Professional Documents
Culture Documents
Teoremat e Rrethit
Teoremat e Rrethit
A C
C
∆ -Këndi qëndror është sa dyfishi i këndit D
rrethor që mbështetet mbi të njëjtin hark. B
= 2𝑚𝐴𝐵𝐶
m𝐴𝑂𝐶 = 𝑚𝑎𝑠ën e harkut AC.
∆ -Këndi rrethor që mbështetet mbi
diametër, është 90°. A
B
Gjeni vlerën e këndeve të panjohur të dhënë në figurën e mëposhtme
Zbatim
Fillimisht vëmë re që AB është diameter. 𝐴 𝐷𝐵 është kënd rrethor që mbështetet në
A diameter,pra e ka masën 90°.Pra n= 90° .
C Masa e ℎ𝑎𝑟𝑘𝑢𝑡 𝐴𝐷 = 2 ∙ 118° = 236° pasi mbi të mbështetet këndi rrethor 𝐴 𝐶𝐷 me masë
118° <=> 𝑎𝑠𝑎 𝑒 ℎ𝑎𝑟𝑘𝑢𝑡 𝐵𝐷 = 56°
<=> m𝐵 𝐴𝐷 = 𝑝 = 28°.Në trekëndëshin ABD kemi m𝐴 𝐵𝐷 = 180° − 90° + 28° =
D
B 62°. 𝑃𝑟𝑎 𝑚 = 62°
Disa teorema për rrethin kanë të bëjnë me rrezet, tangjentet dhe kordat. E
A
Tangjentja e rrethit në një pikë është pingule me rrezen e rrethit në atë O
pikë. OE ⊥ AE
Drejtëza që kalon nga qendra e rrethit dhe është pingule me një kordë të
tij, është përmesore e kësaj korde
OM ⊥ AB <=> AM = MB .
Këndi ndërmjet një tangjenteje dhe një korde, është i barabartë me këndin rrethor që mbështetet
≡ 𝐴𝐵𝐶
në harkun që tendos korda. 𝐸𝐴𝐶 ⋮ 𝐹𝐴𝐵
≡ 𝐴𝐶𝐵
B
F
A C
ZBATIM
Në figurën e dhënë, gjeni këndet a dhe b. Argumentoni përgjigjen tuaj.
Mësuam që këndi ndërmjet tangjentes dhe kordës është i barabartë me këndin rrethor që
mbështetet në harkun që tendos korda.Pra b=39°
Këndi 𝐴 𝐵𝐷 dhe këndi ACD janë kënde rrethore të
ZBATIM
mbështetura në të njëjtin hark, prandaj
Në figurën e mëposhtme,
= m𝐴𝐵𝐷=64°.
x= 𝑚ACD
m ∠ABD=64°. Gjeni masën e
është kënd rrethor i mbështetur në diametër,
Këndi 𝐶𝐷𝐴
këndeve
= 𝑥, mCAD = 𝑦,
prandaj ai është kënd i drejtë, m𝐶𝐷𝐴=90°. Dimë që shuma e
𝑚𝐴𝐶𝐷
= 𝑧 dhe mCDE
mADF = 𝑡. këndeve të një trekëndëshi është 180°, në trekëndëshin ACD
=𝑠
gjejmë y=m𝐶𝐴𝐷=180°−m
𝐴𝐷𝐶−m
𝐴𝐶𝐷=180°−90°−64°=26°.
m𝐴𝐷𝑂
Nga teoremat e rrethit dimë që këndi ndërmjet një
tangjenteje dhe një korde, është i barabartë me këndin
x rrethor që mbështetet në harkun që tendos korda. Nga kjo
t
teoremë rrjedh që z=mADF=64°. Për të njëjtën arsye kemi
s
t=mCDE=m
CAD=26°.
z OD është rreze e rrethit, ndërsa EF është tangjente me
y
rrethin.Dimë që rrezja dhe tangjentja e rrethit në të njëjtën
pikë janë pingule, si rrjedhim 𝑚EDO=90°
dhe mODF=90°.
s=m𝐴𝐷𝑂=90°−m
𝐴𝐷𝐹=90°−64°=26°.
Kjo nuk ë𝑠ℎ𝑡ë mënyra e vetme e zgjidhjes…zbulo tjetër
D
C
Për ty U.2Tangentja e hequr
në pikën C e pret
B D O A
diametrin AB në
U.1 piken P.Jepet masa e
A Gjej të = 110°.
këndit 𝐴𝐶𝐵
panjohurat Gjej masën e këndit
C x dhe y
𝐶𝐷𝐴
B U.3
Gjej masën e U.4 Duke u mbështetur në të dhënat e
këndit figurës gjej vlerën
A
e x-it
𝑂𝑇𝑄,nëse OT
ështe rreze dhe
AB është D C
tangent me
rrethin.
Pergatiti T.Domi