Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 13

CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía

Introdución

A Bioloxía de segundo curso de bacharelato ten como obxectivo fundamental favorecer e fomentar a formación
científica do alumnado, partindo da súa vocación polo estudo das ciencias. Deste xeito, a Bioloxía representa a
porta de entrada ao puxante mundo das ciencias biosanitarias e biotecnolóxicas, e contribúe a consolidar o método
ISSN1130-9229

científico como ferramenta habitual de traballo, fomentando no alumnado o estímulo da súa curiosidade, da capa-
cidade de razoar, da formulación de hipóteses e deseños experimentais, da interpretación de datos e da resolución
de problemas. Faise que o alumnado alcance satisfactoriamente as competencias clave, afondando en aspectos
xa recollidos en cursos anteriores. Xa que logo, neste curso trabállanse en profundidade competencias como a ma-

Luns, 29 de xuño de 2015


temática, e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía, a competencia dixital e o sentido da iniciativa e o espírito
Depósito legal C.494-1998

emprendedor, grazas ao desenvolvemento cognitivo e á madureza que o alumnado chega a alcanzar ao final do
ciclo de bacharelato que favorecen unha mellor consecución destas. Pero as contribucións doutras competencias,
como aprender a aprender, as competencias sociais e cívicas ou a competencia de comunicación lingüística, pre-
sentes tamén noutras etapas anteriores, van permitir tamén que o alumnado poida seguir, sen atrancos, con estu-
dos posteriores.
Os grandes avances e descubrimentos da bioloxía, que se suceden de xeito constante nas últimas décadas, non
só posibilitaron a mellora das condicións de vida da cidadanía e o avance da sociedade, senón que ao mesmo
tempo xeraron algunhas controversias que, polas súas implicacións sociais, éticas, económicas, etc., non se poden
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

obviar, e tamén son obxecto de análise durante o desenvolvemento da materia.


Os retos das ciencias en xeral e da bioloxía en particular son continuos, e precisamente eles son o motor que man-
tén á investigación biolóxica, desenvolvendo novas técnicas de investigación no campo da biotecnoloxía ou da en-
xeñaría xenética, así como novas ramas do coñecemento, como a xenómica, a proteómica ou a biotecnoloxía, de
maneira que producen continuas transformacións na sociedade, abrindo ademais novos horizontes froito da cola-
boración con outras disciplinas, algo que permite o desenvolvemento tecnolóxico actual. Precisamente debido a
estes grandes retos biotecnolóxicos, a materia de Bioloxía ten que ter, no seu tratamento metodolóxico, un carácter
eminentemente práctico, baseado na realización de variadas e axeitadas tarefas experimentais que lle permitan ao
alumnado alcanzar as destrezas necesarias no manexo de material de laboratorio, microscopios, técnicas de pre-

Páx. 25548
paración e tinguidura de mostras, resolución de problemas e todos os aspectos que lle permitan afrontar no futuro
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


estudos científicos coa formación necesaria para o seu correcto desenvolvemento. Para lograr estes obxectivos,
formúlanse ao longo do currículo actividades de laboratorio e manexo de modelos baseados nas novas tecnoloxí-
as, que se engaden á formación teórica que se recolle nos contidos.
Os contidos distribúense en cinco grandes bloques, nos que se pretende afondar a partir dos coñecementos xa
adquiridos en cursos anteriores, tomando como eixe vertebrador a célula, a súa composición química, a estrutura e
ultraestrutura, e as súas funcións. Deste xeito, o primeiro bloque céntrase no estudo da base molecular e fisicoqu-
ímica da vida, con especial atención ao estudo dos bioelementos e enlaces químicos que posibilitan a formación
das biomoléculas inorgánicas e orgánicas. O segundo bloque fixa a súa atención na célula como un sistema com-
ISSN1130-9229

plexo integrado, analizando a influencia do progreso técnico no estudo da estrutura, a ultraestrutura e a fisioloxía
celular. O terceiro céntrase no estudo da xenética molecular e os novos desenvolvementos desta no campo da en-
xeñaría xenética, coas repercusións éticas e sociais derivadas da devandita manipulación xenética, e relaciónase o
estudo da xenética co feito evolutivo. No cuarto abórdase o estudo dos microorganismos e a biotecnoloxía, así co-

Luns, 29 de xuño de 2015


mo as aplicacións desta e da microbioloxía en campos variados como a industria alimentaria e farmacéutica, a bio-
Depósito legal C.494-1998

rremediación, etc. O quinto céntrase na inmunoloxía e as súas aplicacións, nomeadamente no estudo do sistema
inmune humano, as súas disfuncións e as súas deficiencias.
Grazas a estes contidos, a materia de Bioloxía achégalles aos alumnos e ás alumnas todas as competencias clave
imprescindibles para a formación científica, así como as destrezas necesarias para a persoa, que lles van permitir
madurar como persoas e alcanzar un pleno desenvolvemento cívico como cidadáns e cidadás libres e responsa-
bles na nosa sociedade.

2º de bacharelato
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 1. A base molecular e fisicoquímica da vida

 i  B1.1. Compoñentes químicos da  B1.1. Determinar as propiedades  BB1.1. Describe técnicas instru-  CAA
 e vida. Concepto de bioelemento. Ti- fisicoquímicas dos bioelementos mentais e métodos físicos e quími-  CMCCT
pos, propiedades e funcións dos que os fan indispensables para a cos que permiten o illamento das

Páx. 25549
bioelementos. vida. Relacionar os enlaces quími- moléculas e a súa contribución ao
grande avance da experimentación
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 B1.2. Os enlaces químicos e a súa cos coa súa importancia biolóxica. biolóxica.
importancia en bioloxía.
 B1.3. Biomoléculas: concepto,  BB1.1.2. Clasifica os tipos de bioe-  CAA
clasificación e técnicas de separa- lementos relacionando cada un coa
ción. súa proporción e coa súa función
biolóxica.
ISSN1130-9229

 BB1.1.3. Discrimina os enlaces  CMCCT


químicos que permiten a formación  CD
de moléculas inorgánicas e orgáni-
cas presentes nos seres vivos.

Luns, 29 de xuño de 2015


 i  B1.4. Biomoléculas inorgánicas.  B1.2. Argumentar as razóns polas BB1.2.1. Relaciona a estrutura qu-  CAA
Depósito legal C.494-1998

 l Estrutura e propiedades fisicoquí- que a auga e os sales minerais son ímica da auga coas súas funcións
 e micas da auga que a fan unha mo- fundamentais nos procesos biolóxi- biolóxicas.
lécula imprescindible para a vida. cos.
Funcións dos sales minerais.  BB1.2.2. Distingue os tipos de  CMCCT
 B1.5. Fisicoquímica das disper- sales minerais, e relaciona a com-
sións acuosas. Difusión, osmose e posición coa función.
diálise.
 BB1.2.3. Contrasta e realiza expe-  CMCCT
riencias dos procesos de difusión,  CAA
osmose e diálise, e interpreta a súa  CD
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

relación coa concentración salina


das células.

 d  B1.6. Biomoléculas orgánicas:  B1.3. Recoñecer e identificar os  BB1.3.1. Recoñece e clasifica os  CAA
 l concepto, clasificación, estrutura, tipos de moléculas que constitúen tipos de biomoléculas orgánicas, e  CSIEE
propiedades e funcións biolóxicas a materia viva, e relacionalos coas relaciona a súa composición quími-
de glícidos, lípidos, prótidos e áci- súas respectivas funcións biolóxi- ca coa súa estrutura e coa súa fun-
dos nucleicos. cas na célula. ción.

 BB1.3.2. Deseña e realiza expe-  CSIEE


riencias identificando en mostras  CMCCT
biolóxicas a presenza de moléculas

Páx. 25550
orgánicas.
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 BB1.3.3. Contrasta e relaciona os  CAA


procesos de diálise, centrifugación  CMCCT
e electroforese, e interpreta a súa  CD
relación coas biomoléculas orgáni-
cas.
ISSN1130-9229

 i  B1.6. Biomoléculas orgánicas:  B1.4. Identificar os tipos de monó-  BB1.4.1. Identifica os monómeros e  CMCCT
 g concepto, clasificación, estrutura, meros que forman as macromolé- distingue os enlaces químicos que  CD
propiedades e funcións biolóxicas culas biolóxicas e os enlaces que permiten a síntese das macromolé-
de glícidos, lípidos, prótidos e áci- os unen. culas: enlaces O-glicosídico, enla-
dos nucleicos. ce éster, enlace peptídico e enlace
O-nucleosídico.

Luns, 29 de xuño de 2015


Depósito legal C.494-1998

 i  B1.6. Biomoléculas orgánicas:  B1.5. Determinar a composición  BB1.5.1. Describe a composición e  CCL
concepto, clasificación, estrutura, química e describir a función, a lo- a función das principais biomolécu-
propiedades e funcións biolóxicas calización e exemplos das princi- las orgánicas.
de glícidos, lípidos, prótidos e áci- pais biomoléculas orgánicas.
dos nucleicos.

 l  B1.7. Encimas: concepto, clasifica-  B1.6. Comprender e diferenciar a  BB1.6.1. Contrasta o papel funda-  CAA
ción, propiedades e funcións. Catá- función biocatalizadora dos enci- mental dos encimas como biocata-  CMCCT
lise enzimática. Activación e inhibi- mas, con valoración da súa impor- lizadores, e relaciona as súas pro-
ción enzimática. Alosterismo. tancia biolóxica. piedades coa súa función catalítica.
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

 l  B1.8. Vitaminas: concepto, clasifi-  B1.7. Sinalar a importancia das  BB1.7.1. Identifica os tipos de vi-  CAA
 ñ cación e funcións. vitaminas para o mantemento da taminas asociando a súa impres-  CCEC
vida. cindible función coas doenzas que
preveñen.

Bloque 2. A célula viva. Morfoloxía, estrutura e fisioloxía celular

 i  B2.1. A célula como unidade estru-  B2.1. Establecer as diferenzas  BB2.1.1. Compara unha célula  CAA
 e tural e funcional dos seres vivos. estruturais e de composición entre procariota con unha eucariótica, e  CMCCT
Teoría celular. células procariotas e eucarióticas. identifica os orgánulos citoplasmá-  CD
 B2.2. Evolución dos métodos de tico presentes nelas.

Páx. 25551
estudo das células. Preparación e
procesamento das mostras para a
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

observación ao microscopio óptico


e electrónico.
 B2.3. Morfoloxía celular. Composi-
ción, estrutura, funcións e propie-
dades das envolturas e dos orgá-
nulos celulares.
ISSN1130-9229

 B2.4. Modelos de organización


celular en procariotas e eucarióti-
cas. Células animais e vexetais.

 d  B2.3. Morfoloxía celular. Composi-  B2.2. Interpretar e identificar a  BB2.2.1. Esquematiza os orgánu-  CSIEE
ción, estrutura, funcións e propie- estrutura dunha célula eucariótica los citoplasmáticos e recoñece as

Luns, 29 de xuño de 2015


 e
Depósito legal C.494-1998

 l
dades das envolturas e dos orgá- animal e dunha vexetal, represen- súas estructuras.
nulos celulares. tar os seus orgánulos e describir a
 B2.4. Modelos de organización súa función.
celular en procariotas e eucarióti-  BB2.2.2. Analiza a relación entre a  CSIEE
cas. Células animais e vexetais. composición química, a estrutura e  CAA
 B2.5. Observación microscópica de a ultraestructura dos orgánulos ce-
células procariotas e eucariotas lulares, e a súa función.
tanto animais como vexetais.

 i  B2.6. Ciclo celular.  B2.3. Analizar o ciclo celular e  BB2.3.1. Identifica as fases do ciclo  CCL
diferenciar as súas fases. celular, e explica os principais pro-  CD
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

cesos que acontecen en cada


unha.

 e  B2.7. División celular. Mitose en  B2.4. Distinguir e identificar os  BB2.4.1. Recoñece en microfoto-  CAA
 l células animais e vexetais. tipos de división celular, e desen- grafías e esquemas as fases da mi-  CMCCT
 B2.8. Meiose. Necesidade biolóxica volver os acontecementos que te- tose e da meiose, e indica os acon-  CD
da meiose para a reprodución se- ñen lugar en cada fase. tecementos básicos que se produ-
xual. Importancia da reprodución cen en cada unha.
sexual na evolución dos seres vi-
vos.
 B2.9. Observación de células en  BB2.4.2. Establece as analoxías e  CAA

Páx. 25552
mitose. Estudo das fases da divi- as diferenzas máis significativas  CSIEE
sión celular. entre mitose e meiose.
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 e  B2.8. Meiose. Necesidade biolóxica  B2.5. Argumentar a relación da  BB2.5.1. Resume a relación da  CAA
da meiose para a reprodución se- meiose coa variabilidade xenética meiose coa reprodución sexual, o  CCL
xual. Importancia da reprodución das especies. aumento da variabilidade xenética  CMCCT
sexual na evolución dos seres vi- e a posibilidade de evolución das
vos. especies.
ISSN1130-9229

 e  B2.10. Importancia da membrana  B2.6. Examinar e comprender a  BB2.6.1. Compara e distingue os  CAA
 i nos fenómenos de transporte. Ti- importancia das membranas na re- tipos e os subtipos de transporte a  CCL
 m
pos de transporte. Endocitose e gulación dos intercambios celulares través das membranas, e explica  CSIEE
exocitose. para o mantemento da vida, e rea- detalladamente as características
lizar experiencias sobre a plasmoli- de cada un.
se e a turxescencia.

Luns, 29 de xuño de 2015


Depósito legal C.494-1998

 l  B2.11. Introdución ao metabolismo:  B2.7. Comprender e diferenciar os  BB2.7.1. Define e interpreta os  CAA
catabolismo e anabolismo. procesos de catabolismo e anabo- procesos catabólicos e os anabóli-  CSIEE
 B2.12. Reaccións metabólicas: lismo, e establecer a relación entre cos, así como os intercambios  CCL
aspectos enerxéticos e de regula- ambos. enerxéticos asociados a eles.
ción.

 e  B2.13. Respiración celular: o seu  B2.8. Describir as fases da respira-  BB2.8.1. Sitúa, a nivel celular e a  CAA
 i significado biolóxico. Orgánulos ce- ción celular, identificando rutas e nivel de orgánulo, o lugar onde se  CMCCT
 f
lulares implicados no proceso res- produtos iniciais e finais. produce cada un destes procesos,
piratorio. e diferencia en cada caso as rutas
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

principais de degradación e de sín-


tese, e os encimas e as moléculas
máis importantes responsables dos
devanditos procesos.

 i  B2.14. Diferenzas entre as vías  B2.9. Diferenciar a vía aeróbica da  BB2.9.1. Contrasta as vías aeróbi-  CMCCT
aeróbicas e anaeróbicas. anaeróbica. cas e anaeróbicas, e establece a
 B2.15. As fermentacións e as súas súa relación co seu rendemento
aplicacións. Observación do proce- enerxético.
so de fermentación mediante léve-
dos.  BB2.9.2. Valora a importancia das  CCEC
fermentacións en numerosos pro-  CSC

Páx. 25553
cesos industriais, e recoñece as
súas aplicacións.
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 l  B2.16. Fotosíntese: localización  B2.10. Pormenorizar os procesos  BB2.10.1.Identifica e clasifica os  CAA


celular en procariotas e eucarióti- que teñen lugar en cada fase da tipos de organismos fotosintéticos.  CSIEE
cas. Etapas do proceso fotosintéti- fotosíntese.
co. Balance global.
 BB2.10.2. Localiza a nivel subcelu-  CAA
ISSN1130-9229

lar onde se leva a cabo cada fase,


e destaca os procesos que teñen
lugar.

 a  B2.17. Importancia biolóxica da  B2.11. Xustificar a importancia  BB2.11.1. Contrasta a importancia  CSC
 l fotosíntese. biolóxica da fotosíntese como pro- biolóxica da fotosíntese para o  CCEC
ceso de biosíntese, individual para mantemento da vida na Terra.

Luns, 29 de xuño de 2015


Depósito legal C.494-1998

os organismos pero tamén global


no mantemento da vida na Terra.

 e  B2.18. Quimiosíntese.  B2.12. Argumentar a importancia  BB2.12.1. Valora o papel biolóxico  CCEC
 i da quimiosíntese. dos organismos quimiosintéticos.

Bloque 3. Xenética e evolución

 i  B3.1. Xenética molecular. Impor-  B3.1. Analizar o papel do ADN  BB3.1.1. Describe a estrutura e a  CCL
 d tancia biolóxica do ADN como por- como portador da información xe- composición química do ADN, e  CSC
tador da información xenética. nética. recoñece a súa importancia bioló-  CCEC
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Concepto de xene. xica como molécula responsable


do almacenamento, a conservación
e a transmisión da información xe-
nética.

 l  B3.2. Replicación do ADN. Etapas  B3.2. Distinguir as etapas da repli-  BB3.2.1. Diferencia as etapas da  CAA
da replicación. Diferenzas entre o cación e os encimas implicados ne- replicación e identifica os encimas  CMCCT
proceso replicativo entre eucarióti- la. implicados nela.
cas e procariotas.

 i  B3.3. ARN: tipos e funcións.  B3.3. Establecer a relación do ADN  BB3.3.1. Establece a relación do  CAA
coa síntese de proteínas. ADN co proceso da síntese de pro-  CMCCT

Páx. 25554
 l  B3.4. Fluxo da información xenéti-
ca nos seres vivos. teínas.
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 B3.5. Expresión dos xenes. Trans-


crición e tradución xenéticas en
procariotas e eucarióticas. O códi-
go xenético na información xenéti-
ca.
ISSN1130-9229

 i  B3.3. ARN: tipos e funcións.  B3.4. Determinar as características  BB3.4.1. Diferencia os tipos de  CAA
 B3.5. Expresión dos xenes. Trans- e as funcións dos ARN. ARN e a función de cada un nos
crición e tradución xenéticas en procesos de transcrición e tradu-
procariotas e eucarióticas. O códi- ción.
go xenético na información xenéti-
ca.

Luns, 29 de xuño de 2015


 BB3.4.2. Recoñece e indica as  CAA
Depósito legal C.494-1998

 B3.6. Resolución de problemas de


xenética molecular. características fundamentais do  CMCCT
código xenético, e aplica ese coñe-
cemento á resolución de problemas
de xenética molecular.

 g  B3.5. Expresión dos xenes. Trans-  B3.5. Elaborar e interpretar es-  BB3.5.1. Interpreta e explica es-  CD
 m crición e tradución xenéticas en quemas dos procesos de replica- quemas dos procesos de replica-  CMCCT
procariotas e eucarióticas. O códi- ción, transcrición e tradución, e a ción, transcrición e tradución.
go xenético na información xenéti- regulación da expresión xénica.
ca.  BB3.5.2. Resolve exercicios prácti-  CMCCT
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

 B3.6. Resolución de problemas de cos de replicación, transcrición e


xenética molecular. tradución, e de aplicación do códi-
 B3.7. Regulación da expresión
go xenético.
xénica.
 BB3.5.3. Identifica e distingue os  CAA
encimas principais relacionados CD
cos procesos de transcrición e tra-
dución.

 e  B3.8. Mutacións: tipos. Axentes  B3.6. Definir o concepto de muta-  BB3.6.1. Describe o concepto de  CCL
 ñ mutaxénicos. ción e distinguir os principais tipos mutación e establece a súa rela-
e axentes mutaxénicos. ción cos fallos na transmisión da

Páx. 25555
información xenética.
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 BB3.6.2. Clasifica as mutacións e  CAA


identifica os axentes mutaxénicos  CSC
máis frecuentes.

 h  B3.9. Mutacións e cancro.  B3.7. Relacionar mutación e can-  BB3.7.1. Asocia a relación entre a  CAA
 l  B3.10. Implicacións das mutacións cro. Destacar a importancia das mutación e o cancro, e determina  CSC
ISSN1130-9229

 ñ na evolución e na aparición de no- mutacións na evolución das espe- os riscos que implican algúns axen-  CCEC
vas especies. cies. tes mutaxénicos.

 BB3.7.2. Destaca a importancia  CAA


das mutacións na evolución e na  CSC

Luns, 29 de xuño de 2015


aparición de novas especies.  CCEC
Depósito legal C.494-1998

 a  B3.11. Enxeñaría xenética. Princi-  B3.8. Desenvolver os avances  BB3.8.1. Resume e realiza investi-  CSIEE
 g pais liñas actuais de investigación. máis recentes no ámbito da enxe- gacións sobre as técnicas desen-  CSC
Organismos modificados xenetica- ñaría xenética, así como as súas volvidas nos procesos de manipu-  CCEC
mente. aplicacións. lación xenética para a obtención de
organismos transxénicos.

 a  B3.12. Proxecto xenoma: repercu-  B3.9. Analizar os progresos no  BB3.9.1. Recoñece e indica os  CSC
 c sións sociais e valoracións éticas coñecemento do xenoma humano descubrimentos máis recentes so-  CCEC
 d da manipulación xenética e das e a súa influencia nos novos trata- bre o xenoma humano e as súas
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

novas terapias xénicas. mentos. aplicacións en enxeñaría xenética,


e valora as súas implicacións éti-
cas e sociais.

 b  B3.13. Xenética mendeliana. Teo-  B3.10. Formular os principios da  BB3.10.1. Analiza e predí aplican-  CAA
 e ría cromosómica da herdanza. De- xenética mendeliana, aplicando as do os principios da xenética men-  CMCCT
 m terminismo do sexo e herdanza li- leis da herdanza na resolución de deliana, os resultados de exercicios
gada ao sexo e influída polo sexo. problemas, e establecer a relación de transmisión de caracteres auto-
entre as proporcións da descen- sómicos, caracteres ligados ao se-
dencia e a información xenética. xo e influídos polo sexo.

 b  B3.14. Evidencias do proceso evo-  B3.11. Diferenciar evidencias do  BB3.11.1. Argumenta evidencias  CSIEE

Páx. 25556
 i lutivo. proceso evolutivo. que demostran o feito evolutivo.  CCL
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 m  B3.15. Darwinismo e neodarwinis-  B3.12. Recoñecer e diferenciar os  BB3.12.1. Identifica os principios  CAA
mo: teoría sintética da evolución. principios da teoría darwinista e da teoría darwinista e neodarwinis-
neodarwinista. ta, e compara as súas diferenzas.

 a  B3.16. Xenética de poboacións.  B3.13. Relacionar o xenotipo e as  BB3.13.1. Distingue os factores  CMCCT
Frecuencias xénicas e a súa rela- frecuencias xénicas coa xenética que inflúen nas frecuencias xéni-
ISSN1130-9229

ción coa evolución. de poboacións e a súa influencia cas.


na evolución.
 BB3.13.2. Comprende e aplica  CAA
modelos de estudo das frecuencias  CMCCT
xénicas na investigación privada e CSIEE
en modelos teóricos.

Luns, 29 de xuño de 2015


Depósito legal C.494-1998

 d  B3.17. A mutación e a recombina-  B3.14. Recoñecer e indicar a im-  BB3.14.1. Ilustra a relación entre  CSC
 e ción xénica como procesos que xe- portancia da mutación e a recom- mutación e recombinación, o au-  CCEC
 l ran cambios e adaptacións. Princi- binación como motores da evolu- mento da diversidade e a súa in-
pios da selección natural. ción. fluencia na evolución dos seres vi-
vos.

 l  B3.18. Evolución e biodiversidade.  B3.15. Analizar os factores que  BB3.15.1. Distingue tipos de espe-  CCEC
 a  B3.19. Proceso de especiación. incrementan a biodiversidade e a ciación e identifica os factores que  CAA
Modelos de especiación. súa influencia no proceso de espe- posibilitan a segregación dunha
ciación. especie orixinal en dúas especies
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

diferentes.

Bloque 4. O mundo dos microorganismos e súas aplicacións. Biotecnoloxía

 l  B4.1. Microbioloxía. Concepto de  B4.1. Diferenciar os tipos de micro-  BB4.1.1. Clasifica os microorga-  CSIEE
 m microorganismo. Microorganismos organismos en función da súa or- nismos no grupo taxonómico ao
con organización celular e sen ela. ganización celular. que pertencen.

 e  B4.2. Virus, outras formas acelula-  B4.2. Describir as características  BB4.2.1. Analiza a estrutura e a  CSIEE
res e partículas infectivas subvirais. estruturais e funcionais dos grupos composición dos microorganismos
Bacterias. Fungos microscópicos. de microorganismos. e relaciónaas coa súa función.
Protozoos. Algas microscópicas.

Páx. 25557
 B4.3. Observación microscópica de
protozoos, algas e fungos.
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 l  B4.4. Métodos de estudo dos mi-  B4.3. Identificar os métodos de  BB4.3.1. Describe técnicas instru-  CD
 m croorganismos. Esterilización e illamento, cultivo e esterilización mentais que permiten o illamento, o  CMCCT
pasteurización. dos microorganismos. cultivo e o estudo dos microorga-
 B4.5. Realización de experiencias nismos para a experimentación bio-
de cultivo de microorganismos. lóxica.
ISSN1130-9229

 a  B4.6. Microorganismos nos ciclos  B4.4. Valorar a importancia dos  BB4.4.1. Recoñece e explica o  CCL
 l xeoquímicos. microorganismos nos ciclos xeoqu- papel fundamental dos microorga-  CMCCT
ímicos. nismos nos ciclos xeoquímicos.

 b  B4.7. Microorganismos como axen-  B4.5. Recoñecer e numerar as  BB4.5.1. Relaciona os microorga-  CSC
tes produtores de doenzas. doenzas máis frecuentes transmiti- nismos patóxenos máis frecuentes  CD

Luns, 29 de xuño de 2015


 c
Depósito legal C.494-1998

 d
das polos microorganismos, utili- coas doenzas que orixinan.
zando o vocabulario axeitado rela-
cionado con elas.

 a  B4.8. Biotecnoloxía. Utilización dos  B4.6. Avaliar as aplicacións da  BB4.6.1. Analiza a intervención dos  CAA
 c microorganismos nos procesos in- biotecnoloxía e a microbioloxía na microorganismos en numerosos  CCEC
 g dustriais: produtos elaborados por industria alimentaria e farmacéuti- procesos naturais e industriais, e  CSC
biotecnoloxía. ca, e na mellora do medio. as súas numerosas aplicacións
 ñ  CMCCT
 B4.9. Realización de experiencias
con microorganismos fermentado-  BB4.6.2. Recoñece e identifica os  CCEC
res.
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

tipos de microorganismos implica-  CSC


dos en procesos fermentativos de  CMCCT
interese industrial.

 BB4.6.3. Valora as aplicacións da  CD


biotecnoloxía e a enxeñaría xenéti-  CMCCT
ca na obtención de produtos far-
macéuticos, en medicina e en bio-
rremediación, para o mantemento e
a mellora do medio.

Bloque 5. O sistema inmunitario. A inmunoloxía e as súas aplicacións

Páx. 25558
 d  B5.1. Concepto actual de inmuni-  B5.1. Desenvolver o concepto  BB5.1.1. Analiza os mecanismos  CAA
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 e dade. Sistema inmunitario. Defen- actual de inmunidade. de autodefensa dos seres vivos e  CSIEE
 b sas internas inespecíficas. identifica os tipos de resposta in-
munitaria.

 l  B5.2. Inmunidade específica: ca-  B5.2. Distinguir inmunidade ines-  BB5.2.1. Describe as característi-  CCL
 i racterísticas e tipos (celular e hu- pecífica e específica, así como as cas e os métodos de acción das
ISSN1130-9229

moral). Células responsables. súas células respectivas. células implicadas na resposta in-
 B5.3. Identificación de células in- mune.
munitarias mediante a súa obser-
vación.

 i  B5.4. Mecanismo de acción da  B5.3. Discriminar resposta inmune  BB5.3.1. Compara as característi-  CAA

Luns, 29 de xuño de 2015


resposta inmunitaria. Memoria in- primaria e secundaria. cas da resposta inmune primaria e
Depósito legal C.494-1998

 l
munolóxica. secundaria.

 e  B5.5. Antíxenos e anticorpos. Es-  B5.4. Definir os conceptos de antí-  BB5.4.1. Define os conceptos de  CCL
 g trutura dos anticorpos. Formas de xeno e anticorpo, e identificar a es- antíxeno e de anticorpo, e recoñe-  CAA
 i acción. A súa función na resposta trutura dos anticorpos. ce a estrutura e a composición qu-
inmune. ímica dos anticorpos.

 i  B5.6. Reacción antíxeno-anticorpo:  B5.5. Diferenciar os tipos de reac-  BB5.5.1. Clasifica os tipos de reac-  CAA
 l tipos e características. ción antíxeno-anticorpo. ción antíxeno-anticorpo e resume
as características de cada un.
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

 i  B5.7. Inmunidade natural e artificial  B5.6. Diferenciar inmunidade natu-  BB5.6.1. Destaca a importancia da  CAA
 l ou adquirida. Soros e vacinas. A ral e artificial, e soro e vacina. memoria inmunolóxica no meca-
súa importancia na loita contra as nismo de acción da resposta inmu-
doenzas infecciosas. nitaria e asóciaa coa síntese de
vacinas e soros.

 m  B5.8. Disfuncións e deficiencias do  B5.7. Investigar a relación entre as  BB5.7.1. Resume as principais  CCL
 h sistema inmunitario. Alerxias e in- disfuncións do sistema inmune e alteracións e disfuncións do siste-  CSIEE
 ñ
munodeficiencias. algunhas patoloxías frecuentes. ma inmunitario, e analiza as dife-
 B5.9. Sistema inmunitario e cancro. renzas entre alerxias e inmunodefi-
ciencias.

Páx. 25559
 h  B5.10. A SIDA e os seus efectos  B5.8. Analizar e describir o ciclo do  BB5.8.1. Describe o ciclo de de-  CAA
CVE-DOG: e8qwmh18-m289-mgz7-e2c9-gsg52hmivin2

DOG Núm. 120


Bioloxía. 2º de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

 g no sistema inmunitario. virus do VIH. senvolvemento do VIH.  CD


 a  CCL

 e  B5.11. Doenzas autoinmunes.  B5.9. Describir o proceso de au-  BB5.9.1. Clasifica e cita exemplos  CSIEE
 i toinmunidade. das doenzas autoinmunes máis  CSC
frecuentes, así como os seus efec-  CCEC
ISSN1130-9229

tos sobre a saúde.

 e  B5.12. Anticorpos monoclonais e  B5.10. Argumentar e valorar os  BB5.10.1. Recoñece e valora as  CSC
 a enxeñaría xenética. avances da inmunoloxía e a enxe- aplicacións da inmunoloxía e da  CCEC
 c  B5.13. Transplante de órganos e ñaría xenética nos tratamentos con enxeñaría xenética para a produ-
problemas de rexeitamento. Refle- anticorpos monoclonais e os trans- ción de anticorpos monoclonais.

Luns, 29 de xuño de 2015


plantes de órganos, e a problemá-
Depósito legal C.494-1998

xión ética sobre a doazón de órga-


nos, medula e sangue. tica do rexeitamento.  BB5.10.2. Describe os problemas  CAA
asociados ao transplante de órga-  CSC
nos, e identifica as células que ac-  CCEC
túan.

 BB5.10.3. Clasifica e entende os  CSC


tipos de transplantes, e relaciona  CCEC
os avances neste ámbito co impac-
to futuro na doazón de órganos,
medula e sangue.
http://www.xunta.es/diario-oficial-galicia

Páx. 25560

You might also like