21MAB201T : TRANSFORMS AND BOUNDARY

VALUE PROBLEMS

Dr. P. Godhandaraman, Assistant Professor

Department of Mathematics
SRMIST

October 20, 2023

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 1 / 19
UNIT - V 21MAB201T : Z - Transforms

CONTENTS:
Z - Transforms - Elementary properties of Z - Transforms

Initial value theorem and final value theorem

Inverse Z - Transform (using Long division method, Method of

Partial fraction and Residue method)

Convolution theorem

Solution of difference equations using Z - Transform

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 2 / 19
Formula
Z [f (n)] = F (z) Z −1 [F
 (z)] = f (n)
z z
(1). Z [an ] = Z −1 = an
z −a z −a
 
  1 −1 1
(2). Z an−1 = Z = an−1 , n ≥ 1
z −a z −a
" #
z z
(3). Z [n] = 2 Z −1 2 = n,
(z − a) (z − a)
 
z z
Z −1
 
(4). Z nan−1 = = nan−1
(z − a)2 (z − a)2
 
az az
(5). Z [nan ] = Z −1 = nan
(z − a)2 (z − a)2
 
2z −1 2z
(6). Z [n(n − 1)] = Z = n(n − 1)
(z − 1)3 (z − 1)3

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 3 / 19
Formula
Z [f (n)] = F (z) Z −1 [F (z)] = f (n)

z2 z2
 
h nπ i −1 nπ
(7). Z an cos = 2 Z = an cos
2 (z + a2 ) (z 2 + a2 ) 2
 
h nπ i az az nπ
(8). Z an sin = 2 Z −1 = an sin
2 (z + a2 ) (z 2 + a2 ) 2
 
1 1
Z −1
 
(9). Z (n − 1)an−2 = = (n − 1)an−2
(z − a)2 (z + a)2
h i
2
Z −1 (z+a)2
 
(10). Z (n − 2)(n − 1)an−3 = (z−a) 3 3 = (n − 2)(n − 1)an−3

z2 z2
 
n −1
(11). Z [(n + 1)a ] = Z = (n − 1)an−2
(z − a)2 (z − a)2

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 4 / 19
Solution of difference equations using Z - Transform
Working Procedure
1. Assume Z [yn ] = F (z)

2. Apply Z -transform on both sides of the difference equation using the formulae

Z [yn+1 ] = z[F (z) − y0 ]

 
1
Z [yn+2 ] = z 2 F (z) − y0 − y1
2
 
1 1
Z [yn+3 ] = z 3 F (z) − y0 − y1 − 2 y2
2 z
3. Use the given conditions and simplify to get F (z).

4. Express F (z) in terms of Z −transforms of known functions and then take

inverse Z −transforms both sides. This gives yn as a function of n, which is the
desired solution. We shall use partial fraction method and residue method to find
inverse Z −transforms.
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 5 / 19
Problem:1
Solve yn+2 + 6yn+1 + 9yn = 2n , with y0 = y1 = 0 using Z −transforms.

Solution:

Given: yn+2 + 6yn+1 + 9yn = 2n

Applying Z −transforms on both sides, we get

Z [yn+2 + 6yn+1 + 9yn ] = Z [2n ]

Z [yn+2 ] + 6Z [yn+1 ] + 9Z [yn ] = Z [2n ]

Let Z [yn ] = F (z)and given y0 = y1 = 0

1 z
z 2 [F (z) − y0 − y1 ] + 6z[F (z) − y0 ] + 9F (z) =
2 z −2
1 z
z 2 [F (z) − 0 − (0)] + 6z[F (z) − 0] + 9F (z) =
2 z −2

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 6 / 19
 z
z 2 [F (z)] + 6z[F (z)] + 9F (z) =
z −2
z
[z 2 + 6z + 9]F (z) =
z −2
z
F (z) =
(z − 2)(z 2 + 6z + 9)
z
F (z) =
(z − 2)(z + 3)2
F (z) 1
=
z (z − 2)(z + 3)2
1
Consider,
(z − 2)(z + 3)2
 
1 A B C
= + + − − − − − (1)
(z − 2)(z + 3)2 (z − 2) (z + 3) (z + 3)2

A(z + 3)2 + B(z − 2)(z + 3) + C (z − 2)

 
1
=
(z − 2)(z + 3)2 (z − 2)(z + 3)2
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 7 / 19
1 = A(z + 3)2 + B(z − 2)(z + 3) + C (z − 2) − − − − − −(2)

Put z = 2 in (2), we get

1 = A(5)2 + 0 + 0 ⇒ 1 = 25A

1
A=
25
Put z = −3 in (2), we get

1=0+0+C(-5)

1
C =−
5

Equating the co-efficient of z 2 in (2)

1 = Az 2 + 9A + 6Az + Bz 2 + Bz − 6B + Cz2 C
0 = A + B + 0 ⇒ B = −A
1
B=−
25
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 8 / 19
Substitute A, B, C
  in (1), we get
1 A B C
= + +
(z − 2)(z + 3)2 (z − 2) (z + 3) (z + 3)2
 
1 1/25 −1/25 −1/5
= + +
(z − 2)(z + 3)2 (z − 2) (z + 3) (z + 3)2
 
F (z) 1 1 1 1 1 1
= − +
z 25 (z − 2) 25 (z + 3) 5 (z + 3)2
1 z 1 z 1 z
[F (z)] = − +
25 (z − 2) 25 (z + 3) 5 (z + 3)2
1 z 1 z 1 z
[Z (yn )] = − +
25 (z − 2) 25 (z + 3) 5 (z + 3)2

Take Z −1 on both sides, we get

 
1 z 1 z 1 z
yn = Z −1 − −
25 (z − 2) 25 (z + 3) 5 (z + 3)2
     
1 −1 z 1 −1 z 1 −1 z
= Z − Z − Z
25 (z − 2) 25 (z + 3) 5 (z + 3)2
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 9 / 19
    
1 n 1 z 1 −3z
yn = 2 − −
25 25 (z − (−3)) 5 ∗ (−3) (z + 3)2
 
1 n 1 n 1 −1 −3z
= 2 − (−3) + Z
25 25 15 (z − (−3))2
 
az
W.K.T Z −1 = nan
(z − a)2

1 n 1 1
yn = 2 − (−3)n + n(−3)n , n = 0, 1, 2...
25 25 15

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 10 / 19
Problem:2
Solve yn+2 + 4yn+1 − 5yn = 24n − 8, with y0 = 3, y1 = −5 using Z −transforms.

Solution:

Given: yn+2 + 4yn+1 − 5yn = 24n − 8

Applying Z −transforms on both sides, we get

Z [yn+2 + 4yn+1 − 5yn ] = Z [24n − 8]

Z [yn+2 ] + 4Z [yn+1 ] − 5Z [yn ] = Z [24n] − 8Z [1]

Let Z [yn ] = F (z)and given y0 = 3, y1 = −5

1 z z
z 2 [F (z) − y0 − y1 ] + 4z[F (z) − y0 ] − 5F (z) = 24 2
−8
z (z − 1) z −1
1 24z − 8z(z − 1)
z 2 [F (z) − 3 − (−5)] + 4z[F (z) − 3] − 5F (z) =
z (z − 1)2

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 11 / 19
 1 24z − 8z(z − 1)
z 2 [F (z) − 3 + 5] + 4z[F (z) − 3] − 5F (z) =
z (z − 1)2

−8z 2 + 32z
z 2 F (z) − 3z 2 + 5z + 4zF (z) − 12z − 5F (z) =
(z − 1)2

−8z 2 + 32z
(z 2 + 4z − 5)F (z) − 3z 2 + 5z − 12z =
(z − 1)2

−8z 2 + 32z
(z 2 + 4z − 5)F (z) − 3z 2 − 7z =
(z − 1)2

−8z 2 + 32z
(z 2 + 4z − 5)F (z) = 3z 2 + 7z
(z − 1)2

(3z 2 + 7z)(z − 1)2 − 8z 2 + 32z

(z 2 + 4z − 5)F (z) =
(z − 1)2

(3z 2 + 7z)(z 2 − 2z + 1) − 8z 2 + 32z

(z + 5)(z − 1)F (z) =
(z − 1)2

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 12 / 19
 3z 4 − 6z 3 + 3z 2 + 7z 3 − 14z 2 + 7z − 8z 2 + 32z
(z + 5)(z − 1)F (z) =
(z − 1)2

3z 4 + z 3 − 19z 2 + 39z
F (z) =
(z + 5)(z − 1)(z − 1)2

z(3z 3 + z 2 − 19z + 39)

F (z) =
(z − 1)3 (z + 5)

F (z) (3z 3 + z 2 − 19z + 39)

=
z (z − 1)3 (z + 5)

(3z 3 + z 2 − 19z + 39)

Consider,
(z − 1)3 (z + 5)

(3z 3 + z 2 − 19z + 39) A B C D

= + + + − − − − − (1)
(z − 1)3 (z + 5) z + 5 z − 1 (z − 1)2 z −1

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 13 / 19
3z 3 +z 2 −19z +39 = A(z −1)3 +B(z −1)2 (z +5)+c(z −1)(z +5)+D(z +5)−−−(2)

Put z = 1 in (2), we get

D=4

Put z = −5 in (2), we get

A=1

Equating the coefficient of z 3 , we get

B=2

Put z = 0 in (2), we get

39 = −A + 5B − 5C + 5D

C = −2

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 14 / 19
Substitute A, B, C and D in (2), we get

(3z 3 + z 2 − 19z + 39) 1 2 −2 4

= + + +
(z − 1)3 (z + 5) z + 5 z − 1 (z − 1)2 (z − 1)3

F (z) (3z 3 + z 2 − 19z + 39) 1 2 −2 4

= 3
= + + 2
+
z (z − 1) (z + 5) z + 5 z − 1 (z − 1) (z − 1)3
F (z) 1 1 1 1
= +2 −2 +4
z z +5 z −1 (z − 1)2 (z − 1)3
z z z z
F (z) = +2 −2 +4
z +5 z −1 (z − 1)2 (z − 1)3
z z z z
Z [yn ] = +2 −2 +4
z +5 z −1 (z − 1)2 (z − 1)3
       
−1 z −1 z −1 z −1 z
yn = Z + 2Z − 2Z + 4Z
z − (−5) z −1 (z − 1)2 (z − 1)3
= (−5)n + 2(1)n − 2n + 2n(n − 1)

yn = (−5)n + 2n2 − 4n + 2
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 15 / 19
Problem:3
Solve the difference equation

y (n) + 3y (n − 1) − 4y (n − 2) = 0, n ≥ 2, given that y (0) = 3 and y (1) = −2.

Solution:

Given,y (n) + 3y (n − 1) − 4y (n − 2) = 0, n ≥ 2, y (0) = 3 and y (1) = −2

Changing n to n + 2, we get the usual form

y (n + 2) + 3y (n + 1) − 4y (n) = 0

Applying Z -transform on both sides

Z [y (n + 2) + 3y (n + 1) − 4y (n)] = Z [0]

Given, y (0) = 3, y (1) = −2 and let Z [y (n)] = F (z)

Z [y (n + 2)] + 3Z [y (n + 1)] − 4Z [y (n)] = 0

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 16 / 19
 1
z 2 [F (z) − y0 − y1 ] + 3z[F (z) − y0 ] − 4F (z) = 0
z
1
z 2 [F (z) − 3 − (−2)] + 3z[F (z) − 3] − 4F (z) = 0
z
[z 2 + 3z − 4]F (z) − 3z 2 + 2z − 9z = 0

[z 2 + 3z − 4]F (z) = 3z 2 − 7z

3z 2 − 7z
F (z) =
(z 2 + 3z − 4)
z(3z − 7)
F (z) =
(z 2 + 3z − 4)
F (z) (3z − 7)
= 2
z (z + 3z − 4)
(3z − 7) A B
Consider, = + − − − − − − − (1)
(z + 4)(z − 1) z +4 z −1
3z − 7 = A(z − 1) + B(z + 4) − − − −(2)
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 17 / 19
Put z = −4, we get

A=1

Put z = 1, we get

B=2

Substitute A and B in (1)

F (z) (3z − 7) 1 2
= 2 = +
z (z + 3z − 4) z +4 z −1
z z
F (z) = +2
z +4 z −1
z z
Z (yn ) = +2
z +4 z −1
   
−1 z −1 z
yn = Z + 2Z
z +4 z −1

yn = (−4)n + 2
Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 18 / 19
Self-work
Find inverse z−transform of following by using Convolution method,

4. Solve yn+1 − 2yn = 0 given y0 = 3.

Ans : yn = 3(2)n

5. Using Z -transform solve un+2 + 4un+1 + 3un = 3n with u0 = 0, u1 = 1.

3 5 1
Ans : un = (−1)n − (−3)n + 3n
8 12 24
6. Solve yn+2 + 2yn+1 + yn = n using Z −transforms, when y0 = y1 = 0.
n−1 
Ans : yn = 1 + (−1)( n − 1)
4
7. Solve yn+2 − 7yn+1 + 12yn = 2n using Z −transforms, when y0 = y1 = 0.
1 n 1
Ans : yn = 2 − 3n + 4n
2 2

Dr. P. Godhandaraman 21MAB201T/TBVP : Unit - V Z.T & Properties October 20, 2023 19 / 19