkE hÌkwt Au. ½ýe WÃkÞkuøke {krníke ykÃke.
ok
«Ëq»ký, ÄtÄkËkhe Vqz yLku {qzeðkËLkk «uþh zkì. Lke÷{ ÔÞkMk, ykýtË
ðå[u Sðíkwt Mkk{krsf SðLk çkË÷ðwt y½hwt Mk{ksLkku ðhðku [nuhku : yurMkz yuxuf
íkku Au, yuf Lknª íkku çkeò ðkRhMk ykÃkýe ‘yu yuf ûký yLku AÃkkf...’ ÷u¾ ðkt[e
ËuþLkk Mkthûký Ãkh «&™ku þwt nkuE þfu? ykswçkksw Au yLku hnuðkLkk. yksu Lknª íkku ÓËÞ ÿðe QXâwt. yurMkz yuxuf Ãkerzíkk
bo
‘yr¼ÞkLk’Lke fðh Mxkuhe ‘MkthûkýLkk ykðLkkhk rËðMkku{kt Mktfx ðÄw ½uhwt çkLkLkkh Þwðíkeykuyu ÃkkuíkkLke ykÃkðeíke hsq fhe, íku
Ãkzfkh Mkk{u MkiLÞLkwt çksux ykuAwt fu{...?’ nkuE íkuLke ðå[u ykÃkýe RBÞqrLkxe ðkt[e ¾hu¾h ftÃkkhe Aqxe. yuf ø÷kMk
yÇÞkMkÃkqýo hne. ßÞkt MkwÄe ËuþLke çkkÌk ðÄkhkðkLkk «ÞkMkkuÚke s ykÃkýu ÃkkuíkkLku yurMkz r÷Âõðz yuf ®sËøkeLku fuðe ¼Þkðn
MkwhûkkLkku Mkðk÷ nkuÞ íÞkt Ëuþ ÃkkMku fux÷wt çk[kðe þfeþwt. ÷u¾{kt ðkRhMkLkk WíÃkr¥k çkLkkðe Ëu Au íkuLke MkíÞ nfefík nk÷{kt
Mkthûký çksux Au íku çkkçkík {n¥ðLke LkÚke.
yksu ËuþLke Lkerík s Ëw~{LkLku ÞwØ Ãknu÷kt
e/
MÚkkLkku, íkuLkk ðuÂõMkLk «kuøkúk{ yLku
RBÞqrLkxeLke rðøkíkku MkwÃkuhu hsq ÚkE.
ÚkÞu÷k yurMkz yuxuføkúMík {rn÷kykuLke
{w÷kfkíkLkk ytþku ‘yr¼ÞkLk’{kt ðkt[e {Lk
.m
s {kík ykÃke Ëu íkuðe hne Au. íkuðk Mk{Þu ÄLÞðkË. MkwLLk ÚkE økÞwt. þwt Ëuþ{kt yuðku fkuE fkLkqLk
Ëuþ rðfkMk fkÞkuo {kxu ðÄw çksux Vk¤ðu íku r[htíkLk Ëðu, y{ËkðkË Lk çkLke þfu fu ykðk f]íÞ yxfu!?
{n¥ðLke ðkík Au. ykŠxrVrþÞ÷ zkÞ{Lz... yurMkz yuxuf ÃkerzíkkuLke ®sËøke fkLkqLke
y{e ËuMkkE, Mkwhík ykxeorVrþÞ÷ zkÞ{LzLkku fkhkuçkkh ðÄíkku fkÞoðkne{kt s Lkfkoøkkh çkLke síke nkuÞ
m
ÞwØ {kxu ËuþLkwt ¾{eh s {kuxwt çksux... òÞ Au. nehk½Mkwyku Mkk{u økt¼eh Ãkzfkh Au.
yksu ¼khík MkkÚku Ãkzkuþe ËuþLku ÞwØ fhðwt Q¼ku ÚkÞku Au. ‘Mkwhík{kt fwËhíke nehk Ãkh ykhíke ykÃxu, fktrËð÷e
íku fÕÃkLkk çknkhLke ðkík çkLke økE Au. Ëuþ ¼khu Ãkze hnu÷ku f]rºk{ nehkLkku fkhkuçkkh’ økt¼eh Mktfuík : r[fLk Lkuf Ãkh þhS÷
ra
yksu íkuLkk ¾{ehÚke ¼Þkuo Au. MkiLÞLkku -{kt nehk½MkwykuLke nk÷ík òýe. Mkwhík{kt R{k{Lkku Mkqh...
swMMkku íkuLkk [h{Mke{k Ãkh Au. ÞwØ {kxuLkk ÃkhtÃkhkøkík nehk WãkuøkLkk ð¤íkk Ãkkýe ÚkE ‘r[fLk Lkuf Ãkh [eLkLke ËkLkík ð»kkuoÚke
Mkthûkýkí{f rðfÕÃkkuLke ¼h{k¤ ËuþLke hÌkk Au. yk{uÞ MkwhíkLkku nehk Wãkuøk ¾hkçk hne Au...’-{kt økt¼eh {wÆkLke
leg
ÃkkMku Au. yìÂLx r{MkkR÷, Mkthûkýkí{f {tËe{kt MkÃkzkÞu÷ku Au íku{kt rMkLÚkurxf hsqykík ðkt[ðk {¤e. ËuþLke y¾trzíkíkk
WÃkøkúnkuLke WÃk÷ÂçÄ - yk ík{k{ çkkçkíkkuLke zkÞ{LzLkwt [÷ý ðÄíkk nehk Wãkuøku {kxu ËuþLkk s fnuðkíkk çkwrØSðeyku
òuøkðkEyku çksux Úkfe s rLk{koýkÄeLk Au. fkhkuçkkhLkwt VkufMk ykŠxrVrþÞ÷ zkÞ{Lz þhS÷ R{k{Lku MkÃkkuxo fhu íku økt¼eh Au,
rníkuþ {þhwðk÷k, ¼Y[ Ãkh fÞwO Au. fkuhkuLkk ðkRMkhLkk Mkt¢{ýLke ËuþLkkt Ãkqðkuo¥kh hkßÞkuLku ¼khíkLke
/te
«rík¼kðku {kuf÷ðk yufË{ Mkh¤ ÃkrhÂMÚkrík ðå[u rðËuþLkku fkhkuçkkh çktÄ {q¤ Äkhk{ktÚke y÷øk fhðkLkk rðËuþe
ykÃkLkk «rík¼kðku y{khk {kxu ¾qçk s {n¥ðLkk ÚkÞku Au. yk{ nehk½MkwykuLke ÂMÚkrík »kzâtºkkuLkku nkÚkku ËuþLke s Þwðk Lkuíkkøkeheyu
Au. yr¼ÞkLk{kt þwt økBÞwt? þwt Lk økBÞwt? ykÃkLkkt ËÞksLkf çkLke hne Au. ÷E ÷eÄku nkuÞ íku ¾íkhLkkf Mkkrçkík ÚkE
yLÞ Mkq[Lkku Ãký ykðfkÞo Au. ykÃkLkk «rík¼kð rðhuLÿ øksuhk, y{hku÷e hnuþu.
s:/
nðu ík{u Ãkºk WÃkhktík E-{uR÷ {kuf÷e þfku Aku. ykuøkuorLkf Vk‹{øk : Þwðk {rn÷kLke Ãknu÷... ßÞkuríkLÿ rºkÃkkXe, ðzkuËhk
yk ykRze WÃkh E-{uR÷ fhku : Wßßð¤ fkhrfËeo AkuzeLku ¾uíke fk{{kt fkxqoLMk : {wÆkLke ðkík...
abhiyaan@sambhaav.com òuíkhkððkLke fÕÃkLkk ftEf nxfu ÷køku, ‘yr¼ÞkLk’{kt ò{eLkkt fkxqoLMk {wÆkLke ðkík
tp
Ãkºk ÷¾ðk {kxuLkwt MkhLkk{wt Ãkhtíkw ðzkuËhkLkk yðLke siLku ykŠfxufLkku Ãkh fxkûk fhe ðkíkLku Mk{òðe Ëu Au.
‘ykí{eÞíkk’ yr¼ÞkLk, Mk{¼kð nkWMk, ÔÞðMkkÞ Akuze ykuøkuorLkf Vk‹{øk þY fÞwO. Ãkqðoøkún ðøkhLke hsqykík øk{u Au.
[eV sÂMxMk çktøk÷kuLke Mkk{u, çkkuzfËuð, ÃkkýeLkk MktøkúnÚke ÷E þkf¼kSLke ¾uíke síkeLk ykþh, ÃkkuhçktËh
ht
y{ËkðkË-380 015
yurMkz yuxufLke Ãkerzík {rn÷k-ÞwðíkeykuLke nfefík ðkt[e ÓËÞ ÿðe QXâwt... - {eLk¤ hkð÷, ðuhkð¤
18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 07

ríkfz{ ò{e
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
hksfks [kýõÞ
y{urhfkLku ËðkLke rLkfkMkLkku
ag
rLkhÚkof rððkË rLkýoÞLku Ãkøk÷u s çkúkÍe÷Lkk ðzk«ÄkLku
íkífk÷ ¼khíkLkku yk¼kh {kLÞku níkku.
sm
{kºk nkEzÙkuõMke õ÷kuhkuÂõðLk s Lknª
íkku yLÞ ËðkykuLkk WíÃkkËLk yLku rLkfkMk{kt
¼khík rðï{kt yøkú MÚkkLk Ähkðu Au. yu
ÂMÚkrík{kt rðïLkk ½ýk Ëuþku ËðkLke çkkçkík{kt
¼khík Ãkh rLk¼oh Au. yksu rðï¼hLkk
ok
fkuhkuLkk ðkEhMkLkk Mkt¢{ýLkwt Mktfx AðkÞu÷wt
Au yuðk Mk{Þu ËðkykuLkk ÃkwhðXk {kxu ½ýk
ËuþkuLke Lksh ¼khík Ãkh {tzkÞu÷e hnu Au.
bo
nkEzÙkuõMke õ÷kuhkuÂõðLk fkuhkuLkk ðkEhMkLke
Ëðk LkÚke Ãkhtíkw íkuLkk rLkÞtºký{kt íkuLkku
WÃkÞkuøk ÚkkÞ Au yLku íku «¼kðe sýkE Au.
¼khík Ãký yk Mktfx{kt VMkkÞu÷wt Au yLku
e/ Mkt¢{eík ÷kufkuLke MktÏÞk ðÄe hne Au íÞkhu

¼khík{kt yuf íkhV íkuLkk WíÃkkËLk{kt ðÄkhku
fhðk{kt ykÔÞku Au íkku çkeS çkksw ¼khíkLke
.m
sYhík {kxu Ãkwhíkku sÚÚkku WÃk÷çÄ hk¾ðk{kt
ykÔÞku Au. yu ÃkAe ¼khíku rðïLkk ËuþkuLku
yk ËðkLke rLkfkMk fhðkLkwt MðefkÞwO Au íku{kt
y
m
{urhfkLkk «{w¾ zkuLkkÕz xÙBÃku nkEzÙkuõMke õ÷kuhkuÂõðLk Lkk{Lke ËðkLke rLkfkMk Ãkh ¼khíku ¼khíku fþwt s ¾kuxwt fÞwO LkÚke. ÃkuhkrMkxk{ku÷
{wfu÷k «ríkçktÄLku nxkðe ÷uðk {kxu ¼khíkLku ykÃku÷e fnuðkíke Ä{fe yLku yk Ä{feLku Ãkøk÷u yLku zkEzÙkuõMkeõ÷kuhkuÂõðLkLke rLkfkMk
¼khíku y{urhfk Mk{ûk Íqfe sELku ËðkLke y{urhfk rLkfkMk Ãkh «ríkçktÄku nxkðe ÷uðkLkk {wÆkLku AwxLke {krníke ykÃkíkkt rðËuþ {tºkk÷ÞLkk
ra
EhkËkÃkqðof rððkËLkwt MðYÃk ykÃkðkLkku «ÞkMk fhðk{kt ykÔÞku. ykðtw fhíke ð¾íku íkÚÞkuLku íkkuze «ðõíkkyu MÃkü fÞwO níkwt fu yk çkkçkíkLkk
-{hkuzeLku «Míkwík fhðk{kt ykÔÞk yLku ÷kufku{kt økuhMk{s Vu÷kððkLkku «ÞkMk fhðk{kt ykÔÞku. rLkýoÞ ytøku yLkw{kLkku fhðk{kt yLku yk
ykðe økuhMk{s Vu÷kE íkuu{kt Mkhfkh Ãkûku Ãký ÚkÞu÷e ûkrík sðkçkËkh hne. ËðkLke y{urhfk {wÆkLkwt hksLkeríkfhý fhðwt òuEyu Lknª.
leg
rLkfkMk ÃkhLkk «ríkçktÄ nxkðe ÷uðk {kxuLkk fkhýLku ÞkuøÞ Ãkrh«uûÞ{kt ÃkÞkoÃík MktË¼o MkkÚku hsq yk çktLku Ëðkyku rLkfkMk {kxu ÷kÞMkLMk
fhkÞk Lknª íkuLku fkhýu ¼khík òýu y{uhkfkLke Ä{feÚke zhe økÞwt yLku Ëðk rLkfkMk {kxu Awx «kÃík ðMíkwykuLke ÞkËe{kt hk¾ðk{kt ykðþu
ykÃke ËeÄe nkuðkLke AkÃk Q¼e ÚkE. ðkMíkð{kt Ãknu÷e ðkík íkku yu fu zkuLkkÕz xÙBÃku ¼khíkLku fkuE yLku ¼khíkLke ÃkkuíkkLke sYhík {kxuLkku Ãkwhíkku
Ä{fe ykÃke s Lk níke. xÙBÃku ¼khíkLkk ðzk«ÄkLk MkkÚku yk ytøku ÚkÞu÷e ðkík[eíkLke {krníke sÚÚkku nkuðkÚke ykÃkýe Ëðk ftÃkLkeyku íku{Lke
/te
«uMkLku ykÃke yu ÃkAe ÚkÞu÷k Mkðk÷-sðkçk{kt ÃkºkfkhLkk yuf «§ yLku íkuLkk Ãkuxk «§Lku yLku rLkfkMk «ríkçkæÄíkkykuLku Ãkwhe fhe þfþu.
sðkçkLku ÂxTðMx fheLku {hkuzeLku hsw fhðk{kt ykðíkk Ä{feLke AkÃk Q¼e ÚkE níke. çkeS ðkík MkkurþÞ÷ {erzÞk{kt íkku ¼khíku y{urhfkLku
yux÷u xÙBÃk MkkÚkuLke ðkík[eík Ëhr{ÞkLk s ¼khíkLkk ðzk«ÄkLku íku{Lke rðLktíke MðefkheLku ËðkLke ËðkLke rLkfkMkLkk çkË÷k{kt y{urhfk ÃkkMkuÚke
rLkfkMk ÃkhLkk rLkÞtºkýku n¤ðk fhðkLke ¾kíkhe ykÃke níke. yux÷u xÙBÃkLke Ãkºkfkh Ãkrh»kË Ãknu÷kt rðËuþ ðuÃkkhLke ºký þhíkkuLkku íkífk÷ Mðefkh
s:/
s ¼khík ËðkLke rLkfkMk {kxu íkiÞkh ÚkÞwt níkwt yLku yu Ãký {kºk y{urhfk {kxu s Lknª íkku yLÞ fhkðe ÷eÄku nkuðkLke ðkíkku Ãký «[kr÷ík ÚkE
fux÷ef ËuþkuLke {køkýe yLku fkuhkuLkkLkk økt¼eh ðirïf MktfxLku ÷ûk{kt hk¾eLku ¼khíkLke sYhíkLku Au. Ãkhtíkw íkuLkku fkuE yrÄf]ík Mk¥kkðkh ykÄkh
«kÄkLÞ ykÃkeLku ðÄkhkLkk sÚÚkkLke rLkfkMkLke Awx ykÃkðkLkku rLkýoÞ ÚkÞku níkku. ¼khíkLkk yk LkÚke. fËk[ yux÷u s rðËuþ {tºkk÷ÞLkk
tp
«ðõíkk yk {wÆu yxfkðeçkkSLkku yk©Þ Lk

çktLku Ëðkyku rLkfkMk {kxu ÷kÞMkLMk «kÃík ðMíkwykuLke ÞkËe{kt hk¾ðk{kt ÷uðkLkwt sýkÔÞwt nþu. {n¥ðLke ðkík yu Au
fu ¼khíku ËðkLke ÃkkuíkkLke sYhíkkuLkku ÏÞk÷
ykðþu yLku ¼khíkLke ÃkkuíkkLke sYhík {kxuLkku Ãkwhíkku sÚÚkku nkuðkÚke
ht
hkÏÞk ÃkAe rðïLkk ËuþkuLku rLkfkMk fhðkLkku

ykÃkýe Ëðk ftÃkLkeyku íku{Lke rLkfkMk «ríkçkæÄíkkykuLku Ãkwhe fhe þfþu rLkýoÞ fÞkuo Au, yu ÞkuøÞ yLku Mk{Þkur[ík
íku{s {kLkðeÞ yr¼øk{ MkkÚkuLkku Au.

hksfks
MkktMkËkuLkku ðuíkLk-fkÃk fuMkku ðÄe hÌkk Au íÞkhu ykðk MktrËøÄ ÷kufkuÚke
{ktzeLku Mkt¢{ý Ãkk{u÷k ËËeoyku MkwÄeLkk Mkki
fkuELku íkçkeçke Mkkhðkh yLku MkwrðÄkÚke {ktzeLku
ag
MkhfkhLkwt MíkwíÞ fË{ íku{Lke ík{k{ sYrhÞkíkkuLke fk¤S Mkhfkh
hk¾ee hne Au yLku íku{kt MðkMÚÞLkk ûkuºku {kuxe
{kLkðþÂõíkLku fkÞohík hk¾ðkLke Vhs Ãkze
sm
hne Au. MðkMÚÞ ûkuºku íkrçkrçk yLku LkMkkuoÚke
÷ELku yLÞ f{o[kheykuLke {køk ðÄíke òÞ
Au. õðkuhLxkELk {kxuLke MkwrðÄkLkk rðMíkkh
WÃkhktík íkrçkrçk-LkMkkuoLku sYhe WÃkfhýku Ãkwhk
Ãkkzðk MkrníkLkk fkÞo{kt hku®sËku støke ¾[o
ok
ÚkE hÌkku Au. yk ¾[o nsw ðÄíkku [k÷þu.
MktrËøÄ ÷kufkuLkk fkuhkuLkk xuMx {kxu Ãký ¼khu
¾[o ÚkE hÌkku Au. yk xuMx {kU½ku Au yLku
bo
Mkðkuoå[ yËk÷íku íku rðLkk{qÕÞu fhðk sýkÔÞwt
Au. Mkhfkhu yíÞkh MkwÄe{kt Mk{ksLkk rðrðÄ
ðøkkuoLku hkník {kxuLkk fux÷kf Ãkufus ònuh
fÞko Au. yk «r¢Þk nsw [k÷íke hnuþu. yk
e/ çkÄk Mktòuøkku{kt MkkiLku {kxu yuf {kºk ykþkLkwt

rfhý Mkhfkh nkuÞ Au. Mðk¼krðf heíku s
Mkhfkh íkuLke sðkçkËkhe{ktÚke Axfe þfu
.m
Lknª. MkhfkhLkk MkkÄLk†kuíkkuLke Ãký {ÞkoËk
nkuÞ Au yLku yuÚke s Mkhfkhu Ãký y{ÞkoË
sYrhÞkíkLku ÃknkU[e ð¤ðkLkk WÃkkÞku þkuÄðk
m
s Ãkzu. rðÃkûke Lkuíkkykuyu MkhfkhLku Mkq[Lkku

fku hkuLkk Mktfx Mkk{uLkk støk{kt ykŠÚkf MktMkkÄLkkuLke y{ÞkoË sYrhÞkíkLku ÃknkU[e ð¤ðk {kxu fÞko Au. Mkhfkh íkuLkk Ãkh rð[kh fhíke s nþu.
Mkhfkh su «ÞkMk fhe hne Au íkuLkk s yuf ¼køk YÃku Mkhfkh îkhk hk»xÙÃkrík yLku ðzk«ÄkLkÚke rðfkMk fÞkuo yíÞkhu XÃk Au íÞkhu rðfkMkLkk
ra
{ktzeLku ík{k{ «ÄkLkku, MkktMkËMkÇÞku yLku hkßÞÃkk÷kuLkk ðuíkLk{kt yuf ð»ko MkwÄe ºkeMk xfkLkku fkÃk fux÷kf «kusuõxLke Vk¤ðýeLkku fux÷kuf ¼køk
{qfðk{kt ykÔÞku Au yLku Ãknu÷e yur«÷Úke s íkuLkku y{÷ fhkÞku Au. yk WÃkhktík MkktMkËMkMkÇÞkuLku MkhfkhLke sYrhÞkík{kt ¾[koÞ yuðwt Ãký
íku{Lkk {íkrðMíkkhLkkt rðfkMk fkÞkuo {kxu Vk¤ððk{kt ykðíke ðkŠ»kf Ãkkt[ fhkuz YrÃkÞkLke MkktMkË çkLkþu. Mkhfkh Mk{økú ð»ko {kxu rðfkMk fkÞkuo
leg
rðrÄLke hf{ Ãký çku ð»ko MkwÄe MÚkrøkík fhðk{kt ykðe Au. ËuþLkk WãkuøkÃkríkykuÚke {ktzeLku MÚkrøkík íkku Lkk fhe þfu Ãkhtíkw íkuLke Vk¤ðýe{kt
MðiråAf MktMÚkkyku, ÄkŠ{f, Mkk{krsf xÙMxku yLku yk{ Lkkøkrhf MkwæÄkt fuLÿ yLku hkßÞ MkhfkhLkk ½xkzku yð~Þ fhe þfu. MkhfkhLkku yíÞkhLkku
hkník Vtz{kt ÃkkuíkkLke ûk{íkk {wsçk ¼tzku¤ s{k fhkðe hÌkk Au íÞkhu Mk¥kkLke xku[ Ãkh rçkhksíkk yøkúíkk¢{ fkuhkuLkk Mktfx Mkk{u ÷zðkLkku
{nkLkw¼kðku yLku MkktMkËkuLkwt Ãký íku{kt «ËkLk nkuðwt òuEyu. yk ÷zkE ÷ktçke [k÷ðkLke Au yLku Au. Mk{økú æÞkLk íkuLkk Ãkh furLÿík ÚkÞu÷wt Au,
/te
ËuþLkku Mkk{LÞ {kLkðe ¾uzqík yLku ©{Sðe Mkki fkuE ykÃkËkLkk yk Mk{Þu Mkhfkh Mkk{u {ex Ãkhtíkw yíÞkhu nk÷ík yk¼ Vkxâwt nkuÞ yuðe
{ktzeLku çkuXk Au. Mkhfkh Ãký ÷kufkuLku þõÞ íkux÷e hkník ÃknkU[kzðk «ÞíLkþe÷ Au. økheçke hu¾k Au. yu ÂMÚkrík{kt Mkhfkh sYrhÞkík yLkwMkkh
Lke[u Sðíkk ÷kufkuLku {Vík yLkksÚke {ktzeLku ík{k{ sYhík{tË ÷kufkuLku SðLksYhe [esðMíkwyku íkçk¬kðkh Ãkøk÷kt ÷E hne Au. «ÄkLkku -
Ãkwhe Ãkkzðk MkrníkLke fk{økehe [k÷e hne Au. nk÷ ßÞkhu ík{k{ «fkhLkk ÔÞkðMkkrÞf fk{fks MkktMkËkuLkk ðuíkLk{kt ºkeMk xfkLkku fkÃk {wfkÞku,
s:/
çktÄ Au íÞkhu su{Lke ykSrðfk yxfe Ãkze Au yuðk ÷kufkuLku íkiÞkh ¼kusLk-Vqz Ãkufux Ãkwhk ÃkkzðkLke Ãkhtíkw íku{Lkk ¼ÚÚkkyku{kt fkuE fkÃk {wfkÞku
fk{økehe Ãký ÔÞkÃkf Míkhu [k÷u Au. yk çkÄk fk{ku{kt MðiråAf yLku Mkk{krsf MktMÚkkyku Ãký {kuh[ku LkÚke. yux÷u ykx÷k ðuíkLk-fkÃkÚke MkktMkËkuLku
Mkt¼k¤e hne Au. fkuhkuLkk Mkk{uLkku støk fux÷ku ÷ktçkku [k÷þu yu rLkrùík LkÚke yLku fkuhkuLkk Mkt¢{ýLkk íku{Lkk fk{{kt fkuE {w~fu÷e ÃkzðkLke LkÚke.
tp
Mkhfkhu MkktMkËkuLkk ðuíkLkfkÃkÚke þYykík fhe

fkuhkuLkk Mkk{uLkk støk{kt Mkki ÞÚkkÞkuøÞ «ËkLk ykÃke hÌkk Au íÞkhu Au. yu Mkhfkhe f{o[kheykuLkk ðuíkLk-fkÃk
MkwÄe ÷tçkkþu fu fu{ yuðe Ënuþík ½ýkLku Au. òu
Mk¥kkLke xku[ Ãkh rçkhksíkk {nkLkw¼kðku yLku MkktMkËkuLkwt Ãký íku{kt
ht
fu Mkhfkhu yuðku fkuE Mktfuík ykÃÞku LkÚke, Ãkhtíkw

yrLkðkÞo heíku «ËkLk nkuðwt òuEyu ËuþLkk fÃkhk fk¤{kt fkuE Ãký ÃkrhÂMÚkrík {kxu
íkiÞkh hnuðwt òuEyu.
[‹Lkøk ½kx „kihkt„ y{e™
ag
sm
ok
bo
e/
.m
{nk{khe, rð¿kk™ ’™u Eïh
m
ra
ƒÄkt™k Eïh Sðkzu yu{ Sðeþwt íÞkhu fkuhku™k {kheþwt {™w»Þ™u fkurðz-19 hku„ ÚkE þfu Au. yu{™k
rð¿kk™u Ëðk Þk ƒku{{kt {ký‚kE ™Úke ¼he Mðefkheþwt {Œu hku„™ku Vu÷kðku þõÞ yux÷ku Äehku fhðku
÷u he rƒúr÷ÞLx fnu Au fu yu{™e Ãkk‚u fkuE òËwE „ku¤ku ™Úke fu su{kt òuE™u yu ¼rð»Þðkýe yu s nk÷{kt WÃkkÞ Au. h‚e þkuÄkE òÞ
leg
fhŒk nŒk. AŒkt ÷uheyu [kiË ð»ko Ãknu÷kt ònuh ¼k»ký{kt fnu÷wt fu ykð™khe {nk{khe fuðe y™u ykÃkýk{ktÚke ½ýk™e RBÞqr™xe ðÄu yu
nþu. ÷uhe zkìõxh Au, yurÃkrz{kuR÷kursMx yÚkkoŒ ÔÞkÃkfhku„rð¿kk™e Þk {nk{kherðË Au. ÷uheyu ÃkAe™e ðkŒ y÷„ Au.
¼rð»Þ™k {nkðkðh yt„u su feÄu÷wt Œu íÞkhu h‚«Ë ÷k„Œwt nŒwt, ÃkhtŒw yux÷wt ¼Þtfh ™nkuŒwt ÷uhe fnu Au fu yíÞkh ‚wÄe fkuhku™k yt„u su
÷k„Œwt sux÷wt yu nfefŒ{kt ykfkh ÷E hÌkwt Au. ÷uheyu ¼k¾u÷wt nŒwt fu yuf rƒÕÞ™ ÷kufku {ktËk ÚkÞwt Œu™wt yð÷kuf™ fheyu Œku ðkRh‚ ykÃkýe
/te
Ãkzþu ŒÚkk 1650 ÷k¾ ÷kufku {]íÞw Ãkk{þu. yu{ýu yuðwt Ãký feÄu÷wt fu ½ýk ™kufhe „w{kðþu ‚k{u SíÞk Au, ÃkhtŒw yuf ‚khk ‚{k[kh
ð¥kk yu fkhýu yu{™wt ðe{k™wt fð[ „w{kðþu yux÷u ÃkrhÂMÚkrŒ yufË{ ðý‚e sþu. yufÚke ºký ykÃkýk {kxu Ërûký fkurhÞk™wt WËknhý Au.
rxÙr÷Þ™ zkì÷‚o™wt ™wf‚k™ sþu. Þ‚, yíÞkhu Œku fkuhku™k ðkRh‚™u fkhýu ykÃkýu ÷uheyu ¼k¾u÷k íÞkt hkus™k {n¥k{ ‚ku fu‚ s ™ðk ƒ™u Au.
{]íÞw™k yktfÚke õÞktÞ Ëqh ÃkkA¤ Aeyu. nk, Ëwr™Þk Ÿ[e™e[e ’™u ŸÄe[¥ke Úkðk ÷k„e Au. [e™{kt Ãký ðwnk™{ktÚke hku„ yk„¤ ðÄu Au
s:/
ykÃkýk ÷kuf÷ ÷kRf¾kuhku™e su{ ‘òuÞwt {wt ™kuŒku fuŒku?’ yuðku fkuE ¼kð ÷uhe{kt ™Úke. ÷uhe yuðwt ™Úke hÌkwt, Ãký [e™™wt {kìzu÷ su ½h{kt
{nk{khe™u ÷„Œe rðrðÄ ‚tMÚkkyku ‚kÚku òuzkÞu÷k hÌkk Au ’™u ‘fLxus™’ rVÕ{™k xìfTr™f÷ Ãkwhkðk Ãkh ykÄkrhŒ Au Œu™u y™w‚hðwt ¾qƒ
yuzðkRÍh nŒk. yuf s{k™k{kt ÷uheyu hkìf yu™ hkì÷ ‚kÚku ‚ŒŒ ƒtÄkÞu÷k hne™u yk™tË ’™u y½hwt Au. ÷kufku™u ykÃkýu yu{™k ½h{kt Ãkqhe™u
tp
«r‚rØ òuÞu÷e Au. ‚uðk ™k{™e ÃkkuŒk™e ‚tMÚkk ð»kkuoÚke [÷kðŒk ÷uhe™u „q„÷ suðe ftÃk™eyku ™k hk¾e þfeyu. ykÃkýu Ërûký fkurhÞk™e
s™ fu rðï ‚uðk{kt Ãki‚k fuðe heŒu ðkÃkhðk yu {kxu nkÞh fhu Au. yksu ÷uhe 75 ð»ko™k Au, su{ þõÞ yux÷kt ðÄw Ãkheûký fhðk òuEyu.
Ãký õÞkhuf swðk™ {MŒe¾kuh nŒk. yu{ýu yíÞkh ‚wÄe yktŒhhküÙeÞ heŒu ^÷w, Ãkkur÷Þku y™u ykÃkýu Ërûký fkurhÞk ‚k{u Ãkheûký fhðk{kt
ht
ytÄkÃkk ‚k{u ‚¾Œ Ãkrh©{ fÞkuo Au. ÷uheyu ÷u¾™ fÞwO Au, ¼k»kýku ykÃÞk Au ’™u rVÕ{{kt fk{ ¾qƒ ÃkkA¤ Aeyu. yu{™k ƒu ÷k¾ xuMx
fÞwO Au. ÷uhe{kt hku„ r‚ðkÞ™wt Sð™ ‚{sðk™e y¬÷, ‚{s y™u y™w¼ð ‚k{kLÞ {™w»Þ ÚkkÞ íÞkhu ykÃkýk nòh xuMx {ktz ÚkkÞ.
fhŒkt ðÄw Au. ÷uhe fnu Au yk fkuhku™kfktz yu{™k Sð™™ku ‚kiÚke ¾hkƒ yurÃkzur{f nþu. Œ{k{ ynª ‚{sðk suðwt yu Au fu ÷uhe y{urhfk™e

[‹Lkøk ½kx
þeŒ¤k™u fkhýu ðe‚{e ‚Ëe{kt ºke‚ fhkuz
{]íÞw ÚkÞu÷kt. M{ku÷Ãkkuf‚™wt ¼khŒeÞ ™k{
þeŒ¤k ykÃkýu íÞkt ‚tMf]Œ rnLËw þk† ’™u ƒwØ
ag
þk† ÃkhÚke yÃkkÞwt Au. ¼khŒ{ktÚke þeŒ¤k
™kƒqË fhðk{kt ÷uhe™ku MÃku~Þ÷ hku÷ nŒku.
÷uhe þeŒ¤k {kŒk™k yXt„ ¼õŒ ™nkuŒk.
sm
÷uhe yu{™e þeŒ¤k ™kƒqËe™e ‚V¤Œk {kxu
yu su{™k yXt„ ¼õŒ nŒk ðk ÃkkuŒk™k „whw™ku
yk¼kh {k™u Au. r™{ fkhku÷e ƒkƒk™e sÞ
nku.
2013{kt nkðozo Mfq÷ ykuV ÃkÂç÷f
ok
nuÕÚk™k M™kŒf ‚{kht¼{kt {wÏÞ ðõŒÔÞ
ykÃkŒkt ÷uheyu yu yt„u ðkŒ fhu÷e. nwt ’™u
ðkŒ fhu Au, ¼khŒ fkuhku™k xuÂMxt„ fhðk{kt nþu. ykÃkýu {n¥k{ Ãkheûký fhðk s Ãkzu. {khe ÃkíLke ƒu ð»ko {kxu rn{k÷Þ{kt yuf
bo
y{urhfkÚke Ãký ÃkkA¤ nþu. ÷uhe fnu Au fu ƒeswt h‚e ’™u Ëðk™e þkuÄ. ºkeswt ykÃkýu yk©{{kt hkufkÞk nŒkt. ‚{òu fu nwt Œƒeƒe
ykÃkýu þYykŒ{kt xuÂMxt„ fhðk™wt [qfe „Þk. VhrsÞkŒ fu hkus™k sYhe nkuÞ Œuðk «fkh™k rð¿kk™ rð»ku™wt ƒÄwt ÷„¼„ ¼q÷e s „Þu÷ku.
ykÃkýu ðkRh‚ õÞkt õÞkt Au yu òýðk ƒÄu ònuh ûkuºk{kt yíÞkhu su fk{ fhu Au Œu{™ku y{u rnLËw, ƒwØ, {wÂM÷{, r¾úMŒe ’™u ÞnqËe
s ykþhu xuMx fhðk Ãkzu. ßÞkt yíÞkhu fkuE xuMx ™u„urxð ykðu yu ÃkAe yu{™e yku¤¾ ÃkwMŒfku™ku yÇÞk‚ fÞkuo y™u æÞk™ fÞwO. yu
fu‚ ™Úke ƒ™Œk íÞkt ðkRh‚ nkuE s þfu.
ykr£fk™k fkuE Ëuþ{kt Íehku fu‚ nkuÞ fkhý
fu íÞkt ƒhkƒh xuÂMxt„ ÚkÞwt s ™k nkuÞ. ykÃkýu e/
{kxu fkuE ykR fkzo, Ãkèku fu r‚¬ku ykÃkðku
òuEyu. ykÃkýu ykÃkýk ƒk¤fku™u yuðkt s
rþûkf fu {™w»Þ™e ™Sf {kuf÷e þfeyu su
s{k™k{kt yuðwt fhðwt yu ‚k{kLÞ fkhrfËeo™ku
¼k„ hnuŒku. {khk „whw r™{ fkhku÷e ƒkƒk yuf
yËT¼wŒ ’™u «¿k ‚tLÞk‚e nŒk. y{™u ƒÄkt™u
.m
½hu ƒuXkt „¼oÃkheûký fheyu yuðe fkuE xuMx ‚uV nkuÞ. yk ºkeswt ‚kiÚke {n¥ð™wt Au fu{ yuðwt nŒwt fu yu fkuEf heŒu ¼rð»Þ òuE þfŒk
rfx fkuhku™k {kxu rðf‚kððe s hne. fu yuðkt Ãk„÷kt ™nª ¼heyu Œku hku„[k¤ku nŒk. yuf rËð‚ nwt æÞk™ fhðk™e fkurþþ{kt
ykÃkýu ¼khŒ{kt rðËuþÚke ykð™kh™e Vu÷kÞk s fhþu. ÷k„u÷ku nŒku íÞkt yu{ýu {khwt ™k{ ËE ƒq{
m
hkuf ÷„kððk{kt ¾qƒ {kuzwt fÞwO. ykðu÷k™u òý™khk òýu Au AŒkt zkìõxh ÷kuhuL‚ {khe, yu {™u zkìõxh y{urhfk fnuŒkt. yu{ýu
yìhÃkkuxo yk‚Ãkk‚ ÃktËh rËð‚ {kxu ÷kìfzkW™ rƒúr÷ÞLx fnu Au fu nwt ði¿kkr™f Awt, Ãký nwt {™u feÄwt fu {khwt ¼køÞ rn{k÷Þ, yk©{
yuð{ õðkuhLxkR™ fÞko nkuŒ Œku ‚khwt ÚkkŒ. ©Øk™ku {ký‚ Awt. nwt «íÞuf ƒkƒŒ yt„u WÃkh ’™u æÞk™ Akuze™u rËÕne ¾kŒu ðÕzo nuÕÚk
ra
yu ÃkAe ¼khŒ{kt ƒnkhÚke ykðu÷k™e rzxuÕ‚ òuE™u su fkuE Wå[ þÂõík nkuÞ Œu™u {ËË yku„ou™kRÍuþ™™e xe{{kt þeŒ¤k ™kƒqËe™k
hk¾ðk{kt, [uf fhðk{kt y™u yu{™k Ãkh {kxu ÃkqAŒku nkuô Awt fu yk ‚tòu„ku{kt y{khk fkÞo¢{ {kxu òuzkðk™wt Au. yu{Lku yu ‚{Þu
÷„k{ hk¾ðk{kt ykÃkýu r™»V¤ ™eðzâk. {™w»Þ™wt ©uc ðÍo™ fuðwt nkuE þfu? ÷uhe su fuðe heŒu ¾ƒh nŒe fu þeŒ¤k ™kƒqË Úkþu yu
leg
nsw Ãký ¼khŒ{kt su ƒnkhÚke ykðu÷k yu MðÞt‚uðfku ÷kufku™u zkÞhuõx {ËË fhu Au ’™u nwt fËe ‚{S þfeþ ™nª. nwt íÞkhu ‚íÞkðe‚
ƒÄkt™k xuMx ÚkÞkt nkuÞ yuðwt ™Úke. yu{™k su MðkMÚÞ rð¼k„™k Œu{ s yLÞ ûkuºk™k ð»ko™ku nŒku ’™u {U þeŒ¤k™ku yuf Ãký fu‚
fwxwtƒes™ y™u yu su{™u {éÞk nkuÞ yu{™k f{o[kheyku fk{ fhu Au Œu òuE™u nfkhkí{f òuÞku ™nkuŒku. {urzf÷™wt ¼ÛÞk ÃkAe yu {khe
xuMx fhðk yu Œku ÃkAe™e ðkŒ. y÷ƒ¥k, nðu heŒu y[trƒŒ Au. ÷uhe™u {nk{khe™ku y™u Ãknu÷e ‚k[e ™kufhe ƒ™ðk™e nŒe.
/te
Œku Mxus Úkúe [k÷u Au. yk ƒÄkt Ãkheûký ÚkkÞ {nk{khe ™kÚkðk™ku ÔÞÂõík„Œ y™w¼ð Au yuf ‚{Þu su{™k ƒuzY{{kt fuð¤ r™{
ŒkuÞ ½ýw fk{ ƒkfe hnu. ’™u yu Ëhr{Þk™ WÃkhðk¤k™k VhrsÞkŒ fkhku÷e ƒkƒk™e Œ‚ðeh hnuŒe nŒe ’™u yu
÷uhe fnu Au fu ‚t‚kh Ãknu÷kt suðku ‚k{kLÞ sYhe ykþeðokË™ku Ãký ÷uhe™u ‚kûkkífkh òuE™u su{ýu þheh Akuzu÷wt yu Mxeð òuç‚™k
[k÷u yu {kxu ºký [es VhrsÞkŒ Au. ykÃkýu Au. ÷uheyu ’75Úke ’76 ‚wÄe ðÕzo nuÕÚk r{ºk ÷uhe™kt ÃkíLke™wt ™k{ r„rhò Au. ÷uhe™k
s:/
yíÞkhu yíÞtŒ {kuxk ’™u yòýe ‚kRÍ™k yku„ou™kRÍuþ™ ŒhVÚke þeŒ¤k ™kƒqË fhðk yuf ¾k‚ r{ºk nŒk nkðozo™k «kuVu‚h yuðk
ÃkðoŒ™e xku[ sux÷ku ÃkðoŒ s òuE hÌkk Aeyu. sçƒh {nu™Œ fhu÷e. þeŒ¤k yuf {kºk y{urhf™ rh[kzo yuÕÃkxo WVou hk{Ëk‚ suyku
sux÷wt òuEyu Aeyu yu ‚kŒ{k ¼k„™wt s hku„ Au su Ãk]Úðe ÃkhÚke Ãkqýo heŒu ™kƒqË Au. ’19{kt Ëwr™Þk Akuze „Þk. hk{Ëk‚u ÃkkuŒk™k
tp
„whw r™{ fkhku÷e ƒkƒk ‚kÚku™k yu ‚{Þ™k

ykÃkýu ¼khík{kt rðËuþÚke ykðLkkhLke hkuf ÷økkððk{kt ¾qçk {kuzwt yu{™k ™Sf™k ÷kufku™k y™w¼ðku Ãkh yuf
ÃkwMŒf™wt ‚tf÷™ fhu÷wt su ’78{kt ‘r{huf÷
fÞwO. ykðu÷kLku yìhÃkkuxo ykMkÃkkMk ÃktËh rËðMk {kxu ÷kìfzkWLk
ht
ykuV ÷ð’ yÚkkoŒ «u{™k [{ífkhku ™k{u

yuð{ õðkuhLxkRLk fÞko nkuík íkku íkku Mkkhwt Úkkík «r‚Ø fhu÷wt. yu ÃkwMŒf{kt 136-7 Ãkus
Ãkh ykX{k ™tƒh™wt [uÃxh Au ‘Ä ÂMxf Äux
[‹Lkøk ½kx
rnÕ‚’ yÚkkoŒ yu ÷kfze su MðMÚk fhu Au. 26 {kxu Ãký ÃkqhŒe fk{™e ðkŒku fhu Au. ƒkƒk MÃku®÷„ þwt? y™u n‚Œkt-n‚Œkt yu MÃku®÷„
Ãkus™k yk [uÃxh{kt W¥khk¾tz™k hk™e¾uŒ fnuŒkt fu Ëw:¾ ‚n™ fhðkÚke znkÃký ykðu VheVhe™u ƒkuÕÞk fhŒkt æÞk™{kt sŒkt nkuÞ Œu{
yk„¤ fI[e ™k{™k ™k™fzk „k{ ÂMÚkŒ r™{ Au. Œ{u {ktËk nku íÞkhu Eïh ‚kÚku yuf÷k nku ykt¾ ƒtÄ fhŒkt ’™u ½ze ÷uhe ‚k{wt òuE ƒkƒk
ag
fkhku÷e ƒkƒk WVou „kuhk ¼õŒku™k {nkhksS Aku, Œ{u nkìÂMÃkx÷{kt nku fu M{þk™{kt nku {hfŒk hÌkk. rƒ÷fw÷ yu s ð¾Œu rsr™ðk{kt
yu{™k y™w[hku, yòÛÞk ÷kufku ’™u ‚{MŒ íÞkhu Œ{u Eïh ‚kÚku yuf÷k nku Aku. ¾uh, zkìõxh nuLzh‚™ y{urhf™ yuBƒu‚e ¾kŒu
{k™ð òŒ™k MðkMÚÞ {kxu yu{™e ÃkkuŒk™e ykÃkýu ÷uhe ’™u þeŒ¤k ™kƒqËe™e ðkŒ fhŒk yuf Ãkkxeo{kt nŒk. y{urhf™ yuBƒu‚uzh y™u
sm
¼uËe heŒu ò„Yf ’™u ‚r¢Þ hnuŒkt yu ðkŒ nŒk. Ãkus ™tƒh 156 Ãkh ‚wƒú{ÛÞ{ WVou ‚so™ s™h÷ su y{urhfk{kt nuÕÚk rð»kÞf
fhe Au. yk [uÃxh{kt ¼khŒ{kt þeŒ¤k fuðe ÷uhe ™k{™ku Ãkrù{e zkìõxh ykðu Au. ƒÄwt ™¬e fhu Œu nksh nŒk. ‚so™ s™h÷u
heŒu ™kƒqË ÚkÞku Œu™ku ÃkzËk ÃkkA¤™k yuf {nkhksS fkuE ¼¤Œe s ðkŒ þY ÃkqAâwt fu þeŒ¤k ™kƒqËe yr¼Þk™ fuðwt [k÷e
{n¥ð™k RrŒnk‚™e Úkkuze ðkŒku Au. fhe™u ÷uhe™e fÕÃk™k ƒnkh yu™u fnu Au hÌkwt Au? nuLzhMk™u W¥kh ykÃÞku fu, ‘‚h‚.
{nkhksS õÞkhuf yu{™e sçƒh fu Œkhu Þw™ku™k zkìõxh Œhefu fk{ fhðk™wt y{u [kuºke‚ Ëuþku{kt fk{ Ãkqýo fhe ËeÄwt Au nðu
ok
þÂõík™ku WÃkÞku„ fhe™u ‚thûký™e Aºke™ku Au, „k{u„k{ Vhe™u h‚e ykÃkðk™e Au. {kºk [kh Ëuþku ƒåÞk Au.’
ÔÞkÃk ðÄkhe™u yu{™k ¼õŒ™u Aºke ™e[u ÷uhe zçÕÞwyu[yku ‚kÚku òuzkÞu÷k nkuÞ Œuðk ‚so™ s™h÷u ÃkqAâwt fu, þwt ƒÄk Ëuþku yk
÷E ÷uŒkt. ßÞkhu fkuE ¼õŒ™e {ktË„e Ëqh ÔÞÂõík™u ÃkkuŒk™k ‚tÃkfo îkhk þkuÄe™u ™kufhe fk{{kt Œ{™u {ËË fhu Au? zkìõxh nuLzhMk™u
bo
fhðk™e ½x™k ÚkŒe íÞkhu yu ƒkƒŒ ðÄw MÃkü yt„u ŒÃkk‚ ykËhu Au. ƒkƒk y{wf rËð‚ feÄwt fu nk, hrþÞkyu y{™u h‚eyku ykÃke Au.
fu yíÞtŒ hku{kt[f ÚkŒe. fkuE ¼õŒ™u ™ehku„e ÚkkÞ yux÷u ÷uhe™u ÃkqAu fu þwt ÚkÞwt Œkhe Þw™ku™e rMðz™u y{™u ½ýk Ãki‚k ykÃÞk Au. Œ{k{
fhðk {kxu {kºk MÃkþo Œku fkuE {kxu yuf ™sh ™kufhe™wt? Ãknu÷e ðkh ™kufhe {kxu ßÞkhu Ëuþku y{™u {ËË fhu Au. ‚so™ s™h÷u ÃkqAâwt fu
Œku fkuE™u {kxu fkuE þçË {nkhksS fk{{kt ÷uhe nq ‚tMÚkk™k r‚r™Þh ÷kufku™u YƒY {¤u y{urhfk Œ{™u þwt {ËË fhu Au? þeŒ¤k ™kƒqËe
÷uŒkt, ÃkhtŒw yk ƒÄwt VõŒ íÞkhu s fu ßÞkhu
ÃkrhÂMÚkrŒ yu nË™e ÚkE nkuÞ ’™u ¼õŒ™e
©Øk yufË{ {sƒqŒ nkuÞ. ƒkfe™k™u yu e/
Au íÞkhu ÷uhe™e ÷ktƒe ËkZe ’™u yu™ku ÍÇ¼ku
÷U½ku òuE™u yu ÷kufku ¼zfu Au. ƒeS ðkh ÷uhe
{nkhksS™k ¼õŒ ƒ{o™™ku ‚qx {kt„e „{u
fkÞo¢{™k r™»ýkŒ nuLzh‚™ ƒkuÕÞk fu, ¾hwt
fneyu Œku ¾k‚ fþwt ™nª. ‚k{u ‚ðk÷ ykÔÞku
fu Œ{khu þwt òuEyu Au? nuLzh‚™ sðkƒ{kt
.m
Ëðk fnuŒkt. y{wf rfM‚k ÃkhÚke ÏÞk÷ ykðu Œu{ fhe Ãknuhe™u òÞ Au. yksu Ãký fI[eÚke ƒkuÕÞk fu {khu Œ{khe yk„¤ yk ðkŒ fuðe
fu yu{™e fnu÷e Ëðkyku ½ýe rðr[ºk hnuŒe. rËÕne sðwt yu Œf÷eVËun Þkºkk Au Œku yu heŒu MÃkü fhðe Œu {Lku ‚{òŒwt ™Úke, Ãký
y{wf hku„e ÔÞÂõíkyku™u yu fnuŒkt fu nwt fþwt s{k™k{kt fux÷e yu ‚Vh Ëhr{Þk™ fuðe y{khu yuf swðk™ y{urhf™ zkìõxh™u ™kufhe
m
s ™nª fhe þfwt ’™u yu{™u yu zkìõxh Ãkk‚u rðf]Œ Œf÷eVku ÃkzŒe nþu yu rð[khðwt Ãký Ãkh hk¾ðku Au y™u yu swðkrLkÞk™wt r‚õÞkìrhxe
sðk fu fkuE {trËh sðk fnuŒkt. {nkhksS {kÚkk™k Ëw¾kðk ‚{k™ Au. ÷uhe™u {nkhksS Âõ÷ÞhL‚ ÚkŒwt s ™Úke. su fkuE y{urhf™™u
½ýu ËqhÚke ËËo {xkze þfŒk, Vku™ Ãkh fu MðÃLk Vhe fnu Au fu rËÕne ò, ÃkhtŒw ‚qx ÃknuÞko ÃkAe Þw™kRxuz ™uþL‚ ‚kÚku fk{ fhðwt nkuÞ Œuýu
ra
ðzu Ãký. {nkhksS ykðe [{ífkrhf þÂõík ÷uhe sux÷e ðkh rËÕne „Þku Œux÷e ðkh yu™u r‚õÞkìrhxe Âõ÷ÞhL‚ fhkððwt s Ãkzu. ‚so™
ÄhkðŒkt AŒkt yu{™e Ãkk‚u yuðe fkuE þÂõík yuf s sðkƒ {¤Œku fu þeŒ¤k Ëqh fhðk™k s™h÷u fÌkwt fu {™u ykðe fþe ¾ƒh ™Úke,
nkuðk yt„u yu Ähkh ™™iÞku ¼ýŒk. yu ytŒu fkÞo¢{{kt ™ðk fkuE {kýMk™u ÷uðk™ku ™Úke, r‚õÞkìrhxe Âõ÷ÞhL‚ fkuý ykÃku Au?
leg
{kºk yux÷wt s fnuŒkt fu ‚ƒ Eïh ni. fkhý fu yu «ku„úk{ nk÷{kt yuðku {kuxku zkìõxh nuLzh‚™ ƒkuÕÞk fu Œ{u. nwt? ‚so™
[uÃxh™e þYykŒ WÃkh™k VfhkÚke ÚkkÞ fhðk™ku ™Úke. s™h÷u ŒhŒ s Ãkkxeo{ktÚke yuf ™uÂÃf™ ÷eÄku
Au. [uÃxh{kt hk{ËkMk™u ¾kŒhe nkuÞ yuðk õÞkhuf {nkhksS ÷uhe™u yýÄkhe heŒu ’™u ÃkqAâwt fu yu Akufhk™wt ™k{ þwt? y™u ™uÂÃf™
‚tÏÞkƒtÄ ‘[{ífkrhf’ «‚t„ku Au su{kt fnuŒkt fu, ò sÕËe ¼k„ rËÕne ’™u òuE òu Ãkh ÷ÏÞwt fu, rƒúr÷ÞLx- fk{ þY fhðk
/te
{nkhksSyu hku„e fu ËËeoLku ‘[{ífkh’ Þw™ku{kt ™kufhe Au fu ™nª. ÃkAe ƒu {rn™k yk {kxu ykufu. ‚so™ s™h÷u yu ™uÂÃf™ zkìõxh
fhe™u ŒtËwhMŒe yÃkeo nkuÞ. r™{ fkhku÷e yk{Úke Œu{ [kÕÞwt. ÷uhe Ä¬k ¾kÞ, Ãku÷kt ™k nuLzh‚™™u ykÃÞku y™u nuLzhMk™u rËÕne
ƒkƒk n™w{k™S™ku yðŒkh fnuðkÞ Au. fnu fu n{ýk ¼khŒ{kt þeŒ¤k yt„u fkuE ™ðku zçÕÞwyu[yku™e ykìrV‚{kt xur÷„úk{ {kufÕÞku
‘r{huf÷ ykuV ÷ð’ ¼khŒ™e hksfkhý™e yu fkÞo¢{ ™Úke. f{ ‚u f{ Ë‚ ðkh Ä¬k ¾kÄk. fu ÷uhe™wt r‚õÞkìrhxe Âõ÷ÞhL‚ {¤e „Þwt Au.
s:/
s{k™k™e nMŒeyku y‚k{kLÞ ‚{Þu yu{™e AuÕ÷u {nkhksSyu ÃkqAâwt fu, zçÕÞwyu[yku{kt ƒesu rËð‚u ‚ðkh{kt {nkhksS Þk™u r™{
{ËË ÷u Au yu ðkŒku Ãký fhu Au ’™u ykæÞkÂí{f Œkhe ™kufhe yk¾hu ™¬e fkuý fhu? ÷uheyu fkhku÷e ƒkƒkyu ÷uhe ð„uhu™u ÃkkuŒk™e Ãkk‚u
{k„o Ãkh suýu ¾hu¾h yk„¤ ðÄðwt Au yu{™k feÄwt zkìõxh nuLzh‚™. ƒkƒkyu ÃkqAâwt fu ykððk ƒku÷kÔÞk. yu ¾qƒ ‚khe heŒu ƒku÷[k÷
tp
fhŒk nŒk. yu{ýu [k ’™u s÷uƒe {t„kðe ÷uhe

{nkhksS õÞkhuf yu{Lke sççkh þÂõíkLkku WÃkÞkuøk fhe MkthûkýLke ð„uhu™u ykÃke. ƒÄkt™u ¼uxâk. y™u y[k™f
{nkhksSyu ònuh fÞwO fu ‚khwt Œku Œ{khku
AºkeLkku ÔÞkÃk ðÄkheLku yu{Lkk ¼õíkLku Aºke Lke[u ÷E ÷uíkk.
ht
sðk™ku ‚{Þ ÚkE „Þku Au. ÷uhe ’™u ƒÄkt™u

{nkhksS ½ýu ËqhÚke ËËo {xkze þfíkk. VkuLk Ãkh fu MðÃLk ðzu Ãký yu{ fu yk©{{ktÚke hò ÷uðk™ku ‚{Þ ÚkÞku Au
yu{ fnu Au, ÃkhtŒw yu ÷kufku Ëhðksu ÃknkUåÞk

[‹Lkøk ½kx
íÞkt Ëhðksu Œkh ÷E xÃkk÷e ykÔÞku. ÷uhe
{kxu xur÷„úk{ nŒku fu r‚õÞkìrhxe Âõ÷ÞhL‚
{¤e „Þwt Au Œ{khu Œkífkr÷f rËÕne ykðe
ag
ðÕzo nuÕÚk yku„ou™kRÍuþ™™e ykìrV‚{kt fk{
{kxu òuzkðk™wt Au.
zkìõxh ÷uhe™e fkuhku™k yt„u™e ðkŒku
sm
ykÃkýu òýe. zkìõxh ÷uhe™e þeŒ¤k ™kƒqËe{kt
òuzkðk yt„u™e ðkŒ òýe. ¾he ðkŒ Œku yu
ÃkAe þY ÚkkÞ Au. ÷uhe Ãknu÷kt „k{{kt òÞ Au.
„k{™k {wÏÞ {kýMk™u {¤u Au ’™u h‚e {qfðk
{qfkððk yt„u fk{™e {krnŒe ykÃke ‚{òðu
ok
Au. „k{{kt þeŒ¤k™k fkhýu {hŒkt {ký‚ku
÷uhe™u Ëu¾kŒk nkuÞ Au, Ãký „k{ðk¤k h‚e
{qfðk ™k Ãkkzu Au y™u ÷uhe Œu{ s r„rhò™u ÚkkÞ yu fkÞo ‚{„ú s„Œ{kt Vu÷kÞ yuðwt Úkþu nŒku ŒkuÞ ÷kufku Sðu÷k yu™wt fkhý rð¿kk™ fu
bo
yu{™e SÃk ‚wÄe ð¤kððk ykðu Au. rsÃk{kt íÞkhu yk M{ku÷Ãkkuf‚ sþu. ™‚eƒ ™nª, Eïh Au.
r™{ fkhku÷e ƒkƒk™ku Vkuxku nkuÞ Au. „k{™k ykÃkýu íÞkt™k ƒnw{Œ ™kÂMíkfku™k {Œu rð¿kk™ ðzu {™w»Þyu Ëðk ’™u ƒku{ ƒt™u
r™ýoÞ fh™kh {ký‚ yu Vkuxku swyu Au ’™u rnLËwyku™u ™wf‚k™ òÞ yuðwt s fnuðwt ’™u þkuæÞk Au. Ãkkur÷Þku ™kƒqËe nsw [k÷w Au ’™u
ÃkqAu fu yk fkuý Au? ÷uhe fnu {khk „whw Au, fhðwt yux÷u ‚k[k ™kÂMíkf Úkðwt. yu{ýu y™uf ÷kufku {u÷urhÞk fu ‚k{kLÞ ^÷w™e
r™{ fkhku÷e ƒkƒk y™u ŒhŒ s yu {ký‚ku™ku
rð[kh ƒË÷kÞ Au. ÷uhe yuLz xe{ þeŒ¤k
‚k{u™e Ãknu÷e h‚e {qfe þfu Au. ÷uhe™u ykðku e/
fkƒw÷{kt þe¾ku Ãkh ÚkÞu÷k ½kŒfe nw{÷k yt„u
fu Œƒr÷„e s{kŒ™e fhŒqŒ yt„u fþwt ™Úke
fnuðwt, Ãký yu{ýu xÙBÃk™u „k¤ku ËE ¼khŒ™u
ƒhkƒh ‚khðkh ™k ÚkðkÚke {he òÞ Au.
þhËe™e ÃkhVuõx Ëðk þkuÄðk {ký‚ nsw
{Úke hÌkku Au. ‚k{u {h½e, „kÞ, ¼qtz, ƒfhk
.m
y™w¼ð ‚ŒŒ Ëhuf „k{{kt ÚkÞku. ÞkË hnu fu fkuE™u ™k Ëu¾kÞ fu ‚{òÞ yuðku VkÞËku yu{ rðrðÄ {kt‚{ktÚke {k™ðe ™ðk™ðk hku„
yu ð¾Œu r™{ fkhku÷e ƒkƒk yuðk fu Œux÷k fhðku Au. fu{ yu{ýu yuf ‚k{kLÞ ðkŒ ÷kðŒku hnu Au. y{urhfk{kt Ëh ð»kou ‚kiÚke ðÄw
òýeŒk ™nkuŒk y™u yu ™nkuŒk hk¾Œk ËkZe ‚{sðe s ™Úke fu yíÞkhu yuf s rð¿kk™ {kuŒ {urzf÷ ™uÂø÷sL‚ yÚkkoŒ MðkMÚÞ™u
m
’™u ™nkuŒk ÃknuhŒkt ¼„ðk fÃkzkt. Au fu ÷kufku ½h{kt hnuþu Œku fkuhku™kÚke ƒ[þu ÷E™u WÃkuûkk ’™u ƒuËhfkhe™u fkhýu ÚkkÞ Au.
÷uhe yuLz xe{ ƒu ð»ko yk¾k Ëuþ{kt ‚ŒŒ r‚ðkÞ fu yu{™k ½h{kt fkuE fkuhku™k„úMŒ òÞ fkuhku™k™k yk yrŒfÃkhk fk¤{kt ykÃkýu
’™u ‚¾Œ {nu™Œ fhu Au. ’74{kt yu{ýu þY fu Ãknu÷uÚke ½h{kt fkuE fkuhku™k„úMŒ nkuÞ. ßÞkt fkuhku™k ‚k{u ƒ[ðk ’™u ÷zðk yt„u ynª
ra
fÞwO íÞkhu þeŒ¤k™k yuf ÷k¾ yut‚e nòh fu‚ Vku{kRxÚke æÞk™ hk¾ðk™wt ‚{òððwt òuEyu WÃkh Œu{ s y„kW ½ýe ðkŒku fhe, ÃkhtŒw
nŒk ’™u yuf ð»ko{kt ºke‚ nòh {]íÞw ÚkŒkt nŒkt. íÞkt yk Ãkºkfkhku Ëuþ{kt xku¤kt ðÄu ’™u {kuËe yuf ðkŒ r™rùŒ Au fu {k™ku Þk ™k {k™ku
ytŒu ºke‚ Ëuþ™k 400 sux÷k {nk{khe™k ‚hfkh™wt ¾hkƒ Ëu¾kÞ yu {kxu ÷kufku™e þÂõík Eïh Ãkh ©Øk hk¾ðe s Ãkzþu. Eïh™u
leg
rðþu»k¿k zkìõx‚o ’™u yuf ÷k¾ sux÷k ¼khŒeÞ ’™u Ãki‚ku ðkÃkhu Au. y{wf™u yu{ fu ðÄw ’™u «kÚko™k fhðe s Ãkzþu fu fkuhku™k ‚k{u y{khwt
f{o[kheykuyu ¼u„kt {¤e su fk{ fËe þõÞ ðÄw ÷kufku {hu Œku {kuËe™u ™wf‚k™ òÞ ’™u hûký fhku. Eïh™ku y„kW™k Œ{k{ ‚w¾
ƒ™u s ™k, yu{ yk¾e Ëwr™Þkyu {k™u÷wt yu y{khe ‚¥kk™e ònkus÷k÷e ÃkkAe ykðu. ’™u ‚whûkk {kxu Œku Xef, sL{ ykÃke ’™u
fk{ Ãkqýo fhu÷wt. Œ{k{ ÷kufku {k™Œk nŒk fu y{wf™u yu{ Au fu ¼khŒ Ëuþ™u òu yíÞkhu SðŒk hk¾ðk {kxu yk¼kh {k™ðku s Ãkzþu.
/te
þeŒ¤k™k h‚efhý™ku yu «ku„úk{ y{÷{kt ƒhkƒh ™wf‚k™ òÞ Œku ¼rð»Þ{kt y{wf yu ‚kÚku Eïh Ãkk‚u ÃkkuŒÃkkuŒk™e ¼q÷ku yt„u
™k {qfe þfkÞ ’™u Ãkqýo ™k ÚkE þfu. VõŒ ¼khŒ rðhkuÄe {nu™Œ fhðe ‚h¤ ÚkE sþu. {kVe {k„e Ëhuf ÔÞÂõíkyu ÃkkuŒk™k{kt ŒÆ™
’™u {kºk {nkhksS Ãknu÷uÚke fnuŒk nŒk fu yuf ðkŒ Xk™e ÷ku fu ½h™e ƒnkh ™nª ™ef¤e ™ðku yuðku fkuE ‚wÄkhku ÷kððk frxƒØ Úkðwt
þeŒ¤k ™kƒqË ÚkE sþu. yu{ýu feÄu÷wt fu yu ’™u r™f¤eþwt Œku ÞwØ™k Äkuhýu r™Þ{ {wsƒ™e hÌkwt.
s:/
{k™ðòŒ™u Eïh™e ¼ux Au. ðkhw, yuzðzo ‚kð[uŒe hk¾eþwt. ƒeswt yu fu Eïh ‚íÞ ƒwÍkhku
su™h™u ÃkkuŒk™u þtfk nŒe ’™u yu{ýu fnu÷wt fu nŒku, Au ’™u hnuþu s yu Ãkfze s hk¾òu. fwËhŒu {™w»Þ™u Ãknu÷uÚke su ÂMÚkrŒ{kt
ßÞkhu fkWÃkkuf‚ suðwt fþwt {k™ðòŒ{kt ÃkuËk þeŒ¤k ™Úke ŒkuÞ ÷kufku {hu Au ’™u þeŒ¤k {qõÞku nŒku Œu ÂMÚkrŒ Akuze™u {™w»Þ™e ykzu
tp
hMŒu VtxkE sðk™e r¢Þk {™w»Þ {kxu hku„™k

yíÞkhu yuf s rð¿kkLk Au fu ÷kufku ½h{kt hnuþu íkku fkuhkuLkkÚke ¼tzkh™wt s™f ƒ™e „E nkuðk™wt ‚krƒŒ ÚkÞwt
Au.
çk[þu. rMkðkÞ fu yu{Lkk ½h{kt fkuE fkuhkuLkkøkúMík òÞ fu
ht
- 1826{kt {]íÞw Ãkk{u÷k þeŒ¤k™e

Ãknu÷uÚke ½h{kt fkuE fkuhkuLkkøkúMík nkuÞ h‚e™k þkuÄf ’™u hku„«rŒfkhf þÂõík™k
þk†™k rÃkŒk yuzðzo su™h.
fðh Mxkuhe íkhwý Ë¥kkýe
÷kìfzkWLk{ktÚke {wÂõíkLkku
ag
{køko ÷tçkkÞ Au íÞkhu...
sm
÷kìfzkWLk ¼÷u ÷tçkkððk{kt ykðu, Ãký íkuLku y{ÞkoË Mk{Þ MkwÄe [k÷w hk¾e þfkþu Lknª... ÷kìfzkWLk
ok
÷tçkkððkLke ònuhkík ÚkkÞ íÞkhu íkuLke MkkÚku s ÷kìfzkWLk{ktÚke íkçk¬kðkh {wÂõíkLke YÃkhu¾k Ãký ònuh
fhðk{kt ykðu... yux÷wt s Lknª íkku {wÂõíkLkk Mk{Þu çknkh Lkef¤íkk ÷kufkuyu VhrsÞkík Ãkk¤ðkLke
yk[khMktrníkk Ãký íkiÞkh fhe íkuLku yøkkWÚke s ònuh fhðk{kt ykðu.
ºke
bo
S yur«÷ þw¢ðkh. ðzk«ÄkLk LkhuLÿ {kuËeyu ºkeS ð¾ík hk»xÙòuøk MktçkkuÄLk îkhk ËuþLkk ykÃke hÌkk níkk. Ãkkt[{e yur«÷ ÃkAeLkku
÷kufkuLku Ãkkt[{e yur«÷ hrððkhu hkºku Lkð ðkøku Lkð r{rLkx MkwÄe ËeÃk, fuLz÷ - xku[o îkhk «fkþ «íÞuf rËðMk ¾íkhkLke Lkðe Ãkhkfkük rMkØ
hu÷kððkLke yÃke÷ fhe yu s rËðMku yux÷u fu ºkeS yur«÷u Mkhfkhu yrÄfkheykuLku ÷kìfzkWLkLkk fhe hÌkku Au. çkwÄðkh (8 yur«÷) ykðíkkt
ºký MkÃíkkn Ãkqýo ÚkÞk ÃkAe ÷kìfzkWLk WXkðe ÷uðkLke hýLkerík íkiÞkh fhðkLkk rLkËuoþ ykÃÞk MkwÄe{kt íkku Mkhfkh ÷kìfzkWLk ÷tçkkððkLke
e/
níkk. [kuðeMk {k[oLke {æÞhkºkeÚke þYz fhkÞu÷k ÷kìfzkWLkLkk «Úk{ ËMk rËðMkLkk yLkw¼ð yLku
íkkhýku WíMkkn «uhf níkk. Mkhfkh çknw økt¼ehíkkÚke ÷kìfzkWLk ÃkAeLke ÔÞqnh[Lkk rð[khe hne
níke. fux÷ef økkEz÷kELMk Lk¬e fhkE hne níke. yøkúíkk¢{ku rð[khkE hÌkk níkk. ÷kìfzkWLk
rËþk{kt ykøk¤ ðÄe hne nkuðkLkwt MÃkü ÚkE
økÞwt. su ÷kufku RhkËkÃkqðof fkuhkuLkk Mkt¢{ý
Vu÷kððk RåAíkk níkk yu fËk[ MkV¤ ÚkE
.m
ÃkAeLke ÂMÚkrík ytøku hkßÞkuLkk {wÏÞ«ÄkLkku ÃkkMkuÚke Mkq[Lkku {køkðk{kt ykÔÞk níkk. ÷kìfzkWLk hÌkk níkk, Ãkhtíkw íkuLkku rþfkh íku{Lkk ¾wËLkk
rLkÞík Mk{Þ {ÞkoËk{kt Ãkqýo ÚkE sðkLke ykþkyu ÷kufku Ãký WíMkkrník níkk. ÃkrhðkhsLkku, r{ºkku, MktçktÄeyku, n{hkn
- Ãkhtíkw hrððkh (Ãkkt[ yur«÷) ykðíkk MkwÄe{kt ËuþLkk rËÕne Mkrník yLkuf hkßÞku{kt ÂMÚkrík yLku n{MkVh ÷kufku çkLÞkt. fkuhkuLkk Mkk{uLkk
m
ÍzÃk¼uh ðýMkðk ÷køke. fkurðz-19Lkk Mkt¢r{ík yLku þf{tË ÷kufkuLke MktÏÞk{kt ÍzÃk¼uh ðÄkhku støk{kt yksu su ÷kufku ÞkuØkLke ¼qr{fk{kt
Úkðk ÷køÞku. ykMkk{ suðk su hkßÞku yíÞkh MkwÄe þqLÞ fuMk Ähkðíkk níkk íÞkt Ãký yufkyuf Au yuðk íkçkeçkku, LkMkkuo, ykhkuøÞf{eoyku,
fkuhkuLkk ÃkkurÍrxð fuMk ðÄðk ÷køÞk. Ãkkt[{e yur«÷Lkk «fkþkuíMkð ÃkAe ÂMÚkrík økt¼eh Úkíke Ãkku÷eMk yLku Mkwhûkk yusLMkeLkk sðkLkku
ra
[k÷e. fux÷ktf hkßÞkuLkk {wÏÞ«ÄkLkkuyu çknw MÃkü þçËku{kt ÷kìfzkWLkLke {wËík ÷tçkkððkLke MkkÚkuLkk ËwÔÞoðnkhLke ½xLkkyku Aíkkt íkuyku
{køkýe fhe. su Lkðk fkuhkuLkk Mkt¢k{f ËËeoyku Mkíkík çknkh ykðe hÌkk níkk yÚkðk þkuÄe fkZðk{kt su ®n{ík yLku ÄiÞoÚke fk{ fhe hÌkk Au, íku
ykÔÞk níkk íkuLke ÃkuxLko, íkkMkeh yLku ÔÞðnkh ykðLkkhk rËðMkkuLke ¼Þkðn ÂMÚkríkLkk Mktfuík ÄLÞðkËLku Ãkkºk Au. rLkÍk{wÆeLk {hfsLkk
leg
÷øk¼øk Mkkíkuf nòh ÷kufku Ëuþ¼h{kt Vhe

ðéÞk yLku MkhfkhLke ík{k{ snu{íkLku yLku
/te
s:/
tp
ht

fðh Mxkuhe
ag
sm
ok
bo
÷kufkuLkk MknÞkuøkLku rLkhÚkof çkLkkððk{kt yÃkhkÄe ðÄw sýkÞ Au. -÷kìfzkWLkLku y{ÞkoË Mk{Þ MkwÄe [k÷w
{kuxe ¼qr{fk ¼sðe, Ãkhtíkw yk Mkkíkuf nòh
÷kufkuLkk Ëw:MkknMkLku LkshytËks fhðk{kt
Mkhfkh ¾wË yLku Mkhfkhe íktºkLke Lkkfk{eLkku e/
ykÃkýku {wÏÞ {wÆku íkku ÷kìfzkWLkLkk
ytíkLkku Au. ºký MkÃíkknLkwt ÷kìfzkWLk yufÚke çku
MkÃíkkn MkwÄe ÷tçkkððk{kt ykðþu yu ÷øk¼øk
hk¾e þfkþu Lknª. ËwrLkÞkLkk Ëuþku fhíkkt
¼khíkLke ÂMÚkrík y÷øk Au yLku ¼khíkLkk
÷kufkuLke íkkMkeh Ãký y÷øk Au. yíÞkhLkk
.m
sðkçk Ãký yksu Lknª íkku fk÷u {køkðk{kt MkwrLkrùík Au. ÷kufkuLku yu {kxu {kLkrMkf heíku ÷kìfzkWLkLku yuf MkÃíkkn {kxu ÷tçkkððk{kt
ykðþu. rËÕneLke yLku fuLÿ MkhfkhLke Lksh íkiÞkh fhkE hÌkk Au. ËuþLkk rðrðÄ ¼køkku{kt ykðþu íkku ÷kufku Mkn»ko Mðefkhe ÷uþu,
yLku Lkkf Lke[u su fktE çkLÞwt yLku çkLke hÌkwt su heíku fkuhkuLkk ÃkkurÍrxð fuMkLke MktÏÞk ðÄe Ãkhtíkw yuÚke ðÄw Mk{Þ {kxu ÷tçkkððk{kt
m
níkwt íkuLkkÚke íkÆLk y¿kkík nkuðkLkku Ët¼ Lknª hne Au yu òuíkkt zhLkk {kÞko ÷kìfzkWLkLkku {kºk ÷kufku {kxu s Lknª íkku Mkhfkh {kxu
fhe þfkÞ. ßÞkt ðå[u {kºk yuf s Ëeðk÷Lkk rðMíkkh ÷kufku Mðefkhe Ãký ÷uþu. y{urhfk, Ãký yLkuf Mk{MÞkyku MkòoðkLke Au.
ytíkhk÷u Ãkku÷eMk [kufe nkuÞ íÞkt Ãkku÷eMk yLku rçkúxLk, Rxk÷e, £kLMk, suðk Ëuþkuyu Ãký yux÷u Mkkhku hMíkku íkku yu nkuE þfu fu ßÞkhu
ra
íku{Lkk çkkík{eËkhkuLkwt íktºk Ähkh rLk»V¤íkkLke fkuhkuLkk Mkt¢{ýLkk rLkÞtºký {kxu yk¾hu yk ÷kìfzkWLk ÷tçkkððkLke ònuhkík ÚkkÞ íÞkhu
fÚkk íkiÞkh fheLku çkuXwt níktw? s {køko Ãkh ykððwt Ãkzâwt Au íÞkhu ¼khíkLkk ÷kìfzkWLk{ktÚke íkçk¬kðkh {wÂõíkLke
yk Mkkík nòh ÷kufkuLke çkËík{eÍe yLku ÷kufkuLku rðþu»k Mk{òððkLke sYh Lknª hnu. YÃkhu¾k Ãký ònuh fhðk{kt ykðu. yux÷wt
leg
MkhfkhLke Lkkfk{eLke Mkò ËuþLkk 130 ykx÷k Mk{Þ ÃkAe nðu ËuþLkk rþrûkík, s Lknª íkku ÷kìfzkWLk{ktÚke {wÂõíkLkk Mk{Þu
fhkuzÚke ðÄw Lkkøkrhfkuyu ¼kuøkððkLke Au, yrþrûkík, yÄorþrûkík - çkÄk ÷kufku yk Lkðk Ãký çknkh Lkef¤íkk ÷kufkuyu VhrsÞkík
íkuLkku Ãký nh¾-þkuf LkÚke, Ãkhtíkw nðu þwt? hkuøkLke rðþu»kíkk yLku íkuLkk rLkYÃkkÞ ÃkýkLku Ãkk¤ððkLke yk[khMktrníkk Ãký íkiÞkh
ËwçkworØ, Ëwhk[khe Mkt¢k{f ËËeoyku yLku çkhkçkh Mk{S [qõÞk Au. y{urhfk, ÞwhkuÃk íkku fheLku íkuLku yøkkWÚke s ònuh fhðk{kt
/te
íkuLkk suðk fkuhkuLkk þf{tËkuLke yk¤ÃktÃkk¤ {kuzk òøÞk Au yLku íkuLkkt Ãkrhýk{ ¼kuøkðe ykðu. ykðkt Ãkøk÷ktLke MkeÄe yMkh yu
fhðkLke {Lkkuð]r¥kLkku íÞkøk fheLku íku{Lkk hÌkkt Au. ¼khík{kt ÃkrhÂMÚkrík ½ýe rLkÞtrºkík Úkþu fu ÷kìfzkWLkLkku ðÄkhu÷ku Mk{Þøkk¤ku
yíÞk[kh{ktÚke íkçkeçkku yLku LkMkkuoLku {wõík yLku ytfwþ nuX¤ níke, Ãkhtíkw ykÃkýu íkku nðu ÷kufku WíMkkn¼uh ÃkMkkh fhþu yLku
fhðkLkk fkuE WÃkkÞ, fkuE rðfÕÃk, fkuE {køko òýu VheÚke yufzku ½qtxðkLkku ykÔÞku nkuÞ yk[khMktrníkkLkk Ãkk÷Lk {kxu {kLkrMkf heíku
s:/
rð[khðk{kt ykÔÞk Au? ¾hu¾h íkku yk fk{ yuðe ÂMÚkrík Au. Mkßs çkLkþu.
yíÞkh MkwÄe{kt ÚkE sðwt òuEíkwt níkwt. fu{ fu - íkku Ãký yuf ðkík fnuðe Ãkzþu yLku fkuhkuLkk Mkt¢{ý{ktÚke {wÂõík ÃkAeLke
ykðk ÷kufku ËËeo fhíkkt Ëuþ yLku Mk{ksLkk Mkhfkhu Mk{sðe Ãkzþu. ËwrLkÞk Úkkuze çkË÷kÞu÷e nþu íkuLkku yLkw¼ð
tp
÷kufkuLku yíÞkhÚke Úkðk ÷køkþu. ykçkk÷-ð]Ø

rLkÍk{wÆeLk {hfsLkk ÷øk¼øk Mkkíkuf nòh ÷kufku Ëuþ¼h{kt Vhe MkkiLku {kxu yk ykhkuøÞ -fxkufxeLkk çkkuÄÃkkX
hnu÷k Au yLku yu çkkuÄÃkkX yuðk Au fu suLku
ðéÞk yLku MkhfkhLke ík{k{ snu{íkLku yLku ÷kufkuLkk MknÞkuøkLku
ht
økúný fhðkÚke yk «fkhLkk hkuøk[k¤k ð¾íku

rLkhÚkof çkLkkððk{kt {kuxe ¼qr{fk ¼sðe ¼rð»Þu Ãký SðLk ðÄw Mkwhrûkík hnuðkLkwt,
Ãkhtíkw yu ÷ktçkk økk¤kLke ðkík Au.
fðh Mxkuhe
ag
sm
ok
bo
Mkhfkh yíÞkhu ÷kìfzkWLk {kxu su rËþk{kt {wÏÞ«ÄkLkku MkkÚku ÷kìfzkWLkLkk {wÆu rð{þo rðMíkkhku{kt ÃkkAk Vhu÷k ©{SðeykuLku
ykøk¤ ðÄe hne Au íkuLku òuíkkt yufkË MkÃíkkn
{kxu nk÷Lke ÂMÚkríkLku ÷tçkkÔÞk ÃkAeLkk Mk{Þ
{kxu rLkýoÞLke sðkçkËkhe hkßÞ MkhfkhkuLku e/
fhðkLkk Au. yu ÃkAe 12{e yÚkðk 13{e
yur«÷u ÷kìfzkWLk ÷tçkkþu fu fu{ íkuLkku yk¾he
rLkýoÞ ÷uðkþu. yíÞkhu Ãký yuðkt Mkq[Lk ÚkE
fkhýu Mk{MÞk MkòoE Au. òufu Mkhfkh {kxu
ÃkrhðnLk Mkuðk Ãký yufË{ þY fhðkLkwt
{w~fu÷ çkLkðkLkwt Au. yk[khMktrníkk yLku
.m
{kÚku Lkk¾e Ëuðk{kt ykðu. hkßÞ Mkhfkhku s hÌkkt Au fu ßÞkt çknw òu¾{ LkÚke yuðk YÃkhu¾k íkiÞkh fhðkLkwt yu {kxu s yrLkðkÞo
MðÞt ßÞkhu ÷kìfzkWLk ÷tçkkððkLke {køkýe þnuhku yLku rðMíkkhku{kt rLkÞtºkýku n¤ðk Au. LkkøkrhfkuLku MðÞt sðkçkËkh çkLkeLku ðíkoðk
fhu Au íÞkhu ¼rð»Þ{kt hkßÞLke MÚkkrLkf fhðk. yux÷u yk{ fhðwt nkuÞ íkku yu rLkýoÞ {kxu Ãký Vhs Ãkkzðe Ãkzþu.
m
ÃkrhÂMÚkríkLku ÷ûk{kt hk¾eLku rLkýoÞ ÷uðk hkßÞkuLkk {wÏÞ«ÄkLkkuLkk rððufLku ykÄeLk hnu ËuþLkk rník®[íkfkuLku çkuhkusøkkhe yLku
{kxu hkßÞ Mkhfkhkuyu Ãký íkiÞkh hnuðwt yu Mðk¼krðf Au, Ãkhtíkw fuLÿLke ®[íkk yuÚke ykŠÚkf {tËeLke {kuxe ®[íkk Au. yu ¾kuxe Ãký
òuEyu. ÷kufkuLku ½h{kt ÃkwhkE hnuðk Vhs ykøk¤Lke Au. ÷kìfzkWLkLkk Mk{Þøkk¤kLku LkÚke, Ãkhtíkw yuf ð¾ík íkçk¬kðkh rLkÞtºkýku
ra
Ãkkzðk {kxu yíÞkhu Ãký Mkhfkhe íktºkLku ¼khu ðÄkhðk síkkt økúkBÞ rðMíkkhku{kt ¾uzqíkkuLkku su n¤ðk çkLkðk ÷køkþu íku{kt Ãký íkuS ykðþu.
{nuLkík fhðe Ãkzu Au. ÷kìfzkWLkLku ðÄw Mk{Þ WLkk¤w Ãkkf Au íkuLku nðu çkòh{kt ÷kððkLkku yíÞkhu ykhkuøÞ ûkuºk hkusøkkh {kxu ÔÞkÃkf
MkwÄe ÷tçkkððkLke ÂMÚkrík{kt íkuLkk ¼tøkLke Mk{Þ õÞkhLkku Ãkkfe økÞku Au. ÷kìfzkWLkLku çkLÞwt Au. Mkhfkh Ãký ntøkk{e Äkuhýu ¼híke
leg
VrhÞkËku yLku ½xLkkyku ðÄe Ãkzþu. þõÞ Au fkhýu íku{kt rð÷tçk ÚkE [qõÞku Au. ðÄw rð÷tçk fheLku Úkkuze íkk÷e{ ykÃkeLku Lkðk ÷kufkuLku
fu íkuLku fkhýu Lkðk «§ku ¾zk ÚkkÞ. fkuhkuLkk ÔÞÂõíkøkík heíku ¾uzqíkkuLku yLku ykŠÚkf heíku fk{u ÷økkze þfu Au. fkuhkuLkkLkwt Mktfx ykøkk{e
Mkt¢{ýLkk fuMkku ðÄe hÌkk Au íÞkhu nðu su ËuþLku {kxu Ãký LkwfMkkLkfkhf çkLku íku{ Au. yk ºkýÚke A {rnLkk MkwÄeLkku Mk{Þ íkku ÷uþu
rðMíkkhkuLku szçkuMk÷kf Mke÷ fhkE hÌkk Au íkku {kºk f]r»k ûkuºkLke ðkík ÚkE. ykðk çkeò íku{ktÚke MktÃkqýo {wÂõík {kxu.
/te
íÞkt Ãkku÷eMk çktËkuçkMíkLke ðÄkhu sYh ÃkzðkLke Ãký yøkúíkk Ähkðíkk ûkuºkku{kt {kLkðþÂõík MkkiÚke ðÄw {n¥ðLke ðkík Mkhfkh îkhk
Au. fkÞËku - ÔÞðMÚkkLkwt íktºk ykðk MÚk¤kuyu yLku ÃkrhðnLk MkwrðÄkLke ykð~Þfíkk hnuþu. Lkkøkrhfku {kxu yk[khMktrníkk yLku íkuLkk fzf
ðÄw æÞkLk fuÂLÿík fhe þfu yu {kxu Ãký ßÞkt rLkÞtºkýku n¤ðk fÞko rðLkk yu þõÞ çkLkðkLkwt Ãkk÷LkLkk ykøkún MkkÚku AqxAkx ykÃkðkLke Au.
òu¾{ LkÚke yuðk rðMíkkhku{kt rLkÞ{Lkku LkÚke. Mkhfkhe fu ¾kLkøke f[uheyku{kt fk{ fhíkk
s:/
n¤ðk fheLku Ãkku÷eMkLke sðkçkËkhe n¤ðe - yLku yux÷u s íkçk¬kðkh ÷kìfzkWLkLkkt ÷kufkuLku íku{Lkk ÔÞkðMkkrÞf MktMÚkkLkku Ãký
fhðkLke sYh Au. rLkÞtºkýku n¤ðk fhðkLkku {køko yÃkLkkÔÞk yk[khMktrníkkLkk Ãkk÷Lk {kxu Vhs Ãkkze þfu.
ðzk«ÄkLk 11 yur«÷u hkßÞkuLkk rðLkk Aqxfku LkÚke. yLkuf MÚk¤kuyu økúkBÞ ÷kufkuyu Ãký yuf ðkík ÞkË hk¾ðe Ãkzþu fu
tp
ßÞkhu Ãký yLku su heíku ÷kìfzkWLk{ktÚke {wÂõík

ËuþLkk rník®[íkfkuLku çkuhkusøkkhe yLku ykŠÚkf {tËeLke {kuxe ®[íkk {¤u íÞkhu yu {wÂõíkLku fkuhkuLkk Mkt¢{ýLke
þõÞíkk{ktÚke {wÂõík Mk{sðkLke ¼q÷ Lk fhu.
Au. yu ¾kuxe Ãký LkÚke, Ãkhtíkw yuf ð¾ík íkçk¬kðkh rLkÞtºkýku
ht
yíÞkhu su fk¤S ÷uðk{kt ykðe hne Au

n¤ðk çkLkðk ÷køkþu ÃkAe íku{kt Ãký íkuS ykðþu íkuLku ykøkk{e yLkuf {rnLkkyku MkwÄe ð¤øke
hnuðkLke íkiÞkhe hk¾ðe Ãkzþu.

Mk{ks sÞuþ þkn
ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚ Ãkux [ku¤e™u þq¤ Q¼wt fhŒe fux÷ef

ƒkƒŒkuÚke ƒ[eyu Œku Ëw:¾ yð~Þ ykuAwt
ÚkE þfu. ‚h¾k{ýe y™u Ëu¾kËu¾e Ëw:¾e
ag
- 2020{kt ¼khŒ fhu Au. Œu™kÚke ¾wþe™ku „wçƒkhku Vqxe òÞ
Au. yk {k™r‚fŒkÚke ƒ[eþwt Œku Ëw:¾e
™nª ÚkðkÞ. ƒeò™wt òuE™u Ëw:¾e Úkþku Œku
sm
{kus{kt huðwt, {kus{kt huðwt, {kus{kt huðwt hu...!!! ‚w¾™wt yuf Œý¾÷wt Ãký ™nª {¤u. ¾wË™e
‚h¾k{ýe ¾wË ‚kÚku s fhku. Œuðe s heŒu
E»Þko Ãký ¾wþe Ae™ðu Au. òu Œ{u yLÞ™u
òuE™u ¾wþ Úkþku Œku Œ{khwt Ãký ‚khwt Úkþu,
ÃkhtŒw ƒ¤þku Œku Œ{khe ™fkhkí{fŒk™e
ok
AkÞk Œ{khe ¾wþe Ãkh yð~Þ Ãkzþu. íÞkh
ƒkË ‚nk™w¼qrŒ™e ðÄkhu ÃkzŒe yÃkuûkkÚke
¾wþe Œ{khk Ëhðkò ŒhV VhfŒe Ãký ™Úke.
bo
[kuðe‚ f÷kf Ëw:¾™e [kËh ykuZe™u Vhþku
Œku ‚w¾™k yýwyku Œ{khk Œ™-{™{kt «ðuþe
™nª þfu.
hrŒ¼kh yntfkh ™ nkuÞ. shkÞ
e/ MÃk]nk ™nª. fkuE ¼kh ™nª. ÃkkuŒu „{u Œux÷wt

{n¥ð™wt fk{ fÞwO nkuðk AŒkt Œu™e shkÞ
«ŒerŒ fkuE™u ™ ÚkkÞ. ‚kð yòÛÞk AŒkt
.m
yuðwt ðnk÷Úke ðŒo™ fheyu fu òýu Mðs™
nkuEyu. ykx÷wt s fheyu yux÷u ¾wþ
hnuðk™e f¤k ykÃkkuykÃk nMŒ„Œ ÚkE òÞ.
h
m
rððkhu ðzk«Äk™ ™huLÿ {kuËeyu hkºku ™ð ðk„u ™ð r{r™x {kxu ËeÃkf «ßðr÷Œ fhðk™ku ¼khŒ™e ‚tMf]rŒ{kt yk f¤k Ëhuf™e ™‚-
fkÞo¢{ ykÃÞku nŒku. Œuðe s heŒu 22 {k[uo ‚ktsu Ãkkt[ ðk„u Úkk¤eyku ð„kzðe/þt¾ ð„kzðku/½txe ™‚{kt ðýkÞu÷e Au.
ð„kzðe – ™ku fkÞo¢{ ykÃÞku nŒku. yk ƒt™u fkÞo¢{ku{kt Œðt„h nkuÞ fu „heƒ, ƒt„÷k{kt ÃkhtŒw {™u Ëw:¾ yu ðkŒ™wt Au fu ykÃkýe
ra
hnuŒku nkuÞ fu ÍqtÃkze{kt, VqxÃkkÚk Ãkh hnuŒku nkuÞ fu ‚zf WÃkh – ƒÄktyu yk ƒt™u fkÞo¢{ku{kt ™ðe ÃkuZe ¾wþ hnuðk™wt ¼q÷e hne Au. ¾wþ
¾qƒ s Wí‚knÚke ¼k„ ÷eÄku y™u yk™tË {™kÔÞku. yk ÃkkuMx{kt ÍqtÃkze{kt hnu™kh fu VqxÃkkÚk hnuðk™e f¤k „w{kðe hne Au. ykðe ðkŒ{kt
WÃkh hnu™kh fu „heƒ nkuÞ Œuykuyu yk ƒt™u fkÞo¢{{kt su ‚ns heŒu ¾wþe {™kðe Au Œu™k Vkuxku Ëku»k™ku xkuÃk÷ku ŒhŒ {kºk ™u {kºk ¼kirŒfðkË
leg
{qfâk Au. WÃkh Zku¤e ËuðkÞ Au yu ƒhkƒh ™Úke.

íÞkhu {™u «§ ÚkÞku fu òu ykx÷e rðfx ÃkrhÂMÚkrŒ{kt ‘÷kìfzkW™’{kt ykðf™kt fkuE ‚kÄ™ku ™ ¼kirŒfðkË™k yÃkhtÃkkh VkÞËk Au. Œuýu
nkuðk AŒkt Œ{k{ yuf‚kÚku Wí‚kn y™u yk™tË {™kðŒk nkuÞ Œku ÃkAe ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚{kt fuxfux÷e ‚w¾-‚wrðÄk ykÃke Au. nfefŒ{kt
¼khŒ Ëuþ 153 Ëuþku{kt 144{k ™tƒhu fu{? ¼khŒ™ku ¢{ktf AuÕ÷k Ë‚{kt ykðu yu fuðe heŒu Œku su{ ‚w¾-‚wrðÄk ðÄu Œu{ ðÄkhu ¾wþe
/te
þfâ ƒ™u? rðËuþku™ku ‘¾wþ’ hnuðk™ku y™u ‘yk™tË’ {™kððk™ku ‘fkuL‚uÃx’ þwt nþu? fuð¤ {¤ðe òuEyu. nS ‚Ëe Ãknu÷kt s Ãkkýe
¼kirŒfðkË?? ¼hðk ÃkkËh sðwt ÃkzŒwt. yuf „k{Úke ƒeò
ykÃkýe ‚tMf]rŒ™e ¼k»kk{kt fneyu Œku ‚w¾ y™u Ëw:¾ fu ¾wþe y™u „{ ykÃkýe ytËh s „k{ sðwt nkuÞ Œku [k÷ðwt ÃkzŒwt. ¼kus™ fhðwt
hnu÷kt Au. ykÃkýe ÿrü, rð[khÄkhk y™u ð÷ý s ykÃký™u yk™tË fu Ëw:¾™ku y™w¼ð fhkðe nkuÞ Œku Ë¤ýk Ë¤ðk ÃkzŒkt. yíÞkhu ƒÄwt
s:/
þfu. yk{ nfefŒ{kt ¾he {ò ‚w¾e Úkðk{kt Au, ÃkhtŒw ‚w¾e Úkðk {kxu Úkkuzku «Þk‚ fhðku Ãkzu. ykt„¤e™k xuhðu ™u ykt¾™k Rþkhu ÚkE òÞ
yuf ÔÞÂõík Œhefu ykÃkýk{kt fkuE ‘R™-rƒÕx VkuÕx’ nkuÞ Œku Œu™u þkuÄe™u, yku¤t„e™u ‚w¾™k Au. ‚wrðÄk ðÄe Œu™k „wýku¥kh{kt ¾wþe ðÄðe
«Ëuþ{kt «ðuþe þfkÞ. òuEyu fu ™nª ?
tp
yk fðkÞŒ fhðk suðe Au, fkhý fu ƒeò™u ‚w¾ ykÃkðwt yu ykÃkýe ƒeS Vhs Au. ykÃkýe ÃkhtŒw ÚkÞwt Au yu™kÚke ŒÆ™ ŸÄwt. yux÷u
Ãknu÷k ™tƒh™e Vhs Au ÃkkuŒu ‚w¾e Úkðwt yu Au. yk Ëwr™Þk{kt Ëhuf {ký‚™u ¾wþe™e Œ÷kþ Au, fne þfkÞ fu ‚wrðÄk y™u yk™tË™u fkuE
ÃkhtŒw ¾wþe {u¤ððk {kxu «Þk‚, «u{ ŒÚkk ÿrü™ku rºkðuýe ‚t„{ sYhe Au. ‚tƒtÄ ™Úke ŒuÚke ¼kirŒfðkË y™u hkSÃkk™u
ht
[khu ƒksw ßÞkhu ‘fkuhku™k ðkRh‚’ Vu÷kE hÌkk™k „t¼eh ‚{k[khku ykðe hÌkk nkuÞ íÞkhu fkuE ‚tƒtÄ ™Úke. nkuŒ Œku y{urhfk nuÃke™u‚
Ãký W½zŒk Vq÷™kt ‚kitËÞo™u òuðk™wt [qfku ™nª Œku Œ{u ¾wþ hnuðk™e f¤k nMŒ„Œ fhe Au yuðwt RLzuõ‚{kt ‚kiÚke yk„¤ nkuŒ, ÃkhtŒw yuðwt
fne þfkÞ. ™Úke. ÞwhkuÃk™k ™kurzof Ëuþku {kuxk ¼k„u
Mk{ks
nurÃk™u‚ RLzuõ‚{kt xkìÃk Ãkh hnu Au. ¾wþ ¾wþ ÚkE òÞ Au. Úkkuzeðkh ÃkAe 15
yk ð»kuo rV™÷uLzu Ëwr™Þk™k ‚kiÚke ð»ko™e yk‚Ãkk‚™k ºký Akufhkyku ykðu
¾wþ¾wþk÷ Ëuþ™e ÞkËe{kt ‚ŒŒ ºkeS ð¾Œ Au. Œuyku Vwø„k ¾heËu Au y™u ÃkAe Vwø„k
ag
«Úk{ MÚkk™ {u¤ÔÞwt Au. rV™÷uLz ykþhu 55 Vkuze™u ¾wþe {™kðu Au. Vwø„k ðu[kŒkt Vwø„k
÷k¾™e ðMŒe Ähkðu Au. yk ÞkËe{kt ¼khŒ™ku ðu[ðkðk¤ku Akufhku ƒnw s ¾wþ ÚkkÞ Au y™u
huLf 144{ku Au. fw÷ 153 Ëuþ™e ÞkËe{kt yu™e ™k™e ƒnu™™u ™kMŒku fhkðu Au. ™kMŒku
sm
yV½kr™MŒk™ ‚kiÚke ykuAku ¾wþ¾wþk÷ Ëuþ fhe™u ™k™e ƒnu™ Ãký ¾qƒ ¾wþ ÚkkÞ Au.
Au. ykrÚkof Œt„e ‚k{u ÷ze hnu÷ku ft„k¤ yk òýeŒe ðkŒkoÚke yuðwt òuðk {¤u Au
Ãkkzkuþe Ëuþ ÃkkrfMŒk™ yk ÞkËe{kt 66{k fu ¾wþ Úkðwt yu Ãki‚k fu ¼kirŒf ‚{]rØ WÃkh
¢{u Au. ykÄkrhŒ ™Úke. ¾wþ Úkðwt ÃkrhÂMÚkrŒyku WÃkh
Ëuþ™e nuÃke™u‚™u {kÃkðk {kxu A {kÃkËtz ykÄkh hk¾u Au. yk ðkŒko{kt (01) Vwø„k
ok
Ãkh swËk swËk «§ku ŒiÞkh fhðk{kt ykÔÞk ðu[ðkðk¤ku Akufhku Vwø„k ðu[e™u ¾wþ ÚkÞku
nŒk. su{kt Ëuþ™k «rŒ ÔÞÂõík SzeÃke, (02) {rn÷k™k nkÚk{kt hnu÷ku ™k™ku ƒk¤f
‚k{krsf ‚nÞku„, WËkhŒk y™u ¼úük[kh, Vwø„ku nkÚk{kt ÷E™u ¾wþ ÚkÞku (03) ºký
bo
‚k{krsf MðŒtºkŒk y™u MðMÚk Sð™™k Akufhkyku Vwø„k Vkuze™u ¾wþ ÚkÞk y™u (04)
ykÄkh Ãkh yk huLf ykÃkðk ykÔÞk Au. Vwø„kðk¤k Akufhk™e ƒnu™ ™kMŒku fhe™u
yk„¤ ËþkoÔÞwt Œu{ ¾wþ¾wþk÷ Ëuþ™e ¾wþ ÚkE.
ÞkËe{kt {kuxk ¼k„™k Ëuþ ÞwhkuÃk™k Au. ‚kiÚke yk ðkŒko fnuðk ÃkkA¤™ku {khku ykþÞ
ykuAk ‘nuÃke’ Ëuþ™e ÞkËe{kt ¼khŒ™wt MÚkk™
AuÕ÷uÚke Ë‚{wt Au.
{™u ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚ - 2020™e e/
ÔÞÂõík Ãký ÃkkuŒk™wt Úkkuzwt Œku Úkkuzwt Ãký Þku„Ëk™
yu Au fu ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚{kt yk ð»kuo
¼khŒ™ku 153 Ëuþ{ktÚke 144{ku ¢{ktf
«kÃík ÚkÞku Œu ykÄkh ‚k[ku ™Úke. ¾wþe™e
.m
yk ÞkËeÚke Mnusu ‚tŒku»k ™Úke. nwt yuðwt MÃkü ykÃkŒku s hnu Au. yLÞ™u {ËË fhðk™e ÔÞkÏÞk ÃkrhÂMÚkrŒ™k ykÄkhu ƒË÷kŒe hnuŒe
heŒu {k™wt Awt fu ¾wþe™e ÔÞkÏÞk Ëuþu-Ëuþu ¼kð™kÚke ÔÞÂõík y™u ‚{ks™e ytËh nkuÞ Au. ÃkrhÂMÚkrŒ s ¾wþe™u ½zŒe nkuÞ
ƒË÷kÞ Au. ¾wþe ÃkrhÂMÚkrŒ WÃkh r™¼oh ‚fkhkí{f ¼kð™kyku ykÃkkuykÃk ykðe òÞ Au y™u Œu Ãký su-Œu Ëuþ™e ‚tMf]rŒ WÃkh
m
Au, ™nª fu {kºk ¼kirŒf ‚w¾-‚„ðzku y™u Au y™u yk ‚fkhkí{f ¼kð™kyku s ¾wþe™u ykÄkrhŒ nkuÞ Au.
™kýkfeÞ ‚{]rØ. ¾U[e ÷kðu Au. Ëhuf Ëuþ {kxu yuf ‚h¾ku {kÃkËtz ðkÃkhe™u
òu ¼kirŒf ‚w¾-‚„ðzku y™u ™kýkfeÞ ynª nwt yuf ƒnw s òýeŒe ðkŒko «MŒwŒ òu ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚ ƒ™kððk{kt ykðu
ra
‚{]rØ s {kÃkËtz nkuŒ Œku 22 {k[o y™u 05 fhðk RåAwt Awt. Œku Œu fâkhuÞ ‚k[ku ™nª s nkuÞ.
yur«÷™k hkus ÍqtÃkze{kt hnu™kh fu VqxÃkkÚk yuf hrððkhu hkus™e su{ ƒkRf WÃkh ynª nwt yk s ynuðk÷{ktÚke yuf
WÃkh hnu™kh fu su™e Ãkk‚u ƒu xkR{ ¾kðk™k sðk™u ƒË÷u yuf Þwðk™u r‚xe ƒ‚{kt sðk™wt WËknhý «MŒwŒ fhwt Awt. yk s ðÕzo nuÃke™u‚
leg
‚kt‚k Au Œuðk „heƒku fkÞo¢{ku™e ¾wþe{kt Ãk‚tË fÞwO. Œu ƒ‚™e hkn òuE™u Q¼ku nŒku. RLzuõ‚{kt rðï™k ‚kiÚke ¾wþ þnuhku™e ÞkËe
òuzkÞk ™ nkuŒ. hkuz™e ‚k{u™e ‚kEz WÃkh VqxÃkkÚk WÃkh yuf ykÃke Au Œu{kt ¼khŒ™wt yuf s þnuh Au y™u
yk ÷kufku™e ¾wþe™wt fkhý ¼khŒ{kt 15 ð»ko™ku Akufhku Œu™e 7 ð»ko™e ƒnu™ ‚kÚku Œu AuÕ÷k Ãkkt[{kt Au. xkìÃk 20 þnuhku{kt
hnu÷wt ‚kurþÞ÷ ‚Ãkkuxo ™uxðfo Au. ßÞkhu Vwø„k ðu[e hÌkku nŒku. Ãku÷e ™k™e Akufhe y{urhfk y™u ÞwhkuÃk™kt yu þnuhku Au fu ßÞkt
/te
ßÞkhu ¢kR‚e‚ ykðu fu rðfx ‚tòu„ku Q¼k ðkhtðkh {™u ƒnw ¼q¾ ÷k„e Au yu{ fnuŒe yksu fkuhku™kÚke nòhku ÷kufku {kuŒ™u ¼uxâkt
ÚkkÞ íÞkhu íÞkhu ¼khŒ{kt hnu÷e MðÞt‚uðe nŒe. Œu Akufhku ƒnu™™u fnuŒku fu Úkkuze ðkh Au y™u nòhku ÷kufku ‚t¢r{Œ ÚkÞk Au.
‚tMÚkkyku {uËk™u ykðe òÞ Au y™u ‚hfkh™ku ‚n™ fhe ÷u. nwt Œ™u ™kMŒku fhkðwt Awt. ‚kiÚke ‚w¾e þnuhku{kt ykðu÷k Mxkuh{kt
¼kh n÷fku fhe Ëu Au. fkuE „heƒ ¼qÏÞku ™ yux÷k{kt yuf {rn÷k Œu™k nkÚk{kt yuf ™k™k ÷kufkuyu ‘÷qtxVkx’ [÷kðe Au Œu™e ‚k{u
s:/
hnu Œu™wt æÞk™ yk ‚kurþÞ÷ ‚Ãkkuxo ™uxðfo Akufhk™u Ÿ[fe™u Ãk‚kh ÚkkÞ Au. Œu Akufhku ¼khŒ{kt ykx÷e „heƒe nkuðk AŒkt fâkhuÞ
hk¾u Au. ‚k{krsf ‚nkÞŒk™e ‚hðkýe Vwø„ku ÷uðk™e SË fhu Au yux÷u {rn÷k Q¼e ykðk rðfx ‚tòu„ku{kt ‘÷qtxVkx’ ÚkE ™Úke.
ykðk ‚{Þu Vqxe ™ef¤u Au. ™k™k{kt ™k™ku hne™u Œu™u Vwø„ku ÷E ykÃku Au. Œu™ku Akufhku yk ƒÄwt yuðwt ‚q[ðu Au fu ðÕzo nuÃke™u‚
tp
RLzuõ‚ yuf s {kÃkËtzÚke ™¬e ™ fhe

‚kiÚke ‚w¾e þnuhku{kt ykðu÷k Mxkuh{kt ÷kufkuyu ‘÷qtxVkx’ [÷kðe þfkÞ. ‚ki™u yuf s ÷kfzeyu nktfe ™ þfkÞ.
¾wþe MÚkkr™f ÃkrhÂMÚkrŒ y™u MÚkkr™f
Au Œu™e ‚k{u ¼khŒ{kt ykx÷e „heƒe nkuðk AŒkt fâkhuÞ ykðk
ht
‚tMf]rŒ WÃkh Ãký yux÷e s ykÄkrhŒ Au.

rðfx ‚tòu„ku{kt ‘÷qtxVkx’ ÚkE ™Úke {kºk ¼kirŒfŒk™k ºkksðu ¾wþe™u Œku÷e þfkÞ
™nª....

fkuhkuLkk RVuõx
«Þkuøkþk¤k Lknª, «kf]ríkf ¢r{f
ag
rðfkMkLkwt Ãkrhýk{ Au fkuhkuLkk ðkRhMk
sm
nðu yuðku «&™ ÚkkÞ fu òu MkkMko-
Mkeykuðe-2 ðkRhMk «Þkuøkþk¤k{kt LkÚke
çkLkkððk{kt ykÔÞku íkku yu õÞktÚke ykÔÞku.
yuLzhMkLk yLku íku{Lkk MknÞkuøkeykuyu yk
ðkRhMkLkk ykLkwðtrþf zuxkLkwt rð&÷u»ký fÞwO
ok
yLku íkuLkk ÃkhÚke yk ðkRhMkLke WíÃkr¥kLkk
MktçktÄ{kt çku þõÞíkkyku ÔÞõík fhe Au. yuf
þõÞíkk yu Au fu yk ðkRhMk fkuE òLkðh{ktÚke
bo
{Lkw»Þ{kt ykÔÞku Au. fkuhkuLkk ðkRhMk Ãknu÷kt
MkkMko yLku {uMko {nk{kheyku rçk÷kze fw¤Lkk
òLkðh yuðk rMkðux yLku Ÿx{ktÚke {Lkw»Þku{kt
ykÔÞku níkku. MktþkuÄfkuLkwt fnuðwt Au fu MkkMko-
[e e/
LkLkk ðwnkLk þnuh{ktÚke «Mkhu÷k MkkMko-Mkeykuðe-2 fkuhkuLkk ðkRhMkLku ÷ELku Ãkrù{e
Mkeykuðe-2Lkku {wÏÞ†kuík [k{k[erzÞk nkuE
þfu Au, fkhý fu [k{k[erzÞk{kt hnu÷k
ðkRhMk yLku fkuhkuLkk ðkRhMk yufçkeòLku
.m
{erzÞkLkwt fnuðwt Au fu yk ðkRhMk [eLkLke «Þkuøkþk¤k{kt yuf sirðf nrÚkÞkhLkk YÃk{kt rðfrMkík {nËTytþu {¤íkk ykðu Au. òufu [k{k[erzÞk
fhðk{kt ykÔÞku níkku. yk s «fkhLkk ðkìxTMkyìÃk {uMkus Ãký ðkÞh÷ ÚkE hÌkk Au, Ãký Lku[h {Lkw»ÞkuLkk MkeÄk MktÃkfo{kt ykÔÞk nkuðkLkku
{urzrMkLk sLko÷{kt «fkrþík yuf MktþkuÄLk{kt sýkððk{kt ykÔÞwt Au fu yk ðkRhMk «kf]ríkf ¢r{f fkuE Ãkwhkðku LkÚke {éÞku íkuÚke yu{ {kLke
m
rðfkMkLkwt Ãkrhýk{ Au. fkuhkuLkk ðkRhMk «Þkuøkþk¤k{kt çkLkkððk{kt ykÔÞku nkuðkLkk íku{s íku{kt þfkÞ fu fkuE {æÞMÚke òLkðhLkk {kæÞ{Úke
fkuE ykLkwðtrþf yuÂLsrLkÞ®høk fhðk{kt ykÔÞwt nkuðkLkk fkuE Ãkwhkðk nsw MkwÄe MkktÃkzâk LkÚke. yk ðkRhMk {Lkw»Þku{kt ÃknkUåÞku nþu. yux÷u
y{urhfkLkk ÂM¢ÃMk rhMk[o RÂLMxxâqx{kt RBÞwLkku÷kuS yLku {kR¢kuçkkÞku÷kuSLkk yuMkkurMkÞux fu fkuE «kýe [k{k[erzÞkLkk MktÃkfo{kt ykÔÞwt
ra
«kuVuMkh r¢ÂMxÞLk yuLzhMkLkLkwt fnuðwt Au fu fkuhkuLkk ðkRhMkLke òýeíke òíkkuLke Mkth[Lkk Ãkh nþu y™u yu {Lkw»Þ ÃkAe [k{k[erzÞkLkk
MktþkuÄLk fÞko çkkË su WÃk÷çÄ zuxk Au íkuLku òuíkkt áZíkkÃkqðof fne þfkÞ fu yk ðkRhMkLke MktÃkfo{kt ykðu÷k yu «kýeLkk MktÃkfo{kt ykÔÞk
WíÃkr¥k «kf]ríkf «r¢ÞkykuLku ykÄeLk ÚkE Au. yuLzhMkLk yLku íku{Lkk MknÞkuøkeykuyu fkuhkuLkk nþu. yk heíku fkuhkuLkk ðkRhMk {Lkw»Þku{kt
leg
ðkRhMkLke WíÃkr¥k yLku íkuLkk ¢r{f rðfkMkLke {krníke {u¤ððk {kxu ðkRhMkLkk ykLkwðtrþf ÃknkUåÞku nþu. çkeS þõÞíkk yu Au fu yk
zuxkLke rðMíkkhÃkqðof íkÃkkMk fhe níke. íku{ýu ðkRhMkLkk rðrþü Ve[h Ãkh ÃkkuíkkLkwt æÞkLk fuÂLÿík ðkRhMk ÃkkuíkkLkk Þs{kLk ðkRhMk Úkfe MkeÄku
fÞwO níkwt. rð¿kkLkeykuyu ðkRhMk{kt hnu÷k MÃkkRf «kuxeLkLke ykLkwðtrþf Mkth[LkkLke íkÃkkMk fhe. hkuøkßLÞ ðkRhMkLkk YÃk{kt {kLkðþheh{kt
MÃkkRf «kuxeLk ðkRhMkLkk çknkhLkk ¼køk{kt nkuÞ Au. ðkRhMk yk «kuxeLkLkku WÃkÞkuøk {kLkð yLku «ðu~Þku nkuÞ. MkkMko-Mkeykuðe-2Lke Mkth[Lkk{kt
/te
stíkwykuLke fkurþfkykuLke Ëeðk÷Lku sfzeLku íku{kt Ëk¾÷ Úkðk {kxu fhu Au. íku{ýu MÃkkRf «kuxeLkLkk nwf suðk Ve[h ÃkUøkkur÷Lk òLkðhLkk fkuhkuLkk
çku {n¥ðLkk Ve[h Ãkh VkufMk fÞwO. nwf yLku fuLk ykuÃkLkh suðk Ve[hLke {ËËÚke yk ðkRhMk ðkRhMkLkk Ve[hLku {¤íkk ykðu Au. þõÞ Au
{kLkð yLku stíkwykuLke fkurþfk{kt Ëk¾÷ ÚkE òÞ Au. rð¿kkLkeykuLkwt fnuðwt Au fu MÃkkRf «kuxeLk fu yk ðkRhMk ÃkUøkkur÷LkÚke MkeÄk fu rMkðux
su fwþ¤íkkÚke Þs{kLk fkurþfkyku MkkÚku sfzkE òÞ Au íku fkuE yuÂLsrLkÞ®høkLkwt Ãkrhýk{ LkÚke, yÚkðk Vuhx suðk rçk÷kze fw¤Lkk òLkðhLkk
s:/
Ãký «kf]ríkf «r¢ÞkLke ËuLkÚke s þõÞ çkLku Au. fkuhkuLkk ðkRhMkLkk «kf]ríkf ¢r{f rðfkMkLkwt {kæÞ{Úke {Lkw»Þku{kt ÃknkUåÞku nkuÞ.
«{ký yk ðkRhMkLke MktÃkqýo ykÂÛðf Mkth[LkkLkk zuxk îkhk {¤u Au. MktþkuÄfkuLkwt {kLkðwt Au fu yk ðkRhMk
òu fkuE Lkðk fkuhkuLkk ðkRhMkLku yuuf hkuøkkýwLkk YÃk{kt ÃkrhðŠíkík fhðk {køku Au íkku íkuýu yk hkuøkfkhf yðMÚkk{kt {Lkw»Þku{kt ÃknkUåÞku
tp
ðkRhMkLke yuðe ykÂÛðf Mkth[LkkLku rLkŠ{ík fhðe Ãkzþu su hkuøk WíÃkLLk fhu Au, Ãký rð¿kkLkeykuyu nkuÞ íkku ¼rð»Þ{kt fkuhkuLkk ðkRhMk suðe
þkuæÞwt Au fu MkkMko-Mkeykuðe-2 ðkRhMkLke Mkth[Lkk nsw MkwÄe {¤u÷k fkuhkuLkk ðkRhMkkuLke Mkth[LkkÚke {nk{kheyku Vu÷kððkLke þõÞíkk ðÄe òÞ
swËe Au yLku yk Mkth[Lkk [k{k[erzÞk yLku ÃkUøkkur÷Lk Lkk{Lkk «kýeyku{ktÚke {¤e ykðíkk Au, fkhý fu yk «fkhLkk ðkRhMkku Ähkðíkk
ht
ðkRhMkkuLku {¤íke ykðu Au. yuLzhMkLkLkwt fnuðwt Au fu ðkRhMkLke rðþu»kíkkyku yLku íkuLke rðrþü òLkðhkuLke ykçkkËe {kuxk «{ký{kt rð[híke
Mkth[Lkk òuíkk yuf ðkík MÃkü ÚkkÞ Au fu fkuhkuLkk ðkRhMkLke WíÃkr¥k íkuLke Mkth[Lkk MkkÚku AuzAkz hnuþu yLku íkuyku VheÚke «kýeyku {khVíku
fheLku LkÚke fhðk{kt ykðe. {kLkðþheh{kt «ðuþ fhe þfu Au.
fku÷fkíkk fkì®÷øk {wfuþ X¬h
zhðk™wt nðu þwt fk{ Au? Au. r™Þr{Œ ‚ðkhu Vhðk sŒkt, nðu ½h{kt
s nhuVhu Au. AkÃkkt™k {kuxk yûkhu AÃkkÞu÷e
nuz÷kE™ Ãkh ™sh Vuhðe ÷u Au. Úkkuzeðkh
ag
xeðe òuE Ëuþ-Ëwr™Þk™k ¾ƒh {u¤ðe ÷u Au.
Þwfu, fu™uzk, rËÕne y™u ™kuÞzk{kt M™uneyku
hnu Au Œu{™e ‚kÚku Vku™ Ãkh ðkŒku fhu Au.
sm
ykðk s yuf {whçƒe 98 ðh‚™k rn{uLËw
rƒïk‚ [k÷Œkt VhŒkt hnu Au. Œu{™ku yuf
Ãkwºk ƒuø÷whw{kt hnu Au. ƒeòu yhrsŒ rƒïk‚
{wtƒE{kt hnu Au. rnLËe rVÕ{ ytÄkÄqt™™e fÚkk
÷¾e Au. rn{uLËw rƒïk‚ ‚kÚku yuf fìhxìfh
ok
hnu Au. yku™÷kE™ Ëhuf [eòu ykðe òÞ Au.
ykt¾u ykuAwt Ëu¾kÞ Au. hurzÞku ‚kt¼¤e rË÷
ƒnu÷kðu Au.
bo
ƒ„e[k{kt rð‚k{ku ƒ™kðe hkus ƒkð™
Ãkk™kt™e h{Œ h{Œkt yk™tËƒkƒw Úkkuzk
rh‚kÞu÷k Au. Œu{™e ô{h™k ‚kÚkeyku ƒnw
ykuAk hÌkk Œu{kt rð‚k{ku Ãký nk÷ ¾k÷e Au.
e/ ƒ„e[k ‚wÄe òÞ y™u ¾k÷eÃkku ÷E ÃkkAk

ykðe òÞ. Œuyku fnu Au, ‘yuf÷kt nkuEyu Œku
{™„{Œwt ÃkwMŒf ðkt[ðwt „{u. h{Œ{kt Œku ƒu
.m
fku ÷fkŒk™e ‚ðkh™k fux÷ktf á~Þku rƒÕkfw÷ ƒË÷kE „Þkt Au. ÃkhkurZÞu ƒ„e[k fu ‚hkuðh sýk nkuðk òuEyu. ƒkfe fkuE ®[Œk ™Úke.
yk‚Ãkk‚ {ku‹™„-ðkìf fhŒk ðrhc ™k„rhfku nðu Ëu¾kŒkt ™Úke. Œu™e ƒË÷u ÍzÃkÚke ËqÄ, ƒúuz, Úkkuzwt Œe¾wt, Úkkuzwt {eXwt y™u ƒu „ku¤eyku „¤e
þkfÃkk™, {{hk y™u y™ks ¾heËðk™e hu‚ [k÷u Au. ÷uðk™e, Úkkuzk rËð‚ nuÕÚk [uf Úkþu ™nª ÃkAe
m
fku÷fkŒk{kt y™uf {ku‹™„ õ÷ƒku Au. ‚ðkhu Þku„, ðkìf, «kÚko™k y™u þr™ðkh, hrððkh™k su ÚkkÞ Œu...’
‚{s‚uðk™ku ¢{ [k÷Œku hnu Au. fkuhku™k ðkRh‚ y™u Œu™u fkhýu ÷kìfzkW™, Sð™{kt ®[Œk nkuÞ Ãký E»kko ™ nkuÞ Œku ‚khwt
QÚk÷ÃkkÚk÷ ÚkE „E Au. ðze÷ku ËuðËþo™ fhðk sE þfŒkt ™Úke. ÃkkuŒk™e ô{h™k r{ºkku ‚kÚku SðkÞ yuðe fk¤S hk¾e™u SðŒkt ykX fu
ra
„kzo™™k ƒktfzk fu Ãkk¤e Ãkh ƒu‚e ƒu-[kh rË÷™e ðkŒku fhe þfŒkt ™Úke. ðÄkhu ËkÞfk òuE [qfu÷k ÷kufku™wt {k™ðwt Au.
™uŒkS ¼ð™ {uxÙku Mxuþ™ ‚{eÃk yuf ‚ktfze „÷e{kt {fk™™k „ux Ãkh s r™ð]¥k Mkhfkhe fkÞk Au ‚kÚku fü Œku hnuþu, Ãký Œu™e rVfh
ðfe÷ r™{o÷ ƒk‚w {¤e „Þk. yut‚e Ãkkh fhe [qfu÷k r™{o÷ ƒkƒw ‘yr¼Þk™’™u fnu Au, ‘Œfo fkuý fhu, su ‚tfx ykÔÞwt Au Œu [ku¬‚ sðk™wt
leg
y™u Ë÷e÷ku fÞko ð„h rËð‚ fu{ Ãk‚kh ÚkkÞ? y™w¼ðu ½zkÞk Aeyu. ƒeò rðïÞwØ™k ‚{k[khku Au. ‚kŒ{™k rËð‚u þeŒ¤k {kŒk™k Ëþo™u
ðktåÞk Au. Ëuþ™k ¼k„÷k Ãkzâk Œu ‚{Þ™e ™k‚¼k„ òuE, fku{e h{¾ký, hksfeÞ yÂMÚkhŒk, ykðu÷kt ËkËe Ãknu÷eðkh ËqhÚke nkÚk òuze,
yktËku÷™, ÞwØ, ƒktø÷kËuþ {wÂõík ‚t„úk{, ç÷uf-ykWx, fxkufxe y™u ‚¼k-‚h½‚ku ðå[u fkuÚk{eh y™u {h[kt ÷E ÃkkAkt VhŒkt nŒkt
yxðkŒe ®sË„e Ãk‚kh ÚkE „E. ½ýeðkh fÕÃk™k ™ nkuÞ Œuðe ÂMÚkrŒ ‚òoE Au. yk ð¾Œu Vhe íÞkhu ÞkË ykÔÞwt fu {kMf ™Úke. Y{k÷Úke {kuZwt
/te
{nk{khe™wt rðïÞwØ [k÷e hÌkwt Au. Œu™ku Ãký Auzku ykðe sþu.’ Zktfe ÃkkuŒk™k {fk™{kt «ðuþ fhe „Þkt.
su{™e ô{h ðÄkhu nkuÞ Œu{™e ®[Œk ðÄkhu ÚkkÞ. yuf fkhý yu Au fu hku„«rŒfkhf þÂõík ¼ð y™u y™w¼ð ðå[u ‚w¾ y™u Ëw:¾™kt
™ƒ¤e Ãkze òÞ. ç÷z«uþh fu zkÞkrƒxe‚ suðe Œf÷eV nkuÞ, Ãký ŒksuŒh{kt su yktfzk ykÔÞk fux÷ktÞ Ãk]cku Vuhðe [qfu÷kt ðrhcs™ku ÃkkuŒk™k
Au Œu y™w¼ðe, r™Þr{Œ y™u ÿZ {™kuƒ¤ ÄhkðŒkt siV ðÞ™k ðze÷ku {kxu ‚khk Au. fkuhku™k ykí{rðïk‚ y™u RåAkþÂõík™k ƒ¤u hku„™u
s:/
ðkRh‚™ku [uÃk ykþhu 83 % 60 ðh‚Úke ™e[u™k ÷kufku™u ðÄkhu ð¤øÞku Au! f¤ fu{ ð¤u Œu ƒhkuƒh òýu Au. hk{kÞý y™u
fÃkk¤{kt fh[÷e Ãkze nkuÞ Œu{kt ½ýe M{]rŒyku y™u ½x™kyku™e yxÃkxe hu¾k „qtÚkkÞu÷e nkuÞ {nk¼khŒ™wt VheÚke ËqhËþo™ Ãkh «‚khý ÚkE
Au. rË÷eÃk fw{kh hkuÞ 99 ð‚tŒ òuE [qõÞk Au. ÔÞð‚kÞu rþûkf nŒk. ‚t„eŒ™k yåAk òýfkh hÌkwt Au Œu Œu{™u „BÞwt Au. yk {nkfkÔÞku{kt s
tp
Au. Œu{™k ËkËk frð hs™efkLŒ™e frðŒk nS «„x ÚkŒe hnu Au. rË÷eÃk fw{kh hkuÞ hkus ƒu Œku ƒÄk ‚ðk÷ku™k sðkƒku Au.
ƒt„k¤e y™u yuf yt„úuS y¾ƒkh {„kðu Au. æÞk™Úke ðkt[u Au. xeðe Ãkh ‚{k[kh òuE ftxk¤e ‚ktðrhÞk þuX™e nðu÷e{kt Ëhhkus
òÞ Œku hurzÞku Ãkh hðeLÿ ‚t„eŒ ‚kt¼¤u Au. {t„¤k™kt Ëþo™ fhðk sŒkt {kun™÷k÷
ht
‚ÃxuBƒh 2020{kt þŒkÞw Úkþu yuðk òu÷e{kun™ fku÷ yufkfe Sð™™k yÇÞk‚w Au. Ëþ y„úðk÷ ½hu s ƒu‚e hkÄu...hkÄu fhu Au.
ðh‚ Ãknu÷kt Œu{™kt ÃkíLke yð‚k™ ÃkkBÞkt. ƒt™u ‚r¢Þ hksfkhýe nŒkt. s™‚tÃkfo y™u ÷u¾™™u Œuyku fnu Au, ‘Sð™ ‚wfk™ nrh™u nkÚk Au Œku
fkhýu ÷kufku ‚kÚku ‚ŒŒ ‚tf¤kÞu÷k hnuŒkt. nk÷ ‚tòu„ swËk Au. Œu{™wt æÞk™ yuf ƒnu™ hk¾u zhðk™wt nðu þwt fk{...’

ÃkqðkoÃkh rð»ýw Ãktzâk
‘LkÚke ÷¾kíkwt, Aíkkt nwt ÷¾eþ...!’
ag
íku{kt ÃkøkLku Þ Úkkuzkf MkuLxe{exh xqtfkðe
LkkÏÞku. Ëhuf ykìÃkhuþLku ÃkríkËuðLku zkìõxhku
sm
‘øk{u íku ÚkkÞ, íkiÞkhe hk¾òu.’ yuðku Mktfuík
ykÃke Ëu. çkhkçkh yx÷rçknkhe ðksÃkuÞeLke
‘{kuík Mku XLk økE’ frðíkk suðe ykÃkr¥k! nsw
íkku SðLkLke ½ýe ÃkøkËtze Ãkkh fhðe níke,
½ýw ÷¾ðwt níkwt, Ãkrík, Ãkwºk çkÄktLku Mkk[ððk
ok
níkkt, ¼hÃkqh «u{ fhðku níkku íÞkt ‘ÍqÍLku fk
fkuE EhkËk Lk Úkk, y[kLkf ne ykfu Mkk{Lku
¾ze nku økE?’
bo
su fnuðwt níkwt íku fkuELku fne þfkÞ íku{
Lknkuíkwt. yuf rËþkrðneLk Mk{kÂÃíkLkku økkZ
ytÄfkh! Ãký rnLkk íkku rnLkk! íkuýu {Lkku{Lk
rLkùÞ fÞkuo fu nwt ÷¾eþ, {kuf¤k {Lku ÷¾eþ.
e/ íkf÷eV Ãkzu íkku Þu ÷¾eþ.

ÃkrhðkhLku íkuýu yk RhkËku fÌkku. zkìõxh
Ãkrík ÃkíLkeLke ÷køkýeLku ÃkqhuÃkqhe Mk{ßÞk yLku
.m
rnLkkyu ÷¾ðkLkwt þY fÞwO. ðkíkko, frðíkk,
÷u¾ Ãkh íku ½ýk Mk{ÞÚke nkÚk ys{kðíke,
yk çke{khe{kt íku ¼eíkhLke íkkfkík çkLkeLku
m
çknkh ykðe. nsw þheh MkkÚk ykÃkíkwt LkÚke.

yøkkW íkku íkuLkkt ÃkwMíkfkuLku Ãkkrhíkkur»kf Ãký
rnLkk {kuËe MkwhíkLkkt ðkíkkofkh Au. økwshkík{kt ÷¾LkkhkykuLkku íkku íkkuxku LkÚke, Ãký rnLkk {kuËeLke {¤e [qõÞkt Au. ð¤e ÃkkAku, rsLËøkeLkku
ra
ðkík shkf Lknª - ½ýe -swËe Au. Lkþku íkuLku þÂõík ykÃku Au. ðiþk¾e Ãkh íku
fÕÃkLkk fhku fu ykÃkýk þheh Ãkh fkuE ykìÃkhuþLk ÚkÞwt nkuÞ, çke{kheLkk rçkAkLku Ãkzâk nkuEyu, Úkkuzwtf s [k÷u Au. fkuhkuLkkLku ÷eÄu ½hfk{
Ãkz¾wt Ãký ð¤e þfkíkwt Lkk nkuÞ íÞkhu fþwt ÷¾e - ÷¾kðe þfkÞ ¾hwt? yk ÷u¾fLkku yuðku òík fhLkkhwt fkuE LkÚke íkku íku Ãký fhu Au yLku
leg
yLkw¼ð sYh Au. fkuEfLke ÃkkMku ÷¾kððkLkku «Þkuøk {U {khk MkuÃxerMkr{Þk Mk{Þu fÞkuo níkku, Ãký þGÞk ÃkhLke rsLËøke íkuLku ÷¾kðe hne Au,
÷¾LkkhLkk yûkh ¾hkçk yux÷u {Lk Lkk {kLÞwt. {wMkeçkík MkkÚku Ëw¾íkk ½qtxý¼uh ÷u¾Lk-Ãkìz {wfeLku «urhík fhe hne Au. íkuýu MkwtËh ðkíkkoyku Ãký
÷ÏÞwt íÞkhu Mktíkku»k ÚkÞku. ‘yr¼ÞkLk’Lke {khe fkì÷{ fux÷kuf Mk{Þ yuðe heíku ÷¾kE níke. ÷¾e su «fkrþík Úkðk{kt Au. Mkwhík{kt çkuXkt
Ãký yk rnLkk {kuËe? íkuýu «Míkkrðf MðYÃku ykþeðkoË {køÞk.
/te
íkuLkk Ãkh ËMk {rnLkk{kt ÃktËh ykìÃkhuþLk ÚkÞkt Au. Mkku¤{wt yk fkuhkuLkkLku ÷eÄu ÷tçkkÞwt Au. rsLËøkeLku ËeðkËktze{kt çkË÷kðe Lkk¾Lkkhe,
hksMÚkkLk ËefhkLku yuÂLsrLkÞ®høk fkì÷us{kt «ðuþ {u¤ððk síkkt {kuxh-yfM{kík ÚkÞku; Mkwhík MkwhíkLke yk øk]rnýeLku çku þçËku Lk ykÃkeyu -
ÃkkAk ðéÞk íkqxu÷k Ãkøku. ÃkAe MfuLk fhkÔÞwt íkku zkìõxhu yk½kíkÃkqðof fÌkwt fu, {k{÷ku økt¼eh Au. MkknMkLkk, þkçkkþeLkk, MkßsíkkLkk - íku fu{
r÷ðh{kt {kuxwt fkýw Ãkze økÞwt Au, Ãkøk rðrûkÃík ÚkE økÞk Au. çkeò ykìÃkhuþLk rðLkk ykhku, [k÷u? ¾hk yÚko{kt íkku yk {kºk ‘ÃkkurÍrxð’
s:/
ykuðkhku LkÚke. (òuòu yksfk÷ fkuhkuLkk{kt su ÃkkurÍrxð þçË

fux÷kt ykìÃkhuþLk? Au íku Lknª!) Lknª Ãký Mkt½»koþe÷ fnkýe
yuf, çku Lknª, ÃktËh ykìÃkhuþLk! ykÃkýe ykMkÃkkMk ðnuíke Ãkze Au. fkuhkuLkk
tp
Mkk{uLkwt ËeÃk - «ßð÷Lk Ãký ‘íkwVkLk ykih

su fnuðwt níkwt íku fkuELku fne þfkÞ íku{ Lknkuíkwt. yuf rËþkrðneLk ËeÞk’Lkk økeíkLku s ÞkË yÃkkðu íkuðwt níkwt Lku?
rnLkk {kuËeLke f÷{ ¾k{kuþ Lk hne,
Mk{kÂÃíkLkku økkZ ytÄfkh! Ãký rnLkk íkku rnLkk! íkuýu {Lkku{Lk
ht
þheh ¼÷uLku ûkíkrðûkík ÚkÞwt, þçËLku íkuýu

rLkùÞ fÞkuo fu nwt ÷¾eþ, {kuf¤k {Lku ÷¾eþ ÃkkuíkkLkku økÛÞku, yk ftE LkkLke-MkqLke ðkík
LkÚke.
ÓËÞfwts rË÷eÃk ¼è
[k÷Œk h{fzkt ‚wÄe ÃknkU[u Au. ynªÚke s
¼xfðk™e þYykŒ ÚkkÞ Au. ‚kÄw y™u
‚tŒku™wt {™ Ãkk÷Œw fqŒhk suðwt nkuÞ Au,
ag
yu™e yk¿kk{kt hnu Au. yu fnu fu ƒu‚e ò
yux÷u ƒu‚e òÞ Au. yu fnu fu {khe ‚kÚku
‚kÚku [k÷, Œku [k÷u Au. ‚k{kLÞ ‚kt‚krhf
sm
{™w»Þ{kt yk™ku rðÃkheŒ ¢{ nkuÞ Au, {™
fnu {™w»Þ™u fu [k÷, yux÷u {™w»Þ [k÷ðk
÷k„u Au y™u {™ fnu {™w»Þ™u fu ƒu‚e ò,
yux÷u {™w»Þ ƒu‚e òÞ Au. {™ fnu Œu{
fhu Œu ‚t‚khe Au y™u ÃkkuŒu RåAu yu{ {™
ok
Ãkk‚u fhkðu Œu ‚kÄw Au. nðu ykÃkýu yíÞkhu
Œku yuðk Þw„{kt Aeyu fu ‚t‚kheyku{kt ½ýk
‚kÄw Au y™u ‚kÄwyku{kt Œku ‚t‚kheyku™ku fkuE
bo
Ãkkh ™Úke!
{™™e ÃkkA¤ ÃkkA¤ [k÷e™u y™u {™
yk¾k s„Œ™k ykt„ýu fnu Œu{ fhe™u yk s„Œ{kt ÷kufku ƒnw Ëw:¾e
ÚkÞk Au. yux÷u «k[e™ Ér»kyku ÃkkuŒk™e
ykðe [zâwt yufkLŒ... e/ yku¤¾ {wr™ Œhefu ykÃkŒk. {wr™™ku yÚko

¼kirŒf heŒu ykÃkýu yuðku fÞkuo fu {ki™™wt
Ãkk÷™ fhu Œu {wr™. {wr™™ku ðkMŒrðf yÚko
.m
Au fu {™ WÃkh su™ku ÃkqýoŒ: ytfwþ Au Œu
{wr™ Au. ‚t‚kh{kt ‚w¾ {u¤ððk {kxu Ãký
{™w»Þ™ku Ëun Äkhý fhŒe ðu¤kyu yux÷u fu {kŒk™k „¼o™k Ãkrðºk ytÄfkh{kt ™Œ {MŒfu
yufkLŒ yux÷u ƒu Ãkûkfkhku™wt r{÷™ - yuf Œ{u y™u ƒeswt Œ{kÁt {™....!
{™ WÃkh ytfwþ hk¾ðku sYhe Au. ytfwþ ™
m
{™w»Þ™ku «Úk{ y™w¼ð yufkLŒ™ku Au. yk ƒúñktz™k ‚so™ {kxu ykÃkýk þkMºkku fnu Au fu nkuÞ Œku ‚w¾ ðuzVkE òÞ Au. yufkLŒ yux÷u
Ãkh{Œ¥ð «Úk{ Œku yuf s nŒwt, ÃkhtŒw yu{ktÚke yu™u rð[kh ykÔÞku fu yufkuà{T... ƒnwMÞk{T... ƒu Ãkûkfkhku™wt r{÷™ - yuf Œ{u y™u ƒeswt
nwt yuf s Awt Œku [k÷ku ƒnw ÚkE òô.... yux÷u fu yufkLŒ ykÃký™u Auf Ãkhƒúñ Ãkk‚uÚke ðkh‚k{kt Œ{khwt {™.
ra
{éÞwt Au. yufkLŒ y™u yuf÷Œk{kt Vuh Au. yuf÷Œk yux÷u su{kt ‚nðk‚™e yíÞtŒ «ßðr÷Œ Ãkð™ su{ Ãkk™¾h™kt ÃkktËzkt™u ½zef
Œh‚ Au, su{kt yuf÷kÃkýw y‚Ìk Au, yu yuf÷Œk Au. yuf÷Œk yux÷u yý„{Œwt yufkLŒ y™u ÷kz ÷zkðe Ÿ[k yk‚{k™u ÷E òÞ y™u
yufkLŒ yux÷u yrŒr«Þ yuf÷Œk! su™k ÓËÞ{kt Ÿzu Ÿzu Ãký Úkkuze ½ýe ‚kÄwŒk nkuÞ y™u ÃkAe Ëqh-Ëqh Vt„ku¤e Ëu Au - yuðk Ãkð™ suðwt
leg
su™k{kt yk s„Œ™u ftEf ykÃkðk™e ¼kð™k nkuÞ, fkuE™e Ãkk‚uÚke Þþ-Ä™-ÃkË-«rŒck ‚rnŒ su™wt {™ ™ nkuÞ yu™u {kxu yufkLŒ yk™tË™ku
ftE ÷E ÷uðk™e ð]r¥k ™ nkuÞ, Œuyku s yuf÷k hne þfu Au. ÄkuÄ Au. yíÞkhu Œku yk s„Œ {kÚku ykðe
{™w»Þ™ku Mð¼kð ¼xfðk™ku Au y™u yu™k yk ¼xfkð™wt {q¤ fkhý Œku yu™k{kt Ãkzu÷e Ãkzu÷wt yufkLŒ Au. yk{kt fux÷kf yufkLŒ
ftEf «kÃík fhðk™e ð]r¥k Au. ¾hu¾h Œku ¼xfŒk {ký‚ku „w{kðu s Au, ftE «kÃík fhŒk ™Úke. Ãkkrhðkrhf yufkLŒ Au, yux÷u fu yk{
/te
‚kÄw Œku [÷Œk ¼÷k Œu yux÷u fnuðkÞwt fu fkuE MÚk¤rðþu»k™e yu™u {kÞk ™ ÷k„u, ‚kÄw {kxu Œku ‚kÚku™k ‚kÚku y™u yk{ yuf÷k ™u yuf÷k!
yk yk¾wt s„Œ ‚hs™nkhu ‚hrsÞwt Au yux÷u yu™u Œku Ãk„÷u Ãk„÷u Ëwðkrhfk ™u ïk‚u ïk‚u yux÷u fu Ãkkt¾ku fÃkkÞu÷kt Ãkt¾eyku yuf
fkþe, Ãký ‚k{kLÞ {™w»Þ™ku WAuh yu heŒu ÚkkÞ Au fu yu™k{kt yuðe ½huz Ãkze òÞ Au fu Vhu Œu {k¤k{kt xku¤u ðéÞk nkuÞ yuðwt r[ºk Ëwr™Þk™k
[hu™e su{ yu ¼xfŒku hnu Au. yk ‚k{kLÞ {™w»Þ{kt ykÃkýu ‚nw ykðe sEyu. yk‚™ r‚Ø ÷k¾ku Ãkrhðkhku{kt Au, fkhý fu y„kW Œku
s:/
fhðwt yu suðku Œuðku Þku„ ™Úke. {ký‚™k {™™u ÂMÚkh hk¾ðwt sux÷wt y½hwt, yux÷wt s yuýu òŒu ‚ki™u ÃkkuŒÃkkuŒk™wt Qzðk {kxu™wt ykfkþ nŒwt.
ÂMÚkh Úkðwt Ãký frX™. yu ykfkþ yufkyuf ÷wÃík ÚkE „Þwt Au, fkhý
ƒk¤f ™k™wt nkuÞ íÞkhu yu™u ykÃkýu ËqhÚke h{fzwt ƒŒkðeyu Aeyu y™u yu [kh Ãk„u [k÷Œk- fu ½h™k ôƒh™e ƒnkh {]íÞw™k ¼Þ™e
tp
¼qŒkð¤™wt y¾tz ™]íÞ [k÷u Au.

yuf÷Œk yux÷u su{kt ‚nðk‚™e yíÞtŒ «ßðr÷Œ Œh‚ Au, su{kt rh{kfo :
òu W‚™u {k™k ðku nku„k, ¼÷u ne Äq{
yuf÷kÃkýw y‚Ìk Au, yu yuf÷Œk Au. yuf÷Œk yux÷u yý„{Œwt
ht
{[kÞu ÷ku„k,
yufkLŒ y™u yufkLŒ yux÷u yrŒr«Þ yuf÷Œk! òu„tËh fku r{÷u„k òu„k, {kunÃkkþ ‚u
r{÷u„k hku„k.

ËqhtËuþe Lkhuþ {fðkýk
ðkík fkuhkuLkk Mkk{u ykøkkuíkhwt ykÞkusLk
ag
fhLkkh yuf{kºk økk{Lke yk Mk{MÞkyku ËuþLkkt yLkuf þnuhku yLku
økk{zktyku{kt ð¥kkykuAkt ytþu òuðk {¤e,
Ãký yu{Lke ðå[u økwshkík{kt yuf yuðwt økk{
sm
Ãký níkwt ßÞkt yk Ãkife yufuÞ Mk{MÞk yu
ð¾íku Ãký Lknkuíke Lkze fu yksuÞ LkÚke Lkze
hne! S nk, ðzk«ÄkLku MktÃkqýo ÷kìfzkWLkLke
ònuhkík fhe yu ÃkAe Ãký ynª fkuE
çkkçkíkLku ÷ELku yhksfíkk LkÚke Vu÷kE! ðkík
ok
Au økktÄeLkøkh rsÕ÷kLkk f÷ku÷ íkk÷wfkLkk
ðzMkh økk{Lke. ßÞktLke økúk{Ãkt[kÞíkLkk
ËqhtËuþe yLku ykøkkuíkhk ykÞkusLkLku fkhýu
bo
økúk{sLkkuyu MktÃkqýo ÷kìfzkWLkLke fÃkhe
ÃkrhÂMÚkrík ðå[u Ãký shkÞ yøkðzíkk ðuXðe
LkÚke Ãkze. òufu ykx÷e {kuxe MkV¤íkk ÃkkA¤
økúk{Ãkt[kÞíkLkkt {rn÷k MkhÃkt[ yLku íku{Lkwt
e/ çknw Ãknu÷ktLkwt ykÞkusLk sðkçkËkh Au.

þnuhku{kt Ãký yLkuf {kuh[u fxkufxe
MkòoE [qfe Au íÞkhu Mkkð økúk{eý Míkhu ík{u
.m
fkuhkuLkk Mkk{uLkku støk nðu rLkýkoÞf íkçk¬k{kt «ðuþe [qõÞku Au. fxkufxeLkk fuðe heíku xfe økÞk? yk Mkðk÷Lkku sðkçk
ykÃkíkkt økk{Lkkt {rn÷k MkhÃkt[ yttçkkçknuLk
yk Mk{Þ{kt ßÞkt MÚkkrLkf ðneðxe íktºk Ãký yLkuf {kuh[u Ÿ½íkwt ÍzÃkkÞwt Ãkh{kh fnu Au, ‘fkuhkuLkk ðkRhMkLku ÷ELku
m
nkuÞ Au íÞkhu ynª yuf yuðk økk{Lke ðkík fhðe Au suýu fkuhkuLkk Mkk{uLke çkÄu SðLksYhe [eòuLke íktøke Q¼e ÚkE
÷zkE{kt Mkhfkhe íktºk Ãkh ykÄkh hk¾ðkLku çkË÷u MðÞt ykøkkuíkhwt ykÞkusLk Au, Ãký y{khu íÞkt yuðwt fþwt ÚkÞwt LkÚke íkuLke
nkÚk ÄÞwO níkwt. økúk{Ãkt[kÞíkLke fkuXkMkqÍLku fkhýu yksu yk økk{ fkuhkuLkk ÃkkA¤Lkwt fkhý y{khwt ykøkkuíkhwt ykÞkusLk
ra
Mkk{uLke ÷zkE{kt MÚkkrLkf íktºk fhíkkt Ãký yuzðkLMk Mkkrçkík ÚkÞwt Au. Au. y{u 19{e {k[uo ðzk«ÄkLku ßÞkhu ËuþLku
naresh@sambhaav.com Ãknu÷eðkh fkuhkuLkk ðkRhMkLku ÷ELku MktçkkuÄLk
fÞwO níkwt íÞkhÚke íkiÞkheyku þY fhe ËeÄe
[e
leg
LkÚke ðkÞk fuh¤ ÚkELku ¼khík{kt «ðuþu÷k fkuhkuLkk ðkRhMk Mkk{uLke ÷zkE nðu íkuLke níke. Ãkt[kÞík{kt y{u Mkki {éÞkt íÞkhu yuf
[h{Mke{kyu ÃknkU[ðk ykðe Au. ðzk«ÄkLkLke yuf nkf÷ Ãkh Mk{økú Ëuþu Mk¤tøk yufðeMk MkÇÞu yLÞ Ëuþku{kt ÷kìfzkWLk ònuh ÚkÞkLke
rËðMk MkwÄe ½hku{kt s hnuðkLkwt Mðefkhe ÷eÄwt yu MkkÚku s Mkhfkhe íktºkLke fMkkuxe þY ÚkE økE
níke. ÷kìfzkWLkLke yýÄkhe ònuhkíku økwshkík Mkrník Mk{økú ËuþLkk MÚkkrLkf íktºkLku Ëkuzíkwt fhe
y{u 19{e {k[uo ðzk«ÄkLku
/te
ËeÄu÷wt. 24{e {k[uo Mkktsu ykX ðkøÞu suðku ðzk«ÄkLku ËuþðkMkeykuLku Mk¤tøk ºký yXðkrzÞkt MkwÄe
ÃkkuíkkLkkt ½hku{kt s hnuðkLkku ykËuþ fÞkuo yu MkkÚku s ÷kufku SðLksYhe [esðMíkwykuLkku Mxkuf fhe ßÞkhu ËuþLku Ãknu÷eðkh
÷uðk ËwfkLkku, þku®Ãkøk {kì÷ Ãkh Q{xe Ãkzâkt níkkt. 25{e {k[oLke Mkðkhu Ëuþ¼h{kt ËqÄ yLku fkuhkuLkk ðkRhMkLku
þkf¼kSLke íktøke MkòoE. çkeò rËðMku Ãký yuðwt s çkLÞwt. ¾kLkøke ðknLkku Ãkh «ríkçktÄ nkuE ÷ELku MktçkkuÄLk fÞwO níkwt
s:/
þYykíkLkk rËðMkku{kt þkf¼kS, V¤ku yLku ËqÄ{kt ÷kufkuyu çknw ðuXðkLkwt ykÔÞwt. yu ÃkAe yLkks, íÞkhÚke s íkiÞkheyku þY fhe
fXku¤ ðøkuhu [eòuLke íktøke ðíkkoðk {ktze. økúkBÞ rðMíkkhku{kt íkku MkMíkk yLkksÚke ËwfkLkku Ãkh yLkks ËeÄe níke
s Lk {¤íkkt økheçkðøko ¼qÏÞu x¤ð¤ðk {ktzâku. hkusLkwt ÷kðeLku hkus ¾kLkkh ðøkoLkku íkku {hku ÚkE
tp
økÞku. fu{ fu çknkh fk{ {kxu sE þfkíkwt Lknkuíkwt yLku ½h{kt ¾kðk {kxu fþwt níkwt Lknª. yuðk{kt
fkuhkuLkkLku ÷ELku Mkhðu ÚkE økÞku nkuðkLkk yktfzkyku ònuh ÚkÞk íÞkhu yLkuf ÷kufkuyu ÃkkuíkkLku íÞkt
fkuE Mkhðu {kxu ykÔÞwt s Lk nkuðkLkku çk¤kÃkku fkZâku. yk çkksw Mkíkík ½h{kt hnuðkLku fkhýu ÷kufku
ht
{kLkrMkf heíku yMðMÚk Úkðk {ktzâk níkk. suLke Mkk{u fuðe heíku ÷zðwt íkuLkwt Ãký íktºk ÃkkMku fkuE
ykÞkusLk Lknkuíkwt. xqtf{kt, Ãkku÷eMk yLku ykhkuøÞ rð¼køkLku çkkË fhíkkt yLkuf {kuh[u yhksfíkk ytçkkçknuLk Ãkh{kh,
Q¼e ÚkE økE. MkhÃkt[, ðzMkh økúk{ Ãkt[kÞík
ËqhtËuþe
÷kufku Ãkh Lksh hk¾ðk [kufeËkhku Ãký
økk{ ÷kufkuLkwt {kLkrMkf MðkMÚÞ økkuXðe ËeÄk níkk. Ëhuf ÔÞÂõíkLke ÃkqAÃkhA ÷kìfzkWLk{kt økk{÷kufkuLku
òu¾{kÞ Lknª íku {kxu y{u fhðk{kt ykðíke. çknkhLke ÔÞÂõík nkuÞ íkku íkf÷eV Lk Ãkzu íku {kxu sYhe
ag
Ãkrhðkh MkkÚku çkuMkeLku h{e fkuLku õÞkt sðkLkwt AuÚke ÷ELku íku{Lke ík{k{ Ëk¾÷k, MkŠxrVfux, Wíkkhk,
þfkÞ íkuðe h{íkku, Þkuøk, rðøkíkku Ãký ÷uðk{kt ykðíke. økk{Lke Ëhuf rçk÷ ðøkuhu ykuLk÷kELk s fhe
n¤ðe fMkhík, ðkt[Lk, rVÕ{ku ËwfkLkku Ãkh íku fux÷k ðkøÞu ¾ku÷ðe yLku çktÄ ËEyu Aeyu. suÚke íku{Lku
sm
òuðkLkwt fneyu Aeyu fhðe íkuLke LkkurxMk Ãký Ãkt[kÞíku ÷økkðe ËeÄe Ä¬ku Lk ¾kðku Ãkzu
níke. hkßÞLkk íktºku ßÞkhu økúk{Ãkt[kÞíkkuLku
þkf¼kS ÷kufku MkwÄe ÃknkU[kzðkLkku ykËuþ
fÞkuo yuLkk yXðkrzÞk Ãknu÷kt s yk økk{Lke
Ãkt[kÞíku økk{Lkkt ¾uíkhku{ktÚke íkkswt þkf¼kS
ok
Ôkksçke ¼kðu ðu[ðkLkwt þY fhe ËeÄwt níkwt.
ykrþ»k¼kE ËuMkkE, ík÷kxe - f{ {tºke, ðzMkh økúk{Ãkt[kÞíkLkk ykøkuðkLk hksw¼kE hkð¤, fBÃÞwxh ykuÃkhuxh,
ðzMkh økúk{Ãkt[kÞík [e{Lk¼kE Ãkh{kh yk {k{÷u økúk{ ðzMkh økúk{Ãkt[kÞík
bo
Ãkt[kÞíkLkk Þwðk MkÇÞkuLku ©uÞ ykÃkíkkt fnu Au,
ðkík fhe níke. MkkÚku s íku{kt ÷kufkuyu fuðe ‘y{khk økk{Lke økúk{Ãkt[kÞík fkuE Ãký Lkðk æÞkLk fuÂLÿík fÞwO Au. íkuLke ÃkkA¤Lkwt fkhý
fuðe Mk{MÞkykuLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu íkuLke rð[khLku ykÞkusLkÃkqðof y{÷{kt {qfðk{kt sýkðíkkt íkuyku fnu Au, ‘÷kttçkk Mk{ÞÚke
Ãký ðkík fhu÷e. ykÚke y{Lku ÷køÞwt fu òu {kLku Au. fkuhkuLkk ðkRhMkLku ÷ELku ðzk«ÄkLku ½h{kt çkuMke hnuðkÚke ÷kufku nðu ftxkéÞk Au.
¼rð»Þ{kt ykÃkýu íÞkt Ãký ykðe ÃkrhÂMÚkrík
ykðe Ãkzu íkku íkuLkk {kxu yíÞkhÚke íkiÞkh
hnuðwt. ykÚke y{u 19{e ÃkAe íkhík Ãkøk÷kt e/
Ãknu÷eðkh MktçkkuÄLk fÞwO íÞkhu fux÷kf
¼ýu÷k ÞwðkLkkuyu ËwrLkÞk¼h{kt íkuLke økt¼eh
ÃkrhÂMÚkrík rðþu y{Lku sýkÔÞwt níkwt. yux÷u
íku{Lku çknkh sðwt Au, Ãký fkuhkuLkk Lkze hÌkku
Au. y{u íku{Lku fkuhkuLkkLkk [uÃkLke økt¼ehíkk
Mk{òðeLku íku{Lku ½h{kt hnuðk yÃke÷ fhe
.m
÷uðk þY fhe ËeÄkt níkkt. su{kt fkuhkuLkk íÞkhÚke y{u fkuhkuLkk ðkRhMkLke økt¼ehíkk Au. MkkÚku s íku{Lkwt {kLkrMkf MðkMÚÞ òu¾{kÞ
Mkk{u fuðe heíku økk{÷kufkuLku òøk]ík fhðk, Mk{S økÞk níkk yLku yu heíku ykðLkkhk Lknª íku {kxu rðrðÄ WÃkkÞku Mkq[ÔÞk Au.
fuðe Mkkð[uíke hk¾ðeÚke ÷ELku SðLksYhe ÃkzfkhkuLku ÃknkU[e ð¤ðk ykÞkusLk nkÚk ÄÞwO ÷kufkuLku ½h{kt Ãkrhðkh MkkÚku çkuMkeLku h{e
m
[esðMíkwykuLke íktøke Lk MkòoÞ íkuLkwt ykÞkusLk níkwt. íkuLkk fkhýu s yksu ÷kìfzkWLk Aíkkt þfkÞ íkuðe h{íkkuLke {krníke ÃknkU[kze Au.
fÞwO. yk {kxu Ãknu÷kt íkku y{u økk{Lkkt y{khk økk{Lku fkuE íkf÷eV LkÚke. W÷xkLkwt yk rMkðkÞ Þkuøk, n¤ðe fMkhík, ðkt[Lk,
þkf¼kS, yLkks, fXku¤ Ãkfðíkk ¾uzqíkkuLku ½ýk yuðk rLkýoÞku Au su y{u Ãknu÷kt s ÷E rVÕ{ku òuðkLkwt Ãký fneyu Aeyu. r{ºkkuLku
ra
økk{Lke WÃks çknkh Lk ÷E sðk Mk{òÔÞk. ÷eÄk níkk, suLku Mkhfkhu yu ÃkAe yk¾k VkuLk fhku, MkøkktMktçktÄeyku MkkÚku MktçktÄku
yu ÃkAe ÃkþwÃkk÷fkuLku økk{÷kufkuLkk ðÃkhkþ hkßÞLke økúk{Ãkt[kÞíkkuLku y{÷{kt {qfðk MkwÄkhku, æÞkLk fhku yu{ yLkuf WÃkkÞku Mkq[ÔÞk
sux÷ku ËqÄ-½eLkku ÃkwhðXku ò¤ðe hk¾ðk fÌkwt níkwt.’ Au. suÚke íkuyku {kLkrMkf yMðMÚk Lk ÚkkÞ yLku
leg
{LkkÔÞk. frhÞkýkLke ËwfkLkkuðk¤kLku 22{e ynªLkk ík÷kxe ykrþ»k¼kE ËuMkkEyu ÷kìfzkWLkLkku ¼tøk Lk ÚkkÞ.’
{k[oLkk ÷kìfzkWLk Ãknu÷kt sYhe Mkk{kLk ¼he nðu økk{÷kufkuLkk {kLkrMkf ykhkuøÞ Ãkh økúk{Ãkt[kÞíkLkk fBÃÞwxh ykuÃkhuxh
Ëuðk fÌkwt. økk{÷kufkuLku [uÃk Lk ÷køku yu {kxu hksw¼kE hkð¤ fkuhkuLkk ðkRhMkLke {nk{khe
{wÏÞ çktLku «ðuþîkhku Ãkh fk{[÷kW [ufÃkkuMx ÷kìfzkWLk Ëhr{ÞkLk yuðk ðå[u Ãký økk{÷kufkuLku íkf÷eV Lk Ãkzu íku nuíkwÚke
/te
çkLkkðe. y{khe yk {nuLkík htøk ÷kðe. ½ýk rLkýoÞku Au su y{u rLkÞr{ík nkshe ykÃku Au. íkuyku sYhe ík{k{
fu{ fu, ÷kìfzkWLkLkk þYykíkLkk rËðMkku{kt Ãknu÷kt s y{÷{kt {qfe ËeÄk Ëk¾÷k, MkŠxrVfux, Wíkkhk, rçk÷ ðøkuhu
s ykMkÃkkMkLkkt yLkuf økk{ku{kt SðLksYhe níkk yLku hkßÞ Mkhfkhu ÃkAe ykuLk÷kELk s fhe Ëu Au suÚke fkuELku økúk{
[eòu ¾qxe Ãkze níke, íÞkhu y{khu íÞkt Ãkt[kÞíkLkku Ä¬ku Lk ¾kðku Ãkzu. økk{÷kufkuyu
s:/
økúk{Ãkt[kÞíkLkku íkuLkku y{÷

yksLke íkkhe¾u Ãký çkÄwt hkçkuíkk {wsçk [k÷e fhðk fÌkwt nkuÞ {kºk íku{Lku VkuLk fheLku sYhe {krníke
hÌkwt Au.’ s ykÃkðkLke hnu Au, yu ÃkAeLkwt çkÄwt s
fkuhkuLkk Mkk{uLke ÷zík{kt yk LkkLkfzwt økk{ fk{ íkuyku Ãkt[kÞík{kt çkuXkt çkuXkt s fhe
tp
Mkhfkhe íktºk fhíkkt Ãký çku fË{ ykøk¤ hÌkwt ykÃku Au.
Au. íkuLkku ytËks ík{u yuLkk ÃkhÚke Ãký ÷økkðe xqtf{kt, økk{÷kufku{kt yufíkk nkuÞ,
þfku fu, ßÞkhu þnuhkuLkk {kuxk hMíkkyku ykøkkuíkhwt ykÞkusLk fÞwO nkuÞ yLku Mk{ks
ht
Ãkh Ãkku÷eMku çkìrhfuz Ãký Lknkuíkkt økkuXÔÞkt «íÞuLke rLkck nkuÞ íkku øk{u íkuðe fÃkhe
íÞkhu ynª økk{÷kufkuyu ÷kfzkt økkuXðeLku [e{Lk¼kE Ãkh{kh, ÃkrhÂMÚkrík{kt Ãký xfe sðkÞ Au íkuLkku Ëk¾÷ku
MÚkkrLkf ykøkuðkLk, ðzMkh
fk{[÷kW [kufe Q¼e fhe ykðíkksíkkt yk økk{u Ãkwhku Ãkkzâku Au.

fkuhkuLkk RVuõx rðLkkuË Ãktzâk
ðMkwtÄhkLke çkhçkkËeLkk MkwÄkh {kxu
ag
®Mknkð÷kufLkLke ûký
sm
{kLkðe {kxu nk÷{kt MkkiÚke {kuxe Mk{MÞk {kLkðe îkhk ÃkuËk fhðk{kt ykðíkku
f[hku Au. yøkkW f[hkLkwt MksoLk fhu íkuðk ykÞk{ku ¾kMk Lk níkk. Ãk[kMk ðhMk
yøkkW Ãk]Úðe ÃkhLke ík{k{ «ð]r¥kykuLke ÔÞðÂMÚkík MkkRf÷ ([¢)
ok
[k÷íke níke. yksu Ãkw»f¤ yLku Lkkþ Lkk fhe þfkÞ íkuðku f[hku
{çk÷¾ ÃkuËk ÚkkÞ Au. {kLkðeyu yksu Ã÷kÂMxfLke ÔÞðMÚkk
yux÷e nËu ykí{Mkkík fhe Au fu íkuLkku WÃkkÞ yþõÞ
bo
sýkðk {ktzâku Au, Ãkhtíkw yksu y{wf ÷kufku ðíkwo¤kfkh
yÚkoþk†Lkwt sqLkwt {kìzu÷ LkðuMkhÚke hsq fhe hÌkk Au,
su{kt MkkÄLkku yLku MktMkkÄLkkuLkku Vhe VheÚke MkËkLku {kxu
e/
WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au, suLku íkuyku ðíkwo¤kfkh
(MkhõÞw÷h) RfkuLkku{e (yÚkoíktºk) fnu Au.
Ë huf sý Mðefkhu Au fu fkuhkuLkk Mktfxu SðLk
.m
«íÞuLkk íkuykuLkk rð[kh çkË÷kðe LkkÏÞk Au. ÷kufku
Ãk]Úðe yLku «f]ríkLku íkçkkn fhðk Lkef¤e Ãkzâk
níkk. ðMkwtÄhkLkwt Mk{íkku÷Lk su nËu çkøkkzâwt níkwt íkuLkwt
m
®Mknkð÷kufLk fhðkLke {kLkðeLku Vhs Ãkze Au. su

Lkðk rð[khku sLBÞk Au íkuLku yk[kh{kt {qfu íkku Mkkhwt yLku
yk {kºk M{þkLk-ðihkøÞ çkLkeLku Lkk yxfe òÞ.
ra
su Ãkþw Ãkûkeykuyu þnuhku yLku økk{zktLku Ãký

òfkhku ykÃke ËeÄku níkku íku nðu VheÚke Ëu¾kE
hÌkkt Au. {wtçkE{kt nUrøkøk økkzoLk yLku íkuLke LkSf
leg
ÃkkhMkeykuLke ¾khu½kx fku÷kuLke{kt nhýku Mkzf Ãkh

ykðeLku çkuMke økÞkt. ykMkk{ yLku fuh¤{kt nhýku
Mkzf Ãkh ykðeLku çkuMke økÞkt. ykMkk{ yLku fuh¤{kt
Lkøkhku ðå[uÚke nkÚkeyku ÃkMkkh Úkðk ÷køÞk. fuh¤Lkk
/te
fkuÍefkuzu þnuh{kt Íh¾Lkk fËLkwt yLku ÷ktçke Lke[e zkuf

Ähkðíkwt rMkðux Lkk{Lkwt rçk÷kze ðtþLkwt «kýe hks{køkkuo Ãkh ykðe økÞwt.
÷kufkuyu íkuLkk rð»ku ðkíkku Mkkt¼¤e níke. n{ýk «Úk{ ð¾ík òuÞwt. øktøkk,
s{wLkk yLku rðïLke LkËeykuLkkt s¤ MðåA çkLke økÞkt Au. Mk{wÿ{kt
s:/
MkÃkkxe Lke[u íkhíke rðhkx {kA÷eykuLke zÙkuLk îkhk íkMkðeh ÷E þfkÞ Au.
ðurLkMkLke Lknuhku MðåA MðåA çkLke. Mk{òÞ fu hkusLkk Äkuhýu {kýMk fuxfux÷ku
rðLkkþ ðuhu Au. fkøkzk, çkw÷çkw÷, nrhÞk¤, [f÷e, fkçkhku, økeÄ suðkt Ãkûkeyku
tp
økkÞçk ÚkE økÞkt Au. {kýMk sux÷ku [k÷kf, MðkÚkeo yLku Ãk]ÚðeLkku Ëw~{Lk çkeòu fkuE Sð
LkÚke. økkÞku, Mk{wÿLkk fk[çkk, {kA÷eyku ðøkuhuLku Ã÷kÂMxf ¾kíkkt fhe ËeÄkt. Ã÷kÂMxfÚke íkuLku
¾qçk ykŠÚkf VkÞËku ÚkkÞ Au, Ãký {qh¾ çkË÷k{kt þwt þwt økw{kðu Au íkuLkwt íkuLku ¼kLk LkÚke. s¤kþÞku,
ht
LkËeykuLku rh[kso fÞko ðøkh ykzuÄz ðuzVkx fhu. ¾kuhkf yLku ík{k{ MktMkkÄLkkuLkku fhfMkhÃkqðof
WÃkÞkuøk yLku íkuLkkt Mkíkík ÃkwLkSoðLkLke ÔÞðMÚkk {kLkðe Lknª fhu íkku fkuhkuLkkÚke Ãký ¼Þtfh Mktfxku
LkSfLkk ËkÞfkyku{kt s ykððkLkk Au. fkuhkuLkk íkuLke [uíkðýeYÃku ykÔÞku Au. {kýMku þwt fhðwt
fkuhkuLkk RVuõx
òuEyu yLku ðkMíkð{kt þwt fhe hÌkku Au íku Ëhuf{kt Ã÷kÂMxfLkku ðÃkhkþ. Ã÷kÂMxfu Ãk] nkÚk ÄÞkuo níkku. ¾kuhkfLkk çkøkkz rðþu íku{ýu
rðøkíkÃkqðof íkÃkkMkðk suðwt Au. ÚðeLke Mk{íkw÷kLkwt [¢ íkkuze LkkÏÞwt Au. fÃkkMk, «Úk{ ð¾ík {n¥ðLkwt yLku {kuxwt MktþkuÄLk nkÚk
{kLkðe {kxu nk÷{kt MkkiÚke {kuxe Mk{MÞk þýLke Úku÷eyku, ðktMk yLku ÍkzLkkt ÃkkLkLke ÄÞwO níkwt. MktMÚkkyu rçkúxLkLkkt 2200 sux÷kt
ag
{kLkðe îkhk ÃkuËk fhðk{kt ykðíkku f[hku Au. xkuÃk÷eyku, Mkqtz÷k, {kx÷kt, Mkktçku÷k ík{k{ fwxwtçkkuLkku Mkhðu fÞkuo níkku su{kt yk fwxwtçkkuyu
yøkkW f[hkLkwt MksoLk fhu íkuðk ykÞk{ku ¾kMk Lk ¾kíkh çkLkeLku Ãk]Úðe MkkÚku ¼¤e síkkt níkkt. MktþkuÄfkuLku Aqx ykÃke níke fu íkuyku fwxwtçkLkk
níkk. Ãk[kMk ðhMk yøkkW Ãk]Úðe ÃkhLke ík{k{ Vheðkh Ãk]Úðe Lkðytfwrhík Úkíke. yksu f[hkLke íkÃkkMk fhe þfu yLku ðÃkhkÞk
sm
«ð]r¥kykuLke ÔÞðÂMÚkík MkkRf÷ ([¢) Ã÷kÂMxf ¾kzk{kt, ¾uíkh{kt fu f[hkLkk ðøkhLkk fu yÄqhk ðÃkhkÞu÷kt ¾kuhkf fu íkuLkk
[k÷íke níke. yksu Ãkw»f¤ yLku Lkkþ Lkk Ãknkzku{kt økÞwt ÃkAe íkuLkwt fþwt s Úkíkwt LkÚke. ÃkufuxkuLkwt ðsLk fhe þfu. MktþkuÄLkLkkt su
fhe þfkÞ íkuðku f[hku {çk÷¾ ÃkuËk ÚkkÞ MkUfzku ðhMk MkwÄe íku Ã÷kÂMxf s hnu Au. sirðf Ãkrhýk{ku ykÔÞkt íku [kUfkðLkkhkt níkkt.
Au. ðuVhku, LkkMíkk, Xtzk Ãkeýk, Ãku®føk yLku LkiMkŠøkf [¢ ynª íkqxe Ãkzu Au. ½ýk ¼køkLkk fwxwtçkkuyu huÃkh{kt ðªxk¤u÷kt
{kLkðeyu yksu Ã÷kÂMxfLke ÔÞðMÚkk yk¾uLku yk¾k r[fLk VUfe ËeÄkt níkkt. íkuyku su
ok
yux÷e nËu ykí{Mkkík fhe Au fu íkuLkku Mk÷kz ¾heËíkkt fu íkiÞkh fhíkkt íku{ktLkwt yhÄwt
WÃkkÞ yþõÞ sýkðk {ktzâku Au. {kýMk yLku V¤ku{ktLkk [kuÚkk ¼køkLkkt f[hkÃkuxe{kt
¼q÷e økÞku Au fu 50 ðhMk yøkkW ykÃkýu ÃkÄhkðe Ëuíkkt níkkt. {kºk rçkúxLk{kt ðhMkLkk
bo
Ã÷kÂMxf ðøkh s Sðíkk níkk. ¾qçk MkMíkwt [kh ÷k¾ xLk çkxkxk VUfe Ëuðkíkk níkk.
Au íkuÚke WÃkÞkuøk Ãký çkuVk{ ÚkkÞ Au, Ãkhtíkw yksu íku «{ký ðæÞwt nþu. rçkúxLkLke ðMkrík
yksu y{wf ÷kufku ðíkwo¤kfkh yÚkoþk†Lkwt A fhkuzÚke ðÄw Au. yk rMkðkÞ frhÞkýkLke
sqLkwt {kìzu÷ LkðuMkhÚke hsq fhe hÌkk Au, su{kt Úku÷eyku ¾heËíkkt níkkt íku{ktLke 33 xfk,
e/
MkkÄLkku yLku MktMkkÄLkkuLkku Vhe VheÚke
MkËkLku {kxu WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu
Au, suLku íkuyku ðíkwo¤kfkh (MkhõÞw÷h)
«íÞuf ºký{ktÚke yuf, f[hku {kLkeLku VUfe
Ëuíkkt níkkt.
yÇÞkMkku{kt yu Ãký ¢{þ: òýðk {éÞwt
.m
RfkuLkku{e (yÚkoíktºk) fnu Au. fu ykðku ði¼ðe ðuzVkx {kºk rçkúxLkLke s
LkSfLkk ¼rð»Þ{kt ykðLkkhe «ò fhíke LkÚke. søkík¼h{kt ºkeò ¼køkLkku
«[tz Ëw½oxLkkykuLku xk¤ðk {kýMku ¾kuhkf ðuzVðk{kt ykðu Au. íku{ktÞ y{urhfLkku
m
íkuLku yÃkLkkððe s Ãkzþu, su heíku yLku ÞwhkurÃkÞLkkuLku íkku rð[kÞko ðøkh s

íkk¤kçktÄe yÚkkoík ÷kìfzkWLkLku yLkks-¾kuhkf VUfe ËuðkLke ykËík Ãkze Au.
yÃkLkkððwt Ãkzâwt Au. yLÞÚkk ËwrLkÞk{kt ðhMku 75 ÷k¾ fhkuz (rhÃkex 75
ra
rðLkkþ Lk¬e Au. ÷k¾ fhkuz) YrÃkÞkLkku ¾kuhkf søkík{kt VUfe

«Úk{ yLLk yÚkðk ËuðkÞ Au. ¼khíkLkwt fw÷ yÚkoíktºk yk hf{Úke
¾kuhkfLke ðkík fheyu. {kºk yZe økýkÚke Úkkuzwt {kuxwt Au. yuf økkuhwt
leg
yLkks, ¾kuhkfLkk ðÃkhkþ ËtÃkíke ðhMkkuÚke Ãk]ÚðeLkku «ðkMk fhu Au. íku
yLku ðuzVkx rðþu ÷kufkuLku huMxkuhkt{kt s{ðkLku çkË÷u ÷kufkuLke f[hkÃkuxe
MktÞ{{kt hk¾ðkLkwt {w~fu÷ Au. {kh VUËeLku ÃkkuíkkLku {kxu ¾kuhkf {u¤ðe ÷u Au. ¾qçk
Ãkzu Au íkku Ãký ÷kìfçktËe{kt Vhðk Lkef¤e Ãkzu ykuAk ÃkiMkk{kt «ðkMk ÚkkÞ, Ãký ËhufLku yk
/te
Au, íkku s{ðkLke çkkçkík{kt íkku yk¾e ÔÞðMÚkk heík ÃkMktË Lkk Ãkzu. fnuðkLkku {ík÷çk yu fu
s Äh{q¤Úke çkË÷ðe Ãkzu. f[hkÃkuxe{kt yux÷ku ¾kuhkf nkuÞ Au fu Ãkrík-
¾kuhkfLke çkkçkík{kt MktÞ{ ò¤ððkLke ÃkíLkeLkwt økwshkLk [k÷e òÞ. íkuykuLkk Ãkh
¾qçk sYh Au. r÷Í økkuzðeLk Lkk{Lkkt Ãktrzíkk yuf zkuõÞw{uLxhe Ãký çkLke Au. íkuyku fnu Au
s:/
‘ðÕzo rhMkkuŠMkÍ RÂLMxxâqx’ MktMÚkk [÷kðu fu, ½ýk ÷kufkuyu íktËwhMík V¤kuLkkt çkkuõMk VUfe
Au. ËMkuf ðhMk yøkkW yu{ýu ‘ðuMx (f[hku) ËeÄkt nkuÞ íku íkuykuLku {¤u.
yuLz rhMkkuŠMkÍ (MktMkkÄLkku) yuõþLk «kuøkúk{ MktþkuÄLkkuLkkt Ãkrhýk{ku çkkË MktMÚkkyu ‘÷ð
tp
Vqz nuEx ðuMx’ (¾kuhkfLku «u{ fhku. çkøkkz

{kLkðeyu yksu Ã÷kÂMxfLke ÔÞðMÚkk yux÷e nËu ykí{Mkkík fhe «íÞu LkVhík hk¾ku) Lkk{Lkwt yuf yr¼ÞkLk
þY fÞwO. †eykuLku ¾kuhkfLke ò¤ðýe yLku
Au fu íkuLkku WÃkkÞ yþõÞ sýkðk {ktzâku Au. {kýMk ¼q÷e økÞku
ht
çk[kðLke rxÃMk ykÃkðk{kt ykðe. çkúuz ðkMke

Au fu 50 ðhMk yøkkW ykÃkýu Ã÷kÂMxf ðøkh s Sðíkk níkk Lkk ÚkkÞ íku {kxu íkuLku xkuMx{kt Vuhððe, ðkMke
çkúuzLku Ãký xkuMx{kt Vuhðe þfkÞ ðøkuhu.

fkuhkuLkk RVuõx
Ãký fhe Lkk¾u yLku íku fux÷k YrÃkÞk{kt Ãkzu
íkuLke økýíkhe fhu. ÃkAe çkku÷eLku Mkt¼¤kðu fu
ík{u ykx÷k YrÃkÞk økkçkuos{kt VUfe ËeÄk. ¾kMk
ag
fheLku nkuxu÷Lkk hMkkuRÞkyku Ãký økkçkuos{kt
ðÄw ¾qçk VUfíkk nkuÞ. þuVLku yk heíku òý
fhkÞ íkku íkuLkwt {qÕÞ Mk{òÞ. ½hð¾heLkk
sm
Mkk{kLk yLku VŠLk[h {kxu søk«rMkØ
ykErfÞk (ErfÞk) ftÃkLkeyu ykðe xÙuþ
Ãkuxeyku rðfMkkðe Au. òu LkwfMkkLkeLkwt {kÃk
òýðk {¤u íkku íkuLkku Wfu÷ ykýðkLke RåAk
Úkþu. ykðe xÙuþ çkeLk ðMkkÔÞk çkkË fkuLþMk
ok
çkLku÷k þuV (hMkkuRÞk) yLku økúknfku çktLku
ðuxVkx fhíkk ykuAk ÚkÞk Au.
¼khík{kt ½ýk þnuhku{kt ònuh{kt
bo
hìr£shuxhku økkuXðkÞkt Au. Mkuðk¼kðe
MktMÚkkyku ykðe «ð]r¥kyku fhu Au. suLke
økúkuMkheLkk ËwfkLkËkhku yLku Ãkufußz VqzLke xkxk sqÚkLkk Ãkqðo yæÞûk híkLk xkxkyu ÃkkMku hktÄu÷wt yLkks ðæÞwt nkuÞ íku ykðeLku
rLk{koíkk ftÃkLkeykuLku Mk{òððk{kt ykÔÞwt s{oLke{kt ÃkkuíkkLku yLku ÃkkuíkkLke ftÃkLkeLke £eÍ{kt {wfe òÞ yLku suLku ¾kðwt nkuÞ íku ÷E
fu yk [es fux÷k Mk{ÞLke ytËh ({rnLkku,
çku {rnLkk) ykhkuøke sðe íku Mkq[Lkk çkkuÕz
yûkhku{kt, MÃkü heíku ðkt[e þfkÞ íku heíku e/
xe{Lku su yLkw¼ð ÚkÞku níkku íku ÷ÏÞwt Au.
íkuykuyu yuf huMxkuhkt{kt sYh fhíkkt ðÄw ykuzoh
ykÃÞku níkku. ¾kuhkf Ãkze hÌkku íkku rçk÷Lke
òÞ. çkku÷ðk{kt yk ÔÞðMÚkk Mkh¤ Au, Ãký
y{÷{kt {qõÞk çkkË [÷kððe y½he Au. íÞkt
ykMkÃkkMk Ãkze hnuíkk r¼¾kheyku íÞktÚke ¾Mku
.m
÷¾ðe. ykÃkýu íÞkt yLku yLkuf {qzeðkËe MkkÚku ðÄkhkLkk ËtzLke hf{ Ãký ¼hðe Ãkze. Lknª. {kLkrMkf heíku ÔÞðMÚkkLkku nuíkw Mk{S
Ëuþku{kt ykðe rðøkíkku VhrsÞkíkÃkýu ÷¾ðe s{oLke{kt ¾kuhkfLkku çkøkkz fhðku íku økwLkku Au. þfðkLke ÂMÚkrík{kt Lkk nkuÞ, hMíkkLku fktXu nkuÞ
Ãkzu íkuÚke Lkhe ykt¾u ðkt[e Lkk þfkÞ íkuðzk ¼khík{kt ÷øLk«Mktøku ¾qçk çkøkkz ÚkkÞ. íkku xÙkrVf ò{ fhe Lkk¾u. Aíkkt rLkckðkLk
m
Íeýk yûkhku{kt yLkuf Mkq[Lkkyku yLku yøkkWLkk Mk{Þ{kt ÷kufku ¾qçk ykøkún fheLku ÔÞÂõík Mkt[k÷Lk fhu íkku ÔÞðMÚkk [k÷u Ãký
rðøkíkkuLkkt Íq{¾kt{kt õÞktf ¾qýu økkuXðe ÃkehMkíkkt íkuÚke çkøkkz Úkíkku yLku nðu çkwVu{kt ¾he. ykðe s heíku ½ýk þnuhku{kt ðÄkhkLkkt
Ëuðk{kt ykðu Au. ykÚke y{wf Mk{Þ ðeíke Ãkqhíkkt fkWLxhku Lkk hkÏÞk nkuÞ íkuÚke çkøkkz fÃkzktLke Ãký ÔÞðMÚkk ÚkE Au. suLke ÃkkMku
ra
økÞk çkkË WÃk¼kuõíkk yu [es ðkÃkhu íÞkt ðÄu Au, fkhý fu Ãknu÷e ð¾ík rzþ ¼hðk ðÄkhu nkuÞ íku íÞkt xktøke òÞ yLku sYhík{tË
yuõMkÃkkÞhe zux ðeíke [qfe nkuÞ yLku økúknf ÷ktçke ÷kELk ÷køku. Vheðkh ÷ktçke fíkkh{kt, ykðeLku ÷E òÞ. ykðe ÔÞðMÚkkLkku
íku VUfe Ëu. ¼khík{kt yrþrûkík ÷kufkuLku ðkt[íkk Ä¬k{w¬e{kt [k÷ðwt Lkk Ãkzu. (½ýe ð¾ík ËwhwÃkÞkuøk ÚkðkLke Mkt¼kðLkk {kuxe hnu Au, Ãký
leg
Lkk ykðzu. ykðzu íkku ÃkkMku ËqhçkeLk fu [~{k ykÃkýe ykøk¤ðk¤ku rhðMko røkÞh{kt ÃkkAe ÞkuøÞ ÔÞÂõíkLke Ëu¾hu¾{kt [÷kððk{kt ykðu
Lk nkuÞ íkuÚke [k÷e òÞ. økúkuMkhe MxkuMkoLkk {khu. ykÃkýe rzþ MkkÚku yV¤kÞ. çkwVu{kt íkku hkuxe yLku fÃkzktLkku ðuzVkx {kuxk «{ký{kt
{kr÷fkuLku íku ðkík rþ¾ðkzðk{kt ykðe fu s{íkkt s{íkkt rzþLku çkk¤f fhíkkt ðÄw xk¤e þfkÞ Au.
‘yuf Ãkh çkeS [es £e’Lke ðu[ký ÔÞðMÚkk fk¤SÚke Mkt¼k¤ðe Ãkzu) ykðkt fkhýkuÚke yìhÃkkuxToMkLke ykMkÃkkMk Qzíkkt {kuxkt
/te
¾kã Mkk{økúeLke çkkçkík{kt Lkk yÃkLkkðu, ÷kufku sYh fhíkkt ðÄw rzþ{kt ¼he ÷u. ÃkAe fËLkkt ÃkûkeykuLku Ëqh nxkððk sYhe nkuÞ
fkhý fu íkuLkkÚke ½h{kt {Vík ykðu, Ãký VUfu. Au yLÞÚkk íkuyku rð{kLk MkkÚku yV¤kÞ íkku
rçkLksYheÃkýu ykðu, su ytíku økkçkuos{kt Ãkrù{Lkk ËuþkuLke nkuxu÷{kt, huMxkuhkt{kt Ãkkuíku {he òÞ yLku rð{kLkLku {kuxwt LkwfMkkLk
VUfðk{kt ykðu. yk çkÄe «ð]r¥kykuLkwt MkwtËh ykÄwrLkf f[hkÃkuxeyku økkuXððk{kt ykðu Au. ÃknkU[kzu. rð{kLk {kxu òu¾{e çkLku. {wtçkE
s:/
Ãkrhýk{ ykÔÞwt. [kh ðhMk çkkË rçkúxLkLkk íku{kt [es ðMíkw MkkÚku rzþ VUfðk{kt ykðu íkku yìhÃkkuxo ÃkhÚke Mk{ze, økeÄ, ^÷u®{økku suðkt
¾kuhkf-ðuzVkxLkk «{ký{kt ðeMk xfk sux÷ku íku{ktLke {n¥ðLke ðMíkwyku fE Au íku ÃkkuíkkLkk Ãkûke Ëqh hnu íku {kxu Äkhkðe yLku Íhe{he,
{kuxku ½xkzku LkkUÄkÞku. R÷uõxÙkurLkõMk MkuLMkhÚke òýe ÷u. íkuLkwt ðsLk fwh÷k, çku÷çkÍkhLkk økuhfkÞËu [k÷íkkt
tp
LkkLkkt-LkkLkkt fík÷¾kLkkt Mkhfkhu VhrsÞkík

¼khík{kt ÷øLk«Mktøku ¾qçk çkøkkz ÚkkÞ. yøkkWLkk Mk{Þ{kt ÷kufku çktÄ fhkððk Ãkzâkt níkkt suÚke Ãkûkeyku íÞkt
{tzhkÞk Lk hnu. ÃkûkeykuLku çktËqfkuLkk yðksÚke
¾qçk ykøkún fheLku ÃkehMkíkkt íkuÚke çkøkkz Úkíkku yLku nðu çkwVu{kt
ht
Ëqh hk¾ðk {kxu Ãký ¾kMk {kýMkku h¾kÞ

Ãkqhíkkt fkWLxhku Lkk hkÏÞk nkuÞ íkuÚke çkøkkz ðÄu Au Au. ËwrLkÞkLkk yLÞ yìhÃkkuxToMk Ãkh çktËqfLke
økku¤eyku AkuzeLku Qzíkkt ÃkûkeykuLku {khe
fkuhkuLkk RVuõx
Ãkkzíkk ÷kufku h¾kÞ Au. yøkkW yk heíku {khe
Lk¾kÞu÷kt ÃkûkeykuLkku RÂLMkLkhuxh{kt Lkk¾e
rLkfk÷ ÷ðkíkku níkku, Ãkhtíkw nðu íku huMxkuhktykuLku
ag
ÃknkU[kzkÞ Au. LkuÄh÷uLzTMk{kt yuf økúkuMkhe
þkuÃkLke {kuxe [uRLk, yÚkkoík yLkuf MxkuMko
Ähkðíke ftÃkLkeLke ËwfkLkku{kt y{wf ¾kuhkf
sm
ðu[kÞk ðøkh Ãkze hnuíkku níkku. ÷øk¼øk çkÄk
Ëuþku{kt ËwfkLkku{kt ykðku, ðu[kE Lkk òÞ íkku
çkøkze òÞ íkuðku ¾kuhkf ðÄíkku nkuÞ Au. ½ýk
Ëuþku{kt Vqz çkuLõMk nkuÞ Au íku y{wf ¾kuhkf
÷E òÞ. ¼khík{kt y{wf Mkuðk¼kkðe
ok
MktMÚkkyku þY ÚkE Au su huMxkuhkt, nkuxu÷{ktÚke
çk[u÷ku ¾kuhkf yufXku fhe sYhík{tË ÷kufku{kt
sE {Vík{kt ðnU[u Au. rðËuþku{kt yk fk{ Vqz
bo
çkuLfku fhu Au, Ãký íkuyku ËwfkLkku{ktÚke çkÄku s
{k÷ Lkk WXkðu. ykÚke yuf «rMkØ økúkuMkhe
[uRLk îkhk ÃkkuíkkLke huMxkuhkt «Þkuøk ¾kíkh þY çkkË Mkðk ºký ÷k¾Úke ðÄw xLkLkku ÞeMxLkku rðþk¤ Vk{o{kt ÷k¾ku zw¬hku WAuhðk{kt ykðu
fhðk{kt ykðe. ftÃkLkeLkku {k÷Mkk{kLk{ktÚke fËzku çk[u Au. yk fËzkLku yuf sirðf-Qòo Au, Ãkhtíkw yk zw¬hkuLku su hkMkkÞrýf ¾kuhkf
¾kuhkf hktÄe, MkwtËh Lkðk {uLÞw{kt hsq fhe
Mkuðk ykÃkðk ÷køÞk. íku{kt ftÃkLkeLku yux÷e
MkV¤íkk {¤e fu ÷øk¼øk nðu Ëhuf [uRLk Mxkuh e/
((çkkÞkuyuLkSo) Ã÷kLx{kt ÃknkU[kzðk{kt
ykðu Au. yk Ã÷kLx{kt Mkqû{ Sðstíkw yk
fËzkLku çkkÞkuøkuMk{kt Vuhðe Lkk¾u Au su økuMk
yÃkkÞ Au íku {¤{qºk ðkxu s{eLk{kt yLku
ÃkkýeLkk †kuík{kt ¼¤u Au. nðu íÞktLke Ähíke
ðÄw f[hku MknLk fhe þfu íku{ LkÚke. nk÷{kt
.m
MkkÚku huMxkuhkt ¾ku÷ðk{kt ykðþu. ftÃkLkeLkku ykMkÃkkMkLkkt A nòh ½hku{kt ÃknkU[kzðk{kt s íkuLkku rLkfk÷ ¾qçk Ëqh ÷E sELku fhðku
RhkËku ÄtÄku fhðkLkku LkÚke, Ãký çkøkze síkkt ykðu Au. yk WÃkhktík Ãk[kMk nòh yufh Ãkzu Au. íku{kt Ãkw»f¤ ¾[o ÚkkÞ. nðu íkuykuyu
¾kuhkfLku ÞkuøÞ ÷kufku MkwÄe ÃknkU[kzðkLkku s{eLk {kxu fwËhíke ¾kíkh Ãký {¤u Au. yk WÃkkÞ þkuæÞku Au. íkuykuyu yuf Ã÷kLx çkktæÞku
m
Au. LkuÄh÷uLzTMk{kt yk yLku çkeS heíkku ðzu þnuh{kt f[hkLke yË÷kçkË÷e {kxu 22 Au su{kt MkwÔðhkuLkk ¾kíkh{ktÚke þheh {kxu
¾kuhkfLkku ðuzVkx yksÚke ËMk ðhMk yøkkW fuLÿku þY fhkÞkt Au. ßÞkt suykuLku su f[hkLke Ãkku»kf ½xfku, suðkt fu VkuMVhMk, LkkRxÙkusLk,
30 xfk ½xkzðk{kt ykÔÞku níkku. sYhík nkuÞ íku ÷E òÞ Au yLku çkË÷k{kt ÃkkuxurþÞ{ ðøkuhu ¾U[e fkZðk{kt ykðu Au.
ra
ËwrLkÞk{kt yLkuf MÚk¤kuyu sirðf f[hku ÃkkuíkkLku suLke sYh Lkk nkuÞ íkuðku f[hku ykÃke yk ík¥ðku Ëðkyku çkLkkððkLkk fk{{kt ykðu.
yLku çkeòu f[hku çkk¤eLku ðes¤e WíÃkLLk òÞ Au. ykuR÷ rhVkRLkhe ðÄu÷ku økuMk ykÃku çkkfe su f[hku ðÄu íku Mkqû{ Sðkýwyku ¾kE
ÚkkÞ Au. zuLk{kfoLkk fkuÃkLknuøkLk þnuh{kt yLku fku÷Mkk{ktÚke ðes¤e çkLkkðíkk Ãkkðh- òÞ. Ãkrhýk{u Qòo {kxuLkku çkkÞkuøkuMk {¤u su
leg
Ãkkr÷fkyu ík{k{ rMkÍLk{kt fk{ ykðu íkku Ã÷kLx ÃkkMkuÚke çkË÷k{kt SÃMk{ {u¤ðu. Ãkkðh Ãkkðh-Ã÷kLxLku ðes¤e WíÃkkËLk{kt {ËËYÃk
Mfe$øk {kxuLkku Zk¤ ÃkkuíkkLkk ðzk{ÚkfLke Ã÷kLx Äw{kzk{ktÚke SÃMk{ {u¤ðu. yk heíku ÚkkÞ. ¼khík{kt ©e LkeríkLk økzfhe ykðe
Ãknku¤e R{khíkLke Aík Ãkh çkktæÞku Au. yk yk ftÃkLkeyku {¤eLku ðhMku YrÃkÞk 2200 fux÷ef ÞkusLkkyku ÷E ykÔÞk Au, Ãký íkuLku
Mfe-M÷kuÃk {kxu RÂLMkLkhuxhku{kt f[hku çkk¤eLku fhkuzLke ðhMku çk[ík fhu yLku Mkðk A ÷k¾Úke ÔÞkÃkf Mðef]ríkyku {¤e nkuÞ íku{ sýkíkwt
/te
ðes¤e {u¤ðkÞ Au. çkkswLkk yuf þnuh{kt ðÄw {urxÙf xLk fkçkoLk zkÞkuõMkkRz nðk{kt LkÚke. s{oLkeLkk ¾uzqíkku yk heíku ðes¤e ÃkuËk
y÷øk-y÷øk {kr÷feLke zÍLkuf ftÃkLkeykuLkk ¼¤íkku yxfu Au. yk {kìzu÷ ËwrLkÞkLkkt yLÞ fheLku, ÃkkuíkkLkk ðÃkhkþ çkkË ðÄu íku ðes¤e
ðzkykuyu {¤eLku yuf {tz¤ hÌkwt Au. íku ík{k{ þnuhku{kt y{÷{kt {wfkE hÌkwt Au. ftÃkLkeykuLku ðu[u Au.
ftÃkLkeykuLkkt fkh¾kLkkt yk fk÷wLËçkkuøko økwshkíkLkk ðkÃke, ytf÷uïh suðkt yøkkWLkk Mk{Þ{kt, {ík÷çk fu yk {kºk
s:/
þnuh{kt Au. yk ftÃkLkeyku yuf çkeòLkk þnuhku{kt hkMkkÞrýf yLku çkeò WãkuøkkuLku [k÷eMk-Ãk[kMk ðhMkku yøkkW ¾uzqíkku ÃkkuíkkLkk
f[hkLkku WÃkÞkuøk fhu Au. Ëðk ftÃkLkeyku Ëðk fkhýu s{eLk yLku ÃkkýeLkk MkkuMko ¼ÞsLkf ¾uíkh fu s{eLk Ãkh Lk¼e þfu yux÷kt s
çkLkkððk {kxu ÞeMxLkku WÃkÞkuøk fhu íÞkh nËu «Ëqr»kík ÚkÞk Au. s{oLke{kt zw¬hkuLkk Ãkþwyku Ãkk¤íkkt níkkt. yk «kýeyku {¤-{qºk
tp
YÃku yux÷ku {kuxk sÚÚkk{kt f[hku çknkh fkZíkk

økwshkíkLkk ðkÃke, ytf÷uïh suðkt þnuhku{kt hkMkkÞrýf yLku çkeò Lk níkk su s{eLkku MknLk Lkk fhe þfu, Ãkhtíkw
yksu ykiãkurøkf Zçku «kýeykuLkwt Vk‹{øk
WãkuøkkuLku fkhýu s{eLk yLku ÃkkýeLkk MkkuMko ¼ÞsLkf nËu «Ëqr»kík
ht
Úkðk {ktzâwt íkuÚke ÃkÞkoðhýLkwt [¢ íkqxe økÞwt.

ÚkÞk Au s{eLkLku sYh fhíkkt ðÄw Aký-Ãkuþkçk {¤u íkku
Ãký LkwfMkkLkfkhf çkLku Au.

fkuhkuLkk RVuõx
çkkçkík nþu. òufu yk ÂMÚkrík ÃkuËk Úkíkkt nS
Mk{Þ ÷køkþu. íkku Ãký sirðf ÃkØríkÚke íkiÞkh
Úkíke [esðMíkwyku yk Ãk]ÚðeLku {kVf ykðu
ag
Au íkuÚke fwËhíke ÃkØríkÚke íkiÞkh Úkíke [eòuLku
¼rð»Þ{kt yrLkðkÞoÃkýu yÃkLkkððe Ãkzþu.
yuzÙeyLk yLku {kxuo Lkk{Lkk çku rfMkkLk
sm
ÞwðkLkkuLku Lkk{u n{ýk yuf ðerzÞku Vhíkku ÚkÞku
Au. yk ÞwðkLkku rðøkkLk yux÷u fu þkfknkhe
(yÚkkoík y®nMkf) [k{zwt Wøkkzu Au. ðerzÞkuLkk
yuLfh fnu Au fu VuþLk Wãkuøk ËwrLkÞkLku MkkiÚke
ðÄw «Ëqr»kík fhLkkhku çkeò ¢{Lkku Wãkuøk Au,
ok
yLku [k{zwt íku{kt {n¥ðLkwt ½xf Au. øktøkk-
s{wLkkLku [k{zktLkkt fkh¾kLkktLkku «ðkne f[hku
s ¾qçk øktËe çkLkkðu Au. fkLkÃkwhLkku xuLkhe
bo
Wãkuøk {kuxk ÃkkÞu sðkçkËkh. ËwrLkÞk{kt
yLku VuþLk Wãkuøk{kt MkkiÚke ðÄw [{o økkÞkuLkwt
y{urhfk{kt {fkELkk ÃkkfÚke ¼hu÷e hk¾u íkuðe økkZ ò¤e h[u Au íku {kÞMkur÷Þ{ ðÃkhkÞ Au. yu økkÞkuyu ¾qçk [khku [hðku Ãkzu
÷ktçke ÷Mk økqzTMk xÙuLkku yuf hkßÞ{ktÚke íkhefu yku¤¾kÞ Au. EçkuLk çkuÞh Lkk{Lkk Au, Ãkkýe Ãkeðwt Ãkzu Au. [k{zkLku xuLk fhðk{kt
çkeò{kt òÞ, Ãkhtíkw çkeò hkßÞ{ktÚke {fkE
Ãkfðíkkt ykÞkuðk suðkt hkßÞku{kt yux÷wt
¾kíkh síkwt LkÚke. çkeò hkßÞku{kt ¾kíkhLkk e/
yuf MktþkuÄf rð¿kkLkeyu {kÞMkur÷Þ{{ktÚke
yuf ø÷w yÚkðk økwtËh suðku ÃkËkÚko håÞku Au.
çku ÃkkrxÞk ðå[u {q¤ QøkkzeLku íku ÃkkrxÞkLku
ykðu. íku{kt Ãkw»f¤ Ãkkýe ðÃkhkÞ. xuLk fhðk
{kxu Ãkw»f¤ Íuhe fur{f÷ku ðÃkhkÞ Au, su
ðÃkhkÞkt ÃkAe LkËeyku{kt Akuzðk{kt ykðu.
.m
zwtøkhku ¾zfu÷kt nkuÞ, Ãký íku MÚkkrLkf ðÃkhkþ {sçkqíkeÚke òuze þfkÞ. yk ÃkËkÚko fkuE Ãký s¤Mk]rüLku {khe Lkk¾u, Ãkkýe Ãkeðk÷kÞf Lkk
{kxu nkuÞ. yux÷u ÃkkMku Ãkw»f¤ ¾kíkh nkuÞ Ãkqðo rLkÄkorhík ykfkh fu ykf]rík{kt Wøkkze çk[u. fur{f÷kuLku fkhýu [k{zwt ÃkkuíkkLke heíku
yLku {fkE çknkhÚke ykðu. MkhõÞw÷h þfkÞ. nðu íku{kt ðÄw MktþkuÄLkku ÚkE hÌkkt Au. ¾ík{ ÚkELku Mk]rü{kt ¼¤e òÞ íkuðwt çkkÞku-
m
RfkuLkku{eLkwt [¢ ynª Ãký íkqxe òÞ, Ãkhtíkw çkkÞku÷kursf÷ Úkúe-ze r«Lxh{kt ík{u fkuE Ãký rzøkúuzuçk÷ hnuíkwt LkÚke. çktLku ÞwðkLkku VuþLk
çkeò hkßÞku{ktÚke økkzeyku ¼heLku ¾kíkh [es ðMíkwLke yË÷kuyË÷ Lkf÷ çkLkkðe þfku RLzMxÙe{kt níkk. ÃkþwLkkt [k{zktLkk WíÃkkËLkLke
ykÞkuðk ðøkuhu hkßÞku{kt {kuf÷ðkLkwt ykŠÚkf Aku íku{ yk {kÞMkur÷Þ{Lkkt {q¤ Úkfe çkqx, òu¾{e «r¢Þkyku òýíkk níkk. íkuykuyu
ra
heíku ÃkkuMkkÞ Lknª. òu yu ¾kíkh {kuf÷kíkwt [ÃÃk÷Lkkt íkr¤Þkt, þkfknkhe [k{zwt, fkuE rðfÕÃk þkuÄe fkZðkLkwt Lk¬e fÞwO. çku ðhMkLkk
ÚkkÞ íkku MkhõÞw÷h RfkuLkku{eLkwt [¢ VheÚke Ãký ykfkhLke ¾kã[es Wøkkze þfkþu. Mkíkík ¾tík yLku Mk¾ík {nuLkík çkkË fufxMk
Vhíkwt ÚkkÞ. çkeò yÚko{kt fneyu íkku çkqx, [ÃÃk÷, nuLzçkuøk yux÷u fu Úkkuh{ktÚke íkuykuyu rðfÕÃk þkuæÞku.
leg
yksu ÃkkŠxf÷ çkkuzo yLku VkRçkh ðøkuhu ¾uíkh{kt Wøkkzkþu. yk heíku íkiÞkh ÚkkuhLkkt Íkz ykuAk ÃkkýeÚke ðhMkkuLkkt ðhMk
ø÷kMk{ktÚke VŠLk[hku yLku Ãkufu®søk {kxuLke fhkÞu÷kt [k{zktLke yuf nuLzçkuøk $ø÷uLzLkk Sðu. ykuAk ðhMkkËLkk «Ëuþ{kt Ãký Qøkkze
çkkuzo suðe [esðMíkw çkLku, Ãkhtíkw íku{kt yuf {n¥ðLkk BÞwrÍÞ{{kt «ËŠþík fhkE þfkÞ. ð¤e yufðkh Qøkkzâk ÃkAe íkuLkk yuf
÷kfzktLkk fýku yuf{ufLku [exfe òÞ íku {kxu níke. ¼rð»Þ{kt {kuxk ¼køkLke [eòu sirðf çku nkÚk (yÚkðk ÃkktË) fkÃkðk{kt ykðu. yk¾k
/te
yuzurMkð ÃkËkÚkkuo ðÃkhkÞ Au. íku økwtËh suðwt fk{ ÃkØríkÚke íkiÞkh fhu÷e nþu. íku ¾uíkh{kt fu AkuzLku fkÃkðkLke yLku LkðuMkhÚke QøkkzðkLke
fhu, Ãký yk hMkkÞýku ÃkÞkoðhý {kxu ¾qçk ÷uçkkuhuxhe{kt Wøkkzu÷e nþu. yMk÷ {ktMk suðtw ÍtÍx hnuíke LkÚke. ÃkkýeLkku çkøkkz Úkíkku LkÚke.
òu¾{e Au. nðu nðu {þY{Lkk {qr¤Þk{ktÚke {ktMk «Þkuøkþk¤k{kt íkiÞkh ÚkE [qõÞwt Au yLku ð¤e, yk ÞwðkLkku {q¤ {uÂõMkfkuLkk. íÞkt Úkkuh
Vurðfku÷ suðku ÃkËkÚko íkiÞkh fhe þfkÞ Au, íkuÚke Ãk]Úðe ÃkhLkkt yurLk{÷ VkBMko ykuAkt Úkþu. ¾qçk Qøku. íkuykuyu «r¢Þk íkiÞkh fhe Au su{kt
s:/
Ãký íku «kf]ríkf nkuðkLku fkhýu ÃkÞkoðhý yk {ktMk þkfknkhe ÃkØríkyu ÷uçkkuhuxhe{kt ÚkkuhLkk nkÚk yufXk fhe íkuLke [xýe suðe ÃkuMx
{kxu LkwfMkkLkfkhf LkÚke. {þY{Lkk {q¤ íkiÞkh fhðk{kt ykÔÞwt Au. «kýe ®nMkk íkiÞkh fhðk{kt ykðu. íkuLke MkkÚku ÃkÞkoðhý
økkZ heíku yufçkeò MkkÚku òuzkELku Ãkfze yxfþu íku Ãký þkfknkheyku {kxu {n¥ðLke {kxu rçk÷fw÷ òu¾{e Lkk nkuÞ íkuðkt hMkkÞýku
tp
W{uhðk{kt ykðu yLku íku{ktÚke òuEyu íkuðk

yMk÷ {ktMk suðtw {ktMk «Þkuøkþk¤k{kt íkiÞkh ÚkE [qõÞwt Au yLku xuû[h{kt [k{zwt {u¤ðe þfkÞ Au. yuzÙeyLk
yLku {kxuoLkk Ëkðk «{kýu yk Lkðk «fkhLkwt
íkuÚke Ãk]Úðe ÃkhLkkt yurLk{÷ VkBMko ykuAkt Úkþu. yk {ktMk þkfknkhe
ht
[k{zwt ÃkþwLkkt [k{zkt suðwt s nkuÞ Au. fkuxLkLkkt

ÃkØríkyu ÷uçkkuhuxhe{kt íkiÞkh fhðk{kt ykÔÞwt Au fÃkzktLke {kVf íku{ktÚke nðkLke ykðLk-òðLk
(rçkúÄuçk÷) ÚkkÞ Au. íku ykuøkuorLkf, y®nMkf
fkuhkuLkk RVuõx
yLku çkkÞkurzøkúuzuçk÷ nkuÞ Au. ËMk ðhMk xfu
Au. ÂMÚkrík MÚkkÃkf nkuÞ Au íkuÚke ðMíkwLkku {q¤
ykfkh çkË÷kíkku LkÚke. íkuLku fkuE Ëkøk ÷køkíkk
ag
LkÚke. þqÍ, VŠLk[h, ÷uÄh, ÷økus, ÃkMko
ðøkuhuLkk rLk{koý {kxu íku ðkÃkhe þfkÞ. ykLke
¾uíke þY Úkþu íÞkhu Mkqfk rðMíkkhku{kt ÷k¾ku
sm
÷kufkuLku hkusøkkhe {¤þu. ð¤e, ÚkkuhLkkt Íkz
nðk{ktÚke fkçkoLk zkÞkuõMkkRz þku»kíkkt nkuðkÚke
nðk þwØ çkLku Au. çku ðhMk yøkkW, Mxu÷k
{ufkíkeo Lkk{Lke Þwðíkeyu ÷tzLkLkk yuf VuþLk-
þkì{kt ¾uíkeðkzeÚke íkiÞkh ÚkÞu÷k [k{zk{ktÚke
ok
çkLkkðu÷e yuf nuLz çkuøk yuf VuþLk þkì{kt
hsq fhe níke. Mxu÷k {ufkíkeoyu «rMkØ yLku
nðu yÂMíkíð Lknª Ähkðíkkt Mktøkeík çkuLz
bo
‘rçkxÕMk’Lkk MkkUøk hkRxh, BÞwrÍrþÞLk yLku
fBÃkkuÍh Ãkki÷ {ufkLkeo (÷¾ðk{kt {ufkŠíkLke)
Lkk Ãkwºke Au yLku VuþLk RLzMxÙe{kt Mxu÷k fÃkzktLku VUfe Ëuðk {ktzâk yÚkðk rLkfk÷ rËðMkLkk 460 xLk sqLkkt fÃkzkt rhMkkRf÷ fhu
{kuxwt Lkk{ økýkÞ Au. yk nuLzçkuøk ÷tzLkLkk fhðk {ktzâk. yøkkW su fÃkzwt Mkhuhkþ sux÷k Au.
rðõxkurhÞk yuLz ykÕçkxo BÞwrÍÞ{{kt hsq
fhkE níke. ½ýe ð¾ík y{wf þkuÄku {kxu
yuzðkLMk{kt Ëkðk ¾qçk ÚkkÞ Au, Ãký ykŠÚkf e/
{rnLkk {kxu Ãknuhkíkwt níkwt íku{kt ðhMk 2015
MkwÄe{kt 33 xfkLkku ½xkzku ÚkÞku. Ëk¾÷k
íkhefu òu yuf þxo Lkð {rnLkk Ãknuhkíkwt níkwt
y{urhfk, ÞwhkuÃk{kt ÷kufku Ãknuhðk÷kÞf
fÃkzkt Ãký rçkLk{kt VUfe Ëuíkkt nkuÞ Au. ½ýk
÷kufku y{wf MktMÚkkykuLku Lkk{u zkìLkux fhe
.m
fu çkeò fkhýkuMkh íku Lkðe [es Ãkhðzíke (yk yktfzk Mk{òððk {kxu fkÕÃkrLkf Au) Ëu Au. yu MktMÚkkLkwt ðknLk ykðeLku íku fÃkzkt
LkÚke. ðkÞuçk÷ çkLkíke LkÚke yLku rLk»V¤ íkku ÷kufku íku A {rnLkk ÃknuheLku VUfe Ëuðk f÷uõx fhu Au. su{ fu y{urhfk{kt ÷kufku sqLkk
òÞ Au. òu yk f]r»k ÷uÄh MkV¤ rLkðzþu íkku {ktzâk. Mkk[k yktfzk òuEyu íkku 2015{kt MkirLkfku (ðuxuhkLMk)Lke MktMÚkkyku yÚkðk fkuE
m
[{o WãkuøkLke rþf÷ çkË÷kE sþu. nk÷Lkk ËwrLkÞkyu {¤eLku 450 yçks zkì÷h (YrÃkÞk ¾kMk fk{{kt hkufkÞu÷e MktMÚkkykuLku fÃkzkt
Wãkuøk{kt QÚk÷ÃkkÚk÷ {[þu. suyku ®nMkkLkk 33,750 yçks)Lkk fÃkzkt VUfe ËeÄk níkk. zkìLkux fhu Au. íkuyku yk fÃkzkt ðu[eLku ykŠÚkf
rðhkuÄeyku Au íkuykuLku ¾qçk ykLktË Úkþu. yuf z[ ftÃkLke çkkuyuh økúqÃk sqLkkt fÃkzktLkku {ËË {u¤ðu. ykÃkLkkhLku fkuEf {kuxe hf{
ra
¼khíkLkk økki «u{eyku {kxu Mkkhk Mk{k[kh fkh¼kh [÷kðu Au. òuhef çkkuyuh yk íÞS síke fhðe Ãkze íkuðwt Lkk ÷køku yLku MktMÚkkLku
Au. íku{kt Ãký rðøkkLk çkeV Wãkuøk MkV¤ Úkþu ËuðkÞu÷kt fÃkzktLku çk[kðe ÷E ðkÃkhðk÷kÞf LkkLke-LkkLke {ËËku {¤eLku fw÷ {kuxe {ËË
íkku rLkËkuo»k SðkuLkku ÞkíkLkk yLku Ãkezk{ktÚke fÃkzktLku Vhe ðu[u Au. hkuxhzu{{kt yu{Lkk {¤u. y{urhfk-ÞwhkuÃkLkkt ½hku{kt ðkìzohkuçk{kt
leg
Awxfkhku Úkþu. nðu ykÃkýu fÃkzkt Wãkuøk yLku ËkËkLkk rÃkíkk Mkku ðhMk yøkkW sqLkk hÆe, Lkðkt fÃkzkt {kxu søÞk fhðk {kxu Ãký sqLkk
fÃkkMkLke ðkík fheyu. fÃkzkt, Äkíkw, fkøk¤ VŠLk[h ðøkuhuLkku ÄtÄku íksðk{kt ykðu yLku ÷kufku hkník yLkw¼ðu.
ðhMk 2000Úke 2015 Ëhr{ÞkLk fhíkk níkk yLku yksu yu{ýu MÚkkÃku÷ku ÄtÄku siLkkuLke MktMÚkkyku ÷kufkuLke ÃkMíke Q½hkðeLku
rðïLke ðMkrík{kt ðeMk xfkLkku ðÄkhku ÚkÞku yuf yktíkhhk»xÙeÞ ftÃkLkeLkk YÃk{kt VuhðkE økkÞku {kxu {kuxe hf{ku Q¼e fhíke nkuÞ Au.
/te
ßÞkhu fÃkzktLkk WíÃkkËLk{kt çk{ýku ðÄkhku økÞku Au. Ërûký økwshkík yLku {wtçkE{kt ykðk fkÞo {kxu MðÞtMkuðfku {ËË fhu Au.
ÚkÞku. {ík÷çk fu fÃkzktLkk WíÃkkËLk{kt 100 ¼kLkwþk¤e ¿kkríkLkk ÷kufku yk ÄtÄk{kt ¾kMk Ãkhtíkw ÷kufku sqLkkt fÃkzkt zkìLkux fhu íÞkhu
xfkLkku ðÄkhku. yk yktfzk yu÷Lk {ufykÚkoh Ãkzu÷k Au. yksu çkkuyuh ftÃkLkeLkkt LkuÄh÷uLzTMk, íkuLkwt þwt ÚkkÞ Au íkuLkku zkìLkhkuLku ÏÞk÷ ykðíkku
VkWLzuþLkLkk Au. VuþLk ÍzÃkÚke çkË÷kíke ÚkE £kLMk, s{oLke, çkuÂÕsÞ{{kt {¤eLku Ãkkt[ LkÚke. ½ýk yu{ {kLku Au fu yu fÃkzkt MkeÄu MkeÄk
s:/
íku{ fÃkzktLkwt WíÃkkËLk ÍzÃke çkLÞwt. fÃkzktLke Ã÷kLx Au. ftÃkLke yk Ã÷kLx{kt sqLkkt fÃkzkt s økheçkkuLku ËkLk{kt ykÃke ËuðkÞ Au, Ãký
Mkhuhkþ ®f{íkku Ãký «{ký{kt MkMíke hne yufXkt fhðkLkwt, íkuLku ðøkeof]ík fhðkLkwt yLku nfefík{kt íkuðwt Úkíkwt LkÚke. ¾kMk fheLku MktÃkLLk
Au, Ãkrhýk{u 2015{kt ÷kufku ÍzÃkÚke sqLkk VheÚke ðu[ðkLke «ð]r¥kyku fhu Au. ftÃkLke Ëuþku{kt. íkuLku çkË÷u çkkuuyuh suðe ftÃkLkeyku yu
tp
sqLkkt fÃkzkt ðsLkLkk ¼kðu ¾heËe ÷u. íkuLku

ðhMk 2000Úke 2015 Ëhr{ÞkLk rðïLke ðMkrík{kt ðeMk xfkLkku õðkìr÷xe yLku «fkh «{kýu swËkt swËkt Ãkkzu.
ÃkAe íkuLkwt ËwrLkÞk¼h{kt ðu[ký fhu. ík{Lku
ðÄkhku ÚkÞku ßÞkhu fÃkzktLkk WíÃkkËLk{kt çk{ýku ðÄkhku ÚkÞku.
ht
{nkLkøkhkuLkk hMíkkyku Ãkh ykðkt fÃkzkt ðu[íkk

{ík÷çk fu fÃkzktLkk WíÃkkËLk{kt 100 xfkLkku ðÄkhku ÷kufku òuðk {¤u. ½ýkLku þtfk òÞ fu rðËuþLkk
Mkw¾e ÷kufkuyu ËkLk{kt ykÃku÷kt fÃkzkt hMíkkyku

fkuhkuLkk RVuõx
Ãkh þk {kxu ®f{íkku ÷ELku ðu[ðk{kt ykðu Ãkt[kðLk Ãkt[kðLk rf÷kuøkúk{Lke økktMkzeyku{kt htøkLkk Ëkøk ÷køku÷k nkuÞ, þxoLkk r¾MMkkLku
Au? íkuLkku sðkçk (yøkkW fÌkwt íku{) yu s Au çkktÄeLku ykr£fkLkk Ëuþku íkhV hðkLkk ÃkuLkLke þkneLkku htøk ÷køÞku nkuÞ íkku ËwrLkÞk{kt
fu ËkLk {u¤ðLkkhe MktMÚkkyu íku ðu[e LkkÏÞk fhðk{kt ykðu Au, ßÞkt íku ÷øk¼øk [k÷eMk yuðkt fÃkzkt ÷øk¼øk fkuE ¾heËíkwt LkÚke.
ag
nkuÞ Au. ËkLkLkkt fÃkzkt yufXkt fheLku MktMÚkk YrÃkÞu rf÷kuLkk ¼kðu ðu[kÞ Au. ykr£fk{kt ykðkt fÃkzkt WÃkkze sðk {kxu y{wf ÷kufkuLku
íkuLktw þwt fhu? ½hu-½hu sE sYhík{tËkuLku MkeÄk økheçke ½ýe Au íÞkhu ÷kufkuLku MkMíkk{kt íkLk fkh¾kLkuËkhu Mkk{uÚke ÃkiMkk ykÃkðk Ãkzu.
MkkUÃkðkLkk nkuÞ íkku fuxfux÷k {kýMkku òuEyu? Zktfðk {kxu fÃkzkt {¤e hnu. ¼khík{kt {kuxkt yksfk÷ VuþLk ÍzÃkÚke çkË÷kÞ Au íkuÚke yu
sm
ð¤e, Mkw¾e Ëuþku{kt ykðkt fÃkzkt ¾heËeLku fu LkkLkkt þnuhku{kt ykðkt ð†ku ðu[kíkk òuðk su fÃkzkt yufXk fhu Au íku{ktLkk {kºk 60 xfk s
Ãknuhu íkuðk ÷kufku ¾qçk ykuAk nkuÞ Au. yk {¤u Au. økheçk ËuþkuLkk VurhÞk fu sÚÚkkçktÄLkk ðu[kÞ Au. çkkuyuhLkwt fnuðwt Au fu fÃkzktLkwt su{-
fÃkzkt økheçk ËuþkuLkk ðuÃkkheykuLku ðu[e Ëuðk{kt ðuÃkkheyku yu fÃkzktLku ËhS yLku Äkuçke ÃkkMku su{ ðÄw rhMkkRÂõ÷tøk ÚkkÞ íku Ãk]Úðe yLku «f]
ykðu. Ãkrhýk{u økheçk ÷kufkuLku MkMíkk{kt fÃkzkt ðÄw Mkh¾kt fhkðe Úkkuze Ÿ[e ®f{íku Ãký ðu[u. r¥k {kxu Mkkhe ðkík Au, fkhý fu fÃkkMk, ÞkLko
{¤u yLku Mkw¾e ËuþLke MktMÚkkLku zkìLkuþLk {¤u. çkkuyuhLke Vuõxheyku{kt fLðuÞh çkuÕx ðøkuhu ÃkuËk fhðk, ð†kuLkwt rLk{koý fhðk{kt Ãk]
ok
yk{kt Mkkhku VkÞËku yu fu fÃkzkt rhMkkRÂõ÷tøk ÃkhÚke fÃkzkt ÃkMkkh ÚkkÞ. íÞkt Q¼u÷ Mkkuxoh ÚðeLkk MkkÄLk†kuík Ãkw»f¤ {kºkk{kt ðÃkhkÞ Au.
ÚkkÞ. VurhÞkykuLku ÄtÄku {¤u, Ãkhtíkw nt{uþkt (ðøkeofhý fhLkkh) ÷øk¼øk 60 sux÷k fÃkkMkLkk ÃkkfLku ºký {rnLkkÚke ðÄw Mk{Þ{kt
yuðwt LkÚke çkLkíkwt fu yk fÃkzkt økheçkkuLkk nkÚk{kt «fkhku{kt íkuLkwt ðøkeofhý fhu. íku {kxu 60 yLkuf ð¾ík Ãkkýe Ãkkðwt Ãkzu. ¾kíkh, Ëðk
bo
òÞ! ½ýe ð¾ík Mkw¾e ËuþkuLkk ÷kufku ÷øk¼øk fkuÚk¤k nkuÞ. çkuÕx WÃkhÚke fÃkzwt WÃkkze Úkkuze ðkÃkhðk Ãkzu. yk çkÄwt ¾[ko¤ Au. ÃkkýeLke
Lkðkt suðkt s fÃkzkt, MkkEÍ ðÄ½x ÚkðkÚke fu íkÃkkMk fhe su-íku fkuÚk¤k{kt Lkk¾u. fkuÚk¤kLkkt ¾kMk ®f{ík [qfððe Ãkzíke LkÚke íkuÚke íku
htøk ÃkMktË Ãkzâku Lk nkuðkÚke rçkLk{kt ÃkÄhkðe {kU ¾wÕ÷kt nkuÞ. yk ðøkeofhý {kxu MkkuxohLku Mk{òíkwt LkÚke. ykÃkýu rðËuþ{kt [k÷eMkÚke
Ëu. y{wf økheçk ËuþkuLkk {æÞ{ ðøkoLkk fu íkuÚke VuþLkLkwt, ð†Lkwt yLku çkòh¼kðLkwt ¿kkLk nkuðwt Ãk[kMk YrÃkÞu Mkkfh ¾ktz ðu[eyu íÞkhu «íÞuf
Mkw¾e ðøkoLkk ÷kufku Ãký ykðkt fÃkzkt øk{e
òÞ íkku ¾heËe ÷u Au. su{ fu hrþÞk yLku
Ãkqðo ÞwhkuÃkLkk Ëuþku{kt †eykuLkk ytzhðeyh e/
òuEyu. Mkkuxohku{kt {wÏÞíðu †eyku s nkuÞ
Au. «íÞuf †e rËðMk{kt ÷øk¼øk ºký xLk
fÃkzktLkwt Mkku‹xøk fhu. yk{kt ©uc õðkìr÷xeLkku
yuf rf÷kuLkk WíÃkkËLk{kt ðÃkhkÞu÷wt MkUfzku
r÷xh Ãkkýe Ãký Ãkkýe fhíkkt ykuAk {qÕÞu ðu[e
Lkk¾íkk nkuEyu Aeyu. þuhzeLkk ÃkkfLku ¾qçk
.m
[khMkku YrÃkÞu rf÷kuLkk ¼kðu {k÷ {kºk Ãkkt[Úke ËMk xfk sux÷ku s nkuÞ. Ãkkýe òuEyu. yk heíku rhMkkuŠMkÍ ðuzVkE
ðu[kÞ. Mkkð Lkçk¤e su ytzhðeyhku VUfðk{kt ykÔÞkt nkuÞ íku
økwýð¥kkLkkt fÃkzkt ÷øk¼øk õ÷eLk s nkuÞ. fÃkzkt Ãkh çkeò
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
fkuhkuLkk RVuõx
òÞ íku ykÃkýu æÞkLk{kt ÷uíkkt LkÚke.
su [k÷eMk xfk sux÷kt fÃkzkt çk[u Au íku
¾heËðk fkuE íkiÞkh Úkíkwt LkÚke. yk fÃkzkt Ãkkuíkkt
ag
{khðkLkkt fÃkzkt íkhefu rhMkkRf÷ fhðk{kt
ykðu yÚkðk íkku {þeLk{kt Lkk¾e íkuLkk çkkhef
÷ehk çkLkkðe íku ÷ehkLku RLMÞw÷uþLk {kxu
sm
ðkÃkhðk{kt ykðu. y{urhfk, fuLkuzk, ÞwhkuÃk{kt
÷kfzktLkkt {fkLkku nkuÞ Au. íkuLke Ëeðk÷ku{kt
ðå[uLkk ¼køk{kt Ãkku÷ký nkuÞ Au. íku Ãkku÷ký{kt
ykðk çkkhef ÷ehk ¼he ËuðkÚke çknkhLke Xtze
økh{eLke ytËhLke Xtze økh{e Ãkh ðÄw yMkh
ok
Ãkzíke LkÚke. íkuÚke ðes¤e ykuAe çkk¤ðe
Ãkzu Au. yk «fkhLkk RLMÞw÷uþLkLke çkeS
«ð]r¥kyku{kt Ãký sYh Ãkzu. òufu nðu
bo
RLMÞw÷uþLk {kxuLkk ¾kMk RLzÂMxÙÞ÷ huMkk
yÚkðk f]rºk{ fÃkkMk {¤u Au. íku nkuÍÃkkEÃk
ðzu Ëeðk÷kuLke ðå[u {kuxh ðzu ¼he ËuðkÞ Au. rðfMkkððk fux÷ef Mxkxo-yÃk ftÃkLkeyku þY yÚkoíktºk{ktÚke ÃkMkkh íkku ÚkÞku, Ãkhtíkw yk¾hu
©uz yÚkðk ÷ehk çkLkkðu÷kt fÃkzktLkku WÃkÞkuøk ÚkE Au. çkkuyuh fnu Au fu, rhMkkRÂõ÷tøkLku íku «Ëq»ký{kt VuhðkE òÞ Au. su{ fu ¾Lkes
økkË÷kt ¼hðk {kxu Ãký ÚkkÞ Au. [k÷eMk
xfk{kt yuðkt fÃkzkt nkuÞ su MkMíke økwýð¥kkLkk
yLku ½MkkE ÃknuhkE økÞu÷kt nkuÞ. yk «fkhLkkt e/
«kuíMkknLk ykÃkðk ËwrLkÞkLke Mkhfkhkuyu yuðku
fkLkqLk ½zðku òuEyu su{kt Lkðwt fÃkzwt íkiÞkh
ÚkkÞ íku{kt ðeMk xfk Äkøkk (VkRçkh) sqLkkt
íku÷{ktÚke Lkef¤íkku fkçkoLk. Ã÷kÂMxf suðku
f[hku ËwrLkÞk¼h{kt rð¾uhkE òÞ Au. íku{ktÚke
fux÷kfLkku f[hk íkhefu rLkfk÷ fhðk{kt ykðu
.m
fÃkzktLkwt ftÃkLkeLku ftE QÃksu Lknª. LkwfMkkLk fÃkzkt{ktÚke íkiÞkh ÚkÞu÷k nkuðk òuEyu. yksu Au. ¼khík Mkrník ËwrLkÞkLkk yLkuf Ëuþku{kt íku
òÞ, Ãký QLkLkkt Mðuxhku{kt VkÞËku ÚkkÞ. y{wf ftÃkLkeyku ðMíkwykuLkk Ãkufu®søk {kxuLkkt rLkfk÷ Ãký ZtøkÚke Úkíkku LkÚke.
ftÃkLke ÃkkMku yuf ÃkqtXk, íku{ s ÷¾ðk {kxuLkk fkøk¤ku sqLkk «kf]ríkf RfkurMkMx{{kt yuf Ëk¾÷ku
m
yuðku Ã÷kLx Au fkøk¤{ktÚke íkiÞkh ÚkÞu÷k nkuÞ íku ðkÃkhu Au. ÷Eyu íkku s{eLk Ãkh Ãkkf Qøku Au. «kýeyku
su Mðuxhku{ktÚke ÃkkuíkkLke «kuzõx Ãkh íku økðoÚke ÷¾u Ãký Au yLku yLku {kLkðeyku íku Ãkkf ykhkuøku Au. íku{ktÚke
QLkLku rhMkkRÂõ÷tøkLku «kuíMkknLk ykÃku Au. ð†kuLke su f[hku Lkef¤u íku s{eLkLku ¾kíkhLkk YÃk{kt,
ra
rð¾uheLku çkkçkík{kt Ãký yuf rËðMk yk {køkuo VhrsÞkík Mkqfkt ÃkktËLkk YÃk{kt ÃkkAwt {¤u Au. {kLkðe ðhMku
ÄkøkkLkk YÃk{kt sðwt Ãkzþu. su 100 yçks xLk fk[ku {k÷ ðkÃkhu Au íku{kt
ÃkkAe {u¤ðu Au. yu {kýMkòík Ëh ðhMku 100 yçks xLkLkk 22 yçks ykÃkýk ¾kuhkf {kxuLke çkkÞku{kMk
leg
ÄkøkkLkku WÃkÞkuøk fk[k {k÷{ktÚke ftEf Lkðwt çkLkkðu Au. yk{ktLkk [eòu nkuÞ Au, Ãkhtíkw ßÞkhÚke yÚkoíktºk{kt
VheÚke Mðuxh 22Úke 23 yçks xLk fk[ku {k÷ R{khíkku, ¾Lkes íku÷ ykÔÞwt íÞkhÚke Mk{íkw÷k {kuxk
çkLkkððk{kt ÚkkÞ su {kuxh økkzeyku, ðknLkku yLku ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe ÃkkÞu ¾kuhðkE økE. ¾Lkes íku÷ yÚkðk
rçk÷fw÷ Lkðk suðwt s xfe hnuíke ðMíkwyku çkLkkððk ÃkkA¤ ðÃkhkÞ VkurMk÷ ^Þwy÷Lku fkhýu ðknLkku ðÄe økÞkt.
/te
çkLke òÞ, Ãkhtíkw fÃkkMk Au. {kºk ËMk xfkÚke ykuAku {k÷ yÚkoíktºk{kt VkurMk÷ ^Þwy÷{ktÚke Ã÷kÂMxf {éÞwt yLku
fu Ãkkur÷MxhLkk ÄkøkkLku yk ÃkkAku Vhu Au. yk «{ký ËMk xfkÚke ðÄu íkku Ã÷kÂMxfu ÷øk¼øk ík{k{ [eòuLkwt MÚkkLk ÷E
heíku y÷øk ÃkkzeLku rhMkkRf÷ MkhõÞw÷h RfkuLkku{e{kt ðÄw òLk ykðu. íku ÷eÄwt. fÃkkMkLkkt økkË÷kt, fÃkzktLke søÞkyu
Lkk fhe þfkÞ. íku{ktÚke su Äkøkk {kxu çkøkkz yxfkððkLke sYh Au. su {k÷ Vku{o, Ãkkur÷Mxh ykÔÞwt. {kx÷ktLke søÞkyu
s:/
{¤u íku ¾qçk xqtfk nkuÞ. òufu yk RfkuLkku{e{kt ÃkkAku ykðíkku LkÚke íku 65Úke Ã÷kÂMxfLke çkkux÷ku ykðe. fk[ ðsLkËkh
ÄkøkkLku hkMkkÞrýf «r¢ÞkÚke 70 xfk sux÷ku Au yLku íku VUfe ËuðkÞ Au. ÷køkðk {ktzâku. Ã÷kÂMxf ykÄkrhík f[hku
ÃkkAku {u¤ððkLkwt íktºk¿kkLk 2015{kt 67 xfk sux÷ku {k÷Mkk{kLk s{eLk, {nkMkkøkhku, LkËeyku, Ãkðoíkku ík{k{
tp
Ãkh rð¾uhkE økÞku. VkurMk÷ ^Þwy÷ f[hku

Ã÷kÂMxf suðku f[hku ËwrLkÞk¼h{kt rð¾uhkE òÞ Au. íku{ktÚke yLku çkøkkzLku fkhýu nðk{kLk{kt ÃkrhðíkoLk
ykÔÞwt, fkhý fu ykÃkýu VkurMk÷ ^Þwy÷
fux÷kfLkku f[hk íkhefu rLkfk÷ fhðk{kt ykðu Au. ¼khík Mkrník
ht
çkk¤eyu Aeyu yLku fkçkoLk zkÞkuõMkkEz íkhefu

ËwrLkÞkLkk yLkuf Ëuþku{kt íku rLkfk÷ Ãký ZtøkÚke Úkíkku LkÚke Lkef¤íkku f[hku nðk{kt Akuze ËEyu Aeyu.
íkuLkku «kf]ríkf rLkfk÷ Úkíkku LkÚke. 2015{kt

fkuhkuLkk RVuõx
Ãk]ÚðeLkk yÚkoíktºkLku yuðk Zkt[k{kt Zk¤ðwt su{kt
çkøkkz yLku f[hku ½xu. çkÄku s f[hku Ãk]Úðe
{kxu LkwfMkkLkfkhf nkuÞ Au íkuðwt LkÚke. su{ fu
ag
VUfe ËuðkÞu÷ku ¾kuhkf, V¤ku, þkf¼kS ðøkuhu
¾kíkh{kt VuhðkE òÞ Au, Ãkhtíkw íkuLkk WíÃkkËLk
{kxu Ãkkýe, ¾kíkh, ËðkykuLkku ðÃkhkþ ÚkÞku
sm
nkuÞ Au. òu íkuLku VUfðkLku çkË÷u ðÃkhkþ{kt
÷uðkÞk nkuík íkku yux÷ku çkøkkz yxõÞku nkuík
su Ãk]Úðe {kxu Mkkhe çkkçkík Au. yÚko yu Au fu
WÃkhÚke nkrLkhrník Ëu¾kíkku çkøkkz Ãk]Úðe {kxu
nkrLkfkhf íkku Au s!
ok
yk ¢uz÷ xw ¢uz÷ yr¼ÞkLk nuX¤
rðï{kt LkkLkk-LkkLkk «Þkuøkku ÚkE hÌkk Au.
su{ fu ykÄwrLkf rsLMkLkk rLk{koý{kt ¾qçk
bo
f]rºk{ hMkkÞýku ðÃkhkÞ, Ãkhtíkw nðu VUfe
ËuðkÞk çkkË økwýfkhe ¾kíkh{kt VuhðkÞ òÞ
{kºk 9 xfk f[hku rhMkkRf÷ ÚkÞku níkku. {k÷Mkk{kLkLkwt su «{ký níkwt íku{kt ºký økýku íkuðk rsLMk íkiÞkh fhkÞk Au. ÷kufku{kt fu
yøkkWLkk Mk{Þ{kt ík{k{ fk{ku {kLkðe ðÄkhku ÚkÞku yLku íku Ãký ¾ík{ Lkk ÚkkÞ íkuðk Mkhfkh{kt íku {kxuLke òøk]rík ykýðkLkwt {w~fu÷
yLku «kýeykuLke þkherhf íkkfkík ðzu Úkíkkt
níkkt. y÷çk¥k, íku{kt {kLkðe økheçk hÌkku yLku
«kýeyku Ãkh sw÷{ku Úkíkkt. Ãkkf Qøkkzðk{kt, e/
Ã÷kÂMxfLkku. nðu nË ykðe økE Au.
yk Mk{MÞkLkk WÃkkÞ íkhefu MkhõÞw÷h
RfkuLkku{eLke rð[khÄkhk ËwrLkÞk Mk{ûk
Au. 50 ðhMk yøkkW ËwrLkÞk Ã÷kÂMxf ðøkh
Sðíke níke yLku yksu íkuLke rðLkk Sðe
þfíke LkÚke. ykðe ¼kðLkkLku fkhýu Mkhfkhku
.m
¼kh ðnLk fhðk{kt, [eòuLkk rLk{koý{kt hsq ÚkE Au. íkuLku y{÷{kt {qfðkLkkt LkkLkkt fu hksfeÞ Ãkûkku yuf çkLkeLku fXkuh rLkýoÞ
{kLkðeyku yLku «kýeykuLkk MLkkÞwykuLke LkkLkkt yr¼ÞkLkku yLku Íwtçkuþku þY ÚkÞkt Au. ÷E þfíkk LkÚke. ðå[u ðzk«ÄkLk ©e {kuËe
íkkfkíkLkku WÃkÞkuøk Úkíkku, Ãkhtíkw ¾Lkes y{urhfLk ykŠfxuõx rðr÷Þ{ {ufzkuLkkuyu, yktíkhhk»xÙeÞ ÃkÞkoðhý Ãkrh»kË{kt nkshe
m
fku÷Mkk, ¾Lkes íku÷ ykÔÞkt. Þtºkku, økkzeyku, s{oLk fur{Mx {kRf÷ çkúkuLkøkkxo MkkÚku {¤eLku ykÃkeLku S¼ f[ze ykÔÞk níkk fu ¼khík{kt
hu÷ðu yLku rð{kLkku ykÔÞkt. {kýMkLke yuf ÃkwMíkf ÷ÏÞwt Au, íkuLkwt xkRx÷ Au; ‘¢uz÷ Ã÷kÂMxf Ãkh «ríkçktÄ {wfkþu, Ãký sLkíkk
þkherhf {nuLkík ðøkh {kuxkt {kuxkt fk{ku xw ¢uz÷’. íku{kt ËþkoðkÞwt Au fu [esðMíkwyku (ðuÃkkhe sLkíkk) yLku Ãkkur÷rxrþÞLkkuLkk
ra
ÍzÃkÚke Úkðk ÷køÞkt. y{urhfk íkku {þeLkku ðzu yLku ykŠÚkf «r¢ÞkykuLkwt rLk{koý yLku ËçkkýLku fkhýu ðzk«ÄkLk íkuLku y{÷{kt {wfe
s {nkLk çkLÞwt Au. yÚkoíktºk{kt 200 ðhMk{kt ykÞkusLk yuðe heíku Úkðwt òuEyu fu ík{k{ þõÞk LkÚke.
Ä{Ä{kx ykÔÞku, Ãkhtíkw f[hkLkwt «{ký ¾qçk f[hku ÃkuËk ÚkkÞ íku fkuE çkeS «r¢Þk {kxuLkku Ã÷kÂMxf çkkË nðu R÷uõxÙkurLkõMk
leg
ðæÞwt. y{urhfkLktw yk¾wt yÚkoíktºk rzMÃkkuÍuçk÷ ¾kuhkf çkLku. yk rð[khÄkhkLku fuLÿ{kt hk¾e MkkÄLkkuLkku f[hku yuf òu¾{Lkk YÃk{kt Í¤qtçke
[eòuLku fkhýu ¾e÷íkwt sýkÞwt. yksu Ëhuf MkhõÞw÷h RfkuLkku{eLkk ÏÞk÷Lku ykøk¤ hÌkku Au. ÷uÃkxkuÃk, Mku÷VkuLk, Ãkìz, {Äh çkkuzo,
ËkZeLke ç÷uz MkkÚku Ã÷kÂMxfLkkt nuLz÷ VUfe ÄÃkkððk{kt ykÔÞku Au. íku{kt yuðwt LkÚke fu su çkuxheLkk Mku÷ ðøkuhu òu¾{e Ãkwhðkh ÚkE hÌkkt
ËuðkÞ Au, Ëhuf rhrV÷ MkkÚku ÃkuLk VUfe ËuðkÞ sqLktw níkwt íku çkÄwt Mkkhwt níkwt. sqLke heík nkuÞ Au. íkuLku ykÄwrLkf Þtºkku yLku hkìçkku ðzu y÷øk
/te
Au. yuf ÷kuxk sux÷k Ãkkýe {kxu yk¾e çkkux÷ fu Lkðe heík, Ãk]Úðe {kxu, ykçkkunðk {kxu ÃkkzeLku fk{Lke [eòuLkk Vhe WÃkÞkuøkLku {n¥ð
VUfe ËuðkÞ Au. øk¤u Qíkhu yux÷k ßÞqMk {kxu su økwýfkhe nkuÞ íkuLku Mk{LðÞ fhðkLke yÃkkE hÌkwt Au. Aíkkt yksu {kºk ðeMk xfk
fkxqoLk çkkuõMk VUfe ËuðkÞ Au. rçkLksYhe, ðkík Au. {q¤ nuíkw ËwrLkÞk{ktÚke f[hkLkwt, R÷uõxÙkurLkõMk f[hkLkwt rhMkkRÂõ÷tøk ÚkkÞ
yLkkð~Þf [eòuLkwt WíÃkkËLk Ãký ¾qçk ðæÞwt. çkøkkzLkwt «{ký ½xkzðkLkku Au. íku {kxu yufLku Au. yuÃk÷ suðe ftÃkLkeyku yuðe Mfe{ku MkkÚku
s:/
yk çkÄtw çkøkkz yLku f[hkLkk YÃk{kt Mkk{u yuf [esLkku ðkhtðkh WÃkÞkuøk fhðku, íkuLku ykðe Au su{kt sqLkku VkuLk ftÃkLkeLku ykÃkðkÚke
ykÔÞwt. AuÕ÷kt 50 ðhMk{kt ËwrLkÞkLke ðMkrík rhMkkRf÷ fhðe yLku sYh Ãkzu íkku fux÷ef Lkðe ðMíkwLke ®f{ík ykuAe fhðk{kt ykðu Au.
çk{ýkÚke Úkkuze ðÄw ðÄe, Ãký yÚkoíktºk{kt Lkðe çkLkkððe íku ÏÞk÷ {n¥ðLkku Au. xqtf{kt, xuõMkkMk, y{urhfk ¾kíkuLkk yuÃk÷Lkk yuf
tp
Ã÷kLx{kt çkwrØþk¤e hkìçkkux Þtºkku íkuLkk ¼køkku

Ã÷kÂMxf çkkË nðu R÷uõxÙkurLkõMk MkkÄLkkuLkku f[hku yuf òu¾{Lkk Aqxk Ãkkzu Au yLku fk{Lke [eòu ÃkkAe {u¤ðu Au,
Ãkhtíkw su Mk{MÞk Au íku{kt ykðk «ÞíLkku ¾qçk
YÃk{kt Í¤qtçke hÌkku Au. ÷uÃkxkuÃk, Mku÷VkuLk, Ãkìz, {Äh çkkuzo,
ht
LkkLkk sýkÞ. ßÞkhu òu¾{ Mkk{u ykðeLku {kU

çkuxheLkk Mku÷ ðøkuhu òu¾{e Ãkwhðkh ÚkE hÌkkt Au Vkzþu íÞkhu s íkuLkwt {n¥ð Mk{òþu. ËwrLkÞkLkk
÷kufkuLkku yk ËMíkqh Au.
Mkuðk nuík÷ hkð
ag
sm
ok
bo
‚uðk …h{ku Ä{o
e/
.m
fkuhkuLkkLkk fnuh ðå[u hÌkk Au. ¼khík ËuþLke {nkLkíkkLke Sðíke
òøkíke íkkMkeh òuE þfkÞ Au. fkuE Ãký
«fkhLkk ¼uË¼kð ðøkh ÷kufku yufçkeòLke
m
{ËË {kxu ykøk¤ ykðe hÌkk Au. fËk[ yk
{kLkðíkkLke {nuf s ykÃkýk ËuþLke ykÃkýk hkßÞLke yLku

ykÃkýk ÷kufkuLke Mkk[e yku¤¾ Au.
ra
rðï{kt fkuhkuLkk ðkRhMku fkunhk{ {[kÔÞku

Ëuþ{kt fkuhkuLkkLkku fnuh ðÄe hÌkku Au, íkku çkeS çkksw {æÞ{ðøko yLku
Au. yk ðkRhMk ¾qçk ÍzÃke Vu÷kíkku nkuðkÚke
økheçk «òLke ÃkrhÂMÚkrík fÚk¤e hne Au. ykðk Mk{Þu Mkhfkh ÃkkuíkkLkkÚke ÷k¾ku ÷kufku íkuLke ÍÃkx{kt ykðe òÞ Au
leg
çkLkíkk Ëhuf «ÞíLk fhe hne Au, Ãkhtíkw ðMkwÄuð fwxwtçkf{Lke ¼kðLkk MkkÚku yLku {kuíkLku ¼uxe hÌkkt Au. y{urhfk, MÃkuLk,
y™uf Mk{ks, MkkuMkkÞxe yLku ÔÞÂõíkyku yk {nk{kheLkk Mk{Þ{kt Mkuðk {kxu Rxk÷e yLku EhkLk{kt íkku fkuhkuLkkyu ykíktf
ykøk¤ ykðe hÌkkt Au. {[kÔÞku Au. y{urhfk{kt íkku yuf s rËðMk{kt
hetalrao@abhiyaan.com çkkhMkkuÚke ðÄw ÷kufkuLkkt {kuík LkeÃkßÞkt
/te
Au. nS Ãký íÞkt Mkt¢r{íkkuLke MktÏÞk{kt

‘Lkk òÛÞw òLkfe LkkÚku fk÷ Mkðkhu þtw ÚkkðkLkwt Au’, ykÃkýk ðze÷ku ½ýe ð¾ík yk fnuðík ðkík rðþu»k ðÄkhku ÚkE hÌkku Au. íkuLku hkufðk
ðkík{kt fnuíkk níkk, Ãkhtíkw yksu òýu íkuLkku {{o çkhkuçkh Mk{òE økÞku. fkuhkuLkk Lkk{Lkku ðkRhMk «þkMkLk f{hfMke hÌkwt Au, Ãkhtíkw nS MkwÄe
su heíku fkunhk{ {[kðe hÌkku Au, íku òuíkkt ¾hu¾h ÷køku Au fu fk÷Lke ðkík íkku Ëqh, Ãkhtíkw yuf ûký íku{Lku MkV¤íkk {¤e LkÚke. ßÞkhu ykÃkýk
s:/
ÃkAe Ãký fuðe ÂMÚkrík Mkòoþu íkuLke fkuELku òý LkÚke. Mk{økú hkßÞ yuf fÃkhe ÃkrhÂMÚkrík{ktÚke ¼khík{kt fkuhkuLkk ðkRhMk ftxÙku÷{kt Au, Ãkhtíkw
ÃkMkkh ÚkE hÌkwt Au, su{kt yøkrýík ÷kufku Au, su{Lke ÃkkMku ¾kðk Ãkqhíktw Ãký yLkks fu þkf¼kS Mkt¢r{íkkuLke MktÏÞk rËLk«ríkrËLk ðÄe hne Au.
LkÚke. MkhfkhLkk «ÞíLkku [k÷e hÌkk Au, Ãkhtíkw ykðk Mk{Þu yLkuf ÷kufku MkuðkLke Vkuh{ Vu÷kðe yksu ËuþLke 1.30 yçks ðMíke{ktÚke 19
tp
fhkuz yuðk økheçk Au fu suykuLku rËðMk{kt yuf

fkuE Ãký «fkhLkk ¼uË¼kð ðøkh ÷kufku yufçkeòLke {ËË {kxu xtf s{ðkLkwt Ãký {¤íkwt LkÚke, ¼qÏÞk MkqE
òÞ Au. fkuhkuLkkLke {nk{khe{kt ÷kìfzkWLk
ykøk¤ ykðe hÌkk Au. fËk[ yk s ykÃkýk ËuþLke ykÃkýk
ht
rMkðkÞ Mkhfkh ÃkkMku fkuE rðfÕÃk Ãký níkku

hkßÞLke yLku ykÃkýk ÷kufkuLke Mkk[e yku¤¾ Au Lknª yux÷u hk»xÙrník {kxu ÷kìfzkWLk Ãkøk÷wt
yrLkðkÞo níkwt íkuÚke ÷kìfzkWLkLke ònuhkík

Mkuðk
fhe níke, Ãkhtíkw Mk{ksLkk yuðk ÷kufku fu su
{kLkðMkuðk s «¼wMkuðk {kLku Au íku ÷kufku
fk{u ÷køke økÞk. økheçkkuLku çku xkR{ ¾kðkLkwt
ag
{¤e hnu íku {kxu íku{ýu yÚkkøk «ÞíLk fheLku
þnuh{kt hnuíkk økheçk ÷kufkuLku rLkhtíkh heíku
¼kusLk s{kzu Au. hkþLkLke rfx Ãký Ãkwhe Ãkkzu
sm
Au. WÃkhktík sYrhÞkíkLku ÃkiMkk Ãký ykÃku Au.
økwshkíkLkk Ëhuf LkkLkk {kuxk rsÕ÷kLkkt økk{zkt
yLku þnuhku{kt rLkÞr{íkÃkýu ¼kusLk yLku
hkþLkLke rfx Ãkwhe Ãkkzðk{kt ykðu Au. ½ýe
çkÄe MkkuMkkÞxeyku{kt {æÞ{ðøkeoÞ ÷kufkuLkk
ok
Lkk{Lkwt r÷Mx çkLkkððk{kt ykðu Au yLku
íku{Lku ¾çkh Ãký Lkk nkuÞ íku heíku íku{Lke {ËË
fhðk{kt ykðu Au.
bo
økheçk ðøkoLku hkþLk rfx yLku ¼kusLk
ÃknkU[kzðwt sux÷tw Mkh÷ Au yux÷wt s y½hwt Au,
{æÞ{ðøko MkwÄe íku{Lke sYrhÞkíkLke [esðMíkw
ÃknkU[kzðe. yk þçËku Au {nu{ËkðkË{kt
e/
‚uðk™e ‚hðkýe
hnuíkk ¼kðuþ hkð÷Lkk. ‘yr¼ÞkLk’ MkkÚku
ðkík fhíkk fnu Au, ‘ykÃkýLku ¾çkh nkuÞ fu yk
MkkuMkkÞxe{kt {rn÷kykuLke yufíkk ÔÞÂõíkLku ðMíkwLke sYh Au, Ãkhtíkw íku Mð{kLkLkk
.m
fnuðík Au fu, ¼økðkLk ¼qÏÞk WXkzu Au, Ãkhtíkw ¼qÏÞk Mkwðkzíkk LkÚke yLku yu{ ÷eÄu ykÃkýLku fne LkÚke þfíke yLku ykÃkýu
Ãký fnuðkÞ Au fu, Ëktík ykÃÞk Au íkku WÃkhðk¤ku s{ðkLkwt Ãký ykÃke s Ëuþu. yk çkÄe íkuLkk {kLkLku ò¤ððk {kxu íkuLku Mkk{uÚke ykÃke
ðkíkku fhðkLkku yÚko {kºk yux÷ku s Au fu, yksu su ÃkrhÂMÚkrík Au íkuLkkÚke fkuE yòý LkÚke. LkÚke þfíkk. yk heíkLke Mkuðk fhðe y{khk
m
yufçkksw yuðk ÷kufku Au, su çku xtf ¾kðk {kxu x¤ð¤u Au íkku çkeS çkksw yuðk ÷kufku Ãký Au {kxu ÃkzfkhYÃk nkuÞ Au, Ãkhtíkw {khkt {kíkkrÃkíkk
su Mk{ks{kt MkuðkfeÞ «ð]r¥k fhe hÌkk Au yLku ÷kufku MkwÄe ¼kusLk sYrhÞkíkLke ðMíkw nt{uþkt fnuíkkt fu, Ëefhk yuf nkÚk ykÃku íkku
ÃknkU[kze hÌkk Au. ykðe Mkuðk{kt {rn÷kyku Ãký ÃkkA¤ LkÚke. su ½hLke çknkh Lkef¤eLku Lknª, çkeò nkÚkLku ¾çkh Lk Ãkzðe òuEyu {kxu íkuLkk
ra
Ãkhtíkw ½h{kt s hneLku Mkuðk fhu Au. ÃkkuíkkLkk ½hu sYrhÞkík fhíkkt ðÄkhu ðMíkw nkuÞ íkku fk÷Lkwt {kxu {U ¾kMk ÔÞðMÚkk fhe Au. {khe xe{ MkkÚku
rð[kÞko rðLkk ykMkÃkkMk ÃkzkuþeLku ykÃku Au. MkkuMkkÞxe{kt ðnU[ðk{kt ykðíke hkþLk rfx {¤eLku ykðe ÔÞÂõíkLkwt r÷Mx çkLkkÔÞtw Au yLku
½ýeðkh Mð{kLkLkk fkhýu fkuE ÷uðk sE þfíkwt LkÚke, íkuðk Mk{Þu yuf {rn÷k çkeS {rn÷kLkk íku{Lkk MkwÄe sYrhÞkíkLke ðMíkw Ãký ÃknkU[e
leg
½hLke nfefík çknkh ÷kÔÞk rðLkk íkuLkk ½hu rfx ÃknkU[íke fhu Au. MkkÚku s yufçkeòLke òÞ Au. çkMk, íku{Lku õÞkhuÞ ¾çkh Lknª
sYrhÞkíkLkwt æÞkLk Ãký hk¾u Au. ykux÷k Ãkrh»kËLku nt{uþkt {òf{kt ÷uðk{kt ykðu Au, Ãkhtíkw Ãkzu fu yk fuðe heíku ykðu Au. {nu{ËkðkË
ykðk Mk{Þu yk Ãkrh»kËLke ÷køkýe Ãký fk{{kt ykðu Au. WÃkhktík ykswçkkswLkkt økk{ yhu÷e, ðkXðkze,
¾kºkus, ðhMkku÷k, {ktfðk suðk yLkuf LkkLkkt-
/te
ykÞkusLk ðøkh fhðe Ãkze. suLkkÚke ËuþLke sðkËkhe Mkk{krsf MktMÚkk íkÚkk Mkk{krsf {kuxkt økk{{kt {khe xe{ MkkÚku {¤eLku hkþLk
«ò yu{kt Ãký økheçk íkÚkk {æÞ{ðøko Ãkh Mkuðfkuyu WÃkkze ÷eÄe. Mkhfkh MknkÞ fu rfx, ¼kusLk yLku sYrhÞkíkLke ðMíkw ÃknkU[íke
yuf yýÄkhe ykVík íkqxe Ãkze. ßÞkhu Ëuþ yLkksLke ÔÞðMÚkk fhu íku Ãknu÷kt {kLkðíkkLku fheyu Aeyu. Mkhfkh su heíku fkuhkuLkk Mkk{u
Ãkh fkuE {wMkeçkík ykðe Ãkzu íÞkhu ËuþLkk yøkðzíkk Lkk Ãkzu yLku fkuE ¼q¾u Lkk {hu ÷zík ykÃkðk rËðMk-hkík yuf fhe hne Au
s:/
Lkkøkrhfku ¾¼kÚke ¾¼k {u¤ðeLku MktfxLkku íkuLkk {kxu ÷kufku MðÞt¼q ËkLk yLku MkuðkLkk íku{kt y{khe Mkuðk ½ýe Mkk{kLÞ fnuðkÞ.
Mkk{Lkku fhu Au. yufðeMk rËðMk {kxu ËuþLkk fkÞo{kt ÷køke økÞk. økwshkík{kt Mkhfkhu yk {w~fu÷eLkku Mk{Þ Au yLku íku{kt ykÃkýk s
÷kufkuLku s{kzðk yLku hkþLk Ãkqhwt ÃkkzðkLke 1÷e yur«÷Úke hkþLk Ãkqhwt ÃkkzðkLke fðkÞík ÷kufkuLku {ËË fhðe ykÃkýe Lkiríkf Vhs Au.
tp
nwt yLku {khe xe{ su Ãký fheyu Aeyu íku Mkuðk

½ýe çkÄe MkkuMkkÞxeyku{kt {æÞ{ðøkeoÞ ÷kufkuLkk Lkk{Lkwt r÷Mx yLku VhsLkku ¼køk Au.’
hkník ÃkufuxLkwt rðíkhý, sYrhÞkíkLke ðMíkw
çkLkkððk{kt ykðu Au yLku íku{Lku ¾çkh Ãký Lkk nkuÞ íku heíku
ht
÷kufku MkwÄe ÃknkU[kzðe, ËðkLke sYrhÞkík

íku{Lke {ËË fhðk{kt ykðu Au Ãkqýo fhðkLke MkkÚku-MkkÚku ÃkkuíkkLkk rðMíkkh{kt
Mk{ÞMkh Ëðk AtxkððkLkwt fk{ fhíkk
Mkuðk
ag
sm
ok
bo
hknŒfex™k ðeŒhý™e ŒiÞkhe
LkrzÞkËLkk xefuLÿ çkkhkuxLke Mk{ks Mkuðk e/
Au. {kºk nwt s Lknª Ãkhtíkw {khk ¼kEyku,
{k™ð‚uðk yus «¼w‚uðk
rðMíkkh{kt hnuíkk rzBÃk÷ ðhËkrÞLke ÃkkuíkkLke
.m
Úkkuze swËe heíkLke Au. MkhfkhLkk ÷kìfzkWLkLkk Ãkrhðkh yLku MkkÚke r{ºkku Ãký Mknfkh ykÃke xe{ MkkÚku rfx çkLkkðeLku ½hu-½hu ÃknkU[íke
rLkýoÞ ÃkAe íku{Lku ÏÞk÷ ykðe økÞku fu ËuþLke hÌkk Au. rfx íkiÞkh fhðe, çkÄkLke sYrhÞkík fhu Au, Ãkhtíkw MkkÚku æÞkLk Ãký hk¾u Au fu,
su ÂMÚkrík Au íku{kt MkhfkhLkkt yk Ãkøk÷kt yrík òýðe yLku íku{Lkk MkwÄe ðMíkw ÃknkU[kzðe íku ÷kìfzkWLkLkk rLkÞ{Lkwt WÕ÷½tLk Lk ÚkkÞ.
m
ykðfkÞo Au. Mkhfkh íkku Ëhuf heíku ÃkkuíkkLkkÚke xe{ ðfo Au. y{u MkkÚku {¤eLku yk fkÞo fhe y{ËkðkËLkk çkkÃkwLkøkh rðMíkkhLke
çkLkíkk «ÞíLkku fhþu s, Ãkhtíkw yk Mk{Þ yuðku hÌkk Aeyu. {khe xe{ ½ýe {sçkqík Au yLku Ëhuf MkkuMkkÞxe yLku Mk{økú rðMíkkh MkwÄe
Au ßÞkhu ykÃkýu MðÞt¼q Ãký Mk{ksLke Mkuðk y{u ÂMÚkrík Úkk¤u Lknª Ãkzu íÞkt MkwÄe MkuðkLkwt ¼kusLk ÃknkU[kzðkLke Lku{ ÷uLkkhk {kunLk®Mkn
ra
{kxu ykøk¤ ykððwt s Ãkzþu. ÷kìfzkWLkLkk fk{ fhíkk hneþwt. ykðe ÃkrhÂMÚkrík{kt Mknwyu hksÃkqík rLkhtíkh yk MkuðkfeÞ «ð]r¥k [÷kðe
çkeò s rËðMkÚke xefuLÿ çkkhkux, íku{Lkk MkkÚku {¤eLku Mk{ks {kxu fk{ fhðwt òuEyu.’ hÌkk Au. íkku MkkÚku s çkkÃkwLkøkhLke «¼wðeh
¼kE fÕÃkuþ çkkhkux yLku MkkÚke xe{ fk{ Úkkuzk rËðMk Ãknu÷kt s ¼khíkLkwt Lkkøkrhfíð MkkuMkkÞxe, LktËkLkøkh MkkuMkkÞxe, þÂõíkLkøkh
leg
Ãkh òuíkhkE økE. þkf¼kS, hkþLk rfx, {u¤ðLkkh rzBÃk÷ ðhËkrÞLke su ÃkkuíkkLke MkkuMkkÞxe, Ëk{kuËh [k÷e, yðfkþ
økheçk yLku {æÞ{ðøkoLke sYrhÞkík MkkÚku yuLkSyku [÷kðu Au yLku MkkÚku s ¼ksÃkLkk MkkuMkkÞxe{kt VkÞhrçkúøkuz îkhk MkurLkxkRÍuþLk
Ëhuf ÃkkuíkkLkk ðkuzo Lktçkh MkkíkLke Mk{økú fkÞofíkko Ãký Au. òufu yk çktLku ðkíkku fhíkkt Ãký fhðk{kt ykÔÞwt. ¼kusLkLke MkkÚku-MkkÚku
sðkçkËkhe MðÞt Mðefkhe fk{ Ãkh ÷køke {n¥ðLke ðkík yu Au fu íku hkusLkk 100Úke Ãký ÷kufkuLkk MðkMÚÞLkwt Ãký æÞkLk h¾kÞ Au.
/te
økÞk. MkhfkhLkk rLkýoÞLku sLkíkk çkhkuçkh ðÄkhu sYhík{tËkuLku hkþLk ÃknkU[kzu Au. yux÷tw {kunLk®Mkn ÃkkuíkkLke xe{ MkkÚku {¤eLku Mkíkík
heíku rLk¼kðu, ÷kufkuLku ½hLke çknkh Lkef¤ðwt s Lknª, 300 sux÷k ÃkkrfMíkkLke hu^ÞwS yk fkÞo fhe hÌkk Au. ßÞkt MkwÄe ÷kìfzkWLk
Lk Ãkzu íku {kxu Ëhuf «fkhLke Mkk{økúe íkiÞkh ÃkrhðkhkuLku Ãký hkþLk ykÃkðk{kt ykðu Au. [k÷w hnuþu íÞkt MkwÄe yk Mkuðk Ãký yrðhík
fhe íku{Lkk ½h MkwÄe ÃknkU[kzðk{kt ykðu Au. MkhËkhLkøkh, Lkkuçku÷Lkøkh, fwçkuhLkøkh, [k÷íke s hnuþu.
s:/
xefuLÿ çkkhkux ‘yr¼ÞkLk’ MkkÚku ðkík fhíkk Lkhkuzk, X¬hçkkÃkkLkøkh, Lkkhku÷, Mkuxu÷kRx ‘yr¼ÞkLku’ ykðkt ½ýk çkÄkt þnuhku,
fnu Au, ‘nwt ðkuzo Lktçkh MkkíkLkku fkWÂLMk÷h Awt, suðk yLkuf rðMíkkhLkk sYrhÞkík{tË ÷kufkuLku økk{zkt{kt [k÷íke MkuðkfeÞ «ð]r¥kLke rðøkíkku
Ãkhtíkw yíÞkhu {khe Vhs Ëhuf Mk{ks {kxu hkþLk Ãkqhwt Ãkkzðk{kt ykðu Au. Lkhkuzk {u¤ðe. yux÷wt íkku fne s þfeyu fu ßÞkhu
tp
ßÞkhu Ëuþ Ãkh Mktfx ykÔÞwt Au íÞkhu {kLkðíkk

y{u MkkÚku {¤eLku yk fkÞo fhe hÌkk Aeyu. {khe xe{ ½ýe {nufe QXe Au. nsw Ãký fux÷k rËðMk yk
{w~fu÷eLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzþu íku ¾çkh
{sçkqík Au yLku y{u ÂMÚkrík Úkk¤u Lknª Ãkzu íÞkt MkwÄe MkuðkLkwt fk{
ht
LkÚke {kxu MkhfkhLku Mknfkh ykÃke ykÃkýe

fhíkk hneþwt ykswçkksw, sYrhÞkík{tË ÔÞÂõíkLku {ËË
fhíkk hnuðwt yu s ykÃkýe Lkiríkf Vhs Au.

Ãkktòu fåA Mkwr[íkk çkku½kýe fLkh
fkuhkuLkkLkk fnuh ðå[u
ag
fåA{kt ðne MkuðkLke Mkhðkýe
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
hý LkSf hnuLkkhk fåAe ÷kufkuLkk rË÷ rðþk¤ Au. yk rsÕ÷k{kt nt{uþkt s Au. òufu MkkÚku-MkkÚku õÞkhuÞ Mkuðk {kxu nkÚk
rðrðÄ Mkuðk«ð]r¥kyku nkÚk Ähkíke nkuÞ Au. Mkk{kLÞ rËðMkku{kt Ãký økheçk, Ãký n÷kÔÞku Lk nkuÞ íkuðk ÷kufku Ãký MkuðkLkk
h¾zíkkt ¼xfíkkt Ãkkøk÷kuLke Mkuðk Ãký yLkuf ÷kufku nkUþÃkqðof fhu Au. íÞkhu Lkk{u ÃkkMk fZkððk ÷køÞk Au. íkuLkk fkhýu
/te
÷kìfzkWLk ð¾íku Ãký ykðk ÃkkMk ÷økkðeLku

fkuhkuLkkLkk Ãktò{ktÚke ÷kufkuLku çk[kððkLkk nuíkwÚke ÷økkðkÞu÷k ÷kìfzkWLk ð¾íku ynªÚke íÞkt ½q{íkk yLkuf ÷kufku òuðk {¤u Au.
íkku yLkuf MðiÂåAf MktMÚkkyku yLku Mkuðk¼kðeyku W{¤fkÃkqðof Mkuðk fhðk yLkuf ÷kufku, MðiÂåAf MktMÚkkyku økheçk
çknkh Ãkzâk Au. ÷kufkuLke MkkÚku-MkkÚku ÃkkuíkkLke Vhs{kt Mkíkík
s:/
suchita@sambhaav.com ¾zu Ãkøku hnuíkk Ãkku÷eMk sðkLkku fu {urzf÷ yLku

Ãkuhk{urzf÷ MxkV {kxu Ãký Mkuðk çkòðeLku
fku hkuLkk ðkRhMkLkk fkhýu ËuþÔÞkÃke ÷kìfzkW™ fhkÞwt Au íÞkhu hkusLkwt f{kELku hkus ¾kLkkhk fu Vhs yËk fhu Au. VhsÃkhMík ÷kufkuLku
tp
ÍqtÃkzk{kt hnuLkkhk, çkeò hkßÞku{ktÚke {sqhe fhðk ykðu÷k {sqhku, s¾ki çktËhu {kAe{khe fhðk LkkMíkku, [k- ÃkkýeLke Mkøkðzíkk Mkuðk¼kðeyku
ykðu÷k {kAe{khku ðøkuhuLke {kXe Ëþk çkuXe Au. yLkuf ÷kufkuLku çku xtf Mk{ÞMkh ¾kðkLkwt Ãký {¤íkwt Ãkqhe Ãkkzu Au. økheçk ÷kufkuLku Úkkuzk rËðMk [k÷u
LkÚke. ykðe ÂMÚkrík{kt nìLz MkurLkxkRÍh fu {kMf ÷uðk {kxuLke ÂMÚkrík ykðk ÷kufkuLke õÞktÚke nkuÞ? íkux÷k huþLkLke rfx, hkusLke sYrhÞkíkLke
ht
ykÚke yLkuf MktMÚkkyku, Mkuðk¼kðeyku ykðk ÷kufkuLke ðnkhu ykÔÞk Au. s{ðkLkwt, huþLk rfx, ðMíkwyku íkku rðrðÄ MktMÚkkyku îkhk ËkíkkykuLkk
MkurLkxkRÍh fu {kMf suðe ðMíkwykuLkwt rðíkhý fåA{kt {kuxkÃkkÞu ÚkE hÌkwt Au. ÷kìfzkWLk ð¾íku MknfkhÚke yÃkkÞ s Au. hku®sËe þkf¼kSLkwt
ykðe Mkuðk {kxu ¾kMk ÃkkMk fZkððk Ãkzu Au. Mkuðk¼kðe MktMÚkkykuLkk fkÞofíkkoykuLku ÃkkMk {¤u Ãký rðíkhý fhðk{kt ykðu Au. økk{zkt{kt
Ãkktòu fåA
ag
sm
ok
bo
e/
økheçk ÷kufku, Vhs çkòðíkk f{o[kheykuLku
rLk:þwÕf ¼kusLk fhkððkLkku Þ¿k þY fÞkuo Au.
ßÞkhu økktÄeÄk{{kt sYhík{tËku {kxu rxrVLk
Vhíkkt Mkuðk¼kðeyku òýu Lkðhkrºk ð¾íku
ÃkËÞkºkkyu síkkt ¼krðfku {kxuLkk MkuðkfuBÃk{kt
fk{ fhíkk nkuÞ íkuðk WíMkkn{kt ykðeLku
.m
Mkuðk yLku Vqz rfx rðíkhý Ãký fhkE hÌkwt fkuhkuLkk {nk{kheLke økt¼ehíkk rðMkhe òÞ
Au. y{wf MktMÚkkykuyu íkku rxrVLk Mkuðk {kxu Au.
¾kMk nuÕÃk÷kRLk Lktçkh ònuh fÞko Au. suLkk MkuðkLkk Lkk{u ÃkkMk {u¤ððk {kxu Ãký
m
Ãkh ÃkkuíkkLke sYhík ÷kufku sýkðe þfu. yuf íkk÷wfk {Úkfkuyu ¼khu ÄMkkhku Úkíkku níkku.
MktMÚkkyu íkku ¾kMk sýkÔÞwt Au fu VkuLk fhLkkh y{wf MktMÚkkykuLkk fkÞofhku ÃkkMk {u¤ððk
ÔÞÂõíkLku fkuE Ãký Mkðk÷ Lknª ÃkqAkÞ. {kxu hksfeÞ Ëçkký Ãký ÷kðíkk nkuðkLkwt
ra
y{wf MktMÚkkyku økk{zkt{kt MkurLkxkRÍh [[koE hÌkwt Au. y{wf ÷kufkuLkk {íku íkku
ËðkLkku Atxfkð fheLku fkuhkuLkkLkwt Mktfx n¤ðwt ßÞkhu Mkhfkh ík{k{Lku Ãkqhíke MkwrðÄk Ãkkzðk
çkLkkððk{kt {ËËYÃk ÚkkÞ Au. yíÞkhu {kuxk «ÞíLkþe÷ Au íÞkhu MðiÂåAf MktMÚkkykuyu
leg
¼køkLkk {urzf÷ Mxkuh{kt ßÞkhu {kMfLkku MkuðkLkk Lkk{u MktÞ{ ò¤ððku òuEyu.
y{wf ¾uzqíkku s ÷kufkuLku rLk:þwÕf þkf¼kS ÃkwhðXku ¾qxe økÞku Au íÞkhu yLkuf økk{kuLkk rzÍkMxh {k{÷íkËkhLke f[uhe{ktÚke {¤íkk
ykÃku Au. {eXkE yLku VhMkký Ãký sYhík{tË ËhSyku ÷kìfzkWLkLkk Mk{Þ{kt {kMf MkeðeLku yktfzk {wsçk íkk. 3S yur«÷ MkwÄe{kt rsÕ÷k
÷kufkuLku ykÃkðk{kt ykðu Au. y{wf ðøko íkuLkwt rLk:þwÕf rðíkhý Ãký fhu Au. rLkhkuýk yk¾k{kt 10,793 sux÷k ÃkkMkLkwt rðíkhý
/te
íkku ÷kufkuLke hkuøk«ríkfkhf þÂõík ðÄkhðk suðk ÃkkðhÃkèeLkkt økk{kuLkk ËhSyku fu fhkÞwt Au. su{kt zuhe yLku ËqÄLkk ÔÞðMkkÞ MkkÚku
ykÞwðuorËf Wfk¤kLkwt Ãký hkus Mkðkhu rðíkhý ¼wsLkk ËhSyku Ãký rLk:þwÕf {kMf Mkeðe Mktf¤kÞu÷k ÷kufkuLku 2420, ËðkLkk ÔÞðMkkÞ
fhu Au. {Lkw»ÞkuLke MkuðkLke MkkÚku-MkkÚku yçkku÷ ykÃku Au. MkkÚku Mktf¤kÞu÷kykuLku 1445, frhÞkýkLkk
Sðku {kxu ÷kufku WËkh nkÚku ËkLk ykÃke hÌkk rðrðÄ ðMíkwykuLkwt rðíkhý fhíke ð¾íku ËwfkLkËkhkuLku 4658, çkUf, RLMÞkuhLMk,
s:/
Au yLku íku{Lkwt Ãký síkLk fhkE hÌkwt Au. òufu Ëh ð¾íku MkkurþÞ÷ rzMxÂLMktøk s¤ðkíkwt VkRLkkLMkLku 3 yLku yLÞ ÷kufkuLku 2267
¼wsLkk y{wf nkuxu÷ {kr÷fkuyu Mkuðk¼kðe LkÚke. íkuLkk fkhýu ÷kìfzkWLkLkku nuíkw {kÞkuo ÃkkMk Vk¤ðkÞk Au. su ÃkkMk yLÞkuLku Vk¤ðkÞk
MktMÚkkykuLke {ËËÚke ÷kìfzkWLk Ëhr{ÞkLk òÞ Au. íkku y{wf ð¾íku MkuðkLkk ÃkkMk ÷ELku Au íku{kt su ftÃkLkeykuLku fk{ fhðkLke Aqx
tp
yÃkkE Au íkuLkk fk{Ëkhku yLku Mkuðk¼kðe

¼wsLkk y{wf nkuxu÷ {kr÷fkuyu Mkuðk¼kðe MktMÚkkykuLke {ËËÚke MktMÚkkykuLkk fkÞofhkuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.
yk{ 10 nòhÚke ðÄw ÷kufkuLku ÃkkMk Vk¤ðkÞk
÷kìfzkWLk Ëhr{ÞkLk økheçk ÷kufku, Vhs çkòðíkk f{o[kheykuLku
ht
Au, íÞkhu yk ÷kufkuyu ÃkkuíkkLke sðkçkËkheÚke

rLk:þwÕf ¼kusLk fhkððkLkku Þ¿k þY fÞkuo Au ÷kìfzkWLkLkku yÚko Mkhu, MkkurþÞ÷ rzMxÂLMktøk
hnu íku heíku fk{ fhðwt ykð~Þf Au.

fkuhkuLkk RVuõx rs¿kuþ Xkfh
støk÷{kt hnuðwt yLku ®MknÚke fu{ zhðwt?
ag
yr{ík¼kE rçkÍLkuMk {uLkush nkuðkLkk
Lkkíku íku{Lku fkuE fkuhkuLkk ËËeoykuLkku MkeÄku MktÃkfo
Úkíkku LkÚke, Ãkhtíkw rËþkçkuLkLku íkku Mkíkík yu
sm
ËËeoykuLke MkkÚku s fk{ Ãkkh ÃkkzðkLkwt Au. íÞkt
nkuÂMÃkx÷{kt çÕÞw yLku økúeLk yu{ çku ¼køk{kt
økt¼ehíkkLku ykÄkhu ËËeoykuLku ðnU[e ËeÄk
Au. su{kt çÕÞw økúqÃk ðÄkhu ¾íkhLkkf Au yLku
økwshkík {kxu økkihðLke ðkík yu Au fu rËþk yu
ok
økúqÃk{kt s fk{ fhe hne Au.
fkuhkuLkk ÃkkurÍxeðLkk MktÃkfo{kt fkuE Lk
ykðu yux÷k {kxu ÷kìfzkWLkLke ÃkrhÂMÚkríkLkwt
bo
rLk{koý ÚkÞwt Au. Ãkhtíkw nkuÂMÃkx÷{kt Vhs
çkòðíkk MxkV {kxu íkku MktÃkfo{kt ykÔÞk rðLkk
fku hkuLkkLke çke{kheLkk fkhýu rðï¼h{kt ¼ÞLkku {knku÷ Au, Ãkhtíkw fux÷kf ÔÞÂõíkykuLkk rMkæÄktík fkuE Awxfku s LkÚke. økwshkík{kt íkku fux÷kf
‘zh fu ykøku Sík ni’ nkuÞ Au. íkuyku fkuEÃký «fkhLkk ¼ÞLkk ykuÚkkh ðå[u Ãký zÞko rðLkk zkuõxhkuyu ¼ÞLkk fkhýu ÃkkuíkkLkk Ëðk¾kLkk
e/
fkÞo fhíkk nkuÞ Au. yk «fkhLkk s zu®høk ÄhkðLkkhk ÔÞÂõíkyku{kt Mk{krð»x Au yuf økwshkíke
òLke ËtÃkíke. íkuyku #ø÷uLz{kt ßÞkt 20,000Úke ðÄw ËËeoykuLkku [uÃk Vu÷kÞu÷ku Au, íkuðe ¼ÞkLkf
ÃkrhÂMÚkrík{kt Ãký fkÞohík Au. {qq¤ ¼kðLkøkhLkk Ãký 2004Úke yr{ík yLku rËþk òLke ÷tzLkÚke
Ãký çktÄ hk¾eLku ykuÃkkuze çktÄ fhe ËeÄe Au.
økwshkík MkhfkhLkk LkkÞçk {wÏÞ{tºke LkeríkLk
Ãkxu÷ yux÷u s Mkq[Lkk ykÃkðe Ãkze Au fu,
.m
ykþhu 50 {kE÷Lkk ytíkhu ykðu÷k ðuMx MkMkuõMk{kt MÚkkÞe ÚkÞk Au. nk÷ íkuyku fkuhkuLkk çke{khe zkuõxhkuyu ykuÃkeze VhrsÞkík þY hk¾ðe
Mkk{uLke ÷zík{kt íÞktLke yuLkyuMkyu[ nkuÂMÃkx÷{kt SðLkk òu¾{ ðå[u Ãký Vhs çkòðe hÌkkt Au. Ãkzþu. íÞkhu yr{ík¼kE, rËþkçkuLk suðk
Ëhuf ÔÞÂõík ½hLke çknkh Lkef¤íkk Ãknu÷k 1000 ðkh rð[kh fhu Au. yíÞtík sYhe fk{fks yLkuf f{o[kheyku rðï¼h{kt zh hkÏÞk
m
nkuÞ íkku s çknkh Lkef¤u Au. Ãkhtíkw yr{ík yLku rËþk {kxu Ëhhkus ½h{ktÚke Mkðkhu Lkef¤e sðwt ðøkh Ãkkuíku fkuhkuLkk ËËeoykuLke Mkuðk fhe
VhrsÞkík Au, fkhý fu yr{ík¼kE íÞktLke LkuþLk÷ nuÕÚk nkuÂMÃkx÷{kt rçkÍLkuMk {uLkush Au yLku hÌkkt Au. støk÷{kt hnuðwt yLku ®MknÚke zhðwt
rËþkçkuLk ykuõÞwÃkuþLk÷ ÚkuhrÃkMx íkhefu Vhs çkòðu Au. fkuhkuLkkLkk ËËeoykuLke Mkuðk fhðk{kt íku{ýu yu{ fu{ [k÷u, yuðwt s yk ËtÃkíke fnu Au fu,
ra
õÞktÞ Ãký ÃkkAeÃkkLke fhe LkÚke. íkuyku sýkðu Au fu, #ø÷uLz y{khe f{o¼qr{ Au. yk MÚkkLku nkuÂMÃkx÷{kt fk{ fhðwt yLku fkuhkuLkkÚke zhðwt
SðLk{kt y{Lku ½ýwt ykÃÞwt Au yLku yíÞkhu Mk{Þ Au fu y{u ynª ÷kufkuLke Mkuðk fheLku yk søÞkLkwt íku fu{ [k÷u. y{u íkku f{o¼qr{ yLku ÃkkuíkkLkk
Éý [qfðeyu. ÔÞðMkkÞ {kxu AuÕ÷k ïkMk MkwÄe ÷ze ÷uþwt.
leg
Ëefhe yrLk»fkLke ¼khku¼kh ®[íkk, Ãký

VkÕøkwLke y{urhfkLkk rþfkøkku{kt LkMko íkhefu VhshíkT Vhs Ãknu÷k...
Vq÷ suðe Ëefhe yrLk»fk íÞktLke s
rðïLkk Ëuþku{kt økwshkíkeykuLke {nuf ð»kkuoÚke òýeíke Au.
þk¤k{kt yÇÞkMk fhu Au. #ø÷uLz{kt fkuhkuLkk
òLke ËtÃkíke su heíku #ø÷uLz{kt ÃkkuíkkLke MkwðkMk Vu÷kðe hÌkwt Au
/te
çke{khe Mkk{uLke ÷zík{kt su MxkV fk{ fhe hÌkku

íkuðwt s fk{ y{urhfkLkk rþfkøkku{kt VkÕøkwLke Ëðu fhe hne Au.
Au, íkuLkk MktíkkLkku {kxu þk¤k þY hk¾ðk{kt
{q¤ ¼kðuýk LkøkhLke VkÕøkwLke «íkef¼kE íÞktLke Mkhfkhe
ykðe Au. yr{ík yLku rËþk Mkðkhu ½huÚke
nkuÂMÃkx÷{kt LkMko íkhefu VhshíkT Au. WÃkhktík LkMko ÞwrLkÞLk{kt
Lkef¤eLku íkuýeLku Ãknu÷k þk¤kyu {wfe ykðu
s:/
«ðõíkk íkhefu Ãký Vhs çkòðe hÌkkt Au. ¼kðLkøkhLkk þuX

Au yLku íÞkhçkkË ÃkkuíkkLke Vhs WÃkh ÃknkU[u
çkúÄMko fkÞ{[qýo ÃkrhðkhLkk íkusMk¼kE þuXu {krníke ykÃkíkk
Au. ÃkwºkeLku íÞkt ½ýk çkk¤fkuLkku MktÃkfo ÚkkÞ Au.
sýkÔÞwt fu, íkuyku yuf ËkÞfkÚke íÞkt MÚkkÞe ÚkÞk Au. íku{Lkk
®[íkk íkku ¼khku¼kh Au, Ãký Vhs Ãknu÷k Au.
MkMkhk yux÷u fu «íkef¼kELkk rÃkíkk ¼ÿuþ¼kE Ëðu {rn÷k
tp
rËþkçkuLk sýkðu Au fu, hkºku ºkýuÞ nu{¾u{

fku÷us Mkfo÷ LkSf rLkðkMk Ähkðu Au. yíÞkh MkwÄe{kt yLkuf ÷kufkuLku fkuhkuLkk çke{khe{kt Mkuðk
½hu ÃknkU[eyu Aeyu íÞkhu ÄhÃkík ÚkkÞ Au.
fheLku Mkkò fÞko Au. nk÷{kt 26 ËËeoykuLke xÙex{uLx VkÕøkwLke çkuLk nuX¤ [k÷e hne Au. íku{Lkku
Ëhhkus hkºku ½hu ÃknkU[eLku MkkiÚke Ãknu÷k ½hLkk
Ãký SðLk «íÞuLkku yr¼øk{ ‘zh fu ykøku Sík ni’ s Au. ðkík[eík fhíkkt sýkðu Au fu,
ht
¾wýk¾wýkLku MkurLkxkEÍ fhðku Ãkzu Au. yuf

y{urhfk{kt fkuhkuLkk ËËeoykuLke MktÏÞk 2 ÷k¾Úke ðÄw Au. yk ÃkrhÂMÚkrík{kt nwt Vq÷ Lknª, íkku
íkhV Ãkkuíku Ãký Mk÷k{ík hnuðkLkwt Au, yLku çkeS
Vq÷Lke Ãkkt¾zeYÃku {khe Vhs çkòðe hne Awt. su {khk økwshkíkLkk MktMfkh Au.
íkhV çkeòLku Ãký Mk÷k{ík hk¾ðkLkk Au.
rðÍk rð{þo zkì.‚wÄeh þkn
¾kuxwt fh™khkyku™u
‚nk™w¼qrŒ ™net
ag
LÞq
sm
s‚eo{ktÚke yuf ƒnu™™ku n{ýk s Vku™ ykÔÞku. yu{ýu yk fxkh™k ÷u¾f™e ‚÷kn Ëu¾kŒe nŒwt fu yu ƒnu™u RhkËku sqXwt
{k„e. ƒku÷e™u ‘{khu y{urhfk ºký yXðkrzÞkt s
òLÞwykhe, 2019{kt {wtƒE{kt ykðu÷ y{urhf™ fkìLMÞw÷ux{kt y{urhfk sðk {kxu hnuðwt Au.’ yuðwt ¾kuxwt ƒku÷e™u yu™e ƒnu™
yu{ýu rðrÍxh rðÍk™e yhS fhe nŒe. yu{™u Ë‚ ð»ko™k {ÂÕx-yuLxÙe ‘ƒe-1/ƒe-2’ rðÍk y{urhfk{kt hnu Au y™u „úe™fkzoÄkhf Au ™u yu
ykÃkðk{kt ykÔÞk nŒk. {k[o, 2019{kt Œuyku y{urhfk „Þkt. íÞkt «ðuþŒkt yu{™u íÞkt hnuðk yu™k ½hu s hnuðk™e Au yu yu{ýu ‚k[e ðkŒ
ok
{kxu A {rn™k™ku ‚{Þ ykÃkðk{kt ykÔÞku. yuu ‚ÃxuBƒh, 2019{kt Ãkqhku ÚkŒku nŒku. yu{ýu AwÃkkðe™u rðÍk {u¤ÔÞk nŒk. yu{™ku RhkËku
{u, 2019{kt s yhS fhe™u yu ‚{Þ A {rn™k ðÄkhðk™e {k„ýe fhe nŒe. yu {tsqh ÚkE Ãknu÷uÚke s y{urhfk{kt yuf ð»ko hnuðk™ku
nŒe. Œuuyku fw÷ yuf ð»ko fkÞËu‚h y{urhfk{kt hnuðk™u ÷kÞf nŒkt. {k[o, 2020{kt yu{ýu nŒku. yux÷u s yu{ýu ºký yXðkrzÞkt™e su
bo
y{urhfk Akuze™u RÂLzÞk ÃkkAkt ykðe sðk™wt nŒwt. y[k™f ‘fkuhku™k’ ðkRh‚™k Vu÷kðk™k rhx™o rxrfx ÷eÄe nŒe yu ŒwhtŒ s fuL‚÷
fkhýu y{urhfk{ktÚke RÂLzÞk ykððk™e rð{k™e ‚uðkyku ƒtÄ ÚkE „E nŒe. Œuykuyu yu fhkðe nŒe. y{urhfk{kt hnuðk™ku ‚{Þ
òýðk [kÌkwt fu nðu ßÞkhu ‘fkuhku™k ðkRh‚’™k fkhýu su ÷kìfykWx Au yu ƒtÄ ÚkŒkt y™u ÷tƒkððk {kxu su yhS fhe nŒe yu Ãký
yktŒhËuþeÞ rð{k™e ‚uðkyku þY ÚkŒkt Œuyku RÂLzÞk ykðu ÃkAe òu ÃkkAkt y{urhfk sðk RåAu sqXkýk ¼hu÷e nŒe. zkìõxh™wt ‚rxorVfux Ãký
e/
Œku yu{™u ykÃkðk{kt ykðu÷ Ë‚ ð»ko {ÂÕx-yuLxÙe ‘ƒe-1/ƒe-2’ rðÍk WÃkh sE þfu? yu{™ku
y{urhfk{kt su ykuðhMxu ÚkÞku nŒku yu ‘fkuhku™k’ ðkRh‚™k fkhýu ÚkÞku nŒku ykÚke y{urhfk™wt
Rr{„úuþ™ ¾kŒwt yu{™ku ykuðhMxu {kV fhþu? yu{™u y{urhfk{kt ÃkkAk yu{™k rðÍk WÃkh
¾kuxwt nŒwt. nk, ‘fkuhku™k’ ðkRh‚™k fkhýu yu
ð»ko Ãkqhwt ÚkŒkt RÂLzÞk ykðe ™ þfe, Ãký yu™ku
yk„÷ku RrŒnk‚ Ëu¾kze ykÃkŒku nŒku fu yuýu
.m
sðk Ëuþu? y{urhfk{kt ÷ktƒku ‚{Þ hnuðk {kxu y™u rðÍk
«&™ ‚kt¼¤e™u yk fxkh™k ÷u¾fu Ãknu÷kt Œku nfkh{kt sðkƒ ykÃÞku. ykuðhMxu fwËhŒe {u¤ððk {kxu sqXkýk™ku ykþhku ÷eÄku nŒku.
‚suo÷e ÃkrhÂMÚkrŒ™u fkhýu ÚkÞku nŒku yux÷u yu{™k Ë‚ ð»ko™k {ÂÕx-yuLxÙe ‘ƒe-1/ƒe-2’ rðÍk ‘ƒnu™, Œ{khe yk ƒÄe [k÷kfe y™u
m
fuL‚÷ fhðk{kt ™nª ykðu y™u yu{™u y{urhfk{kt «ðuþ ykÃkðk{kt ykðþu. sqXkýkt òuŒkt yuðwt ÷k„u Au fu y{urhfk™wt
ykðe ‚÷kn ykÃÞk ƒkË, Úkkuzku rð[kh fhŒkt, yk fxkh™k ÷u¾fu yu {rn÷kÚke Úkkuze Rr{„úuþ™ ¾kŒwt Œ{khk «íÞu ËÞk ™nª
Q÷xŒÃkk‚ fhe yu{™u òýðk {éÞwt fu, yu Mºkeyu ßÞkhu rðÍk™e yhS fhe nŒe íÞkhu Vkì{o Ëk¾ðu. Œ{khu ‘fkuhku™k’ ðkRh‚™k fkhýu
ra
zeyu‚-160{kt yu{ýu sýkÔÞwt nŒwt fu yu y{urhfk{kt VõŒ ºký yXðkrzÞkt s hnuðk RåAu Au. y{urhfk{kt ðÄw hnuðwt Ãkzâwt yu fkhý Œuyku
ºký yXðkrzÞkt{kt ÃkkAe ykððk™e Au yuðwt y{urhfk™k Rr{„úuþ™ ykurV‚h™u ¾kŒhe fhkðe ¼÷u Mðefkhu, Ãký Œ{u ‘ƒe-1/ƒe-2’
þfu yu {kxu yu{ýu ºký yXðkrzÞkt™e rhx™o rxrfx Ãký ÷eÄe nŒe. y{urhfk{kt yu{™e ƒnu™ rðÍk {u¤ðŒk y™u yu ÃkAe su ¾kuxwt fÞwO.
leg
ð»kkuoÚke hnu Au. „úe™fkzoÄkhf Au, yu ðkŒ yu{ýu Vkì{o zeyu‚-160{kt sýkðe ™nkuŒe. LÞq y{urhfk{kt fk{ fÞwO. yk ƒÄkt fkhýku™u
s‚eo{kt Œuyku yuf nkuxu÷{kt hnuðk™k Au yuðwt yu{ýu Vkì{o{kt sýkÔÞwt nŒwt, y{urhfk sE™u yu{ýu ÷E™u Œuyku Œ{khk ður÷z Ë‚ ð»ko™k
ŒhŒ s yu{™e rhx™o rxrfx fuL‚÷ fhkðe ™k¾e nŒe. hnuðk ƒnu™™k ½hu s „Þkt nŒkt. yu{™e {ÂÕx-yuLxÙe ƒe-1/ƒe-2 rðÍk WÃkh Œ{™u
ƒnu™™ku y{urhfk{kt Mxkuh Au. yu [÷kððk{kt Œuyku yu{™e ƒnu™™u {ËË fhŒkt nŒkt. {khe y{urhfk{kt «ðuþðk ™nª Ëu. Œuyku fËk[
/te
ŒrƒÞŒ ƒ„ze „E Au. nwt y{urhfkÚke RÂLzÞk™ku «ðk‚ fhe þfwt yu{ ™Úke yuðwt yuf RÂLzÞ™ Œ{™u y{urhfk{kt Ãkkt[ Þk Ë‚ ð»ko {kxu
zkìõxh™wt ‚rxorVfux ykÃke™u yu{ýu y{urhfk{kt yu{™ku hnuðk™ku ‚{Þ ðÄkhðk™e yhS fhe «ðuþ ™ ykÃkðku yuðku «rŒƒtÄ Ãký {qfþu.’
nŒe. y{urhfk™k yuf ð»koÚke ðÄw™k ð‚ðkx Ëhr{Þk™ Œuyku fþu Ãký Vhðk „Þkt ™nkuŒkt. ‘fkuhku™k’ ðkRh‚™k fkhýu y™uf
Q÷xk™wt yu™kt ƒnu™ y™u ƒ™uðe yu Ëhr{Þk™ ‚u™ £kÂLMkMfku{kt yu{™k ƒ™uðe™ku ¼kE hnuŒku ¼khŒeÞku, suyku y{urhfk{kt nþu, Œuyku
s:/
nŒku yu™u {¤ðk yuf {rn™ku íÞkt „Þkt nŒkt. yu Ëhr{Þk™ ƒnu™™ku Mxkuh yu{ýu s yuf÷kyu {w~fu÷e{kt {wfkÞk nþu Œuyku òu ‚k[k nþu,
[÷kÔÞku nŒku. Ëh {rn™u yu{™e ƒnu™ yu{™u [kh‚ku zkì÷h ykÃkŒe nŒe yu Ãki‚k yu{ýu ƒìLf yu{ýu rðÍk {u¤ððk {kxu ftE ¾kuxwt ™nª
xÙkL‚Vh îkhk RÂLzÞk yu{™e {k™u {kufÕÞk nŒk. fÞwO nkuÞ Œku y{urhfk™e ‚hfkh yu{™k
tp
«íÞu sYhÚke ‚nk™w¼qrŒ Ëþkoðþu, Ãký òu

‘fkuhku™k’Úke y™uf ¼khŒeÞku {w~fu÷e{kt nþu, Œuyku òu ‚k[k yu{ýu ftE ¾kuxwt fÞwO nþu rðÍk {éÞk ƒkË
ftE ¾kuxwt fÞwO nþu Œku sYhÚke Œuyku ËÞk™u
nþu, yu{ýu rðÍk {u¤ððk ftE ¾kuxwt ™nª fÞwO nkuÞ Œku y{urhf™
ht
Ãkkºk ™net hnu. ¾kuxwt fh™khkyku™u fkuE Ãký

‚hfkh yu{™k «íÞu sYhÚke ‚nk™w¼qrŒ Ëþkoðþu Ëuþ, y{urhfk Œku ‚nk™w¼qrŒ ™nª s
Ëk¾ðu.

nMkíkkt hnuòu hks søkËeþ rºkðuËe
yufktík yLku yufktík{kt íkhðhkx Au. yuf÷íkk yux÷u

ytËhÚke çknkh íkhVLke Þkºkk yLku yufktík
yux÷u çknkhÚke ytËh íkhVLke Þkºkk.
ag
øk{u su ÷kufkuyu ÷kìfzkWLk{kt yuf÷íkkLkku
yLkw¼ð fÞkuo nþu yu{Lkk {kxu Lkð rËðMk
Lkð {rnLkk suðk nþu yLku su ÷kufkuyu
sm
fu Ëunktík? ÷kìfzkWLk{kt yufktíkLkku yLkw¼ð fÞkuo nþu
yu{Lkk {kxu Lkð rËðMk Lkð r{rLkx suðk nþu.
‘nÕ÷ku ytçkk÷k÷.’ {U fÌkwt.
‘nÕ÷ku...’ ytçkk÷k÷Lkku sðkçk.
[i ºke Lkðhkrºk MkkÚku ¼khík ÷kìfzkWLkLkk ‘íkLku hk{Lkð{eLke
ok
Lkð rËðMk Ãkwhk ÚkÞk. yk Lkð rËðMk þw¼fk{Lkk.’
fkuELku Lkð ðhMk suðk ÷køÞkt íkku fkuELku ‘÷u¾f, íkkhu
Lkð {rnLkk suðk ÷køÞk, Ãkhtíkw MkkÄfkuLku hk{Lkð{e nþu çkkfe
bo
íkku Lkð r{rLkx suðk ÷køÞk Au. ykuþkuyu {khu íkku fk¤e[kiËþ
fÌkwt Au fu yuf÷kÃkýw yLku yufktík{kt Au.’
ytíkh Au. yuf÷íkk fkuELkk WÃkh ‘fu{ þwt ÚkÞwt
÷kËðk{kt ykðu Au yLku ¼kE?’
yufktík hkS¾wþeÚke
÷kððk{kt
Au. yu÷fíkk{kt
ykðu
e/ ‘yk Lkð-Lkð
rËðMk LkhuLÿ¼kEyu
½h{kt Ãkwhe ËeÄk Au.
.m
íkhVzkx Au nsw yufðeMk rËðMk Ãkwhk
Úkðk{kt çkeò çkkh rËðMk
yLku çkkh hkík çkkfe
m
Au. 14{e yur«÷

Ãknu÷kt {khk
íkku hk{ h{e
ra
sðkLkk Au.’
ytçkk÷k÷u VkuLk{kt
niÞkðhk¤
leg
Xk÷ðe.
‘ytçkk÷k÷,
íkkhk suðk zkÌkku
{kýMk...’
/te
‘{khu zkÌkku LkÚke

Úkðwt, Ãký økktzku Úkðwt Au. íkwt {Lku zkÌkku
zkÌkku fneLku ËkuZzkÌkku ÚkEþ Lknª.’
ytçkk÷k÷u Äzkfku fÞkuo.
s:/
{Lku Mk{òE økÞwt níkwt fu yk çkÄtw

fkuhkuLkkLkku zh yLku ÷kìfzkWLkLkwt £MxuþLk Au,
Lknªíkh ytçkk÷k÷ õÞkhuÞ yk heíku ðkík fhu
tp
yuðku LkÚke. {Lku ÚkÞwt fu nðu ¼kuøke÷k÷Lku

ðå[u LkkÏÞk ðøkh [k÷þu Lknª.
‘íkwt VkuLk [k÷w hk¾ ¼kE, nwt ¼kuøke÷k÷Lku
ht
VkuLk òuzwt Awt, íÞkh çkkË ykÃkýu ºkýuÞ MkkÚku

{¤eLku VkuLkk÷kÃk fheyu.’ {U fÌkwt.
‘íkwt ¼kuøke÷k÷Lku VkuLk ÷økkz fu
nMkíkkt hnuòu hks

¼kuøke÷k÷Lkk rÃkíkkS [tËw÷k÷Lku Mðøko{kt ÷kìfzkWLk{kt fkuhkuLkk Lknª {khu, Ãký Mkðkhu y{khk Ëhðkò ÃkkMku ykðeLku hzðk
VkuLk ÷økkz, Ãký {khwt {]íÞww Lk¬e Au.’ fçkrsÞkík {khe Lkk¾þu.’ ÷køke.’ ¼kuøke÷k÷u ðkík {ktze.
ytçkk÷k÷ VkuLk{kt ÃkkuíkkLke ÔÞøkúíkk Xk÷ðíkku ‘ytçkk÷k÷ íkkhu ykðe íkku fkuE Mk{MÞk ‘fk{ðk¤e hzðk ÷køke?’ {U ÃkqAâtw.
ag
hÌkku íÞkt MkwÄe{kt {U ¼kuøke÷k÷Lku ÷kELk LkÚke Lku?’ ‘nk... fkhý yuLkk ½h{kt su yLkks níkwt
WÃkh ÷E ÷eÄku. ‘Lkk...’ yu ¾qxe økÞwt. Lkð rËðMk{kt Lkð ÔÞÂõíkyku
‘çkku÷ku ÷u¾f çkku÷ku. ÷kìfzkWLk fuðwt [k÷u ‘{khe Ãkkzkuþ{kt ÃktzâkMkknuçk Ãkþw nkuÞ íkku ¾kðk íkku òuEyu Lku ¼kE. íkkhk
sm
Au?’ ¼kuøke÷k÷u ÃkqAâwt. Ëkõíkh hnu Au.’ ¼kuøke÷k÷u fÌkwt. ¼k¼e ÃkkMku ykðeLku WAeLkk YrÃkÞk {køkíke
‘y{khwt ÷kìfzkWLk íkku szçkuMk÷kf Au. ‘Ãkþw zkìõxhLku ð¤e þwt íkf÷eV Au? {U níke, Ãký {U fÌkwt fu, WAeLkk Lknª Ãkhtíkw
y{u íkku sLkíkk fh^ÞwLkk ykøk÷k rËðMku ÃkqAâwt. çkrûkþ ykÃkwt Awt.’
yux÷u fu 21 {k[oLke Mkktsu ½hLku íkk¤tw {khe ‘ÃktzâkMkknuçkLkk ½h Mkk{u s zkì. Ãkt[ku÷e ‘yu çknw Mkkhwt fÞwO. ík{u Mkk[e yLku Mkkhe
ËeÄwt Au íku nsw MkwÄe ¾kuÕÞwt LkÚke, Ãkhtíkw hnu Au yu {kýMkLkk Ëkõíkh Au. n{ýk heíku [iºke Lkðhkrºk Wsðe økýkÞ.’ {U xufku
ok
ytçkk÷k÷Lke nk÷ík ¾hkçk ÷køku Au.’ Ãkt[ku÷e MkknuçkLkwt Ëðk¾kLkwt çktÄ Au íkku y{wf fÞkuo.
‘ytçkk÷k÷Lku þwt ÚkÞwt? fkuhkuLkk ÚkÞku fu ËËeo MkknuçkLkk ½uh ykðu Au yLku Mkknuçk {kMf ‘ytçkk÷k÷ íkkhu yuðe íkku Mk{MÞk LkÚke
þwt?’ ¼kuøke÷k÷u ÃkqAâtw. ÃknuheLku Ãký çkMkku-Ãkkt[Mkku f{kE ÷u Au.’ Lku?’ ¼kuøke÷k÷u ÃkqAâwt.
bo
‘fkuhkuLkk ÚkkÞ íkkhe MkkMkwLku, fkuhkuLkk ÚkkÞ ‘yu íkku Mkkhe ðkík Au.’ {U fÌkwt. ‘Lkk... {Lku ík{khk çktLkuLke çkÄe ðkík
íkkhk MkMkhkLku, {Lku þk {kxu fkuhkuLkkLkwt fqíkhwt ‘Ãkt[ku÷eMkknuçkLke Mkkhe ðkík Mk{òE økE Au. ík{u su Ëk¾÷k ykÃÞk yu
fhzkðu Au?’ ytçkk÷k÷ Wøkú ÚkE økÞku. ÃktzâkMkknuçkLku ¾hkçk ðkík ÷køku Au, fkhý ík{k{ fhíkkt nwt Mkw¾e Awt. hu÷ðuLkk xe.Mke.
‘þktík Úkk r{ºk þktík Úkk. òuíkòuíkk{kt Ãkt[ku÷eLkk ËËeo ½uh ykðu, Ãký ÃktzâkLkk ËËeo hkð÷Mkknuçk, çktLku zkìõxhku, fhþLkfkfk yLku
yufðeMk rËðMk Lkef¤e sþu. íkwt {khku rð[kh
fh. nwt Ëhhkus çknkhøkk{ sðkðk¤ku Awt.’
‘ftzõxh yLku f÷kfkhLke ÃkíLkeykuLku yu
ykðíkk LkÚke.’
÷kìfzkWLk ykÃkýe òíkLku e/ ¼kuøke÷k÷Lkk fk{ðk¤k çknuLk yu çkÄkt fhíkkt

nwt Mkw¾e Awt.’
‘íkwt zkìõxh fhíkkt Ãký Mkw¾e fuðe heíku ÚkE
.m
ðkíkLke shk Ãký LkðkE Lk nkuÞ fu yu{Lkk MkwÄkhðkLkku økkuÕzLk rÃkrhÞz Au. økÞku?’ {U ÃkqAâwt.
Ãkrík yksu çknkhøkk{ økÞk Au, fkhý yk ykÃkýu fkuhkuLkkLku ÚkuLõÞw fnuðwt ‘yuf zkìõxhLku SðLkk òu¾{u Ãký YrÃkÞk
çktLku «fkhLkk ÷kufku Ëhhkus çknkhøkk{ síkkt f{kðk Au yLku çkeò zkìõxhLku f{kýe LkÚke
m
nkuÞ Au. ftzõxh rxrfxLke Ãkuxe ÷ELku Lkef¤u òuEyu, fkhý yuýu ykÃkýLku yux÷u Ëw:¾e Au. {khu YrÃkÞkLke fkuE ík]»ýk
yLku f÷kfkh nk{kuorLkÞ{Lke Ãkuxe ÷ELku ykí{MktþkuÄLkLke íkf ykÃke LkÚke yux÷u nwt ytçkkýe fhíkkt Ãký ðÄkhu
Lkef¤u.’ {U fÌkwt. Mkw¾e Awt.’ ytçkk÷k÷u fÌkwt.
ra
‘y{u Ëhhkus çknkhøkk{ sLkkhk Aíkkt ‘økkÞ, çk¤Ë yLku ¼UMk Úkkuzkt ½uh ykðu?’ ‘ðkn ytçkk÷k÷ ðkn... nðu íkwt {hË
AuÕ÷k Lkð rËðMkÚke ½hLke çknkh Ãkøk {qõÞku ytçkk÷k÷ çkkuÕÞku. {kýMk suðe ðkík fhu Au.’
LkÚke. {khu ftEf ÷¾ðwt nkuÞ íkku ®nzku¤k ‘yu s íkku zkìõxhLku øk{íkwt LkÚke. yk¾wt ‘òu ytçkk÷k÷, ÷kìfzkWLk yLku ykÃkýe
leg
WÃkh çkuMkeLku ÷¾wt Awt, fkhý ftzõxhLku ÂMÚkh rðï fkuhkuLkkLkk Mktfx Mkk{u ÍÍq{e hÌkwt Au òíkLku MkwÄkhðkLkku økkuÕzLk rÃkrhÞz Au.
çkuMkeLku ÷¾ðkLke xuð Lk nkuÞ,’ íÞkhu zkìõxhLku f{kýe økw{kÔÞkLkku yVMkkuMk ykÃkýu fkuhkuLkkLku ÚkuLõÞw fnuðwt òuEyu,
‘¼kuøke÷k÷, íkkhu íkku ½ýw Mkkhwt Au. Au.’ fkhý yuýu ykÃkýLku ykí{MktþkuÄLkLke íkf
y{khk ½hLke çkksw{kt hkð÷Mkknuçk hnu ‘yrík ÷ku¼ íku ÃkkÃkLkwt {q¤.’ ytçkk÷k÷ ykÃke. ykÃkýLku ykÃkýk Ãkrhðkh MkkÚku yLku
/te
Au yu hu÷ðu{kt rxrfx [ufh Au. AuÕ÷kt 25 çkkuÕÞku. ykÃkýe òík MkkÚku hnuðkLke íkf ykÃke.’ {U
ðhMkÚke hu÷ðu{kt ¾kÞ Au yLku hu÷ðu{kt òÞ ‘çkeswt, y{khk {k¤e fhþLkfkfkLkk fÌkwt.
Au.’ {U ðkík {ktze. ½h{kt xkuR÷ux LkÚke. yu{Lku ÷kìfzkWLk{kt ‘fwËhíku {kLkðeLku [uíkðýe ykÃke Au yLku
‘òÞ Au yux÷u?’ ytçkk÷k÷u ÃkqAâtw. Ãký SðLkk òu¾{u Ëhhkus ½hLke çknkh sðwt fÌkwt Au fu nsw MkwÄhe òð íkku Mkkhwt Au Lknªíkh
s:/
‘rËþkyu òÞ Au. yu hkð÷Mkknuçku Ãkzu Au.ˆ yk íkku nsw xÙu÷h Au.’ ¼kuøke÷k÷ çkkuÕÞku.
÷kìfzkWLk{kt íkkçkzíkkuçk yuðwt xkuR÷ux ‘yu íkku Mkkhwt fu Ãkku÷eMkLke Lkshu [zâk ‘nwt ík{khk çktLkuLke MkkÚku Mkn{ík Awt. nðu
çkLkkðzkÔÞwt su ÂMð[ Ãkkzku yux÷u ðkRçkúux Lknª nkuÞ, Lknªíkh fkfkLku Ä{fkðeLku ÃkkAk nwt ¾wþe-¾wþe {khk ½h{kt çkeò çkkh rËðMk
tp
ÚkkÞ.’ ½h{kt ½wMkkze Ëu.’ ¼kuøke÷k÷u fÌkwt. fkZe Lkk¾eþ. nwt ÷kìfzkWLk íkkuzeLku {khe
‘fu{?’ ‘ytçkk÷k÷ íkkhu fhþLkfkfk suðwt íkku òíkLku yLku yLÞLkk SðLku òu¾{{kt {wfeþ
‘òu yuðwt òsY Lk nkuÞ íkku xe.Mke.Lkwt Ãkux LkÚke Lku?’ Lknª. yk {khwt ík{Lku çktLku r{ºkkuLku ð[Lk Au.’
ht
MkkV Lk ykðu.’ ‘Lkk... yuðe Mk{MÞk íkku LkÚke.’ ‘þkçkkþ ytçkk÷k÷... ðì÷zLk
‘÷u¾f yu ðkík Mkk[e. hkð÷Mkknuçku ‘çkeswt, y{khe fk{ðk¤eLku y{u [k÷w ytçkk÷k÷...’ {U VkuLk fx fÞkuo yLku y{khe
rð[kh fÞkuo nþu fu yufðeMk rËðMkLkk Ãkøkkhu hò WÃkh Wíkkhe ËeÄe Au Aíkkt fk÷u [[ko Mkw¾Ë ytík MkkÚku Mk{kÃík ÚkE.

ag
fkuhkuLkk
sm
ðkRhMkLkk
ok
¼ÞÚke
bo
yLkuf Mk{MÞk
MkòoÞ Au e/
.m
m
nuík÷ hkð Wå[ yÇÞkMk yLku fkuhkuLkkÚke çk[ðkLkk WÃkkÞku

hetalrao@abhiyaan.com
yLku íkuLkk rLkÞ{kuLkwt Ãkk÷Lk fhðk Aíkkt, íkuLkku
ra
fkuhkuLkk ðkRhMkLke yMkh ÔÞÂõíkLkk {kLkMkÃkx Ãkh ÚkE hne Au. ¾kMk fheLku zh íkuLkk Ãkh nkðe ÚkE økÞku Au. ÃkrhðkhLke,
fkuhkuLkk Mkk{u fuðe heíku hûký {u¤ððwt íkuðwt MktþkuÄLk fhíkk ÷kufku, íkuLkkÚke ¼rð»ÞLke yLku ÃkkuíkkLku fkuhkuLkk ðkRhMk Úkþu
íkku.. suðk ðøkh fkhýLkk «&™ku yLku íkuLkk
leg
çk[ðkLkk WÃkkÞku þkuÄðkLke Wíkkð¤{kt ÃkurLkf yuxufLkku ¼kuøk çkLke hÌkkt Au.
{kxu fhðk{kt ykðíktw rhMk[o íkuLkk {øks Ãkh
yrLkÿk, çku[uLke, øk¼hk{ý suðe yLkuf Mk{MÞkyku Mkk{u ykðe hne Au. ytfwþ fhu Au. suLkk fkhýu íku çke{kh Lk nkuðk
rð[khðk suðe ðkík yu Au fu, ÃkurLkf yuxufLkku ¼kuøk çkLkLkkhk MkkiÚke ðÄkhu Aíkkt fkuhkuLkkÚke çk[ðk Mkhfkhu, zkìõxhu fnu÷k
rþrûkík ÷kufku Au. Ëhuf rLkÞ{Lkwt Ãkk÷Lk fhðk Aíkkt Ãký íku swËe
/te
s ËwrLkÞkLkk ¼Þ{kt Sðu Au. zkìõxhku ykðe

yu {çkeyuLkku yÇÞkMk fheLku yuf Mkkhe çkuLf{kt òuçk fhíke ík]ÂÃík òLke AuÕ÷k yuf ðefÚke ½h{kt Mk{MÞkLku ÃkurLkf yuxuf fnu Au, suLkku MkkiÚke ðÄw
swËk s heíkLkku ÔÞðnkh fhu Au. Ãknu÷k íkku {kíkkrÃkíkkLku ÷køÞwt fu ÷kìfzkWLk ÚkðkLkk fkhýu Mkíkík ¼kuøk çkLkLkkh rþrûkík ðøko Au.
½h{kt hnu Au, íkuLkk fkhýu s ík]ÂÃíkLke ykðe ÂMÚkrík Au, Ãkhtíkw Ëefhe ðÄkhu Lku ðÄkhu rð[khðk ÷køke, Mkk{kLÞ heíku ÷kìfzkWLkLke ÂMÚkrík{kt
s:/
íkuLku zh ÷køkíkku fu {Lku fE ÚkE sþu íkku {khkt {kíkkrÃkíkkLku fkuý Mkk[ðþu. íku{Lke ô{h ÚkE økE Au, ÔÞÂõík ÃkkuíkkLkk nkuÆk yLku ðfoLkk ykÄkhu ½hu
fËk[ fkuhkuLkkLke ÍÃkux{kt íkku Lknª ykðe òÞLku. Mkhfkh ðkhtðkh fkuhkuLkkÚke Mkkð[uíke hk¾ðkLke çkuMkeLku fk{ fhu Au, Ãkhtíkw Ëhuf ÔÞÂõík ykìrVMk
òýfkhe ykÃkíke hnu Au, Aíkkt Ãký ík]ÂÃík MkkurþÞ÷ {erzÞkLkk {kæÞ{Úke íkuLkkt rLkík-Lkðk LkwMk¾k ðfo fhu íku þõÞ LkÚke, fkhý fu ½ýk ÷kufku
tp
þkuÄu Au. yux÷wt s Lknª, Ãkrhðkh{kt Ãký yk{ Lk fhku, íku{ Lk fhku suðe ðøkh fkhýLke ðkíkku Ãký yuðk Au su{ýu yk rËðMkku{kt fk{ fhðkLke
fhu Au. ½ýeðkh íkuLke yk ykËíkLkk fkhýu {kíkkrÃkíkk xuLþLk{kt ykðe òÞ Au, Ãký ík]ÂÃík rËðMku søÞkyu {kºk ½hu hneLku Mk{Þ ÃkMkkh fhðkLkku
Lku rËðMku ðÄw Lku ðÄw [ez[eze çkLke hne Au. ßÞkhu rÃkíkk yþkuf¼kE òLkeyu ÃkkuíkkLkk ytøkík r{ºk nkuÞ Au. ykðk ÷kufku{kt rþrûkík ÔÞÂõík Mk{Þ
ht
Vur{÷e zkìõxhLku yk rðþu sýkÔÞtw íÞkhu íku{Lku òý ÚkE ÚkE fu ík]ÂÃík ÃkurLkf yuxufLkku ¼kuøk çkLke Au. ÃkMkkh fhðk fkuELku fkuE heík yÃkLkkðíkk nkuÞ
Au. su{kt 95 xfk ÷kufku yuðk Au su MkkurþÞ÷ yu{.ze. MkkRrfÞkrxÙMx zkì. h{kþtfh ÞkËð ÃkurLkf yuxufLkku zh Au
{erzÞkLkku WÃkÞkuøk fhu Au, suLkk fkhýu fnu Au, ‘ÔÞÂõíkLkk Lkuøkurxð rð[khku íkuLke
Mknu÷kEÚke Mk{Þ ÃkMkkh ÚkkÞ Au, MkkÚku s Ãkh nkðe ÚkkÞ íÞkhu ÃkurLkf yuxufLkkt ÷ûký ynª {¤þu £e Mk÷kn
ag
òuðk {¤u Au. ô{h «{kýu ÔÞÂõíkLkk Mkhfkhe rð¼køk{kt yk
rð[khku yLku ®[íkk swËe-swËe nkuÞ Au, su{ rðþu fkuE Ãký {krníke {kxu ík{u
fu ð]Ø ÷kufkuLku çkk¤fkuLke ®[íkk ÃkkuíkkLke fkì÷ fhku íkku ík{khku fkì÷ {uLx÷
sm
nuÕÚkLke ®[íkk, ÃkíLke fu yLÞ fkuE Vur{÷e nkìÂMÃkx÷Lkk Mkhfkhe rð¼køkLkk
{uBçkh çknkh òÞ Au íkku íkuLkk fkhýu fkuhkuLkk MkkRrfÞkrxÙMxLku Vkuhðzo fhkÞ Au, Ãkhtíkw
Úkþu íkku.. íkuðk rð[khku, y{wf ÷kufkuLku yu{ íÞkt ík{khu ðuR®xøk Ãký fhðwt Ãkzu íÞkhu
÷køku fu {Lku ftE Úkþu íkku Vur{÷eLkwt þwt.. yuf yu s zkìõxh MkkÚku MkeÄku MktÃkfo fhe þfku
Au çke{khe MkkÚku òuzkÞu÷k rð[khku yLku {kuík
ok
íku nuíkwMkh íku{Lkk Lkk{ yLku Lktçkh Lke[u
MkkÚku òuzkÞu÷k Lkuøkurxð rð[khku. çkeS ðMíkw ykÃkðk{kt ykÔÞk Au. su{Lke ÃkkMkuÚke ík{u
Au ¼rð»Þ MkkÚku òuzkÞu÷k Lkuøkurxð rð[khku. £e{kt {krníke {u¤ðe þfku Aku.
suðk fu òuçk çktÄ Au, ½h fuðe heíku [k÷þu,
bo
÷kìfzkWLk fux÷k rËðMk hnuþu, çknkh ÷kìfzkWLkLkk þYykíkLkk rËðMkku{kt íkku
Lkef¤kíkwt LkÚke ¾kðkLkwt þtw.. ykðk y™uf çkhkçkh níkk. íku{Lku MkhfkhLkku rLkýoÞ Mkkhku
«fkhLkk Lkuøkurxð rð[khkuLke yMkh ÚkkÞ Au. Ãký ÷køÞku, Ãkhtíkw nðu íku{Lku zh ÷køku Au fu
òufu Lkuøkurxð rð[khkuLkwt r÷Mx ½ýw ÷ktçkwt Au. íku{Lku fu ½h{kt fkuELku fkuhkuLkkLkku [uÃk ÷køkþu
e/
½ýk Lkuøkurxð rð[khku Úkkuze ûkýLkk nkuÞ Au,
su ykðu Au yLku síkk hnu Au. ÃkrhðkhLke
ðå[u Aku {kxu fkuE MxÙuMk Ãký Úkíkku LkÚke, Ãkhtíkw
íkku.. íku{Lkk r{ºk zkìõxh Au, ðkhtðkh VkuLk
fheLku íku fkuhkuLkk rðþu swËk-swËk «&™ku
ÃkqAâk fhu Au. {khku {kuxku Ëefhku fkì÷us{kt
.m
òu yk Lkuøkurxð rð[khku Mkíkík [k÷w hnu íÞkhu Au, íkuLku fnu Au, {Lku fþwt ÚkkÞ íkku íkkhe çknuLk
ÃkurLkf yuxufLkk Mke{xLMk [k÷w ÚkkÞ Au.’ y™u {B{eLku Mkk[ðsu. çku rËðMk Ãknu÷kt íkku
y{ËkðkËLkk {k÷íke Ãkxu÷ (Lkk{ ÍzÃke Ãkkýe ÃkeðkLkk fkhýu ¾ktMke ykðe íkku
m
çkËÕÞwt Au) fnu Au, ‘{khk Ãkrík MkwrLk÷ Y{{kt ¼hkE økÞk y™u fnuðk ÷køÞk {Lku
yÃkzux Úkíkkt LÞqÍLke Ãký òýfkhe {¤e hnu fkuhkuLkk ÚkÞku Au, zkìõxhLku VkuLk fhku {khe
Au, Ãkhtíkw Mk{MÞk íÞkhu þY ÚkkÞ Au, ßÞkhu LkSf fkuE ykðþku Lknª. y{khk Ãkkzkuþeyu
ra
fkuhkuLkkLkk zhÚke ÔÞÂõík ÃkkuíkkLkku ÃkhLkku fkçkq íku{Lku VkuLk fhe fkuhkuLkk ðkRhMk rðþu Vhe
økw{kðu Au. yux÷u fu Äe{u-Äe{u íkuLku ÷køku Au çkÄe ðkík fhe íÞkhu íku{Lku þktrík ÚkE.
fu {khk ½h{ktÚke Ãký fkuELku fkuhkuLkkLkku [uÃk Mkhfkhu ykÃku÷k nuÕÃk÷kRLk Lktçkh Ãkh VkuLk
leg
÷køke sþu íkku..? ½hLke çknkh Ëðk, ËqÄ, fhe {krníke ÷eÄe ÃkAe íku{Lku hkník {¤e.
þkf¼kS suðe ðMíkw ÷uðk sLkkhe ÔÞÂõíkLkk nðu y{u ½h{kt {kºk ÃkkurÍrxð ðkíkku fheyu
fkhýu ½h{kt fkuhkuLkk ykðe sþu yLku çkÄk Aeyu yLku MkkÚku zkìõxhLkk fÌkk «{kýu íku{Lku
íkuLke ÍÃkux{kt ykðe sEþwt íkku? LkkLkkt çkk¤fku Mkk[ðeyu Aeyu.’
/te
yLku ð]Ø ÷kufkuLku yk ðkRhMkLke yMkh ðÄw ÃkurLkf yuxufLkk fkhýu Ãkezkíkk ÷kufkuLke
ÚkkÞ Au, òu {khk çkk¤f fu {kíkkrÃkíkkLku Ãký MktÏÞk ½ýe ðÄkhu Au, Ãkhtíkw Mkhfkhu Mk÷kn-
fkuhkuLkkLke yMkh Úkþu íkku..? ykðk ¾kuxk Mkq[Lkku {kxu ÔÞðMÚkk fhe Au. fkuhkuLkk Mkk{u
rð[khkuLkk fkhýu íku fkuhkuLkkÚke çk[ðk {kxu ÷zík ykÃkðk {kxu ykÃkýu Mkkiyu MkkÚku {¤eLku
s:/
¾kuxwt ¾kuxwt rhMk[o fhu Au. Ãkrhýk{{kt {kºk zkì. h{kþtfh ÞkËð «ÞíLk fhðku Ãkzþu. su{kt rþrûkík ðøkuo íkku
þqLÞ s ykðu Au, fkhý fu íku ÔÞÂõíkLkk zkì. ËeÂÃík ¼è 9825109501 Mk{ksLku «rík®çkçk çkíkkððkLkwt fkÞo fhðkLkwt
{kLkMkÃkx Ãkh fkuhkuLkk yux÷ku nkðe ÚkE zkì. h{kþtfh ÞkËð 8264049261 Au. ËuþLke Mkuðk fhðkLke yk íkf Au, su{kt
tp
òÞ Au fu íkuLku çkeswt ftE s ¼kLk LkÚke zkì. furðLk Ãkxu÷ 7878994991 ÃkurLkf ÚkðkLke sYh LkÚke. fkuE Ãký {w~fu÷e
hnuíkwt. zkì. MkMkrðLËh fkih 9632570975 nkuÞ íkku zkìõxhLke Mk÷kn ÷E íkuLku Ëqh fhku.
ykðe Mk{MÞk rðþu ‘yr¼ÞkLk’ MkkÚku zkì. MkwËuþLkk {w¾So 8584826274 fkuhkuLkkLkk ¼ÞLku ÃkkuíkkLkk Ãkh nkðe Úkðk
ht
ðkík fhíkk {kLkrMkf ykhkuøÞ nkìÂMÃkx÷Lkk Ëuþku Lknª.

Lkðe rûkríks
ag
sm
ok
bo
e/
.m
Ëuþ {kxu swMMkku Ähkðíke
m
Ëuþ{kt økwLkkykuLkwt «{ký rËLk-

«ríkrËLk ðÄe hÌkwt Au. swËk-swËk
ra
«fkhLke økwLkkrník
fkhrfËeo r¢r{Lkku÷kuS «ð]r¥k{kt økwLkunkhku rLkíkLkðe

heíkku yÃkLkkðu Au. suLkk fkhýu
leg
íku{Lkk MkwÄe ÃknkU[ðk{kt ½ýeðkh

økwLkuøkkhku îkhk yÃkLkkððk{kt ykðíke rð¿kkLkLke s yuf rðrþü þk¾k Au, su{kt {w~fu÷eykuLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu
nkExuf heík Ãkku÷eMk yLku rzxuÂõxð yÃkhkÄ yLku íkuLkk çk[kðLkkt swËkt-swËkt
Au. økwLkkyku Ãkh hkuf ÷økkððk
yusLMkeykuLke ÃkhuþkLke{kt ðÄkhku fhu Au. MkkuÕÞwþLk rðþuLke {krníke ykÃkðk{kt ykðu
{kxu r¢r{Lkku÷kuS{kt rLk»ýkík
/te
íku{Lku hkufLkkhk rðþu»k¿kkuLke rz{kLz MkkiÚke Au. su{Lkwt fkÞoûkuºk økwLkuøkkhkuLke fkÞoÃkØríkLkk
ðÄw Au. yufçkksw Lkðe-Lkðe xìfTLkku÷kuSLkk ykÄkh Ãkh ðÄkhðk{kt ykðu Au. fkuE Ãký «kuVuþLkÕMkLke {ËË ÷uðk{kt ykÃku
fkhýu ½ýk çkÄkt fk{ku Mkh¤íkkÚke ÚkE òÞ økwLkuøkkhku økwLkku fhu íÞkhu òýíkk-yòýíkk Au. ÞwðkLkku {kxu yk ûkuºk{kt
Au, íkku çkeS çkksw ykðe xìfTLkku÷kuSLkku fkuE Lku fkuE rLkþkLk Akuzu s Au. su{kt fkhrfËeo çkLkkððe Ãkzfkh YÃk
s:/
ËwhwÃkÞkuøk Ãký ½ýku ðæÞku Au. MkkÞçkh yÃkhkÄeLke yktøk¤eykuLke AkÃk, ðk¤, çkLke hnuþu.
økwLkkyku íkfLkefLkk ËwhwÃkÞkuøkLkwt s yuf ÷kune, Úkqtf yÚkðk yLÞ ykuøkuorLkf Mkk{økúe,
MðYÃk Au, su ½ýw ½kíkf Au. ykðk økwLkkykuLkwt økwLkkrník «ð]r¥k{kt ðkÃkhðk{kt ykðu÷kt r¢r{Lkku÷kursMx (økwLkk rð¿kkLke)Lkk Lkk{Úke
tp
«{ký ðÄðkLkk fkhýu Lkðe ®[íkkyku yLku nrÚkÞkh yÚkðk yLÞ Mkk{kLk suðe Ëhuf yku¤¾kÞ Au. yk r¢r{Lkku÷kursMx yu
Mk{MÞkyku sL{ ÷u Au. yk «fkhLkk yÃkhkÄku ðMíkwyku ykðu Au. ykðk Ãkwhkðk, økwLkkLke økwLkkyku MkkÚku òuzkÞu÷k srx÷ fuMk Mkkì÷
Ãkh «ríkçktÄ ÷kËðk {kxu r¢r{Lkku÷kuS{kt heík, «f]rík yLku nuíkwLke MktÃkqýo íkÃkkMk îkhk fhe yÃkhkÄeyku MkwÄe ÃknkU[ðk{kt yLku
ht
rLk»ýkík «kuVuþLkÕMkLke {ËË ÷uðk{kt ykðu Au. økwLkuøkkhku MkwÄe ÃknkU[e þfkÞ Au. yk íku{Lku Ãkfzkððk{kt {ËË fhu Au. yk hku{ktr[ík
fkÞoûkuºk økwLkkykuLkwt rLkhkfhý ÷kðeLku økwLkuøkkhkuLkku fkhrfËeo MkkÚku íÞkhu s òuzkE þfkÞ ßÞkhu
r¢r{Lkku÷kuS yÚkkoík yÃkhkÄ-þk†, yMk÷e [nuhku çknkh ÷kððkLkwt fk{ r¢r{Lkku÷kuSLkku ykiÃk[krhf yÇÞkMk Ãkqýo
Lkðe rûkríks
ag
fÞkuo nkuÞ. fhe þfkÞ Au.
r¢r{Lkku÷kuS yLku VkuhuÂLMkf MkkÞLMk
{wÏÞ MktMÚkkyku Ãkøkkh Äkuhý
Mkk{kLÞ heíku ÷kufku VkuhuÂLMkf MkkÞLMk • LkuþLk÷ RÂLMxxâqx ykuV økt¼ehíkkÃkqðof fkuMko fÞko ÃkAe yuf
y™u r¢r{Lkku÷kuSLku yuf s Mk{su Au, Ãkhtíkw r¢r{Lkku÷kuS yuLz VkuhuÂLMkf r¢r{Lkku÷kursMxLku þYykíkLkk Mk{Þ{kt
sm
çktLku swËk-swËk Au. VkuhuÂLMkf MkkÞLMk MkkÞLMk, Lkðe rËÕ÷e Mknu÷kEÚke 30Úke 35 nòh YrÃkÞk «rík{kMk
r¢r{Lkku÷kuSLkku yuf ¼køk Au, su r¢r{Lkku÷kuS • ÷¾LkW rðïrðãk÷Þ, ÷¾LkW {¤e hnu Au. ºký-[kh ð»koLkk yLkw¼ð ÃkAe
fuðe heíku ÃkkuíkkLkk ÃkwhkðkLkku yÇÞkMk yLku • çkLkkhMk rnLËw rðïrðãk÷Þ, 50Úke 55 nòh YrÃkÞk Ëh {rnLku Mknu÷kEÚke
«Þkuøk fhu íku rðþuLke {krníke ykÃku Au. ðkhkýMke {¤e hnu Au. yk WÃkhktík £e÷kLMk íkhefu Ãký
ok
zeyuLkyuLke íkÃkkMk yLku ®Vøkh r«Lx ytøkuLkwt • y÷eøkZ {wÂM÷{ ÞwrLkðŠMkxe, fk{ fhe þfkÞ Au.
fkÞo VkuhuÂLMkf MkkÞLMk{kt ykðu Au. ßÞkhu y÷eøkZ {wÏÞ yÇÞk¢{
r¢r{Lkku÷kuS{kt ½xLkk, MÚk¤ ÃkhÚke Ãkwhkðk • ÃkxLkk rðïrðãk÷Þ, rçknkh • yu{yu, yu{yuMkMke RLk r¢r{Lkku÷kuS
yufXk fhðk, yÃkhkÄ MktçktrÄík • ÞwrLkðŠMkxe ykuV {ÿkMk, [uLLkkE • VkuhuÂLMkf ÃkuÚkku÷kuS{kt MLkkíkf
bo
ÃkrhÂMÚkríkykuLkku yÇÞkMk, yÃkhkÄ fhðkLkk • •zkì. nrh ®Mkn økkih rðïrðãk÷Þ, • rzÃ÷ku{k RLk r¢r{Lkku÷kuS
fkhýu Mk{ks Ãkh Úkíke yMkhLkwt Ãkheûký {æÞ«Ëuþ • MkŠxrVfux fkuMko RLk r¢r{Lkku÷kuS
fhðwt yLku íkÃkkMk xe{Lke {ËË fhðk suðk • økwLkkrník rð¿kkLk{kt MLkkíkf yLku
fkÞkuoLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. fkhý fu çkË÷kíkk Mk{Þ MkkÚku r¢r{Lkku÷kuS{kt þkuÄfkÞo
õÞkhu {u¤ðe þfku «ðuþ
òu ík{u MLkkíkf Aku íkku r¢r{Lkku÷kuS{kt çku fkiþÕÞ
e/
Ãký Mkíkík yÃkzux fhðk{kt ykðu Au. yk nkuÆk Ãkh {¤e þfu fk{
• ¢kR{ RLxr÷sLMk
.m
ð»keoÞ ÃkeS rzÃ÷ku{k fhe þfku Aku. íÞkh ÞkuøÞíkkLke MkkÚku-MkkÚku yLÞ fwþ¤íkk • ÷kì rhVku{o rhMk[oh
ÃkAe yuf ð»keoÞ {kMxh rzøkúe fu Ãkeyu[.ze. Ãký «kuVuþLkÕMk{kt nkuðe sYhe Au. Mkk{kLÞ • VkuhuÂLMkf yuõMkÃkxo
Ãký fhe þfkÞ. Ãkeyu[.ze. Ëhr{ÞkLk heíku íkÃkkMk fhðkLke {kLkrMkõíkk, ÄiÞoðkLk, • fLÍTÞw{h yìzTðkufux
rðïrðãk÷Þ{kt økwLkkLke srx÷íkkyku, Ãkrh©{e yLku MkknrMkf økwý hk¾Lkkhk • •zÙøk Ãkkur÷Mke yuzðkRÍh
m
økwLkkLkkt fkhýku yLku íkuLkk rLkðkhý{kt ÞwðkLkku yk ûkuºk{kt ykøk¤ ðÄe þfu Au. • yìLðkÞhL{ìLx «kuxuõþLk yuLkkr÷Mx
WÃkÞkuøk{kt ÷uðk{kt ykðu÷e Lkerík, økwLkuøkkhkuLke r¢r{Lkku÷kursMxu ykt¾-fkLk nt{uþkt ¾wÕ÷k • fBÞwrLkxe fhuõþLk fku.ykuŠzLkuxh
«ð]r¥k ðøkuhu Ãkh þkuÄ yLku yÇÞkMkLkku hk¾ðk Ãkzu Au, yux÷u fu Mkíkík Mkíkfo hnuðtw økwLkkrník «ð]r¥k{kt su heíku ÍzÃke ðÄkhku
ra
rhÃkkuxo hsq fhðk{kt ykðu Au. økúußÞwyux ÷kì Ãkzu Au. Mkk{krsf ðkíkkðhý yLku yktfzkLke ÚkE hÌkku Au íku òuíkkt r¢r{Lkku÷kuS Mk[kux
{kt Ãký r¢r{Lkku÷kuS{kt rðþu»k fkuMko h{ík nkuðkLkk fkhýu yk ûkuºk{kt fkhrfËeo Au, su ytíkøkoík r¢r{Lk÷ ÷kì,
fhkððk{kt ykðu Au. yk fkuMko Lkkufhe fhíkk {Lkkurð¿kkLkLke Mk{s nkuðe yrLkðkÞo Au. ykRÃkeMke, MkeykhÃkeMke, VkuhuÂLMkf MkkÞLMk,
leg
«kuVuþLkÕMk Ãký fhe þfu Au. ykRyuVyuMk WÃkhktík rð&÷u»kýLke Wå[ fwþ¤íkk yLku rÃkLkk÷kuS ðøkuhu rðþu Mk{òððk{kt ykðu Au.
suðe ½ýe MktMÚkkyku Au, su ºkýÚke A MkkRrfÞkrxÙMxLkk økwý Ãký rðþu»k {n¥ðLkk rðãkÚkeo òu ÞkuøÞ heíku fkuMko fhe yk ûkuºk{kt
{rnLkkLkku MkŠxrVfux yLku yuzðkLMk fkuMko Au. fkuE Ãký Mk{Þu Ãkzfkhku Mkk{u ÷zðkLkku zøk {ktzu Au íkku íku{Lku Mkh¤íkkÚke òuçk {¤e
fhkðu Au. swMMkku nkuðku MkkiÚke ðÄkhu sYhe Au. hnu Au. yk «kuVuþLkÕMk{kt MkkiÚke ðÄw ÷kufku
/te
yÇÞkMk¢{ yktfzkfeÞ {krníke yufrºkík fhðe yLku MÃkuþ÷kRÍuþLk fÞko ÃkAe s yuLxÙe ÷u Au,
r¢r{Lkku ÷ ku S Lkk yÇÞkMk¢{{kt Mkk[ðeLku hk¾ðkLke fwþ¤íkk yk «kuVuþLk{kt yux÷u fu su Ãknuu÷uÚke s fkuE Lku fkuE fkuMko
rðãkÚkeoykuLku Ãkku÷eMkLke ðneðx fk{økehe, {ËËYÃk çkLke hnu Au. MkkÚku òuzkÞu÷k nkuÞ Au. WÃkhktík fkuMkoLke Mkex
{kLkðeÞ [k÷-[÷Lk ðøkuhuLke rðMík]ík hkusøkkhLke Mkt¼kðLkkyku Ãký ½ýe Mker{ík nkuÞ Au. nsw Ãký ÞwðkLkku
s:/
òýfkhe ykÃkðk{kt ykðu Au. su{kt {wÏÞ heíku Mkhfkhe yLku ¾kLkøke çktLku ûkuºkku{kt ÃkkMku yk fkuMko MktçktrÄík òýfkheLkku y¼kð
r¢r{Lkku÷kuSLkk rMkØktík, r¢r{Lk÷ ÷kì, «kuVuþLkÕMk {kxu íkf hnu÷e Au. MkkiÚke ðÄw Au. íkku çkeS çkksw ¢kR{Lkk çkLkkðku ðÄe
Ãkku÷eMk-ðneðx, Mk{ksþk†, RríknkMk yLku fk{ rhMk[o «kusuõxh íkhefu {¤u Au. yk hÌkk Au, {kxu yk ûkuºk{kt Lkezh «kuVuþLkÕMkLke
tp
økwLkkykuLkk {Lkkurð¿kkLk ðøkuhuLkku Mk{kðuþ WÃkhktík MkeçkeykR, ykRçke, ¾kLkøke [uLk÷, sYh Au. ËuþLkk rník{kt yLku Ëuþ {kxu fk{
fhðk{kt ykðu Au. WÕ÷u¾LkeÞ Au fu yk Mkhfkhe ¢kR{ ÷uçk, Ãkku÷eMk «þkMkLk, fhðkLkku swMMkku Ähkðíkk ÞwðkLkku {kxu yk
yÇÞkMk{kt Mkíkík Úkíkkt «ÞkuøkkuLkku Mk{kðuþ LÞkrÞf yusLMkeyku, ¼khíkeÞ MkuLkk, VeÕz fkhrfËeo íkhefu çkuMx økýe
ht
ÚkkÞ Au. økwLkkrník «ð]r¥k{kt ÍzÃkÚke ðÄíkk «kRðux rzxuÂõxð ftÃkLkeyku, rhMk[o þfkÞ.
Lkuxðfo yLku MkkÞçkh ¢kR{Lku æÞkLk{kt yuLkkr÷rMkMk ®ðøk ðøkuhu{kt hkusøkkh WÃk÷çÄ - nuík÷ hkð
hk¾eLku yÇÞkMk¢{ çkLkkððk{kt ykÔÞku Au, Au. fkì÷uòu{kt yÇÞkMk fhkððkLkwt fk{ Ãký hetalrao@sambhaav.com

fÃkhe ÂMÚkrík{kt nuÕÃkVw÷ çkLkku
ag
yu
sm
f çkksw ßÞkt ÷kufku MkkurþÞ÷ {erzÞk økk{ Ãkqhíkwt s Lknª, Ãkhtíkw ßÞkt-ßÞkt þõÞ
Ëuþ{kt [khuçkksw fkuhkuLkkLkku fnuh
Ãkh fkuhkuLkk suðe çke{kheLku {òf{kt ÷E™u çkLku íÞkt Ëhuf ÞwðkLkku {ËË fhe hÌkk Au.
swËk-swËk {uMkus y™u ÃkkuMx þuyh fhu Au,
Au, ÷kufku ½h{kt ÷kìfzkWLk Au. ðkÕ÷k þk¤kLkk r«ÂLMkÃkk÷ rníkuþ¼kE
íÞkt yuf yk¾ku ðøko Au su yuðk ÷kufkuLkku Mkhfkh yk {w~fu÷eLkk Mk{Þ{ktÚke çkúñ¼è yk rðþu ðkík fhíkk fnu Au,
QøkhðkLkk «ÞíLk{kt ÷køke Au.
ok
rð[kh fhe hne Au, su{Lku {ËËLke sYh ‘yk ½ýku fÃkhku Mk{Þ Au, Ãkhtíkw òu çkÄk
Au. su{kt ÞwðkLkkuÚke ÷ELku Ëhuf ðøkoLkk ÷kufku íÞkt ÞwðkLkku Ãký yufsqx ÚkELku MkkÚku {¤eLku ÷zeþwt íkku sYh MkV¤íkk
Au. ÞwðkLkku [nuhk Ãkh {kMf çkktÄeLku swËe- ÃkkuíkkLke sðkçkËkhe rLk¼kðe hÌkkt {¤þu. Mkhfkh ½ýku «ÞíLk fhu Au. íku{kt
swËe søÞkyu økheçk ðøkoLku [k-rçkMfex, Au. y™uf ÞwðkLkku yuðk Au su yk çkLku yux÷ku Mknfkh ykÃkýu Ãký ykÃkðku
bo
þkf¼kS, frhÞkýk suðe sYrhÞkíkLke fÃkhe ÂMÚkrík{kt ÷kufku MkwÄe s{ðkLkwt s òuEyu. y{u òíku s {kMf çkLkkÔÞk
ðMíkw ykÃke hÌkk Au. íÞkt ½ýk ÷kufku yk ÃknkU[kzu Au. ßÞkhu ½ýe ÔÞÂõíkyku Au y™u íku sYrhÞkíkðk¤k ÷kufku MkwÄe
çke{khe Mkk{u hûký {u¤ððk {kxu {kMf, ÃknkU[kzeyu Aeyu Ãkhtíkw òíku Mkwhrûkík hneLku
sYrhÞkík{tË MkwÄe {kMf Ãký
MkurLkxkRÍhLkwt rðíkhý fhu Au. fkuhkuLkk Mkuðk fheyu Aeyu. yLÞLke {ËË fhðk
e/
ðkRhMkLkk fkhýu hkíkkuhkík s {kMf y™u
ÃknkU[kzu Au. síkkt ykÃkýu ðkRhMkLkk ¼kuøk çkLkeyu yLku
MkurLkxkRÍhLkk ¼kð ðÄe økÞk Au. su {kMf fu MkurLkxkRÍh suðe {kU½e ðMíkwLke ykhkuøÞ rð¼køkLku ËkuzkËkuze fhðe Ãkzu
.m
÷kufkuLku ÃkkuMkkÞ íku{ LkÚke, íku{kt Ãký ¾kMk ðkík s õÞktÚke fhu. ykðe ÔÞÂõíkykuLku ½hu íku Ãký ÞkuøÞ LkÚke. {kxu zkìõxhLke Mk÷kn
fheLku hkus ÷kðeLku hkus ¾kLkkhk ÷kufkuLku íkku ½hu sELku nuÕÃk fhðk{kt ykðe hne Au. MkkÚku «{kýu, íku{Lku sýkðe nkuÞ íku Ëhuf ðkíkLku
çku xkR{Lkk s{ðkLke Ãký {w~fu÷e Au. íÞkt yu ðkíkLkwt Ãký æÞkLk hk¾ðk{kt ykðe hÌkwt Au yLkwMkheLku s fkuE Ãký fk{ fhðkLkwt ¾kMk
fu fkuE Ãký «fkhLkk rLkÞ{Lkku ¼tøk Lk ÚkkÞ. æÞkLk{kt hk¾ðwt sYhe Au.’
m
yLÞ fkuE Ãký ÔÞÂõíkLku Mk{MÞk Q¼e Mk{ef hksÃkqík yLku íku{Lkk r{ºkku
Lk ÚkkÞ, WÃkhktík {ËË {kxu sLkkhe fkuE þnuhLkk yLkuf M÷{ rðMíkkh{kt sELku
Ãký ÔÞÂõík yufMkkÚku ¼uøkk ÚkELku sðkLke ÷kufkuLku s{ðkLkwt yLku yLÞ sYrhÞkíkLke
ra
søÞkyu MktÃkqýo Mk÷k{íke MkkÚku swËk-swËk ðMíkw ykÃku Au. Ëhuf r{ºkyu y÷øk-y÷øk
rðMíkkhku{kt Ãkku÷eMkLke nuÕÃk MkkÚku {kºk yuf- rðMíkkh{kt sðkLkwt Lk¬e fÞwO Au. íku Ãký
yuf fheLku òÞ Au. MkkiÚke {n¥ðLke ðkík yu [nuhk Ãkh {kMf ÷økkðe, MkurLkxkRÍh yLku
leg
Au fu, ßÞkhu Ëuþ ykðe Mk{MÞkLkku Mkk{Lkku Ãkqhíke Mk÷k{íke MkkÚku yLku ¼ez ÚkkÞ íku heíku
fhe hne Au íÞkhu {kºk fkuE yuf þnuh fu Lknª, Ãkhtíkw yuf÷ Ëkuf÷. Mk{ef fnu Au,
‘sYrhÞkík{tË ÷kufkuLku {ËË fhðe òuEyu,
Ãkhtíkw MkhfkhLkk rLkÞ{ku íkkuzeLku Lknª. Mkkhk
/te
y™u MkuðkLkk fk{ fhðk òuEyu, Ãkhtíkw íku

÷kufkuLku çkíkkððk {kxu fu íktºkLku nuhkLk fhðk
{kxu Lknª, ¾hu¾h {ËËLke ¼kðLkkÚke.’
MkhfkhLke MkkÚku ÷kufku Ãký {ËË
s:/
fhe hÌkk Au, Ãkhtíkw Ãkku÷eMk íktºkLku

{w~fu÷e Lk ÚkkÞ íku heíku {ËË
fhe hÌkk Au. {kxu {kºk MkuðkLkku
tp
ZkUøk fhe íktºkLke {w~fu÷e Q¼e

fhðkLke søÞkyu nfefík{kt
nuÕÃkVw÷ çkLke hnuðtw
ht
òuEyu.
nuík÷ hkð
hetalrao@abhiyaan.com
nuík÷ hkð
ag
sm
ok
bo
e/
.m
{nk¼khík ©uýeLkk {{eo ÃkxfÚkk-MktðkË ÷u¾f
m
zkp. hkne {kMkw{ hÍk ð¾ký fhðk{kt ykÔÞk níkk. íku{Lku Ëwykyku
Ãký ykÃkðk{kt ykðe níke. íku{Lkk ½hu ÃkºkkuLkku
Zøk çkLke økÞku níkku. ½hLkku yuf ¾qýku yuðku
ra
Ãký níkku ßÞkt yLÞ Ãkºkku Ãký Ãkzâk níkk.

rVÕ{ rLk{koíkk çke.ykh. [kuÃkhkLke sÞkhu íku{Lku ÃkqAðk{kt ykÔÞwt fu, yuf çkksw
{nk¼khík ©uýe nk÷ ËwhËþoLk Ãkh Vhe þY ykx÷k çkÄk Ãkºkku yLku çkeS çkksw yk
leg
ÚkE Au íÞkhu íkuLke rð»kuLke yuf {n¥ðLke Úkkuzk Ãkºk, ftE ¾çkh Lkk Ãkze. íÞkhu hkneyu
ðkíkLkwt M{hý ÚkkÞ Au. ðkík Au {nk¼khík sðkçk ykÃÞku fu, ík{u su yk ÃkºkkuLkku LkkLkku
rMkrhÞ÷Lke ÃkxfÚkkLke, çke.ykh. [kuÃkhk Zøk òuðku Aku íku{kt {Lku {Lk¼heLku yÃkþçËku
suðk rVÕ{fkh yLku rLk{koíkkyu ßÞkhu ÷¾ðk{kt ykÔÞk Au, fkuEyu ÷ÏÞwt Au fu
/te
{nk¼khík suðe {nkøkkÚkkLke ðkíkLkwt yk÷u¾Lk íkkhe ®n{ík fuðe heíku ÚkE y{khk økútÚkLke
fhðkLkwt yuf {wÂM÷{ ÔÞÂõíkLku MkkUÃÞwt íÞkhu ÂM¢Ãx ÷¾ðkLke, íkku fkuEyu ÷ÏÞwt Au fu, íktw
÷kufkuLku ÷køÞwt fu yk{Lkwt [Mkfe økÞwt Au. zkì. {wMk÷{kLk Au íku {nk¼khík ÷ÏÞwt s fu{.
hkne {kMkq{ hÍkyu Ãký {nk¼khíkLke M¢eÃx ßÞkhu fnuðkíkk {wÂM÷{kuyu Ãký Ãkºk ÷¾e
s:/
÷¾ðkLke Lkk fne. yk LÞqÍ Mk{k[khÃkºkku{kt ÃkkuíkkLkku hku»k Xk÷ÔÞku Au. íku fnu Au, íku {wÂM÷{
AÃkkÞk yLku çke.ykh. [kuÃkhkLkk íÞkt ÃkºkkuLkku ÚkELku rnLËwLke fÚkk ÷¾e, Ãkhtíkw {khwt æÞkLk
ðhMkkË ðhMÞku. fkuEyu Lkk ÷¾ðkLkk þçËku íkku {kºk ðÄkhu ÃkºkkuLkk Zøk Ãkh Au, su{kt Mkkhe
tp
÷ÏÞk íkku fkuEyu fÌkwt fu, ík{Lku þh{ LkÚke {nk¼khík nwt s ÷¾eþ, fkhý fu nwt øktøkk ðkík ÷¾ðk{kt ykðe Au, su{Lku fkuE s Vhf
ykðíke {nk¼khík ÷¾ðkLkwt fk{ yuf Ãkwºk Awt yLku yksu Ãký ykÃkýu ykÃkýe LkÚke Ãkzíkku fu nwt fkuý Awt. íku{Lku íkku çkMk
{wÂM÷{ ÔÞÂõíkLku MkkUÃkku Aku. hkne {kMkq{ {nkøkkÚkkLku òuELku þík : þík Lk{Lk fheyu {khk nkÚku ÷¾kÞu÷e ÂM¢Ãx ÃkMktË ykðe Au.
ht
ßÞkhu [kuÃkhkLku {¤ðk ykÔÞk íÞkhu íku{ýu Aeyu, Ãkhtíkw ðkík íÞkt yxfíke LkÚke, fkhý zkì.hkne fnuíkk fu, ÃkºkkuLkku LkkLkku Zøk {khku
Ãkºkku çkíkkÔÞk, su{kt ykðe çkÄe ðkíkku ÷¾kE fu su{ çke. ykh.[kuÃkhkLku Ãkºkku {éÞk íkuðk s swMMkku ðÄkhu Au fu, Ëuþ{kt ¾hkçk ÔÞÂõíkyku
níke, çkMk, ÃkAe íkku hkneyu Lk¬e fÞwO fu Ãkºkku hkneLku Ãký {éÞk. su{kt íku{Lkk ¼hÃkqh fux÷k ykuAk Au.

ag
11 yur«÷Úke 17 yur«÷ 2020
{u»k (y,÷,E): ðkýe Ãkh ytfwþ hk¾ðku yLÞÚkk
sm
íkw÷k (h,ík): rð[khku{kt ÍzÃkÚke ÃkrhðíkoLk ykðu.
LkSðk fkhýkuMkh {w~fu÷e{kt {wfkE þfku Aku. ÃkrhðkhsLkku MkkÚkuLkk MktçktÄku{kt ÷køkýeðþ rLkýoÞku
ykðf hnuþu. yýÄkÞko ¾[koLku ÃknkU[e ð¤ðk ®[íkk LkwfMkkLkËkÞe çkLke hnu. {kLkrMkf ystÃkk¼he
hnu. rðãkÚkeoykuLku VheVkELkku Mkk{Lkku ÚkkÞ. ÃkrhÂMÚkríkLku fkhýu MðkMÚÞ Ãkh rðÃkheík yMkh ÚkkÞ.
ok
ð]»k¼ (çk,ð,W): MÚkkðh r{÷fíkkuLkk fk{{kt Yfkðx ð]rùf (Lk,Þ): {n¥ðLkkt fkÞkuo{kt Mk{kÄkLkfkhe ð÷ý
òuðk {¤u. Mkhfkhe yrÄfkheyku MkkÚkuLkku ÔÞðnkh ð÷ý yÃkLkkððwt Ãkzu. «u{MktçktÄ {kxu Mk{Þ þw¼ Au.
yLkwfq¤íkk¼Þkuo çkLke hnuþu. yøkkW fhu÷k hkufký ÷øLkkuíMkwf òíkfku {kxu ÃkMktËøkeLkk ÃkkºkLke RåAk Ãkqýo
÷k¼ËkÞe çkLke hnu. MktíkkLkku çkkçkíku {Lk Wîuøk{kt hnu. ÚkkÞ. ònuhSðLk{kt {kLk«ríkck ðÄu.
bo
r{ÚkwLk (f,A,½): ¼køkeËkhe fk{fkòu{kt økkVu÷ Lk ÄLk (¼,V,Ä,Z): ËirLkf fk{fkòu{kt ÔÞMíkíkk hnu.
hnuþku. «kuVuþLk÷ çkkçkíkku{kt MkkðÄkLke hk¾ðe. ykŠÚkf yøkíÞLkkt fkÞkuo yrLkýeoík hnu. {Lk{kt Wîuøk ÃkuËk
e/
ÔÞðnkhku{kt íkfuËkhe hk¾ðe. r{ºkðíkwo¤ yLku ÚkkÞ. ÔÞkðMkkrÞf «ríkMÃkÄeoykuÚke MkkðÄ hnuðwt.
¼kE¼ktzwyku MkkÚkuLkk ÔÞðnkh{kt MkwÄkhku ÚkkÞ. «ðkMkLkwt ykÞkusLk ÚkkÞ. ðze÷kuLkk ykþeðkoË {¤u.
.m
ffo (z,n): ËirLkf fkÞkuo{kt hwr[ ðÄu. Äe{e økríkyu {fh (¾,s): ykðfLke ®[íkk ðÄu. Lkðk fhkhku
Ãký ykŠÚkf {kuh[u ÷k¼ËkÞe fk{fkòu çkLke hnu. {w÷íkðe hk¾ðk. rMkÍLk÷ rçkÍLkuMk{kt ykøk¤ ðÄe
ðze÷ku MkkÚku rð[kh-rð{þo fhðkLke ¾kMk Mk÷kn Au. þfþku. ÃkrhðkhsLkkuLke ®[íkk hÌkk fhu. rðËuþÚke Mkkhk
m
fkuxo - fkLkqLke fkÞkuo nk÷ Ãkqhíkk {w÷íkðe hk¾ðk. Mk{k[kh {¤e hnu. Éíkwøkík çke{khe{kt Mkkð[uík hnuðwt.
fwt¼ (øk,þ,Mk,»k): ËkBÃkíÞ SðLk{kt ÃkkhMÃkkrhf

ra
rMktn ({,x): ykŠÚkf yLku Mkk{krsf fkÞkuo{kt

Mkkð[uíke hk¾ðe. {kLknkrLk fu «ríkckLku nkrLk ÃknkU[u rðïkMkLke fMkkuxe ÚkkÞ íkuðk «Mktøkku çkLku. ykí{{tÚkLk
íkuðk «Mktøkku çkLke þfu. Éíkwøkík çke{kheykuÚke fhðkLke RåAk òøku. Mkk{krsf fkÞkuo{kt Äe{e økríkyu
Mkk[ððwt. Ãkkrhðkrhf Mk{MÞkLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu. ykøk¤ ðÄe þfþku. ËirLkf fkÞkuo{kt hkník hnu.
leg
fLÞk (Ãk,X,ý): ykŠÚkf çkkçkíkku{kt ¾U[íkký hnu. {eLk (Ë,[,Í,Úk): økwMMkk Ãkh rLkÞtºký hk¾òu.
ykfÂM{f ¾ÞkoykuÚke ÃkhuþkLke ðÄu. Lkðkt MkknMkku{kt ÃkrhðkhsLkku MkkÚku ði[krhf {ík¼uË çkLke hnu. LkkLke
nk÷ Mkkð[uíke hk¾ðe. økqZrðãk{kt hwr[ ðÄu. f÷k- çkkçkíku íkýkð ÚkE þfu Au. «kuVuþLk÷ fk{fkòu{kt
/te
MkkrníÞ MkkÚku òuíkhkÞu÷k òíkfku {kxu Mk{Þ þw¼ Au. Mk{Þ þw¼ Au. LkkýkfeÞ ®[íkk hÌkk fhu.
Mk{MÞk yLku rLkhkfhý

s:/
«&™ : {khku ÷øLkÞkuøk õÞkhu Au? {kíkkrÃkíkk îkhk þkuÄu÷ Ãkkºk MkkÚku {khkt ÷øLk Úkþu fu
÷ð{uhus Úkþu? - fuð÷ ¾ºke, y{hu÷e
sðkçk - fuð÷¼kE, ykÃkLkku sL{ íkw÷k ÷øLk{kt ÚkÞku Au. ykX{k ¼kðLkku Mðk{e þw¢
tp
[kuÚkk ¼kð{kt ÂMÚkík Au. økýuþS fnu Au fu 20 {u, 2020Úke 28 MkÃxuBçkh, 2020Lkku
Mk{Þøkk¤ku ykÃkLkk ÷øLk {kxu W¥k{ çkLke hnuþu. ík{khe fwtz¤e{kt «u{rððknLkku «çk¤ Þkuøk Au. òufu ½ýe yz[ýku yLku
Lkfkhkí{f «¼kðku íku{kt rðÎLk çkLke þfu Au. íkuLkk {kxu ík{khu íkktçkk{kt ytrfík fuíkw ÞtºkLke rLkÞr{ík Ãkqò fhðe. íku WÃkhktík Mkkhk
ht
Ãkrhýk{ku {kxu s{ýk nkÚkLke íksoLke yktøk¤e Ãkh MkVuË Lke÷{Lkwt Lktøk [ktËe{kt {Zu÷wt Ãknuhðwt. ÷øLk MktçktÄu Mkkhkt Ãkrhýk{ku {¤e
hnuþu.
ík{u Ãký ík{khe {qtÍðíke Mk{MÞkLkwt rLkhkfhý {u¤ðe þfku Aku. «&™ {kuf÷ðkLkwt MkhLkk{wt : ‘Mk{MÞk yLku rLkhkfhý’, ‘ yr¼ÞkLk’, Mk{¼kð nkWMk, [eV srMxMk çktøk÷kuLke
Mkk{u, çkkuzfËuð, y{ËkðkË-380015. «&™ {kuf÷íke ð¾íku sL{Lkku Mk{Þ, MÚk¤, sL{ íkkhe¾ yLku fwtz¤e MkkÚku ºkwxf ÷kRLkðk¤e yk fqÃkLk yð~Þ çkezðe.
Lkð÷fÚkk ™e÷{ Ëkuþe nheþ Úkk™fe
ag
sm
ok
bo
e/
.m
«fhý-23
ykÞ™k Q¼e ÚkE™u Ëhðkòu ¾ku÷ðk sŒe Ãknu÷kt {¤e [qfâk Aku yux÷u Œu™ku Ãkrh[Þ ¾hkƒ ‚{k[kh? hýðeh™k {kuZuÚke yk
m
nŒe íÞkt hýðehu ÍzÃkÚke Q¼k ÚkE Œu™u fhkðŒku ™Úke..ƒhkƒh™u..?’ þçË ‚kt¼¤Œk s ‚ki™u niÞu Vk¤ Ãkze..
yxfkðe, fðh r¾M‚k{kt {qõÞwt ÃkAe ÍzÃkÚke fkBƒ÷eyu n‚e™u zkufwt ÄwýkÔÞwt yux÷u nku x u ÷ ™k Y{{kt hýðeh, fkBçk÷e,
rhðkìÕðh fkZe ÃkkuŒk™e ÃkkA¤ ‚tŒkze yuf hksu™u Ãký {nk{nu™Œu ÃkkuŒk™wt ykùÞo hksu™ y™u ykÞ™k {kusqË nŒk, y÷ƒ¥k
ra
nkÚkÚke ‚nus Ëhðkòu ¾kuÕÞku. AwÃkkððk™ku «ÞíLk fhŒk fÌkwt.. ‘ŒÆ™ ‚k[wt.’ hksu™ y™u ykÞ™k™u yíÞkhu Œku [qÃk[kÃk
‚k{u hksu™ y™u fkBƒ÷e Q¼k nŒk. ykÞ™kyu ƒt™u ‚k{u òuE ™{Mfkh fÞko ‚kt¼¤ðk™wt s nŒwt.
hýðeh fkBƒ÷e™u Œku yku¤¾Œku nŒku. y™u ÃkAe ‚k{u™k ‚kuVk Ãkh ƒuXe. ‘fkBçk÷eS..{khu Œ{™u yuf ¾hkƒ
leg
yufðkh {¤ðk™wt ÚkÞwt nŒwt, Ãký hksu™Úke ‘Œ{™u ykÞ™k™u {khe ‚kÚku òuE ykùÞo ‚{k[kh ykÃkðk™k Au..’ hýðehu yu{ fÌkwt
yÃkrhr[Œ nŒku. Œuýu «§kÚko ™shu fktƒ÷e ÚkŒwt nþu, ™nª?’ hýðehu òýu fu ƒt™u™k yux÷u ƒÄk™k fk™ yuf VVzkx ‚kÚku ‚hðk
‚k{u òuÞwt. {™™e ðkŒ òýe ÷eÄe nkuÞ Œu{ ƒkuÕÞku. ÚkE „Þk.
yu™ku «§ ‚{S „Þu÷k fkBçk÷eyu fÌkwt, ‘Þ‚, yuõÍux÷e..’ yk ð¾Œu hks™ ¾hkƒ ‚{k[kh..? ðkux? fkBƒ÷e™k
/te
‘zkìLx ðhe..r{. hýðeh..yu ykÃkýku s ƒkuÕÞku. yðks{kt ®[Œk WÃk‚e ykðe.

{ký‚ Au. yk yk¾k fkðŒhk™e òýfkhe ‘hýðeh {khku fkì÷usfk¤™ku ¾k‚ r{ºk ‘ ðkŒ yu{ Au fu „E fk÷u ‚kts ‚wÄe
‚ki «Úk{ Œuýu s ykÃke nŒe.’ Au.’ ykÞ™k ƒku÷e. WÃkh™k ÷uð÷u yuðwt ™¬e ÚkÞwt nŒwt fu {ku™k™wt
‘ykufu..ðì÷f{’ fnuŒk hýðehu nðu yk¾ku ‘R™ Vu õ x..yk ykì Ã khu þ ™{kt {™u fk{ Ãkqhwt ÚkÞwt nkuðkÚke {ku™k™u ykÃkýu nxkðe
s:/
Ëhðkòu ¾kuÕÞku. ÷kð™kh s ykÞ™k Au.’ ÷uðe, Ãký {kÚkwh ‚h™e yks ‚ðkh™e ‚q[™k
nðu hksu™ y™u fkBçk÷e™wt æÞk™ ykÞ™k fne hýðehu su ftE ƒLÞwt nŒwt yu nfefŒ {wsƒ ykÃkýu nðu yu{ fhðk™wt ™Úke.’
Ãkh Ãkzâwt. yíÞkhu ynª, yk ‚{Þu ykÞ™k™u xqtf{kt fne ‚t¼¤kðe.. hksu™ MŒçÄ ÚkE „Þku. fkBƒ÷e fþwt ƒku÷u
tp
ynª òuE ƒt™u Úkkuzk z½kE „Þk nŒk. ‘fkBçk÷eS..{khu Œ{™u yuf ¾hkƒ Œu Ãknu÷kt yu ƒku÷e QXâku..
ykÞ™k ynª õÞktÚke..? yu Œku zkì. ‚{k[kh ykÃkðk™k Au..’ hýðehu ÍzÃkÚke ’Þw {e™ Œ{khk ykurV‚h yu{ rð[khu Au
fw÷ËeÃk™e ‚kÚku òuƒ fhŒe nŒe. ynª ykðk {wÆk™e ðkŒ Ãkh ykððk™ku «Þk‚ fÞkuo. fu {ku™k ykŒtfðkËe Ã÷k™ yuÂõÍõÞqx fhu? yu
ht
„t¼eh ykìÃkhuþ™ {kxu ykðu÷k hýðeh ‚kÚku þwt nþu yu ¾hkƒ ‚{k[kh..? ƒÄk fu{ ƒ™u? {ku™k yuf r‚rðr÷Þ™, ‚eÄe‚kËe
yu fE heŒu..? rð[kh{kt Ãkze „Þk. Akufhe Au. Œu ykðk òu¾{e ykìÃkhuþ™{kt fE
‘‚h..yk Au ykÞ™k..Œ{u ƒt™u yu™u yk ••• heŒu ¼k„ ÷E þfu? hýðeh ‚h, Œ{u {kÚkwh

Lkð÷fÚkk
ðne økÞu÷e ðkíkko íkuLkku Ã÷kLk LkÚke sýkðíkku. {kuLkk yk çkÄe ðkík hksuLkLku fhu
ËuþLkk yøkúøkÛÞ rð¿kkLke zkì. fw÷ËeÃk ykçkunqçk {kLkð suðe Au. hksuLkLku {kuLkkLke ®[íkk Mkíkkððk ÷køku Au. hksu™ {ku™k™e
ag
Rðk hkìçkkuxLkwt MksoLk fhu Au. RðkLku ÷køku Au fu fw÷ËeÃk íkuLkk ‚whûkk {kxu rð¢{®‚n ™k{™k ÔÞrõŒ™u r™ÞwõŒ fhu Au. ƒeS
«u{{kt Au. RðkLkk {Lk{kt Ãký fw÷ËeÃk {kxu «u{Lkk ytfwh Vqxu Au. ŒhV ykÞ™k™u ÏÞk÷ ykðu Au fu zku. fw÷ËeÃk™u ykŒtfðkËe
fw÷ËeÃk RðkLkk «u{Lku Lkfkhe Ëu Au íkuÚke Rðk íkuLku AkuzeLku [k÷e nw{÷k fu yLÞ fkuR ½x™kyku{kt h‚ ™Úke ŒuÚke Œu Œu™k r{ºk
òÞ Au. Rðk W~fuhkELku økuhfkLkqLke fk{ fhíkk ykheV Lkk{Lkk hýðeh®‚n™e {ËË ÷uðk™wt ™¬e fhu Au. hýðeh y™u ykÞ™k
sm
{kýMkLkk MktÃkfo{kt ykðu Au. ykheV yLku íkuLkk Mkkøkheíkku RðkLkwt fku÷us{kt ‚kÚku nkuÞ Au. hýðeh ykÞ™k™u «u{ fhŒku nkuÞ
yÃknhý fhe íkuLke ÃkkMku çkkuBçk rðMVkux fhkððkLkwt fkðíkhwt Au Ãký ykÞ™k ‚{ûk Œu™ku yufhkh ™Úke fhe þfŒku. {kuLkk
½zu Au. ÍkÞuË Lkk{Lkku þÏMk {wtçkE ÃknkU[u Au. ÍkÞuË {kuLkk hksLk MkkÚku ðkík fhðk yzÄe hkºku nkuxu÷Lkk fkWLxh ÃkhÚke
Lkk{Lke ÞwðíkeLku {¤u Au. {kuLkk hksuLk ðfe÷ Lkk{Lke ÔÞÂõíkLku VkuLk fhu Au. ÍkÞuË {kuLkkLke òMkqMke fhðk íkuLke ÃkkA¤ òÞ
ok
«u{ fhu Au. hksuLk økwÃík heíku ykíktfðkËeykuLke {krníke yufXe Au Ãký {kuLkkLku yu ðkíkLke ¾çkh Ãkze síkktt íku Mkíkfo ÚkR òÞ
fhe MkhfkhLku ykÃkðkLkwt fk{ fhíkku nkuÞ Au. {kuLkk hksuLkLku Au. hksuLk yLku {ush fkBçk÷e y{ËkðkË ykððk Lkef¤u Au.
íkuLkk yk fk{{kt MkkÚk ykÃku Au. ÍkÞuË çkkuBçk rðMVkux {kxu ÍkÞuËu çkkuBçk ç÷kMx fhðkLkk »kzÞtºk {kxu swËkt swËkt Ã÷kLk
{kuLkkLkku WÃkÞkuøk fhðkLkwt Lk¬e fhu Au. yk íkhV fw÷ËeÃk íkuLke ½ze hkÏÞk Au yLku òu íku{kt [qf ÚkkÞ íkku {kuLkkLku {kuíkLku
bo
Mku¢uxhe ykÞLkkLku RðkLkk MksoLk yLku rðMksoLkLke ðkík fhu ½kx WíkkhðkLke Ãký íkiÞkhe fhu Au. çkeS çkksw hýðeh yLku
Au. yk ðkíkLke òý Úkíkkt ykÞLkk fw÷ËeÃkLku ykíktfðkËeykuLkk ykÞLkk Ãký y{ËkðkË ÃknkU[u Au. hhksuLk yLku {ush fkBçk÷e
»kzÞtºkLku hkufðk {kxu «ÞíLk fhðkLkwt fnu Au yLku {kuLkkLke {ËË ykíktfðkËeykuLkk nw{÷kLku rLk»V¤ çkLkkððk yLku íku{Lku htøkunkÚk
÷u Au. {kuLkk fw÷ËeÃk yLku ykÞLkkLke yku¤¾ký hksuLk MkkÚku Ãkfzðk y{ËkðkË ÃknkU[u Au. hksuLkLku {kuLkkLke ®[íkk ÚkR ykðu
fhkðu Au. hksuLk su økúqÃk MkkÚku Mktf¤kÞu÷ku nkuÞ Au íkuLkk ðzk
fkBçk÷e hksuLkLku y{ËkðkË{kt ykíktfðkËeyku çkkuBçk rðMVkux
e/ Au. çkeS çkksw ykÞLkk yLku hýðeh Ãký y{ËkðkË ÃknkU[u
Au yLku ykíktfðkËeykuLkk »kzÞtºkLku rLk»V¤ fhðkLkk fk{{kt
.m
fhðkLkwt fkðíkhwt ½ze hÌkk nkuðkLke ðkík fhu Au. ÍkÞuË {kuLkkLku ÷køku Au.
y{ËkðkËLkk swËk swËk Xufkýk çkíkkðu Au. òufu, íku {kuLkkLku - nðu ykøk¤ ðkt[ku...
‚h™u fnku fu yu þõÞ ™Úke. ykÃkýu „{u Œu{ ykÃkýku ƒÄku {Ëkh Œu{™k Ã÷k™™e ‚k[e ‚wÄe ƒÄk™u Au. ¼khŒ ‚hfkh y™u Œu™k
m
fhe™u {ku™k™u nxkððe s hne. {ku™k yíÞkhu òýfkhe {¤u Œu™k Ãkh s Au. su {kxu™e {ËË yrÄfkheyku Ãkqhk ‚Œfo y™u ‚ûk{ Au. òu
s yku÷huze òu¾{{kt Au. ‚ËT™‚eƒu nsw ‚wÄe yk Œƒ¬u ykx÷e ‚[kuxŒkÚke {ku™k r‚ðkÞ ¼khŒ Ãkk‚u xu÷uLxuz y™u Ëuþ™u ‚{ŠÃkŒ
yu{™u {ku™k Ãkh þtfk ykðe ™Úke ÷k„Œe, yLÞ fkuE fhe þfu Œu{ ™Úke. ykurV‚‚o ™ nkuŒ Œku yk Ëuþ Ãkh hkus
ra
Ãký „{u Œu ½zeyu ykðe þfu Au y™u òu yuðwt nðu hne ðkŒ yu™e ‚whûkk™e Œku yu ykŒtfðkËe nw{÷k ÚkŒkt nkuŒ,
ÚkkÞ Œku yu ÷kufku yu s Ãk¤u {ku™k™u ¾Œ{ {kxu nkuxu÷™e ƒnkh Œku ƒu {ký‚ Q¼k s ykR rÚkLf ™kW Þw {Mx ƒe ‚urxMVkRz..
fhe ™k¾u? zw Þw yLzhMxuLz ðkìx ykR {e™?’ Au. WÃkhktŒ y{khk ƒu ƒknkuþ sðk™ku ‚kËk ykufu? ‚ku ™kW Ã÷eÍ ƒe he÷uõ‚..{ku™k nðu
leg
hksu™™k yðks{kt ykðu÷e W„úŒk, ðuþ{kt {ku™k y™u ÍkÞuË su nkuxu÷{kt Au. y{khk ‚ki™e sðkƒËkhe Au.’
yk¢kuþ, ÔÞ„úŒk ‚nw™u MÃkþeo „E. Œu™e ƒksw™k Y{{kt hne ‚ŒŒ Œu™e y™u hýðeh yufeïk‚u ƒku÷e „Þku. ‚nw yuf
fkBçk÷e fþwt ƒku÷u Œu Ãknu÷kt hýðehu fÌkwt, ÍkÞuË™e Ëhuf rn÷[k÷™wt {kurLkx®h„ fhe fk™ fhe yu™u ‚kt¼¤e hÌkk.
‘r{Mxh hksu™, {ku™k «íÞu™e Œ{khe hÌkk Au. ÍkÞuË™k {kuƒkR÷™k Ëhuf Vku™ xÙu‚ ‘ykufu ‚h..ÚkuLfÞw..{ku™k™e ykx÷e
/te
¼kð™k {™u ‚{òÞ Au y™u nwt Œu™e fËh fhwt fhðk™ku «Þk‚ ÚkE hÌkku Au, Ãký yu ÷kufku ®[Œk fhe™u fìh ÷uðk ƒË÷. yuLz ykÞ yu{
Awt. yuLz Þ‚, ykR yLzhMxuLz yku÷ Äe‚.. ƒnw ƒknkuþ Au. yíÞkhu ƒeS fkuE heŒu ‚kuhe hýðeh ‚h..{U ™knf þtfk fhe..
yuLz ..™kux ykuL÷e {e ƒx {kÞ ykurV‚h ykÃký™u Ã÷k™™e fkuE rð„Œ {¤e þfu yu{ nfefŒ{kt {ku™k™e ®[Œk™u fkhýu {khkÚke
ykuÕ‚ku yðuh yuƒkWx Rx. Œ{u y{khk ™Úke. yux÷u ‚k[wt fnwt Œku ykÃkýku ykÄkh yk¢{f ÚkE sðkÞwt.’
s:/
Ãkh rðïk‚ hk¾ku..y{u {ku™k™ku ðk¤ Ãký yk Ãk¤u Œku {kºk y™u {kºk {ku™k Ãkh s Au ‘yuf «§ ÃkqAwt hks™S?’
ðktfku ™nª Úkðk ËEyu, ÃkhtŒw y{u su Ã÷k™ y™u yufðkh ykÃký™u {krnŒe {¤e òÞ ‘Þu‚.’
ƒ™kÔÞku Au yu{kt {ku™k™wt íÞkt hnuðwt yíÞtŒ fu yu ÷kufku õÞk rËð‚u, õÞkhu Ã÷k™ ½zu Au ‘þwt Œ{u {ku™k™u «u{ fhku Aku? ykÞ {e™
tp
ykð~Þf Au. yíÞkhu VõŒ {ku™k yuf s íÞkhu ykÃkýu yu™u Ãkwhkðk ‚kÚku Ãkfzðk™k Au. zw Þw heÞ÷e ÷ð nh? òufu yk{ Œku ‚ðk÷
yuðe ÔÞÂõík Au fu su Ëw~{™™ku Ãkwhku rðïk‚ yu {kxu™e ƒÄe ŒiÞkhe ykÃkýu fhe ÷eÄe Au yMÚkk™u Au. Œ{khku yk¢kuþ s yu ðkŒ fne
{u¤ðe™u yu™k s „Z{kt ƒuXe Au. yu yuf s y™u yu Ãknu÷kt ykÃkýu {ku™k™u Ãký ynªÚke ËuŒku nŒku. yu{kt Œ{khk r«ÞÃkkºk™e ¾uð™k,
ht
yuðe ÔÞÂõík Au fu su ykÃký™u yu{™e Ëhuf ‚ne‚÷k{Œ ƒnkh fkZe ÷uþwt. ®[Œk ‚kV Í÷fŒe nŒe y™u yu{kt ftE ¾kuxwt
rn÷[k÷ y™u yk yk¾wt ykìÃkhuþ™ õÞkhu y™u yuf AuÕ÷e ðkŒ, {ku™k™e ®[Œk ™Úke. ÃkkuŒk™k r«Þ Ãkkºk™e ®[Œk ykÃkkuykÃk
Úkþu Œu™e ‚[kux ƒkŒ{e ykÃke þfu Œu{ Au. {kºk {khk ykurV‚h s ™nª, Auf Ãkeyu{ {™{kt ÚkŒe s nkuÞ Au.
Lkð÷fÚkk
ƒku÷Œk ƒku÷Œk hýðeh™e ™sh yòýŒk fËe fkuE {k™Œk{kt ™ {k™Œk hksu™u fþwt ƒku÷Œku ™nkuŒku. Võík ‚kt¼¤Œku nŒku.
s ykÞ™k ‚k{u {tzkE nŒe. yksu {™ku{™ ™ òýu fux÷e Þu {k™Œkyku Ãkqhe Ë‚ r{r™x ‚wÄe ÍkÞuË Võík ‚kt¼¤Œku
‘ hksu™, Œ{khk ƒt™u™ku «u{ òuE nwt {ku™k {kxu hk¾e ÷eÄe.. fu h¾kE „E. hÌkku. ðå[u ðå[u..ykufu..ykufu..yux÷k s
ag
¾wþ Awt. Œ{khu {kxu fkuE yk nËu ‚{Ãkoý fhe yu hkºku yu f ƒeò™k ƒknw Ã kkþ{kt þçËku ƒku÷kÞk nŒk.
þfu yuðk ™‚eƒ ƒÄk™u ™Úke {¤Œkt. {ku™kyu sfzkE™u ‚qŒu÷k {ku™k y™u ÍkÞuË yk¾e Vku™ fhŒkt ÍkÞuË™k [nuhk Ãkh ƒË÷kŒk
Œ{khk M™un {kxu su fÞwO Au fu fhe hne Au hkŒ ÃkkuŒÃkkuŒk™k rð[khku{kt ¾kuðkE hÌkkt nkð¼kð™u Œkfe hnu÷e {ku™k™u fkuý òýu
sm
yu™u rƒhËkððk {kxu {khe Ãkk‚u fkuE þçËku nŒkt. ƒt™u ÃkkuŒk™k Ã÷k™™e ‚V¤Œk {kxu fu{ Ãký fþwtf ysw„Œwt ƒ™e hÌkk™e yutÄkýe
™Úke. yk ykìÃkhuþ™ Ãkqýo ÚkkÞ yux÷u ‚kiÚke Mðk¼krðf heŒu s ®[rŒŒ nŒkt. r™»V¤Œk ðíkkoðk ÷k„e. Vku™{kt ðkŒ fhŒkt fhŒkt ÍkÞuË
Ãknu÷wt fk{ Œ{khk ÷ø™™e þhýkE ð„kzðk™wt ƒu{ktÚke fkuE™u Ãkku‚kÞ yu{ ™nkuŒe. ðå[u-ðå[u Œu™e ‚k{u Œeûý ™shu òuE ÷uŒku
nwt s fheþ. Þw heÞ÷e ÷fe {u™..ƒÄk Œ{khk ½rzÞk¤ ‚ðkh™k A ðkøÞk™ku ‚{Þ nŒku. yu™u fkhýu {ku™k™k Ãkux{kt [qtÚkkhku ÚkŒku
suðk ™‚eƒËkh ™Úke nkuŒkt. ƒŒkðŒe nŒe. y[k™f ÍkÞuË™ku Vku™ nŒku. Œu fkuE yf¤ {qtÍðý y™w¼ðe hne.
ok
ƒku÷Œk hýðeh™k þçËku{kt yuf ËËo hýfe QXâku. ÍkÞuË ‚Vk¤ku ƒuXku ÚkE „Þku. þwt ÚkÞwt nþu? fkuE þtfk ykðe nþu {khe WÃkh?
Q¼hŒwt ykÞ™k òuE þfe. yíÞkh™k Ãknkuh{kt fku™ku Vku™ nkuE þfu? Œuýu Œku.. Œku? {ku™k ÚkhÚkhe QXe.
ðkŒ™u ƒeS s rËþk{kt sŒe òuE ÍzÃkÚke Vku™ WÃkkzâku. ÍkÞuË ðkŒ fhŒe ð¾Œu fu{ fþwt ƒku÷Œku
bo
fkBƒ÷eyu Q¼k ÚkŒkt fÌkwt. {ku™k ò„Œe s nŒe. yuýu ™tƒh ™nkuŒku? {kºk [wÃk[kÃk ‚kt¼éÞk s fu{ fhŒku
‘yku f u , su L x÷{u ™ .. y{™u Œ{khe ðkt[ðk™ku r™»V¤ «ÞíLk fhe òuÞku. nŒku? þwt ÃkkuŒk™e nkshe™u fkhýu yu yk{
y™u Œ{khe xe{™e fkƒur÷ÞŒ ŒÚkk ¼khŒ ‘ÍkÞuË, yíÞkh{kt Vku™™e ÷Ãk Akuz ™u? fhŒku nþu. yuf ð¾Œ Œku Œu™u £uþ Úkðk
‚hfkh™e fk{„ehe Ãkh Ãkwhku ¼hku‚ku Au. ykðku {ò™ku ‚{Þ Œku «u{ fhðk {kxu™ku sðk™k ƒnk™u ƒkÚkY{{kt sE hksu™ ‚kÚku
y{u Œ{khe ƒksw™k Y{{kt s Aeyu. ðe
ðe÷ ƒe R™ x[ yku÷ Ä xkR{.. su™e Ãkk‚u
ftE Ãký RLV{ouþ™ ykðu yux÷u ŒwhŒ ƒÄk™u e/
nkuÞ..™nª fu Vku™ Ãkh ðkŒ fhðk {kxu.’
Ãký {ku™k™e ðkŒ Ãkh æÞk™ ykÃÞk
r‚ðkÞ ÍkÞuË ‚k{u Auzk™ku yðks ‚kt¼¤e
ðkŒ fhe ÷uðk™e yËBÞ RåAk ÚkE ykðe,
ÃkhtŒw {nk{nu™Œu ŒuLkwt {™ hkufkÞwt. yíÞkhu
yu ‚÷k{Œ ™nkuŒwt.
.m
ÃknkU[kzðe hne. ykðk fkuE Ãký fk{{kt {kuMx Ãk÷t„ ÃkhÚke Q¼ku ÚkE „Þku. ‘he÷u õ ‚, {ku ™ k sMx he÷u õ ‚’ yu
RBÃkkuxoLx Vuõxh RÍ xkR{ ..’ ‘yhu, ynª {khe ‚kÚku ‚qŒkt ‚qŒkt ðkík {™ku{™ ÃkkuŒk™e òŒ™u WÆuþe ƒku÷e.
‘ykÃkýk ƒÄk Ãkk‚u yufƒeò™k ‚u÷ fh ™u. Ëqh fu{ ¼k„u Au? {khkÚke nðu þwt yk¾hu ÍkÞuËu Vku™ fkÃke {ku™k ‚k{u òuÞwt
m
™tƒh nkuðk sYhe Au. r‚¢ux Au?’ ykt¾ {khŒkt ÷kzÚke {ku™k ƒku÷e. y™u [nuhk Ãkh ÂM{Œ ÷kðe™u ƒkuÕÞku,
Þu‚.. fnuŒk ƒÄkyu ÃkhMÃkh ™tƒh™e Ãký ÍkÞuË Q¼ku ÚkE™u Y{™e ƒnkh ‘yhu, Œu nsw ™kMŒku fu{ ykuzoh ™Úke
ykÃk÷u fhe.’ ™ef¤e „Þku nŒku. {ku™k Úkkuze „¼hkE..þwt fÞkuo.?’ fne ðuRxh ŒhV Rþkhku fhe ™Sf
ra
hýðehu yk„¤ [÷kÔÞwt.. fkuE™u ÃkkuŒk™k rðþu Œku fkuE þtfk ™nª ykðe ƒku÷kÔÞku y™u ÃkAe {ku™k ‚k{u òuE fÌkwt,
’ykÃkýu ‚ki y u yu f ƒeò™k ‚t Ãkfo { kt nkuÞ ™u? {ku™k™k rË{k„{kt nðu ‚ŒŒ yu s ‘yksu {uz{ ™kMŒk{kt þwt ÷uþu?’
hnuðk™wt Au. ™k™e ‚h¾e, ‚kð ™fk{e ÷k„u rð[kh ½q{hkÞk fhŒku nŒku. yuf yuf r{r™xu ÍkÞuË™wt ™ku{o÷ ðŒo™ òuE {ku™k™ku ïk‚
leg
yuðe ðkŒ Ãký yufƒeò ‚kÚku þuyh fhðk™wt ‚kðÄk™ hnuðwt nðu ¾qƒ sYhe nŒwt. yuf nuXku ƒuXku. ™kMŒk™ku ykuzoh ÷¾kðe Œuýu
¼q÷kÞ ™nª yu æÞk™ hk¾òu. ykÃkýu Ëhuf ™k™e ‚h¾e ¼q÷ y™u ®sË„e™k ‚ku yu ðh‚ ðuExh™u hðk™k fÞkuo Œu „Þku yux÷u ŒhŒ s
r{r™x ‚kðÄk™ hnuðtw sYhe Au. fkuE Ãký Ãkqhk..hksu™™k «u{ {kxu ÚkE™u Œuýu þwt þwt {ku™kyu ÍkÞuË™u ÃkqAâwt..’
‚tòu„ku{kt r™»V¤Œk ykÃkýLku Ãkk÷ðu yu{ ™nkuŒwt fÞwO? ÍkÞuË suðk ¾Œh™kf {ký‚™k ‘yíÞkh yíÞkh{kt ð¤e fku™ku Vku™ nŒku?
/te
™Úke. {ku™k™e ‚kÚku ƒeò Ãký y™uf r™Ëkuo»k Ãkz¾k ‚uððk Ãkzâk nŒk y™u Œu Ãký n‚Œk fkuý ‚ðkh™k Ãknkuh{kt hýõÞwt? nsw nwt Œku
÷kufku™k ò™™ku ‚ðk÷ Au.’ {kuZu. yu™e ykt¾ku ¼hkE ykðe, Ãký yíÞkhu {MŒe fhðk™k {qz{kt nŒe y™u ykðe ÍwoŒo
‘ykufu..yku÷ Ä ƒuMx..’ R{kuþ™÷ Úkðk™ku ‚{Þ ™ nŒku. yu™e ™sh fkuýu fhe?’
‘ykufu. ’..fkBçk÷eyu ƒnkh ™ef¤Œk ƒkhe™e ƒnkh Ãkze. yk{ Œku ÍkÞuËu ƒkhe Úkkuze ™kxfeÞ ytËks{kt {ku™k ƒku÷e. yuf
s:/
fÌkwt íÞkhu hksu™u Úkkuzku hknŒ™ku ïk‚ ÷eÄku. ƒtÄ fhkðe nŒe, Ãký fk[{ktÚke ™e[u™wt ÿ&Þ yuf r{r™xu ‚ns hnuðwt yu s yu™k Sð™™e
Ãký AŒkt {ku™k™e ®[Œk Œu™k rË÷{ktÚke yu{ òuE þfkÞ yu{ nŒwt. hksu™u „kuXðu÷ku {ký‚ ‚÷k{Œe™ku yuf {kºk WÃkkÞ nŒku.
™ef¤u yu{ ™nkuŒe. ½ze¼h Œku Œu™u ÚkE „Þwt ™e[u [k™e hufze Ãkk‚u [k ÃkeŒku Q¼ku nŒku. ‘fu{ ÃkqAðwt Ãkzâwt..?’
tp
fu {ku™k™u fne Ëu fu ƒÄwt Akuze™u ykðe ò.. ‘ykun..hksu™™u {khe fux÷e ®[Œk Au. ‘yuf Ãký þçË ƒkuÕÞk ð„h Œwt Võík
ykÃkýu Sð™wt fkuE òu¾{ ™Úke ÷uðwt, Ãký hkŒ-rËð‚ yuýu ðkì[ „kuXðe Au. {ku™kyu ‚kt¼¤Œku hÌkku yux÷u.. sMx ykùÞo ÚkÞwt.
Œku yíÞkh ‚wÄe {ku™kyu su ftE fÞwO nŒwt yu yuf hknŒ™ku ïk‚ ÷eÄku. Œu Q¼e ÚkE™u Œkhu sðkƒ ™ ykÃkðku nkuÞ Œku {™u òýðk{kt
ht
ƒÄwt ÔÞÚko ƒ™e òÞ. ™k..™k.. Ëuþ {kxu, ƒkhe ¾ku÷ðk sŒe nŒe íÞkt nkÚk{kt Vku™ fkuE h‚ ™Úke. yk Œku sMx ÃkqAÞwt. fkuE
y™uf ÷kufku™k Sð™ {kxu fkuEyu Œku òu¾{ ‚kÚku ÍkÞuË ytËh ykÔÞku. ‚khwt ÚkÞwt nsw ®[Œk™e ðkŒ Œku ™Úke ™u? Œkhe ®[Œk Œku
÷uðwt s hÌkwt ™u? {ku™k Q¼e ™nkuŒe ÚkE. nðu ÍkÞuË Vku™{kt {™u ÚkkÞ ™u?

Lkð÷fÚkk
‚nsŒkÚke òýu fkuE «ur{fk ®[ŒkÚke ykÃke nŒe fu su ykŒtfðkËe nw{÷k {kxu ™nkuŒwt..yu Œku ÃkkuŒk™e ‚kÚku ÷ø™™k ‚Ãk™k
ƒku÷Œe nkuÞ yu{ {ku™kyu fÌkwt.. {ku™k™ku WÃkÞku„ fhðk™ku nŒku yu fk{ su{ òuE hne nŒe..™k...™k...{ku™k yux÷e
ÍkÞuËu Ãký yu s ytËks{kt sðkƒ ƒ™u Œu{ sÕËe r™Ãkxkðe {ku™k™ku ¾kí{ku [k÷kf ÷k„Œe ™Úke. „{u Œu nkuÞ..yVÍ÷
ag
ykÃÞku. fhðk™ku nŒku.. fkhý fu ykŒtfðkË™k ¾k™™e ðkŒ „t¼ehŒkÚke ÷uðe Ãkzu Œu{ nŒe..
‘yhu {uz{, yuðwt ftE Úkkuzwt Au fu Ãkhýu÷ku nƒ „ýkŒk Ãkzkuþe {w÷f™k ò‚q‚eŒtºk yu™wt ynª™wt ™uxðfo yufË{ {sƒqŒ nŒwt..
Ãkwhw»k s VõŒ ÃkíLke ‚kÚku Vku™ Ãkh ðkŒ fhŒe îkhk yuðe ƒkŒ{e «kÃík ÚkE „E nŒe fu Œu™e {krnŒe ‚kð rƒ™ÃkkÞkËkh ™ nkuÞ.
sm
ð¾Œu [qÃk[kÃk ‚kt¼éÞk fhu? õÞkhuf y{khk ¼khŒ ‚hfkh™u yk„k{e ºkk‚ðkËe nw{÷k nðu þwt fhðwt...?
suðk yÃkrhýeŒ ÷kufku™e Ãký yuðe ™kuƒŒ yt„u õÞktfÚke {krnŒe {¤e „E Au y™u òu yVÍ÷ ¾k™™e ðkŒ ‚k[e nkuÞ Œku
ykðe sŒe nkuÞ Au. ‚khwt fhwt Awt Lku. «uÂõx‚ Œu yk nw{÷k™u yxfkððk s ™nª, ÃkhtŒw {ku™k™u ŒwhtŒ s ¾Œ{ fhe ™k¾ðe hne...
ÚkE òÞ. ¼rð»Þ{kt fk{ ÷k„u.’ nw{÷k¾kuhku™u Ãkfze ÷uðk fxeƒØ ƒ™e „E Ãký...
òýu {kuxku òuf fÞkuo nkuÞ Œu{ ÍkÞuË Au. ƒkuBƒ ç÷kMx™k Ã÷k™™e rð„Œ [ku¬‚ Ãký {kºk yÄqhe {krnŒe™k ykÄkhu yu
ok
¾z¾zkx nMÞku. ÃkAe ftEf rð[kh ykðŒk õÞktfÚke ÷ef ÚkE [qfe Au y™u yu {kxu r™ýoÞ ÷uðku yu Xef ™nkuŒwt ÷k„Œwt? fkhý fu
{ku™k™u ™eh¾Œk Œu Äe{uÚke ƒkuÕÞku. þtfk™k ËkÞhk{kt {ku™k Au. yu ÷kufku ¾kºke yVÍ÷ ¾k™u Ãký {kºk þtfk s ÔÞõŒ fhe
‘yVÍ÷ ¾k™™ku Vku™ nŒku. yu yuf ƒnw ‚kÚku fne hÌkk Au fu {ku™k [ku¬‚ yuðe fkuE nŒe y™u ‚Œfo hnuðk ‚q[ÔÞwt nŒwt. þõÞ Au fu
bo
s sYhe {krnŒe ykÃke hÌkku nŒku.’ ÔÞÂõík™k ‚tÃkfo{kt Au su ¼khŒ ‚hfkh™e ‚kÚku ƒkuBƒ ç÷kMx™k Ã÷k™™e {krnŒe ÷ef fh™kh
‘þwt fÌkwt yVÍ÷ ¾k™u?’ {ku™k™k nkuX òuzkÞu÷ Au. fkuE yLÞ ÔÞÂõík Ãký nkuE þfu. ð¤e,
‚wÄe ykðe™u «§ ÃkkAku Vhe „Þku. ÃkqAðk™ku ™kMŒku fhŒe ð¾Œu ÍkÞuË rð[khe hÌkku {ku™k™u yíÞkhu yk Ã÷k™{ktÚke nxkðe Ëuðk{kt
fkuE yÚko ™nkuŒku. sðkƒ Úkkuzku ‚k[ku nŒku fu nðu þwt fhðwt..? ‚{wÿ {k„ou ÃkkuhƒtËh ykðu Œku ykx÷e ÍzÃkÚke ƒeS ÔÞÂõík™u ŒiÞkh
{¤ðk™ku nŒku?
ƒkfe yVÍ÷ ¾k™u ÍkÞuË™u Vku™ Ãkh su
fÌkwt nŒwt Œu òu ÍkÞuËu {ku™k™u fÌkwt nkuŒ Œku e/
ykðe [qfu÷k ƒkuBƒ™wt Ãkk‚o÷ ðnu÷k{kt ðnu÷wt
Ãkh{rËð‚u „whwðkhu ‚ðkhu y{ËkðkË ykðe
þfu Œu{ nŒwt. Ã÷k™ {wsƒ yu ÃkAe™k rËð‚u
fhðe {w~fu÷ fk{ nŒwt. òu yu{ fhðwt Ãkzu Œku
ÃkAe VheÚke yuf ð¾Œ Ã÷k™ ÃkkA¤ Äfu÷ðku
Ãkzu. yu {kxu ÃkkuŒu ¼khŒ{kt ðÄw hkufký Ãký
.m
{ku™k™ku YÃkk¤ku [nuhku yu s Ãk¤u fk¤ku Äçƒ yux÷u fu þw¢ðkhu {ku™k™u y{ËkðkË{kt ™¬e fhðwt Ãkzu. yu ÃkkuŒk™k {kxu nkrLkfkhf ‚krƒŒ
ÚkE „Þku nkuŒ.. fhu÷k MÚk¤u ƒkuBƒ {qfðk {kuf÷ðk™e nŒe. ÚkE þfu. ™k..™k..½x™k¢{ yux÷ku yk„¤
yu ðkŒ{kt {ku™k™wt zìÚk-ðkìhtx ÷¾kÞu÷wt yVÍ÷ ¾k™™u {¤u÷e {krnŒe y™w‚kh ðÄe [qõÞku nŒku fu nðu Ã÷k™ y{÷{kt
m
nŒwt. {ku™k ÃkkuŒk™e ‚kÚku zƒ÷ „u{ h{e hne nŒe. {qfðk{kt ðÄw {kuzwt fhðwt Ãkku‚kÞ Œu{ ™nkuŒwt.
yVÍ÷ ¾k™u ÍkÞuË™u MÃkü [uŒðýe þwt {ku™k yuðwt fhe þfu ¾he? yuðwt ÷k„Œwt Œku (¢{þ:)
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht
R.No. MNW/280/2018-20 VALID UP TO 31-12-2020 RNI NO. 43840/86 LICENCE TO TECH/HQ/ABHIYAAN/2018-20 POST
AT PSO. AHD-380 002 ON SATURDAY 18-04-2020. PUBLISHED EVERY SATURDAY FROM:- SAMBHAAV MEDIA LTD.
OPP CHIEF JUSTICE BUNGLOW AHD-380015
ag
sm
ok
bo
e/
.m
m
ra
leg
/te
s:/
tp
ht

2020

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

2020

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2020

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ऐसे मजेदार मेगेजीन पढ़ने के लिये हमारी टेिीग्राम चेनि से जुडे इसके लिए टेिीग्राम मं सचच करे @booksmag

ओर join पर क्लिक करे

søkk {¤ðkÚke Ãký søkk Ãkwhkíke LkÚke

rLkSoð {k÷Mkk{kLkLkk Zøk÷k Ãkzâk Au íkuLkku rð[kh fheyu.

s {kýMkLkk òLk {kxu søkk Úkþu - ¾wË ík{khk

04 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

ík{khk {kxu, ík{khe MkkÚku, Mkíkík...

ðkŠ»kf ÷ðks{ : Ëuþ{kt Yk. 1275/-

«{kýu {kuf÷ðk{kt ykðu Au.

yLkuf Mk{MÞk MkòoÞ Au

4 yu/çke, økðLko{uLx RLzrMxÙÞ÷ yuMxux, [khfkuÃk, 04 Ãkt[k{]ík

26 ðMkwtÄhkLke çkhçkkËeLkk MkwÄkh 42 nMkíkkt hnuòu hks

06 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 07

08 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

y{urhfkLku ËðkLke rLkfkMkLkku

e/ Mkt¢{eík ÷kufkuLke MktÏÞk ðÄe hne Au íÞkhu

«ðõíkk yk {wÆu yxfkðeçkkSLkku yk©Þ Lk

hkÏÞk ÃkAe rðïLkk ËuþkuLku rLkfkMk fhðkLkku

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 09

e/ çkÄk Mktòuøkku{kt MkkiLku {kxu yuf {kºk ykþkLkwt

s Ãkzu. rðÃkûke Lkuíkkykuyu MkhfkhLku Mkq[Lkku

Mkhfkhu MkktMkËkuLkk ðuíkLkfkÃkÚke þYykík fhe

fu Mkhfkhu yuðku fkuE Mktfuík ykÃÞku LkÚke, Ãkhtíkw

10 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

[‹Lkøk ½kx „kihkt„ y{e™

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 11

„whw r™{ fkhku÷e ƒkƒk ‚kÚku™k yu ‚{Þ™k

ykuV ÷ð’ yÚkkoŒ «u{™k [{ífkhku ™k{u

12 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

fhŒk nŒk. yu{ýu [k ’™u s÷uƒe {t„kðe ÷uhe

sðk™ku ‚{Þ ÚkE „Þku Au. ÷uhe ’™u ƒÄkt™u

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 13

hMŒu VtxkE sðk™e r¢Þk {™w»Þ {kxu hku„™k

- 1826{kt {]íÞw Ãkk{u÷k þeŒ¤k™e

14 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

fðh Mxkuhe íkhwý Ë¥kkýe

÷øk¼øk Mkkíkuf nòh ÷kufku Ëuþ¼h{kt Vhe

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 15

÷kufkuLku yíÞkhÚke Úkðk ÷køkþu. ykçkk÷-ð]Ø

økúný fhðkÚke yk «fkhLkk hkuøk[k¤k ð¾íku

16 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

ßÞkhu Ãký yLku su heíku ÷kìfzkWLk{ktÚke {wÂõík

yíÞkhu su fk¤S ÷uðk{kt ykðe hne Au

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 17

Mk{ks sÞuþ þkn

ðÕzo nuÃke™u‚ RLzuõ‚ Ãkux [ku¤e™u þq¤ Q¼wt fhŒe fux÷ef

e/ MÃk]nk ™nª. fkuE ¼kh ™nª. ÃkkuŒu „{u Œux÷wt

{qfâk Au. WÃkh Zku¤e ËuðkÞ Au yu ƒhkƒh ™Úke.

18 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

RLzuõ‚ yuf s {kÃkËtzÚke ™¬e ™ fhe

‚tMf]rŒ WÃkh Ãký yux÷e s ykÄkrhŒ Au.

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 19

20 18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com

fku÷fkíkk fkì®÷øk {wfuþ X¬h

e/ ƒ„e[k ‚wÄe òÞ y™u ¾k÷eÃkku ÷E ÃkkAk

18 yur«÷ 2020 yr¼ÞkLk abhiyaanmagazine.com 21

ÃkqðkoÃkh rð»ýw Ãktzâk