Professional Documents
Culture Documents
Elm Tedqqat Vol 02 04 - Aprel - 223 226
Elm Tedqqat Vol 02 04 - Aprel - 223 226
DOI: https://www.doi.org/10.36719/2789-6919/08/223-226
DԥyanԥW/WYLR÷OXԤOL\HY
AzԥUED\FDQ0HPDUOÕTYԥ øQúDDW8QLYHUVLWHWL
magistrant
aliyevdeyanet98@gmail.com
68<81ø210h%$'ø/Ԥ3526(6ø1ø15ø<$=,h68//$5/$ $5$ù',5,/0$6,
;ODVԥ
6X KD]ÕUOÕ÷ÕQÕQ ԥsas mԥrhԥlԥlԥrindԥQ ELUL \HQL VX HPDOÕ WH[QRORJL\DODUÕQÕQ \DUDGÕOÕE Yԥ
PDVLUOԥúGLULOPԥVLGLU NL KDO KD]ÕUGD ԥVDVOÕ SUREOHPԥ oHYULOԥn emal SURVHVLQLQ PDVLU VWDQGDUWODUD
X\÷XQODúGÕUÕOPDVÕGÕU 6X HPDOÕ SURVHVLQL WDP RODUDT EDúTD VXOODUOD ԥvԥz etmԥN KDO KD]ÕUGD PPNQ
GH\LOGLU0DVLUG|YUP]Gԥ RODQWH[QRORJL\DODUÕYԥ hԥmin texnologiyada istifadԥ etdiyimiz sxemlԥri,
daxili ԥlaqԥlԥri dԥ\LúPԥklԥ VX HPDOÕ TXU÷XODUÕQÕQ LTWLVDGL Yԥ ekoloji tԥPLQDWÕQÕQ \NVԥdilmԥsi
[DUDVWHULVWLNDVÕLOԥ tԥminetmԥ qabiliyyԥWLQLDUWÕUDELOԥrik.
$oDU V|]OΩr: 6X HPDOÕ SURVHVL PEDGLOΩ SURVHVL VX HPDOÕ WH[QRORJL\DVÕ LTWLVDGL WΩminat, ekoloji
tΩminat
Abstract
One of the main stages of water preparation is the creation and modernization of new water treatment
technologies, which is currently a major problem to bring the processing process into line with modern
standards. It is currently not possible to completely replace the water treatment process with other
methods. We can ensure the process of increasing the economic and environmental security of water
treatment facilities by changing the modern technologies and schemes we use in this technology,
internal communication.
Key words: Water treatment process, exchange process, water treatment technology, economic security,
environmental security
*LULú
6X\XQLRQPEDGLOԥ prosesi nԥGLU"øRQPEDGLOԥ SURVHVLVX\X\XPúDOWPDToQNDWLRQODUGDQYԥ ya
anionlardan istifadԥ HWGL\LPL]VX\XPúDOPDSURVHVLGLU%XSURVHVLVԥrt suda kalsium (Ca) vԥ magnezium
(Mg) ionlari ilԥ NDWLRQPEDGLOԥsi edԥrԥk ԥldԥ edԥ bilԥULN3URVHVJHULoHYULOԥbilԥn kimyԥvi reaksiyalar
TUXSXQDGD[LOGLUøRQPEDGLOԥsi prosesi suyun tԥrkibindԥ olan anion vԥ NDWLRQODUÕQNԥnar edilmԥsinin ԥn
HIIHNWLY VXOODUÕQGDQ ELULGLU øONLQ Wԥmizlԥnmԥ HWDSÕ NLPL EX VXO Kԥm dԥ tԥPL] VX\XQ DOÕQPDVÕQGD
PKPWԥmizlԥmԥ mԥrhԥlԥ hesab olunur.
0[Wԥlif LRQODUoQPEDGLOԥ sabitlԥri fԥrqlidir: funksional qrupda bir ion nԥ qԥdԥUoR[EDúTDELU
qeyri-ni ԥvԥz edԥrsԥ ELUúԥrtlԥ NLRQODUÕQPԥhlulda vԥ \NGԥ NRQVHQWUDVL\DODUÕEԥrabԥUROVXQ PEDGLOԥ
sabitinin qiymԥti bir o qԥdԥU E|\N RODU ԥks halda bԥrabԥr úԥrtlԥU EDúTD ELU LRQX GDKD DVDQ
TDUÕúGÕUDFDTøRQ PEDGLOԥVLQLQ WDUD]OÕ÷ÕQÕ [DUDNWHUL]ԥ etmԥN oQ LRQ Gԥ\LúGLULFLQLQ PEDGLOԥ
qabiliyyԥWL LRQ PEDGLOԥsi sabitlԥri vԥ PEDGLOԥdԥ LúWLUDN HGԥQ LRQODUÕQ \NOԥri daxil olmaqla,
konsentrasiyalar toplusundan istifadԥ olunur [Senyavin M.M ,1960, s.11].
øRQPEDGLOԥSURVHVLQLQV[HPL
4ԥWUDQODUԥODYԥRODUDTԥVDVTUXSDD\UÕOÕUODU
1. *FOWXUúXOXNDWLRQGԥ\LúPԥTԥWUDQODUÕ
2. =ԥLIWXUúXOXNDWLRQGԥ\LúPԥTԥWUDQODUÕ
3. *FOԥVDVOÕNDWLRQGԥ\LúPԥTԥWUDQODUÕ
4. =ԥLIԥVDVOÕNDWLRQGԥ\LúPԥTԥWUDQODUÕ
223
(/0ø7Ԥ'4ø4$7 Beynԥlxalq online elmi jurnal. øPSDNt Faktor: 0.543. 2022/ Cild: 2 6D\Õ
SCIENTIFIC RESEARCH International online scientific journal. Impact Factor: 0.543. 2022 / Volume: 2 Issue: 4 e-ISSN: 2789-6919
KationitdԥNLNDWLRQODUÕQPLTGDUÕELWGLNGԥQVRQUD\XPúDOPDSURVHVLWDPDPODQÕU3URVHVUHJHQHUDVL\D
edilԥrԥk kationiti kationlarla zԥnginllԥúGLULOLU =ԥnginlԥúGLUPԥ prosesindԥ lazim olan mԥhlul adԥtԥn
\NVԥN TDWÕOÕTOÕ Pԥhlul olur. Misal olaraq Natrium-Xlorid (NaCl) duzu mԥKOXOXQX J|VWԥrmԥk olar.
[Senyavin M.M,1990. s114]
Suyun Natrium (Na) -NDWLRQODúGÕUPDVÕQGDԥVDVWH[QRORMLJ|VWԥULFLFUROXU
- <XPúDOGÕOPÕúVX\XQTDOÕTFRGOX÷X
- .DWLRQLWLQLRQPEDGLOԥ WXWXPX LúoL
*|VWԥricilԥrԥ tԥsir edԥn amillԥU 6X\XQ LRQ TXUXOXúX V]OPԥ VUԥti, regenerasiyaya verilԥn duz
mԥKOXOXQXQPLTGDUÕ
224
(/0ø7Ԥ'4ø4$7 Beynԥlxalq online elmi jurnal. øPSDNt Faktor: 0.543. 2022/ Cild: 2 6D\Õ
SCIENTIFIC RESEARCH International online scientific journal. Impact Factor: 0.543. 2022 / Volume: 2 Issue: 4 e-ISSN: 2789-6919
225
(/0ø7Ԥ'4ø4$7 Beynԥlxalq online elmi jurnal. øPSDNt Faktor: 0.543. 2022/ Cild: 2 6D\Õ
SCIENTIFIC RESEARCH International online scientific journal. Impact Factor: 0.543. 2022 / Volume: 2 Issue: 4 e-ISSN: 2789-6919
H- NDWLRQODúGÕUPDGD &D 1D 0J LRQODUÕ +- LRQODUÕQD ԥvԥz edilir. Hԥmin bu ionlar regenerasiya
prosesindԥ KLGURJHQ LRQODUÕQD Gԥ\LúGLULOLU 6XOIDW +2SO4 WXUúXVXQGDQ UHJHQHUDVL\D Pԥhlulu kimi
istifadԥ etmԥNPPNQGU[ )H\]L\HY+4+VH\QRYD*+V110]
6X oQ NLP\ԥYL GX]VX]ODúGÕUPD SURVHVLQԥ digԥU IDNWRUODUÕQ WԥVLULQL P\\ԥn etmԥN oQ ELU oR[
tԥFUEԥlԥU DSDUÕOPÕúGÕU $SDUÕODQ WԥFUEԥlԥridԥn bu nԥticԥyԥ gԥlmԥk olar ki, KY-2- NDWLRQLWL WXUúX
vasitԥsilԥ regenerasiya edilԥrsԥEWQDUDúGÕUÕODQLRQODUoQLúoLPEDGLOԥ tutumu hԥddԥQDUWÕTDOÕQÕU
*QP]Gԥ regenerasiya prosesindԥ 2-ci seriya praktiki tԥFUEԥlԥrdԥ DSDUÕOPÕúGÕU
Nԥticԥ
Suyun emal edilmԥ VXOODUÕ GDKD ԥvvԥllԥU TXU÷XQXQ |]QQ WH[QRORML Yԥ texniki-iqtisadi
J|VWԥricilԥULQLQ\D[úÕODúGÕUÕOPDVÕLVWLTDPԥtindԥ LQNLúDIHWGLULOGLVԥ KDOKD]ÕUGDEXGDKDGDPDVLUOԥúGLULOLU
%XFUWH[QRORJL\DODUÕQԥWUDIPKLWԥ tԥsiri daha ԥvvԥllԥr nԥzԥrԥ DOÕQPDVDGDLQGLEXQODUÕQKԥr biri nԥzԥrԥ
DOÕQÕU6ԥnayenin vԥ HQHUJHWLNDQÕQLQWHQVLYLQNLúDIÕQԥticԥsindԥ ԥWUDIPKLWLQVXHPDOÕTXU÷XODUÕQÕQD[ÕQWÕ
VXODUÕLOԥ oLUNOԥnmԥsi kԥVNLQDUWPD÷DEDúODPÕúGÕ
ԤGԥEL\\DW
1. Senyavin, M.M (1960) Sat øRQPEDGLOԥVLYԥRQXQWԥWELTL0RVNYD665ø(OPOԥU$NDGHPL\DVÕQÕQ
QԥúUL\\DWÕ
2. 5DFKLQVN\ 99 $GVRUEVL\D Yԥ [URPDWRTUDIL\DQÕQ PXPL GLQDPLNDVÕQD JLULú 0RVNYD
Nauka.
3. )H\]L\HY+4+VH\QRYD*+ øVWLOLNWԥFKL]DWÕVLVWHPOԥULoQVXKD]ÕUOÕ÷Õ$OLWH[QLNi
VDKԥOLXQLYHUVLWHWYԥPԥNWԥEOԥUoQ oQYԥVDLW%DNÕ
4. .RNRWRY<$3DVHFKQLN9$ øRQVDKԥVLQLQWDUD]OÕ÷ÕYԥNLQHWLNDVÕ/HQLQTUDG
5. 4URPRTODVRY $$ .RS\ORY $6 3LOúLNRY $3 6X\XQ WԥPL]OԥQPԥVL SURVHVOԥU Yԥ
TXU÷XODU(QHUJRDWRPL]GDt.
6. Senyavin,M.M. Ruinstein,R.N. Komarova, I.V. v.b. øRQ PEDGLOԥVL SURVHVOԥULQLQ
KHVDEODQPDVÕYԥRSWLPDOODúGÕUÕOPDVÕQÕQԥVDVODUÕ Nauka.
7. https://az.delachieve.com/ion-muebadillar-t%C9%99tbiqi-onlar-suyun-t%C9%99mizl%
8. https://azkurs.org/suyun-kimyevi-duzsuzlasdrlmas-3-emal-merhelesine-esaslanr.html
Rԥ\oLWIGRԥúDG øVPD\ÕORY
226