CHỨNG TỪ

TÀI CHÍNH
ThS. Phan Thị Phương Linh
 $
01 HỐI PHIẾU
NỘI DUNG
CHƯƠNG 02 LỆNH PHIẾU

03 SÉC (CHEQUE)
 $

01 HỐI PHIẾU
BILL OF EXCHANGE/ DRAFT
 HỐI PHIẾU
KHÁI NIỆM

Hối phiếu là một tờ mệnh lệnh yêu cầu trả tiền vô điều kiện, do một
người ký phát cho người khác, yêu cầu người này:
+ Hoặc khi nhìn thấy hối phiếu (at sight);
+ Hoặc đến một ngày nhất định;
+ Hoặc đến một ngày có thể xác định trong tương lai;
Phải trả một số tiền nhất định cho một người nào đó, hoặc theo lệnh của
người này trả tiền cho người khác, hoặc trả cho người cầm phiếu.
 CÁC NGUỒN LUẬT ĐIỀU CHỈNH
1 Luật thống nhất về HP (Uniform Law for Bill of Exchange) gọi tắt là ULB 1930 do các
nước tham gia Công ước Geneva đưa ra năm 1930-1931.

2 Luật HP của Anh năm 1882 (Bill of Exchange Act of 1882) gọi tắt là BEA 1882.

3 Luật thương mại thống nhất năm 1962 của Mỹ (Uniform Commercial Code of 1962), gọi
tắt là UCC 1962

4 Văn kiện về “Hối phiếu và kỳ phiếu quốc tế” (International Bills of Exchange and
Promissory Notes) của Ủy ban Luật thương mại quốc tế của Liên hợp quốc năm 1982

5 Việt Nam: pháp lệnh về thương phiếu (dựa trên ULB 1930) có hiệu lực 1/7/2000 – Luật
các công cụ chuyển nhượng có hiệu lực từ 1/7/2006
 CÁC ĐỐI TƯỢNG LIÊN QUAN ĐẾN HỐI PHIẾU

01 02 03

Người ký Người bị Người

phát hối ký phát hối hưởng lợi
phiếu phiếu hối phiếu
CÁC ĐỐI TƯỢNG LIÊN QUAN ĐẾN HỐI PHIẾU
Người ký phát hối phiếu (drawer)
là người chủ nợ ký phát hành hối phiếu.
VD: Người bán, người xuất khẩu, người cung ứng dịch vụ…

Người bị ký phát/người trả tiền (drawee)

người có trách nhiệm thanh toán số tiền ghi trên hối phiếu.
VD: người mua, người nhập khẩu, bên thứ 3 được chỉ định (NH
xác nhận, NH phát hành L/C, NH thanh toán) trong phương thức
tín dụng chứng từ…

Người hưởng lợi (beneficiaries)

là người được thụ hưởng hợp pháp số tiền ghi trên hối phiếu.
 CÁC ĐỐI TƯỢNG LIÊN QUAN ĐẾN HỐI PHIẾU

04 05 06

Người
Người chấp Người bảo
chuyển
nhận hối lãnh hối
nhượng
phiếu phiếu
hối phiếu
CÁC ĐỐI TƯỢNG LIÊN QUAN ĐẾN HỐI PHIẾU
Người chấp nhận (acceptor)
Người bị kí phát sau khi kí chấp nhận HP thì trở thành người chấp nhận.
Người chấp nhận có nghĩa vụ thanh toán HP khi đến hạn.

Người chuyển nhượng (assignor)

Là người chuyển quyền hưởng lợi cho người khác bằng cách trao tay (đối với
hối phiếu vô danh) hoặc ký hậu (đối với hối phiếu theo lệnh=> trong trường
hợp này người chuyển nhượng được gọi là người ký hậu – endorser)

Người bảo lãnh (avaliseur)

là bất cứ người nào ký tên vào hối phiếu, ngoại trừ người ký phát và người
bị ký phát. Nếu hối phiếu đến hạn mà không được người chấp nhận thanh
toán, thì người bảo lãnh có trách nhiệm thanh toán cho người hưởng lợi.
ĐẶC ĐIỂM HỐI PHIẾU
TÍNH TRỪU TƯỢNG

01 Tính pháp lý không gắn với nguyên nhân phát sinh

Chỉ cần ghi rõ các vấn đề liên quan đến thanh toán

TÍNH BẮT BUỘC TRẢ TIỀN

Người trả tiền phải trả đầy đủ đúng theo yêu cầu của HP

02 Không được viện lý do cá nhân để từ chối thanh toán

Khi ký phát HP không được kèm theo điều kiện gì

TÍNH LƯU THÔNG

Lin
03 Có thể chuyển nhượng dễ dàng
Người trả tiền sẽ thanh toán cho người sở hữu
 HÌNH THỨC CỦA HỐI PHIẾU
Ngôn ngữ tạo lập HP
bằng một thứ tiếng nhất định, phổ biến
là Tiếng Anh (ngoại trừ: tên các bên,
địa danh không thể phiên âm hay phiên Màu mực
dịch được)
Hình mẫu hối phiếu Không được viết trên HP bằng
Mẫu tự chọn: dài ngắn, viết viết chì, mực dễ phai hay mực đỏ,
tay – in sẵn-đánh máy…đều không xoá, sửa…
có giá trị Số bản
lập thành hai hay nhiều bản
Phải là văn bản (thông thường là hai bản),
Hối phiếu phải phải có trên mỗi bản đều có đánh
hình thức rõ ràng, có thể số thứ tự và HP không có
viết tay, đánh máy, in sẵn bản chính, bản phụ
MẪU HỐI PHIẾU
NỘI DUNG HỐI PHIẾU
Tiêu đề của hối phiếu

Được ghi trên mặt trước của

hối phiếu: Draft, Bill of
exchange…
NỘI DUNG HỐI PHIẾU
Mệnh lệnh vô điều kiện để đòi
thanh toán 1 số tiền nhất định
Mệnh lệnh đòi tiền không kèm theo
điều kiện=>?????
Khi số tiền của hối phiếu được diễn đạt
bằng chữ và đồng thời bằng con số mà
có sự khác biệt giữa hai bên, thì số tiền
ghi bằng chữ là số tiền được thanh toán
Khi một số tiền của hối phiếu được
diễn đạt hoàn toàn bằng chữ mà có số
lớn hơn hoặc số tiền diễn đạt hoàn
toàn bằng số mà có số lớn hơn thì số
tiền nhỏ hơn là số tiền được thanh
toán.
NỘI DUNG HỐI PHIẾU
Ngày tháng ký phát HP

- thời điểm phát sinh quan hệ tín

dụng
- Căn cứ để xác định thời hạn hiệu
lực và thời hạn trả tiền
- Không có ngày tháng ký phát thì HP
sẽ vô hiệu lực
NỘI DUNG HỐI PHIẾU
Người bị ký phát HP

- Phải được thể hiện cụ thể, chi tiết,

bao gồm tên địa chỉ, và được ghi
vào góc dưới bên trái của HP (sau
chữ To:… )
- Trong phương thức Ứng trước,
ghi sổ, chuyển tiền và nhờ thu:
Nhà NK
- Trong phương thức tín dụng
chứng từ: Ngân hàng phát hành LC
NỘI DUNG HỐI PHIẾU
Thời hạn thanh toán HP

- Thời hạn phải được xác định rõ

ràng cụ thể, không mơ hồ tối
nghĩa
- Thời hạn:
• Ngay khi xuất trình (At sight..)
• Vào một tgian cố định sau khi xuất
trình (At X days after sight..)
• Vào một tgian cố định sau khi kí
phát HP (X days after signed..)
• Vào một ngày cố định (On
DD/MM/YY)
NỘI DUNG HỐI PHIẾU
Tên của người thụ hưởng HP

- Bản thân người ký phát hoặc 1

người khác do người ký phát chỉ
định
- Nếu người ký phát không chỉ định
người thụ hưởng khác thì người
ký phát là người thụ hưởng HP.
• Chỉ định đích danh: pay to
Mr/Ms….only the sum of (hoặc ghi
thêm non-negotiable/not pay tp
order)
• TT theo lệnh: pay to order of…..
• TT cho người cầm: to the bearer
NỘI DUNG HỐI PHIẾU

- Số HP
- Tham chiếu chứng từ kèm theo:
không bắt buộc , nhưng có thể ghi
thêm, không là căn cứ để từ chối
HP
- Tên, địa chỉ và chữ ký của người
ký phát: đây là nội dung đảm bảo
cho HP được thanh toán 2 lần
ĐỌC HỐI PHIẾU
ĐỌC HỐI PHIẾU
 01 Ký phát hối phiếu
NGHIỆP VỤ
LIÊN QUAN 02 Chấp nhận hối phiếu
ĐẾN
HỐI PHIẾU 03 Ký hậu hối phiếu

04 Bảo lãnh hối phiếu

05 Chiết khấu hối phiếu

06 Kháng nghị hối phiếu

01 KÝ PHÁT HỐI PHIẾU
● Ai ký phát?
● Ký phát phải tuân thủ các quy định về mặt hình thức và
nội dung
● Người ký phát phải đảm bảo việc chấp nhận và thanh
toán HP. Được miễn trừ việc đảm bảo chấp nhận nhưng
không được miễn trừ nghiã vụ thanh toán khi người trả
tiền từ chối thanh toán
02 CHẤP NHẬN HỐI PHIẾU
● Hình thức xác nhận việc thanh toán
● Bằng việc chấp nhận, người trả tiền cam kết thanh toán khi
nó đến hạn
Thực hiện
● Ký lên mặt trước, góc dưới bên trái (accepted, confirm,…..)
● Phải được ký bởi người bị ký phát (chỉ cần chữ ký thôi cũng
coi như là chấp nhận)
● Có thể chấp nhận bằng văn thư, điện thông báo (ngày gửi văn
thư được coi là ngày chấp nhận)
 03 KÝ HẬU HỐI PHIẾU
● Việc người thụ hưởng chuyển quyền sở hữu hối phiếu cho người nhận chuyển
nhượng bằng cách ký hậu vào mặt sau tờ HP và chuyển giao HP cho người nhận
chuyển nhượng
● Tất cả HP đều có quyền chuyển nhượng (ngoại trừ????)
Các phương thức Ký hậu:
- Ký hậu để trống: chỉ ký tên, hoặc ký và ghi Pay to
- Ký hậu theo lệnh: Pay to the order of…… và ký tên
- Ký hậu hạn chế: Pay to Mr X only. Và ký tên
- Ký hậu miễn truy đòi: người ký hậu ghi thêm câu Miễn truy đòi-without recourse
 04 BẢO LÃNH HỐI PHIẾU
● Việc người thứ ba cam kết với người nhận bảo lãnh là sẽ thanh toán toàn bộ hay
một phần số tiền ghi trên HP, nếu đến hạn thanh toán mà người được bảo lãnh
không thanh toán hoặc thanh toán không đầy đủ.
Thực hiện:
- Người bảo lãnh ghi trên mặt trc hoặc mặt sau cụm từ “Bảo lãnh”
- Trường hợp không ghi tên người được BL thì coi như là BL cho người ký phát
- Người ký phát và người bị ký phát không được ký bảo lãnh