FILIPINO BILANG IKALAWANG WIKA:

* Ang Wikang Filipino: Debelopment at Pag-unlad ng Wikang Filipino

* Sitwasyong Pangwika Bago ang Taong 1935

* Ang Ortograpiyang Filipino

*Paggamit ng mga letrang bago na C F J Ñ Q V X Z

* Ipinapagamit ang mga ito sa spelling ng lahat na hiram na salita anuman ang barayti nito kasama
ang hindi pormal at teknikal na barayti

*Hiram na salita
C- K, S
F- P
J- Dy/diy/H
Ñ- ny
Q- K
X- Ks/Eks

* Ang Pagtuturo ng Filipino sa Binagong Kurikulum

Kodifikasyon

 Ito ang yugto kung saan nagkaroon ng teknikal ng preparasyon ang mga language academies ng
napagkasunduang patakaran.

 Ito rin ay tumutukoy sa pagdebelop sa anyo o estraktura ng wika kabilang na rito ang
ponolohiya o palatunogan, grammar at leksikon na mas kilalang bokabularyo. Sa hakbang na ito
lumilikha ng mga akdang pang gramatika, mga diksyunaryo, glosaryo o di kaya’y batayang aklat
ng balarila.

 Ito ay hakbang tungo sa istandardisasyon ng wika na kung saan ang pagbabago ay bumabagal
o tuluyang hihinto.

Istandardisasyon

 Ito ay tumutukoy sa hakbang ng pagsasaisang ayos o uniformity ng wika.

 Ang proseso ng pagiging magkakaanyo, magkakahawig, o uniporme ng isang wika para sa higil na
malawakang pagtanggap at paggamit nito.

MODERNISASYON

 Ang Modernisasyon ay ginagamit upang ilarawan ang pagbabago sa isang lugar,wika , kultura o
tradisyon.

Intellectually Modernized Language

-Hawig ito sa modernisadong wika kaya lang piling-pili ang mga salitang ito sa
ginagamit ng mga sopistikadong tao. May paggamit ng mga makabagong pananalita na kanilang
ibinabagay ayon sa estado ng kanilang kalagayang sosyal at intelektwal sa lipunan. Ang mga taong
gumamit nito ay walang puwang ang mga pablbal napananalita.

Popularly Modernized Language

-Ito iyong mga modernisadong wikang ginagamit na pasalita na tanggap na nang

marami. Kapag tanggap na nang marami, nakagawian at nakasanayan na ay di na alintana nito
ang istruktura at sintaks ng pahayag ang mahalaga, malinaw, at nauunawaan nila ito ay posibleng
nakasanayan na nilang magagamit araw-araw. At dahil dito, maaaring ang kolokyal, pabalbal at
lalawiganing wika, malokal, nasyunal o internasyo nal man ang siyang magiging mga
halimbawa dito.
Intelektwalisasyon ng Wika

 Isang organisadong pagdedesisyon tungkol sa wika. Maaaring solusyon ito sa problema o kaya’y
pagbabago sa estruktura at elemento nito, upang magabayan ang pag-unlad nito sa konteksto ng
pagbabagong panlipunan, pangkultura at panteknolohiya. Karaniwang ginagawa ito ng mga
Akademisyan at komiteng pangwika (Fishman, 1971; Alisjahbana, 1972: Rubin & Jernud, 1971,
Haugen, 1968).

Apat na dimension:

a. Seleksyon

- Proseso ng pamimili ng norm o wika o anyo/barayti nito para sa partikular na paggamitang

lugar o konteksto.

b. Istandardisasyon

- Proseso upang matamo ang unipormidad, at pangtanggap sa kumbensiyon ng mga anyong

pasalita na inililipat sa mga anyong pasulat sa pamamagitan ng mga gramatika, manwal sa retorika,
tuntunin sa pagbabaybay at literatura.

c. Desiminasyon

- Ang wikang istandardisado ay laganap na ginagamit at nauunawaan lalo na para sa mga tiyak
na larangan ng karunungan.

d. Kultibasyon

- Proseso ng paglinang ng wika istandardisado.

- Ang pagpapalawak ng gamit ng norm sa lipunan. Ilang aspekto nito ang modernisasyon at
intelektuwalisasyon. Habang tuluyang ginagamit ang wikang Filipino, ito ay unti-unting nagreresulta sa
pagbabago at sa pagiging modernisado ng mga salita dahil nakabatay na ito sa kasalukuyang lipunan.
- Ito ay nakatuon sa pagpapayabong ng mya opsyon/ pagpipilian/barayti.

- Sa Kultibasyon Papasok ang konsepto ng Intelektwalisasyon. Dahil sa Kultibasyon ay nagmula

sa Kodifikasyon ng wika tungo sa kultibasyon at Elaborasyon nito.

Mga Katangian ng Intelektuwalisadong Wika:

a) Aktibo, marami at malawak ang gumagamit ng wika partikular na ang pasulat na anyo kaysa
pasalita.

b) Ang wika ay istandardisado.

c) Ang wika ay nararapat na may kakayahan na maisalin sa iba pang intelektwalisadong wika.

d) Ang wika ay nararapat na maunlad at tanggap sa iba’t ibang register na ang ibig sabihin ay
nagagamit ito sa iba’t ibang larangan o bahaging-larangan.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 52. 1987:

- Magamit ang wikang Filipino bilang wika ng karunungan at sa Iskolarling talakayan.

PAGKAKAIBA NG TAGALOG, PILIPINO AT FILIPINO

TAGALOG

 Isang wikang natural, may sariling mga katutubong tagapagsalita..

 Sinasalita ng maraming Pilipino sa pagdating nina Miguel Lopez de Legaspi noong 1565 sa
Maynila.
 wikang sinasalita sa rehiyong Tagalog kasama ang Bulacan, Bataan, Batangas, Cavite, Rizal,
Laguna, Quezon, Mindoro, Marinduque, ilang parte ng Puerto Princesa, Nueva Ecija, at sa
National Capital Region o Metro Manila.
  Ito ang naging batayan ng Wikang Pambansa nang idineklara ni Presidente Manuel L. Quezon
ang wikang pambansa na batay sa Tagalog noong Disyembre 30, 1937 sa pamamagitan ng
Executive Order 134.

ILANG DAHILAN KUNG BAKIT TAGALOG ANG NAPILING BATAYANG WIKA

1. Mas marami ang nakakapagsalita at nakakaunawa ng Tagalog kumpara sa ibang wika.
2. Mas madaling matutuhan ang Tagalog kumpara sa ibang wikain sapagkat sa wikang ito,
kung ano ang bigkas ay siyang sulat.
3. Tagalog ang ginagamit sa Maynila at dito ang sentro ng kalakalan sa Pilipinas.
4. Ang wikang Tagalog ay may historical na basehan sapagkat ito ang wikang ginamit sa
himagsikan na pinamumunuan ni Andres Bonifacio.
5. May mga aklat na panggramatika at diksyunaryo ang wikang Tagalog.

 Mula noong 1940, itinuro ito sa lahat ng eskwelahang publiko at pribado.

 Tumugon sa lahat halos ng kinakailangan ng Batas Komonwelt Blg. 184
 Ang Doctrina Christiana na siyang unang librong nailimbag sa bansa sa taong 1593 ay nakasulat
sa Tagalog.

PILIPINO

 Ito ang Filipino National Language noong 1943 na batay sa Tagalog mula noong 1959, nang ipasa
ang Department Order No. 7 ni Secretary Jose Romero ng Department of Education.
 Ito ang itinawag sa wikang opisyal, wikang panturo at asignatura sa wikang pambansa mula
1959. Nahinto lamang ito nang pagtibayin ang FILIPINO bilang wikang pambansa
 Ito din ang tawag sa mga mamamayang nakatira sa Pilipinas

FILIPINO

 Ang ating kasalukuyang wikang pambansa at wikang opisyal na ginagamit bilang transaksyunal
na wika sa mga pang gobyernong pasilidad at opisina.
 Ito rin ay ginagamit bilang wikang panturo
 Tinatawag itong pambansang lingua franca.
Lingua franca – mula sa salitang aleman na nangangahulugang working language na ang
ibig sabihin ay isang wikang nag-uugnay sa mga taong may kanya-kanyang dayalek.
 Ito rin ang katutubong wika na ginagamit sa Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng mga
etnikong grupo. Katulad ng iba pang wikang buhay, ang Filipino ay dumaraan sa proseso ng
paglinang sa pamamagitan ng mga panghihiram.

AGOSTO 19, 1991

Nang likhain sa bisa ng Batas Republika 7104, ang Komisyon sa Wikang Filipino. May
atas ang komisyon na magsagawa, mag-ugnay at magtaguyod ng mga pananaliksik para sa
pagpapaunlad, pagpapalaganap at preserbasyon ng Filipino at ng iba pang mga wika ng Pilipinas.

PAGBUBUOD SA PAGKAKAIBA NG TAGALOG, PILIPINO AT FILIPINO

1937 - Tagalog ang naging batayan sa pagbuo ng Wikang Pambansa.

1959 - Pilipino ang naging unang Wikang Pambansa na pinagbatayan sa Tagalog.

1987 - Mula sa Pilipino, pinalitan ito at naging Filipino. Ang Filipino ang naging opisyal at
kasalukuyang Wikang Pambansa na ginagamit ng Pilipinas.

LINGGWISTIKA

•ang linggwistika ay maagham na pag-aaral ng wika.

LINGGWISTA

•Ang isang taong nagsasagawa ng maagham na paraan ng pag-aaral ng wika.

LIMANG PROSESO SA MAKAAGHAM NA PAG-AARAL NG LINGGWISTIKA

•Ang proseso ng pagmamasid.

•Ang proseso ng pagtatanong.

•Ang proseso ng pagklasipika.

•Ang proseso ng paglalahat.

•Ang proseso ng pagberipika at pagrebisa.

KASAYSAYAN NG LINGGWISTIKA

Ayon Constantino (1972)

•Ang pag-aaral sa mga wika ay napapangkat sa tatlong panahon:

1.Panahon ng mga Kastila

2.Panahon ng mga Amerikano

3.Panahon Kalayaan o kasalukuyang Panahon.

ANG LINGGWISTIKA SA PAGLINANG NG WIKANG FILIPINO

1.Pagbibigay importansiya sa mga Aklat- Pambalarila

2.Paglutas sa Suliranin Ukol sa Balarila ng Wika

3.Pagpapaunlad ng wika.

May dalawang prinsipal na paraan sa pagpapaunlad ng wika.

a. Literatura o Panitikan

b. Gramatika o Balarila

PAGLINANG NG LINGGWISTIKA SA WIKANG FILIPINO

MALAYO O POLYNESIAN

•Ang malay ay may malaking impluwensiya sa ating wika at panitikan. Mahahalintulad ang sinaunang
alpabeto na baybayin sa wikang ito. Gayon din ang mga wikang Bisaya, Bikol, Tagalog, Kapampangan,
Pangasinense at Ilokano.

ABACEDARIO (Ika-15 siglo)

•Mula sa baybayin ay naipalaganap ang paggamit ng alpabetong romano bilang palatitikang Filipino.
Binubuo ito ng 30 titik, limang paying at 25 ang katinig.

•Nang dumating ang unang mananakop na Espanyol ay saka lamang pumasok ang mga tunog na
/e/at/o/ dahil sa mga hiram na salitang Romano na may ganitong tunog. Ang tunog na /r/ ay
sinasabing hirma din sa kanila. Wala pang /r/ sa baybayin.

•Sapilitang itinuro ang Abecedario sa mga katutubong Filipino upang mas madaling magamit at
mapalaganap ang kristyanismo.

TAGALOG NG KATIPUNAN (1897)

•Itinakda noong Nobyembre 1, 1897 sa panahon ng himagsikan, ang Saligang Bats ng Biak na Bato na
nag-aantas na ang Tagalog ang magiging opisyal na wika ng mga Pilipino.

•Ito ang naging midyum sa paghatid-sulat at Dokumento ng Katipunan

•Partikular itong tinukoy sa Artikulo VII na nagsasaad na “Ang Wikang Tagalog ay isang magiging Opisyal
na Wika ng Republika”

INGLES (1901)

•Sa kapangyarihan ng batas Blg.74 ng Komisyong Pampilipinas noong 1901, ipinag-utos na gamitin ang
Ingles bilang wikang panturo sa paaralang bayan (De Vera,2010)

•Ang mga sundalo na tinatawag na Thomasites ang mga nagging guro noon.

ALPABETONG INGLES (1901)

•Matapos ang pananakop ang mga Espanyol sa Filipinas, sumusunod naman ang mga Amerikano na
nagdala sa bagong alpabetong Ingles na may 26 na titik, limaang patinig at 21 na katinig.

INGLES AT KASTILA (1935)

•Alinsunod sa binanggit na Artikulo 13, Seksiyon 3 ng Saligang Batas ng 1935, Ang Pambansang
Assembleya, itinakdang batas na Ingles at Kastila ang kinikilalang mga wikang Opisyal.

PAKIKIBAKA SA TAGALOG (1936)

•Dahil sa pakikibaka sa wikang tagalog ay naitatag ang Surian ng Wikang Pamabansa sa ilalim ng Batas
Komonwelt Bilang 184 noong Nobyemvre 13, 1936 (Pambansang Asembleya).

ABAKADA (1940)

•Mula sa baybayin ay napalaganap ang paggamit sa alpabetong Romano bilang palatitikang Filipino.
•Ito ang nagiging batayan ni Lope K. Santos sa kanyang binuong ABAKADANG Tagalog nang kangyang
isinulat ang Balarila ng Wikang Pambansa noong 1940.

TAGALOG AT HAPON (1942)

•Ang panahon ng hapon ang tinaguriang Gintong Pampanitikan ng mga Tagalog sapagkat sumiklab ang
paggamit ng katutubong wika particular ang wikang Tagalog.

•Sa bias ng Militar Order Blg.13/2, na ibinaba noong 1942, nag utos na gawing wikang opisyal ang
Tagalog at Hapon (Nihongo).

TAGALOG AT HAPON (1941-1945)

•Batay sa Laurel Constitution, Saligang Batas 1943, Artikulo 9, seksiyon 2, Pagpapalaganap ng

Filipinismo at Ideolihiyang Japones.

WIKANG PAMBANSANG PILIPINO (1946)

FILIPINO (1969)

FILIPINO (1973)

PINAGYAMANG ALPABETONG

FILIPINO (1987)

PAGSILANG KWF (1991)

PINAKAKONTROBERSIYAL NA ALPABETO (2001)

ORTOGRAPIYANG PAMBANSA (2013-2014)

MOTHER TONGUE